De Nieuwe Texelsche Courant
No. 5245 51ste Jaargang Woensdag 6 April 1938
EERSTE BLAD.
Aan de N O.-hoek van ons eiland.
EEL TEXEL WEET HET
Waar Texel bedreigd wordt.
Ti
Uw advertentie in dit blad wordt
op Texel huis aan huis gelezen.
TEXELSCHE COURANT
is sinds 1 Juli 1930
ta dit blad opgenomen.
HOOGWATER ter reede van Texel v.ro
(nam. ongeveer uur later
7 8 9 10 11 12 13 April
2.03 3 32 5.07 6,24 7,16 8,— 8,38
LICHT OP
RI|WIELEN en RIITU1GEN 7 12
UITGAVE: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten Den Burg tl.lossenrs. 4 ct.
ADVERTENTIES: 12 cent per regel
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deelig tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge
heel met kleine letter gezet.)
VAN OVER DE GRENS.
Illlll'iiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllll
MAARSCHALK MUSSOLINI
Sinds eenige dagen is de wereld twïe
maarschalken rijker, n.l. Mussolini en de
koning-keizer van Italië; zij werden tot
eerste maarschalken van het keizerrijk
benoemd. Voordat Kamer en Senaat het
desbetreffende wetsontwerp bekrachtigJ
den, heeft de duce een militair-technisch©
uiteenzetting gegeven, een opsomming van
wat de deelen van de Italiaansche weer
macht naar zijn oordeel kunnen prestee-
ren. De opsomming was bedoeld om het
Italiaansche volk en de wereld een in
druk te geven van de groote |nilitaire
kracht, waarover Rome beschikt.
Nu is een dergelijke uiteenzetting voor
de leek misschien interessant, maar voor.'
de militaire deskundige is zij dat zeker
niet. De generale staven te Parijs, Londen
en Berlijn weten zeer goed, wat werke
lijkheid en wat schijn is in Italië's mili
taire grootmacht.
Niet de opsomming vraagt dus de be
langstelling, maar het feit, dat Musso
lini het noodig gevonden heeft op dit
oogenblik een dergelijke redevoering te
houden en daarbij te zinspelen op de
Italiaansche afkomst van Napoleon. Daar
mee wekt hij de indruk, dat hij de oor
log verheerlijkt en naar de opperheer
schappij streeft. Waarom zoo vraagt
men zich af houdt Mussolini, terwijl
hij juist .net Engeland onderhandelt,,
een bijna oorlogszuchtige rede
Op deze vraag worden zeer uiteenloo-
pende antwoorden gegeven en eenige er
van zullen -.ve ln het kort aanhalen.
Daar is in de eerste plaats de lezing,
dat Mussolini zoo'n indrukwekkend ge
baar zou hebben gemaakt om zekere
zwakke plaatsen in de Italiaansche weer
macht te verbergen. Tegen deze lezing
is aan 'te voeren, dat de oorlogsschepen
en vliegtuigen, waarover Mussolini sprak,
niet slechts in zijn verbeelding maar in
werkelijkheid bestaan.
Een tweede lezing zegt, dat Mussolini's
rede bedoeld was als waarschuwing aant
Londen. Mussolini zou dan te kennen heb
ben willen geven, dat de nieuwe Itali-
aansch-Engelsche overeenkomst geba
seerd zou moeten worden op een even
wicht van krachten en een eerbiediging
van belangen.
Een derde en misschien de meest
belangwekkende lezing komt van Duit-
sclie zijde. Men meent te Berlijn, dat
Mussolini's waarschuwing voor Parijs be
stemd was. Nu is het inderdaad een feit,
dat Franco's successen in Spanje op het
Fransche Volksfront een diepe indruk
hebben gemaakt en dat nog slechts en
kele dagen geleden het zenden van twee
Fransche troepenafdeelingen naar Cata-
lonië op het laatste nippertje voorko
men is. Een dergelijke zending zou heel
gemakkelijk tot een internationale oor
log hebben kunnen leiden, daar ook Italië
zich niet onbetuigd zou hebben gelaten.
Indien deze lezing de juiste is en Mus
solini's woorden inderdaad de bedacht
zaamheid in Parijs hebben doen zege
vieren, zouden zij inderdaad onder de ge
geven omstandigheden nog een goed werk
hebben gedaan.
DE OORLOG IN SPANJE.
Overigens is het gevaar van een open
lijke Fransche inmenging in Spanje weer,
wat geweken sinds de tegenstand van de
ZOO SCHREEF...
Whipple: Boeken zijn lichttorens in
de groote zee des tijds.
Dr. Potter: De menschen zijn niet
beter dan de boeken, die ze lezen.
