TWEEDE BLAD
ua*t
TEXELSCHE COURANT
Texelsche Berichten
Voor het Kleedingcomité
Woensdag 11 Jan. 1939
UITGESTELD.
De praatavond over bloembollen, welke
hedenavond in. de Landbouwschool ge
houden zou worden, is uitgesteld tot vol
gende week. De G.
Ml J.-ZI EKEN FONDS TEXEL.
Naar men ons meedeelt hebben te Oos
terend en Oost ongeveer 175 personen
(plm. zeventig gezinnen) zich als lid van
het Maatschappij-Ziekenfonds Texel la
ten inschrijven. Enkele personen, die als
lid van het Mij.-fonds voor de stichting
van een onderling fonds ijverden, werden
als leden van het Mij.-fonds gerodeerd.
V.P.R.O.-AVOND.
Leden van de V.P.R.O. en anderen, die
in deze omroep belangstellen, zij herin-,
nerd aan de propaganda-avond op mor
gen in de Doopsgez. Kerk. Niet alleen zul
len Ds. R.Boeke en Ds. F.Oort het woord
voeren, maar tevens zal er de belangwek
kende V.P.R.O.-film worden vertoond.
13e avond, welke zal worden geleid
door Dr. Alb. Vis, belooft V.P.R.O.-vrien
den veel goeds.
IN KORT GEDING
In kort geding zal, zooals we Zaterdag
schreven, uitspraak worden gedaan in de
zaak tusschen Ziekenfonds Helpt Elkan
der (Oosterend) en de Mij. tot Bevorde
ring van de Geneeskunst. Vandaag wordt
de zaak te Alkmaar voor de rechtbank
behandeld, waarna vermoedelijk Dins-dag
a.s. de uitspraak volgt. Namens voorz.,
secr. en penningm. van Helpt Elkander"
(die niet naar Alkmaar zullen gaan) zal
Mr. Gerling optreden. Voor ons blad
is een speciale verslaggever naar Alkmaar
gereisd.
HOE ER GESPUID WORDT
Gedurende de laatste 14 dagen was de
binnenwaterstand in de Dertig Polders,
zeer hoog. Op enkele plaatsen beraiktej
het de hoogte van N.A.P. Ondanks de
lage buitenwaterstanden kon er niet vol
doende geloosd worden doordat het wa
ter niet snel genoeg naar de sluizen kon
stroomen als gevolg van de dikke ijslaag,
welke zich in de tochtslooten bevond.
Zaterdag 1.1. bereikte het buitenwater
een peil van 1,50 M. beneden N.A.P. Aan
de peilschaal bij de Groote Waalderslui-
zen kon een binnenwaterstand van 1.25
beneden N.A.P. worden afgelezen, terwijl
het water op slechts drie K.M. van de
sluis op een peil van 0,50- M. beneden!
N.A.P. bleef. Er is die dag echter veel'
water geloosd, wat hieruit blijkt, dat alle
sluizen spuiden; ook de Schanssluis en,
de Oostersluis, zoodat met een totale
doorstroomingsbreedte van 12 M. werd)
geloosd. Veilig kan worden aangenomen,
zoo deelt opzichter J. van der Pijl onsi
welwillend op onze vragen mee, dat er
tijdelijk minstens 1200 kub. M. per mi
nuut door deze sluizen naar buiten liep.
Jammer was het, dat het ijs de afvoer
zoo belemmerde. Ook in de nacht van Za
terdag op Zondag liep het buitenwater
zeer laag, n.l. 1,38 M. beneden N.A.P.,
ook toen weer een goed tij om te loozen.
||||||iiiiiiiiiiiiiiii:!!;iiiiiitiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiNiiiiiiiiiiii!iuiii;ii:;|i!!|i
VAN OVER DE GRENS.
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii;iiiiuiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiIiiiiii;i||||||
DE OORLOG IN SPANJE.
In Spanje wordt Catalonië hoe langer
hoe ernstiger bedreigd. Franco's troepen
zijn over de geheele linie aanmerkelijk
vooruit gekomen en staan thans voor
Montblanch, in het noorden van Seo de
Urgel, terwijl in het midden Lerida, dat
nog onder het bereik van de kanonnen
van de tegenpartij lag, daarvan thans.ge-
heel is bevrijd.
