REIS-INORUKKEN.
MIJNENGEVAAR ONDER DE TEXELSCHE KUST.
RIJKSPOSTSPAARBANK
Aan het postkantoor te den Burg-Texel
werd gedurende de maand Aug. 1939
Ingelegd f 26721,75
Terugbetaald 23520,63
Derhalve meer inleggeld dan
terugbetaald 3201,12
Het aantal nieuw uitgegeven spaarbank
boekjes bedroeg 12
TEXELAARS MET EEN AUTO
DOOR FRANKRIJK. (V.)
(Vervolg.)
We waren met elkaar dus aangeland op
de boerderij te Duyt, van de Hollander-—
Franschman Van der Linden, waar Jan
Jannes aan de slag dadht te komen. De
eerste indruk beschreef ik u reeds. Maar
al spoedig ontpopte Van der Linden zidh
als .een biezonder aardige vent, die gul
yp zelf bereide cider tracteerde en onder
wijl vertelde van de boerderij, een 40K.M.
verder, die hij er bij gehuurd had en waar
Madame V. d. Linden en haar dochter
Griet voorloopig de soepier zwaaiden.
Daar zon Jan zich nu verdienstelijk kun
nen maken. We hoorden, dat de MELK
PRIJS aan de fabriek hier 4 ct. per L.
is en dat de TARWEPRIJS ook hier door
de regeering wordt bepaald (f9.50 per
100 Kg. vorig jaar). PAARDEN zijn hier
duur. We zagen een oude merrie, die de
baas z.i. heel voordeeligvoor f400.
aan de haak had geslagen. Op Texel1
zou je er hoogstens f ISO voor betaaldi
hebben. Muildieren hield Van der Linden
er ook op na; wat hebben die dieren ko-.
lossaal lange oorenwel 50 cM. schatte
ik ze.
Het werd onderwijl tijd om eens naar
de andere boerderij te gaan kijken. We
vonden die, zooals gezegd, een 40 K.M.
verder, onder de rook van St.-Miaure.
Een hoeve, veel ruimer van opzet dan de
eerste, hechter en beter onderhouden.
Zelfs had het woonhuis twee verdiepin
gen; vroeger moet de eigenaar, een groot
grondbezitter, hier zelf gewoond hebben.
AAN DE MAALTIJD.
De kennismaking met Madame en Mile
Griet Van der Linden was allerharte
lijkst. Het was juist etenstijd en graag
gaven we gevolg aan «Je, uitnoodiging
meteen maar toe te tasten. 'Mede zat aan
tafel een Fransche knecht; zulke werk-
kraohten verdienen hier f 0.75—1.— plus
de kost. De maaltijd verdient aparte ver
melding: eerst soep, toen Fransch brood
met spiegeleieren, een en ander met zoo
veel cider of wijn als men verkoos. Ver
volgens gekookte ©end niet aardappelen,
die niet apart opgediend werden maar in
de zelfde schaal in het vet rond de eend
dobberden. Als groente: veldsla en „ar
tisjok", precies heel groote stekeldistels,
die gekookt worden geserveerd. Wie ze
lust verwijdert eerst de bloemblaadjes en
doet zich dan te goed aan het zaadge-
deelte, een grijsachtige stijve massa. We
proefden er een snippertje van, maar lie
ten het daarbij. De smaak is niet te be
schrijvenAls toespijs kwam er ten
slotte nog stijfgekookte havermout op
tafel, wèlbesproeid met cider of wijn.
Na het eten is het in het boerenbedrijf
hier gewoonte 'een uurtje te slapen. Wij
zouden echter de voorkeur aan een wan
deling in de omgeving hebben gegeven,
ware het niet, dat de regen spelbreker
was. We hebben ons toen met beoefening
van de Fransche taal onder leiding van
Griet en met een dansje op Jan's mond-
orgelmuziek onledig gehouden. Ik hoef
w el niet te vertellen, dat het jan hier best
aanstond. De bevolking is, er algemeen
zeer vriendelijk en opgeruimd van aard
en dan past men zich als Texelaar hier
gauw aan.
