1
No. 5209 51st" Jaargang Woensdag 1 Dec. 1937
De Hieuwe Texblsche Courant
EERSTE BLAD.
REIST PER WACO
Texelsohe Berichten
Vraagt de
Radio-Rede
van Mr. P. J. OUD!
Uw advertentie In dit blad wordt
op Texel huis aan huls gelezen.
ABONNEMENTEN:
ADVERTENTIÊN:
is sinds t Juli 1930
in dit bUd nptrcnomen.
HOOGWATER ter reede van Texel v.m
(nam. ongeveer V» uur later.)
4 5 6 7 8 9 10 Dec
8.56 9.19 10.— 10,34 11,01 11,26 1.58
RIIWIELEN en RIITUIGEN 4 20
AUTOBUSDIENSTEN naar Hoorn
Edam, Amsterdam en geheel West-
Friesland.
Inl. Waco, Kanaalw. 137, den Helder
Tel. 773 en V.V.V. Mooi Texel.
llllllllllll VAN OVER DE GRENS.
CHAMBERLAIN OVER HET
Nog zelden heeft men met een derge
lijke spanning gewacht op een verklaring
als die van de Engelsche minister-presi
dent Chamberlain over het onderhoud
tusschen Hitler en lord Halifax. En nog
nimmer ook heeft de Engelsche regee-
ringschef met zooveel woorden zóó wei
nig gezegd. Want nog steeds verkeert de]
wereld in onzekerheid over de resultaten
van het bezoek van lord Halifax aan
Duitschland en de weerslag, welke deze
zullen hebben op de Engelsche politiek.
Er hangt een eenigszins geheimzinnig
waas over deze geheele episode, kenne
lijk in de overtuiging, dat het geen enkel
nut heeft, de poging tot toenadering tus
schen Londen en Berlijn, welke toch al
niet zoo gemakkelijk is, door voorbarige
berichten nog maar moeilijker te maken.
HET FRANSCHE BEZOEK
AAN LONDEN.
Deze geheimzinnigheid schijnt men zelfs
te Londen tegenover de Fransche vrien-.
den te hebben betracht, maar deze kun
nen nu in ieder geval hun nieuwsgierig
heid bevredigen. Chautemps en Delbos,
houden te Londen met hun Engelsche
collega's besprekingen en zeker zullen de
heeren daarbij de resultaten van Halifax'
reis grondig bespreken. Ondanks alle ge
heimzinnigheid is er natuurlijk toch iets
uitgelekt en de oude perschef van het
Britsche ministerie van buitenlandsche za-'
ken, sir Arthur Willert weet in de N. R.
Crt te vertellen, dat de Engelsch-Fran-
sche besprekingen hoofdzakelijk aan de
Duitsche verlangens inzake gebiedsuitbrei
ding in Midden-Europa zouden zijn ge
wijd. Het bezoek van Halifax zou hebben
aangetoond, dat de Duitschers, hoezeer
zij ook de vriendschap van Engeland op
prijs stellen, niet voornemens zijn hun
plannen voor de „oppermacht" in Cen-
traal-Europa te wijzigen. Ook zou er ge
sproken zijn over een nieuw verdrag van
Locarno en men gelooft, dat Hitier al
leen bereid is daaraan deel te nemen, in
dien Midden-Europa als een speciale in
vloedsfeer van Duitschland wordt erkend.
Of de wenschen van Duitschland op
deze wijze nu al dan niet juist om-
schrteven zijn, kan voor een oogenblik
buiten beschouwing blijven, maar zeker
is, dat men in Engeland zekere groepen
vindt, die iets dergelijks aan Hitier zou
den willen geven, indien daardoor dan
maar de vrede in Europa verzekerd zou
zijn. Er is echter in Engeland een tweede
partij, die meent, dat daarmede de moei
lijkheden nog geenszins uit de wereld
geholpen zouden zijn, integendeel, deze
dan eerst werkelijk zouden beginnen.
