DERDE BLAD
TEXELSCHE COURANT
Texelsche Berichten
z.
PUROL in huis!
Zaterdag 25 Febr. 1939
boekenweek
Vandaag begint de Boekenweek. Wie
voor f2,50 besteedt, krijgt kosteloos drie
novellen in een keurig bandje. Vraagt in
Uw boekhandel.
HOUTVERKOOP
De gisteren door Staatsboschbeheer ge
houden houtverkoop, in Bosch-en-Duin,
bracht f 1925 op. De groote inaten waren
niet duur, maar "het z.g. boerengerief-
hout deed goede prijzen.
POSTKANTOOR DEN BURG.
B. en W. stellen voor, de perceelen
aan de Parkstraat, waarin gevestigd het'
Postkantoor en de ambtswoning voor de
directeur, voor onbepaalde tijd, met een
opzegtermijn van een jaar, aan lie* Ryk
te verhuren. De huurovereenkomst liep
1 Sept. 1938 af. Met het oog op cte
bouw van een nieuw kantoor wenscht de
Rijksgebouwendienst niet voor een be
paald aantal jaren te huren.
ZAKENNIEUWS.
Naai' we vernemen, ligt het in de be
doeling van fa. J. P. Verberne om bij
de opening van de nieuw op te trekkem
zaak aan de Binnenburg, hoek Viseh
markt, het perceel in de Molenstraat
waar de zaak nu gevestigd is, niet meer
als woon- en winkelhuis te verhuren,,
doch op die plaats twee woonhuizen te
laten bouwen. 'J.
De heer M. Dalmeijer is van plan bin
nenkort zijn zaak van de hand te doen,
Met Mei a s. zal hij niet minder dan 44
jaar de voorhamer hebben gehanteerd,
Als smid heeft de heer Dalmeijer in die
jaren getoond een bekwaam vakman te
zijn, als vrucht waarvan hij zich steeds in
groote klandizie heeft mogen verheugen.
Hem wachte een nog lange reeks jaren
van rust. Hij maakt daarop zeker aan
spraak, naar 's menschen berekening. J.
JAARVERGADERING N.V. T.E.S.O.
Ruim 60 aandeelhouders woonden gis
teravond in Pen's zaal de vergadering bij.
In zijn openingswoord deelde de heer
W.H.Lap mee, dat het bestuur over de
gang van zaken in 1938 zeer tevreden is.
Opbrengst passag.-vervoer steeg slechts
met f 1000, maar al was het wiel eens
meer verontrustend is dit niet. Velen
kwamen door de lucht en verder wel,
4000 per boot van Amsterdam via Dten
Oever. Tot wederopzegging is met de
heeren Koppen en Doeksen overeenge
komen, dat T.E.S.O. voor haar hulp
aan de haven, een vijfde deel van de ver-
voeropbrengst krijgt. Voor T.E.S.O zit
hier geen risico aan. Voor V.V.V.-doel
einden offerde T.E.S.O. tegen de f 2500.
Hulde bracht de voorz. aan Directeur
van der Vlies, die er, in tegenstelling
met zijn voorganger zoo naar streeft, 't
werk aan de booten in eigen beheer en
dus goedkooper te doen uitvoeren Een
genoegen was het T.E.S.O. dankbetui
gingen te ontvangen van Dertig Polders,
Eierland en P.H Polder voor ontvangen
subs, (voor teren wegen) Onaangenaam)
stemden ons, aldus de voorz., schampere
opmerkingen in de Gemeenteraad, aan
ons adres gericht. Nochtans blijven wij
subsidieeren, waar en voor zooveel als
ons dat past en zoo, dat het belang onzer
N.V. nooit in het gedrang komt. Om
zoo noodig 800 ton kolen te kunnen op
slaan en proeven met diverse soorten te
kunnen nemen, wordt een pakhuis ge
bouwd (f9000). Aan lossen wordt nu
op Texel verdiend. Omtrent de goedge
keurde statuten werd meegedeeld, dat
op last van de Minister vervallen moest
het artikel, „dat men zes maanden aan
deelhouder moet zijn, om stemrecht te
hebben".
