De Hieuwe Jpxelsche Courant
No. 5259 51ste Jaargang Woensdag 25 Mei 1938 u" in d"
EERSTE BLAD.
N.V. WACO Autobusdiensten
Texelsohe Berichten
EEL TEXEL WEET HET
LUCHTVAARTAVOND.
op Texel huis aan huis gelezen.
TEXELSCHE COURANT
is smds 1 Juli 1930
ta dtt blad opgenomen.
HOOGWATER ter reede van Texel r.ra
(nam. ongeveer uur later.)
26 27 28 29 30 31 1 Juni
6,40 7.89 8.33 9.23 10.13 10,58 11,43
LICHT OP
RIIWIELEN en RIITUIGEN 9 32
UITGAVE: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten Den Burg tl.—; losse nrs. 4 ct.
ADVERTENTIES: 12 cent per regel;
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deelig tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge
heel met kleine letter gezet.)
VAN OVER DE GRENS.
FRANKRIJK MOET KIEZEN.
Weer eens is het het Spaansche
vraagstuk, dat de toestand in
West-Europa beheerscht. Dat
werd reeds tot uiting gebracht in
de rede, die Mussolini te Genua
hield en wordt thans door het
feit, dat de Fransch-Italiaansche
besprekingen op het doode pum;
zijn gekomen, wel overduidelijk
gemaakt.
Mussolini wenscht en hij heeft dit
openlijk verklaard dat Frankrijk zich
verplicht, alles na te laten, wat voor Bar
celona van voordeel is en Franco schaadt.:
Practisch beteekent dit, dat als voor
waarde voor de totstandkoming van een
Italiaansch-Fransch accoord gesteld wordt,
dat Frankrijk de laatste weg, die voor
een toevoer naar het republikeinsche
Spanje nog open staat, namelijk de Py-
reneeëngrens en de Middellandsche Zee
havens, beslist afsluit. Het moet Barce
lona aan zijn lot overlaten. Door deze
openlijk uitgesproken wensch, heeft Mus
solini een twistappel tusschen het zoo
zwaar beproefde Fransche volk gewor
pen. Frankrijk ziet zich thans gesteld
voor de keuze tusschen Italië en Spanje,
tusschen de hoop op rust aan de Alpen
en het spook van onrust aan de Pyre
neeën.
FRANSCH-BRITSCH
NON-INTERVENTIE-ONTWERP.
Intusschen blijft Frankrijk pogen met
Mussolini tot overeenstemming te komen,
zonder daarbij alle troeven uit handen te
geven. Het wordt daarbij trouw gehol
pen door Londen, dat immers bij de op
lossing van de Spaansche kwestie groot
belang heeft, omdat in geval van een
mislukking, ook de Britsche overeenkomst
met Italië van nul en geener waarde
wordt. En de gevolgen daarvan voor de
Chamberlain-regeering behoeven geen toe
lichting.
Door de Franschen en Britten is thans
een niet-inmengingsontwerp opgesteld, dat
deze week in de Londensche commissie zal
worden behandeld. Dit ontwerp behelst'
het volgende: Aan de controlecommissies
zal een tijd van veertien dagen worder\
gegeven om zich op te stellen. Na deze;
termijn zal Frankrijk het toezicht aan
de grens der Pyreneeën herstellen, op
voorwaarde, dat tegelijkertijd de con
trole ter zee en aan de Portugeesche
grens hersteld wordt.
Wanneer met de terugtrekking geen
vorderingen gemaakt worden in de tijd
van dertig dagen na herstel van controle,
zal Frankrijk zijn grenzen weer open
stellen. De vrijwilligers worden verdeeld,
in vier categorieën, zulks ten behoeve
van de terugtrekking, n.l. luchtvaartman--
schappen, zeelieden, strijders en technici.,
In het biezonder in Londen hoopt men,,
dat dit voorstel door de niet-inmenging-
commissie zal worden aanvaard, wantan-i
ders wordt de toestand welhaast hope
loos. Terecht toch zien de Britten in,
dat de aanwezigheid van Italiaansche en
Duitsche wapens en troepen in Spanje:
Frankrijk stelt tegenover een ernstig
krijgskundig probleem, dat het alleen zelf
behandelen kan.
r.
IAIs het staat in de
Texelsche Courant.
DE HOUDING VAN DUITSCHLAND.
