WILLY DERBY veevoeder en kunstmeststoffen Twee ons Theesprits voor 10 c VAN DER KOOI. Zoo zeker als twee maal twee vier is PEN's Schouwburgzaal Een pak Maizena GRATIS zoo zeker is het, dat ge op Texe beter kunt koopen dan elders. AFAIKA VRIJDAG 28 APRIL, 8.15 uur slechts één bijzondere gastvoorstelling NEERLANDS MEEST GEVIER0E HUMORIST Na afloop Bal. DE TEXE Alle soorten N.V. G. J. KROL Co's Kunstmesthan RhüdES C5" Kretd jfai. cypern EEN AVOND VAN DAVERENDE VROOLIJKHEID Zati JIIIIIHI II» mmm tflGELANDS STEUNPUNTEN IN DE MIDDELLANDSCHE ZEE. sinds duizenden jaren, aldus kan men zeggen, is in de Middellandsche Zee de spanning slechts gedurende betrekkelijk korte tijdperken onderbroken geweest. Deze zee, waaraan in de oudheid de toendertijd bekende wereld lag, heeft kleine en groote rijken zien komen en gaan. Slechts een van hen heeft weer-een zekere beteekenis gekregen, die aan zijn historische traditie herinnert: het Italiaansche imperium. Maar nieuwe staten zijn in den loop der laatste eeuwen in de Middellandsche Zee op den voorgrond getreden. Voor zoover zij aan deze zee grenzen, zooals b.v. Frank rijk, is dat een natuurlijke ontwikkeling. De staat echter, die in de Middellandsche Zee het machtigst werd, grensde niet aan deze wateren. Dat was Engeland. Werpt men eens een blik op de kaart van de Middellandsche Zee en teekent men de punten aan, waarop Engeland zich heeft vastgezet, dan herkent men duidelijk, dat al deze punten militaire beteekenis heb niet slechts zuiver militair als Engelsch bezit de Italiaansche belangen, maar is ook voor het tegenwoordig toch reeds zoo over dreven Italiaansche nationale gevoel een zware last. En Engeland is nu verplicht, dit nationale gevoel der Italianen nog meer te kwetsen. Gedwongen door de hevige Italiaansche ondergrondsche propaganda heeft het moeten optreden tegen de Ita* liaansche taal, die eenige eeuwen lang op Malta naast het Maltezer dialect de ge bruikelijke was. Ook de poging tot een zeker zelfbestuur moest opgegeven worden. In den laatsten tijd zijn de betrekkingen met de Maltezers echter weer beter ge worden en hoopt men de bewoners van het eiland opnieuw een grondwet te kunnen geven. En nu het derde van deze Engelsche steunpunten polen ,-sCow»«urw 1 SOVJET-RUSLAND, t>5*/ 0/o \i ROEMENIË fU. /BULGARIJE TURKIJE ibrdltdr ALGIERS Britse (FRANSCH) Udifd PoitSdid IB I E ben. Gibraltar, Malta en Cypres zijn de sterkste vestingen en havens, die Engeland in staat stellen, de Middellandsche Zee in ieder geval voor een groot deel te be- heerschen. Hoe ziet het er nu op deze eilanden op het oogenblik uit Beginnen wij eens met Cypres, het meest oostelijke Britsche eilanden steunpunt. Zijn geschiedenis reeds is een typisch voorbeeld van de Engelsche Mid dellandsche Zeepolitiek. In den Russisch- Turkschen oorlog werd het in 1878 voor- ioopig door de Engelschen als pand in bezit genomen. Slechts onder bepaalde voor waarden zou deze bezetting weer opge heven worden. Daartoe is het echter nooit gekomen. Engeland verklaarde na het uit breken van den wereldoorlog Cypres voor definitief geannexeerd en toen de natio nale beweging der bijna 300.000 Grieken, die daar wonen, wat al te lastig werd. maakte men in 1925 van Cypres een Brit sche kroonkolonie, dus een regelrecht be standdeel van het Engelsche koloniale rijk. Intusschen kreeg deze kolonie een grond wet, die aan de bewoners een zekere