JAARVERSLAG. Aan het door de di
recteur, de heer J. J. van der Vlies uitge
bracht jaarverslag ontleenen we het vol
gende:
Gedurende 193S is de dienst Texel—
Den Helder zoo geregeld mogelijk onder
houden. Eenige malen moest een boot-
dienst vervallen wegens lage waterstand
te Oudeschild als gevolg van de Oosten»
wind. Tusschen 16 en 27 Dec. was de
VAN ZON EN MAAN. &!lü|
z
Febr Eerste Kwartier.
dienst ongeregeld door ijsgang en laag
water. Uitgezonderd 24, 25 en 26 Decem
ber (één dienst) is meer dan 1 dienst
onderhouden, zoodat Texel niet geïso
leerd is geweest.
Op 11 Febr. stootte de Wagemaker
tegen de steenen van het fort Harsens,
waardoor lichte bodemschade werd opge
kropen. Verder was er in 1938 geert
schade.
In de algemeene vergadering van 25
Maart werden de nieuwe statuten aange
nomen, welke in Dec. in het Staatsblad
verschenen en sindsdien van kracht zijn
geworden.
De dienst werd onderhouden door de
Wagemaker. De Marsdiep maakte reizen
naar Terschelling en Urk. Voor zieken-
vervoer werden eenige extra-reizen ge
maakt.
Het onderhoud en herstel der schepen
voor zoover dit niet op Texel kon ge
beuren, geschiedde op de Rijkswerf te
Den Helder, waar tot groote tevredenheid
werd gedokt en gerepareerd.
Op de Marsdiep werd de voormast
verplaatst om het afrijden van auto's te
vergemakkelijken, terwijl de toiletgelegen-
heden modern werden ingericht. De Wa
gemaker onderging haar 4-jarig, de Mars
diep haar 12-jarig survey. Voor beide
schepen werden door het bureau Veritas:
nieuwe certificaten uitgereikt..
PERSONEEL. De heer C. P. Karsman
kwam 1 Mei in vaste dienst als machi
nist, de heer P. L. Kruger in vaste dienst
als stoker. In de plaats van de heer C.
Duinker Pz. werd de heer J. de Vn s Jr.
tot walknecht in losse dienst aangesteld.
De lange dagen in de winterdienst voor
het personeel werden gecompenseerd door
meer vrije dagen.
WONINGEN. De woning aan de Nieu
we weg, bewoond door de wed. Pcngers.
werd betrokken door de heer P. L Kru-
gers, de woning van de heer C. List aan
de Havenstraat door de heer J. de
Vries |r.
AANLEGSTEIGERS. De nieuwe aan
legsteiger aan Den Helder, die jarenlang
in verwaarloosde toestand verkeerde,!
kwam gereed. Zij is zeer ondoelmatig.
Alle moeite, door het bestuur gedaan,
om hierin verandering te brengen, had
geen resultaat.
WINST- EN VERLIESREKENING.
Voor steenkolen werd f657 meer uit
gegeven door het grooter gebruik als ge-1
volg van de uitbreiding van de dienst.
Prijzen van de steenkolen varieerden van
f 14.5514.15 per ton in de bunkers. De
post arbeidsloonen steeg met f 1424, ont
staan door toeslag op pensioenen, wegens
het in losse dienst hebben van personeel
in de zomer en voor de laatste late dienst
in Jan, half Febr., Nov. en December.
De onkosten waren f4280 minder dan
in 1937. In het totaal bedrag, f 10.620,
zijn inbegrepen: subsidies voor wegen
aan diverse polders f2396; subs, autobus
dienst f1628; V.V.V. (jaarbeurs, strand
feest en contributie) f1671. Opbrengst
personen- en rijwielvervoer steeg met
f1000, het goederenvervoer met f2953,
hoofdzakelijk door grooter autovervoer.
Het veevervoer daalde met f218, ontstaan
door geruime tijd in werking zijnde be
perking van vee-invoer op Texel. Het
vischvervoer vermeerderde met f90. Op 1
brengst huis- en pakhuishuur was f23
minder, doordat de woningen aan de
Havenstraat en Nieuwe Weg eenige tijd
hebben leeg gestaan.
De rekening werd z.h.st. goedgekeurd.
Notaris Mulder (vioe-voorz.) werd met
52 van de ruim 60 stemmen herkozen..
Bij de rondvraag betoogde de heer Joh.
Parlevliet, dat aanmerkingen van raadsle
den op de schrielheid van T.E.S.O. alleen
in het belang van de gemeente worden
gemaakt. T.E.S.O. moest z.i. helpen de
gemeentebegrooting sluitend te maken.
Lr is wel een middel om geld via T.E.