Beide opvattingen schijnen zelfs in re-
geeringskringen vertegenwoordigd te zijn
en hetzelfde geldt ten aanzien van het ko
loniale vraagstuk. Hier wil de eene groep
onmiddellijk een welwillend gebaar tegen
over Duitschland, terwijl de andere groep
iets dergelijks slechts in overweging wil
nemen als onderdeel van een algemeene
poging om aan de Europeesche moeilijk
heden een einde te maken. Dat de tweede
partij, die het sterkst is en bovendien
de steun der Franschen heeft, op de duur
de overhand zal blijven behouden, wordt
over het algemeen aangenomen en uit het
feit, dat Hitier voor de teruggave dei-
koloniën zich een termijn van zes jaren
heeft gesteld, kan men opmaken, dat men
zulks ook in Berlijn inziet.
Overigens zullen te Londen tusschen
de Fransche en Britsche ministers ook
nog wel andere vraagstukken Het
Verre Oosten, Spanje, enz. worden be
sproken, maar men kan er wel van op aan,
dat aan het probleem der algemeene Eu
ropeesche politiek de meeste aandacht
zal worden besteed.
DE BRUSSELSCHE CONFERENTIE.
De Brusselsche conferentie is de vorige
week uiteen gegaan, zonder ook maar
iets voor de Cnineezen te hebben bereikt.
Slechts de Japansche veroveraars kunnen
tevreden zijn, want zij zijn er thans van
overtuigd, dat zij in China kunnen doen
wat zij willen, zonder daarbij door een
andere mogendheid te worden gestoord.
En wat het treurigst is: dit geldt niet
slechts voor China, want het kan mof-
gen reeds zeer goed van toepassing zijn
op meer zuidelijk gelegen gebieden. Het
schijnt wel, alsof men Japan, dat immers
meer dan eens te kennen heeft gegeven,
geheel Azië te willen veroveren, uitnoo-
digt, zijn gang maar te gaan.
Opnieuw is weer eens bewezen, dat
MACHT GAAT BOVEN RECHT. Of
men de Europeesche mogendheden er 'n
verwijt van mag maken, dat dit zoo is,
blijft de vraag. Gezien de onzekere toe
stand in Europa mag men van Engeland
en Frankrijk waarlijk niet verwachten, dat
zij zich in Oost-Azië in avonturen stor
ten. Veel meer te laken is de houding van
de Vereen. Staten. Waarom toch heeft
Roosevelt te Chicago verwachtingen ge
wekt, indien hij die toch niet in vervulling:
kan doen gaan Nu heeft men te Brus
sel slechts een demonstratie gegeven van
de onmacht der democratische staten, een
demonstratie, die met eenig overleg ach»
terwegc had kunnen blijven.
Voor de Chineezen is deze conferentie
misschien wel de grootste teleurstelling
want de oorlog verloopt hoe langer hce
meer in het voordeel der Japanners en de
kansen voor de Chineesche regeering ko
men er al slechter voor te staan.
Is het wonder, dat zich een zekere moe
deloosheid van de Chineezen gaat meester
maker.
DE NIEUWE BELGISCHE
REGEERING.
België heeft na een kabinetscrisis van
vier weken eindelijk zijn nieuwe ministerie
gekregen. Nieuw is misschien wel een
wat te groot woord, want niet min|der
dan 1 ministers heeft men uit het oude
kabinet-Van Zeeland overgenomen. Dit
houdt de waarborg in, dat het ministerie-
Janson de politiek van het kabinet-Van
Zeeland zal voortzetten. De nieuwe na
men in de regeering zijn Marok, lid van
de Vlaamsche vleugel der katholi|eke par
tij en Du Bus de Warnaffe, die eveneens
tot de katholieke partij behoort. Door die
opneming van Marok, die steeds voor de
Vlaamsche belangen op de bres heeft ge
staan in het kabinet, is het Vlaamsche
element in de regeering zeker versterkt.
SCHACHT AFGETREDEN.
Wat reeds lang verwacht werd, is thans
geschied. Hitier heeft het verzoek om ont
slag van dr. Schacht als minister van
economische zaken aanvaard. Tegelijker
tijd is Schacht echter benoemd tot minis
ter zonder portefeuille, zulks wegens zijn
groote diensten, welke hij de regeering
bewezen heeft. Hitier schijnt hem dus als
raadsman nog niet te willen laten gaan.