mate van zelfbestuur gaf. Wegens ongeregeld heden met de bewoners moest deze grond wet intusschen in 1931 weer ingetrokken worden. Hoewel de betrekkingen met de eilandbewoners nog wel eens wat te wen- schen overlaten, is de verhouding tusschen Engeland et het Grieksche moederland daarentegen uitstekend, wat overigens voor een deel voortvloeit uit Griekenlands wan trouwen tegenover Italië. Op bijna dezelfde wijze is Engeland ook op Malta te werk gegaan. Dit is in zooverre een bijzonder moeilijk punt, wijl een deel van de bevolking van Italiaansche afkomst is. Malta ligt dus niet slechts uiterlijk op de verbindingslijnen tusschen Italië en zijn Noord-Afrikaansche gebieden, kwetst dus Gibraltar. Gibraltar is niet geheel en al een eiland, maar door een smalle lage landtong met het Spaansche vasteland verbonden. Des ondanks doet dit geweldige rotsmassief aan een eiland denken en zijn taak is geen andere dan die van Malta en Cypres. Ook Gibraltar is in jaren van oorlog en ver warring door de Engelschen bezet en wat niet onvermakelijk is juist door admiraals, die voor Fransche oorlogs schepen op de vlucht waren geslagen. Dal gebeurde in 1704. Tweemaal werd getracht 1727 en 1779 de rotsen weer in te nemen, maar dit mislukte. Sindsdien werd de poging niet herhaald en het staat op het oogenblik nog niet vast, of Gibraltar in een modernen oorlog met zijn lucht- wapen en andere strijdmiddelen te hou den is. Inderdaad neemt Engeland, ook na de bezetting van Albanië en de gebeurtemssei in Spanje, in de Middellandsche Zee nog steeds een oppermachtige positie in. Eigenlijk heeft Italië tot nog toe slechts op een plaats een zeker tegenwicht tegen over Engeland kunnen scheppen, in i^der geval, wat territoriaal vastgelegde steun punten betreft. In den Tripolis-oorlog tegen Turkije bezette het de z.g. Dodeka- nesos, een eilandengroep voor de kust van Klein-Azië, waarvan Rhodos het voor naamste eiland is. Rhodos, dat niet vee) verder van het Suezkanaal gelegen is dan Cypres, beheerscht het oostelijk bekken van de Middellandsche Zee op dezelfde wijze als Cypres. Wederom wordt er over deze strate gische steunpunten druk gesproken. De toekomstige structuur van het Middelland sche Zeegebied schijnt onzekerder, dan zulks in tientallen jaren het geval was. Nog onzekerder ware echter een voorspelling ten aanzien van de vraag, welke waarde deze militaire steunpunten in den moder nen oorlog zouden hebben V AN OVER DE GRENS. GELADEN ATMOSFEER. De toon der internationale debatten ligt op oorlogspeil. Er is groote felheid over en weer. De Amerikaansche, Engel sche en Fransche pers is verbolgen over de midden-Europeesche reactie op de „vredesboodschap van Roosevelt". De Duitsche en Italiaansche pers daarente gen vloeit over van toorn, over wat de: Amerikaansche president dorst bestaart. Zoo gezien is er dus geen licht en uit sluitend dreiging. Toch is eenig optimis-' me op zijn plaats. Een lichtpunt is, dat Hitier de rijksdag eerst tegen 28 April bijeengeroepen heeft om het antwoord te geven. Dat uitstel van een elftal da gen is niet alleen genomen met het oog op het overleg met Italië daarvoor ware korter termijn zeker voldoende maar veelmeer omdat diplomatiek en an derszins blijkbaar ijverig gewerkt wordt en er dus kans is, dat de rijksdagrede van Hitier niet uitsluitend verwerpend is daarvoor ware ook wellicht de rijks dag niet bij elkaar geroepen