HET ORANJEFEEST.
ZWEEFVLIEGEN
Nederiandsche sport.
De Feestrede van
Loco-Burgemeester Vlaming
Hoewel door de feestcommissie geen
officieel programma was opgemaakt, is
de nationale feestdag hier niet onopge
merkt voorbijgegaan. Van vele woningen
waaide de driekleur, 's Avonds was er
„strijd om de man en om de vrouw"
(i.nleggeld 20 ct.), waarvoor, buiten ver-
Iwadhting, gezien 't feest te Den Burg,
veel belangstelling was. Toen D.E.K. een
rondgang met muziek door het dorp had
gemaakt, togen velen naar het feestter
rein. Voorz. A. Smit sprak een openings
woord. Er waren, zoowel bij de strijd
om de man als om de vrouw veel deel-
nemers(sters). Prijzen werden gewonnen
door: 1. mej. R. Weder, A'dam; 2. mej.
M. Lap Ad.; 3. mej. D. Bremer en de
iheenen: 1. D.C.Drijver; 2. dienstplichtige
Cordolus; 3. dienstplichtige Van den
Hamer. Het was een gezellige avond.
Na afloop dankte de voorz. namens de
commissie voor de verleende medewer
king.
OOSTEREND
De geboorte van Prinses Irene is ook
hier op luisterrijke en vroolijke wijze ge
vierd. En vooral toen 's avonds om acht
uur Exoelsior en VIOS een rondgang
door het dorp maakten, zat de stemming
er dra in. De muziek werd al spoedig
door een hossende menigte gevolgd. Na
de rondgang namen de muzikanten op het
podium aan 'het Kerkplein plaats, waar
eenige Vaderlandsche liederen ten ge-
hoore werden gebracht. De Lofstem liet
nog enkele nummers zang hooren.
Vervolgens werd de traditioneele strijd
om de man en om de vrouw gestreden.
Als winners traden uit het strijdperk de
Iheeren A. Jongejan, Jn. Brouwer Pz. en
S. P. Dros Jz. en de dames F,ij Dros,
Stien Mosk en Jannie Druif. Het ging
er echt gezellig toe. De heer S. v. Hee-
ringer» melkte aan de winners een inooie
prijs uit en bracht tevens een welver
diend woord van dank aan de muzikanten.
door A. KELDERMAN Jr.,
Secretaris Vliegclub Teuge.
HEDENMIDDAG LUCHTSHOW.,
Tijdens de Texelsche Luchtvaartdag,'
1039 zal een ruime plaats worden inge
ruimd aan de zweefvliegerij. En dat ge
schiedt niet ten onrechte. Het motor-
looze vliegen toch is speciaal de laat
ste jaren sterk op de voorgrond getre-i
den en kan op het oogenblik gerust eep
Nederiandsche sport worden genoemd. De
zweefvliegers in ons land kunnen prat
gaan op tal van fraaie prestaties. Wan
neer wij zien, dat in dit seizoen reeds
tal van fraaie vluchten zijn gemaakt, wij
noemen b.v. die van H. Sachs van En
schede naar Waalhaven, Rotterdam; de
hoogtevluchten van de heeren Nienhuys
en Bruynneel; van de 16-j. Christern van
Teuge bij Deventer naar Emmen, dan
blijkt steeds duidelijker, dat de Neder
landers langzamerhand in het intern atioi
nale milieu mee beginnen te tellen.
Het Nederiandsche duurrecord van ruim
24 uur blijft nog wel achter bij het we
reldrecord en de hoogste vlucht in ons
land blijft ock nog beneden, de internatio
nale maat, wij moeten niet vergeten, dat
onze zweefvliegers nog altijd eenige ja
ren minder ervaring hebben en niet het
minst doet dit de weegschaal doorslaan.,
het buitenland beschikt door overheids
subsidie, waarvan de zwevers bij ons ge
speend zijn, over beter materiaal, beter
in die zin, dat er bet'.re prestaties mee
behaald kunnen worden. Ook hierin komt
verbetering, want op het oogenblik heb
ben wij in ons land ook zeer goede toe
stellen. Wij vermelden daarvan de Mini-
moa en de V 20, welk laatste toestel
een zuiver Nederlandsch ontwerp is, n.l.
van de N.V. Vliegtuigbouw te Deventer.
