Bij het 75-jarig bestaan
der Parochiekerk te
Den Burg
DERDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
Texelsche Berichten
Zaterdag 21 Jan. 1939
llllllüiinniuiiuiiiniiuiiiiinuiiiiiiiiuiiiiiuitiuiiiiBniiiiinnuuiinniiiiiilllll]
IHIIIIlllll GEMEENTE TEXEL
WERKVERSCHAFFING
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Texel brengen ter kennis van be
langhebbenden, dat ingevolge aanschrij
ving van den Minister van Sociale Zaken
de tot de werkverschaffing toegelaten
werkloozen op de beperkingsdagen (zoo
genaamde rust- of wandeldagen) zich
voor controle moeten melden op de daar
voor aangewezen stempelplaatsen en tijd
stippen. Voorshands moet de aanmelding'
geschieden, hetzij te Den Burg in de
voormalige school aan de Molenstraat,,
des voorm. te 10 uur precies, hetzij te
Midden-Eierland bij de o.l. school des
voorm. te 9.30 uur precies.
Texel, 20 Januari 1939.
Burgem. en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester, KAMP.
De Secretaris, JONKER.
bouwvergunningi
Door B. en W. verleend aan de A.J.
Dijksen-stichting voor boerderij bij O'end.
GIFTEN ALG. WIJKVERPLEGING
Wed. H„ De K. f2.—.
Wed. B., Den B. fl.
MOND- EN KLAUWZEER.
Een nieuw geval deed zich voor op 't
bedrijf van dhr A.Lap Az., Den hoorn.
In totaal 85 gevallen.
DE WERKLOOSHEID
Maandag 16 Jan. is de werkverschaf
fing weer opengesteld, met het resultaat
dat deze week 126 werkloozen zijn opge
komen (vorig jaar half Januari plm. 220)
GOED WERK.
Men schrijft ons:
In de afgeloopen week werden door
het Leger des Heils 25 wollen dekens ver
strekt aan arme gezinnen van alle ge
zindten. We danken de heer E. Eoekel
die zoo vriendelijk was een auto te onzer
beschikking te stellen om over het gei-
heele eiland de dekens te bezorgen. K.
SCHAAKNIEUWS S.I.V.
Onlangs heeft het bestuur van S.I.V.
tot 't bestuur van de Heldersche Schaak
club het verzoek gericht twee correspon
dentiepartijen te willen spelen, welk ver
zoek werd ingewilligd. Hedenavond wor
den de eerste zetten behandeld op het
demonstratiebord. Tevens is er voor de
leden gelegenheid tot het bezichtigen der
prijzen. F.S.
EELMAN's ZAAL VERKOCHT
AAN N. DE GRAAF.
Eelman's Zaal (Zwaanstraat) is Don
derdag met volledige inventaris onder-1
hands verkocht aan de heer N. de Graaf,
eigenaar-exploitant van De Graaf's Ho
tel-Lunchroom aan de Weverstraat. De
zaak gaat 1 Febr. over in handen van "de
nieuwe eigenaar. Deze deelt ons mee de
zaal grondig te zullen doen restauree-I
ren; het tooneel wordt uitgebreid en ver
der zullen al die voorzieningen worden
getroffen, welke noodig blijken om het
geheel beter dienstbaar te maken aan het
doel. De verbouwing moet binnen enke
le weken zijn geschied.
BOERINNENBOND.
Op de bijeenkomst van de Boerinnen-
bond zal a.s. Donderdagavond om 8 uur
voor de leden een lezing houden mevr.
Waiboer—Van Eltenen, voorzitster van
de afdeeling Noord-Holland van de Bond.
Mevrouw Waiboer zal een boek bespre
ken en wel het beroemde werk van
Gustav Frenssen, dat „Jörn Uhl" heet.
Dit is de bekende roman, die geheel op
het platteland speelt in een boerenmilieu.
