De MEDEDEEUNG No 21. VEREENIGING VOOR BEDRIJFSVOORLICHTING VOOR DE LANDBOUW OP TEXEL. INKUILEN VAN AARDAPPELEN EN BIETENBLAD. Hieronder volgen eenige aanwijzingen voor het inkuilen van landbouwproduc ten. Hoewel de aardappel een belang rijk gewas is voor de menschelijke con sumptie, blijven toch steeds groote par tijen beschikbaar voor venoedering aan het vee. AARDAPPELEN. Geef varkens alleen gestoomde of ge kookte aardappelen. Voor rundvee dat in de eerste plaats om 4e melk gehouden wordt, is het stoomen niet noodig. Aardappelen kun nen rauw geensileerd worden zonder eenige toevoeging. Tijdens de ensilage moet men de knollen stukstooten en goed vasttrapfien (straatmakersblok). Om een goed silaat over te houden, moet voor een prima drainage gezorgd worden. Men kan aardappelen uitstekend kuilen in een silo; beschikt men daar ook niet over, dan kan men zich ook goed behelpen met grondkuilen, waarvan de bodem weer bo ven de grondwaterspiegel moet blijven. Een partij aardappelen van plm. 18.000 Kg. (oogst van 1/2 H.A.) kan men ensilee- ren in een grondkuil van plm. 3x4 meter opj>ervlakte. Kan men geen gat in de grond maken in verband met de grond watertoestand en moet men op de grond ensileeren, dan kan men een bekisting maken, berekend op een flinke zijwaart- sche druk. Dezebekisting kan men des noods maken van stroopakken en draad. Indien men aardappelen met veel kie men moet kuilen, is het beter de kiemen te verwijderendit lukt meestal vrij goed, indien men de aardappelen eenige tijd in de wind droogt. Gaat men ze daarna flink omscheppen, dan is men de kiemen grootendeels kwijt. Aardappelkuilen moeten zwaar afgedekt worden: er moet minstens 80 cM. grond op. Zij mogen pas opengemaakt worden, nadat ze minstens zes weken oud zijn. Omdat het ensilageproduct soms wat on aangenaam ruikt, moet men het, alvo rens in de stal te brengen, wat laten uitluchten. BIETENBLADEN EN -KOPPEN. Dit materiaal moet zoo schoon mogelijk aan de hoop worden gereden. Het is „mooi-weer"-\\erk. Per H.A. kan men bij suikerbieten rekenen op ongeveer 20.000 Kg. blad en koppen. Wat voor en silage beschikbaar komt is waardevol voeder. Bij het inkuilen van bietenblad moet het verrotte materiaal zooveel mo gelijk verwijderd worden, maar anderszijds mag het blad wel verwelkt zijn alvo rens het in te kuilen. (Het moet z'n veer kracht hebben verloren). Aangezien bie tenblad minder makkelijk sluit, moet men de kuilhoop zeer vast aantrappen. De massa slinkt sterk aan de hoop, zoodat! 111111111 HUH GEMEENTE TEXEL lllll lllllliiiiuiiiiniiiiitiiinHiinuiiiiitiiiiiiiPinuuMiHinmniiiinHMiiinillllll UITREIKING DISTRIBUTIEKAARTEN De Burgemeester der gemeente Texel brengt ter kennis van belanghebbenden, dat voor de uitreiking van de distributie stamkaarten en van petroleumdistributie- kaarten zitting zal worden gehouden als volgt: Op DONDERDAG 10 OCTOBER 1039 in de o.l. school te De Koog!: voor de bewoners van wijk K buiten het dorp met huisnummers: K 1—K 22 7.00—7.30 uur nam. K 23—K 49 7.30—8.00 uur nam. K 50—K 65 8.00—.830 uur nam. K 66—K 83 8.30—9.00 uur nam. K 84—K 102 9.00—9.30 uur nam. Op DONDERDAG 19 OCTOBER 1939 in de o.l. school te De W&al. voor de bewoners van het dorp De Waal met oneven huisnummers: 1—27 6.00—6.30 uur nam. 29—63 6.30—7.00 uur nam. 6593 7.00—7.30 uur nam. voor die met even huisnummers: 2—48 7.30—8.00 uur nam. 50—80 8.00— 8.30 uur