In Frankrijk wijt men de moeilijkhe-
deiu die zich thans in Italië voordoen,
hoofdzakelijk aan deze invloed, die Berlijn
in Rome doet gelden. Volgens de „Jour"
zou dit te verklaren zijn uit het belang
dat Duitschland heeft bij voortduring van
de strijd in Spanje, omdat Duitschland
hoopt, dank zij de strubbelingen in en om
de Middellandsche Zee, zijn druk op Mid
den-Europa te kunnen voortzetten. In
Duitschland ontkent men dat echter en
wijst men er op, dat men zelfs gaarne
een toenadering tusschen Italië en Frank-
riik zou zien. wijl dan wellicht ook een
verbetering yan de betrekkingen tusschen
Duitschland en Frankrijk gemakkelijker
zou worden. Het is moeilijk na te gaan,
welke lezing de juiste is, maar misschien
slaat de Fransche „Figaro" (rechts) de
spijker wel op de kop met de bewering,
dat het dubbele doel van de politiek van
de spil Berlijn-Rome is: Verwijdering van
de Russische invloed uit Spanje, en Praag
nopen tot opzegging van de overeenkomst
met Rusland. En wellicht is ook de mee
ning van dit blad juist, dat, wanneer de
Sovjets voorgoed uitgeschakeld zijn, een
overeenstemming tusschen de vier groote
mogendheden gemakkelijk zal worden.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Een haast even brandend probleem als
het Spaansche is het Sudeten-Duitsche..
De spanning in Tsjecho-Slowakije is thans
ten top gestegen, wat tot uiting komt tot
relletjes in verschillende plaatsen. De
partij van Henlein heeft tjians te kennen
gegeven, dat zij niet eer op onderhan
delingen met Praag zal ingaan, alvorens,
de rust in het land wordt gewaarborgd..
De Tsjechische regeering zal daartoe ze
ker haar best doen, maar het is ondert
de huidige omstandigheden inderdaad wel
uiterst moeilijk, botsingen tusschen Tsje
chen en Sudeten-Duitschers te voorkomen.
Intusschen heeft minister-president
Flodzja een grondige wijziging van de
staatsopbouw aangekondigd, n.l. admi
nistratief zelfbestuur en administratieve
evenredigheid. Laat ons hopen, dat de
onderhandelingen met de verschillende be
volkingsgroepen thans tot bevredigende
resultaten zullen leiden, want het is voor
Europa beslist noodzakelijk, dat deze
haard van onrust midden in E-uropa ge-
bluscht wordt.
Sinds 15 Mei geheel gewijzigde
DIENST- en TARIEFREGELING
a 5 ct. verkrijgbaar bij onze chauf
feurs en aan onze kantoren.
ONRUST IN BRAZILIË
Juist een half jaar na de staatsgreep
van president Vargas en de afkondiging
van de „nieuwe staat" kwam de sinds
lang verwachte „putsch" van de z.g. In-
tegralisten los. Hoewel de rust in het
land nog geenszins is weergekeerd, kan
toch wel gezegd worden, dat deze po-i
ging geheel is onderdrukt. Kenmerkend'
voor de gespannen politieks situatie in de
heele wereld is overigens wel, dat men
tegenwoordig in de internationale pers
ook aan opstanden Ln Zuid-Ainerika, die
daar een veel voorkomend verschijnsel
zijn, zooveel aandacht besteedt en daarin,
onmiddellijk de hand van buitenlandscne
mogendheden wil zien. Zoo beweerde een
blad als de Times zelfs, dat de opstand
zou zijn aangestookt door Duitsche nazi's,
die in Brazilië een Hitier toegedaan re
gime wilden vestigen. Berlijn neeft deze
bewering tegengesproken en de Deutsche
Allgemeine Zeitung verklaart, dat deze
anti-Duitsche veldtocht door de Vereen.
Staten ondersteund wordt.
Geheel onmogelijk is dit niet, want
Washington heeft er nimmer een geheim
van gemaakt, dat het groote bezwaren
heeft tegen een haken-kruis-beweging op
het Amerikaansche vasteland.
SOETSjOU GEVALLEN.
In de grootste strijd, die tot nu toe
in de Chineesch-Japansche oorlog is ge
leverd. begint thans eenige teekening te
komen. Zooals verwacht werd,, .zijn de
Chineezen. na eenjge maanden lang hard
nekkig tegenstand te hebben geboden, nu
voor de Japansche overmacht geweken.
Ook Soetsjou belangrijk, ook in stra
tegisch opzicht is gevallen.
„OOME LEEN"
Veertig jaar op onze lammerenmarkt.
Maandag was het veertig jaar geleden,
dat de heer L. Straver, te Koudekerk
woonachtig, hier bekend als „Oome
Leen", voor de eerste maal naar ons
eiland overstak om hier op de lammeren-|
markten zijn koopmanstalenten te toetsen.