De spreekster, die ook de functie van
consulente van de Bond vervult, zal tet
vens eenige belangrijke mededeelingen
doen over de Tweedaagsche te Alkmaar
en het aandeel, dat de Texelsche afdee
ling hierin kari hebben. Daarom ook is,
gewenscht .dat alle leden deze avond
bijwonen, waarop het bestuur gaarne re
kent.
VOOR DE PROV. STATEN van onze
j provincie is de verkiezing bepaald op:
WOENSDAG 19 APRIL
mimi sport op texel iiniHiiiii
S.V.C.-N1EUWS.
Morgen wacht S.V.C. 1 thuis een zware
taak tegen Watervogels 2. In Den Hel
der werd met groot verschil gewonnen, -
maar sinds kwam W. zoo op dreef, dat
ze nu no. 2 staat. We kunnen dus op
een warme ontvangst en GROOTE be-
belangstelling rekenen. Zie opstelling in
het kastje. Het 3e heeft nog vrijaf.
INGEKOMEN PERSONEN.
Den Burg, Gerrit Coevert, Herv., ser
geant, van Amersfoort, Leusderweg 45.
Koogerweg 30, Wijnhold Wijnholds,
Hen-., schoenmaker, v. Harlingen, Scheer-
straat 2.
Eierland, Christina H.Domisse, onder
wijzeres, v. Nijmegen, Groenestraat 265.
De Mok, Jan G. van Hemert, off. M.S.
D., Kon. Marine, van Den Haag, Thom-
sonlaan 119.
CORRESPONDENTIE
Plaatsgebrek noopt ons eenige co-
pie, voor dit nr. bestemd, te laten I'ggen.
REDACTIE
B1LJARDSPORT.
Donderdagavond is in hotel Texel de
wedstrijd Fortuna (hotel Texel)—Oude-
schild gespeeld.
De uitslag was:
8 p. 462 car. Volharding (O'schild)
6 p. 45S car. Fortuna (T,Texel")
De strijd duurde van 812,30 uur. -
De te Oudeschild gespeelde wedstrijd
eindigde zoo:
6 p. 443 car. Volharding
8 p. 402 car. Fortuna
Tellen we samen, dan is de uitslag:
14 p. 905 car. Volharding
14 p. 860 car. Fortuna
In zijn openingswoord wees voorz. J.
P.Standaart (Fortuna) op het nut van de
ze wedstrijden (bevordering van de dam
sport). Tevens herinnerde hij aan het
sportpraatje van Han Hollander van deze
week, waarin opgemerkt werd, dat de
tijd voorbij is, dat biljarten een kroeg-
spel werd genoemd.
GYMNAST1EK-VEREEN. TEXEL
Voor een geheel gevulde zaal hebben
de Hoofd-afd. van G.V. Texel gister
avond met een welverzorgd program een
groot succes geoogst. Onder de bekwa
me leiding van de heer C.Mets werden
aan brug, rek en ringen heel mooie pre
staties geleverd. Het was een genotvolle
avond, zooals gymnastiekvrienden die van
„Texel" gewend zijn. De verrichtingen
deels door het orkest onder leiding
van de heer W.J.Jouwersma, deels door
Pen's muziekinstallatie begeleid, werden
met belangstelling gevolgd. Namens de
leden sprak mej. M.Koorn tot de heer
Mets woorden van oprechte dank voor
de groote opofferingen, wélke hij zich
voor de Vereen, getroost. Als stoffelijk
blijk van waardeering bood zij een bloe
mentafeltje en een plant aan.
In de pauze gaf de heer S.Duinker met
pianobegeleiding door mevr. A. Van der
Meulen - Flens een drietal xylophoon-
nummers ten beste.
Ook Burgemeester Kamp en echtgenoo-
te gaven blijk van belangstelling. J.
