TWEEDE BLAD
TEXELSCHE GOURANT
Polder Eierland.
Woensdag 9 Nov. 1938
J-
||||||lll!lllllltllllll!lllillllllli< ^'IIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlilllH
lllllli.llll GEMEENTE TEXEL mil
VUURWAPENWET.
WAARSCHUWING.
De Burgemeester van Texel maakt het
volgen te bekend
Ingevolge het bepaalde in de vuurwapen-
wet, is het onbevoegd voorhanden hebben
van een vuurwapen verboden, In bepaalde
gevallen kan een machtiging tot het voor
handen hebben van vuurwapens worden
verleend, waartoe men een aanvrage ten
Gemeentehuize kan indienen.
Zij, aan wie een jachtacte is uitgereikt,
mogen zonder machtiging één geweer
voorhanden hebben. Voor meer geweren
of andere vuurwapenen wordt weder een
machtiging vereischt.
Zij, die in het bezit zijn van een ver
gunning om schadelijke vogels of schade
lijk gedierte te schieten, moeten eveneens
een MACHTlCiING tot het voorhanden
hebben van een vuurwapen hebben.
Door vrijwillige inlevering ten Gemeente
huize van de vuurwapenen wordt inbe
slagname en strafvervolging voorkomen.
De Burgemeester, KAMP.
Illllliiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilllll
llllinilllltllll HOE LAAT Illlllllllllllllll
IllllllllllllllllIliWilli
TEXEL-DEN HELDER v.v.
Op werkdagen:
Van Texel: 5.45; 7.45; 11.20; 2.35; 5.35
Van Den Helder: 6.45; 10.-; 12.35; 4.20:
7.05.
Op Zon- en feestdagen:
Van lexel: 7.45; 11.20; 5.35.
Van Den Helder: 9.10; 12.35; 7.05.
|l||||illlllllllllll|l!UlllllilllluiltllllUllllllllllllllllllllllllllllllllilllilli:illllll||||||
llllll UIT ONZE TAAL-TU1N.
||||||illlllllllllllllUlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllll|lllll
KAVEL. Wanneer we de geschiedenis
van dit woord nagaan, blijkt er verwant
schap te bestaan tusschen de woorden
kavel, kabbelen, kever en kalf (dit laat
ste dan met de beteekenis van afgezakte
aarde aan een slootkant)
De grondbeteekenis van kavel zou zijn:
afgebroken, afgespleten stuk.
Voor zoover kabbelen beteekent: schif
ten (van melk), afbrokkelen, knagen, kan
men uitgaan van de grondbeteekenis.
splijten, snijden; er is dan verwantschap
aanwezig met het woord kavel.
Kever moet tot dezelfde woordfamilie
behooren; oorspronkelijke be teek en's ver
moedelijk: vreter, snijder.
Kalf (in de hierboven aangeduide be
teekenis) wordt ook verwant geacht aart
de woorden kavel, kabbelen, kever.
Omtrent het woord kavel loopen dé.
meeningen der taalkundigen uiteen De
een brengt het in verband met het Mid-
delnederlandsche woord „cave'.en", dat
beteekende: bij loten verdeelt n of toewij-.-
zen. De ander denkt aan het Fransche
„caver" en het Latijnsche „caver-e", dat
uithollen, uitgraven beteekent. Bij de Bel
gische letterkundige De Bo is kavelen:
een timmermansterm voor: een groote
kerf in hout maken. Zoo'n kerf zou een'
kavel heeten.
Illllliiiiiiiiiiiiiii'iiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiniiüllllll
Illlllllllllllllll RECENSIES. Illlllllllllllllll
|!||||H!i: a ,i:::i|!i!illi!iiiiiiaili:iliilllllllllllllllllllllillllllliiii"llilillillll||||||
KWAKZALVERIJ. Wie hiervan meer
wil weten leze het Maandblad der Vereen
tegen Kwakzalverij. Kost f2.— p.j., een
bedrag, dat u ruimschoots verdient doe*
te profiteer-en van de goede raad, welk3
dit tijdschrift u verschaft. Adres: H. ter
Wee, Maasstr. 72a, A'dam. Red.: Dr.
Ph. A. Coppens, Bergschelaan 167a, Rot
terdam.
OP DE DREMPEL DER TOEKOMST.
Jubileumuitgave van de N.V. Rotterdain-
sche Levensverzekering-Sociëteiten, ter ge
legenheid van haar honderdjarig bestaan.
