ov
TRIUMPH
E
R G
E
H
E
El
L
NEDERLAND
STIJGT DE
VERKOOP-
1 CENT
VIRGINIA
j^52sle Jaargang
zaterdag 5 Augustus 1939
No. 5384
Noord-Holland
EERSTE BLAD.
UTA
aling
and'
Een kwart eeuw geleden.
40 jaar Staatsboschbeheer
N.V. WACO Autobusdiensten
N.V. Autobusdienst
Den Heider-Alkmaar v.v.
0
Booten van TES0.
AT0 te de Kooy (Leeuwarden).
Treinen te Alkmaar.
sil Illlll IPi Illlll Illlll Illlll Illlll Illlll Illlll Hllll
TEXELSCHE COURANT
HOE LAAT
TEXEL-DEN HELDER v.v.
Op werkdagen:
Van lexel: 5.45; 7.45; 11.20; 2.35; 5.35
Van !>en Helder: 6.45; 10.-; 12.35; 4.20:
7.05.
Op Zon- en feestdagen:
Van T. 5.45, 7.45, 9.-, 11.20, 5.35,7.-, S.05
Van Den Helder: 6.45, 9.10, 10.45, 12.35,
7.05, 9.05.
lllllllll! VOOR DE ZONDAG IIIIHIIIIII
io. 3
vraagde
0 Spier
1 (geb)
TUSSCHEN GOED EN KWAAD.
Over die „betrekkelijkheid", waar ik
t de vorige week over had, zou een
ele courant vol te schrijven zijn. Daar-
e zouden we dozijnen voorbeelden v: n
Schtbij en veraf kunnen aanhalen Is het'
odig? Neen immers. Ieder onzer weet
:t opperbest: Het zijn bijna altijd de
astandigheden, die ens oordeel bepalen
at tot'ons voordeel leidt, zijn we ge-
igd, goed te noemen. Wat ons schade
rokloent, achten wij slecht. Ik heb nog
ut iemand hooren zeggen: lk ben rijk
;euorden door mijn schurkenstreken
/cumin iemand 'hooren betuigen: Mijn
jndergang geschiedde tot mijn bestwil.
!oowel de rijkaard als de beroofde zal
■achten de zaak goed te praten, dat wil
in goed Nederlandsch zeggen: een ver-
rde voorstelling van zaken geven.
Er zit in dit alles veel, dat tot mis-
ostigheid stemt: Hondenvleesch is 'n
erzinwekkend eten, maar als er voed-
Igeorek is, vervalt de mensch er toe.
oede trouw en rechtvaardigheid zijn
oge waarden, maar als het gaat om
riog of vrede, dan laten we ze los.
iterker nog: dan vinden we honden-
leesch lekker en achten on-trouw en on-
chtvaardigheid getuigenissen van wijs-
id en inzicht. O, we hebben in de be-
kkelijkheid zoo'n prachtige transfor-
itor, die, naar het schijnt, ten goede
icrkt en al wat op onrust en onvrede
Ireigt uit te loopen, omvormt tot het
vredigende en bet behagelijke. Wie het
trekkelijke aanwendt, leeft in vrede
t de wereld.
'egenover het betrekkelijke staat het
Istrekte. En nu is er toch altijd een
merlijke stem en een innerlijke drang
i ons, die zich tegenover dat betrëkke-
ijke plaatst, een overtuiging, die niet be
sten kan in de rust van het schijnbaar
■ouden evenwicht, een verzekerdheid,
met vaste hand de scheiding trekt tus-
en wat wij kennen als goed en kwaad,
raarheid en leugen, menschelijk en on-
n schel ijk.
De innerlijke stem moet het dikwijls af-
en tegen dat andere geluid, dat niets
t hebben van scheidingslijnen, maar
e midden wieg zoekt en we willen eerlijk
lijn en toegeven, dat een wereld, waarin
iet volstrekte de toon aangaf, óók haan
ligenaardigheden zou vertoon en
Maar todh, zoo wij die innerlijke stem
lermogen te beluisteren, zal dit ons een
ieeken zijn, dat wij, door ons oordeel af-
tankelijk te stellen van de geografische
if de maatschappelijke óf de geestelijke
breedtegraad, waarop wij leven, tóch on-
levredigd zullen blijven en dat er toch
iltijd een verlangen blijft in vrede te le
ien met iets anders dan met de wereld,
tamelijk in vrede met onszelf, dat is-
net het beste in onszelf.