nam. voor de bewoners buiten het dorp De Waal met huisnummers: W 1—W 32 8.30—9.00 uur nam. W 33—W 63 9.00—9.30 uur nam. W 64—W 77 9.30—10.00 uur nam. Op VRIJDAG 20 OCTOBER 1939, in de o.l. school te Oudeschild: in lokaal A voor de bewoners van het dorp Oude schild met huisnummers: 2— 41 6.00—6.30 uur nam. 42— 70 6.30—7.00 uur nam. 71 89 7.00—7.30 uur nam. 90— 109 7.30—S.00 uur nam. 110—133 8.00—8.30 uur ftam. 134150 S.30—9.00 uur nam. 151—172 9.0O—9.30 uur nam. 173—200 9.30—10.00 uur nam. in lokaal B.: voor de bewoners van het dorp Oude schild met huisnummers: 201—215 6.00—6.30 uur nam. 216—235 6.30—7.00 uur nam. 236—258 7.00—7.30 uur nam. 263—345 7.30—8.00 uur nam. 346—381 8.00— 8.30 uur nam. 3S2—425 8.30—9.00 uur nam. Voor de bewoners van wijk S. buiten het dorp in lokaal B met huisnummers S 1—S 21 '9.00—9.30 uur nam. S 22 en hooger 9.30—10.00 uur nam. Op ZATERDAG 21 OCTOBER 1939, in de o.l. school te Oosterend: voor de bewoners van het dorp Ooster end in lokaal A voor de bewoners van: Boschweg 3.003.25 uur nam. Hoekstraat 3.254.15 uur nam. Kerkplein 4.15—4.40 uur nam. Kerkstraat 4.40—5.00 uur nam. Nieuwstraat 5.005.30 uur nam. Schoolstraat 5.306.00 uur nam. voor de bewoners van wijk O. buiten het dorp met huisnummers: O 1—O 31 7.00—7.30 uur nam. men vrij hoog mag optassen. Het beste is de kuil 3 M. bodembreedte te geven en haar vervolgens naar boven smaller te laten toeloopen. De lengte neme men naar behoefte. Hoe vaster men de massa aantrapt, des te beter product zal men verkrijgen. Evenals bij alle andere en silages wordt hier een snel werktempo vereischt; iedere hoop moet liefst binnen een dag of vier onder het gronddek zit ten. Het gronddek moet minstens 50 cM. dik zijn en zoo worden aangebracht, dat de geheele kuilhoop (ook dus de zijkan ten) is afgedekt. Ook bij deze kuilhoo- pen kan beschutting aan de windzijde tijdens het zetten noodig zijn. GRAS EN AARDAPPELEN EN -OF BIETENBLAD. Indien men de verschillende materi alen tegelijk wil ensileeren, doet men dit het beste in afwisselende, niet te dike lagen. Aardappelen en gras levert een bruikbare ensilage op; hoewel men het niet steeds doet, is het toch aan te be velen de aardappelen ook hier stuk te stootcn (straatmakersblok). De grasla- gen moeten ongeveer 10—15 cM. dik zijn. De aardapp.ellagen moeten overeen komen met een dikte van 2—3 knollen. BEVROREN AARDAPPELEN EN BIETEN. Het genoemde materiaal is tegen be derf te vrijwaren, door het zoo spoedig Imogelijk in te kuilen. Men moet de bieten in grove stukken snijden. Ook hier is een zwaar gronddek noodzakelijk. In de winter 193S-'39 heb ik eenige kuilen gezien, welke gemaakt waren van be vroren bieten. Het geënsileerde product, dat in Maart 1939 vervoederd wend, was van prima kwaliteit; de koeien namen het graag op, ondanks het feit, dat er in sommige bieten nog ijs voorkwam. Wie nog uitvoeriger gegevens wenscht over ensilage-aangelegenhedcn, wende zich tot de Rijkslandbouwvoorlichtings- dienst. Ir. G. LIENESCH, Rijkslandbouwconsulent, Schagen. DE VRAGENLIJSTEN. Vorige week ontvingen de leden twee vragenlijsten thuis met verzoek deze in te vullen. Uit opmerkingen, die ik Maan dag op de markt te hoonen kreeg, maak ik op, dat er over de bedoeling dezer lijsten misverstand bestaat. Ik wil er daar om wat van zeggen. De eene lijst waagt om oogstresultaten. Verzocht wordt in ie vullen voor 1938 en 1939, hoeveel