Vereenigingvoor Bedrijfsvoorlich
ting voor de Landbouw op Texel.
DaaromZwemmen leeren.
DE VROUW IN HET SPEL.
Verder werden adviezen gegeven omtrent:
Land geschikt voor bollen? Verbouw van aardappelen in
verband met schuift. Kweekbestrijding. Verbouw stoppel
knollen. Waarde van gier al of niet rendabel zijn van nieuw
te maken gierkelders. Hartrot in bieten. Verbouw tarwe.
Voederwaarde mergkool. Zaaien van mergkool. Opfok van
kuikens. Boonen enten. Zaaien van vlas. Vruchtboomen
planten. Slakkennreel-onderzoek. Voedering van katoen-
zaadmeel.
Bovendien gingen 65 bekalkingsadviezen uit, mede in
verband met de analyses uit Groningen; terwijl 40 bemes
tingsadviezen werden verstrekt.
Voor 3 bedrijven werd een volledig bouwplan opgemaakt.
De ruimte laat niet toe méér te noemen. In totaal gingen
263 brieven uit om en met advies en werden in verband met
gevraagde adviezen door eersten onderteekenaar ruim
200 bezoeken afgelegd, door den assistent in totaal met het
monsternemen erbij 735 bezoeken. Bij de uitgaande brieven
zijn niet opgeteld de doorgezonden 280 analysenrapporten uit
Groningen. Veelal werden deze persoonlijk ter hand gesteld
en hierop een nadere toelichting gegeven.
Bedoeling is met bovenstaande opsomming den leden een
indruk te geven waarover door hen zooal inlichtingen kunnen
worden gevraagd.
II. Het grondonderzoek.
Dit ging regelmatig door. In totaal zijn nu 1019 monsters
naar Groningen gezonden. In de uit de teruggekomen
analysenrapporten gehaalde gegevens begint nu eenige lijn
te komen. We beginnen gebieden te zien die sterk ontkalkt
zijn, en 't valt ons daarbij op, dat de zwaardere gronden op
't oude Texel zoo dikwijls kalk noodig hebben. Onder langs
den Oostdijk, Spang, Bargen, achter Oosterend enzToch
moet men ook niet algemeen blijven vertrouwen op de kalk-
rijkheid van de polders. In Eierland liggen onder den dijk aan
het kanaal zeker ook gronden die behoefte aan kalk krijgen,
en enkele malen vonden we te lage pH op den lichteren
grond in Eierland. Ten opzichte van de kali en fosfor-voor-
raden in de lichte gronden vonden we ook interessante dingen.
Onderstaande staat geeft een overzicht van de thans onder
zochte monsters.
Van 1 Jan.15 December werden gestoken 402 grond
monsters, afkomstig van 125 bedrijven, gemiddeld dus per
bedrijf 3 monsters. Van niet alle bedrijven werden in één keel
de monsters gestoken; in vele gevallen kregen we na den
uitslag van het eerste onderzoek weer een verzoek om te
komen monsteren, zoodat het aantal bezoeken hiervoor afge
legd nog aanmerkelijk grooter is geweest. Van de 402
gestoken grondmonsters in 1938 werden alleen op pH onder
zocht 230 stuks. Onderzoek klei- en zavelgrond of volledig:
172 monsters.
We zijn nu zoover, dat we ons plan om kleurkaarten te
maken, waarop de zuurgraad van de onderzochte gebieden
kan worden afgelezen, kunnen gaan uitvoeren. Het begin is
daaraan gemaakt en we hopen er mee door te gaan. Ook
willen we van enkele bedrijven die geheel bemonsterd zijn
een kaart maken. We doen dit in overleg met Groningen. We
meenen, dat zoo'n kaart voor iemand die zijn geheele bedrijf
liet onderzoeken, gemakkelijker en overzichtelijker moet zijn
dan een bundel analyse-papieren. Daar we nog steeds over
tuigd zijn, dat het grondonderzoek een der nuttigste dingen is
die de B. V. aanpakte, gaan we hiermede op den ingeslagen
weg voort.
In ons land verdronken
gemidd. p.j. 939 personen van 1903-1910
gemidd. p.j. 648 personen van 1920-1937
562 personen in 1937
461 personen in 1938
Van een verdrinkingsdood werden ge
red of wisten zich te redden:
in 1937 885 personen
in 1938 749 personen
Het aantal auto's, bussen en vracht
auto's, dat te water raakte was:
in 1937 132
in 1938 148
OVERZICHT VAN HET GRONDONDERZOEK.
No.