Het boekje geeft een duidelijk overzicht
van de groei van het bedrijf, dat voort
komen is uit het Begrafenisfonds „Tot
aller Welzijn", 24 Sept. 1838 door de heer
Th. Wijlackér gesticht. Slechts enkele
bladzijden zijn gewijd aan de ontwikke
ling van de maatschappij. Talrijke foto's
en aantrekkelijke, sprekende statistieken
geven een beeld van de groote omvang
welke de R.V.S. na honderd jaar heeft
bereikt. Ook in België heeft zij sinds
1913 kantoren gevestigd. In enkele jaren
is het verzekerde bedrag daar gestegen
tot 380 millioen franc. Het totale ver
zekerde bedrag in Nederland en België;
bedraagt meer dan f400.000.000.
Het boekje, dat mede door de aantrek
kelijke verzorging veel propagandistische
waarde heeft, is in offsetdruk uitge
voerd door Van de Rhee's drukMffij te
Rotterdam.
Vergadering van Hoofdingelan
den, Zaterdag j.l. in Hotel De
Hoop.
Conversie geldleen ing, groot
f11500, van vier op drie pet.;
leening, groot f 660v< voor verbe
tering Vianenweg.
De Zaterdagavond in Hotel De Hoop
te De Gocksdorp gehouden vergadering
van Hoofdingelanden van polder Eier
land. \verd door de volgende personen
bijgewoond: A. J. Keijser, dijkgraaf; A.
Garritsen, C. Witte Pz., J. G. Flens, Joh.
de Graaf, C. J. Geense, G. Leber, J.
Roeper Jbz., P. Prins en L. van Hoorn,
opzichter, tevens secr.-penn.
De voorz. opent omstreeks half negen
met een woord van welkom. Hij spreekt
er zijn teleurstelling over uit, dat hoofd
ingeland Kalis wegens ziekte verhinderd!
is aanwezig te zijn en wenscht hem een
spoedig herstel toe. Ook spijt het mij,
zegt de voor/.., dat de heer C. Kievit
hier niet aanwezig is. Deze trad 1 Oct.
I. af als heemraad wegens het berei
ken van de 70-jarige leeftijd. Spr. had
hem gaarne dank willen brengen. Hope
lijk, zegt hij, vinden wij daartoe in een
volgende vergadering gelegenheid. De
heer Kievit is wel 27 jaar lang heemraad'
geweest, terwijl hij de laatste jaren de
functie van waarnemend voorz. vervulde.
Naar aanleiding van de notulen, ge'.e
zen door de heer Van Hoo:n, vraagt de
heer O. Leber, hoe het met de teerketell
staat. De voorz. deelt mee, dat deze thans
prima werkt. Hij kon eerst niet op de
juiste temperatuur worden gebracht, door
dat een verkeerde brandstof werd ge
bruikt.
"De heer Van Hoorn wordt dank ge
bracht voor de uitstekende notulen. Hier
op vindt het onderzoek plaats der ge
loofsbrieven van de heer C. Witte JPz,
die 29 Aug. j i. bij enkele candidaatstel-1
ling herbenoemd werd tot hoofdingeland.
Deze worden in orde bevonden. De
voorz. wenscht de herbenoemde geluk,
ook de heer C. J. Geen se wordt geluk
gewenscht met zijn herbenoeming tot
heemraad. U, heer Geense, zegt de voorz.,
is een ijverig bestuurslid, dat de belangen
steeds op de juiste wijze voorstaat. Dé
heer Geense zegt dank voor het ge
stelde vertrouwen.
INGEKOMEN STUKKEN.
A. De firma Noyjocks biedt haar be
middeling aan bij het leenen van geld,
tegen vergoeding van een zestiende pet.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
De voorz. acht het in ieder geval thans
niet noodig, daar verdere aandacht aan
te besteden.
B. Een schrijven door de Pensioens-
raad, dat de zaak, de ambtenaren be
treffende, in orde werd bevonden. Da
polder sloot voor het andere personeel
arbeidscontracten.
C. Een schrijven, waarin de bemidde
ling wordt aangeboden bij het bewaren
van archieven. De voorz. wijst er op„
dat de archieven inderdaad nét op de
juiste wijze worden opgeborgen. Er is
geen brandkast. Het hoog-heemraad-
schap wil het archief voor maximum f25
in haar kluizen in veiligheid brengen
Dit brengt evenwel ook groote bezwaren
met zich, daar men de stukken dan niet,
zoo vlug en makkelijk kan inkijken als nu.
