ALS ROOKER
VAN SMAAK
SMAAKT U
ALLEEN
TRIUMPH
I CENT
VIRGINIA
<a vewuikkeByk!
51ste Jaargang
Zaterdag 30 Juli 1938
No. 5278
Uit het land
van „Oom Paul
EERSTE BLAD.
ONTMOETINGEN.
Bezoek aan de Mok.
N.V. WACO Autobusdiensten
Texelsohe Berichten
TEXELSCHE COURANT
VOOR DE ZONDAG
lllllliüiiiiiiiiiiiiiiiitiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllll
Een terugzien na vele jaren geeft een.
groote verblijding en een onuitgesproken
teleurstelling.
Familieleden, vrienden, zijn jaren van
elkaar gescheiden geweest.
Öp zekere dag zien ze Wkander terug
en zijn verheugd.
Heerlijke jeugdherinneringen worden
opgehaald, het verleden herleeft.
Maar wanneer dit verleden zich als n'
film enkele malen aan het geestesoog
heeft ontrold, dan komt weer het heden.
Fn met het heden een zekere ontgoo
cheling.
•We bemerken op een gegeven oogen-
blik plotseling, dat we elkander ont
groeid zijn.
Wij zijn niet meer voor elkander, wat
we eens waren.
Het leven heeft ons verder gevormd.
Geen van ons is stil blijven staan.
We zijn verder gegaan, we hebben ons
eigen bestaan opgebouwd.
Kinderen zijn volwassen menschen ge
worden.
En maar al te gauw bemerken moeder
en vader, dat de teruggekeerde zoon
zich niet meer bij hen thuis gevoelt.
Familieleden, vrienden, bemerken van
elkander, dat ieder anders is geworden.
De jaren hebben hun werk gedaan.
En zoo heeft elke ontmoeting na jaren,
een vreugde maar ook een teleurstelling,
waarop we ons steeds moeten voorberei
den.
ZONDAG, 31 Juli 1938.
VOOR HOOFD EN HART.
ZONDAG
Een mensch is niet sterk, door wat hij
heeft, doch door wat hij is.
MAANDAG
Er is lange oefening voor noodig, om
niets te veel te zeggen.
DINSDAG
De mensch, te bros van stof, magh
qualijck tegens weelde, en al te groot
een lof. Vondel.
WOENSDAG
Medevreugde, niet medelijden maakt de
vriend. Nietzsche.
DONDERDAG
Er zijn vele ziekten, maar hopeloosheid
is de ergste ziekte.
Inayat Klian.
VRIJDAG
We zoeken vaak in de verte en zien
niet, wat vlak bij ons ligt.
ZATERDAG
Die weet te begrijpen 't oogenblik, dat
is de ware man. Schiller.
|||||liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiii:iiiiiiiiiiiiiinii||||||
WEET U ZE ALLE VIJF
||||||iiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiini||||||
81 Wat is een archipel
82 Wie was Robespierre
S3 Waardoor is Pisa bekend
84 Welke bekende schrijver gaf een
boek over het leven der bijen
85 Wat beduidt de afkorting: R.I.P.
ANTWOORDEN.
SI Een eilandengroep; oorspronkelijk
een zee met veel eilanden.
82 Een der leiders van de Fransche re
volutie, die veel vooraanstaande
personages ter dood liet brengen,
maar tenslotte zelf terechtgesteld
werd (1758—1794)
83 Door zijn scheeve toren.
84 Maurice Maeterlinck.
S5 Reciuiescat in pace; hij (zij) ruste
in vrede. Spreek „requiescat" uit
als: „re-kwie-es-cat" (klemtoon op
„es")
NIEUWE VRAGEN
86 Hoe betitelt men de burgemeester
van een groote stad
S7 „Cognac" is genoemd naar
88 Wie was Jan v. d. Heijden
89 „Luctor et emergo" beteekent..