men van de voornaamste landbouwgewassen verbouwde en wat de opbrengst per H.A. was. En verder een paar vragen over de levering van brouw- gerst. Onze bedoeling is al de gegevens, die wij met deze lijsten binnenkrijgen, jaar O 32—0 57 7.30—8.00 uur nam. O 59O 7S 8.00—8.30 uur nam. O 79O 96 8.309.00 uur nam. O 97—O 113 9.00—9.30 uur nam. in lokaal B voor de bewoners van Pe perstraat men oneven huisnummers: 133 3.003.30 uur nam. 35-71 3.30-4.00 uur nam. 7393 4.004.25 uur nam. Peperstraat met even huisnummers: 2—42 4.255.00 uur nam. 44—64 5.00—5.20 uur nam. Weststraat met oneven nummers van 5.20—6.00 uur nam. Weststraat met even nummers van 7.00 7.30 uur nam. Voor de bewoners van wijk O buiten het dorp met huisnummers: O 114—O 130 7.308.00 uur nam, O 131—O 145 8.00—9.30 uur nam. O 146O 162 8.309.00 uur namj O 163—O 1S1 9.00—9.30 uur nam. De aandacht wordt er nadrukkelijk op gevestigd, dat de uitreiking UITSLUI TEND geschiedt aan de hoofden der ge zinnen of aan een ander meerderjarig per soon in het bezit van een schriftelijke volmacht van het gezinshoofd. Bij de inontvangstneming der kaarten behooren de reeds eerder uitgereikte groene distributiekaarten getoond te wor den. Het huisnummer moet worden opgege ven. Texel, 16 October 1939. De Burgemeester van Texel, KAMP. DISTRIBUTIE. De Burgemeester van Texel brengt ter kennis van belanghebbenden, dat op Za terdag 21 October a.s.. des voormiddags van 9—12 uur TEN RAADHUIZE gele genheid bestaat de NOG NIET AFGE HAALDE distributiestamkaarten en pe- troleumbonnen in ontvangst te nemen. Het afhalen moet geschieden door de hoofden der gezinnen of een schriftelijk gemachtigde. Texel, 17 October 1939. De Burgemeester voornoemd, KAMP. AANRIJDING Zaterdagavond had op de Steenenplaats een aanrijding plaats tusschen de auto, bestuurd door R.B., en de driewieler van W.B. Laatstgenoemd voertuig werd licht beschadigd. OVER DE WOLPRIJS Gistermiddag heeft de heer S.C.Eel- man in hotel Sleutel te Alkmaar op ver zoek een vergadering geleid van wolhou ders uit Noord-Holland. Ook hier bleek, dat men algemeen een prijs van f 1,50 voor de wol redelijk vond. De verzade ring stuurde een telegram aan de Minis ter' van Econom. Zaken, waarin de vrees tot uiting werd gebracht, dat de wol te gen een geringe prijs zal worden gevor derd; verzocht werd, met de belangen van de wolhouders rekening te houden. voor jaar (want we hopen elke herfst met deze lijsten te komen) in een boek te no- teeren, waar we de bedrijven een num mer geven (niet de naam) en zoo hopen we een statistiek te krijgen van de op brengst der voornaamste gewassen op Texel. In verschillende deelen van 't land (o.a. Groningen) wordt dit al enkele jaren gedaan. Doel is, later te vergelijken, of Texel meer of minder gunstig afsteekt bij andere streken en of de opbrengsten hooger worden. Ookkunnen wij dan zien, of en in welke mate de verbouw van brouwgerst toeneemt. De jaarlijks ver kregen gegevens komen in het jaarver slag der vereeniging, tot een schema ver werkt. Omdat meer dan de helft der Texelsche boeren en wel bijna alle grootere boeren, lid zijn, zullen de gegevens, die we zoo verzamelen, een vrij goed beeld geven. Het verzamelen der gegevens heeft dus NIETS te maken met de INVENTA RISATIE door de regeering. Wij ver werken die gegevens met op naam maar op nummers en geven op publicaties alleen nummers, geen namen. De