maar een, DuitsCh voorstel tegenover het Ameri kaansche geplaatst zal worden. Hoe dit luiden zaL weet men buiten de kleine kring van ingewijden natuurlijk niet, al staat de wereldpers vol speculaties daar over. Vermoeden kan men allicht, dat Berlijn RomeBoedapestBurgos TokioSofia hun wensehen tot herzie ning van de bestaande toestand in de we reld scherp formuleeren zullen en de vrede van de geheele of althans gedeelte lijke vervulling hunner wensehen afhan kelijk zullen verklaren. Vermoed wordt ook, dat vóór 28 April een Duitsch Poolsch accoord over Danzig en de corri dor tot stand zal komen, doch dit lijkt op zoo korte termijn niet waarschijnlijk, al weet men niet wat achter de schermen ge- gebeurt. Opmerkelijk is ook, dat het antwoord geven door middel van een rijksdagrede beduidt, dat BerlijnRome zich over het hoofd van de staatslieden heen tot de volksmassa in Amerika en elders rich ten; de rede zal in diverse talen her haald worden. Inmiddels vierde Duitschland Donder dag Hitiers 50ste verjaardag. De reeds loskomende Duitsche jubileum-uitgaven1 roemen dankbaar de „groote" resultaten; dezer zesjarige regeeringsperiode in vele toonaarden. Berlijn kreeg de Roemeensche minister van buitenlandsche zaken Qafencu opt, bezoek; de Hongaarsche ministers zijn te Rome. Roemenië en Polen wijzen over leg met Berlijn—Rome zeker niet af, daar ze even bang zijn voor Russische hulp als voor een nationalistische aanval. De heele Balkan staat in het centrum van de aandacht. Met name Turkije, dat de sleutel van de Dardenellen bewaart, is van belang. Duitschlano benoemde zoo juist Von Papen tot gezant te Ankara. Over Spanje maakt men zich vooral te Parijs erg ongerust. De Fransche bla den staan vol over de versterkingen, die de Spanjaarden rondom Gibraltar bou wen; de Duitsche ingenieurs en de ka nonnen te Geuta, (aan de Afrikaansche kust t.o. Gibraltar), de Duitsche vloot„ die aan de Spaansche kust op manoeu-i vres gaat; de Italiaansche soldaten, die nog in zoo grooten getale in Spanje zijn; Spaansche troepenbewegingen bij de Fransche grens, enz. We leven op een vulkaan. DOCH ZOO LANG ER VREDE IS, IS ER HOOP. BELGIE. Het Belgische driepartijen-kabinet is toch nog weer mislukt. Het congres der Belgische arbeiders verwierp met 310.000 Alle populaire Radioliederen o.a. Scheiden doet lijden, De Lambeth walk, Ma leert vliegen, Pa moet wiegen, Witte rozen, enz. enz. Na de pauzeLiedjes op verzoek. optreden DAV0LA de vermaarde Goochelaar en Telepaath Onbedaarlijk Lachsucces. Prijzen 75 cent. Plaatsbespreken en voorverkoop doorloopend. Hpiiiiiniii gillliiiiiiiiniiiii ;XEL-D Op we an Texel an Den 1 7.05. Op Zc an Texel an Den dagelijks verkrijgbaar tegen concurreerende prijzen. Kantoor den Burg-Texel voorheen Dros E KIEV1 bij aankoop van V: pond Van der Kooi's koffie vanaf 22 ct. Appelstroop Pindakaas Leverpastei Choc, hagel Amandelgries Pruimen Pruimedanten Peren p Kg bus 28 pot 14 blik 14 Va pd 15 18 pond 13 pd 30, 25, 20 p pond 27 Havermout Boekweit Grove gort Grove rijst Tafelrijst Javarijst Lucifers Beschuit p pond 9 c 10 9 10-9 - 14-12 16 4 pak 25 P rol 6 bij aankoop van 2 pak Zelfrijzend bakmeel a 13 ct per pak. BOTERBALLETjES P1TBROKJES per 4 ons 25 ct 4 25 „JOC-WK ■nd in d< laptijd is finnen. »r. Volt i vochti okken d< tegen 248000 stemmen en 15000 onthou dingen ©en motie ten ^gunste der deel name van de socialisten aan de regeering. Dientengevolge traden de socialistische ministers weer uit de reeds gevormde combinatie en heeft Pierlot een R. K. liberaal kabinet gevormd. Natuurlijk staat dit kabinet in het parlement nu niet sterk, doch blijkens de stemming zijn niet alle socialisten tegen samenwerking met del regeering (o.a. Spaak en zijn vrienden)v Zoo krijgt de regeering uit deze .hoek dus allicht steun. 