90 „Dr" is een afkorting van
De antwoorden en nieuwe vra
gen komen in het volgend nr.
POSTDUIVENSPORT.
EEN
PRIMA
VLIEGER.
1 Doffer
WBN 35-21672,
bekend als
„Doffer
van Dekkers".
Een Doffer, die destijds veel van zich
deed spreken, omdat hij van alle stations
prijzen behaalde. Op een zware vlucht
van Chateauroux echter heeft hij zich
overvlogen. Dit wreekte zich op volgende
tochten. Dit jaar is hij na de eerste vluch
ten thuis gehouden om weer geheel op
verhaal te komen.
In 1937 haalde hij in een nationale
vlucht van Nyons af een 2e prijs; op een
vlucht van Orleans een 4e, op een van
Chateauroux een le; dit jaar van Nyons
af een Se. Eig.: J. van Zoeten.
EEN STUK HISTORIE
99
in het Zuidafrikaansche plaatsje Coles-
berg, dat haast verloren lag in het k.if-
ferland, werd in 1825 Stefanus Johannes.
Paulus Kruger geboren. Zijn ouders be
hoorden tot de Boeren van Nederland-
sche afkomst, die wijd verspreid in de
Kaapkolonie woonden. Maar zeer weini
gen van hen konden zich beroemen op
kennis van eenige beteekenis, want scho
len waren hier niet. Maar deze ongeleti
terde menschen waren een vroom volk,
innig gehecht aan het Gereformeerde ge-1
loof hunner vaderen; en in de gevaar
volle kamp met wilde menschen en wil-:
de dieren waren zij een gehard en taai
menschenslag geworden, rein van zeden,
trouw en eerlijk.
Het was toen een veelbewogen tijd
voor de ouders van Paul en hun landge-<
nooten. De Kaapkolonie was kort te vo
ren Engelsch geworden. Maar reeds
heerschte er onder de Boeren zeer ern
stige ontevredenheid tegen het Engelscho
bewind. Het ergste was zeker wel, dat
de regeering de vrije Kaffers, die ver
raderlijk de hoeven der blanken aanvie
len, menschen doodden en vee stalen,
in het gelijk stelde tegenlover de Boe
ren. Toen groeide de ontevredenheid tot
wanhoop en zeer velen besloten, de En-
gelsche onderdrukking niet langer te ver
dragen. Zoo goed het kon maakten zij
hun hoeven te gelde; zij kochten levens
middelen, geweren en ammunitie en zoch
ten nieuwe woonplaatsen, ver buiten 't
bereik van de Engelsche regeering.
DE GROOTE TREK: 1835-1838.
Ook de Krugers trokken met hun ge
zin mee over de Oranje-rivier; zij sTo-
teh zich aan bij de „Groote trek", waar
aan wel 10.000 personen deelnamen. Zij
gingen naar het land ten noorden van de
Oranje-rivier, dat de wreede Kafferko
ning Moselikatse bijna geheel had uit
gemoord. Van de overgebleven neger
stammen kochten de Boeren de streek tot
aan de Vaal-rivier. Zorgeloos verspreid
den zjj zich over het land. Maar Mose
likatse zond zijn solJaten op de „W(it-<
menschen" af, en vele Boeren werden
door de woeste Kaffers verrast en met
vrouwen en kinderen vermoord. Maar op
de plaats, die nu nog Vechtkop heet,
wist een handjevol Boeren de groote
benden dapper aanstormende Kaffers
kloekmoedig af te slaan. Hoewel pas
twaalf jaar oud, behoorde ook Paul Kru
ger tot de verdedigers. Daarna verover
den de Boeren op Moselikatse het land,
van de Vaal tot de Limpopo. Het was in,
eerlijke strijd gewonnen.