VLIEGEN ZONDER MOTOR.
Bij velen zal de vraag opkomen, hoe
een vliegtuig zonder motor toch zulke
groote afstanden af kan leggen. Het ant
woord hierop is, dat zich in de atmosfeer
verschillende luchtstroom ingen bevinden.
Wanneer b.v. des zomers de zon flink
brandt op de aarde, zullen al vrij spoe-,
dig opstijgende luchtstroomingen ontstaan.,
Een zandvlakte b.v. is eerder verwarmd
dan een moerassig stuk grond. De lucht
boven het zandvlak is dus eerder warm
en zooals boven een kachel een
opstijgende stroom ontstaat, zoo ge
schiedt dat ook in de lucht. Komt dö
zweegvlieger in zoo'n „stijgkolom", dan
kan hij omhoog gaan, zoover de stijging
doorgaat. Een ander geval, waarbij de
zweefvlieger voordeelige luchtstroomen
kan krijgen, doet zich voor, wanneer een
koude luchtstroom opdringt. Op de schei
ding tusschen de koude en warme lucht
ontstaat dan een stijging; vaak gaat een
dergelijk koude-front met onweer ge
paard en zoo is het te verklaren, dat veel
records gevlogen zijn vóór een onweers
front.
Zoo zijn we de uren van spanning en
bezorgdheid, waarin ons Nederiandsche
volk ten opzichte van onze geliefde Kroon
prinses verkeerde, voorbij en is H.K.H.
andermaal Moeder van een welgeschapen
Dochter geworden.
Het heeft onze plaatselijke overheid
goedgedacht, om aan het verzoek van de
heer Van Swinderen te voldoen en ge
bruik te maken van de gelegenheid door!
de minister geboden om door middel van
de radio bij deze blijde gebeurtenis in het
Prinselijk paleis, tot onze burgerij een
enkel woord te richten.
Immers, wij zijn verblijd door het be
richt, dat ons hedenmorgen meldde, dat
weder een nieuwe loot is ontsproten aan.
de aloude Oranjestam.
Met dit heugelijk feit is 3 Augustus ge
worden tot een dag van Nationale be-
teekenis. Het is mij een aangename taak
naar aanleiding van deze blijde mare in
dit vroege avonduur het woord te mogen
voeren.
Dat het Stamhuis van Oranje een plaats
(heeft in ons aller hart, dat heeft de
laaiende geestdrift, welke zich openbaar
de bij de verschillende heugelijke gebeur
tenissen in het Vorstenhuis, ook van de
laatste tijd, zeker bewezen. Ik herinnert
slechts aan de verloving, het huwelijk en
het moeder worden van H.K.H. Prinses
Juliana.
De wijze, waarop ons Nederiandsche
volk deze gebeurtenissen heeft begroet, is
zelfs voor degenen, die de hoogtijden der
Oranjeliefde uit ervaring kennen, een ver
rassing geweest.
Toch zou die blijdschap niet zoo op
recht, de geestdrift niet zoo vurig zijn
geweest, indien ons volk aan de verbin
tenis van onze Kroonprinses met Z.D.H.
Prins Bernhard van Lippe-Biesterveld, had
getwijfeld. Hier edhter had het Neder
iandsche volk de verklaring van de Prin
ses zelf, gestaafd door die van Haar Ko
ninklijke Moeder, dat zij zich zeer gelukkig
gevoelde met de man harer keuze. En zoo
werd schier vanzelf onze Prins, ook voor
ons begrip en gevael, in het Vorstelijk
Gezin opgenomen.
Waarom zijn wij, bij al die heugelijke
gebeurtenissen in het Vorstelijk Huis zoo
blij en zoo dankbaar? Omdat m.i. ons
volk en het Oranjehuis zijn saamgegroeid.
De leden van ons Vorstenhuis zijn de na
zaten van die Oranjes, die alles hebben
over gehad voor de vrijheid van het Ne
deriandsche Volk.
In de benauwdheid der tijden is de band
ontstaan en is de liefde geboren.