Inmiddels zijn de Barcelona-troepen op
enkele punten een tegenaanval begonnen,
n.l. in Estremadura en bij Toledo. Moge
lijk zijn overal veel troepen aan de fron
ten onttrokken teneinde in Catalonië
krachtig door te kunnen tasten. Barcelo
na meldde een plaatselijk succes bij To
ledo, doch aanmerkelijke vorderingen in
de richting van Badajoz, waar zij op een
90 K.M. van de Portugeesche grens thans
moeten staan. Het zou voor hen een groot
succes wezen, indien zij er hier in .slagen
konden Franco-Spanje in tweeën te
breken, doch allicht zullen hier thans
v\el aanzienlijke hulptroepen heen ge
bracht worden.
Eni hOTS,NG IN MIDDEN-EUROPA.
"Ongaren en Tsjechen verrasten de
groote broers in Midden-Europa met een
P™ ze.er bloedige grensincidenten, o. a.
bij Munkacs aan de grens van Karpathisch
Oekraïne, waar soldaten, mitrailleurs en
GIFTEN VOOR HET WITTE KRUI?.
N. N., Den Burg fl.50.
HANDELSREGISTER.
Als nieuwe zaak ingeschreven; Siga
renwinkelM. Moojen, Steenenplaats 10.
WAARSCHUWING.
We herinneren nog eens aan de ver
plichting van eigenaars van radio-ont
vangtoestellen om van het bezit van zoo'n
toestel op het P.T.T.-kantoor aangifte te
doen. Nalatigheid kan met f1000 boete
of zes mnd. hechtenis gestraft worden.
LAN DBOU W-HUISHOUDSCHOOL.
Naar we vernemen, heeft Burgemeester
Kamp de bestuursleden van de plaatse
lijke Landbouworganisaties, van de Land
arbeidersbonden en van de Bond van
Boerinnen en andere Plattelandsvrouwen
uitgenoodigd ter bespreking van eventu-
eele stichting van een landbouwhuishoud-
school in onze gemeente.
We hopen van harte, dat hiervoor alge
meen groote belangstelling aan de dag
zal worden gelegd en dat de moeilijkhe
den, welke zich mochten voordoen, over-i
komelijk zullen blijken. Een lagere land
bouwschool is Texel reeds rijk. Voor
onze jongens uit en voor de boerenstand!
is gezorgd en kranig ook. Een weldaad»'
zou het zijn, zoo daarnaast mede gele
genheid tot het volgen van landbouwhuis-
houdonderwijs kon worden gegeven.
SPORT OP TEXEL
S.V. T EX EL-NIEUWS.
Ook Zondag 1.1. kon het programma
nog niet worden afgewerkt. KNVB en N
HVB stelden alles uit. Zaterdag nog was
ons veld met een dikke sneeuwlaag be
dekt en het liet zich aanzien, dat er de
eerstvolgende weken nog niet op ge
speeld zou kunnen worden. Zaterdag
avond trad plotseling de dooi in alle he
vigheid in en Zondagmorgen was alle
sneeuw nagenoeg verdwenen. Wel ston
den er groote waterplassen, maar deze
waren Maandag weg, zoodat we hopen
Donderdag' met volle ambitie te kunnen
trainen. We behoeven hiertoe zeker niet
op te wekken, daar de spelers wel ver
langend uit zullen zien naar de eerste
de beste gelegenheid. We kunnen ver
wachten, dat het programma van vorige
week a.s Zondag zal worden verwerkt.
Dat beteekent voor het le bezoek aan
MFC., voor Texel 2 return-wedstrijd te
gen SVC, terwijl het 3e Helder 6 gaat
bezoeken. We verwachten, dat ieder zich
zal beijveren om eendrachtig te streveni
naar de best mogelijke resultaten.
- De training begint Donderdagavond
weer, precies om 8" uur. Wit en groen
zwart shirt meenemen.
Adspiranten. Indien het terrein het
toelaat, wordt a.s. Zondag de proefwed-
strijd gespeeld. Vermoedelijk worden, als
beide elftallen ongeveer even sterk geacht
mogen worden, zes wedstrijden ge
speeld. Het elftal, dat de meeste wed-
strijdpunten behaalt, ontvangt de club
insignes. Daarom, trainen jongens. Aan
vang 7 uur. Zorgt voor goede cefenklee-
ding en komt op tijd. Elftallen a.s. Zater
dag in Tex. Courant.
