TWEEDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
Zoo'n erge Hoofdpijn?
AKKERTJES
Texelsche Berichten
Dr W. G. N. v. d Sleen
Stalvoedercontrole
m
m
m
m
Woensdag 10 November 1937
s i
BB
EB
BB
EB
VOLKSHOOGESCHOOL.
Van 15 Nov.—12 Febr. (Kerstvacantie
23 Dec.—3 Jan.) wordt aan de Volks-
hoogeschool Allardsoog de tweede landar
beiderscursus ^gehouden. Het programma
omvat: 's ochtens jjractisch werk; 's
middags landbouwlessen, veeteelt en ver
korte melkcursus, bemestingsleer, alg.
plantenleer, ziektenbestrijding, kennis van
de grond, kennis van landbouwwerktui-
tuigen, alg. ontwikkeling; 's avonds alge-
meene lezingen, gemeenschappelijke be
sprekingen, vragenavonden, muziek en
andere gezellige en leerzame avonden.
De landbouwlessen worden gegeven
door de heer K. Bosje, hoofd van do
lagere landbouwschool te Oldeberkoop,
vroeger hoofd o.l. school te M.-Eierland-.
Inlichtingen omtrent deelname aan deze
cursus worden gaarne verstrekt door dei
heer W. Wassenaar, Eierland E 12. Spoed
wordt aanbevolen, daar 15 Nov. de cursus
begint
Deelname staat open voor landbouwar-
beiders van IEDERE gezindte.
U.D.l.
Men schrijft ons:
Gaarne verwijzen we nog eens naar de
advertentie van de uitvoering van U.jD.l.
op 19 November a.s., dus de volgende;
week: Opvoering van: De Spooktrein.
Er zijn al verscheidene „spoorkaartjes"
aan de loketten afgehaald, doch de trein!
is nog niet geheel bezet; het is een door'
loopende trein met gerieflijke plaatsend
centrale verwarming, electrisch licht,
stroomend water, koud en warm buffet,
schitterende muziek. Einddoel van de reis
is: de Kleuterschool, om daar het saldo,
af te dragen. Laat dit succes zoo groot
mogelijk zijn. Aan gezelligheid zal het
niet ontbreken. Daar staat U.D.l. om be
kend.
Naast deze uitvoering wordt er ook nog,
een verloting gehouden door de Nutsbe-/
waarschoot, waarvoor bereids reeds di
verse geschenken werden ontvangen,
(meerdere zijn welkom), die binnenkort!
geëtaleerd zullen worden bij P. Bakker's
Ijzerhandel. De trekking zal op een na
der te bepalen datum plaats hebben, d.w.z.
zoodra alle loten verkocht zijn (f 0.10 per
stuk). Steunt ook dit sympathieke stre
ven, opdat het succes evenals vorig jaan
groot zal zijn.
FEESTAVOND K.K. VOLKSBOND.
Wat was het Zondagavond gezellig in
het SL janshuis, toen de R.K. Volksbond'
er zijn jaarlijksch feest ter gelegenheid
van het Patroonsfeest van St. Willebror-
dus vierde! Het waren ditmaal „eigen
krachten", die er de lachspieren van dei
aanwezigen de zaal was flink gevuld
in werking stelden, en wel zoo, dat geble
ken is, dat men in het vervolg steeds:
met eigen krachten kan volstaan. 1
Omstreeks kwart over acht werd door
de voorz., de heer H. Zijm, met de Chr,
groet geopend. Hij voerde daarna even
net woord over verschillende Bondsin-
stellingen. Daarna maakte hij er de le
den opmerkzaam op, dat er veel van die.
instellingen geprofiteerd kan worden.*
Vooral van de aankoop van brandstoffen,
door middel van het spaarsysteem. Ook.
vestigde hij de aandacht op de loterij ten
bate van Herwonnen Levenskracht; er is
nog een aantal loten a 25 et verkrijgbaar.
De trekking heeft plaats voor 31 Dec. a.s.
Achtereenvolgens traden hierna de hee-
ren Bonnet, M. Bakker, Fr. Buisman, C.