NAAM VAN DEN POLDER
Totaal
PH,
4-5.4
PH
5.5-6
PH
6.1-7
PH
7.1-8
PH 8 en
hooger
1
Eierlandsche Polder
195
3
14
91
87
geen
2
Het Noorden en de Eendracht
63
geen
geen
3
60
geen
1
3
P.H. Polder
54
geen
1
7
45
4
Waalenburg
34
geen
9
19
6
geen
5
Spang en Bargen
124
22
68
33
1
geen
6
Overige gedeelte van Texel
494
133
234
121
6
geen
964
158
326
274
205
1
Uit bovenstaand staatje blijkt dus dat de gronden in de
Polders over het algemeen een pH hebben van 7 en hooger.
De pH van de gronden in het oude Texel ligt tusschen de
4 en de 7.
Zooals U ziet ligt de pH in Spang en Bargen tusschen de
5.5 en 6. Hierbij moet men echter goed in het oog houden dat
er veel kleigronden bij zijn. Op dergelijke gronden kan men
wat de pH betreft, niet uitmaken als een bekalking al of niet
noodig is, maar is een nader onderzoek gewenscht naar het
zand, klei en humusgehalte en de verzadigingsgraad, om uit
te maken of een bekalking noodig is.
Ligt de pH bij een dergelijke grond bij 6.5, dan kan dit een
aanwijzing zijn dat deze grond reeds veel kalk verloor, en
niet meer in een goeden kalktoestand verkeert.
Bij zandgronden kan men aan de pH de volgende beteekenis
toekennen:
pH van 4.5 en lager zeer sterk zuur.
4.54.9 sterk zuur.
5.05.4 matig zuur.
5.55.9 zwak zuur.
6.06.9 bijna neutraal.
7.0 en hooger alkalisch.
Hier volgt een overzicht van de fosforzuur en kaligetallen
in Eierland en in den P. H. Polder (gedeeltelijk).
Nadere toelichting op het p-getal,
p-Citr. getal en kali getal.
Het p-getal geeft aan hoeveel gram
fosforzuur bij een bepaalde behande
ling in water is opgelost per 100 K.G.
grond. Men kan ook zeggen: het geeft
aan het voor de planten direct
beschikbaar fosforzuur. De voorraad
fosforzuur welke naar men aanneemt
later voor de planten beschikbaar is,
wordt aangegeven door het p-Citr.
getal. Dit is dus niet direct beschik
baar, maar is een zekere voorraad,
welke aan de beurt komt als de
fosforzuur in water oplosbaar, is uit
geput.
Bij een p-getal van 10 (pl.m.) en
hooger kan de fosfaatbemesting ach
terwege blijven. Als het p.-Citr. dan
40 of hooger is.
Bij een p-getal van 5-8 en een
p.Citr. van 40 en hooger kan men pro-
beeren op de fosfaatbemesting te be
zuinigen.
Bij een p-getal van 0-4 en een
p-Citr. dat kleiner is dan 30 wordt
niet aangeraden om op de fosfaatbe
mesting te bezuinigen, tenzij het door
proeven is gebleken.
Bij een p-getal van 0-4 en een
p-Citr. van pl.m. 40 is de fosfaatvoor-
raad moeilijk opneembaar. Fosfaat
bemesting is noodig, doch in matige
hoeveelheid. Er behoeft geen voorraad
te worden gevormd.
Het kaligetal. Hier ligt de grens on
geveer bij 20. Hierboven- kan men op
de kalibemesting probeeren te bezui
nigen. Bij kaligetallen van 20 of lager
dient men de normale kaligift te
geven. (Wordt vervolgd.)
Eierlandsche
P. H. Polder
Polder
P.
P.C.
Kali
P.
P.C.
K.
9
38
102
2
64
50
6
49
29
1
49
42
5
25
23
4
49
31
4
27
56
4
44
25
4
42
41
2
47
27
4
40
63
2
56
19
3
27
54
2
51
34
0
20
21
1 7
45
26
4
35
45
6
52
32
3
39
42
1
45
41
5
49
30
2
50
47
2
18
11
3
36
44
2
26
8
4
50
43
3
42
25
4
60
47
6
49
26
2
23
61
5
41
25
3
26
47
6
41
24
7
54
9
34
20
2
27
60
2
53
82
2
15
17
4
40
40
4
36
31
3
28
34
5
31
37
3
1
30
22
27
24
3
25
22
6
43
36
22
82
11
5
44
18
6
37
31
5
38
31
6
45
36
5
47
23
FEUILLETON
8.) Noent het bloedgeld, als ge wilt,
antwoordde de marconist maar in alle,
geval komt het mij toe. Ik heb het be-1
richt verzonden ien geteekend
Als een pijl uit de boog vloog Bidde-
ford op MacQuire af. Zijn groote han
den grepen de marconist bij de keel; hij;
kneep hem die met groote kracht dicht.
