52s" Jaargang
Woensdag 8 Februari 1939
No. 5333
EERSTE BLAD.
DE NIEUWE TEXELSCHE COURANT
Vereen. Bedrijfsvoorlichting
voor de Landbouw
op Texel.
TEXELSCHE COURANT
IS SINDS 1 JULI 1930
IN DIT BLAD OPGENOMEN.
UITGAVE: N.V. Boekhandel en Drukkerij
v.h. Langeveld en De Rooij Den
Burg. Tel. 11. Postrek. 652.
ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal;
buiten Den Burg tl.— losse nrs. 4 ct
ADVERTENTIES: 12 cent per regel;
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deelig tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge
heel met kleine letter gezet.)
HOOGWATER (ter reede van Texel v.m.
(nam. oqgeveer een half uur later.)
8 9 10 11 12 13 14 Febr
11.32 -0,37 1.28 2.14 3,21 4,47
LICHT OP
RIIWIELEN en RIITUIGEN 5 28
SPORT OP TEXEL
TEX. BOYS-NIEUWS.
Voor Zondag werden alle wedstrijden
van de NHVB afgelast. Men dacht be
paald, dat de terreinen door de vorst
nog niet bespeelbaar zouden zijn. In
alle haast werd voor Zondag nog een
oefenprogramma in elkaar gezet. Twee
Bo\s-Comb. werden in het veld gebracht
Met 6—2 is door de sterkste comb, ge
wonnen. Dit was zeer goed om de spieren,
los te houden. Voor a.s. Zondag is een.
wedstrijd voor ons eerste vastgesteld en
wel BKC 2 thuis, om 2 uur. Vermoede
lijke opstelling:
JacSchrama
C.Graaf C.Ran
N.v Heerw. j.v.Sambeek(aanv.) D.Witte
Jn.Hopman J.Verbakei W.Ran J.deVos
J.v.d.Linden
Res Ab.v.Sambeek, M.Bakker.
- Het 2e elftal is zeker wel vrij.
Deze week vervalt door de uitvoering,
van Omhoog, de training. Volgende week
Donderdag allen present.
Zie verder Zaterdag. M.
De jaarvergadering van deze Vereeni-
ging, Vrijdag in De Lindeboom belegd,
was zeer druk bezocht. Er wanen wél "75
leden bijeen, groote belangstelling der
halve, waarover de heer C. J. de Lugt,
voorz., in zijn openingswoord terecht'
zijn biezondere voldoening te kennen
gat. In het biezonder verwelkomde spr.,
de heeren E. Noordijk en H. Fnederiksj
adviseurs der Veneeniging. In het kort
memoreerde de voorz., het vele werk, inj
het afgeloopen jaar door de Vereen,
verricht; het uitbrengen van het RAP
PORT „SCHEUREN OF NIET?" wa^
naar sprekers oordeel haar belangrijkste
werk. Aan de heeren E. v.d. Ban, C. Bak
ker, M. C. Keijser, Jb. Roeper en C.
Veeger, die dat rapport samenstelden,
bracht spr. hartelijk dank. Zij toch namen,
daarmee een zware taak op zich; zij ver
richtten zeer verantwoordelijk werk, waar
op licht critiek kon worden geleverd.
Er is ook wel critiek gekomen, maar voor
90 pet. hield deze lof voor het werk der
commissie in.
JAARVERSLAG. Nadat de heer Jb.
