TWEEDE BLAD
WAT OORLOG VERSLINDT
TEXELSCHE COURANT
Texelsohe Berichten
Woensdag 13 Sept. 1939
mmmini
2
GEMEENTE TEXEL
ui
HAMSTERBESCHIKKING 1939.
De Burgemeester van Texel maakt be
kend, dat de Hamsterbeschikking van de
Minister van Economische Zaken ook van
toepassing is verklaard op: petroleum,
plantenvet, gesmolten rundvet, gesmolten
reuzel, rauw rundvet, rauwe reuzel, ge
draaid ot' gema'en dierlijk vet en ge
mengde dierlijke vetten.
Onder de Hamsterbeschikking 1939
valien dus thans de volgende soorten van
goederen:
Rijst, rijstebloem, rijstmeel, gemalen
rijst, tarwebloem, en tarwemeel, rogge
bloem en roggemeel, havermout, gort,
vermicelli, macaroni en spaghetti, maïze
na, groene erwten en spliterwten, bruine
boonen, witte boonen, capucijners en ro
zijnerwten, andere soorten gedroogde
peulvruchten, witte suiker, basterd suike
slaolie, raapolie, boterolie en andere spijs
oliën, bak- en braadvet, margarine, koffie,
koffie-surrogaten, thee, cacao, harde
zeep, zachte en vloeibare zeep, zeeppoe
der, zeepvlokken, zeepschilvers, waschpoe-
dcr, alle soorten kaarsen, petroleum, plan
tenvet, gesmolten rundvet, gesmolten reu
zel, rauw rundvet, rauwe reuzel, ge
draaid of gemalen dierlijk vet, gemengde
dierlijke vetten.
Van deze soorten goederen is het ec<A
ieder verboden zich binnen een kalender-
week meer te, verschaffen dan hij of de
croep vanpersonen voor welke hij gewoon
fs zich die goederen te verschaffen, daar
van gedurende een week pleegt te gebrui
ken.
Het afleveren van de goederen is slechts
toegestaan, indien ter zake van de afleve
ring door of namens de leverancier n
tweevoud wordt uitgeschreven een afle
ver ingsbewijs, vermeldende de dagteeke-
mn<z van de aflevering, de soort en de
hoeveelheid der afgeleverde goederen en
de naam en het adres van de leverancier,
en van degene, die de goederen moet ont
vangen Het aldus in tweevoud uitge
schreven afleveringsbewijs zal op ïedvr
exemplaar voorzien moeten zijn van xn
door of namens de leverancier daarop te
stellen handteekening. Van het aflever,ngs
bewijs zal één exemplaar door de leveran
cier, het andere door dengene, die de
ooederen ontvangt moeten worddn be
waard gedurende een termijn van ten
minste drie maanden om dit op eerst;
aanvraag aan de bevoegde autoriteiten t_
toonen.
Het vervoeren van de goederen is
slechts toegestaan, indien één der hier
voor bedoelde exemplaren van het aflev
ringsbewijs de goederen vergezelt.
Het voorhanden of in voorraad hebber
van de genoemde soorten van goederen,
voor zoover aangeschaft na de inwerking
treding van de desbetreffende beschik
kingen van den Minister van Economische
Zaken, is aan een ieder slechts toege
staan, indien het hiervoor bedoelde exem
plaar van het afleveringsbewijs kan wor
den overgelegd.
De hiervoor gegeven voorschriften zijn
niet van toepassing op het afleveren aan
het vervoeren naar en het in voorraad
hebben door hem, die gewoon is in be
doelde soorten van goederen handel te
drijven.
De Prijsopdrijvings- en Ham ster wet
1939 stelt op handelen in strijd met de
voorschriften of nalatigheid in de mie-
ving daarvan gevangenisstraf van ten
hoogste vier jaren of geldboete van ten
hoogste tienduizend gulden.
Texel, 12 September 1939.
De Burgemeester voornoemd,
KAMP.
VLIELAND.
DRUK SEIZOEN.
