TEXELSCHEC HJRANT
Jaargang
Woensdag 27 Septembc 39
Eerste blad No. 5381
Schapensteun.
ABONNEMENTEN:
MOBILISATIE-KRABBELS.
VISITEKAARTEN
VAN HET
IJK FRONT
ADVERTENTIËN:
Zij, die in aanmerking
denken te komen voor
schapensteun
Donderdag 28 Sept. a.s.
DE VOEDSELVOORZIENING
IN OORLOGSTIJD.
DEN BURGs75 ct por Hrle Maanden.
Franco p. post door geheel Nederland 1» d. 3 maanden
L03se nummers: 4 ct
DE TEXELSCHE COURANT VERSCHIJNT
WOENSDAG- EN ZATERDAGMORGEN
UITGAVE: N.V.v/hLANGEVELD&UEROOIJ DEN BURG OP TEXEL
TEL
ffi
.ELSCHE COURANT
i SEPTEMBER 1887. ffi
bij iedereen vrijt toe-
-krijgen, zal onze Cou-
uden buiten alle partij-
n zich bepalen tot het
van hetgeen in onze
oorvalt en der vermel-
lig is. Ons blaadje
dere woning op Texel
i plaa. en worde een middel
i gemeenschap tusschen ver
diende personen en voor allen
bron om bekend te worden
1 hetgeen op ons eiland, plaats
dt, in één woord: het worde
vraagbaak voor allen, dieniet
erschillig zijn voor hetgeen
Texels bodem voorvalt.
■■iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiuiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllll
TER OVERDENKING. IIIIIIIKIII
lii.iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiinuiiniiiiiiiiiiiiiiiiillllll
JE WIL IS NIET GENOEG.
moeten niet hebben een troep
diende burgers, maar wel een groep
ende burgers. Goedwillende burgers
n zoo vaak: „ln dagen van nood kan
lerheid op mij rekenen". Dit is
tig, maar dit is niet voldoendenoo-
n georganiseerde goedwillende bur-
Weekblad voor Gemeentebelan-
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
HOE LAAT
Illllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllillllliiimllllll
L-DEN HELDER v.v.
rloopig geldig tot 1 Nov. 1930.)
Op werkdagen:
Texel: 6.15; 8.15; 11.20; 14.45.
Den Helder: 7.15; 10.— 12.45;
.45.
I Op Zon- en feestdagen
Texel: 8.15; 11.20; 14.45.
[1 >cn Helder: 10.12.45; 16.45.
UIT HET LEVEN VAN
E. VVOROSJILOW,
aarschalk van het Roode
■Het oppercommando over het
^ger der Sovjetunie wordt ge-
2>erd door Klimente Eirèmowitsj
ïorosjilow. Deze vriend vanSta-
is thans 58 jaar oud. Hij is
ikomstig uit een arme herders-
inulie m de Oekraine. Zijn
jerugd bracht hij eerst door opeen
fabriek en later a!s zwerver. Op
28-jarige leeftijd werd hij lid van
r Bolsjewistische partij, in 1905
e hij kennis met Lenin en
Toen eerstgenoemde naar
acht greep, stelde Worosji-
ich te zijner beschikking. Hij
dan deel aan de burger-
l en maakt snel promotie als
ir.
™el meermalen geruchten de
nebben gedaan, als zou hij
hii JPf* 7JJn g€vaILen, heeft
7-J. Zlc.1? fjefeds weten te handhaven.
Zijn liefhebberij voor fraaiTuni-
«Brmen enridderonden heeft hij
Bh,Ik E Duitsch« tollcga maar-
Ëd wilng ^meen. tlngetxvij-
verd'ensten als
ftaiusator van het Russische le-
WE GAAN MET VERLOF.
Onze tamboer heeft een hekel aan
schoenen poetsen. Maar vandaag glimmen
zija „kistjes" als schoenen op een recla
meplaatje van een schoensmeerfabrika'nt.