Moet ik hiervoor nog herinneren aan de
morgenstond van ons onafhankelijk volks
bestaan? Aan onze eerste Willem, de Va
der des Vaderlands? Die rijkdom, eer
en genot prijs gaf? Die als een der aan
zienlijkste edelmannen van zijn tijd een
NEERLANDS EENIGE BURGE
MEESTER-PILOOT, de heer C. W.
Luyendijk, burgemeester van Ameide en
Tienhoven; naast hem DE JONGSTE
zweefvliegbrevet-houder van ons land, J.
Vrieling, lid van de vliegclub Teuge te
Deventer.
Natuurlijk zijn er nog wel meer ge
vallen, maar het zou ons te ver voeren,
deze hier allemaal te vermelden.
HOE WORDT MEN
ZWEEFVLIEGER?
Wij willen nog even iets vertellen over
de opleiding. Deze geschiedt niet met de
toestellen, die u Woensdag op Texel zult
zien. De lestoestellen zijn eenvoudiger
en meer berekend op fouten van begin
ners. De eerste lessen worden gegeven
op de grond. De leerling heeft dan te
zorgen, dat hij het evenwicht bewaart.
Kan hij dit, dan mag hij een sprongetje
maken van een meter hoogte. Telkens
wordt die hoogte opgevoerd, tot hij het
vliegen, met bochten en al, onder de knie
heeft.
DIVERSE BREVETTEN.
De zweefvlieger kent verschillende bre
vetten. Het A-brevet krijgt hij na een
rechte vlucht van 30 sec. (alles te re
kenen los van de optrekkabel), het B-
brevet na vijf vluchten van een minuut elk,
waarbij volledige bochten moeten zijn ge-
schitterende positie onder Filips van Span
je had kunnen verwerven, doch alles op
offerde voor een verdrukte en vertrapte
Nederiandsche natie?
Prins Willem, een populairder held,
heeft volgens de geschiedschrijver Rijsens
de wereld niet gezien.
Moet ik herinneren aan 's Prinsen;
Broeders, dat edel vijftal Nederiandsche'
Macabeeën, die goed en bloed hebben veil
gehad om hulp te verleenen aan ons ge
smade en verdrukte volk? Aan een kloeke
Maurits, aan de Stededwinger Frederik
Hendrik, die hun leven gewijd hebben
aan de zaak der vrijheid?
Aan de stadhouders, die na hen zijn ge-
Zaterdagavond hield de heer K.
VLAMING, .oco-burgemeester, een
toespraak voor de microfoon van
Radiocentrale Den Burg. Oor
spronkelijk zou deze Maandagoch
tend gehouden worden, maar hier
voor ontbrak de vereischte mi-
nisterieele toestemming.
komen, w.o. een Willem de Derde, zwak
van lichaam, maar groot van geest?
Een Willem 1, die zichzelf overlaadde
met werkzaamheden, ten bate van zijn
volk? Een Willem 11, die bij zijn inhuldi-
diging verklaarde, dat niets hem meer
dierbaar was dan het bezit der liefde en
der achting van een rechtschapen, vrij en
gelukkig volk? Aan de Vader van onze
Koningin, die bij de herdenking van onze
50-jarige onafhankelijkheid, bij de eerste
steenlegging van het gedenkteeken in het
Willemspark te 's Gravenhage uitriep:
Men kan nooit, neen nooit genoeg doan
voor het Nederiandsche Volk Het was de
glorie van ons Vorstengeslacht, dat zij
zich in zonneschijn en in tegenspoed, in
nood en dood, met ons volk één hebben
gevoeld.
Maar ook in het heden ligt de band!
tusschen Vorstenhuis en Volk. Als kind,
als meisje, als jonge vrouw, hebben zoo
wel onze Koningin als Haar Dochter de
weg naar het hart van ons volk gevonden.
Eenvoudiger en hartelijker kan een
vorstin, kan een vorstenkind niet met
het volk omgaan, als Zij dit hebben ge
daan. In droeve en blijde dagen hebben
Zij altijd hartelijk met ons medegeleefd.
En door wederzijdsche medeleven is de
verhouding natuurlijker en hartelijker ge
worden. De Oranjes heerschen niet over
ons; maar Volk en Vorstenhuis hebben el
kander gediend en zijn door eikander
groot geworden.