Roeper, secr., de notulen heeft gelezen,
brengt deze een breedvoerig verslag uit
over de verrichtingen der Vereen. Eeist
wordt een beschrijving van de algemeene
toestand op het gebied van landbouw en
veeteelt gegeven. Het jaar 1937 zette
goed in, maar die gang van zaken zette zich
in 1938 niet voort; dit jaar heeft danook
a.an de verwachtingen niet voldaan. De
-vereeniging is onderwijl gegroeid. De
minder gunstige bedrijfsinkomsten zullen
daar niet vreemd aan zijn, omdat de Be-
drijfsvereeniging juist de bedrijfsresul
taten tracht te verbeteren. Het ledental
klom van 140 met 4000 H.A. land op
-00 met 5000 H.A. land. Van de arbeid,
door de Vereen, in het afgeloopen jaaa
verricht (proefvelden, grondonderzoek,
maandelijksche verstrekking van mededec-
Jingen, organisatie van excursies, insteï-
■en van enquêtes, exploitatie warmwater-
ontsmettingsinrichting, enz.) méldt de
secr. interessante biezonderhedlen. Uit
voerig vindt dje lezer deze elders in dit
en in volgende nrs. vermeld: Het verslag
eindigt met cfank te betuigen aan de heer
DE FRANSCHE REVOLUTIE.
Lezing in R.K. Propag. Club.
Vorige w eek trad als spreker op de heer
H. Schrama met het onderwerp „Oor
zaken van de Fransche Revolutie". Be
langrijk is dit onderwerp, omdat deze
revolutie zulk een geweldige invloed ge-'
had heeft op de verdere geschiedenis,
want de ideeën leefden voort. Als een
der eerste oorzaken gaf spreker aan de
druk, die op alle mogelijke manieren op
de z.g. derde stand werd uitgeoefend op
alle gebied, doch de grootste grief was
de belasting, waarvoor zij alleen op
kwamen. De hooge adel was vrijgesteld,
en de geestelijkheid had deze plicht af
gekocht; zij had de zorg voor ziekenver
pleging en armenzorg. De diepste oor
zaak echter was de godloosheid, die dc
Encyclopedisten brachten. Voltaire, dc
hater vooral van de Kath. Kerk, Mon
tesquieu, J. J. Rousseau o.a. kwamen met
hun ideeën van „vrijheid, gelijkheid en
broederschap". Toen echter de revolutie
uitgebroken was, mede doordat Lode-
wijk XVI de teugels niet strak in handen
had, kwam van die vrijheid en broeder
schap niet veel terecht. Deze mooie vlag
dekte een gevaarlijke lading. Een ban
deloosheid op elk terrein kenmerkt ook
deze revolutie. Ook zij, die de teugels in
handen hadden, vertrouwden elkaar niet
en toen Robespierre de gelegenheid kreegi
om Danton te vermoorden, nam hij deze
waar. Zijn tyrannie duurde echter niet
lang, want na eenige tijd zat hij ook in
dezelfde wagen op weg naar 't schavot.
Na nog eenige opmerkingen over de
Revolutie, eindigde spr., die een aandach
tig gehoor had. „Proficiat", spreker.
K.G.
OM VOORUIT TE KOMEN
Waar blijven nu toch al mijn klanten
Sprak zuchtend de kapper Van Zanten.
Maar hij keek in de krant
En toen zag hij het, want
Collega's DIE wisten van wanten.
Komt daad'lijkmetons toch eens praten:
Reclame moet u toch ook baten;
Voor 865 cent
Per regel U bent
Niet snugger, zoo gij 't zoudt laten.
E. v.d. Ban voor diens zeer biezondere
ijver en werklust alsmede aan de heen
K. Lap, assistent, die mede door serieus
werken, de vereen, zeer aan zich heeft
verplicht. Met de wensch, dat de belang-,
stelling, door de leden voor de vereen...
betoond, een blijvende mag zijn, besloop
de secr. zijn verslag. Door hartelijk ap
plaus toonde de vergadering ook het
werk van de heer Jac. Roeper te waar-
deeren. Voorz. bracht ten overvloede de
secr. hartelijk dank en wees er op, dat
Texel wel een zeer vruchtbaar cn dank
baar terrein voor een organisatie als onzq
Bedrijfsvereeniging is. De groote ver
scheidenheid van grondsoort en hoogtelig
ging, enz. maakt tal van proeven en on
derzoekingen noodzakelijk. Het is daar
door te voorzien, dat de Bedrijfsvereen.,
een tijdperk van nog grooter bloei tege
moet gaat, in het biezonder, daar zij zich
daarbij gedragen weet door de heer E.
v.d. Ban, die, naar de voorz. verzekerde,
de ziel van deze organisatie is.
