-|ï«|
k
U kunt ons belasten met het
Boekhandel Parkstraat.
HEEL TEXEL WEET HET
Leesbibliotheek
BOEKHANDEL
PARKSTRAAT,
Weer aangevuld m. veel nieuwe boeken.
1 w :r«Vz
plaatsen van advertenties in
alle binnen- en buitenlandsche
bladen.
Als het staat in de
Texelsche Courant.
„VOOR ELCK WAT WILS"
P
HEMMEN.
Hoewel er op dezelfde avond (5 Nov.)
een belangrijke vergadering van het zie
kenfonds werd gehouden, kon het hoofd,
der school toch nog 37 ouders welkoml
heeten. Door omstandigheden konden dc
hceren Witte en Boogaard, leden der O.
C., niet aanwezig zijn; daar ambtsbezig-i
heden hem naar elders riepen, was ook
de Burgemeester tot diens spijt verhin-1
derd te komen. Spr. bracht dank aan de
dames, die wederom zoo welwillend thee
lichtjes etc. in bruikleen hadden afge-,
staan. Vervolgens werden door de heer/
P. Koning, voorz. der O.C„ de notulen
voorgelezen, welke onveranderd werden
goedgekeurd. Daarop werden door een
tiental meisjes onder leiding van mej.
Spaans enkele liederen ten gehoore ge
bracht, welke zeer in de smaak vielen.
SCHOOLREIS. De bespreking van een
aantal huishoudelijke zaken had een vlot
verloop. De heer Schmit vertelde nog
iets van het zoo prachtige 2-daagsche
schoolreisje en wekte de ouders op, hun
kinderen zooveel te doen sparen, dat ook'
in 1939 de grooteren er twee dagen op
uit kunnen. Daar ook het reisje der oti->
ders uitstekend geslaagd was, zal ge->
tracht worden wederom zoo'n uitstapje
te organiseenen.
HET ST. N1COLAASFEEST zal als
vorige keer worden gevierd. De dames
Koning, Steigstra, Bakker, Brouwer en
Spaans zullen wederom de zorg voor de
financiën en de aankoop der geschenkei»
op zich nemen.
SCHOOL EN LEVEN. Hierna volgde
het eerste gedeelte van de causerie, geti-'
teld „School en Leven", door het hoofd'
der school. Spr. vatte de talrijke klachten
over het L.O. als volgt samende school
zou slechts levensvreemde, niet-blij ven de
kennis aanbrengen. Duidelijk toonde hij
aan, waarom men voorzichtig dient te
zijn, niet alleen met het volledig instem-"
men met de klachten van fabrikanten,
officieren, deftige dames, journalisten en
katheder-paedagogen, doch ook met het
experimenteeren, dat immers geschiedt
met kinderen en de naam der school. Is
de school levensvreemd, omdat ze er niet'
in de éérste plaats is voor: luchtbescher
ming, melk drinken, veilig verkeer, séha-
ken, doktersonderzoek en andere bij
zaken? Spr. zag het doel van het L.O.
vierledig: de krant leeren lezen en be
grijpen, het geven van de voor ieder
noodige kennis>, het leeren denken en
spreken, het wekken van belangstelling;
voor het goede en mooie. Men dient ech
ter zijn ei&chen laag te stellen en te be
denken, dat de belangrijkste resultaten'
niet in rapportcijfers zijn uit te drukken.
Een ©enigszins losser klasseverband
achtte de heer Schmit een voordeel.
Tijdens de pauze, waarin thee en
koekjesi geserveerd werden, hadden dc
ouders gelegenheid om met het personeel
over hun kinderen te spreken. Velen be
zichtigden nog eens het nieuwe gebouw.,
Mevr. Mantje, penningmeesteresse der
O.C., bracht 11a de pauze financieel ver
slag uit, hetwelk ongewijzigd goedge
keurd werd.
De heer Schmit besprak in het kort de
bedoeling van het nieuwe K.B. van 1
Nov., regelende de taak der Oudercom
missies. Er is reeds besloten om voor
taan tweemaal inplaats van eenmaal per
jaar te vergaderen.
I11 het 2e gedeelte van zijn causerie be
handelde spr. het onderwijs in de moe
dertaal; hij belichtte daarbij vooral de
groote waarde van liet mondeling en
schriftelijk stellen. Naast het Texelsch
dialect moeten de kinderen ook „alge
meen beschaafd Nederlandsch,, kunnen
spreken. Velen verwarren spelling entaal.
De spelling is niets meer dan een af
spraak 0111 taal schriftelijk vast te leg
gen; hoe eenvoudiger een spelling is, hoe
beter. Wanneer iemand zegt: „Ik~zieden
(i.p.v. de) man" keert hij de verhouding:
taai-spelling om en spreekt hij geen
„alg. beschaafd Nederlandsch".