7UID-SLAVIE EN ZIJN KRO ATEN. Zuid-Slavië doet ernstige moeite om met de Kroatische minderheid tot over eenstemming te komen. De onderhande lingen verloopen gunstig. DIENSTPLICHT IN ENGELAND? Lord Cranborne, oud-minister Duff Cooper en een 50-fal anderen hebben in het Engelsche Lagerhuis een motie inge diend tot onmiddellijke invoering van 't beginsel der verplichte mobilisatie van, menschen, van munitie en van de finan-| cieele bronnen des lands. Engeland heeft nog steeds de VRIJWILLIGE dienst en geen militaire dienst-PLICHT, zooals het vasteland die algemeen kent. Frankrijk heeft herhaaldelijk aangedrongen op ver andering hierin, daar Frankrijk gaarne! er op rekent, dat bjj een oorlog een En gelsch leger direct het Kanaal oversteekt, Parijs is er allerminst op gesteld, even tueel dei „soldaat van Engeland" te moe ten zijn. De Engelsche oppositie heeft vaak blijk gegeven, aan deze wensch van Frankrijk gehoor te wille,n geven en mo gelijk voelt de meerderheid er thans nood gedwongen ook meer voor dan tot dus ver. aal van ochten indaag i tvitenwe ten vi erhandel irzoeker m. Er 2 ui over lande j£ >ed ook, t jaar c at had Egill Ap woroe pn zijn eren op e aanvc ooral d inde" 1 laar ve ag te he in er a [komen, eet veel Dondet aar kiev en er it raakt lat noer ieren ie then he auw op rat late: taar the linnen torden. :r zijn v - Ei nar toe - D )en Ha larticuli' uevitsei (HONGARIJE EN ZIJN DUITSCHERS. De Duitsche minderheid in Hongari)-: het „Volksfront der Duitschers", migzid ^''tsei vo'gens besluit van de rijksbestuurdei ekkermj Horthy nu vrij en zelfstandig organise ;*n ren, en zal bij de komende verkiezinget met een eigen fractie (het loopt ov 700.000 zielen) in het parlement zijn in tree doen. ZOO SPRAK.... Illlillllll DR. H. COLIJN: Staatswerkzaamhetó heeft zegenrijke gevolgen gehad, maarde drang naar zelfwerkzaamheid is daardoor in breede kringen van ons volk ver zwakt. ATTLEE, leider Br. Arb.-fractie: Aa getoond is, dat het woord van Hitier en Mussolini onmogelijk te aanvaarden is Daardoor verkeert de wereld in on dragelijke spanning. WEDGW-OOD, Br. Lagerhuislid: En geland zal niet kunnen toestaan, dat Ne derland en Denemarken zouden onder gaan. Een overeenkomst met Nederland zou zeer gewenscht zijn. MUSSOLINI: Italië zal zijA "politiek van streng optreden tegen elke vijandig heid streng voortzetten. De wereld late ons alleen bij de oplossing van onze eigen vraagstukken. 'GENERAAL GAMELIN, de Franscehe opperbevelhebber: Ons leger was nooit voortreffelijker dan thans; het beant woordt volkomen aan de behoeften van een moderne oorlog. CHAMBERLAIN: Ieder, Christelijk of Mohammedaan, moet duidelijk zijn, dat een machtige natie haar wil heeft opge legd aan Albanië, een klein en betrek kelijk weerloos land door indrukwekkend vertoon van gewapende macht. zen maa schen v Waar d nel vee talen. V kige vin ste eier op. Doe cent pei Dat l 23 'V 24 R. 25 W.26 0 27 v 28 1 29 Woen

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1939 | | pagina 8