Naar men ons van Vlieland bericht,
is het seizoen buitengewoon druk ge
weest, veel drukker Jan ooit te voren
In het hoogseizoen was er geen plaatsje
onbezet en honderden aanvragers hebben
beriéht ontvangen, dat er geen plaats
meer was..:*, Alle huizen in het Villapark
Duinkeroord» waren bezet, soms meer
dere gezinnen in een huis.
Ull||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiii«i|||||l
milium ZOO SPRAK....
Illllliiiiiiiiiiipiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiullllil
MINISTER GOERING, Duitschland:
Chamberlain heeft Hitier de oorlog ver
klaard. Wanneer hij de oorlog wil, kan hij
hem krijgen in iedere gewenschte vorm.
Een vrede met als inzet HJtler is voor een
Duitscher ondenkbaar, want Duitschland
is Hfitler en Hitler is Duitschland. Hitier
vernietigen beteekent: het Duitsche volk
vernietigen. We nemen alle ontberingen
op ons ,maar nooit meer een dictaat van
Versailles.
FOKVEEDAG VOOR RUNDVEE
op Texel, op 25 September a.s.,
georganiseerd door de Rundvee
Fokvereeniging Texel.
In een in dit voorjaar gehouden ajge-
meene vergadering van Je Rundvee Fok-
vereen. Texel werd o.m. besloten te trach
ten, dit najaar een fokveedag voor rund
vee te organiseeren.
Ie dien e.nde richtte het bestuur vorige
maand een circulaire tot de leden, waarin
gevraagd werd in hoeverre daarvoor be
langstelling bestond.
Uit de antwoorden is wel geleken,
dat verschillende leden hieraan hun me
dewerking willen verleenen door inzending
van een of meer hunner dieren. Aanvan
kelijk heeft liet bestuur gemeend, gezien
de weinig bemoedigende omstandigheden,
waarin we momenteel verkeeren, de fok
veedag niet te moeten laten doorgaan.
Echter waren verschil Lende leden van ge
dachte, dat het in weerwil van de om
standigheden, toch gewenscht was de
dag niet uit te stellen.
Uiteraard zal een fokveedag voor rund
vee op ons eiland, door het betrekkelijk
gering aantal veehouders^ dat lid is van
de Fokvereeniging, maar van een zeer
bescheiden omvang zijn, terwijl daarnaast
de kas der vereen, niet toelaat, hieraan
veel ten koste te leggen.
Het aantal rubrieken, dat voor deel
name openstaat is danook vrij beperkt
en omvat de volgende: Stierkaiveren, ge
boren na 1 Febr.; kuikalveren geb. na 1
Febr.; pinken; 2-jarige, 3-jarige en oudere
koeien benevens nog een rubriek stieren
van iedere leeftijd.
De dieren in de eerste 3 rubrieken moe
ten zijn ingeschreven in het geboorte
register der fokvereeniging, de dieren in
de andere rubrieken behoeven alleen maar
te zijn ingeschreven in het fokregister der
vereeniging en behoeven dus als kalf niet
te zijn geschetst en ingeschreven in het
geboorteregister. De dieren in de rubriek
stieren van iedere leeftijd moeten zijn in
geschreven in het N.H. register of in het
N.R.S.
Behalve dus de dieren van de laatst
genoemde rubriek, waarvoor mending
ook openstaat voor niet-leden_ der ver
eeniging, kunnen geen andere dieren wor
den ingezonden dan die, welke het eigen
dom zijn van leden der rundveefokver-
eeniging.
De bedoeling is vour iedere rubriek een
of meer prijzen beschikbaar te stellen,
terwijl door een enkele corporatie al
reeds een prijs beschikbaar is gesteld
Mogelijk, dat meerdere dit voorbeeld vol
gen en op de?je wijze hun medewerking
aan het deen slagen van een dergelijke
dag verleenen.