Thomas a Kempis: Overal heb ik
rust gezocht en ik heb ze slechts ge
vonden in een hoekje met een boekj:.
Schopenhauer: Elk eenigszins be
langrijk boek moet men tweemaal
achtereen lezen.
Voltaire: Heeft men een goed boek
uitgelezen, dan is het, alsof men van
een goede vriend afscheid neemt.
Lichtenberg: Een zeker kenmerk
van een goed boek is, dat het iemand
naarmate hij ouder wordt steeds be
ter bevalt.
Catalaansche troepen toegenomen is en
Franco's offensief vertraagd werd. Waar
nemers te Barcelona gelooven niet, dat
Franco er zoo heel spoedig in slagen zal
een snelle doorbraak naar de Middelland-'
sche zee te bewerkstelligen en daarmee -
het republikeinsche deel van Spanje in
tweeën te splijten
FRANKRIJK IN' AFWACHTING
van Blum's financieele voorstellen.
Blum had vorige week tegenover de te-
genspartelende Senaat de belofte afge
legd, een moedig en openhartig ontwerp
tot herstel van de financiën in te dienen.
Hij is daarin echter niet geslaagd -en nu
zal het ontwerp eerst deze week in de
Kamer komen. Het uitstel zal wel in de
eerste plaats een gevolg zijn van de
wensch der regeering, eerst de stakers
te bewegen, het werk te hervatten en in
de tweede plaats van het verlangen, tijd
ter nadere uitwerking te winnen.
DE VERKIEZINGEN
IN DUITSCHLAND.
Terwijl men zoowel in Duitschland als
in Oostenrijk op groote schaal propagan
da maakt voor de verkiezingen op 10 Apr.
en Hitier deze week zijn groote verkie-
zingstournée in Oostenrijk onderneemt,
waar hij a.s. Zondag te Weenen zijn stem
zal uitbrengen, wordt ook technisch de
„Anschluss" snel voltrokken. Ook Oos
tenrijk wordt in het vierjarenplan opge
nomen en in dit verband is het van be
lang, dat de rijke ertsmijnen van Stier
marken, die tot nog toe nogal met finan
cieele moeilijkheden te kampen hadden,
door de „Reichswerke Hermann Gee-
Ting" zijn overgenomen. Voor het ijzer-
ertsarme Duitschland beteekent dit een
groote aanwinst, terwijl de ertsaders van
de „Alpine Montangeselschaft" zoo rijk
zijn, dat zij zeer goed de Duitsche behoef
ten kunnen dekken.
Dat de verkiezingen van 10 April overi
gens een groot succes voor de nazi's zul
len worden, in het bijzonder na de op
roep van de Oostenrijksche bisschoppen,
valt niet te betwijfelen.
GROOTER OORLOGSTUIG TER ZEE
Wijl Japan weigerachtig gebleven is,
inlichtingen over zijn vlootbouwprogram-
ma te verstrekken, hebben de Britsche,
Amerikaansche en Fransche regeering la
ten weten, dat zij de beperking nopens de
omvang van linieschepen, waaraan zij
zich volgens het vlootverdrag van Lon
den hadden gebonden, op te heffen.
Daarmee is, zooals te verwachten
was, de bewapeningswedstrijd ter
zee in een nieuw stadium geko
men. Wij komen thans in het tijd
perk van de enorme zeevestingen
van 45000 ton en misschien nog
meer; schepen, die ongeveer 100
millioen gulden kosten.
TSJECHO-SLOWAKIJE-'s toekomst.
De Tsjechische minister-president Hod-
za heeft onlangs zijn met spanning ver
wachte rede over de minderhedenpolitiek
gehouden. De rechten van de minderhe
den in Tsjecho-Slowakije zullen thans in
een minderhedenstatuut worden vastge
legd. Daarmee verandert intusschen maar
weinig aan de bestaande toestand. In
het buitenland is men danook van mee-
STEIL RIJST HET DUIN OP, enkele meters van de
waddenzee, die dicht onder het strand al véle meters
diep is. Op de toto Dijkgraaf A. J. Keijsér R.J.z.
en Opzichter L van Hoorn. Foto—Tex. Crt.
ER WORDT GEWERKT AAN DE INLAAGDIJK.
Foto—Tex. Crt.
ning, dat de getroffen maatregel geen
oplossing kan zijn. Men geeft toe, dat
Tsjecho-Slowakije zijn minderheden over
het algemeen zeer slecht heeft behan
deld, vooral de Sudeten-Duitschers en
de Hongaren. Het ware derhalve te ho
pen in het belang van heel Europa
dat Praag in zijn tegemoetkomingen veel
verder gaat en om zoo te zeggen op de
eischen van deze bevolkingsgroep voor
uitloopt. Anders ziet het er, vreezen we,
voor de toekomst slecht uit.