En ook andere jongens van de kamer heb
ben groote aandacht aan hun uiterlijk be
steed. Ze hebben zich zorgvuldig gescho
ren en gewasschen en nu glimmen hun
door 'de buitenlucht verweerde koppen
dat het een lust is.
Vanwaar deze groote activiteit ten aan
zien van de uiterlijke verschijning? Komt
de een of andere hooge autoriteit het
bataljon inspecteeren Neen, het is veel
en veel belangrijker, wat te gebeuren staat,
want een deel van het bataljon gaat met
verlof. Met verlof. Welk een veelomvat
tende beteekenis hebben deze woorden
voor de soldaat. Met verlof, dat betee-
kent het doorbrengen van eenige gezellige
dagen in de kring van vrouw en kinderen,
dat beteekent lekker lang slapen en een
zacht bed, dat beteekent hit regelen van
allerlei financieele en andere zaken, waar
mede moeder de vrouw al weken lang
loopt te tobben, dat beteekent het rond-
loopen in een gemakkelijk zittend burger
pakje. Het is de Nederlandsche soldaat
in werkelijke dienst verboden 'het burger-
pakaan te trekken, doch dit pakje oetent
op de meeste grijsgroenen zoo'n magische
invloed uit, dat, zoodra je zijn thuisge
komen, 's konings wapenrok het veld.
moet ruimen voor zelfs het eenvoudigste
confectiepakje. De Nederlandsohe sol
daat is bereid zijn plicht te doen, doch
een feit is net, dat hij niet veel met de
uniform op heeft. Wanneer de hooge mi
litaire autoriteiten strikt de hand willen;
houden aan de bepaling, dat men, in
werkelijke dienst zijnde, de wapenrok ook
met verlof dient te dragen, dan mogen
ze iedere soldaat, die voor eenige dagen
naar huis gaat, wel doen vergezellen door
een mannetje, die op een en ander con
trole uitoefent. Ons volkskarakter is zoo
danig, dat de uniform wel nooit popu
lair zal worden, doch ook dient opgemerkt
te worden, dat de uniformen, die onze
jongens dragen, niet bepaald flatteeren
en dat, wanneer de pakjes er wat beter
uitzagen, de animo om ze te dragen,
zeker grooter zou zijn.
We gsan met verlof. Hoera. Totweer
ziens stroozak en ijzeren helm, kuch en
ransel. Ajuus, schildwacht op je eenzame
post. Troost je maar met de gedachte,
dat je ook gauw aan de beurt bent.
In de coupe's van de spoortreinen en
in de autobussen hoort men de opge
wekte gesprekken van de huiswaarts kee-
rende soldaten. Ze zijn buitengewoon goed
gemutst. Ze hebben twee aanlokkelijke
dagen voor zich. Korporaal K. stapt voor
het eerst sinds drie weken zijn kruide
nierswinkel eens binnen. Zijn blikken dwa
len over de blikken conserven, toiletzeep,
en vitrines met vleeschwaren, tot ze, vol
liefde, blijven rusten op zijn welgedane
edhtgenoote, die juist voor een klant een
pond suiker afweegt. Er komen meer
klanten de winkel binnen, in één enkel
oogenblik, voltrekt zich in K. hetgroote
proces, dat hem van korporaal-seiner en
telefonist weer tot winkelier maakt. Hij
omhelst zijn vrouw, trekt gauw zijn tu
niek uit, schiet in een wit jasje, plopit zijn
OORLOG VERSCHAFT WERK
ln de door de Duitsche troepen
bezette deelen van Polen zet Hit-
Ier de jongens van de Arbeids
dienst aan het werk om de oor
logsschade zooveel mogelijk telier-
stellen. Van „werkverschaffing" ge
sproken.
gelaat met de beleefde winkelie
lach en vraagt aan de nieuw binm
men klanten: Zal ik u even help'
Eén pond zout, twee ons allerham
pak havermout. Zeker mevrou
havermout is prima.