Graaf Zz., en Jb. Witte Pz. met een groot
aantal voordrachten voor het voetlichtj
Dat was een klinkend succes: De zaai
schudde onophoudelijk van het lachen.;
De heer Bonnet, die zich zooveel moeite
heeft gegeven, deze avond voor te bereii
den, komt een woord van hartelijke dank
toe. Maar ook de andere medewerkers»
mogen we een pluimpje niet onthouden.
Omstreeks half elf werd met het bal
begonnen. De heeren Bakker en Eelman
zorgden daarbij voor uitstekende muziek*
De klok wees 12 uur toen het einde,
kwam. De Bond mag met de grootste;
voldoening op de avond terugzien.
COLLECTE R.K. W1NTERZORG.
De Zondagmorgen na de H. Mis met de
Algem. H. Communie gehouden collecte,
ten bate van de Winterzorg van hier
boven genoemde Bond, bracht ruim f58
OP.
CURSUSSEN.
Het bestuur van de R.K. Volksbond
verzoekt ons nog eens de aandacht van-
zijn leden te vestigen op de cursussen in
lezen, rekenen en taal. De eerste les be
gint morgenavond om half acht in de
St. Jozefschool; kosten slechts 10 cent
per avond. Reeds meldden zich een 20-tal
personen aan. Alle leden zijn welkom, ook
hun dames.
OVER ZUID-AFRIKA.
De bekende natuurvorscher en wereld
reiziger Dr. W. G. N. van der Sleen,
die onlangs is teruggekeerd van zijn reis
door Zuid-Afrika, komt daarvan op Maan
dag 3 Januari in hotel Texel vertellen.
Een groot aantal lichtbeelden en films,
door hemzelf o.a in de wildernis opge
nomen, zal daarbij vertoond worden.
Wie zich zijn causerie over de landen
rond de Roode Zee, over Canada mei;
zijn Indianen en zijn bevers, over Surna-j
tra, met zijn oerwouden, bergstroomen
en goudmijnen herinnert, zal er met ons
van overtuigd zijn, dat ook de komende
Zuid-Afrikaansche avond weer een groot
succes zal zijn.
EB ffl
EB Beleefd verzoek aan adverteer- EB
ffi ders. Zendt uw adv.-opdrachten EB
EB voor ons volgend nummer ES
[g VOOR Vrijdagmorgen 10 uur. - j£
(g LIEVER NOG: Donderdag reeds. EB
ffiffiEBcBESEBffiSlESS'. M tB 51 ES SB EB EB ES EB EB
ESPERANTO VOOR IEDEREEN.
Bij voldoende belangstelling zal de heer
W. van Heerwaarden alhier een begin-
cursus leiden volgens de populaire Cseli'
methode.
Verzuimt deze gelegenheid niet. Laat
u als deelnemer inschrijven. De kosten
zullen geen bezwaar zijn.
Wie deze cursus onmogelijk kan vol
gen, en toch zich op de Esperanto-studie
wil toeleggen, bevelen we aan, een schrif
telijke cursus te volgen. Kosten fl.
Adres: Boekhandel Parkstraat.
Binnen een kwartier kunt Ge
die vergeten zijn en U als her
boren voelen door één of twee
Volgen} recept von Apotheker Dumont
Op de praat-avond van de Holl. Mij. v.
Landbouw, waar Ir. L. de Vries het bo
vengenoemde onderwerp inleidde, werden
door de deskundige spreker ook eenige
gevallen uit de voederpractijk onder de
loupe genomen.
In de eerste plaats dient de veehouder
op de hoogte te zijn met de voeder-
waarde van door hemzelf geteelde pro
ducten. Dan pas kan hij nagaan, wat hij
nog moet aankoopen. Bedrijven mét alleen
hooi en(of) kuilgras kunnen als kracht-
voedermiddelen gebruiken alle soorten:
eiwitarme, matig eiwitrijke en eiwitrijke.
Melkvee heeft behoefte aan een kracht-
voermengsel met 20 pet. verteerb. eiwit.
Jongvee heeft naast volop hooi alleen»
eiwitrijk voedsel noodig, b.v. grondnoten-
meel, soyaschroot, lijnmeel, sesammeel.