Junioren en adspiranten. Nemen jul
lie de contributie mee? We moeten af
werken, jongens.
Supporters voor Texel 1 op a.s.
Zondag geven zich tijdig op. Voor hen
kan voor plaatsen gezorgd worden. D.D.
zelfs kanonnen bij te pas kwamen en,
dooden en gewonden vielen. De inciden
ten zijn, hoe ernstig ook, van plaatselijke
aard en de regeeringen nemen die na
tuurlijk niet voor hun rekening, zoodat
geen ernstige gevolgen van deze inciden-,
ten te wachten, zijn. Doch wel blijkt, dat
de regeeringen hun leger niet geheel in.
de hand hebben. Van de incidenten ge
ven de betrokkenen elkander de schuld,
doch waarschijnlijk is, daar de incidenten,
op Hongaarsch gebied plaats vonden en,
dat de T sjechische troepen hier de schul
digen zijn. Dit zou er op wijzen, dat er
dus in het Tsjechische leger nationalisti
sche groepen zijn, die de afstand van
grondgebied aan Hongarije kwalijk ver
kroppen en gemakkelijk losbranden. Ook
de Hongaren raakten in opwinding. Voor
de as Berlijn-Roine, waar men Praag en,
Boedapest gaarne in één front brengt
en daar regelmatig hard aan werkt, wa
ren de incidenten pijnlijke verrassingen.
De beteekenis der incidenten is op zich
zelf niet overgroot, doch indien ze zich.
herhaalden, zou er zooveel kwaad bloed,
gezet worden, dat de blok-politiek er
door mislukken kon.
DUITSCHLAND EN POLEN.
De Poolsche minister van buitenland-
sche zaken, kolonel Beek, die steeds met
maarschalk Pilsudski voorstander der
pro-Duitsche politiek was, doch vanwege
het Oekraïnsche gevaar in de laatste tijd
toenadering tot Rusland en Roemenië
zocht, heeft volgens de desbetreffende
Den Burg, 10 Januari 1939.
L. S.
Gaarne wil ik desgevraagd met een en
kel woord aanbevelen het bezoek op
Vrijdag 13 Januari van het door de
Tooneelvereeniging „V.E.LO." in Pen's
Zaal te Den Burg op te voeren stuk
„Om 10.000 Dollars". Het is een sym-
patieke geste van genoenule vereeniging
haar prestatie's dienstbaar te maken aan.
een goed doel, in casu; versterking van
de financiën van het Texelsch Kleèding-
Coinité. Door de steeds strenger gefor
muleerde voorschriften is liet genoemd
comité slechts mogelijk daar kleeding te
verstrekken, waar het gezinshoofd in de
werkverschaffing is opgenomen, terwijl
zoo vaak en zoo gaarne ook op andere
plaatsen, waar zulks noodig is, gegeven
zoude worden. Teneinde ook daartoe in
staat te zijn moet het Comité nu eenmaal
over aparte fondsen beschikken. De Ver
eeniging V.E.L.O. mag misschien niet in
staat zijn de 10.000 dollars, waar heli
'Vrijdagavond om gaat, af te dragen,
het bedrag waarmede zij het Comité zal
verblijden kan uitstekend worden besteed.
Moge de burgerij belangstelling toonen
voor deze voorstelling en daardoor te
vens het goede doel steunen.
De Burgemeester van Texel,
A. F. KAMP.
BEMALING WAALENBURG.
Als bewijs voor de groote hoeveelhe
den neerslag in het laatst van 1938 en>
begin 1939 kan gelden, het feit, dat de
gemalen van polder Waalenburg van l
tot 6 Januari, dus in 6 dagen, gedurende
115 uren te werk gesteld waren.
In deze tijd ontwikkelden de motoren
11500 paardekrachturen (8625 kilowatt,
uren) en sloegen de pompen een ho veel
heid water uit van 793300 kub. meter.
Hiervoor was benoodigd een hoeveelheid
stookolie van ongeveer 2070 Kg.