Een deel der Boeren, ook Paul's vader,
trok nu oostwaarts, naar de overzijde:
der Drakensbergen. naar Natal. Zij
kochten dit land van de Kafferkoning
lllllliiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllll
GEMEENTE TEXEL
||||||l!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!lllllllll|lllll<lllllll||||||
De Burgemeester der gemeente
Texel brengt ter kennis van be
langhebbenden, dat het vliegkamp
DE' MOK tot 6 AUGUSTUS a.s.
voor het publiek GESLGTEN zal
zijn.
Texel, 27 Juli 1938.
De Burgemeester voornoemd,
KL. VLAMING, lo.-B.
l'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiniiiiillllll
WAT ER GEBEURDE... l£;|||i|
30 Juli. Eerste steen gelegd van het
Vredespaleis te Den Haag. 1907.
31 Juli: De Pilgrim Fathers zeilen naar
Amerika. 1620.
1 Aug.Duitschland verklaart aan Rus
land en Frankrijk de oorlog. 191 1
2 Aug.: Geboortedag van wijlen I l.M.
Koningin Moeder Emma. (Arolsen,
185S.)
ALG. TEX. ORANJEVEREENIGING.
De heer S. Prins treedt af als
voorzitter. Twee dagen feest.
In de Dinsdag gehouden bestuursverga
dering van de Alg. lex. Oraiyevcreeni-,
ging heeft de heer S. Prins wegens
drukke werkzaamheden ontslag genomen
als voorzitter. I let vertrek van de heer
Prins beteekent voor de Oraujevereeni-
ging een groot verlies. Veel heeft hij voor
de vereeniging gedaan. Zijn enthousiasme
werkte stimufcerend. Dat de feesten van
de Oranjevereeniging slaagden, is voor 'n
belangrijk deel aan zijn voorbereidende
arbeid te danken.
Voorloopig zal geen nieuwe voorz. wor
den gekozen. Het bestuur zal gezamenlijk
de voorbereidingen treffen voor de fees
ten in September, die thans definitief zijn
vastgesteld op 6 en 7 September. Er zal
dus twee dagen worden feest gevierd.
Na tie festiviteiten zal een nieuwe voor
zitter worden gekozen. Fi.
Illlll'iiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin iliiiniiNiiiiiiiiiiiiiiiiiillllll
GEMENGD NIEUWS
Sinds 15 Mei geheel gewijzigde
DIENST- en TARIEFREGELING
a 5 ct. verkrijgbaar bij onze chauf
feurs en aan onze kantoren.
"XAMENS.
Aan de lijst in vorig nummer moet r.og
worden toegevoegd: Hans M u 1 de r, die
aan het Lyceum te Den Helder overging
van 2e naar 3e klas.
BENOEMING.
Bij beschikking van de Minister van
Justitie is met ingang van Maandag j.l.
als waarnemend-deurwaarder te Den
Helder (vacature-J. W. Biersteker) aan
gewezen de heer S. Prins, deurwaarder
alhier.
Aartswoud. Het 11-j; zoontje van de
fam. Schooneveld te Middenmeer (Wie-
ringenïeerpo 1deris bij liet visschen bij
het stoomgemaal verdronken.
Bij de Poolsch-Roemeensche grens
is een Poolsch verkeersvliegtuig tegen,
een berg gevlogen. De tien pass. en de
bemanning van vier pers. kwamen om.
Bij de Australische regeering zijn
door Duitsche en Oostenrijksche joden
1000 immigratievergunningen i aange
vraagd voor 6000 personen. De regeering
overweegt toelating.
Columbia is uit de Volkenbond ge
treden, omdat deze, volgens C., toch maar
een Europeescli belang is.
De Olympische Spelen 1940 zullen
in Helsingfors gehouden worden.
Engeland heeft bij de nieuwe vlieg
tuigfabriek van Lord Nuffield 1000 snel-i
le gevechtsvliegtuigen besteld. Maar
de fabriek moet nog gesticht worden.