Het voorstel van de heer Roeper om te
trachten met andere waterschappen op
Texel samen een veilige opbergplaats a;.ni
te leggen, vindt algemeene instemming.
D. Een schrijven van de Mij. van Ge
meente Crediet. (zie verder onder con
versie-leening.)
E. Een schrijven betreffende het We
genplan. Dit wordt voor kennisgeving
aangenomen, daar het nog niet definitief
is,
'F. Een goedkeuring van de Ged. Sta
ten betreffende 'n kasgeldleening, groot;
f 20.000, en ten laatste
G. Een lijst van voor ambtenaren ver
boden vereenigingen, welke weinig aan
dacht behoefde.
CONVERSIE-LEENING. De voorz.
verklaart, dat met de Mij. van Gem -
Crediet niet tot overeenstemming kon
worden gekomen inzake het verzoek van
de polder om de rente te verlagen van
vier op drie pet. Aangezien andere in
stellingen wel geneigd bleken, geld uit te-
leenen tegen drie pet., zal de schuld
aan de Mij. Gem.-Crediet per 1 Decj
e.k. worden afgelost. De polder zal dan
een boete te betalen hebben van 1 pet.
In Dordrecht kon men het best terech',
voor de leening, welke oorspronkelijk, in
1909, groot was f42000, en welke thans
nog f 11.550 bedraagt. De jaarlijksche
aflossing zal f 1050 groot zijn. Rente en
en aflossing zullen uit de gewone mid de
len worden betaald. Nadat de voorz.
de voorwaarden heeft bekend gemaakt,
wordt zonder op- of aanmerkingen tot
deze conversie'.eening besloten.
VERBETERING VIANENWEG. De
voorz. leest de voordracht van het Da-
OOSTEREND.
ZIEKENFONDS
„HELPT ELKANDER".
Zaterdagmorgen werden hier door een
paar heeren, van Den Burg en De Koog,
aan de leden van bovengenoemd Zieken:-
fonds circulaires aangeboden, waarin
meegedeeld werd, dat het fonds met in
gang van Maand. 14 Nov. wordt opgehe
ven en de leden automatisch konden
overgaan naar liet Maatschappij- Zieken
fonds Texel". Hierom werd Zaterdag
avond een spoedvergadering gehouden»
waarvoor enorme belangstelling bleek te
bestaan. De zaal van de heer Koppen
was geheel gevuld, tot in de hoeken.
De heer Koppen, voorz, begint met z"fl
voldoening uit te spreken over de groote
opkomst. Dit houdt, zegt hij, verband
met de alarmeerende berichten. Er is nog
steeds een kwestie tusschen ons en de
Mij. tot Bevordering van de Geneeskunst.
De Mij. beweert, dat wij h'er een M;: -
fonds hebben en wij houden vol vlh»
niet. Veel is hierover de laatste tijd ge
schreven tot wij als bestuur op 18 Octi
bericht kregen van dr. Eggink, dat op
30 Oct. tot ontbinding van het fonds zou
worden overgegaan. Het bestuui wem
verzocht zijn bescheiden bij notaris Mul
der te deponeeren. Het bestuur antwoord
de herop, dat liet geen genoegen naini
met de/e besluiten. Het achtte ze nie'.
gemotiveerd en wenschte er niet op in te
te gaan. Hierop ontvingen wij, aldus de
voorz. tot heden geen bericht, tot spr.
vanmorgen vernam, dat de heer G.Mi-
chels onze inenscben voorlichtte en ging:
vertellen, dat het bestuur zich schuldig,
maakte aan meineed. Wat daarmee wordt
bedoeld, is voor/., niet duidelijk 1 lie
S.Bremer: Het is ook mij niet duide
lijk. De Mij. zegt Jullie hooien bij ons -
en toch schrappen ze ons. De heer S. van
Elceringen: Verscheidene keeren kwam de
Mij. met de bewering: Jullie Jj >oren bij
ons, maar het bestuur hier geeft on
danks herhaalde dreigementen niet toe.