Toen verliet hem de aandrang om Mac
Guire het leven te benemen. Langzaam en
als met tegenzin liet hij hem los, gaf del
marconist een stomp, die d-ez-e naar de
deur deed tuimelen en sprak met van.
toorn trillende stem: Mijn kajuit uit.
MacGuire stond daar met open mond
en verliet, zonder een woord te uiten,
en zijn hals betastend, de plaats. Buit-en
bleef hij staan om op zijn verhaal te ko
men; het bloed klopte nog snel in zijn
slapen, het suisde hem nog in de ooren.
De kracht v-an Biddeford's greep was ge
weldig geweest en die uitdrukking op het
gelaat van de kapitein had hij nog nooit
gezien. Wat er ook van zij, Biddeford
was een gek en liet zich door die vrouw
IN DE LACHHOEK
DAAROM. Waarom hier in Neder
land geen profvoetbal? vraagt ons -een
sportjournalist. Vermoedelijk omdat
de universiteiten de „profs" niet willen
laten „schieten".
om haar vinger winden. Wat hij in het
kaartenhuis had waargenomen, was hem
voldoende.
Een paar minuten bleef hij buiten staan.
Hij maakte zijn boord en das weer
in orde en ging toen langs d-ek n|aar zijn,'
eigen kaujit. Hij trad er binnen en kniptcj
het licht aan. Een glans van triomf schit
terde in zijn blik. Toch had hij een be
richt afgezonden. In weerwil van de ge
slepenheid van miss Morris en de eigen
aardige handelwijze van de kapitein had
hij gezegevierd. Hij had de politie er van-
in kennis gesteld, dat de gezochte dame,,
Edna Morris aan boord der Lachinewas.
HOOFDSTUK IV.
Tegen zes uur de volgende morgen
ontwaakte MacGuire door d-e schrille toon
van de scheepssiren-e. Hij had slecht ge
slapen; uren had hij liggen denken over
zijn schitterende toekomst. Nooit had hij
zijn troeven zoo goed uitgespeeld. En
dan te weten, dat dit alles over een paar
uur werkelijkheid zou worden? Hij strek
te zijn hand uit, knipte het licht aan,
ging naar het raampje -en keek naar bui
ten. Een zware mist hing om het schip;
wel was het nog donker, doch hij kon;
de dikke mist tegen het glas zien. De
werking der machine was minder gewor
den; hij vermoedde, dat met halve kracht
gevaren werd en dat stond hem niet aan.;
Zijn eenige wensch was, dat de Lachine
zoo gauw mogelijk in het dok te Liver
pool mocht ljggen en d-e detective-inspec
teur Mulreaay aan boord kwam. Hij zag
deze het dek al betreden; de kapiteins der
binnenkomende vaartuigen kenden hem
allen. MacGuire kende hem ook; juist aan
hem had hij zijn draadloos bericht ge
zonden.
Hij was nu met zijn toilet klaar, zette
zijn pet op en ging aan 4ek. Als een
witte muur rees d-e mist voor hem op
toen hij de deur van zijn kajuit opende.
Het d-ek was nat en glibberig; hij liep-
naar de achterkant van het schip langsi
boord. Er scheen hem iets aan te zetten,'
om naar miss Morris' kajuit te gaan. Hij
bereikte die ten laatste en zag licht schij
nen door het patrijspoortje. Daar liep
iemand tegen hem aan en hij hoorde het
rammelen van theekopjes. Uit de dikke
mist kwam een gelaat dicht bij het zijne
te voorschijn, dat van de hofmeesteres,
een vrouw van in de veertig. Juist was
ze uit de kajuit van miss Morris geko
men. Ze droeg een blad met ontbijt.
Wat eep dikke mist, zei ze, een om
gevallen kopje recht zettend.
Die zal vertraging brengen, zei
Mac Guire.
Niet meer dan een half uur, zegt de
kapitein, sprak ze wij zullen nog met
daglicht aankomen.
Zij ging hem voorbij en was dadelijk
daarop uit het oog verdwenen.
Nog enkele oogenblikken toefde Mac
Guire in de nabijheid van d-e kajuit van
miss Morris. Toen keerde hij naar zijn
eigen kajuit terug. Hij was huiverig door
de dikke mist, die in zijn kleeren zat,
doch een groote opwinding had zich van,
hem meester gemaakt. Terwijl hij voor
zichtig over hef dek stapte, stiet de sirene
haar schrille tonen aanhoudend uit. Elke
lil|||!llll!lllllllllll^llli:,.illlllllllllllllll||||||||||!|||||lll||||||||||l||l]i||g
VOOR DE VROUW.