Nergens ter wereld is 't ontzag voor 't
Hof zoo gering, echter de intimiteit der
betrekking, waarin ons volk, althans de
meesten onder ons, zich voelt s|taan tot
de personen van ons Vorstenhuis, zoo
groot, als onder onze natie. Men leert in
zien, dat ons Koningshuis geen enkele
maakt. Het C-brevet verwerft hij, nadat
hij een vlucht heeft gedaan, waarbij hij
een stijging gedurende vijf minuten moet
hebben gemaakt. Verder is er de zilveren
C; vereischten: een duurvlucht van 3 uur,
stijging 1000 M. boven loskonpelpunt,
afgelegde afstand minstens 50 K.M.
De luchtvaartdienst, hiermede niet te
vreden, heeft een zweefvliegbewijs inge
steld, waarvan de eischen ongeveer over-
seenkomen met die van het C-brevet.
Zonder dat zweefvliegbewijs mag de vlie
ger niet meer dan 4 K.M. van het ter
rein afgaan.
HOE DE LUCHT IN?
De opleiding geschiedt, zooals wij al
zeiden, op speciale toestellen. Deze wor
den opgetrokken door een lier, meestal
een auto, waarvan de achterwielen, opge
vijzeld, een staalkabel opwinden. Hier
door heeft de instructeur de leerling pre
cies in de hand, want zou de leerling iets
fout doen, dan stopt de lier, en de leer
ling, die niet hooger dan een of twee
meters zit, staat direct weer aan de
grond. Dus een zeer veilige opleidingst-
methode.
GOED BESTUURBAAR.
Vermelding verdient nog (de ervaring
leert, dat bij leeken hieromtrent nog wel
eens een foutieve meening bestaat), dat
de zweeftoestellen precies zoo bestuur
baar zijn als een motortoestel. Ook heb
ben de toestellen instrumenten. Een
hoogtemeter, een snelheidsimet?r, een
kompas, dat zijn wel de eenvoudigste in
strumenten, die aanwezig zijn; meestal is
het instrumentarium wel wat uitgebreider.
Onze zweefvliegers, wij zeiden het hier
boven al, kunnen thans in het internatio
nale milieu, zeer goed meekomen, en da(
zullen zij u bij de luChtshow laten zien.
De heer R. van Goens, een zeer be
kende figuur in de Nederiandsche zweef
vliegerij en ook onder de motorvliegers,
zal pracht-staaltjes laten zien met de
Wolf, een zweeftoestel, dat wel buiten
gewoon geschikt is voor stuntvluchten.
Hierbij zult u tot uw verrassing bemer
ken, dat de heer Van Goens zijn toestel
laat doen wat hij wil en. dat hij dezelfde
toeren kan uitvoeren, die ook met een
gezonde ontwikkeling tegenstaat Hetl
hjkt ook ons een dwaasheid, Oranje in|
tegenstelling te brengen met het Nederlpe t
landsche volk. De vrijheid van ons volklcreb
i9 nergens veiliger dan onder de Oranje-Land
vlag. Uit de historie blijkt, dat, wanneerfsch(
ons volk Oranje losliet, steeds ellendeLgas
over ons kwam. Maar wanneer wij on-Lr t<
schaarden rondom de troon van Oranje,!- pn
brak de zon weer door en werd velerleljong
zegen en voorspoed ons deel. leu.u
Ik meen in zeer korte trekken te hebbeqL-nuii
aangetoond, dat de achting en eerbiedfvieis
voor, de liefde tot en de heerlijkheid vacLm
on9 Koningshuis is ontleend, zoowel aatL,
'n grootsüh verleden, als aan een bloeientfjong
heden. Wij hebben thans ons VorstenhuijLrde
lief. Het Oranjehuis is voor ons: OtLen.
nationale reserve van traditiën en verfyieis
wachting, van herinnering en hoop. In eetl V.J.
tijd van aangrijpende en diep ingrijpendJjong
crisis als wij thans doorleven, en nogl Kee
wel eenige tijd zullen hebben te onder-l\\eis
gaan, kan alleen diep doorvoelde _natioL,i p
nale eenheid en daaruit geboren nation akE^de
veerkracht de gevolgen van crisis en majjongi
laise temperen. ler.vf
Economisch en financieel blijft de toetpma
stand hoogst zorgelijk. Er is nauwelijkifyyejs
een tak van volkswelvaart te noemenlf y.'