Bedrijven met niet veel hooi, daarnaast
stroo en veel bieten, hebben enkel be
hoefte aan eiwitrijk krachtvoer, soms ma
tig eiwitrijk. Bij melkend mesten kan nog\
wel eens wat eiwitarm gebruikt worden;,
Het Voederbureau kreeg van Texel rant-
soenopgaven, waaruit bleek, dat men over
veel bieten beschikte en toch mais b.v.,
eventueel gerst, in voorkoop had. Dit past
niet. Gebruikt men deze voedermiddelen
toch, dan geeft men meer zetmeelwaarde
dan noodig is. De dieren groeien te veel,
wal bij melkvee nu niet bepaald het doel
is. Er worden meer van die fouten ge
maakt. Bij het voeren van hooi, stroo en
bieten geeft men reeds voldoende voor
productie van 20 L melk. Voor lager pro
ductie heeft men dus meer dan voldoende
zetmeelwaarde zonder het toe dienen van
krachtvoer. Bieten hebben weinig eiwit en
dus, naar verhouding, hooge zetmeel
waarde. Krachtvoer is echter noodig om
in de eiwitbehoefte te voorzien.
Iedere veehouder dient bij de aankoop
van voer er op te letten, welke voedermid
delen hem het goedkoopst de voedings-i
stoffen leveren, waaraan hij behoefte heeft.
Hiervoor is noodig: het maken van een
prijsvergelijking en kennis van de betrok
ken voedermiddelen. We moeten weten,
welke voedermiddelen behooren tot de
eiwitarme groep, 610 pet.; welke tot de
eiwitrijke, 2544 pet., en welke tot de
matig eiwitrijke, 1220 pet Tot deze
laatste groep behooren o.a. cocos, palm-
pit, maisglutenvoermeel, erwten, boonen,
gedroogde spoeling, babasumeel. Door de
prijzen en de percentages eiwit te verge
lijken kunnen we nagaan, in welk voeder
middel een Kg. eiwit het goedkoopst is.
Te weinig voeren wreekt zich. Aan kal
veren en kalfvaarzen b.v. enkel hooi, stroc/
en bieten geven, geen krachtvoer, is niet
juist We hebben immers dieren gefokt,
SlfflSlfflfBSÏESÊBESEfi M EEeBEfifflFBfflffi&W
EB EB
EB ONTWIKKELINGSAVONDEN. 51
Uitgaande van Jeugdherberg
en 't Nut.
Iedere Woensdagavond in lokaal
„Den Burg", Groeneplaats, aan
vang 8 uur precies. Kosteloos toe
gankelijk voor personen van 16
jaar en ouder.
WOENSDAG 10 NOV. 1937
Si alleen toegang voor meisjes. EB
EB Dan zal de heer W. H. Lap ver- EK
ffi tellen over de Chineesche havens EB
SI en de Chineesche godsdienst Met EB
Si lichtbeelden. EB
EB In de pauze zal thee worden ge- EB
EB schonken. EB
m EB
SffiSlffiSBBBEffiffiffi y EB S1EB 81 SI Si EB EB Si EB
DE VRIENDELIJKE KIEKENDIEF.
Onder dit opschrift schrijft dr.
Jac. P. Thijsse in De Levende
Natuur van 1 Nov.
In het eind van Juli logeerde ik in lie
hotel Californit op Texel. Dat ligt hee
prettig voor wie op zijn gemak eens ken
nis wil maken met de interessante Blee-1
kersvallei eu de prachtige duinen daarom
heen. Het is een strook tusschen strand-
paal 15 en strandpaal 17; het gebied van
de roode duinroosjes en de allerweel-
derigste kamperfoeliegroei. Ik was ge
woon, 's morgens in de vroegte dwars
door het duin naar zee te «loopen, een
kwartiertje gaans, dus voor de natuur
vriend een uur heen en terug. Strijk en zet
kwam ik dan een jonge kiekendief tegen.
Soms vloog hij me tegemoet, een ander
maal zat hij op een duintop te kekkeren.