ZONDAG, 6 Augustus 1939.
VOOR HOOFD EN HART. IHÜIMII
ZONDAG
Een ploeger op zijn twee beenen, is
[rooter dan een edelman op zijn knieën.
MAANDAG
Daar zijn er veel, die menig boek, maar
ooit zichzelf hebben doorgelezen.
DINSDAG
Spijs des levens is de arbeid; uitspan-
"ing mag niets anders dan toespijs zijn..
WOENSDAG
De luiheid loopt zoo langzaan^ dat de
ntnoede haar inhaalt. B. Franklin.
DONDERDAG
Wie niets te doen heeft, kan niet ge-
"kkig zijn.
VRIJDAG
De vruchten des ouderdoms zijn de her
snering aan de voorraad van het vroeger
'trworvene.
ZATERDAG
Men moet alles weten wat men zegt,
"har niet alles zeggen wat men weet.
Van 512 Augustus 1914
NEDERLAND. Voorbeeldig is de orde,
regelmaat en spoed, waarmee aan het mo
bilisatiebevel van H.M. de Koningin ge
hoor wordt gegeven. Luitenant-Kolonel
C.J.Snijders wordt benoemd tot Gene
raal en opperbevelhebber van onze land
en zeemacht. Mede' dank zij diens orga
nisatietalent zijn reeds op het einde van
de eerste mobilisatiedag 92 pet. van alle
verlofgangers aanwezig en alle strategisch
belangrijke punten in het heele land be
ziet.
- Alle spoor- en tramwegmaatschap-
pijen, stoombootdiensten en andere open
bare vervoermiddelen worden door de le-
gerleiding gerequireerd. De normale
dienstregeling is opgeheven, burgerver-
voer is onmogelijk. 177.500 militairen,
6700 paarden en 400 stukken geschut wor
den tijdens de mobilisatiedagen getrans
porteerd.
Kleeding en dekking voor de mili
tairen laten veel te wenschen over. Het
beschikbare materiaal is volkomen ontoe
reikend en verkeert bovendien in slechte
staat. Ook aan de voeding der man
schappen mankeert veel. Speciaal de ui
terst gebrekkige broodvoorziening wordt
door de soldaten scherp becritiseerd.
Slechts met ongeloofelijke inspanning ge
lukt het de leger-intendance de troepen
3.) Zeer belangrijke bedragen werden
besteed voor het in cultuur brengen van
woeste gronden (grootendeels in werk
verschaffing); vooral in Drente werd veel
beboscht, zoodat dit landschap ingrijpend
van karakter veranderd is. Natuurlijk
brengen deze en andere jonge bosschen
nog zeer weinig op ook in de bosch-
bouw gaat de „cost vóór de baet uyt".
zooals de toekomst zal bewijzen. Immers,
het hout zal een steeds belangrijke functie
in de samenleving kunnen vervullen, en
Nederland kan lang niet in eigen behoefte,
voorzien. Ook de houtvoorziening der mo
derne cultuurlanden zal een wereldpro
bleem gaan worden.
Op de boschbouwkundige experimenten
waartoe men ook in de staatsboschbedrij-
ven overging, zullen we niet nadar ingaan,
evenmin op de vooruitgang der weten
schap in deze tijd. Alleen zij er nog even
op gewezen, dat een nationaal arboretum
zal worden aangelegd in de bosschen der
Hooge Vuursche, welk landgoed het vo
rige jaar aan het Staatsboschbeheer werd
toegevoegd.