REKENING. Wegens afwezigheid van
de heer C. de Wit wegens familie
omstandigheden bracht de heer K. Lap
verslag uit.
De ontvangsten bedroegenf 686.45, de
uitgaven f 12.35 minder. Een klein over
schot rest er dus. Inmiddels groeit de
vereen, nog steeds. Juist deze dag schreef
ze haar 200e lid in.
JAARRAPPORT. Vervolgens is het
woord aan de heer E. v.d. Ban, die het
jaarrapport vastgelegd in een keurig:
boekje behandelt en in de eerste plaats
de aandacht vestigt op het korte, kern
achtige voorwoord, dat van de hand van.
voorz. C. J. de Lugt in het boekje is op
genomen. Uitvoerig staat spr. stil bij het
grondonderzoek, dat door de vereen, op
groote schaal ter hand is genomen en bij,
eenige proeven, welke met meer of min»
der succes in het afgeloopen jaar zijn,
geschied. We komen hier nader op terug.
Van de wijze, waarop het BedrijfslabO'
ratorium voor grondonderzoek te Grc<
ningen de grondmonsters onderzoekt,
krijgen we mede door lichtbeelden een
goed idee.
KLEURKAARTEN. Vervo'geiis vertelt
dhr K. Lap over de resultaten, welke dat
grondonderzoek tot heden afgeworpen
heeft. Hij heeft diverse deelen van het
eiland in kaart gebracht en door diverse,
kleuren de zuurgraad daarop aangegeven.»
Een mooi stuk werk, waarvoor de ver
gadering veel belangstelling toonde.
VERGADERING DORPSKRING
STEUNT ELKAAR TE OUDESCHILD.
De jaarvergadering van Dorpskring
Steunt Elkaar, Zaterdag gehouden, was,
als gewoonlijk, zeer slecht bezocht. Bui
ten liet bestuur waren slechts 10 leden
aanwezig. Wegens z.iekte van de voor,-.,
de heer C. A. Kaczor, leidde dhr Jac.
Bruin de vergadering, blij wijdde waar
de erende woorden aan de overleden se
cretaris, de heer G. Blom Jz„ die tal,
looze jaren zijn beste krachten aan het
fonds heeft gegeven. Hij hoopte, dat zijn
opvolger dit goede voorbeeld steeds voor
oogen zou houden. Ter eere van de na
gedachtenis van de heer Blom verhieven
allen zich eenige tijd van hun zetel.
Het bestuur had in de vacature van
secretaris voorzien door de benoeming
van commissaris J. S. Dros als zoodanig.
Hierna las de lieer J. S. Dros de notu
len voor.
REKENING. De penningm., de heer
jn. Blom, gaf vervolgens een overzicht
over het afgeloopen boekjaar. t
De ontvangsten bedroegen contributie
f 1687.31; rente f 1267.66; aflossing hy
potheken f2900.— opgenomen Bank
f1900.beginsaldo f537 26. Totaal
f8292.20.
Uitgaven: 9 uitkeeringen f990. uit
gegeven 3 hypotheken f2050. salaris
sen f 306. gestort op Bank f2900.39;
aankoop effecten f995.30; kosten wiskun
dig verslag fS0.05; diverse onkosten
f61.46. Totaal f7383.20. In kas f909.03,
De balans op 31 Dec. 1938 luidde als
volgt.
20 hypotheken f21475.
10 effecten 100G0.
Rijkspostspaarbank 1016,17
Achterstallige contributie 66,95
Loopende rente 546,-
Kasgeld 909,03
TOTAAL 34013,15
Vorige jaar 32481,SI
Een vooruitgang dus van 1530,34
De vergadering toonde zich over deze
gang van zaken zeer tevreden.
BESTUUR. Thans moesten twee com
missarissen worden verkozen. Comm J.S.
Dros was tot secr. benoemd en comm. P.