Daar de tijd drong, eindigde de inlei
der niet enkele opmerkingen over het
rekenonderwijs. Ook hier achtte hij'
groote soberheid gewenscht, terwijl Irij
het 'oordeel, dat rekenen liet denkvak bij
uitnemendheid zou zijn, onjuist noemde.
Namens de O.C. en de ouders bracht
de voorz. der O.C. aan de heer Schinitj
hartelijk dank voor zijn leerzame en pret
tige rede, waarmede de aanwezigen door
een warm applaus instemden.
Bij de rondvraag wekte mw. Mantje
de ouders op, om regelmatig door de
kinderen te doen sparen. De heer J. Bar-;
horst vroeg, of liet ni,et mogelijk zou
zijn, iedere week zoo'n leerzame cause
rie te houden. De heer Schmit achtte dit
te veel van het goede, doch zegde even-
tueele initiatiefnemers zijn medewerking
toe, mits zij zich beperkten tot één
avond in de drie weken en ook andere
sprekers gevraagd werden.
Te ruim half 12 sloot het hoofd der
school deze weer zeer geslaagde bijeen
komst. St
25. Hoe ze ook peinsden, het lukte
Jan en zijn vader niet, een manier 0111
te vluchten uit te denken. Eindelijk be
sloten ze maar te gaan slapen en af te
wachten, wat de volgende dag zou brem
gen. Jan viel dadelijk in diepe slaap. Hij
werd eerst wakker, toen het reeds helder
licht was en iemand hem aanraakte. Het
was Tzin-lo, die met grote eerbied voor
hem boog: „Mag ik mijn nieuwe lieer
begroeten en hem er op wijzen, dat het
tijd is om op te staan. De hoge Riaad
wacht reeds in de gerechtszaal. Er moet
een belangrijk vonnis worden geveld".
26. Jan kleedde zich aan. Tzin-lo hing
hem een plechtig wit gewaad om, een-
zelfde, als de oude Lama de dag tevoren,
aan had. Jan begreep, wat dit betekende:
hij was reeds in de plaats van het oude
opperhoofd getreden. Jan keek rond. om,
te zien, of hij zijn vader zag. Maar neen;
deze zou nog wel slapen in de aangrem
zende kamer. Toen zij naar de gerechts
zaal wandelden, vertelde Tzin-lo wat er
te doen was. Er was die nacht een ge
vaarlijke misdadiger gevangen genomen
en nu moest Jan bij de rechtspraak het
voorzitterschap waarnemen. Dit leek Jan
niets prettig, vooral niet, toen Tzin-lo
vertelde, dat er voor de man maar één
straf mogelijk was, namelijk de dood
straf. Jan wilde proberen van dat baantje
af te komen.
27. Tzin-lo cn Jan kwamen in de recht
zaal, waar de leden van de Hoge Raad
wachtten. Het waren allen eerbiedwaar
dige grijsaards met lange witte baarden.,
Ze bogen onderdanig voor Jan. Het was
onze vriend vreemd te moede. Hij, een
eenvoudige jongen, werd door deze oude'
mensen met zoveel ontzag begroet. „Laat
ze maar doen", dacht Jan, „ze denken,
dat ik ihun opperhoofd ben." Hij nam op
de troonzetel plaats. Op hetzelfde ogen
blik sprong hij verschrikt op. De deur
was opengegaan. Tussen twee zwaarbe
wapende mannen werd de misdadiger bi 1-
nengeleid. Zijn handen waren op de rug
gebonden. Jan dacht, dat hij door 'e
grond zou zakken van schrik. De misda
diger - was zijn eigen vader.
28. Dat was te veel voor Jan. Bleek
als een doek viel hij terug op de troon-'
zetel. Met inspanning van al zijn krachten
lukte het hem, een opkomende duizeling
te overwinnen Trillend over zijn hele li
chaam, luisterde hij naar een der led n
van de Raad, die naast de gevangen "doc
tor was gaan staan. „Geachte vader",
zei de man tot Jan, „deze vreemdeling;
heeft de afgelopen nacht getracht uit
onze tempelstad te ontvluchten. Hij wilde
onze geheimen aan de buitenwereld ver
raden. Een wachter, die hem tegenhield,
sloeg hij tegen de grond. De arme man
stierf hetzelfde ogenblik. Enige andere)
wachters gelukte het hem te overmeeste
ren. U moet thans rechtspreken. Ik wil u
zeggen, dat ons recht hier de dood ver-,
langt".
Dat spaart U tijd en moeite en bovendien
DE KOSTEN VAN PORTO EN INCASSO
Per 1 januari van dit jaar konden dne
gemeenten in ons land bogen op een in
wonersaantal beneden de 230:
Serooskerke op Schouwen 244;
Katwoude 111 Noord-Holland 242;
Hemmen bij Nijmegen 214.