Na de rede van Hodza en na de Ka
merzitting, waarin vertegenwoordigers der
verschillende nationaliteiten voor zich,
„zelfbestuur" hebben gevorderd, heeft de
regeering voorloopig alle openbare poli-
tiek'e betoogingen en vergaderingen ver
boden. Hiertoe zou men besloten heb
ben, om de regeering tijdens haar belang
rijke beraadslagingen over het minderhe
denvraagstuk niet te laten beïnvloeden.
Het is thans te hopen, dat deze rust de
regeering thans werkelijk in staat stelt 'n
voor alle partijen bevredigende oplos dng
te vinden.
r.
IAIs het staat in da
Texelsche Courant.
WOORD EN DAAD
De jaarwedde voor de gemeente-arts
te De Cocksdorp wordt vastgesteld op
1700 plus vrije woning.
Benoemd tot onderwijzeres herha-
lingsonderwijs te De Cocksdorp mej. Van
der Veer, te Den Burg mej. Achterbergh.
- Benoemd tot hulptelegraafkantoor-
houder te Oudeschild, de heer D. Mets.
Salaris f50.— p. j.
Met ingang van 1 Nov. wordt op
verzoek eervol ontslag verleend aan het
schoolhoofd H. Visser.
- Vaststelling kohier schoolgeld Sept.-
Dec. 1911 voor mulo Den Burg f385;
het kohier 4e kw. '1911 overige s^iolen
1387.—.
Besloten tot bouw nieuwe onderwij
zerswoning te Den Hoorn; zal plm.
f4000.kosten.
Goedkeuring begrooting Alg. Arm
bestuur.
Breedvoerige discussie over het al
of niet bestendigen van de omstandigheid
dat gem.-secretaris Ruibing tevens secr.
van de Dertig Polders is. De heer D. Pz.
Bakker is er sterk tegen, maar de raad,
gaat er mee accoord, na mededeeling van
de voorz dat hij voor de heer Ruibing
niets dan lof heeft, doch niet zal aarze
len het persoonlijk belang van de gem -
secr. op te offeren indien het gemeente
belang door waarneming van die andere
functie in gedrang komt.
236
DE INVLOED VAN DE
ZUIDERZEE AFSLUITING.
„Eierland kan gerust zijn" schreven
we onlangs aan het slot van ons artikel
over de nieuwe inlaagdijk, welke nu zoo
goed als gereed is gekomen. De water
wolf houdt niet op te knabbelen aan de
duinrichel, welke het achterland nog be
schermt. Wel is in de winter, die ach
ter ons ligt, de toegebrachte schade niet
zoo ernstig geweest als vroeger i'n de
storminaanden wel eens het geval was,
we moeten op ons hoede zijn en voorbe
reid op een ramp, die kan komen.
Het was in de herfst van 1936 in het
bijzonder, dat alarm geblazen werd.
"Wat kregen Texels N.O.-hoek en Ame
land toen een geduchte knauw.
Men schreef er over in de groote pers
•n sprak er over in de Kamer. Deskun
dige autoriteiten kwamen de schade op
nemen en men ging na, in hoeverre de
Zuiderzee-afsluitdijk daar schuld aan had.
Nu is het een feit, dat reeds vóór
de afsluiting van de Zuiderzee de duinen'
aan onze N.O.-hoek van de zee te lij
den hadden, (zie verder ommezijde)
VAN TEXELS RAAD.
Jaarwedde gem.-secr. wordt van
f 1250 op f 1350 gebracht.
Weekloon gem.-werkman wordt van
f8 op t9.gebracht.
f460.op de begrooting uitgetrok
ken voor onderzoek naar de mogelijkheid
eener waterleiding.
De Hoofdelijke Omslag verhoogd
tot f24150; het maximaal te heffen be
drag van f 20.000 op f 25.000.
Gemeentebegrooting 1912 met alg.
stemmen goedgekeurd.
- Besloten tot verweer tegen rechts
vordering, ingesteld door gebr. Kalis.
Zij hielden zich, volgens de voorz., bij
de bouw eener nieuwe woning en plaat
sing van een ijzeren hek niet aan de
voorwaarden, waaronder bouwvergun
ning werd verleend; overleg had niet het
gewenschte resultaat.
WOENSDAG 29 NOVEMBER 1911.
Aanwezig: alle leden.
Ingekomen een brief van dokter
Van Gorkom, blijkens welke hij bedankt
voor zijn benoeming tot gemeente-arts.
Op verzoek wordt eervol ontslag;
verleend aan de heer K. Dikstaal, h.d.s.
te De Koog, ingang 1 Jan. 1912.
Op verzoek eervol ontslag verleend
aan mej. Keizer, onderwijzeres nuttige
handwerken.
237