Al te veel beteekenis behoeft men aan
het heengaan van Schacht intusschen niet
te hechten, wijl hiervan een verandering
in de economische politiek van Duitsch
land, welke reeds lang door het vier
jarenplan wordt beheerscht, niet te ver-i
wachten valt.
VEREEN. VAN OUD-LEERLINGEN
LAGERE LANDBOUWSCHOOL.
GROENBEMESTING.
Op de laatstgehouden praatavond van
de vereen, van oud-leerlingen der Lagere
Landbouwschool, heeft de neer KL Mantje
een inleiding gehouden over Groenbe-
inesting.
Groenbemesting,, aldus spr., is al een
zeer oude methode tot verbetering van
de bodem. Vroeger was het onderploegen
van een groenmassa zelfs dikwijls de
eenige bemesting. Het doel van groen
bemesting is: ae grond met humus te
verrijken. De-humus verbetert in de eerste
plaats de structuur van de bodem, door
dat ze het vermogen heeft van korrel
structuur kruimelsfructuur te maken. Op
de kleigrond geeft de kruimelstructuur een
betere doorlatendheid, op zandgrond een
betere waterhoudendheid, waardoor kans
op verdroging vermindert.
Tusschen de kruimels is meer ruimte
voor lucht, waardoor de nuttige bac
teriën wortlen aangekweekt, de schadelijke
verdelgd. Gewoonlijk geeft groenbemes
ting op zandgrond een beter resultaat
dan op zwaardere gronden, doordat op
zandgronden de humusbehoefte gewoon
lijk grooter is. Maar ook op zwaardere
gronden heeft de groenbemesting 'n gogde
invloed.
Verhoogt groenbemesting de hoeveel
heid humus, de hoeveelheden kali, fosfor
en kalk verminderen iets, doordat de plant
immers de stoffen uit dezelfde bodem
opneemt. Echter wordt ook nog aan kali,
fosfor en kalk gewonnen, doordat deze
stoffen, die door de wortels uit de diepte
zijn gehaald, in de bouwvoor worden ge
bracht, tenminste als we van een dièp-
wortelend groenbemestingsgewas, b. v.
lupine of luzerne, hebben gebruik ge
maakt. Door gebruik te maken van een
vlindergewas, Kan de stikstofvoorraad in
de bodem worden verhoogd, doordat dit
gewas, met behulp van een bacterie in
staat is, de luchtstikstof in de vorm van
eiwit in zijn wortelknolletjes vast te leg-
fen. Hoe meer lucht Üe bodem bevat,
oe meer stikstof kan worden vastge
legd.
De stikstofverrijking kan zeer bedui
dend zijn; men heeft hoeveelheden gevon
den van 200 Kg. per H.A., hetgeen echter
wel een uitzondering mag heeten. Meest-i
al stelt men de stikstofverrijking gelijk
met een goede stalmestgift.
Soms ook is de bovengenoemde bac
terie niet in voldoende mate in de grond
aanwezig. Ze kunnen er dan ingebracht
worden. Dit kan geschieden door behan
deling van het zaad met een cultuur van
de bacterie en door enten met grond van
een ander perceel, waar de bacterie wel
in voldoende mate voorkomt. Deze laatste
methode is echter zeer bewerkelijk.
Er moet wel om gedacht worden, dat
verschillende groepen van vlinderbloemi
gen verschillende bacteriën noodig heb
ben voor hun groei, zoodat bij bestelling
van de cultuur, verkrijgbaar bij het be-
drijfslaboratorium te Groningen, men op
moet geven, voor welk gewas het be
stemd is.
Door stalmest kan men natuurlijk ook
de grond met humus verrijken, maar hier
van heeft men meestal een beperkte hoe
veelheid.
Een groenbemestingsgewas is te telen:
als hoofdgewas (lupine, luzerne), als
stoppelgewas (wikke, spurrie, hopperups-
klaver) en onder dekvrucht (klavers).
LUPINE wordt als stoppelgewas wel na
rogge gezaaid met goed resultaat. I41
zandstreken wordt het veel als hoofdge
was geteeld. Het onderploegen moet ge
schieden als de lupinen in volle bloei
staan. Tegenwoordig is de lupine ook als
veevoeder van belang. Voor zaaizaad ge
bruikt men 80—100 Kg. met een rijen -
afstand van 25 cM.