Smit moest aftreden en was niet her-
kiesbaaar was. Verkozen werden de hee
ren D. de Ruijter m|et 9 en A. Backer met
ZWEL- EN BLAUWUIER. In verband
met het veelvuldig optreden van zwel- en
blauwuier werd door veearts Frcderiks 'n
onderzoek ingesteld. Aangenomen wordt,
dat we met een besmettelijke ziekte te
maken hebben. Melk van aangetaste scha
pen werd naar de seruminrichting te Rot
terdam gezonden, dat er een serum uifl
bereidde en een hoeveelheid, voldoende
voor 300 schapen, kosteloos ter beschik
king stelde. Op een tweetal bedrijven
werden aangetaste schapen met het serum
ingespoten. De dieren werden in drie
koppels verdeeld. Koppel 1 werd kort na
het dekken ingespoten, koppel 2 kort na
lammen, koppel 3 kort na het dekken en
halverwege de dracht. Met belangstelling
xiag het resultaat van dezje proeven tege
moet worden gezien.
Voorzitter dankt de heeren K. Lap en
Frederiks voor hun medewerking en het
vele werk, in het belang van de leden
verricht en stelt dan aan de orde beypre-
king van de maandelijks verschijnende
MEDEDEEL1NGEN.
Voorz .stelt de vraag, of de leden deze
publicaties op prijs stellen en derhalve,
op de ingeslagen weg moet worden voort
gegaan. Uit het stilzwijgen der vergade
ring leidt voorz. af, dat men geen aan
merkingen heeft (een woord van waar
deering had het bestuur toch gaarne ge
hoord, want de arbeid, welke de ver
schijning mogelijk maakt, mag-niet gering
worden geschat.) De uitgifte van het
orgaan wordt dus voortgezet.
KWAKZALVERIJ. Vervolgens houdt
de heer E. Noordijk, gem.-veearts, een
causerie over kwakzalverij en diergenees
kunde. Duidelijk wenscht spr. naar vo
ren te brengen, dat de boerenstand zich,
groote schade berokkent, wanneer deze
zich allerlei z.g. onfeilbare middelen door!
kwakzalvers in handen laat stoppen. Er
zijn heel wat z.g. huismiddelen, waarvan;
men zich in bepaalde gevallen bedienen,
kan, maar in een groot aantal gevallen
zijn die middelen, blijkens onderzoek door
de Rijksseruminrichting' geheel waarde
loos. Tengevolge van mond- en klauw
zeer lijdt de boerenstand voor millioenen
gld. schade. Maar nu zijn er altijd inen-
schen, die willen profiteeren van de toe
stand, waarin een boer met tongblaar op
zijn bedrijf verkeert. Zij trachten hem al
lerlei middelen tot genezing en voorko
ming van die ziekte te verkoopen. Niets
daarvan is ook maar een oent waard. Des
kundig onpartijdig onderzoek van een
1Ü van de 15 stemmen.
GEEN HAV-BANK FONDS. Er was
ingekomen een brief van de H.A.V.,-
Bank, waarin gevraagd werd om eens te
mogen komen praten over overneming
van het fonds, daar vele kleine plaatse-1
lijke fondsen in moeilijkheden komen dooi
de lage rentestandaard. Daar het fonds
ieder jaar een overschot Iveeft en de wis
kundige reserve reeds niet f6000 is over
schreden .vond het bestuur geen reden
om met de H.A.V.-Bank te praten. Dc
aanwezigen gingen daar volkomen mee
accoord.
DE UITKEERINGEN. Wegens de zeer
hooge begrafeniskosten, is de uitkeering
te laag, zoodat velen bij een particuliere
AA ijnog een aanvullende verzekering slo
ten. Het bestuur wilde nu de imogelijldieid
onderzoeken voor het afsluiten van een.
dubbele polis, waardoor een verzekering
bij een particuliere Mij. overbodig zon
zijn. Dhr A. Backer meende echter, dat
de levenslange betaling voor velen een
bezwaar is. Hij een partic. Mij. heeft men
betalingen op korte termijn, zoodat men
precies weet, wanneer de betalingen op
houden. De secretaris stelde hierom voor;
ook te onderzoeken, of de levenslange
betaling niet veranderd kan worden in)
b.v. 50 jaar, in verband met de gunstige)
positie van het fonds. Deze vaste termijn
zou dan in de plaats moeten komen voor
eventueele verhooging van de uitkcerijjg.