DINSDAG a.s. treden voornamelijk de
Adspiranten op. Verzuimt ook die avond
niet
LANDBOUWHUISHOUDSCHOOL
Op uitnoodiging van de Burgemeester
hebben Vrijdagavond de Bestimen van de
Boerinnenbond en van de Landbouw- en
Landarbeidersorganisaties vergaderd in
Hotel De Lindeboom over de mogelijk
heden teneinde te komen tot oprichting
van een stichting voor huishoudonder-
wijs op Texel. Na enkele wijzigingen in
de statuten, die als ontwerp waren toe
gezonden, werd besloten, dat even ge
noemde organisaties in een spoedig te
houden algemeene ledenvergadering een
lid zullen aanwijzen teneinde als stich
tingsbestuur op te treden, tezamen met
nog enkele, in overleg met B. en W aan
te wijzen personen. Om het doel der
stichting te verwezenlijken, zal in de eer
ste plaats getracht worden te komen tot
de oprichting eener LANDBOUWHUIS
HOUDSCHOOL.
De besprekingen droegen een aange
naam karakter. De vergadering werd door
veertig personen bijgewoond. Na om half
negen te zijn begonnen, werd de bijeen
komst te tien uur door de Burgemeester
gesloten, onder dankzegging voor de aan
gename besprekingen.
HULDE voor het prijzenswaardig ini
tiatief. Moge deze arbeid, waarvan we
voor onze gansche bevolking veel goeds
verwachten, spoedig tot het gewenschte
doel leiden. De aangename sfeer in de
vergadering van gisteravond doet ons
dienaangaande de beste verwachtingen
koesteren.
DE STELLA MAAKT WATER
Naar we vernemen wordt de positie van
de Deensche logger Stella steeds slechter.
Zoo staat er thans een bedenkelijke hoe
veelheid water in. Men vraagt zich af, of
het schip bij het stampen lek is gesla
gen. Het is ook mogelijk, dat het water
door overslaande zeeën is binnengekoi
men. Inmiddels schijnt het gevaar, dat 't
vaartuig in de Eierlandsche gronden zijn
graf zal vinden, onafwendbaar. J.
OOSTEREND
ONDERHANDS VERKOCHT.
Mej. J. Timmer heeft haar huis in de
Peperstraat, waarin zij een manufacturen
winkel had, onderhands verkocht aan de
heer Jb. Eel man Cz. alhier. Mej. Timmer
zal een woning betrekken in de Nieuw-
straat, waar zij haar zaak zal voort-f
zetten. D.
DAMMEN
In de gisteravond door de heer Jb.Vis-
tnan gespeelde simultaanwedstrijd, ten
huize van dhr Cor Trap, werden door
hem 14 van de 21 partijen gewonnen. Re
mise speelde hij tegen D.Trap Dz., L.
Beijert en J.Trap Wz.hij verloor van
Jb.Beukers, S.Dros Gz., Jn.Bremer en
Jb.Plaatsman.
ZIEKENFONDS HELPT ELKANDER
Onze correspondent meldt:
Naar men mij meedeelt is, in tegenstel
ling met de geruchten, door het bestuur
van genoemd fonds niet gesproken over
benoeming van een eigen' tandarts Het
ledental groeit nog steeds; ook leden
van „Texel", zoo wordt mij verzekerd,
traden toe. Er zijn nu al meer leden dan,
er waren, voor de actie begon. Dokter!
Renout zal ook in Den Burg en te Ou
deschild spreekuur houden. D.
(De heer W.Renout werd 23 Febr. 1903
te Amsterdam geboren; hij genoot zijn op
leiding aan de Universiteit aldaar; hij
was arts te Oude-Pekela. Red.)
CRESCENDO wacht u vanavond in ho
tel De Hoop. Welverzorgd program Een
tooneelstukje en bal tot besluit.
IHIIIIlllll LAATSTE NIEUWS |||1||||||1|
HITLER zal binnenkort een bespreking
hebben met Mussolini, meldt de Dant-
ziger Vorposten.
GOLJD. Gistermorgen zijn te Port Ven-
dres zeven vrachtauto's uit Barcelona
aangekomen met 45 ton gemunt goud en
zilver, dat voor rekening der Spaansche
regeering naar Parijs wordt gezonden.
