TEXELSCHE COURANT 52ste Jaargang Woensdag 1 November 1939 No. 5391 We gaan met de Jachtopziener op pad. De Eierlandsche Vuurtoren vandaag 75 jaar. DE NIEUWE TEMSCHE COURANT J. Uitgave N. V. Boekhandel en Drukkerij v. h. Langeveld en De Rooij Den Burg Telefoon 11 IS SINDS 1 JULI 1930 IN DIT BLAD OPGENOMEN. ADVERTENTIES: 12 cent per regel; minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor vier plaatsingen opgegeven, wordt drie maal berekend. Vraagt ons zeer voor- deelig tarief voor neringdoenden. TEXELAARTJES: 48 et. (4 regels, ge heel met kleine letters gezet, hoogstens viervooruit betaald) ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal; buiten Den Burg tl.—; losse nrs. 4 ct ZONDAGSBLAD: f0.50 per kwartaal; buiten Den Burg f0,70. POSTREKENING no. 652. HOOGWATER (ter reede van Texel v.m. (nam. opgeveer een half uur later.) 2 3 4 5 6 7 8 Nov 11,39 0.53 1,58 3.14 4,38 5.45 OP 2 NOV. LICHT OP voor RIJWIELEN en RIJTUIGEN 5 VERKIEZING DERTIG POLDERS. Bij enkele candidaatstelling zijn de 'heeren Johan Roeper Nz. en M. J. Ve-e- ger Cz., herkozen als Hoofdingelanden van de Dertig Gem. Polders. U.D.I.-AVOND. Men schrijft ons: Zooals gemeld is de opvoering van het door de Pers zoo gunstig beoordeelde blijspel „Vrijdag de Dertiende" bepaald op Vrijdag 24 November a.s. De kaarten zijn van heden af verkrijgbaar bij: Be stuur Nutsbewaarschool, K. Pen, A. de Wilt, S. de Waal. Prijs: f0.75 per per soon. Er zullen GEEN verlotingen wor den gehouden. Om teleurstelling te voor komen raden wij u aan u tijdig van kaar ten de voorzien, daar tijdens de uitvoe ring en met het bal beslist GEEN toe gang meer verleend wordt (leeftijd niet beneden 18 jaar). Wij hopen weer op een uitverkochte zaal. Dit zal de Kleuter school zeer ten goede komen. Nadere biezonderheden volgen nog per adver tentie. „Ergens" liggen vaste voerplaat sen voor zijn fazanten, die zich wegens gebrek aan kippenvoeren paddie met gebroken eikels en onkruidzaad tevreden moeten stel lenDe groote jachtpartijen vereischen 'n ernstige voorberei ding. 1. Met de jachtopziener in de voorhoede trekken we via een der vele Boschweg getjes het dichte geboomte in van onze onvolprezen Westermient. Weet jij misschien nog een paar mannetjes voor me? vraagt hij. Volgende week komen de jagers en alle vjjf-en- twintig drijvers heb ik nog lang niet bij elkaar. Begin van deze maand is de jacht ge opend en onderwijl is al heel wat wild in ons land, op veld en wei, in duin en bosch en op het water neergepaft. De jagerswereld roert zich weer. „Volgende week Maandag komen de heeren jagers", had de jachtopziener gezegd. Hij zei het met zichtbaar genot: Het zal weer de mooiste (en drukste) week van het jaar worden. Ze komen waarschijnlijk voor drie dagen. Eerst in Waalenburg en daar na op de Westermient. Volgende week is het de belangrijkste week, welke de jaohtopziener kent. Zeker, er zijn ook al eenige heeren geweest, maar dat was niet meer dan een terrein, verkennen, een voorproefje. Ja, als de „heeren" naar Texel komen, kun je eerst recht van een jachtpartij spreken. Zoo'n enkele jager, op Texel geboren en getogen, is daarbij vergeleken, feitelijk een schriele verschijning in het wijde land schap, zonder wild-grenzen. Vólgende week. Maar nu, nu is de jachtopziener nog volijverig bezig met de voorbereidingen. Hij is n.l. aan het fa- zantenveerenDat doet hij, wanneer hij daartoe de gelegenheid heeft, haast iedere dag. Zoo trokken we dezer