Tenslotte zij nog vermeld, dal van de
heer Lr. L. de Vries, Rijksveeteeltconsu-
lent voor Noordholland, bericht is ont
vangen, dat hij zich gaarne als keurmees
ter beschikbaar zal stellen, een en ander
naar aanleiding van het verzoek daartoe
door het bestuur der Fokvereen. aan hem
gericht.
S.V. TEXEL-NIEUWS
Op ons terrein werd Zondag een wed
strijd tegen het elftal van De Mok ge
speeld, welke na een uiterst spannende
strijd gelijk spel opleverde, waarmede
beide partijen tevreden mogen zyn. De
publieke belangstelling bleef onder onze
verwachtingen. De thuisblijvers kunnen
spijt hebben.
De Mok kwam met een goed elftal. De
keeper wekte door zijn prima spel groot
vertrouwen. Als geheel kon van een slui
tende comb, gesproken worden. Ook
Texel, dat het ditmaal zonder P.Neijcns
M. Vlaming en G. Witvliet moest stel-,
len, maakte een goede indruk, waarbij de
jongere generatie te veel op de voorgrond
trad. T liet de kansen ongebruikt, zood it
toch het probleem „voorhoede" nog niet
is opgelost.
Even over tijd laat onze Vrone vete
raan die ook nu weer op goede wijze
leidde, beginnen. ,T vet 'een zoodanig
temp.» in, dat de M -verdediging alle zei
len moet bijzetten Wel trachten de gas
ten het spel te verplaatsen, maar T. is in
Ihet eerste kwartier telkens een tikje snelr
Ier. I 's spil stelt zich, evenals de kanthalfs
goed op terwijl de achterhoede geen
open'ngen laat. Zoo krijgt T. al spoedig
cenige behoorlijke kansen, maar het schie
ten is onzuiver en verder dan eenige cor
ners komt het niet. We zien Ben e.n
zeer lastige puzzle goed oplossen. Ab is
op de rechtervleugel niet erg gelukkig,
daar z'n voorzetten, hoe vlot ook van
opzet, veelal te scher pzijn, terwijl Niek,
eenige mooie passen jammerlijk mist of
recht in de keeper z'n handen schiet.
De gasten gaat het niet beter, ondanks
het goede verdeden van de midvoor. Uit
een ver nnar voren gegeven pass loopt
Niek door, gaat ^en back voorbij, komt
vlak bij de paal en plaatst dan zuiver
naar Henk, die onhoudbaar inschiet: 1
0. Als bij een afgeslagen aanval Aric,
met Henk Boon samenspelend, de bal op
brengt, neemt de rechtshalf van de M.
de bal over, geeft maar de vrijstaande
rechtsbuiten, die zuiver voorzet, waaruit
de linksbinnen inkogelt: 1 1.
De 2e helft begint met een overwicht
der bezoekers. Na 15 min. krijgt de M-
Imidvoor de bal toegespeeld. Als we
denken, dat hij naar de rechtsbuiten zal
doorgeven, maakt hij een schijnbeweging,
dribbelt tusschen de backs door en geeft
de uitloopende Ben geen kans: 12. T.
valt feller aan, maar de M-keeper redt
hier keer op keer. Dan gaat Bertus er
van door, maar de keeper pikt de bal
weg. Ab geeft naar Bertus, deze naai
Dick, waardoor 'de achterhoede om
speeld wordt en Diks keurig gelijk maakt.
Tot het einde toe blijft het jannen, maar
gescoord wordt er niet meer. De uitslag
lijkt ons goed. De wedstrijd was het
aankijken waard. Voor de coinp. mogen,
we nog heel wat goeds verwachten (zie
oproep Militairen elders in dit nr.)
Trainen: Donderdagavond 8 uur.
adsp. 7 uur. Voor athletiek Zondagmc-
gen D. D
Prenten-, Kleur-, Teekenboe-
ken. Keus uit groote voorraad.
BOEKHANDEL PARKSTRAAT.