tweede lijst vraagt gegevens over de veestapel en over eventueele scheur- plannen. Verder doet ze vragen over grondonderzoek, enz. Deze vragen zijn ieder voor zich duidelijk genoeg, alleen van de laatste vier wil ik wat zeggen a. Welk soort grondonderzoek wenscht u? Bedoeld is ,dat u opgeeft, als u grond onderzoek wenscht, ot dat alleen op zuurgraad is of dat u voor licht land iets weten wilt over de kali- en fosfortoe- stand en op zwaar land over detverzadi- gingsgraad (kalkbehoefte). Hier moet dus worden ingevuld: Zuurgraadof volledig. b. Wilt u stal voedercontrole Als u 't wenscht, komt de assistent bij u op stal opnemen weik en hoeveel voer uw koeien vreten (ook paarden, varkens en Ihok- Lammeren). Dan wordt voor u uitgere kend, of dat zoo goed is. U krijgit dan GRATIS advies als het beter is anders te voeren. c. Wilt u hooionderzoek Als u over de waarde van uw hooi als voedermiddel meer wilt weten, haalt de assistent een monster en wij sturen het op voor onder zoek. Dit kost wel wat, maar het iis over de Veneen. voordeeliger dan wan neer u zelf opstuurt. d. Wilt u drmkwateronderzoek? Als u het drinkwater voor uw vee niet ver trouwt haalt de assistent een monster en GRATIS wordt het onderzocht. We hopen na deze uiteenzetting spoe dig vele lijsten binnen te hebben. E. v.d. a U.D.I. TREEDT 24 NOV. WEER OP. Naar we vernemen ligt het in de bedoe ling van de Rederijkerskamer U.D.L op Vrijdag 24 Nov. a.s. ten bate van de Nuts- bewaarschool een uitvoering te geven. Op gevoerd zal worden het bijj spe l „Vrijdag de dertiende", van J. W. van der Heiden en H. Bakker. AUTO-ONGEVAL. 4 Vorige week Donderdag is onze plaats genoot P. Brouwer ter hoogte van Alk maar met zijn auto tegen een paal gere den en vervolgens omgeslagen. Persoon lijke ongevallen deden zich niet voor. Het ongeval werd veroorzaakt, doordat de chauffeur van een kleine luxe wagen nog juist een groote bestelauto meende te kunnen passeeren, vóór dat B. het be treffende weggedeelte zou hebben be reikt. De chauffeur had evenwel misgere- rend en hij bevond zich plots voor de auto van B. Een botsing scheen niet meer te vermijden, doch B. gooide terstond het stuur om. De beide auto's passeerden el kander, doch B. vloog met zijn auto te gen een paal. Het voertuig sloeg om en bleef op z'n kant liegen. Behalve B. be vonden zich nog enkele Texelaars in de auto. Het mag een wonder heeten, dat er geen personen werden gekwetst. De auto werd vrij zwaar beschadigd. Ons werd meegedeeld, dat, wanneer de auto in zijn vaart niet door de paal was gestuit, hij stellig in het Noordhollandsch Kanaal tereent zou zijn gekomen. VIJF MINUTEN ZONDER STROOM. Maandagavond klokslag zeven uur werd heel Texel, voor zoover aan het T.E.M.- net aangesloten, in de diepste duisternis gehuld. We leven in een critieke tijd, waarin elke niet-alledaagsche gebeurtenis vaak een biezondere sensatie kan verwek ken. En zoo heeft dit geval ongetwijfeld menigeen voor een duistere vraag ge steld: „Wat is er aan de hand? Toch geen vreemde vliegtuigen Maar geluk kig: er verschenen ditmaal geen auto's, die onder sirenegeloei door de straten joegen. En lang duurde het danook niet, of overal zag je noodlicht ontsteken: kaarsen, petroleumlicht, zelfs theelichtjes. Maar na een minuut of vijf was de zaak weer heelemaal voor elkaar. De storing was dus maar van heel korte duur. De heer P.A. de Rode, directeur