Zoo seint Havas.
IHIIIIlllll GEMENGD NIEUWS IHIIIIlllll
Haarlem. Een 16-j. schildersleer
ling kwam in de stationsoverkapping met
een electrische kabel in aanraking. Door
de stroom getroffen, viel hij van 6M.
hoogte dood neer.
Muiden. De 45-j. veehouder D. de
Jong is op de trambaan gevallen en doop
een tram gedood. Hij laat een vrouw en
zeven kinderen achter.
Urk. De telefoonkabel, welke bij
Schokland gebroken bleek, is voorloopig
hersteld.
Bij Aerdenhout is een 34-j. motor
rijder in een stortbui tegen een stilstaan
de vrachtauto gereden en aan de gevol
gen overleden.
Te Ruurlo is een vrachtauto, door
dat de remmen weigerden, door de spoor-
boomen gereden en door een trein ge
kraakt. De twee inzittenden konden er bij
tijds uitspringen.
(Vervolg.)
II.
Behalve het St. Agnietenkiooster in
Den Burg, stond er in Gerritsland een
klooster van de orde der Tempeliers!.;
Deze orde was ontstaan in de tijden der;
kruistochten en had zich in het H. Land
zeer verdienstelijk gemaakt. Maar na den
val van Acco in 1291, was het werk de
zer geestelijke ridderorde ten einde. De
riddermonniken gingen zich in Europa op
werken van naastenliefde toeleggen. De
Mathezer ridders (orde van St. Jan) en de
Duitschc orde (van Maria) legden zich
toe op ziekenverpleging en armenverzor
ging, terwijl de Tempeliers tegenover d
Joodsche woekeraars in die dagen zich
bezighielden met financieele zaken en de
belangen der kooplieden. Zij ontkenden
hun naam aan 'het feit, dat zij in Jeru
salem een deel van het paleis van den:
Koning, dat in het zuiden aan de tempel
grensde, tot verblijfplaats hadden. Later
werd Cyprus de zetel der Orde. Teneinde
zich van de goederen der Orde meester
te maken, begon Philips IV van Frank
rijk de orde te beschuldigen van dronken-'
schap en andere misdaden. In den vroe
gen ochtend van 13 Oct. 1307, werden
alle Tempeliers in Frankrijk met hun
grootmeester Jacques de Molav gevangen
genomen. Gretig wierpen de vorsten zich
op hun eigendommen. De Orde was ver
nietigd.
De Tempeliers hadden stevige huizen
en zeer gunstig gelegen om de hun toe
vertrouwde schatten veilig te bewaren.
Geen wonder, dat zij het eiland Texel uit
kozen als een natuurlijke safe.
BUITENLAND.
Spanje. In Santa Coloma hebben,
naar „Flet Volk" van regeeringszijde ver
neemt, soldaten van Franco plm. 250
vluchtelingen, o.w. vrouwen en kinderen,
op het dorpsplein met mitrailleurs ver-"
moord.
De Spaansche regeering heeft 60
duizend man uit de omgeving van Valen
cia en Madrid naar Barcelona gestuurd,
Duitschland. Ds. Muller, leiderv.d.
Belijdeniskerk, en nog twee predikanten
worden vervolgd omdat zij in Sept. hun
gemeenten verzochten voor de vrede te
bidden.
Frankrijk. In een hotelkamer te Pa
rijs is in een koffer het lijk gevonden
van een jongeman, wiens hals afgesne
den was. De koffer was door een zee
man en een helper gebracht.
IHIIIIlllll LUCHTVAART. Üïm
Bij Delden is een Duitsch militair
vliegtuig bij een noodlanding vernield.
De bestuurder, die er met een buil af
kwam, zei verdwaald te zijn.
België. L>e Lt.-vlieger Spoelberg is
bij een proefvlucht met een nieuw type
vliegtuig boven Nyvel verongelukt. Het
toestel viel in een straat. De piloot kwam
om.