In enze voorraad rookartikelen was in
middels een bres geslagen. Wij er op uit
naar een „Bureau du Tabac", tevens post
kantoor. De tabaksverkoop is hier in han
den van de staat en meestal is deze aan
oorlogs-invaliden of -weduwen toever
trouwd. Daar hadden we geen bezwaar
tegen, integendeel, maar alle rookgerei is
hier bar duur en nog erg slecht op de
koop toe. Dat stond ons minder aan.
BOB KUIPER.
(Wordt vervolgd.)
ZOO SPRAK.
REYNAUD, Fransch minister: Frank
rijk begint de oorlog onder veel betere
economische en financieele omstandighe
den dan de vijand, die reeds in groote
mate is uitgeput door de geweldige in
spanning bij de oorlogsvoorbereiding. In
economisch en financieel opzicht is het
Duitsche organisme zeer kwetsbaar. Op
dat front heeft Hitier geen versche troe
pen meer.
Nu de oorlog op gang is, te land, in de
lucht en ter zee, wordt het varen in de
buurt van Europeesche landen met de
dag gevaarlijker. Dagelijks wordt zoo
wel door Nederlandsche oorlogsbodems
als door vreemde strijdkrachten aan het
mijnenveld in de territoriale wateren
grooter omvang gegeven, teneinde on-
gewenschte bezoekers te weren. Indien
het daarbij bleef, zou het gevaar tot die
met mijnen bezaaide gebieden b&oerkt
blijven, doch straks breken de najaars
stormen los en dan raakt menige mijn
op drift. Dan vooral breekt voor de zee
varenden een tijd vol gevaren aan. Wie
zich dan bij avond op zee waagt, s,1elt
zich bloot aan de gevolgen van een
mijnontploffing. Dat dit gevaar niet
denkbeeldig is, weten we maar al tegoed
uit de jaren 1914—1918. De heer Jurr.
Beumkes, conducteur T.E.S.O», weet daar
van inee te praten. Het spreekt vanzelf,
dat de Texelsche boot niet varen zal,
wanneer de duisternis reeds gevallen is
of wanneer het nog niet voldoende dag
is geworden, om de man op de voor
plecht in staat te stellen tijdig voor
mijnengevaar te waarschuwen.
Het is gebeurd, aldus de heer Beum
kes, dat we op één reis van Den Helder
naar Texel viermaal een mijn zagen. Een
paar maal hadden we benauwde oogen-
blikken. Ik herinner ine b.v. dat wfe bij
ijsgang de Texelsche haven moesten ver
laten. Dat zou op zichzelf zoo'n be
zwaar niet geweest zijn, maar w,e waren
nog geen kilometer buiten de haven of we
zagen zoo'n gevaarlijke sinjeur tusschen
het ijs bekneld zitten. Twintig meter van
ons afEen groote stang was dwars
over de mijn heen bevestigd. Die had je
maar aan te raken en je was er geweest.
Bovendien verhoogde het kruiende ijs
de kans op een ontploffing niet weinig.
Wat hebben we toen gemarteld om met
de boot uit deze buurt te komen.
En dan is er nog een geval, zoo vertelt
de heer Beumkes verder, dat ik me her
inner alsof het gisteren gebeurde. Een
mijn was met de vloed naar Den Helder
gedreven, maar raakte juist voor de ha
venmond vast, vermoedelijk doordat er
nog 'een stuk staaldraad aan vast zat, dtat
haken bleef. Een hachelijk geval. De mijn
kon loslaan en had gemakkelijk tegen de
glooiing of de steiger kunnen botsen. Wij
moesten er langs, maar zochten aan boord
zooveel mogelijk een „veilig" plekje op.
Aan de steiger vms geen mensch te be
kennen. Ieder, die op de hoogte was van
het dreigend gevaar, hield zich zooveel
mogelijk buiten schot, totwakkere ma
rinemannen het monster onschadelijk
maakten.
11 Januari rapporteerden wij wel twee
mijnen op Texelstroom, terwijl er aan de
Noordzeekust tusschen De Koog en De
Westen wel tien aan wal dreven.