In de eerste zes dagen van dit jaar wend
een hoeveelheid water uitgemalen, die
gelijk staat met iets minder dan het acht
ste deel van hetgeen er gemiddeld in de
geheele jaren 1937 en 1938 werd uitge
slagen. In 1937 n.1. ontwikkelden de mo
toren rond 100.000 paardekrachturen
(73000 kilowatturen), waarvoor ongeveer
18000 Kg. stookolie werd gebruikt, waar
voor een uitgave werd gevorderd van
ongeveer f890.—.
In 1938 was de neerslag geringer, zoo
dat volstaan kon worden met 76500 paar
dekrachturen (36700 kilowatturen), waar
voor benoodigd 13500 Kg. stookolie, kos
tende ruim 600 gulden.
De bemaling geschiedt door twee hori
zontaal liggende Thomassen Dieselmoto
ren en twee Storks Schroefpompen. De
motoren hebben ieder 'n capaciteit van
50 p.k. en stellen de aangekoppelde pom
pen in staat om 110 tot 130 kub. M. wa
ter per minuut uit te slaan, wat afhangt
van de opvoerhoogte. Gemiddeld kan ge
rekend worden op 115 kub. M. per mi
nuut.
In de boezem kan het water opgevoerd
worden tot 0.7 M. boven volzee, z ."dat,
zoo noodig, te allen tijde kan worden,
gemalen en nimmer behoeft te worden
gestopt wegens te hooge zeestand.
In de practijk blijkt echter, dat het zel
den noodig is, het peil in de boezem hoo-
ger op te voeren dan 0.3 M. boven vol
zee. Meestentijds wordt met twee moto
ren gemalen, doch wanneer de te ver
zetten hoeveelheid water niet groot s,
wordt slechts één motor in werking be
steld.
berichten een zeer succesvolle reis naar
Duitschland gemaakt en met Hitier goede
resultaten bereikt. Het voornaamste is,
dat het Duitsche staatshoofd hem gega
randeerd moet hebben, dat Duitschland.
de Oekraïners steunt, doch niet ten koste
van Polen; dat Duitschland dus zijner
zijds, zoodra er een Oekraïnsche staat het
aanzijn zou krijgen, de toetreding van de
7 millioen Oekraïners in Polen tot deze
staat niet steunen of bevorderen zou.
In rui! zou kolonel Beek er in toegestemd
hebben, dat er een exterritoriale verbin
ding over land komt tusschen Duitschland
beoosten en bewesten de corridor en zijn
verzet tegen de nadere unie van het
Memelgehied met Duitschland hebben op
gegeven. Mede zou thans een aangekon
digd bezoek van Litwinow aan War
schau niet doorgaan.
Indien deze berichten alle waar zijn,
zou dit van groote beteekenis wezen. De
verhouding van Duitschland tot Polen,
dreigde slechter te worden. Polen zag.
ernstige gevaren. Dit zou thans geweken
zijn.
DUITSCHLAND EN HET
JODENPROBLEEM.
Over de oplossing van het Jodenpro
bleem wordt thans achter de schermen
onderhandeld. Vanwege de Evian-com-
missie is er op 9 Januari een deputatie
te Berlijn (Rublee e.a.) nadat Montagu
Norman, de president van de Engelsche
bank ,met zijn Duitsche collega Schacht
de financieele zijde overlegd had.
DEN HOORN.
IN „ONS HUIS"
De praatavond, welke de heer E.Noor-
dijk Zaterdag in Ons Huis zou houden,
is wegens het slechte weer niet door
gegaan. Thans is deze op a.s. Zaterdag
avond gesteld, aanvang half acht.
DE COCKSDORP.
DE STELLA ZIT ROTSVAST.