Mag dan de totale oppervlakte bosch
thans nog weinig grooter zijn dan 50 jaar
geleden, de continuïteit in het beheer
der overheidsbosschen, ook van die der
gemeenten, wettigt het vertrouwen dat
een veel beter boschbestand verkregen
is en zal worden, dan ooit in de periode
van het cultuurbosch in Nederland het
geval is geweest. Is dat economisch van
veel waarde, van weinig minder betee-
kenis is de winst aan schoonheid, welke
in zoo menige streek van ons land is
verkregen. Zeker, woeste gronden, heide
velden en duinen met hun eigen typi
sche flora en fauna, verdwenen, doch
dit verlies moest worden aanvaard, om
dat bebossching een hooger belang betee-
kent. Later werd bovendien al het bio
logisch merkwaardige als natuurreser
vaat buiten de ontginningen en bebos-
schingen gehouden, waarmede het Staats
boschbeheer zijn belangrijke taak als na
tuurbeschermer begon, dank zij mede de
leiding der Vereeniging tot Behoud van
Natuurmonumenten, waarmede van meet
af aan werd samengewerkt. Handelsbl.
van het allernoodzakelijkste te voor
zien.
Het opvorderen van de voor het leger
benoodigde paarden stuit op lievig verzet
van de eigenaars, over het algemeen wor
den veel te hooge vergoedingen geëischt.
De geheete paaardenvordering kost het
Rijk tenslotte zeven millioen gulden.
Hare Majesteit de Koningin breijgt
een bezoek aan de in Scheveningen ge
detacheerde manschappen van de kustbe
waking Tusschen ijzeren kribben en
stroozakken verklaart onze Vorstin dat
het uitvaardigen van het mobilisatiebevel:
Haar meer leed heeft berokkend dan ie
mand vermoeden kan, Zij rekent op de
trouw harer troepen.
Tientallen fabrieken en bedrijven
worden gesloten of beperken de werktijd
wegens gebrek aan grondstoffen, perso
neel en rollend materiaal. In vele steden
houdt men een run op de banken. Verder
houdt het publiek angstvallig alle goud
en zilvergeld achter. Om te voorzien in de
behoefte aan ruilmiddelen wordt besloten
tot de uitgifte van zilverbons ter waarde
van fl.f2.50 en f5.
Veie handelaren en zaken advertee-
ren dat zij nog slechts tegen contante be
taling goederen zullen afleveren en geen
crediet meer kunnen geven.
NEDERLANDSCH-IN DIE. De pest
epidemie op Java wcedt nog altijd voort.
De verschrikkelijke ziekte maait vele dui
zenden slachtoffers weg.
Illllllinii!
VAN OVER DE GRENS.
CHAMBERLAIN'S VERKLARING
Het voernaamste punt in de verklaring
die de Britsche premier op 31 Juli in,
het Lagerhuis heeft afgelegd, was de aan
kondiging van de militaire missie naar
Moskou. Dit wijst er op, dat men elkan
der weer een eind genaderd is. Een
zoo onge ,vone stap als het openen van,
stafbesprekingen zouden Engeland en
Frankrijk niet gewaagd hebben, indien
zij er niet vrij zeker van waren, daitmen
ook tot een politiek accoord zou komen
De „omsingeling" van de spil zal dan
voltooid zijn. Deze versnelling in het
tempo c'cr Britsch-Russische besprekin
gen, loopt parallel met de nieuwe politiek
iii Oost-Azië. Engeland heeft, door zijn
voorloopig accoord met Japan zich voor
een poos de handen vrij gemaakt om ze
geheel in Europa te kunnen gebruiken,
en Roosevelt heeft door zijn zet tegen [a-
pan (het opzeggen van het handelsver
drag van 1911) tegelijk er voor gezorgd,
dat Oost-Azië niet onmiddellijk een prooi
wordt van de Japanners. Het een past
in het ander: Amerika neemt van Europa
de bescherming van China over. En-e
land zorgt voor het „vredesfront" in
Europa en toont toenadering tot Rus
land; de Russen zijn blijkbaar meer be
reid met bet Westen te gaan nu dit door
zijn houding in Azië blijk geeft inder
daad al zijn krachten tegen Duitschland te
willen concentreeren.
DE FRANSCHE HERSTELPOLITIEK.