Hemmen spant dus de kroon.
Tweehonderd en-veertien menschen, mi
nus één burgemeester, minus één ge
meentesecretaris (samen verdienen ze min
der dan een Amsterdamsche tramconduc
teur, volgens „De Groene", waaraan we
deze bijzonderheden ontleenen), minus 2
wethouders, minus zeven raadsleden (een
verhoudingsgewijs evengroote Amster
damsche raad zou slechts in het Stadi
on kunnen vergaderenminus één
gemeente-ontvanger annex gemeente- cn
postbode, minus één rijksveldwachter,
cén gemeente-wegtwerker en twee on
derwijzers rest: 199 gewone burgers.
Ze leven er grootendeels van de land
en tuinbouw, in de kleinste gemeente van
ons land. De boerderijen, die er alle
behoorlijk uitzien, zijn op een enkele,
uitzondering na het eigendom van „het
kasteel", zijnde het vroegere particulie
re landgoed van de adelijke familie Van
Lijnden, die in 1361 de eerste Hfcer
van Hemmen heeft opgeleverd en zeven
jaar geleden met de 94-jarige zeventiende
Heer is uitgestorven. Diens neven wei
gerden de hooge successierechten te beta
len, zoodat het voorvaderlijke slot thans
behoort aan een genootschap voor in- en
uitwendige zending, dat er regelmatig
conferenties en dergelijke organiseert.
Het is een idyllisch leven, daar, in de
kleinste administratieve eenheid van ons
land. De veldwachter heeft in drie maan
den tijd slechts twee personen kunnen
bekeuren ze reden zonder licht. De
raad kent geen partijen, de gemeente
kent geen werkloozen sinds de eenige
jongeman, die te haren laste viel, bij de
spoorwegen emplooi heeft gevonden. Ar
me boeren komen er niet voor; het stich
tingsbestuur past een scherpe selectie)
toe op de candidaten, zoodra er een boer
derij openvalt, waarbij niet alleen op hun
kerkelijke overtuiging, maar ook o_p hun
economisch weerstandsvermogen wordt ge
let en wel met zeer bijzondere zorgvul
digheid.
Hét gevolg van een en ander is. dat
Hemmen een betrekkelijk rijke gemeente
mag heeten. Veel is er trouwens niet
noodigi de begrooting sluit op een be
drag tusschen de zeven- en negen dui
zend gulden. Het is niet zoo vreemd, wan
neer men dan een bedrag van f350,—,
gevergd voor het maken van een pomp
voor de gemeente-veldwachter, door de
secretaris „een geweldig groot bedrag"
hoort noemen. De gemeente kan zich de
weelde van lage belastingtarieven veroor
loven. Men betaalt in Hemmen ongeveer
een derde minder belasting dan in Am
sterdam. Talrijke personen uit omlig-i
gende gemeenten willen zich dan ook in
deze oase van financieele onbezorgdheid'
vestigen, hetgeen echter door het bestuur,
van die oase even krachtig als doeltref
fend wordt tegengegaan.
Handel en bedrijf beperken zich tot
één winkel annex café en bakkerij. Een
kapper is er niet en de dokter moet uit
de gemeente Zetten komen. Een merk
waardige sensatie overigens 0111 een bur
gervader en zijn secretaris te hooren re
detwisten over het juiste aantal nieuwe
inwoners sinds het begin van ditjaar, dat
reeds op het gebied van de geboorten
een record heeft gevestigd: zes Hemnie-"
naren zagen sinds de le Januari het
levenslicht. „Er komt er nog één", werd
ons bij een bezoek aan Hemmen verze
kerd, „en nog maar twee hebben dit jaar
het tijdelijke voor het eeuwige verwis
seld".
Verder heeft de Burgemeester, de heer
A.R. den Hartog, niet heelemaal onge
lijk, wanneer hij in een artikel in het
Geldersch Landbouwblad schrijft, dat 't
plaatsje Hemmen zelf nauwelijks is te
onderscheiden van de vele pTittelandsdor-
pen, die ons land telt. De huizen zijn er
netjes, er staat een woonwagen, de meis
jes gichelen er; een zachte November-zon
streelt er met wat speelsche stralen de
hoornen langs de weg.
„De aarde is overal dezelfde".
Hemmen en Amsterdam: het verschil
is minder groot dan men zou denken.
Wij binden uw Boeken en Tijd-
schriften voor weinig geld heel
netjes voor U in.
Wij belasten ons met het plaat-
sen van advertenties in alle bin-
nen- en buitenlandsche bladen.
OOSTEREND.
OUDERAVOND O.L.S.
IN HANDEN DER LAMA'S.
I/-: I fK-gviPM »v j
k-v-vi*
DE GEMEENTE MET HET
KLEINST AANTAL 1NWO-
NtRS: 214.
BOEKHANDEL PARKSTRAAT.