Heel Oudeschild weet nog van de bange
uren, die het moest doorbrengen, toen een
mijn dicht onder de kust was beland en
vele bewoners op hoog bevel hun woning
tijdelijk hebben moeten ontruimen.
We danken aan de heer Jurr. Beumkes
voorts deze lijst, vermeldende de mijnen,
die alleen reeds op het traject Texel—Den
Helder van de Texelsche boot af zijn
waargenomen.
JAAR 1914: 19 Dec. 1 mijn bij de
Noordkaap (ten W. van O.S.)
JAAR 1915: 11 Jan.: 2 mijnen op Texel
stroom; 1 Febr.: 1 mijn bij de Kaap (ten
O. van O.S.); 2 Maart: 1 op Texelstroom;
S Maart: 1 in de Kerken (ten O. van
O.S.); 13 Dec.: 1 op Texelstroom.
JAAR 1916: 12-14-15-17 Jan.: 1 mijn
bij NieuwesChild; 17 en 19 Febr.: 1 op
Texelstroom; 12 Juni: 1 in Nieuwediep;
12 Juni: 1 op Texelstroom; 12 Juli: 1 bij
DE EERSTE MIJNEN.
De heer Jurr. Beumkes berichtte
ons later, dat Maandagmorgen op
de Vlieree een drijvende mijn on
schadelijk is gemaakt en dat er
zich gistermorgen twee dwars voor
de haven vertoonden. Opgepast,
zeevarenden!
't Horntje; 28 Aug.: 1 bij de Stuifdijk;
20 Oct.: 1 bij Z.W. bakens; 24 Dec.: 1
aan Pr. Hendrikdijk; 28 Dec.: 1 bij
Schoenderhoek (ten O. van O.S.).
JAAR 1917: 15 Juli: 1 bij de haven;
28. Juli: 1 mijn op Texelstroom; 2 Sept.:
1 bij de Mok; 14 en 15 Sept.: 1 op
Texelstroom; 21 Sept.: 2 mijnen op
Texelstroom; 29 Sept.: 1 op Texelstroom;
2 Oct.: 1 in Bostonnegat; 6 Oct.: 1 op
Lutjewaard; 13 Oct.: 1 op Texelstroom;
14 Oct.: 1 bij fort Harssens; 24 Oct.: 8
bij de Mok en Den Helder; 26 Oct.: 1
in Bosgat; 28 Oct.: 1 voor Oudeschild;
29 Oct.1 bij de Mok.
JAAR 1917: 14 Nov.: 2 op Texel
stroom; 22 en 24 Nov., 2-4-7 Dec. 1 op
Texelstroom; 29 Dec.: 2 aan de dijk ten
O. van O.S.
JAAR 1918: 16 Jan.: 1 op Texelstroom;
1 Maart, 6 en 21 April: 1 op Schanzer-
vvaard; 6 Mei: 1 voor de R.K. kerk te
O.S.; 10 Juli: 1 bij de Noordkaap; 7
Aug.: 1 op Texelstroom; 21 Aug.: 2 op
Texelstroom; 13 Sept.: 3 op Texel
stroom; 16 Sept.: 1 op Texelstroom; 17
Sept.: 1 aan de dijk P.ri.Polder; 24 Sept.:
1 op Texelstroom; 7 Oct.: 1 bij de Noord
kaap; 8 Oct.: 1 bij 't Horntje; 9 Oct.: 1
bij Oudeschild; 11 Oct.: 1 op de Schan-
zerwaard; 17 Oct.: 1 bij 't Horntje; 20
Dec.: 1 bij Nieuwe-, 1 bij Oudeschild;
28 Dec.: 1 bij de Stuifdijk.
JAAR 1919: 4 Jan.: 1 bij 't Horhtje;
4 Jan.: 1 bij Oudeschild; 11 Febr.: 1 op
Texelstroom in het ijs; 22 Juli: 3 bij 't
Horntje; 7 Aug.: 1 bij Den Helder; 28
Aug.: 1 op Texelstroom; 25 Sept.: 1 bij
de haven; 24 Nov.: 1 op Texelstroom.
JAAR 1920: 21-29 Juli, 20 Aug. en 2
Nov.: 1 op Texelstroom.