dajjen met hem de bosschen in. Eerst naar de schuur onV voer. Sapperloot, daar ligt me in die schuur een partij eikels..... Met zakken vol zijri ze uit Haarlem naar Texel getranspor teerd. Eikels dus, merken we op. Ja, helaas wel, voegt hlij er meteen aan toe. Ik kan geen gemengd voer meer voor ze krijgen. Maar zoo gaat het ook wel, het is alleen wat meer sjouwen, hè. Deze eikels zijn nog gaaf, maar die, welke in zakken op de kar wonden gela den, zijn gebroken. Dit geschiedt te Ou- descliild. Maar we laden niet alleen eikels. Er komt ook nog een ander goedje bij, onkruidzaad. Dit heeft de jachtopziener bij dorschmachines weten te bemachtigen. Fijn goedje, dat het is: niet grooter dan een speldekop. En dan wordt de ponny voorgespannen. Die is gehuurd en m de kost genomen. U sprak van gesjouw, maar hoe be doelt u -dat? Hij legt het ons uit. Altijd gaf hij dei fazanten uitsluitend kippenvoer en paddie, maar voor kippen is er nu zelfs nog imaar slechts heel weinig van dat goedje te krijgen en voor fazanten stelt men hee- lemaal geen voer beschikbaar. Gemengd voer en paddie kon voor honderd pet. worden geconsumeerd en aan een paar kleine zakjes op je fiets had je genoeg, Snaar de eikels worden uitgepikt en de dop blijft liggen en ook bij de onkruid- zaden zij veel, dat een fazant niet door zijn keel kan krijgen...- Zoo is hij genoodzaakt er bijna dage lijks met ponny en karretje op uit te gaan. Ik ben nog blij, dat we die oplos sing hebben gevonden, zegt hïj: Maar hoe nog niet veel. Lang zal het met dit voer duren? Ik ben bang, dat er van 't voorjaar niets meer te krijgen zal zijn. Waarom voert u? Komen ze anders niet door de winter heien? Och, daar hoef je niet bang voor te zijn. Alle vogels vrijwel komen door de winter. Zoo gaat dat in de natuur, een enkele, zeer strenge vorst als in 1929 niet meegerekend. Maar het is ons er in hoofdzaak om begonnen, de vogels door het voeren in de buurt te houden. Voer je niet, dan trekken ze weg, het heele ei land over. Bovendien zijn ze lekker vet, wanneer het jachtseizoen is aangebroken. Al pratend gaat het dieper de bossschen in. Het is volop herfst. Ov-eraL In de lucht, in de boomen en op de grond.: Een zuivere herfststemming. Regent het niet, dan staat de lucht naar regen en komt er af en toe 'n stukje blauw tusschen het grijs-wit van de herfstluchten gluren en valt er door dat stukje blauw een ijdel zonnestraaltje, dan is dat misschien om een optimist beet te nemen, die het waagt om zonder regenjas naar buiten te stappen. Maar het is droog als we star ten: Ook de jachtopziener is op regen! ingesteld. Over zijn gewone kleeren een waterdichte overall en dan nog een olie- jas. Hij heeft de hoed op, maar in de wagen ligt nog een zuidwester.... October steekt alle maanden van dit jaar, wat de regenval betreft, va>st en zeker naar de kroon. Wat een water en op vele plaatsen kunnen de boomen zich in meertjes weerspiegelen. De ponny heeft blijkbaar een hekel aan de plassen. Hij loopt liever een stukje om en zoo gaat het Zigzag de weggetjes langs. \Vind staat er niet. Doodstil vrijwel is het in de natuur, zelfs geen vogel hoor je. En nu moest het toch eigenlijk op z'n drukst, zijn, want de laatste tien dagen van Oc tober zijn immers de levendigste periode van de vogeltrek. Het is te zacht en ook de windstilte- is van invloed, verklaart de jachtopzie ner ons: Als -het eerst maar wat gaat vriezen, dan zul je wat zien. Ziezoo, „ergens" het gaat