De soldaat bij de cavalerie W. 1;
ket eerst sinds lange tijd zijn blikl
eens dwalen over de akkers en w
rondom zijn door hooge boor
schutte boerderij in de wijde pol
ziet de uitgerolde velden, de ho
en het watermolentje, dat lustig draait
Misschien is hij zich voor het eerst van
zijn leven bewust van zijn nauwe ver
wantschap met dit plekje van de aarde.
Hij klimt over het damhek, loopt lang
zaam door het weiland en legt zijn ver
eelte, breede handen, op de rug van zijn
beste koe. Gedurende de verlofdagen
werkt hij op de boerderij even hard als
anders. Hij is weer volop boer.
Groote collocno
Loge prijion
Nieuwe modellen
Teven* ruim gesorteerd in.
Verlovings-, Trouw- en
Geboorfekoorten
alsmede Rouwartikelen
DRUKKERIJ-TEXELSCHE COURANT.
Zwijgend, de arm om zijn vrouw gesla
gen, staat de luitenant S. voorovergebo
gen over het wiegje, waarover de kleine
sluimert, wie z'n vrouw eenige dagen na
de mobilisatie het leven heeft geschon
ken. Wat is het toch een lief kereltje.
Het heeft de vuistjes gebald. Z'n kleine
bolletje is om te zoenen.
btil hoor, man, maak hem niet wak
ker. Op de teenen loopend, gaan man en
vrouw de slaapkamer uit, terwijl ze eikaars
hand stevig omklemd houden.
Wat zijn twee dagen verlof? Een zee
van tijd, als je ze voor je hebt, doch wat
vliegen ze vlug om. En daar kom je dan
zoo heel gauw weer in je kwartier aan,
tegen middernacht. Voorzichtig, terwijl
je het licht van een brandende zaklantaarn
vóór je laat vallen, schuifel je langs het
pad, ter weerszijden waarvan je kamera
den slapen. Hendrik uit Zaandam droomt
weer. Hij praat altijd in zijn slaap. En
de kok snurkt nog even erg als voor het
verlof. Voorzichtig kleed je je uit, want
je wilt je kameraden niet wakker maken,
en dan strek je je uit op je eenvoudige le
gerstede.
De volgende morgen word je wakker
door hoorngeschal. Reveille. Wil je niet
opstaan, dan blijf je maar liggen en dan
zul je wel zien wat er van komt. Eten ha
len. Kuch met een warme dronk. De
compagnie rukt uit. Buiten aantreden,
roepen de sergeanten. De secties groepee-
ren zich. De sectiecommandanten bren
gen rapport uit.
Geeft acht!
Recht voor je je staat in de
houding.
Je bent weer
Mf ALEIS
I an de Poolsche pre
ste (i, te Warschau, dat
hcrli,.aloot staat aan ver
woede aanvallen van de Duitsche
luchtmacht. Een groot deel van
de fraaie stad ligt al in puin.
Van 1-5 regels: 60 ct Iedere regel meer: 12 d.
de advertentie 4 maa' geplaatst wordt 3 maal berekend
Bi) abonnement lagere regelprljs
ADVERTENTIËN
IOETEN DAAGS VOOR T VERSCHIJNEN
4 UUR NAM. IN ONS BEZIT ZIJN
J°.t1 s: POSTGIRO: N°. 652 s; POSTBUS: N° 11
llllllllllUIIIIIIIIJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllll
mill VAN OVER DE GRENS.
||||i|lllllll!llll!lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll||||||
ET DEBAT IN HET LAGERHUIS.