JAAR 1921: 1 op Texelstroom.
Ja, zelfs in 1931 is op het Texelsche
strand nog een mijn aangespoeld; in 1933
moest er bij de Afsluitdijk nog een on
schadelijk worden gemaakt.
Een lange lijst is het, welke getuigt,
van de gevaren, waarop wij bedacht moe
ten zijn. Het spreekt vanzelf, dat T.E.S.O.
onder deze omstandigheden bij daglicht
alleen veilig varen kan. De lijst vermeldt
alleen de mijnen, die gezien werden, vele
malen grooter was natuurlijk het aantal,
dat niet werd opgemerkt.
GIFTEN ALG. WIJKVERPLEGING
Wed. Jb. K., De Waal f5.—.
WOL WORDT MEER WAARD.
Van bevoegde zijde deelt men ons mee,
dat dezer dagen op ons eiland wol is ge
kocht voor f0.90 per Kg.
ZOO SCHREEF
SUNDAY EXPRESS., Engeland: Wan
neer wij een vernederende vrede sluiten,
'is de zaak van de menschheid redde
loos verloren.
SUNDAY-TIMES, Engeland: Frank
rijk en Engeland verwachten binnenkort
een vredesvoorstel en van wie Door
bemiddeling van Mussolini. Beide landen
zullen antwoorden, dat geen vrede moge
lijk is zonder vernietiging van het Hit-
Ierisme en van de heerschappij van het
brute geweld.
EEN AVONTUUR IN DE ZOMERVACANTIE.
jswr/ 'w
11. De veldwachter wilde het dadelijk
onderzoeken. Hij floot zijn hond en liet
het dier aan een der blikken ruiken. Even
zoCht de hond snuffelend langs de grond.
Toen had hij het spoor gevonden, waar
op hij snel in de richting van het strand!
ging. Op de plek, waar de smokkelaars
de vorige avond de petroleumblikken had
den begraven, begon de hond de grond
los te woelen. De veldwachter en onze
vrienden waren er spoedig bij en hadden
©ven later de blikken uitgegraven.
12. Juist waren ze hiermee klaar, toen
twee mannen naderden. De eene was de-i
kelfde kerel, die ze de vorige dag ook
hadden gezien. Met doodonschuldige ge
zichten slenterden ze naderbij. De groot
ste vroeg, schijnbaar heel verwonderd
„Wat willen jullie met onze petroleum?
We hebben dat goedje nodig voor onze
visserssohuit. We mogen 't toch zeker
wel opbergen. Er gebeuren hier zulke
vreemde dingen. Een mens kan nooit te
voorzichtig zijn". Hier kon de veldwach
ter weinig op zeggen.
(Wordt vervolgd.)
TEXELSCHE ZVVEMVEREENIGING.
Eenigszins woelige zee. Moeilijke
prestaties. 21 geslaagden. Veel
belangstelling.
Zondagmiddag had, evenals vorige ja
ren, weder het diploma-zwemmen plaats.
Leerlingen, welke deze zomer van Bad
meester Van Beek les hadden ontvangen,
konden Zondagmiddag hun vaardigheid
in de zwemkunst toonen. De heer F.
Marx, eerder badmeester te Tilburg, was
de laatste tijd, toen onze badmeester
door mobilisatie in militaire dienst moest,
zoo bereidwillig diens taak over te ne
men en ook de lessen konden dus verdere
voortgang vinden. De laatste 14 dagen
was nog eens extra geoefend en zoo
kwam het, dat deze middag 18 candidaten
het door hen zoo begeerde diploma ont
vingen, n.l.Aagje v.d. Sterre Kd.; Tine
en Johanna van Maldegein, Charlotte
Boon Td. (Oudeschild); Sylvia Alkema,
Liesje van den Ban, Corrie Keijser Pd.,
Lientje Komdeur (Den Burg); Alle
Kok Gd. (Laagte); Annie Kikkert (Zuid-
haffel), en Nelly Swart (bij De Koog);
Nico Eelman Az., A. de Bliek (DenBurg);
Wolter Voólstra (C.Z. Eendracht); Jan
Bremer (Rozenhout)Ab. de Ruijter Dz.,
(O.Schild); Jac. Koorn Tz. (de Westen)
en Kees Mantje Pz. (Rembrandt). Reeds
eerder slaagden Pietje Lievense en Fred
die van der Ham (Den Burg.)