van de T.E.M., deelde ons op een desbetref fende vraag mee, dat een der motoren plotseling niet geheel normaal meer tunctionneerde. „Om erger te voorkomen werd besloten het ding even stil te zet ten en daardoor moesten we de heele installatie buiten werking stellen" Hulde aan de mannen, die de storing zoo gauw wisten te verhelpen. Zoo'n enkele onderbreking van de stroomleve- rantie doet je het voorrecht, over elee triciteit te kunnen beschikken, weer eens dubbel beseffen. t LEENING-WAALENBURG. Blijkens adv. in dit nr. schrijft Polder Waalenburg een leening uit, groot f40.000.rente vier pet. DE SUIKERDISTRIBUTIE. Wij wijzen er op, dat men uitsluitend tegen inlevering van bon no. 1 van de Rijksdistributiekaart suiker kan verkrij gen en wel een halve kilo per bon. De bon is geldig tot en met 20 October a.s. UITSLAG AANBESTEDING. Voor rekening van de heer H.Bakker Wz., Dennen, werd door architect N. Schermer aanbesteed de bouw van een woonhuis aan de Duinweg, naast Atlanta. Het werk is gegund aan laagste inschrij vers: Metselwerk I. Voigt, timmerwerk Jac.Bakker, lood- en zinkwerk J.Agter, schilderwerk K.Smidt, electr. installatie M. Bakker. VOOR U, DAMES De gelegenheid om deel te nemen aan een z.g. Korte Cursus Landbomvhuis- houdonderwijs wordt nog geboden tot HEDEN. Reeds hebben zich voor één cursus yoldoende dames aange meld. Met nóg enkele dames er bij zou nog een parallelcursus gegeven kunnen worden, eventueel in Den Hoorn of in Ei er land KANO OP MARSDIEP VERONGELUKT. Twee Heldersche jongemannen verdronken. Een droevig einde had het pleziertocht je, dat twee jongemannen uit Den Hel der, de 26-j. Plasmeijer en de 28-j. G. P.M. Rotier Zondagmorgen op het Mars-» diep met een tweepersoonskano begonnen Toen zij 's morgens startten was 't goed weer, maar nadat zij 's middags nog even aan 't Horntje aan land waren ge weest en daarop weder het Marsdiep m de richting van Den Helder waren op gegaan, begon het weer snel te verande ren. De wind wakkerde aan en stortre gens plonsden onafgebroken neer. Toen moet het vreeselijke moment gekomen zijn, dat hun kano door de woedende ele menten niet meer bestuurd kon worden en omsloeg. Eerst Maandagmorgen wer den de ouders verontrust door het nog niet verschijnen van hun zoons. Zij wa ren n.l. beiden van meening, dat hun zoon bij de ander de nacht had doorge bracht. Het Loodswezen in Den Helder gaf toen onverwijld aan de loodsen op zee opdracht naar de vermisten te gaan zoe ken. Ook het onderzoekingsvaartuig der marine ging op onderzoek uit. Maandag nog zijn bij de haven van Den Helder twee peddels gevonden. Een watervlieg tuig van De Mok heeft Maandag de om geslagen kano bij het Horntje zien drij ven. De reddingboot Dorus Rijkers voer Maandagmiddag nog uit, maar alle zoe ken was vergeefsch. De twee jongemannen maakten vaak kanotochten op zee. De heer Plasmeijer was een geroutineerd kanovaarder en een goed zwemmer. Zijn vriend daarentegen verstond deze kunst niet. Bij het vertrek uit Den Helder had de havenknecht nog tegen ze gezegd: „Denk er om, heeren, ihet is herfst"... De kano, waarin ze voeren, was niet voor de zee gebouwd, cn zij waren danook verscheidene keeren gewaarschuwd. De heer Rotier was, meldt ons de Held. Crt., onderwijzer aan de R-K. Jongensschool te Den Helder. Hij was de oudste van acht kinderen. Zijn vader kwam anderhalf jaar geleden bij een trein ongeval