S.O. binnen te krijgen, maar, zei spr.,
de gemeente acht dit niet in het belajig
van Texel en T.E.S.O. Voorz. merkte
op, dat schampere opmerkingen niet ge
past zijn. Uit vrije wil draagt T.E.S.O.
bij, waar ze maar kan, doch, zoogoed
als het Gemeentebestuur moet waken voor
het belang van Texel, moet T.E.S.O. im
mer haar belang in het oog houden. Wiat
het dreigement aangaat: zeer gaarne ne
men we de handschoen op, aldus de
voorz. Wil het gemeentebestuur die kant
uit Het vindt ons aan de tegenoverge
stelde zijde.
Op een vraag van de heer H.Kikkert
deelde voorz. mee, dat in overleg met
belanghebbenden een late-JAARBEURS-
boot van den Helder zal varen.
De heer Joh. Parlevliet wees nog op
het dure onderhoud van met T.E.S.O.
subs, door de gemeente aangelegde rij
wielpaden. Hierop antwoordde de voorz.,
dat het gemeentebestuur de consequen
ties van zijn rijwielpadenaanleg moet'
aanvaarden: Geen plannen maken met de
bedoeling, dat T.E.S.O. wel betaalt. Zulk
„werken met de stok achter de deur"
schept onaangename verhoudingen. In
dien T.E.S.O. helpen zou, de gemeente-
begrootingen sluitend te maken, zou 't
aldus de heer Lap meft haar bloei
gauw gedaan zijn (zie uitvoeriger in 't
volgende nummer)
SCHOOLNIEUWS
Woensdag werd de heer J. W. F. Usi,
onderwijzer aan de o.I. school alhier, be
noemd tot onderwijzer aan de Commelin-
school te Amsterdam.
De heer P. W. Kooyman, die herfst '38
tijdelijk aan de Ulo werkzaam was, werd
eveneens te Amsterdam beroepen.
AANKOOP GROND
Verbinding Westerweg-Koogerstraat,
Tien jaar geleden kocht de gemeente
eenige perceeien van de heer J. D. Roe
per aan de Koogerstraat om de totstand
koming eener verbinding tusschen Wcs-
terweg en Koogerstraat te bevorderen)
en lintbebouwing tegen te gaan. Sedert
verkocht de gemeente perceelen aan de
heeren J. Vonk, M. Kikkert en H. J. de
Jong. Ter plaatse bezit de gemeente nog
0.69.27 H.A, kostende f4691. inbegrepen
f720 voor wegverharding en rioleering.
Omdat slechts aan een „doodloopen.de"
weg gebouwd kan worden, werd niet
meer bouwterrein verkocht. Nu kan het
achterliggende land door de gemeente
tegen aannemelijke prijs worden ge
kocht, zoodat de weg doorgetrokken kan
worden naar de Westenveg t.o. liet Ge-»
sticht. Eigenaar Jb. Roeper wil het wei-»
land Voorste Eierkoog, 1.05.73 H.A., rui
len met het N.-deel van de gemeentegrond
hier, groot 3498 vk. M. met f5000 bijbe
taling door de gemeente. Het door ge
meente af te staan land is60 a 70 M. diep
wat de bouwterrein prijs ongunstig be-
invloedt. Het terrein, dat nu aangeboden,
wordt, is niet dieper dan 30 M. De ver
koopprijs zal f 1.65 per vk. M. bedragen,
hoekperceelen f2,-. Wordt de Zes ge-
demp en gerioleerd, dan zal de prijs van
f 1,65 op f 1,75 komen. Er zou dan ook
een verbindingsweg over de Zes kunnen
worden aange egd naar de weg Wester
weg-Koogerstraat. De heer JbRoeper
stelde als voorwaarde, dat zijn neef Jb.
Roeper Joh. Dz gelegenheid krijgt de aan
de gemeente over te dragen grond te hu
ren (f80.- per H.A.) Bij de heer Jb.Roe
per Joh. Dz. is van de gemeente in pacht)
het door de gemeente destijds van zijn
vader gekochte annex gelegen perceel.
Hiervan zal bij de grondruil 0.3429 H.A.
gemeente-eigendom blijven Van dit stuk
wil de heer Jb. Roeper Joh. Dz. tot 20
Maart 1941 de huidige pacht van f125
betalen; daarna f80,- per H.A.
Bij Brand- en Snijwonden, Pijnlijke Kloven»
Ruwe handen en Schrale huid.
DE PUFFABRIEK VERWERKT
ZEESTERREN.
Als de proeven slagen, staan er
ook voor de visschers goede
perspectieven open.