Onze zwemvereeniging kweekte dus
weer nieuwe zwemmers(sters) en bewees,
gezien het aantal geslaagden, het nut van
haar bestaan. Aangezien er deze middag
een tamelijke golfslag was, wat het te be
halen diploma niet vergemakkelijkte, was
het daarom niet minder goed verdiend.
Zij, die het behaalden, hebben getoond,
aan de gestelde eischen goed te kunnen
voldoen.
En nu maar weer verder cefenen en
propaganda gemaakt voor onze mooie
vereeniging. We hopen, dat er uit deze
geslaagden zich eenmaal een kern vormt,
die zich gaat toeleggen op het reddend
zwemmen, waardoor ook aan ons strand
een Reddingsbrigade zal kunnen worden
opgericht.
Deze week blijft het lokaal nog ge
opend. Zondagmorgen moet het vlot weer
worden opgehaald. We rekenen daarbij,
evenals vorige jaren, weer op flinke hulp.
L.
GEMENGD NIEUWS
BINNENLAND.
Purmerend. De 60-j. eohtgenoote
van stationschef Van Riet, viel bij liet rui
tenlappen door een ruit van de overkap
ping op het seinhuis en was op slag dood
Den Haag. De vier vakcentrales
hebben de Minister van Defensie om ver
hooging der kostwinnerschapvergoedin
gen verzocht.
Den Haag. Ingesteld is een com
missie voor botlemproductie, die zal
zorgen, dat die gewassen worden ge
teeld, welke noodig zijn tot verzekering
van de voedselvoorziening van mensen
en dier.
In de prov. Utrecht zal een kom
van geringe omvang met water worden
gevuld om de inundatiemogelijkheden,
waarover ons land beschikt, te allen tijde
te verzekeren.
Den Bosch. Tegen een rijwielhande
laar, die de prijzen van fietsbanden met
75 ct. had verhoogd, is procesverbaal
opgemaakt. De banden zijn in beslag ge
nomen.
Te Amsterdam is op het Paleis
voor Volksvlijt-terrein de Spoorwegten
toonstelling geopend.
De heer K. J. J. Lotsy is benoemd
tot sportleider in het leger.
Te Zeist is een 68-j. wielrijder door
een auto gegrepen en gedood. De bestuur
der treft geen schuld.
Te Rietveld reed de 34-j. motor
rijder J. van 't Woud uit Alphen a.d. Rijn
in de mist tegen een stilstaande auto. Hij
was op slag dood. De duorijder R. Vu
rens uit Waddinxveen werd ernstig ge
wond.
Te Utrecht werd een 40-j. rangeer
der tusschen twee wagens gedood.
Te Goor schrok een paard, waar
door het tegen een passeerende auto liep.
De voerman, de 23-j. J. Schreijer uit
Ambt-Delden, werd gedood.
Het Nederl. Olympisch Comité
staakte de voorbereidingen voor deelne
ming aan de a.s. Olymp. Spelen en stelt
zich ter beschikking van de Minister van
Defensie om mede te werken aan maat
regelen voor ontspanning der gemobili-
seerden.
Te Hilligersberg reed een auto te
gen een met volle vaart rijdende tram.
De bestuurder van de auto, de 54-j.
bouwkundige A. van Veen, werd gedood,
zijn vrouw bleef ongedeerd. De andere in
zittenden, het echtpaar Munnink en diens
14j. dochtertje werden ernstig gewond.
De Nederl. regeering protesteerde
te Berlijn tegen neutraliteitsschending door
een Duitsch vliegtuig.
Jaar
Ingelegd
Terugbetaald
1939
26.721
23.520
1938
36.750
12.603
1937
17.410
13.465
1936
15.268
3.163
1935
19.350
6.428
1934
20.932
5.605
1933
18.277
10.201