die niet worstelt o.m het bestaan. Wall poui
andere landen ons economisch aandoen, L ,v\
kan het kleine Nederland niet verhinderenL v0
Wat de wereld teistert, kan door ons nie||]joe
worden ontvlucht of worden gekeerd. Idirrei
Dit alles kan men erkennen, maar daar|on k'
bij toch inzien, dat groote nationale eenl
heid rijke vruchten kan afwerpen. Een-lpe i
dracht maakt macht, terwijl tweedracht grii
de kracht breekt. Wij doelen niet op eöt|man
geforceerde eendracht, maar een, die gefvkj
boren wordt uit vrije wil tot cordiale sa-|neer<
menwerking van allen, die van goede wiljtf{sm.
zijn. Dan is de liefde voor het Oranjebuit
een band, die werkelijk bindt, dan zijt
dagen als deze in 't Koninklijk Huis, da™pp
biezondere, de nationale dagen, de h°°g|yfj| j,
tepunten van ons saamhoorigheidsgevodL j
waarop ondanks nationale en intematio*
nale spanningen onze Oranje- en Vadert
landsliefde ons des te sterker doet sch
AAR
ren rondom de troon van Oranje. 17onH
Wij zijn een k'.ein volk. Die kleinheidl p
heeft iets benauwends. Maar we zijngroctL
in de dingen, waarin een klein volk groef,
kan zijn. Immers, het is een onschatbaaf
voorrecht in een tijd als deze waarin zoocn(j lM
veel viel, wat meende sterk te staan, ee*
volk te zijn, dat de lijn der historie in zijf
eigen leven en in zijn Vorstenhuis voortzet!
Wij willen nooit vergeten, wat we p
de Oranjes verschuldigd zijn. Dat z4yy;iai
alom weer in den lande blijken. Deze dat(K
is weer een feestdag voor de natie.
slotenen de rede op de Groeneplaats zoiJLaf
den kunnen hooren, het feestgedruisdr°jen
en het soms oorverdoovend lawaai va# t
claxons en motoren waren van die aanfl
dat er weinig van kon worden verstaai
liegvel
par t<
fas he
J
L1KSE
I Zater
Jntlastt
DE MOTORBABY. Het zweefvliegtuÉaar
met motor, bijgenaamd „de vliegende ballaatsei
fiets", die hedenmiddag op ons Vliegvelntenne
verschijnt. per H.
motortoestel kunnen worden verricht.
Een ander mooi nummer is het op|
sleepen van twee zweeftoestellen do
een motorvliegtuig.
WE VERKLAPPEN NOG.
En mogen we tenslotte nog verk
pen, dat de eenige vliegende burgemei
ter, die Nederland telt, n.l. de heer 1
W. Luyendyk, Burgemeester van
de en Tienhoven, naar Texel zal kon
De heer Luyendyk heeft zoowel als
torvlieger als als zweefvlieger naam
den lande. C>e bekende Ameide-vludl
dankt haar ontstaan aan zijn initiatd
Verder treft u op de luchtshow de jon [ys
ste zweefvliegbewijshouder aan, dat leeft hi
J. Vrieling, lid van de vliegclub „Teug< ip p,em
te Deventer.
Zooals u bemerkt, zal ook op zvvtf iCHOC
vlieggebied heel wat te zien zijn bijDond
Texelsche Luchtshow. ('assen
Voor het overjge deel van het pr- dioolr-
gramma maken we u nog eens opmef toek ge
zaam op de in dit blad gepubliceerde a nuseun
nonces, waarin nog belangwekkende fl Bijenko
dedeelingen zijn gedaan omtrent de Amster
P.Z., het stunttoestel van de N.L.'Ü,1 maakt
de militaire vliegtuigen, die aan de i Peterhi
luchtshow hedenmiddag zullen deeb* tijd in
men. te hebb
Rondvluchten met de de DC 3 kun® een sCl
van 10 uur v.m. af geschieden. jeugd v
'AKEh
DEN HOORN.
I'
lie^tui
Het was de bedoeling, dat met-aangtL'J,
;v
PH-4SV
a trofft