De Puffabriek van de gebr. Blom heeft
de afge loopen week weer op volle toeren
gedraaid. Ditmaal waren het geen garna
len, die er verwerkt werden, maar zee
sterren, bij korren vol uit zee opgevischt.
Reeds eenige weken geleden maakten
we melding van de plannen daartoe. In
de herfst al werd een monster naar het
Rijkspluimveeinstituut te Beekbergen ge
zonden. Tot nog toe werd evenwel nog
niets vernomen omtrent de resultaten, die
het onderzoek, o.a. naar eiwitstoffen, op
leverde.
De stank trotseerend, zijn we Woens
dag de puffabriek binnengestapt. De
ventilator van de droogafdeeling zoemde,
dat het een lieve lust was. De weken
lange werkloosheid ten spijt. Want wéét,
lezer, het verwerken van het- nieuwe pro
duct moet niet als een bijverdienste wor
den beschouwd. Integendeel.
„In de eerste plaats", aldus verze
kerde ons de heer Blom, „was het de ge
ringe aanvoer van garnalen, die ons niet
meer in staat stelde het bedrijf ook 's
winters op gang te nouden. Dat hebben
we aan de Zuiderzeeafsluting te danken
Zoodra de winter in aantocht is, is het
met het garnalenvisschen gedaan. We
zijn er in November mee opgehouden,
noodgedwongen, daar de aanvoer toen
door het invallen van de winter, soms
tot 300 Kg. per dag terugliep. Om nu te
trachten onszelf en het uit vijf man be
staande personeel aan het werk te hou
den, zijn we thans bezig proeven te ne
men met zeesterren. Maar wat het resul
taat ervan zal zijn?"
Laat ons hopen, dat deze pogingen
om ook 's winters aan de slag te kunnen
blijven, met goede uitslag worden be
kroond. Immers dreigt bovendien een,
pufverbod te worden uitgevaardigd. De
regeering schijnt bang te zijn, dat de
garnaal door de overvloedige vangst des
zomers uitgeroeid zal worden. Dit zou
op zichzelf natuurlijk zeer ongewenscht
zijn. Niettemin heeft men heftig gepro
testeerd. Het uitsterven van de garnaal
door het vangen van de „puf" zou zoofn
vaart niet loopen.
In opdracht van de gebr. Blom zijn
Maandag, Dinsdag en Donderdag drie
Wieringer visschers ter zeesterrenvangs't
uitgevaren. Woensdagmorgen kwamen ze
binnen, boordevol. Bij de kust van Wie-
ringen had men al dadelijk uitgestrekte
zees.errenbanken opgespoord, OpTexeU
slroom liggen er ook en verder bergt de
Noordzee enorme hoeveelheden. Ja, als»
de proef met de zeesterren slaagt, staan
hier goede perspectieven voor de visschers
en de puffabriek open.
De heer Blom vertelde ons, dat de
schuiten Maandag elk 4000 Kg. hebben
opgevischt, Dinsdag 7.5 duizend Kg. Men
bedient zich hierbij van korren. Reedsi
na korte tijd bleken deze tot bei-stens toe
gevuld.
Evenals de garnalen moeten de sterren
eerst worden gekookt, alvorens ze in de
drooginstallatie kunnen worden ge
bracht. 's Middags lag er juist een hoe
veelheid van ca. 4000 Kg. te drogen op
de plaat, welke ongeveer 40 vk. M. op
pervlak heeft. Bij een temp. van 180 tot
190 gr. C. duurt dit proces ongeveer 3'/s*
uur. De garnalen vragen slechts de
helft van de tijd. De bergen zeesterren)
werden daarop in groote zakken ge
schept, ten einde naar Oudeschild te
worden getransporteerd. Daar worden ze
gemalen. Slaagt de proef, dan zullen gebr.
Blom zelf een z.g. hamermolen aanschaf
fen, met een capaciteit van 1500 Kg. pen
uur.
De gebr. Blom zullen binnen enkele
weken met monsters naar Rotterdam
gaan. Daar zullen ze op de Graambeurj
worden verstrekt. Het verkregen visch-
meel dient in de eerste plaats voor hoen
derparken en eendenhouderijen.