Velen verwonderen er zich over, dat
in het Westen nog steeds geen groot;
veldslag is ontbrand. Men bedenke ech
ter, dat het aan de Fransch-Duitsche
grenren geen bewegings-oorlog geldt, zoo
als in het begin van de vorige, doen
reeds direct al een stelling-oorlog, zoo
als we die kennen van het latere West--
front. En méér dan dat, want thans is
geen sprake van veldversterkingen, die al'
vechtende aangelegd en verbeterd zijn
integendeel, de Fransche en Duitsche
strijdkrachten in het Westen zijn ver
schanst in permanente linies, zij het dan
ook volgens verschillende strategische be
ginselen aangelegd.
Wat hier straks te wachten staat, is:
de „materiaal-oorlog", die we nóg ken
nen uit de tweede helft van 1914—'18.
En daarvoor is langjarige voorbereiding
noodig (geweest) en thans een tijdroo-
vende opstelling, conoentratie en voor-
reiding ter plaatse.
DE OORLOG 1914—1918.
De Franschen gingen de wereldoorlog
in met 3900 stukken geschut van 7.5
cM. (de z.g. soixante-quinzes), benevens
met een voorraad van 5.700.000 stuks
projectielen.
In 1917 stonden aan Fransche zijde
reeds 6000 stukken in batterij aan het
Westfront, die per dag zestig millioen
stuks projectielen verschoten, dus ruim
tien maal de hoeveelheid, waarmede zij
de oorlog waren ingegaan.
De Duitschers verschoten in de slag
van Malmaison in zes dagen tijd 68 milli
oen kilo munitie, dat is dus ruim 11 miS-
lioen kilo per dag en op de hoofd-aan-
valsdag zelfs 12». millioen kilo, dat ij
dus op een enkele dag 30 treinen elk van
50 w agons. Op die eene dag werden mécr
artillerie-projectielen verschoten dan in
de geheele Fransch-Duitsche oorlog van
1870-1871.
I e Franschen schoten op 26 Septem
ber 1917 bij de aanval in Champagne
1.670.000 projectielen uit 3650 vuur
monden
EEN TEGEN ACHT.
Het behoeft dan ook geen verwonde
ring te wekken, dat Duitschland medio
1918 2y-> millioen soldaten, van wie de
helft nog geschikt was voor frontdienst,
aan het leger moest onttrekken, omdat
de industrieels productie niet langer in
evenwicht was met het verbruik aan het
front.
De ervaring is dan ook geweest, dat
om één soldaat aan het front van het
ncodige te voorzien, acht arbeiders en
arbeidsters achter het front aan het werk
moeten zijn.
Omdat de gevechtskracht van het mili
taire front in sterke mate afhankelijk
is van het produoeerende vermogen van,
het burger-front, zullen de strijdende par
tijen alles doen om storend in de pro
ductie van de tegenstander in ts grijpen
en demoralisatie van dat burgerfront te
bewerkstelligen door hongerblokkade en
luchtbombardementen.
WINKELSLUITING.
We brengen in herinnering, dat met
ingang van 18 Sept. a.s. de winkels
Maandags t.m. Vrijdags weer oin S uur
n in. gesloten moeten zijn.
UW ACHTERLICHT.
Ingang 21 Sept. wordt ingevolge mi
nisterieel rondschrijven aan de politie
strenge controle ingesteld op de rij
wielachterlichten.
VOOR DE MILITAIREN
De» collecte bracht op te De Cocks-
dorp f26,36; Z.Eierland f 18,01; Den.
Burg v 182,30; Den Hoorn f 27,83; De
Waal f 14,70, Oosterend f73,97; De Koog
f36.60. Opgaaf van Oudeschild volgt
neg. Totaal nu reeds 379,77.
Namens de militairen: Hartelijk dank.
WAARSCHUWING.
Van bevoegde zijde wordt ter kennis
van zeevarenden gebracht, dat op Vlie-
stroom en Texelstroom mijnen zijnwaanr-
genomen Alle veiligheidsmaatregelen die
nen gelroffen te worden.
Een later bericht meldt: Mijnen zijn
langs de heele kust drijvende waargeno
men. Weest op uw hoede.