BASTERD LUZERNE is een groenbe-
mester, die als hoofdgewas goed gelukt
op kalkrijke droge gronden, een grond,
die voor lupine minder geschikt is.
Zaaien met een rijenafstana van 25 c.M.
Tegen inzending van onderstaande
bon (in open enveloppe, gefran
keerd met l'/acent) wordt U gaarne
kosteloos een exemplaar toege
zonden van de Radio-rede over
de politieke toestand, gehouden
door Oud-Minister Mt. P.J. OUD
voor de VRIJZINNIG DEMO
CRATISCHE BOND.
Tsm"
25 KQ. zaad, liefst bij mooi vochtig)
weer in begin Mei. Voordat men lu
zerne zaait, moet de grond vrij van on
kruid zijn.
In de herfst moet het gewas een lengte
hebben van b.v. 20 c.M., tenminste niet
al te kort, om de winter in te gaan.
Goede wintervaste soorten zijn Hongaar-
sclie en Grimm. Luzerne is als meerjarig
gewas een beste bodemverbeteraar en een
goede stikstofverrijker.
RGODE KLAVER. De klaver is wel de
belangrijkste groenbemester; de inzaai ge
schiedt onder dekvrucht, gewoonlijk gra
nen of vlas. Onder vlas gebruikt men
ook veelal witte klaver, omdat deze pas
na de pluktijd van het vlas opkomt.
Bij klaver staat veelal een dubbel doel
voorop, n.l. eerst afweiden en dan onder-
ploegen of eerst een winter over laten
staan; dan hooien en weiden en in da
herfst onderploegen.
Een klavergewas moet bemest worden
met fosfor en kali. De wintervastheid
van roode klaver is minder dan die van
de witte.
WITTE KLAVER is gauwer tevreden
dan roode, maar geeft ook minder op
brengst. Deze klaver wordt veel in de
Wieringermeer gebiuikt, omdat ze zoo
goed tegen zilte grond bestand is.
Roode en witte klaver worden beide
breedwerpig gezaaid.
HOPPERUPSKLAVER ontwikkelt zich
goed op kalkrijke, lichte grond.
WIKKE. Een beste groenbemester is
de gewone wikke, die goed tegen ongun
stig weer bestand is en zien ook op
zware stijve gronden ontwikkelt. Zaaien
160 K.G. per H.A..
SPURRIE ontwikkelt zich ook snel als
stoppelgewas (20 K.G. zaaizaad per h.a.)
maar dient uitsluitend voor humusvor-
ming.
GROENE ROGGE. Dit is eveneens 't
geval met de z.g. groene rogge. Men
zaait dan in de herfst rogge en in April
wordt de groene massa ondergeploegd,
waarna dan nog bieten of knollen gezaaid
kunnen worden.
Een nadeel van de groenbemesting is,
dat de kans op vreterij verhoogd woridlt
en dat soms last van slakken wordt on
dervonden. Verder moet men voorzichtig
met de keuze van het gewas en de stik
stofgiften in verband met de kans op le
gering. Maar in verband met de voordee-
len van de groenbemesting zijn de nadee-
len van geen beteekenis, al mogen we ze
ook niet uit het oog verliezen.
Zoo besloot spr. zijn interessante le
zing. H
TEXELSCHE COURANT
DEN BURGb75 CL per '3 Maanden
Franco p. post door geheel Nederland I» p. 3 maand«n
Lo se nummtrau 4 et
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE: N.V v/H LANGEVELD ROOIJ DEN BURG OP TEXEL
Van 1-5 regelt; 60 ct. Iedere regel meer; 12
Dezelfde advertentie A maa1 geplaatst wordt 3 maal borekend
6ll abonnoment lagere regelpr!)*
ADVERTENTIÊN
MOETEN DAAGS VOOR 'T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM IN ONS BEZIT ZIJN
TELEFOON: N°.11 POSTGIRO N°. 652 11 POSTBUS: N° V
LICHT OP
||||||lllllllllllllllllllllllllllllllll!lllllllllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllil!lll|lllll
||||||ll!!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll||||||
ONDERHOUD HITLER-HALIFAX.
Klnnm J
Naam
I Adres 'mm m