Veertig achtereenvolgende jaren heeft
heeft hij hier sedert dien zaken gedaani
en en juist daarom is hij hier zoo'n
geziene figuur dat zakendoen deed hij
steeds op prettige wijze. Hij verstaat zijn,
vak en de boeren treden danook graag;
met hem in relatie. Door hem worden ze
niet „bij de neus genomen"
Veertig jaar, wat een tijd! Geen won
der, dat Straver hier goed ingeburgerd is
geraakt. In de loop der jaren kreeg hij
de eervolle bijnaam van „Oome Leen".
Dat zegt niet weinig....
Wij wenschen u van harte geluk, Stra
ver, en spreken de hoop uit, dat u on zo
markt nog vele jaren zult mogen bezoe
ken. J.
HELPT U MEE?
Morgen wordt ten bate van de Stichting
Eethesda en Meer-en-Bosch, waar on-
en minvermogende lijders aan vallende
ziekte verpleegd worden, een bloempjes-
verkoop gehouden. Wij bevelen deze in al
ler belangstelling aan en laten hier nog een
desbetreffend rijmpje volgen.
VERGEET-H ET-N IET
Er bestaat een lief klein bloempje,
Dat u af en toe veel ziet.
Niemand zal zijn naam vergeten,
Want die is: „Vergeet mij niet".
Het herinnert alle inenschen
Aan hun menschelijke plicht,
Om er een of meer te koopen,
Als 't in hun vermogen ligt.
't Is zoo'n leuk, gezellig bloempje,
't Brengt u in een bljjde sfeer
En danwetenschapp'lijk heet 't
In 't Latijn Kooptermaarmeer
Want de baten zijn voor menschen,
Die in deze Maatschappij
Steun en sterkte noodig hebben,
Toont voor hen uw medelij.
In „Bethesda" helpt men velen
„Meer-en-Bosch" doet evenzoo.
Koopt een bloem! Voor ieder duppie
Krijgt u tien pond dank cadeau.
JEMO.
JAARVERGADERING S.V. TEXEL.
In de Donderdag in De Graaf's Lunch
room gehouden jaarvergadering van do
S.V. Texel heeft de voorz., de heer D.
Dapper enkele woorden gewijd aan de
teleurstellende resultaten van het afge-
loopen jaar-. Toen we in de 3e klasse'
kwamen, dacht ieder, dat het wel ging,
maar het ging niet. Door de vele moei
lijkheden kwam de clubgeest ernstig in
gedrang. De voorz. wilde er echter geen.
verwijten meer over maken. Laten we
de rekening van het afgeloopen jaar met
een dikke streep afsluiten en gezamenlijk
trachten de nieuwe rekening zoo goed
mogelijk te openen". Ook over de teleur
stelling, welke het 2e elftal bereidde,,
had spr. het met een enkel woord. Hij'
betreurde het ten zeerste, dat dit elftal
de kans om in de Ie klas te komen
waardoor ook voor het eerste goede re
serves konden worden gekweekt -- heeft'
laten voorbijgaan. Alleen het 3e elftal
heeft een mooi succes geboekt. Als hulde
blijk voor het op prachtige wijze be
haalde kampioenschap bood het bestuur
aan ieder der spelers van dit elftal een
elftal-foto aan. Tenslotte noemde spr.
nog even de Adsp. A en B, die eveneens'
niet hebben teleurgesteld.
Omstreeks half 9 had de heer Dapper
de vergadering geopend. Door besmette
lijke ziekte ten huize van de heer Ab.
Dros ft. kon deze niet ter vergadering
verschijnen. Ook de notulen en het jaar
verslag kon daardoor niet worden voor
gelezen. De voorz. hield daarom boven
staande korte beschouwing over het af
geloopen jaar. Spr. voegde er nog enkele
woorden over het groote succes van de
tancy-fair aan toe. Jammer, dat de S.V.
Texel hier geen succes tegenover kon
stellen. Het initiatief van het Trainings
fonds om gelden voor een oefenmeester
beschikbaar te stellen, wordt door idei
Vereen, ten zeerste op prijs gesteld. De
voorz. hoopte, dat Mr. Bollington in
staat zal zijn, het verloren terrein te
doen herwinnen. (Zie ook vorig nr.)
OOSTEREND.
V.I.O.S. EN EXCELSIOR. i
Vanavond om half negen hopen Vios
en Excelsior, bij gunstig weer, hun slot-
repetitie te houden en wel op het terrein'
oij de School met de Bijbel. Indien het
weer niet meewerkt, zal worden gemusi
ceerd in het Gebouw voor Chr. Belangen.
DE COCKSDORP.