De Texelsche kotters zijn Maandag
niet uitgevaren Zij zouden, om naar bui
ten te komen, eerst tot nabij Gallants-
oog hoogstens 1000 M. uit de kust mo
gen varen, wat bij heftige branding niet
te doen is. Bovendien neemt het mijnen
gevaar inet de dag toe.
DR. A. VIS TE BEVERWIJK.
De Doopsgez. Kerk te Beverwijk was
geheel gevuld, teen Dr. A. Vis daar Zon
dag zijn intrede deed. Van Texel waren
veel Doopsgezinden met twee autobussen
naar Beverwijk getogen. Dr. Vis hield
een predicatiie naar aanleiding van Joh.
21:15-17 en dankte in zijn slotwoordo.a.
de Texelaars, voor wie." aanwezigheid
spreker zeer erkentelijk verklaarde te zijn.
Namens de kerkenand werd Dr. Vis toe
gesproken door de heer N. Luyt, na
mens de N. Holl. Vereen voor Gemeen-
tedagen door ine.j da. A. Leistra, predi-
dikante te Edam, namens de plaatselijke.
Gemeentedag comm. door Ie heer Jae.
Groot. Ds. Van Calcar, in wiens plaats
Dr. Vis benepen werd, zond uit Cali-
fornic een telegram, luidende: „God zege-
ne 't werk van de nieuwe leeraar. Wij
leven inet u mee".
DE BLOEMBOLLEN.
Nu de oorlog is uitgebroken en En
geland, dat de grootste afnemer was van
onze bloembollen, de bolleninvoer heeft
verboden, ziet het er voor het boilenvak
zeer slecht uit.
Het is te begrijpen, dat de besturen
van de verschillende kweekersorganisa
ties zoo spoedig mogelijk bijeenkwamen
om de toestand onder de oogen te zien
en de te nemen maatregelen te bespreken.
Zoo vergaderde het H.B.iG. Maandag te
Haarlem. De afd. Texel was daar door
Ihaar voorz., de heer S Flens, verte-,
genwoordigd. Medegedeeld werd de stand
van de bloembol lenuitvoer op 5 Sept.
j.l. en de vergelijkende cijfers van vorige
jaren -(totale uitvoer)
vroege late
hyacinthen tulpen tulpen narcissen
1937 68 230 322 94
1938 70 243 386 98
1939 43 122 255 66
(alles in millicenen stuks).
De uitvcer van hyacinthen en late tul
pen is dus slechts 60 pet. van vorig jaar,
van vroege tulpen 50 pet., van narcissen
70 pet.
De laatste dagen kon nog wat naar
Duitschland worden gezonden, hoewel
met groote moeilijkheden gepaard ging.
De toestand in Engeland is slecht. Er
liggen nog groote partijen opgeslagen,
die nog niet zijn afgeleverd. Daarbij
kwam nog het invoerverbod.
De exporteurs wilden voor verder exp.
n. Duitschland bij 't Surplusfonds om
steun aankloppen en wel voor een,
bedrag van f 250.000. Natuurlijk kan het
Surplusfonds dit alleen niet dragen, zoo
dat de regeering om subsidie moet wor
den verzocht.
Vandaag zal in Den Haag weer een
vergadering vaji alle organisaties van
het bloembollenvak worden gehouden.
Namens het H.B.G, zal worden voorge
steld het tulnen-areaal met 30 pet. in
te krimpen (de inlevering van 25 Kg.
tulpen moet dan vervallen), en het hva-
cinthen-,areaal eveneens met 30 pet. Daar
aar de overkant de narcissen reeds ge
plant zijn kan een dergelijke maatregel
voor het narcissen-areaal niet worden
genomen. Deze l?ePerkingen zijn pro
gressief bedoeld, de kleine teler behoeft
dan minder in te krimpen dan de groote.
Al zijn de vooruitzichten zeer somber,
het moet toch eenigermate een geruststel
ling zijn, dat alles in het werk worldt
gesteld om de moeilijkheden het hoofd
te bieden.