Nu de eerste phase van de oorlog voor-
j is, begint de eigenlijke krijg tusschen
groote mogendheden. Daarbij staat de
:ak zoo, dat de meerderheid der groo-
n op het oogenblik buiten de strijd is
ebleven. Voor de toekomstige ontwikke
ling en dus voor de uiteindelijke afloop
van de oorlog hangt liet er van af, hoe
elk dezer mogendheden haar houding zal
bepalen. Niet alleen aan welke zijde zij
mee strijdt, indien zij daar op de duur toe
besluit, maar ook op welk tijdstip dit ge
schiedt. Omtrent de Veneenigde Staten
b.v. is het niet twijfelachtig, voor wie
zij partij zullen kiezen, maar het is altijd
nog de vraag, of dit zal geschieden ew
vooral ook wanneer dit gebeurt. Een
snelle beslissing van het parlement te
Washington heeft geheel andere gevolgen
dan 'n beslissing na lange tijd. De presi
dent weet, dat* hij niet kan beginnen met
het uiterste te wagen; daarom stelt hij
op het oogenblik niet de vraag „oorlog of
vrede" aan de orde, maar alleen de wijze,
waarop Amerika Engeland en Frankrijk
steunt; hij wit het embargo op wapenen
opgeheven zien.
In deze samenhang is het van belang,
hoe elk der oorlogvoerende landen zich
gedraagt. Met andere woorden: de bin-
nenlandsche politiek wordt in dit stadium
van de oorlog van groote beteekenis. Het
debat in het Lagerhuis van Woensdag
toont dit aan. De toon was vrij scherp.
Dit bewijst, dat men van de tegenstelling
zich duidelijk bewust is. Labour is het
wel met het kabinet eens, dat men de oor
log voortzet. Maar liet wil een krachtiger
houding door de negeering zien .aange
nomen. Greenwood, de spreker van La
bour, eischte, dat men voortaan degenen,
die wellicht actieve bondgenooten kun
nen worden, zonder talmen en zonder
kleinzielig gesjacher hulp verleent. En
geland (zoo betoogde hij) moet alle mo
gelijke hulpbronnen achter zich vereeni
gen en de regeering moet zonder dra
len, maar met meer moed en meer stout
moedigheid, zonder schaamte naar vo
ren treden om vrienden te maken. En ook
Sinclair, van de liberalen, waarschuwde
er tegen, dat men werkloos zou toezien
en anderen het initiatief zou laten.
De bezorgdheid der oppositie is dus
blijkbaar hierop gericht, dat de „spil"
door een bepaald initiatief de kleine sta
ten in het zuid-oosten van Europa zal
verleiden zich buiten het conflict te hou
den of zelfs aan haar zijde mede te strij
den. Slechts, zoo wij te kennen geven,
dat wij onze vrienden volledig terzijde
zullen staan (aldus de gedachtengang der
Britsche oppositie) en wij het initiatief
nemen tot een bondspolitiek in groote
stijl, kunnen wij een mogelijke Duitsch-
ltaliaansche poging verijdelen.
Bij deze overwegingen denkt men blijk
baar in de eerste plaats aan de Balkan.
Reeds hoort men namelijk van pogingen
van Italië om Griekenland tot neutra
liteit te nopen. Ook Roemenië wil men
van de zijde der spil onder druk zetten.
En tevens doet de Sovjet-Unie pogin
gen om een „Zwarte Zee - pact" tot
stand te brengen, waaraan zouden moe
ten meedoen: Turkije, Bulgarije en Roe-
OORLOGSFOTOGRAAF -
Het beroep van oorlogsfotograaf
is niet van gevaar ontbloot. Toege
rust met stalen helm en gasdiente
kleeding moet hij trachten de
meest spannende momenten van 't
moord- en vernielingswerk, dat
oorlog heet, vast te leggen.
worden verzocht
te komen tusschen 9 en 2 uur 's morgens
in De Lindeboom, Den Burg,
of Café IJ. Koppen, Oosterend,
of Café D. Rotgans, Den Hoorn,
waar de commissie zitting houdt
ter invulling formulieren steunaan
vraag. U moet opgeven:
1. Landbouwcrisisorganisatie-no. van
Noord-Holland;
2. Aantal fok-ooien (mèt enterlin-
gen), dat u voor de inventarisatie.