De aanwezigen meenden, dat dit inder
daad yen flinke tegemoetkoming zou zijn.
Daar tevens volgens een besluit van de
vorige jaar vergadering, kinderen tot 2
jaar gratis verzekerd zijn, was men van,
ineening, dat dit ook de toeloop van
nieuwe leden zou bevorderen. De finan-»
cieele raadgevers zullen dus moeten be
slissen, of een dubbele polis en beperkte
betalingsduur voor het Oudeschilden
fonds te verantwoorden zijn.
De rondvraag leverde niets op. Daarna
sloot de voorz. niet de wensch, dat vol
gend jaar een grooter aantal leden vani
hun belangstelling blijk zouden geven,
de vergadering.
De heer J. S. Dros deelde nog bereid
willig mede, dat de heer Blom de heer
M. Kroon als secretaris was opgevolgd
op 24 Sept. 1921; hij heeft deze functie
dus ruim 17 jaar vervuld.
groot aantal z.g. geneesmiddelen tegen
mond- en klauwzeer leerde, dat ze be
stonden uit gemalen suiker met rogge
meel, of uit bijensuiker met kleurstof, of
in een zalfje van talk en olie, of in soda
met anijsolie, of in kinabast met zoutzuur,
enz., enz. Alles totaal waardeloos, ja,
niet zelden gevaarlijk. Over de heele we
reld zoeken dierenartsen naar de verwek
ker en naar deugdelijke bestrijdingsmid
delen. Geen verstandige boer laat zich bij
de neus nemen door een kwakzalver, die
HET middel beweert te hebben gevonden.
Spr. behandelt nog vele gevallen van
kwakzalverij op het gebied der dierge
neeskunde. Tegen onvruchtbaarheid werd,
een poeder verkocht, dat bereid was door
het vermalen en drogen van een bepaald,
dierlijk orgaan; tegen varkenspest: zet
meel, fosforzure kalk en peper; tot be
vordering van de melkafscheiding: kal
moes en kaliumnitraat; tegen schurft: ta
bakaftreksel met zout en arsenicum (eenj
2-j. stier er mee gewasscHen, was na 12
uur dood); als bevruchtingsmiddel ge
malen eierstokken met een kleurtje; om
vreemde voorwerpen uit de slokdarm van
een koe te verwijderen: zoutzuur; ter
voorkoming en genezing van miltvuur;
20 pet. zwavelzuur met kamfer.
De heer Noordijk eindigt zijn betoog,
met op te merken, dat hieruit wel blijkt,
dat veel geld in het water wordt gegooid,
wanneer dat aan dergelijke middelen
wordt besteed. Bovendien loopt men nog
de kans, dat men daarmee aan zijn vee
onherstelbare schade toebrengt. Een
gewaarschuwd man telt voor twee.
RONDVRAAG. Bij de rondvraag deed
voorz. het verzoek aan het bestuur ken
baar te willen maken, wat men in «het
werkprogramma voor 1939 opgenomen
wenscht te zien; liefst schriftelijk, maar)
men kan het ook Maandags op de markt
opgeven bij de heer Van den Ban.
De heer Van den Ban deed voorlezing
van het advies van prof. Broekema om
trent het uitwintenen van tarwe en wat
de boer dan te doen staat.
De heer Jb. Lap zou gaarne een alge
meen onderzoek ingesteld willen zien
naar het veelvuldig voorkomen van jeuk
bij paarden (geen schurft)de heer P.
Dros Bz. beveelt proeven met zaadmeng
sels voor groenbemesting aan.
Aan het slot der vergadering bracht
voorz. dank voor de betoonde belang
stelling en in het biezonder aan de heeren.
Van den Ban en Lap voor hun vele werk;