Bij de aflevering van zeesterrcn-visch-
meel zijn er nieuwe moeilijkheden te
overwinnen. De puf-aankoop, -verwerking
en -aflevering geschiedt onder Rijkstoe-
zicht. Van hoogerhand wordt de prijs
bepaald, welke aan de visschers moet
worden uitbetaald. Deze is thans f 1.60
per 100 Kg. Gebr. Blom laten de puf
naar Rijksopslagplaatsen vervoeren. Ook
hun wordt een vastgesteld bedrag uitge
keerd. De zeesterren nu beschouwt do
regeering als „ongedierte"; zij wil daar
geen verdere aandacht aan schenken.
Gebr. Blom kunnen over dit product vrij
beschikken. Zijzelf moeten nu een af-»
zelgebied zoeken.
Wat de winstmarge bij slagen van de
proef betreft: van grooter winst dan bij
het verwerken van garnalen zal hier geeri|
sprake zijn, aldus een der firmanten.
Wij zijn al dubbel en dwars tevreden,
als het beJrijf in deze tijd van het jaar!
niet behoeft te worden stilgelegd en
©enigszins loonend kan zijn.
Ook voor de visschers zal het slagen
van deze proeven een uitkomst zijn. lp
lange rijen liggen ze daar, de schuiten
van de Waddenzee. En dit actielooze ta
fereel levert een mistroostig beeld. Slechts
nu en dan neemt een der visschers nog
eens een steekproef naar garnalen
De vangst van enkele Kg. is meestal 't
poovere resultaat.
We willen besluiten met tTnze "oeste
wenschen èn voor de puffabriek èn voor
de visschers, voor wie de strijd om hetl
bestaan thans wel heel zwaar is. J.
MOND EN KLAUWZEER.
Eén nieuw geval deze week en wel op
het bedrijf van de heer S. C. Keijser,
Den Burg. In slechts 3 gevallen is in to
taal nog geen opgaaf van herstel gedaan.
INGEKOMEN PERSONEN.
Parkstraat 30, Leonardus M. Smit, R.K
van Heemstede, Binnenweg 68; De C. 60,
Klaas Woldus met echtgcnoote (Geeske de
Boer) en vier kinderen, van Ooststelling
werf, Makkinga, 110; E. 63, Margaretha
Stellwep, Herv. Den Haag Weissenbruch-
straat 271 De C. 103, Hendrika de Graaf,
R K. van Beverwijk, Voorstraat 10.
LANDARBEIDERSWET.
B. en W. stellen voor de gevraagde
medewerking te verleenen:
De landarbeider Jan T. v. Benne-
kom, De Cocksdorp, vraagt f2550 voor
schot. Hij kan voor f500 van de heer
C. Witte Pz., het Noorden, 0.50 H.A.
bouwland aan eerste dwarsweg in Eier
land koopen. Bouw woonhuis zal 'f 2350
kosten. Rente en aflossing f2.51 p.w.
De landarbeider Corn. Hulsman Cz.,
De Westen, vraagt f 2700. Hij kan voor
f1000 van Joh. Keijser Pz., Den Burg,
0.40 H.A. grasland Oostwaarts van
Operen in De Westen koopen. Bouw
kosten f2300. Rente en aflossigg f2.65
per week.
- De landarbeider Maarten du Porto
vraagt f2900. Hij kan voor f1000 van
de heer Alb. Eelman Cz., Den Burg, 0.40
H.A. grasland westwaarts van hetóroe-
newegje in De Westen koopen. Bouw
kosten f2300. Rente en aflossing f2.85
per week.
De landarbeider Carel Cl. Bar-
horst Gz., Eierland, vraagt f2400. Hij kan
voor f2590.55 koopen het landarbeiders
plaatsje in Harkebuurt, waarvoor aan nu
wijlen H. Muskee f3000 voorschot is ver
strekt. Rente en afloss. f 2.35 p.w.
De landarbeider Jac. Kok Pz., Den
Burg, vraagt f2300. Hij kreeg koste
loos van zijn vader 0.50 H.A. land in
Gerritsland. Bouwkosten f2300. Rente en
aflossing f2.26 p. w.
in al deze gevallen komen bij ge
noemd bedrag aan rente en aflossing nog:
onderhoud en belasingen.
MAAN
ZON
Datum:
Op:
Onder:
Op:
Onder
26 Febr.
9,43
-,35
6.56
17.31
M
27
10,29
1,41
6*54
17,33
D.
28
11,25
2,42
6,52
17 35
W
1 Mrt.
12 32
3 36
6 50
17,37
D
2
13,47
4,21
6,47
17.38
V.
3
15,08
4 59
6 45
17 40
4
16,32
5,32
6,43
17 42