Een avond was het, die klonk als een
klok; een goed besluit. De Hoop waa
uitverkocht, toen de K.L.M. daar, in sa-i
menwerking met de Texelsche Courant*
voor ele abonné's van dit blad een lucht
vaartavond belegde.
De heer A. J. van Ginkel, K.L.M.-pro
pagandist, gaf in een vlotte causerie een
overzicht van wat er thans op luchtvaart
gebied „te koop" is en wees op de be
langrijke plaats, welke de K.L.M. met
haar betrouwbaar en comfortabel materi
aal thans inneemt. Daarbij werd een
serie lichtbeelden vertoond, welke aan
duidelijkheid niets te wenschen overliet.
Na de pauze werd de K.L.M.-oplei
dingsfilm gedraaid (360 M.). We schre
ven reeds over de belangwekkende op
namen, waarvoor deze film de aandacht
vraagt.
Burgemeester Kamp sprak aan het slot
de wensch uit, dat de K.L.M. van haar
luchtvaartavonden tastbare resultaten zou,
hebben en dankte de heer Van Ginkel,
voor de keurige en doeltreffende wijze,
waarop deze lichtbeelden en film toe
lichtte.
Aan de Texelsche Courant werd dank
gebracht voor de organisatie van deze
avonden. „Wat de Tex. Crt. organiseert,
is goed", aldus spreker.
Met waardeering sprak Mr. Kamp over
de restauratie, welke Hotel De Hoop
onderging. Aan mevr. de wed. Kikkert-
Pe neboom, eigenaresse, wcnschte spr.
toe, dat het bedrijf zou mogen groeien;
en bloeien.
Dank gewerd ook de heeren O. Goënga
en P. Spigt, die in hun vrije uren een
kolossale K. L. M.-lichtreclame vervaar
digden.
Als toegift werd een film uit Texels
Filmarchief vertoond; ze duurde ruim een
kwartier en gaf o.m. aardige tafcreelen
van het feest, gevierd ter gelegenheid'
van het 100-jarig bestaan van Eierland
en van de aanleg van de nieuwe inlaag-
dijk.
Er was veel aandacht; er heerschte een
alleraangenaamste stemming. Zonder twij
fel heeft deze avond niet alleen vecï
bijgedragen tot vermeerdering van de ken
nis op luchtvaartgebied en van de lust»
om ook eens een reisje per K.L.M. te
maken, maar ook tot versteviging van
de band tusschen krant en abonné's; en
om dit laatste was het de krant zeker
vooral te doen.
DE WAAL.
TRAP VAN BEN PAARD.
Tijdens de verzorging van een paard,
dat pas een veulen had gekregen, is de
heer P. Hin uit Spang door een trap met
een der hoeven in het gezicht getroffen.,
Hij werd ernstig aan de kaak gewond.
Zondagmorgen is de heer Hin naar het
St. Lidwinaziekenhuis in Den Helder ver
voerd.
POSTDUIVENSPORT.
NEUTRALE NED. BOND
POSTDUIVEN HOUDERS.
Bovengenoemde Bond hield Zondag 1
Mei een nationale bondsvlucht van Vil
voorde (België) uit. Ook de Texelsche
Vereen, deed hieraan mede; ze boekte'n
paar successen.
Was de tijd van loslaten op 8 uur v.m.
bepaald, door slecht weer werd dit pas
9 uur 25 min. Deze vlucht had door da
Noordoostenwind een abnormaal verloop,
langzame thuiskomst; volgende dag kwa
men de achterblijvers, zoodat er op deze
vlucht maar enkele verliezen geleden wer
den.
De uitslag Nationaal was voor Texel:
J. v. Zoelen: 14e (aankomst 14 uur
34—12, snelheid 770.49 M. per minuut);
26e en 30e.
G. Buis, de Westen, 32e (aankomst
1444—07, snelheid 734.73 M. p. min.) i
en 36e.
15 Mei: een Bondsvlucht van Noyon
(Frankrijk) uit; ook hier was Texel van.
de partij. We boekten veel beter resul
taat; afstand Noyon—Den Burg 406.925
K.M.; naar De Cocksdorp 419.085 K.M.
Uitslag:
J. v. Zoelen: 8e, 9e, 68e; eerste duif
snelheid 1181.25 M. per minuut.
.G Buis, 16e, 45e, 56e (eerste duif
snelheid 1157.58 M.)
M. Zuidema, De Cocksdorp: 23e, 55e
(eerste duif 1136)58 M.)
G. Rieswijk: 35e, 65e (eerste duif
1108.98 M.)
29 Mei: Bondsvlucht van Corbeil af;
afstand ongeveer 520 K.M..
JEVEZET.