RECEPTEN.
VISCHKOEKJES. Voor deze kJ
kan men overgebleven gekookte visd
bruiken. Op 400 gr. visch 100 gr. U
aardappelen. (Niet alleen de graten.]
ook de vellen van de visch verwijd!
Een beetje gehakte peterselie en eeifl
gesnipperd uitje toevoegen, en zé
melk, tot de massa niet meer te d
is. Platte koekjes er van vormen,
door geklutst ei en paneermeel halt]
in heete boter aan weerskanten
bruin bakken.
NUTTIGE WENKEN.
Bessensapvlekken kan men vervJ
ren met waschbrandewijn of zuivert
de cologne.
Melk op de kachel overgekoj
Zout strooien voorkomt het ontstaan!
vlekken en de verspreiding van eenl
aangename geur.
- Vleesch taai? Doe een lepel
bij de jus, waarin het gebraden won,
laat het dan nog eenige tijd zachtjes]
telen. 1
Watervlekken verwijdert men|
eikenhout door herhaaldelijk wrijven
een kurk, die -eventueel met slaolie]
vochtigd is. Ook worden ze wél bej
met een papje van sigarenasch en skJ
Goed na wrijven met zachte lap.
Van reeds gepubliceerde Favel
EB riet-modellen zijn, zoolang del
ES voorraad strekt, voor abonné'sl
nog patronen, kant en klaar, mttl
ffl beschrijving, verkrijgbaar a 26 ctl
ffl aan het Bureau van dit blad. Gaat!
8 U ze eens zien. Dit verplicht li
EB tot niets, maar haast U.
III PLANTEN IN KAMER EN TUIDi]
BEGONIA. Er moet wel steeds
een gelijkmatige temperatuur, plm. 61
gr. Fahr., gezorgd worden, benevens]
iets vochtige atmosfeer; de zwakke bl(
sters als: Begonia Optima; Beg.
brau's Pink; Begonia -elatior, zijn s,
blijvende kamerplanten. Een stevige bid
ster is Begoinia Ege's Favorite, (i
bloeit vrij lang en is niet zoo kieskeJ
KERSTROOS. Men kan ze in de]
mer vervroegen; dan moeten ze in
voorjaar reeds in potten gezet word
Men graaft ze dan op een besc-hadn
plekje in, waar men ze geregeld voclL
moet houden. Wekelijks wat vloeiin]
Begin November naar binnen, waarl
vlak voor het venster komen te sta
doch liefst in een onverwarmde kam
Na de bloei weer buiten in de tuin I
groeien h-et best op een zware, voéhtil
humusrijke bodem, wat in de schadil
ALGEMEENE TEXELSCHE
POLITIEVERORDENING.
BRAND EN DRANK. Het is verbo
bij brandblussching aan het dienstdc
personeel van de brandweer oT van I
politie alcoholhoudende dranken uit
reiken, te schenken of te verkoopen
der toestemming van de BurgemeesJ
Art. 199.
minuut opnieuw In de verte en dicht]
hoorde hij ook andere. Zij bevonden
nu in de mond van de Mercy, met
snelheid van vijf knoop-en niet Biddefd
zelf op de uitkijk, en alle officieren a|
dek. Eindelijk 'had hij zijn kajuit be re ij
Hij trad binnen, sloot de deur, nam a
zakdoek om de mist varr'zijn gelaat]
vegen en stak een cigar?!' op. Nog
een uur zat hij te wachten, terwijl
schip zijn weg zocht door d-e dikke mij
Aanhoudend loeide de sirene. Het maan
hem zenuwachtig. Hij zou gaarne een tl
koffie willen hebben, doch hij wilde
ver zijn kajuit niet verlaten.
Ten slotte brak de dag aan; het val
tuig kwam ineens buiten de mist. M|
Guire verliet zijn kajuit en kon in
grauwe morgenlicht de verwijderde ge-S
bouwen aan land zien. Reeds bevondj
zij zich te midden van and-ere vaartuM
Ze kwamen slechts langzaam vooruit!
TWordt vervnlgdlï
HYGIENE EN VEILIGHEID
RADIUM. Radium is een stof, die
biezonder sterke werking op alle leve»
weefsels uitoefent. In de gencesku
wordt het vooral gebruikt om gezwelk
die op andere wijze moeilijk t-e bereik
zijn, te vernielen. Door de krachtige w
king moet het zeer voorzichtig -en alls
onder deskundig toezicht worden toeg-
past. Vandaai- dat men zich wachten
voor „radium houdend" water en beken
die wel eens worden aanbevolen.
ARTS.