Maar telkens vloog hij dan met me mee,
tot weer heelemaal aan de .binnenkant»
van het duin, altijd roepend en op een
afstand van tusschen de tien en twintig»
meter. Ik begreep in de verste verte niet,
wat hij van me wilde. Dergelijk mee
vliegen heb ik ook eens ondervonden van
een velduil en van een paar purperreigers.:
Al die dieren profiteeren nu al 'n kwarj
eeuw van actieve vogelbescherming. Do
vrees voor de mensch zal gaandeweg wel
verdwijnen en plaats maken voor onver
schilligheid. Maar van daar tot gezellig
heid is nog een lieele stap.
die productiet zijn en daarmee moeten we
bij de voeding rekening houden. Wat
eiwitrijk krachtvoer is altijd noodig.
Teveel krachtvoer geven komt ook voor
b.v. aan droogstaande koeien. 7 Kg. hooi,
haverstroo, bieten, "een Kg. boonen, een;
Kg. lijnmeel en een Kg. mais. Dat is
teveel. Ook voor kalfvaarzen: 1.5 1.75
Kg. hooi, stroo en bieten en twee Kg.
krachtvoer.
Zorg bij jongvee voor voldoende buik
vulling. Weinig ruw voer geven is dan
niet aan te bevelen.
Een andere fout is, dat men naast ge
mengd voer nog een mengsel van lijnmeel,
grondnoten- en maismeel geeft. Wat voor
zin heeft het dan gemengd voer te koo-
pen. Gemengd voer kan goed zijn, als het
mengsel past. Verkeerd is het als men het
zelt passend moet maken, door toevoeging
van andere afzonderlijke voedermiddelen.
Ook itemopzichte van het voeren van
mineralen worden nog vaak fouten ge
maakt.
Al (deze voorbeelden bewijzen, dat de
stalvoedercontrole jiog veel nut kan stich
ten. iDat men er ook een druk gebruik
van make.
De iheer Van den Ban vroeg naar de
oorzaak van de prijsstijging van 2e en
3e soort graan sinds de mengvoederfabri-
cage zoo'n opgang maakt.
Ir. De Vries wees in zijn antwoord
op de schaduwzijde van die fabricage. Het
is een kwestie van vertrouwen. Wie koopt
bij een vertrouwd adres, komt niet be
drogen uit. Wie het bij de inkoop zoo
nauw niet neemt, wordt bedrogen, want
de kwaliteit van de gebruikte grondstof-»
fen is in de practijk immers niet vast te
stellen. Het moet de richting van de con
trole uit. Bij de coöperaties is deze er
reeds; bij de particulieren wordt er aan
gewerkt. Dan wordt bovengenoemd be
zwaar opgeheven.
Op een vraag van de heer Van den Ban
naar de voedingswaarde van zoete lupi
nen, welke op slechte grond zoo goede
resultaten geven, antwoordde Ir. De Vries,
dat ze 36.7 pet. verteerb. eiwit en 42,6»
pet. zetmeelwaarde bevatten. Groote voe
dingswaarde dus.
De heer Van den Ban wees er nog op,
dat ieder, die zijn rantsoenen wil laten
onderzoeken, daarvan kennis kan geven
aan b.v. de Landbouwschool. Daar zijn
lijsten te bekomen, welke ingevuld moe
ten worden. De assistent van de bedrijfs-
vereen. komt wegen en belast zich met 'f
verzenden van de lijsten.
Hierna sloot de voorz. de vergadering
met de wensch, dat via de Bedrijfsvereen.
veel aan stalvoedercontrole zou worden
gedaan en met een woord van dank aan
Ir. De Vries voor zijn duidelijke uiteen
zetting.
St'sondr
«'or*
OUDESCHILD.
TEXELSCHE BESTUURDERSBOND.
Zaterdag 6 Nov. vergaderde het bestuur
van de Texelsche Bestuurdersbond in het
Eigen Gebouw. Na opening door de
voorz., Jac. Bruin, leest de secr. de no-
notulen, welke onveranderd worden goed
gekeurd. Hierna worden de ingekomen
stukken behandeld. De circulaire betref
fende de win terregeling voor het vervoeri
van arbeiders naar de werkverschaffing
en die over de spaarregeling worden
uitvoerig besproken.