om. OUDESCHILD. BETER VISCHVVEER Aangemoedigd door het vrij gunstige weer, zijn Maandag j.l. alle kotters naar zee vertrokken. Plannen bestaan om na het afschepen van de vangst te IJ muiden aldaar te blijven liggen tot de volgende uitvaart. Door de blazers werden Maandag weer veel wulken aangeveerd. De gemidd. vangst bedroeg 120 K.G. Er waren schui tenuij met 180 K.G. Er zijn dus heel wat meer wulken dan vorig jaar omstreeks deze tijd. DE COCKSDORP. WEER DUIN AFGESLAGEN. Gedurende de laatste weken, aldus deelt men ons van deskundige zijde mede, heeft de wratenvolf wreer geducht aan de Noord- Oostkust geknaagd, aangevuurd door de felle Oostelijke winden. Feitelijk kan de zee alleen bij Oostelijke wind haar slag slaan. Vooral het lage gedeelte, waar ook de rails voor de reddingboot liggen, heeft weer een belangrijke strook moeten af staan. Er zal dan ook wederom een stuk van de rails moeten worden afgenomen. Wat de bouw van het boothuis be treft, deze zal nog wel eenige tijd op zich laten wachten, daar zijn de tijdsom standigheden debet aan. Zooals bekend, hoopte men dit gebouw nog in 1939m gebruik te kunnen nemen. Nu is dit feit niet zoozeer te betreuren, wijl men toch nog niet in 'het bezit is van een tractor met bootwagen. Deze werd reeds in Enge land besteld, doch alle daar voorhanden zijnde tractoren zijn door de legerleiding opgeëischt. De aanleg van de weg van de vuurtoren naar de Krim werd vorig jaar al ter hand genomen, maar dit werk ligt geruime tijd stil wegens gebrek aan werkloozen. PRINS HENDRIK-POLDER. NIEUWE HUURDER HOEVE KATW De heer J. Kuip, die binnenkort mej. C. Bakker Ad., Oudeschild, in huwelijk hoopt te treden, heeft Hcj Katwijk annex landerijen gehuurd. HET NOORDEN. DEFINITIEF BESLOTEN TOT ELECTRIFICATIE In de 10 Oct. gehouden vergade van de Ingelanden van polder Het N< den is definitief besloten de bestaa oliemotor-bemalingsinstallatie, welke dienst heeft gedaan, te vervangen een installatie met electromotor van p.k. De oliemotor, welke niet meer wensch Tunctionneerde, had een cap teit van 35 p.k. De leverantie van de n we installatie werd opgedragen aan firma Paagman, smederij Z.-Eierland EIERLAND. INL-P lc bli •estig< ar de uit :ine iland ïeel 2 üfcndi it Fii itand nlanc GOUDEN ECHTPAAR Het echtpaar Bernardus Dros Pz. Trijntje Eelman hoopt Woensdag Oct. de dag te herdenken, wraarop I voor vijftig jaar de groote stap v< het leven wraagde. Beiden genieten r een goede gezondheid. De bruigom nog de heele dag op zijn bedrjjf te den. Het ligt in de bedoeling het heugl feit in hotel De Hoop feestelijk te v ren. «om, Als een bijzonderheid kunnen we meedeelen, dat een der zoons van li- gouden paar, de heer C.Dros, alhir op dezelfde dag vóór 25 jaar met M. Roeper in het huwelijk trad. Alzoo een dubbel feest. ||||||llllllll!llllllllli;illllllllllllllllllllll!lllllllllllllll!lllllllllilllllllllllllllll!|||lll tllllH RECENSIES. Illiiiiiii iilliliilllililliiiiiiiiiiiiiiililiiiilliiliiililiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiniiillllll in, it aardt ining irkir In F hter orde .at e ind ostz iort gt rl< olgt BUITENLEVEN, maandblad voorzei tuinieren en natuurgenot, f2.50 per jai Een kostelijke belegging van uw riks. Ei schat van wetenswaardigheden in el nummer. In het Oct.