Engeland. Aan de vlootmanoeuvrcs
van 5 7 Aug. zullen ook 900 vliegtui
gen deelnemen.
Engeland. Thornton, beschuldigd
van het beramen van een coniplot tot
ontvoering van Lord Nuffield, de auto
mobielkoning, is tot zeven jaar dwang*
arbeid veroordeeld.
TANDPASTA
Dingaan. Maar daarna werden wel 300
mannen, vrouwen en kinderen op last van
de valschc koning vermoord. Bij de Bloed
rivier werd wraak genomen. (183S). Neg
wordt de 16e Deoember, de Dingaansdaj
in heel Zuid-Afrika gevierd als een dank
en bededag. Ook bij de Bloedrivier heeft
Paul Kruger mede het roer gehanteerd.
Nu hadden de Boeren Natal; maar En
geland verklaarde het eerlijk verworven,
met bloed en tranen gekochte land tot
Britsch gebied (1844). Toen trokken de
meeste Boeren weer terug over de Dra
kensbergen; liever de wildernis in, dan
weer te leven onder Britsche vlag.
Pauls vader was met zijn gezin en an
deren reeds vroeger weer over de bergen
getrokken.
Ook het land ten Zuiden van de Vaal;
werd met wapengeweld Engelsch gemaakt
(1848). De regeering te Londen was
evenwel boos, omdat de militaire expedi
ties tegen oproerige Kafferhoofden aan
de grenzen zooveel geld kostten; en de
Eoeren weigerden om de regeering in
die tochten te helpen. Daarom kreeg de
gouverneur te Kaapstad bevel, geen
„waardeloos gebied" meer in te lijven
-n aaarom ook verklaarde de Engelsche
regeering, in het Zandrivler-verdrag, de
Eoeren ten noorden van de Vaal-rivier'
voor geheel vrij en onafhankelijk (1852).
Aan de Boeren tusschen Oranje en Vaal
werd vervolgens te kennen gegeven, dat
de regeering...... haar beschermende hand
van hen zou aftrekken. Zij wilden niets
liever. In het Verdrag van Bloemfontein
werd dus ook de onafhankelijkheid van
dit land erkend (1854). Zoo hadden dan
de Trekkers, na bange strijd, twee onaf
hankelijke staten gesticht. Transvaal en
Oranjevrijstaat. Die verdragen zouden
Engeland later berouwen.
De Krugers vestigden zich in Transvaal
en Paul oefende reeds op jeugdige leef
tijd zelfstandig het boerenbedrijf uit. Hij
deed ook veel aan de jacht, die waarlijk
niet slechts ontspanning was, want in he#
woeste land leefden toen nog massa's
wilde dieren. Wij hooren, dat Paul al op
zijn 14e jaar zijn eerste leeuw geschoten
heeft. Heel jong reeds stond Paul Kru
ger bij zijn landgenooten hoog aange
schreven. Op zijn 16e jaar kozen zij hem
tot een hunner officieren en als zoo
danig nam hij deel aan de onophoudelijke
oorlogen die tegen de moorddadige Kaf
fers moesten gevoerd worden. In 1862
reeds bracht Paul Kruger het tot de
hoogste militaire rang bij zijn volk: hij
werd gekozen tot komma ndant-generaal
der Transvalers.
De beide republikeinen waren evenwel
moeilijk te regeeren, vooral omdat de
vrijheidsliefde der Boeren dikwijls ont
aardde in weerbarstigheid tegen elk ge
zag. Tijdens president Burgers was»hun
oneenigheid biezonder groot. De bur
gers wilden de president niet gehoorza
men; en daardoor kon deze een brutale
Kafferhoofdman niet tot onderwerping
brengen. Hiervan maakte Engeland ge
bruik. Om de blanke bevolking te redden
van de Kaffers zoo werd beweerd
werd de Transvaal tot Britsch gebied ver
klaard (1877.)
(Wordt vervolgd.)