de stroopers niet aan, waar we de fazanten voeren en waar de fazanten dus 's nachts, graag in de boomen roesten „ergens" hebben we de eerste voerplaats bereikt. Twee zakken met verschillende inhoud slingert de jachtopziener op z'n rug, de fazanten kunnen kiezen. We.gaan de bos schen in. En dan is het ,dat hij ons plots vraagt: Weet jij misschien een paar manne tjes voor me. ik heb er nog niet ge noeg. Ik moet er vijfentwintig hebben. Het houdt wat tegenwoordig. Vorig jaar genoeg liefhebbers om voor een riks. mee te gaan, een mooi daggeldje in deze tijd van het jaar. Maar nu moet je zoeken. Vijfentwintig drijvers. Geen kleinigheid. 25 maal f2.50.... voor twee-en-zestig en een-halve gulden reeds aan „drijversgel- den". Een dure grap, zoo'n jachtpartij. Maar och, de heeren, die dit jachtterrein gehuurd hebben, behoeven niet op een „achterwiel" te kijken. Maar welk een groote liefhebberij moet hun bezielen om heelemaal vanuit Brussel en Den Haag naar hier te komen. Ja, waarlijk een van hen komt heelemaal uit het buitenland naar Texel, om in de Texelsche bos schen op wild te jagen. Wat heeft ons eiland toch een veelzijdige beroemdheid. En welk een oppervlakte hebben zij gehuurd! Alleen zij mogen jagen tus- soehn paal 11 en 18 aan de slootzijde en aan de duinzijde tusschen paal 14 en, 18. Maar er wordt dan ook op de jacht dagen enorm veel geschoten. Het is wel eens gebeurd, dat ze, behalve fazanten hazen -en konijnen meer dan honderd houtsnippien thuisbrachten. Maar dat is jaren geleden. Op het oogenblik zijn er 73 jaar geleden \verd door no taris J. L. Kikkert het licht ont stoken. Eierlands vuurtoren gedenkt 1 Nov. 1939 (vandaag) een alleszins vermeldenswaar dig feit Vandaag is het immers driekwart eeuw geleden, dat notaris J. L. Kikkert het licht toen nog petroleumlicht op de nieuwgebouwde lichttoren ontstak. Sindsdien heeft deze trouwe wachter vrij wel onafgebroken zijn licht laten schij nen, de scheepvaart waarschuwend voor het beruchte scheepskerkhofde Eierland sche gronden. Vrijwel onafgebroken schre ven wij, want er was een tijd, dat het licht werd gedoofd en de scheepvaart het zonder dit vertrouwde baken moest stel len. De wereld-oorlog van 1914—1918, welke op alle gebied een zoo verregaande ontwrichting teweegbracht, heeft ook de Eierlandsche vuurtoren gelijk zoovele iandere tijdelijk op non-actief ge steld. Toen de toren vijftig jaar bestond, wias zijn licht gedoofd. En nu zijn we vijf-en-twintig jaar ver der en weer is het tijdsbeelcf hetzelfde. Weer is ihet licht gedoofd, weer moet de scheepvaart het baken missen. De geschiedenis herhaalt zich. Maar al zijn de tijden somber en biedt thans de zee de scheepvaart andere cn wellicht nog gevreesder gevaren dan ondiepten, gevaren, waarvoor vuurtoren lichten haar niet kunnen waarschuwen, toch willen wij dit jubileum niet onopge merkt laten voorbijgaan;de geschiedenis van deze trouwe wachter, die gedurende zoovele jaren de scheepslui ten dienste heeft gestaan en naar wij hopen, binnen kort wederom dienen zal, mag thans stel lig wel vermeld worden. In de eerste helft en het midden van de vorige eeuw was he't aantal scheeps- strandingen op de Eierlandsche gronden wel schrikbarend groot geworden. Schout bij-nacht J. F. A. Coertzen, inspecteur- generaal van het Loodswezen, opperde GEMEENTE TEXEL BENOEMING LID VAN DE RAAD. De Voorzitter van het centraal stem bureau, bedoeld in artikel 20, der ge meentewet, in de gemeente