Nu gaat de Mij. er toe over ons fonds
op te heffen. Hiertoe heeft zij niet 't
recht, zoolang juridisch niet is bewezen,
dat w ij h er een Mij-fonds hebben. Daar
om, leden zoo raadt spr. blijft uw
vertrouwen stellen in het bestuur. Ons,
ziekenfonds blijft draaien betaalt gerust
uw contributie. Wij willen houden, wat
we hebben en zullen volhouden tot het
einde Applaus.
De voorz. merkt op, dat de dokte had
gezegd, na 14 Nov. te zullen helpen te
gen particulier tarief. Ch Biemez he
vestigt:* De dokter verklaarde, niet meer
te mogen werken voor het fonds na 14
Nov. De heer A van den Brink vraagt,
of het bestuur een gelofte gedaan heeft;
gelijksch Bestuur betreffende de verbete
ring van de Vianenweg. Dit plan werd
in de vorige vergadering al besproken
De weg zal over 1600 meter verbeterd
moeten worden, en wel 1450 meter tot
3' nieter (de weg is nu twee nieter) en
het gedeelte van de oprit, 180 Mlof
2' M. Het te verbroeden oppervlak is
2265 vk. M. De weg is thans met steen
slag bedekt. Deze toestand voldoet niet
meer aan de eischen van het snelverkeer.
(In deze geest wordt het schrijven aan
de Ged. Staten gericht). Er zijn o.in.
8500 Engelsche padden noodig voor de
vlij laag. Hel vraagt f5000 materiaal en
f1200 aan arbeidsloon. Dagelijksch (oe
zicht f150 en sociale lasten f237. De
gezamenlijke kosten zullen f6645 bedra
gen. Hiervoor moet een ieening worden
aangegaan van f6600. Jaarlijksche afloss.
1550. De kosten daarboven zullen uit de
gewone middelen worden bestreden. Er
wordt een rente genoemd van 3' j pet. De
heer Roeper vindt deze rente, de con
versie in aanmerking genomen, wel wat
hoog en stelt voor bij dezelfde Mij. in
Dordrecht eens te mtormeeren De
voorz. zegt onderzoek toe. Het was een
,beau-geste" van de gemeente gratis voor'
deze verbetering haar wals met bediening
af te staan. De uitvoering zal onder eigen
beheer geschieden. De voorz. hoopt de
weg m het voorjaar voor het asfalteeren,
gereed te hebben. In de hierop volgende
pauze wordt de teekening van de te ma
ken verbeteringen ter inzage gelegd.
VOORDRACHT HEEMRAAD. Ver
volgens wordt er overgegaan tot hei;
maken van een voordracht ter benoeming
van een heemraad in de plaats van de
heer Kievit. De voordracht wordt opge
maakt "als volgt: 1. Kalis; 2. Jb. Poeper
Jbz. en 3. J. G. Flens. De twee eerstge-
ïioemden verkregen reeds bij de eerst»
stemming de meerderheid, terwijl laatst
genoemde na drie stemmingen op dé
voordracht werd geplaatst. De heer G.
Leber verkreeg daarbij vier stemmen.
BIJ DE RONDVRAAG wijst de lieer
Roeper op de stroomonderbreking door
de T.E.M., welke onderbreking Donder
dag a.s. de geheele dag zal duren. Spr.
is van meening, dat deze onderbreking)
wel wat lang is en vreest, dat de polder
daarvan wel eens last kon ondervinden,,
als er voor die datum veel neerslag
aan de Centrale Comm. om zich aan
haar uitspraak te onderwerpen. Het be
stuur blijkt dit niet te hebben beloofd,
wel heeft liet een uitspraak uitgelokt.
Dhr Keijser merkt op: In slechte jaren
kregen wij ook geen steun van dokters;
zij hadden ons toen moeten vertellen,
dat wij aanspraak konden maken op
steun Dhr O.Bremer: Hebben wij Ko
ninklijke Goedkeuring Penningm. Van
der dis geelt een duidelijke bevestiging
De Vereen, heeft rechtspersoonlijkheid.
Dhr C.Tnin Jz Nn praten volgt nu
handelen; de dokters aanschrijven of ze
mee willen werken en anders een andere
dokter benoemen. Het fonds is in goe
de tijd opgericht, de loonen van ons
gingen 35 10 pet. terug. We hetajen on
ze fondscontributie, maar laten brood
bij de bakker staan. Het bestuur moet
zich niet van de wijs laten brengen.