De hoop, dat de Deensche logger bij
een stevige Noordenwind langzamerhand
vlot komt, wordt niet opgegeven. In weer
wil van het stormachtige weer van eind
vorige week en begin dezer weck, bleef
het vaartuig staan als een rots tusschen
de woestbruisende stroomen in de be
ruchte Eierlandsche gronden. T iet zit te
hoog. Het ziet er dan ook naar uit, dat
de logger eenzelfde lot zal ondergaan
als de Oakford. De eenige kans op vlot
komen heeft het schip, wanneer er een
flinke geul wordt gegraven. Als er daar
op eenige sleepbooten voorgespannen
worden kan een gunstig resultaat wel
haast niet uitblijven. Maarhiervan
wenscht de kapitein wegens te hooge
kosten geen gebruik te maken. Inmiddels
koestert hij nog de stille hoop, dat zijn
schip toch nog op de een of andere ma
nier aan de greep van de gronden ont
snappen zal. De opvarenden, die van de
stranding ai in Hotel De Hoop logeerden
hebben hun vertrek nog niet aangekon
digd.
LAATSTE NIEUWS
Prinses Beatrix is gevaccineerd en
ontwikkelt zich, volgens kinderarts Cars-
stens, lichamelijk en geestelijk zoo goed
als men op haar leeftijd mag wenschen.
Ie Hilversum .is, 78 jaar oud, over
leden de schrijfster N. van Hichtuin (o.a.
van „Afke's Tiental")
Hongarije erkent Mandsioekwo.
Duitschland In Oostenrijk worden
deze maand alle kerkelijke goederen ge
ïnventariseerd. Inbeslagneming wordt ge
vreesd.
GEMENGD NIEUWS
Te Utrecht is een 70-j. marktkoop
vrouw, bekend als „Eierenbet", vermoord
in haar bed aangetroffen. Het lichaam
was met touwen gebonden. Ze is vermoe
delijk gewurgd. De inboedel was over
hoop gehaald. Roofmoord
Amsterdam. De Raad voor de
scheepvaart oordeelde, dat de stranding
van de Sch. 102, op 9 Oct. voor de Sche
ven ingsche haven, waarbij vier opvaren
den verdronken, te wijten is aan onvol
doende zeemanschap van de schipper.
Het binnenkomen op dat tijdstip was
roekeloos.
Monnikendam. Zaterdag werd op
de Gouwzee naar Marken gereden. De
ijspret was echter van korte duur.
Te Amsterdam heeft een hellebaan-
dier van het Entrepotdok in een sigaren
winkel in de Oude Doelensteeg zijn
vriendin, een getrouwde vrouw, doodge
schoten en daarna zelfmoord gepleegd.,
De moordenaar verduisterde groote par
tijen gedistilleerd uit het Entrepotdok.
Waarschijnlijk hielp de vrouw hem. De
echtgenoot van de vrouw is voorloopig
aangehouden.
Amsterdam. Mr. H. M. Planten, dir.
van de Alg. Ned. Ver. voor Vreemde
lingenverkeer is tot directeur van het
Alg. Handelsblad benoemd.
Een frappant staaltje van het vele, „lie
gen" rondom de vele Duitsche kwesties:
Niet lang geleden kreeg een persbureau
hier te lande zeer authentiek heetende be
richten, dat de vader van de te Parijs
vermoorde diplomaat Vom Rath bij de
begrafenis van zijn zoon aan Hitier ge
zegd zou hebben, dat hij ernstig afkeur
de, dat deze moord tot de ongeregeld
heden tegen de Joden aanleiding had ge
geven en geen grafrede van de Führer
wenschte, waarop Hitier zonder 'nwoord
te zegge.i, van c'e begrafenis zou zijn weg
gegaan en vader Vom Rath kort daarna
in een concentratiekamp belandde. Thans
brengen de Fransche kranten het verslag
van 't verhoor van vader Vom Rath als
getuige in het moordprooes, waar Vom
Kath onder eede verkiaarde, dat van al
deze verhalen geen letter waar is.
LONDEN NAAR ROME.
Chamberlain en Halifax gaan van 11
14 Januari a.s. het voorgestelde bezoek
aan Rome brengen en toeven op doorreis
te Parijs. Italië zal de hooge gasten har
telijk welkom heeten. Toch kan Parijs
vrij gerust zijn. De Engelsche regeering
heelt bovendien aan de Franschen uit
drukkelijk meegedeeld, dat Engeland in
geen geval bij het voormelde bezoek in
discussie zal treden over gebiedsafstand
door Frankrijk aan Italië. Chamberlain en
Halifax zullen ook ©en officieel bezoek
bij de paus brengen; Brittannië heeft
een gezant bij het Vaticaan (d' Arcy O--
borne.)