Mei '39 opgaf.
3. Precies oppervlakte van de bij uw
bedrijf in cultuur gebruikte grond
(volgens opgave inventarisatie 1 Mei
1937, 1938 en 1939).
4. Hoeveel melk- en kalfkoeien u 1
Mei '37, '38, '39 had (gegevens in
ventarisatie).
menie. Indien deze pogingen slaagden,
zou het Engelsche plan in dit deel van
Europa volledig gestrand zijn en bleef
de Balkan op z'n best neutraal, zoo hij
(wat best mogelijk is) niet met Duitsch-
land zou meedoen. Het is met het oog
op deze gevaren, dat Labour en Liberalen
in het Engelsche Lagerhuis een door
tastender politiek eischen. Men mag aan
nemen, dat zij daarbij die groep in het
kabinet, die door het toetreden van Chur
chill en Eden versterkt is en die even
zeer een krachtiger oorlogsvoering wen
schen, de rug stijft. Over deze dingen
zal in de komende Weken de strijd loo-
pen. Hij zal tevens op de wereldsituatie
als geheel invloed hebben.
De voedselvoorziening in oorlogstijd
geeft aanleiding tot tal van geruchten,
die bij onderzoek niet juist blijken te
zijn. Wij geven hieibij heel in het kort
een overzicht aangaande veel besproken
artikelen. Met b.v. de suiker staat het
zoo, dat voldoende voorhanden is tot de
volgende suikercampagne, welke in Oc
tober begint. In verband met de abnor
male toestand werd aan gewone afne
mers 75 pet. van hun gewone behoeften
toegestaan, een maatregel, die door het
publiek niet erg vriendelijk ontvangen
is. Men moet echter rekening houden met
het feit, dat de aanvoer van suiker even
giestagneerd heeft en dat de suikerprij
zen zoo hoog zijn. De moeilijkheden van
vervoer heeft men wel degelijk onder de
oogen gezien, zoodat het publiek zich
voor de hoeveelheden suiker welke per
dag noodig zijn, geen zorg behoeft te
maken.
Wat betreft groenten en vruchten deze
zijn in ruime mate in ons land aanwezig,
daar bovendien nog door de val van het
Engelsche pond en door de onzekere
toestand ten opzichte van Duitschland
de export er niet gemakkelijker op ge
worden is.
Boter en varkens, om twee andere be
langrijke artikelen in één adem te noe
men, zijn in zoo voldoende mate aanwe
zig, dat export hiervan mogelijk blijft.
Veevoeder moet in ons land geïmporteerd
worden en daarom zijn er maatregelen
genomen. Of er spoedig distributie van
een bepaald artikel zal komen, valt nog
niet te zeggen. Distributie van een be
paald artikel wijst er niet op dat er een
tekort aan dit artikel bestaat, maar wordt
indien noodig, vóór alles gedaan om
een zoo billijk mogelijke verdeeling te
verzorgen. Een ander artikel, dat niet
tot de voedselvoorziening behoort, maar
•desniettegenstaande een belangrijke rol
speelt, is zeep. Hiervan is een goede
voorraad aanwezig, maar tevens mag er
op gewezen worden, dat Nederland wat
het verbuik van zeep betreft aan de
spits van alle landen staat: ongeveer lr
Kg. per hoofd per jaar. De tarwe-oogst
is ondanks het uitvriezen van veel tarwe
goed te noemen, zoodat voorloopig geen
moeilijkheden te verwachten zijn, daar
de voorziening toch practisch reikt'
tot de volgende oogst. Koffie is in zeer
ruime mate aanwezig, thee in iets min
dere mate, omdat thee minder goed houd
baar is dan koffie en bij dit product
ook de thee-accijns een rol speelt.