-jir. o.a. artikel! over bloembollen in huis en tuin, siergr. sen, orchideeën, groenteteelt; verder v Nol Binsbergen interessante mededeeli SJ gen over het woudaapje. De vrqgenbu zal geen lezer ooit overslaan. Uiig.: A Herwig, Bussum. Abonnementen op geven aan ons Bureau. [us ne hu ter de et HET NIEUWE VERKADE-ALBUM. In de duizenden gezinnen, waar i ieder najaar uitziet naar 't nieuwe Vc kade-Album, zal het ongetwijfeld me vreugde worden begroet, dat ondanks tijdsomstandigheden ook nu weer een ui gave is verschenen: „APEN EN HOE! DIEREN IN ART1S", door A.F.J. Po§[ tielje. 't Is in deze onrustige tijden een we;n dadige ontspanning, zich eens te verdit*,^ pen in zoo'n boek, te lezen wat Portielj schrijft over de prachtige doelmatighei in het leren der dieren, kinderen hierva te vertellen en hen te helpen bij het ver zamelen en inplakken der kleurige plaa< jes. Plaatjes, zoo knap geschilderd, da* we vol bewondering constateeren, hoe artisten C. Rol, J. Voerman Jr. en H Rol kans zagen, zichzelf in deze aquarel len opnieuw te overtreffen. „Apen Hoefdieren" mag dan ook gerust eei topprestatie worden genoemd: 144 afbeel dingen in 9-kIeurendruk van bijna uitslui tend uitheemsche dieren, bewoners var steppe en oerwoud of van de groote tro pische rivieren, in Artis en andere die rentuinen binnen ons bereik gebracht, 'i Lijkt, alsof een Arke Noach's aan ops voorbij trekt: apen, herten, antilopen, k? meelen en giraffen, nijlpaarden, en.._.. kol libri's, stuk voor stuk naar de natuur ge Zl schilderd en daardoor van een fascinee- g rende levendigheid. Wie had ooit gedacht v dat er b.v. zooveel uiteenloopende apen soorten waren, van de enorme roodharig „bosch-menschen" tot de fijne Dourou- couli's of Nacht-aapjes toe. Met hun wonderlijk expressieve koppen kijken ze ons aan en wij worden ons bewust, hoe treffend juist de in onze oogen soms kin- derlijke, soms agressieve uitdrukking wen! getypeerd. Maar ook de hoefdieren zijn prachtig van uitbeelding. Zie b.v. die bladzijde met rendieren en antilopen, de waardige kop van een Brahmin-zeeboe, de forsche Gayal-stier en dan tenslotte de interes sante serie afbeeldingen van een broeden de Rhea. Maandenlang moet er aan dit alles zijn gewerkt, naar men ons schrijft in vrijwel dagelijks contact met de heer Portielj e, wat het de schilders mogelijk maakte, precies diens oedoelingen te verwezenlij ken. Het behoeft dan ook nauwelijks te worden gezegd, hoezeer de tekst door Mevrouw Portielje verwerkt in bie- zonder aantrekkelijke stijl de waarde dezer „dierenportretten" verhoogt. Merkwaardige dingen krijgen we te hooren: over overeenkomst en verschil tusschen de gedragingen van mensch en dier, het verrassende geheugen van b. v. een olifant, de beteekenis van opvallende kleuren bij sommige soorten,, alsof een deur naar een tot nu toe onbekend gebied voor ons werd geopend. Vóór men 't weet, is men aan de laatste bladzijde toe. Zoo neemt dit boek een bijzondere eer volle plaats in de lange rij Verkade-uit gaven in en wij durven het gerust een even groote populariteit als z.ijn voor ganger „Dierenleven in Artis" te voor spellen. We mogen de firma Verkade voor dit kostelijke geschenk wel dank baar zijn. FAILLISSEMENT In staat van faillissement verklaard 14 Oct.: Jacomina Cornelia Wabeke, thans wonende te Amsterdam, Stadion- weg 37-1. Rechter-comm. Mr. P.F.Swa- german, curator: Mr. F. Baron van der Feltz, Spuistraat 198-212, Amsterdam.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1939 | | pagina 2