Engeland. Bij Pallegberg in Wales
is een militair vliegtuig verongelukt. De
piloot werd gedood.
Engeland. Een bombardements
vliegtuig is gevallen op een huis in,
Crowsborough (Sussex) en in brand ge
raakt. De piloot en een dienstmeisje
kwamen om.
Engeland. Bij Ipswich stortte een
vliegtuig neer, waarbij de piloot om
kwam en de tweede inzittende, vice- lucht-
maarschalk Cavebrown gewond werd.
PREDIKBEURTEN
Ooslcrend Donderdagavond hall 8
Bijbellezing
ZONDAG A.S
Burg, vm 10 uur ds. Visser
Oudeschild, vm 10 uur ds. Tinholt
Waal vm 10 uur ds. Van 't Hooft
Bevestiging kerkeraadsleden
Maandcollecte
Den Hoorn, v.m. 10 uur ds. Wesseldijk
Oosterend vm. 10 uur Ds. Kok.
Doopsbediening.
De Cocksdorp vm. 10 uur Ds. Salm
n.m. 7 uur Ds. Salm.
GEREFORMEERDE KERK.
Burg 10 uur cand. Feenstra
hulppred. te den Helder
Namiddags drie uur: Cand. Wouda.
Oosterend, 10 uur; Cand. Wouda.
3 uur cand. Feenstra
van den Helder
GEREF. KERK (H.V.)
Oosterend, v.m. 10 uur Leesdienst
nm 3 uur Leesdienst
DOOPSt jEZINI)E GEMEENTE.
Burg vm. 10 uur Dr Vis
WAAR HEEFT HUN KLOOSTER
GESTAAN? In Gerritsland. De naam
Monnikenlaan en Monnikenland wekt nog
een vage herinnering aan hun verblijf.
Van de plaats, waar eens hun stichting
gelegen was, is niets meer te zien dan,
een hooge weide, zegt Van der Aa
(Aarilr. woordenboek). En inderdaad: op
aanwijzing van een vriend ben ik eens
op onderzoek uitgegaan. Vooreerst vindt
men aan de Koogerweg bij de driesprong
van het Gerritsl anderdijkje een stuk land,
dat de naam draagt van „kloosterhok"
of kloosterwei. Bij het graven in den
grond, stuit men telkens op brokstukken
steen, welke er op wijzen, dat er eem
gebouw moet hebben gestaan van zeer
ouden datum. Over het dijkje gaande
naar de dennen, vindt men op een
korten afstand een verhoogden harder»
weg midden door liet land en aan het
einde van dit slag ligt een „hooger ge
legen weide". Op verschillende plaat
sen hebben we gegraven en bijna bij
iedere steekproef vonden we oud puin,
stukken tegels, scherven van potten, kalk-
brokken, lange ijzeren bouten en derge
lijke overblijiselen van oude gebouwen,
J. Kikkert wijst op zijn kaartje van 1835
nauwkeurig deze plaats aan. In de buurt
hebben een achttal evenwijdige slooten
gelegen, waarvan men zegt, dat zij ge
diend hebben tot het roten van het ge
trokken vlas. In hoeverre al deze dingen
in verband staan, met het klooster den
^Tempeliers, zal de tijd nog moeten leeren.
Ten slotte heeft op den Hoogenberg
een kapel gestaan, toegewijd aan St. Ca-
tharina. Deze stond in 1481 ten wes
ten van de plaats, waar zich thans het
kerkhof bevindt. Daags voor Alle-heili-
gen-avond van het jaar 1482 werd er de
eerste H. Mis gelezen (Bat. Sacr.). Zou
het z.g. „boschje" nog een overblijfsel
zijn van een oude kloostertuin? Ik heb er
een vaag vermoeden van. Wie kan er meer
van vertellen
Pastoor J. P. A. BRINKMAN.
HET BEGIN IS ER
DE COCKSDORP.
DE COCKSDORP.
KLOOSTERS DER MIDDELEEUWEN.
DE TEMPELIERS.
HERV. GEMEEN I E.