Een ander feit van beteekenis voor de
versterking van het Westen is de verde
re consolidatie in Frankrijk. Het kabi
net heeft besloten de algemeene verkie
zingen, die voorjaar 1940 gehouden moe
sten worden, twee jaar uit te stellen. Ver
zet van links tegen deze maatregel heeft
niet gebaat. Met deze beslissing geeft de
regeering gesteund door de meerder
heid der partijen niet alleen te ken
nen, dat zij zich sterk voelt, maar ook,
dat zij op de ingeslagen weg, de finan-
cieele herstelpolitiekc van Reynaud, wil
voortgaan. Dit nu heeft ook voor Frank-
rijks positie naar buiten groote gevolgen.
Want nog bij de jongste algemeene Eu-
ropeesche crisis, in Sept. 1938, was dit
land inwendig verdeeld en streed men om
de socia'c politiek. Thans echter stelt men
.alle geschillen ter zijde met het oog op
de algemeene toestand in Europa.
(Zie ook, lezer, deze Rubriek elders in
dit nummer)
SERV1E. Het slecht gedisciplineerde
Servische leger is niet in staat de op-
marsch der Oostenrijkers te stuiten. Over
de geheele linie lijden de Serviërs zware
verliezen.
BELG1E. De in militair opzicht superi
eure tactiek dei" Duitsche generaals leidt
de Duitsche troepen in een onverbidde
lijke opmarseh dooi' België. Zonder noe
menswaardige verliezen en alsof er geen
Be'gisch leger bestaat, nemen de Duït-
schers oostelijk en centraal België in be
zit. Duizenden vluchtelingen trekken met
have en goed de Nederlandsche grenzen
over en vinden daar een liefderijk ont
haal.
FRANKRIJK. In Noord-Frankrijk on
dervinden de voortschrijdende Duitsche
legers voor het eerst krachtige tegenstand
Er worden verbitterde gevechten geleverd.
Er zijn in de eerste dagen van lie oorlog
3000 gesneuvelden te betreuren. Overigens
blijkt al aanstonds de onbetrouwbaarheid
der oorlogsberichtgeving. De generale sta
ven èn van het Duitsche, èn van het
Belgische èn van het Fransche leger mel
den tegelijkertijd overwinningen.
CHINA. Op Sakoera Sjima heeft een
ontzettende vulkanische uitbarsting plaats,
waarbij 22.000 menschen om liet leven
komen. De in meerdere landen in het
w erk gestelde pogingen om comité's tot
steunverleening op te richten, mislukken
volkomen doordat ieders aandacht op het
oorlogsgebeuren is geconcentreerd.
DIENST- en TARIEFREGELING
a 5 ct. verkrijgbaar bij onze chauf
feurs en aan onze kantoren.
Illlll ONDERWIJS EN OPVOEDING
BESLIST FOUT, ZEI PROF.
In Engeland is er op aangedrongen,
om op de scholen ook internationale be
trekkingen te b ehandelen en daarvoor een,
deel van de geschiedenislessen te laten
vervallen. Een professor te Oxford heeft
daar nu onlangs het zijne van gezegd.
Hij achtte het zeer verkeerd, op de heden-
daagsche geschiedenis zoo zeer de nadruk
te .'eggen. Al werd daar door sommigen
op aangedrongen, hij noemde het De
slist een fout.
ONDERWIJS IN RUSLAND.
Een onderwijsblad in Schotland wijst
er op, dat Sovjet vooraan staat, wat be
treft de erkenning der verdiensten der
onderwijzers door publieke eereteekenen.
Bij hoog bevel werden aan meer dan
4000 onderwijzers eereteekenen verleend.,
Zelfs ontvingen ruim 400 de orde van Le
nin, dat is de hoogste ridderorde in het
land. Opmerkelijk is ook, dat er nu 30
millioen leerlingen op de lagere en mid
delbare scholen zijn tegen 8 millioen in
1914. In het afgeloopen jaar brachten
127300 kinderen uit Moskou de vacantie
door in georganiseerde kampen; voor het
volgend jaar rekent men op 150800. Dit
geschiedt dan onder geleide en toezicht
van onderwijzers, turnleeraren, dokters en
verpleegsters.
ALGEMEENE TEXELSCHE
POLITIEVERORDENING.
BRAND. Het is verboden zich te bege
ven op het terrein, dat ingeval van brand
of brandgevaar op last van de politie
ot van de brandweer is afgezet. Art.
194.
Hij
Aansluitende op