De voorz.: De dokter beweert, dat wc
ook geen hulp van specialisten meer kun-
aeii krijgen. Dhr C.Trap: Wil de dok
ter geen fonds, dan maakt hij dikker
I oeken eu geen money. Dhr Van Hee-
ringen: Wij kunnen hier lang eu kort
over praten, maar we moeten het aan
durven voor ons fonds te staan en onze
teugel strak houden. Het bestuur zal u
niet verkoopen. 1700 mcnschen hebben
hun handtcekening gezet voor ons fonds
Den Burg heeft onze leden gelokt door
ze specialité's te verstrekken; -lit is ooi-
al weer over. De Ccntr. Bond staat ach
ter ons. Spr spoort nogmaals de leden
aan, trouw te blijven aan hun bestuur.
Voorz. leest een schrijven voor, dat
aan de Mij. van Geneesk /al worden
gezonden. Algemeen stemt de vergad.
daarmee in. In het schrijven wordt de
meening, dat het fonds een Mjj.-t'otuls
zou zijn, bestreden. Mocht liet anders-
ijn (toch een Mij.-fonds), dan worden
bewijzen gevraagd. De heer C.Bremer
Sz. stelt voor tegen-circulaires Ie ver
spreiden. Dhr van Heeringcti juicht dit
toe en vraagt liet bestuur te machtigen
om tc handelen naar omstandigheden,
l'it de vergadering wordt opgemerkt, dat
de bestuursleden voor communisten uit
gemaakt worden en men vraagt zich af,
of we in Duitsdhland of in Rusland wo
nen ook wanneer men de verspreide cir
culaire leest. Seer. J.Bakker Pz.Ze
moeten ons eerst bewijzen, dat we een
Mij.-fonds hebben. Dan zullen wij het ge-
looven. Dhr P.Kuiper is -er niet ge
rust op, wanneer specialisten niet wil-'
len helpen, maar de heer Van Hoeringen
zegt ook hierin vertrouwen in liet be
stuur te hebben.
Na nog enkele beschouwingen wordt
deze voor het ziekenfonds Helpt Elkaar
zpo belangrijke vergadering met de bes
te vvenschen gesloten D.
komt. (Het gemaal wordt n.l. door elec-
tro-motoren bediend). De voorz. zegt toe,,
zijn best te doen om deze tijd te doen
bekorten. De lieer Roeper merkt op, dat
de Hoofdweg in de buurt van de Wnm-
I erg hobbelig is. De voorz antwoordt,,
dat de Bristar hier een soort proef ge-'
nomen heeft met een koud product split.
Doordat de emulsie op sommige plaatsen
losraakte is de weg hobbelig geworden.
De g-cnoemde firma zal deze zaak ver
goeden. (De heer G. Leber merkt spot
tend op, dat deze slechte split gelukkig
niet op de Postweg gebruikt is; hilariteit)
Toen hierna niemand meer het woord
verlangde sloot de voorz. even na tien
uur de vlot verloopen vergadering met
woord van dank voor de prettige toon
bij de gehouden besprekingen
DE TE.XELAARTjES.
De jongens van de Kinderzangklasse
T. de Hoogh worden verwacht vanmid
dag om half twee; de overige leerlin
gen om twee uur; ct-e groote meisjes en
de 2de stem jongens 's avonds oin half
zeven.
OOSTEREND
KERKNIEUWS
Ds. E. C. B. Kok, predikant bij de
Geref. Kerk in El.V. deelde ons mede,
dat hij zjjn beroep naar Bussum heeft
aangenomen.
20 September 1936 heeft Ds. Kok zijn
intrede gedaan te Oosterend. Ds. we rei'
bevestigd door Ds. J. J. Buskes, die als
tekst had gekozen: Joh. 10:2 en 9. Voort
zijn intreepredikati-e had Ds. Kok toen
als tekst 2Cor. 4:5a: Wij prediken niet
onszelf, maar Jezus Christus, den Heer.
DE MOK.
- De off.-vlieger 3-e klasse H. J. Stout-
jesdijk zal 16 November per m.s Marnix
van St. Aldegonde naar Oost-Indië ver
trekken.
DF KOOG.
'V.V.V.—TEXEL.
De afd. De Koog van V.V.V. Texel be
legt een ledenvergadering in Hotel De
Toekomst op Dinsdag a.s.
KERKNIEUWS.
Blijkens adv. in dit nummer worden
sollicitanten opgeroepen voor de betrek
king van koster aan de N.H. Kerk alhier.