Voorz. spreekt er zijn leedwezen over
uit, dat minister Romine tot een derge
lijke daad is overgegaan. De minister
heeft gezegd, dat niemand beter de nood
de~ werklooze gezinnen kent dan de minis
ter van sociale zaken. Indien dit juist !s„
hoe is het dan mogelijk, dat hij tot een
dergelijke daad kan overgaan? Zeer te
recht schreef Dr. A. Kuyper destijds*
„Zonde, arbeid en ellende moet ge niet
tot één hoop mengen. Wie van God kraent
ontvangt om te arbeiden, en, op wat
wijze ook, in gezonde dagen degelijk ge
arbeid heeft, is geen ongelukkige ot
schuldige, die van een aalmoes moet gaan,
leven", en verderop: „Het verwijderen
uit de sfeer van de aalmoes van al die
werken kan en werken wil en gewerkt
heeft, is voor ons, anti-revolutionairen,
een eerste noodzaak, waarvan we niet mo
gen en kunnen aflaten". Ik vind het,
vervolgt de voorz., danook meer dan erg,
dat men thans probeert, de arbeiders
weer naar de tijd van de aalmoes terug te
drijven. Zullen de katli. en chr. arbeidersi
hiermee accoord gaan Ik kan het me
haast niet indenken. Voor ons is het on -
mogelijk om aan een dergelijke collecte
mee te doen. Het bestuur der S.D.A.P.
staat op hetzelfde standpunt en heeft
een motie aangenomen, welke we ten vollq
kunnen onderschrijven. Deze motie luidt!
als volgt:
De besturen der S.D.A.P. afd. Texel en
Eierland en het bestuur der Texelsche
Bestuurdersbond in vergadering bijeen,
verklaart zich eenparig een krachtig tegen
stander van de spaarregeling van minister
Romme. Deze regeling wordt in feite een
ongeoorloofde pressie op de werkloozenj
De werkloozen zijn er tengevolge van de
devaluatie thans nog slechter aan toe dan
een jaar geleden, zoodat ze niets kunnen
missen. Maar niettemin worden zij prac-
tisch geprest, aan 't dagelijksch levenson-,
derhoud een kwartje te onttrekken. Als'
de werkloozen deelnemen aan de spaar
regeling, doen ze dat noodgedwongieln,
omdat hun geen andere mogelijkheid ge
laten is, het tekort aan kleeding, dekking;
schoeisel eenigszins aan te vullen. Om
deze redenen kunnen genoemde besturc-iv
danook de werkloozen NIET de raad ge
ven, aan de spaarregeling niet deel tc
nemen. Maar het deelnemen der werkloo
zen aan de regeling zal nooit zoo ver
klaard kunnen worden, dat zij het kwartje
dus nog fvel kunnen missen. Wel doet de
minister een beroep op het geheele volk
om aldus geld bijcem te brengen.
Tegen deze wijze van voorziening in de
behoefte aan kleeding en dekking moeten
wij zeer ernstig bezwaar maken. Tot nu
toe is langs deze weg geen geld bijeen-,
gebracht voor de arbeiders, die krachtens
de steunregeling uitkeering ontvangen.
Daartegen is gewaakt en o.i. terecht. De
valide werklooze arbeiders, voor wie de
steunregeling geldt, wenschen niet door
collecteeren of soortgelijke maatregelen
geholpen te worden. Dit is uit de tijd
en niet meer in overeenstemming met de
positie, die de arbeidersklasse in onze
maatschappi| inneemt Het is daarom dan
ook buitengewoon te betreuren, dat de
nieuwe minister van sociale zaken tot
zulk een maatregel zijn toevlucht heeft
genomen. Op deze wijze worden werkloo
zen naar diaconie en armbestuur getrok-»
ken.
Allen gaan zonder discussie met deze
motie accoord. De secr. wordt verzocht
deze motie door te geven aan de Texel
sche Courant, opdat ook de buitenwereld'
weet, hoe men in deze kringen tegenover
een dergelijke regeling staat. Voorts wordt
nog besloten te trachten een gezamenlijk
St. Nicolaasfeest voor de kinderen te or-
ganiseeren.
Bij de Rondvraag wordt verzocht er
nogmaals bij het gemeentebestuur op aan
te dringen, dat ook op de werkloozenkas»
een brandstoffentoeslag zal worden ver
strekt. De secr. zal een adres aan de
raad richten.