Texel, brengt ter openbare kennis ,dat zijn besluit d.d. heden, waarbij de heer A. van den Brink is benoemd verklaard tot lid van den raad der gemeente Texel en zulks ter voorzie ning in de vacature, ontstaan door de ont slagneming van den heer K. Vlaming, op de secretarie voor een ieder ter inzagq is gelegd. Texel, 30 October 1939. De Voorzitter van het centraal stembureau voornoemd, KAMP. ALS DE DRANK IN DE MAN IS.. Matrozen maken het voorbijgan gers na cafébezoek lastig. Het gedrag van een tiental matrozen, dat Zondagavond in een der cafés' te Den Burg 'eenige glaasjes alcohol-rijk vocht had verwerkt en daarop het dorp op stel ten wilde zetten, heeft veler verontwaar diging gewekt. Het tiental eischte de heele breedte van de Weverstraat niet al leen op maar viel bovendien een groep Heilssoldaten lasting. Een van hen sprong zelfs midden tusschen de Heilssoldaten in Gelukkig maakte de agent van politie Looyen een eind aan deze ergerlijke aan stellerij. Hij pakte een der grootste bel hamels in de kraag. Een tweede wilde zijn vriend verlossen, doch hij werd ter stond door de agent tegen de grond ge werkt. Ook een derde, die schreeuwend foestormde, werd onschadelijk gemaakt, In optocht ging het vervolgens naar liet raadhuis, waar de gearresteerde aan de tand gevoeld werd. Hierop is hij weer vrij gelaten. Het laat zich begrijpen, dat dit drank-drama hiermee niet afgeloo- pen is. De politie heeft rapport opge maakt en dit doorgezonden naar de auto riteiten van De Mok. SPORT OP TEXEL O.V V.-NIEUWS Pomona—Oosterend wegens on geval gestaakt. Door een noodlottig ongeluk is de wedstrijd Pomona—Oosterend gestaakt. Jan Klippel, die met verlof was en als» linksback ons elftal versterkte, brak n.lr na een botsing met de midvoor van Po mona een been. Na door de ontboden arts te zijn behandeld, is hij met een auto naar huis gebracht. Het ongeluk was niet te wijten aan ruw spel. Integendeel, het was een zeer sportieve getijkopgaande strijd. Toen de wedstrijd gestaakt werd, was de tand 1 —0 voor Oosterend, welke voorsprong O. tegen wind in verkreeg door de zeer verrassende soho ten. De keeper verwachtte zeker een voor zet? Intusschen wenschen we Jan een spoedig herstel toe. Wat de wedstrijd betreft: beide clubs zijn voor overspelen. Misschien wordt het ingewilligd? P.S. Wil Van der Linden eens iets van zich laten hooren? C.S. j&IPraC v daarom in 1S60 het denkbeeld om op de noordpunt van Eierland een vuurtoren te plaatsen. Dit plan viel bij de minister van Marine, W. J. C. Ridder van Huyssen, aanstonds in goede aarde. Ook die minis ter was van meening, dat iets moest worden gedaan om het groote aantal strandingen, waarbij vele mensclierile- vens vielen te betreuren, een einde te ma ken. Er werd gunstig op beschikt en ruim twee jaar, nadat het plan naar voren w«as gebracht, kon met de bouw een aanvang worden gemaakt. Op 23 Juli 1863 werd door de heer T. Harder de eerste steen gelegd en ruim een jaar later was helt werk volbracht. 1 November 1S64 werd de toren plech tig ingewijd en werd door notaris J. L. Kikkert het licht ontstoken. Zooals ge zegd was dit petroleumlicht. Tot 1910 is dit zoo gebleven. Toen werd een nieuwe vinding toegepast. Het petroleum licht maakte plaats voor pharoline-gloei- licht. Maar ook dit verouderde. Texel kreeg zijn electrische centrale en het wras op 27 October 1927, dat de vuur toren geëlectrifeoeerd kon worden. De electrische installatie geeft per minuut vier omwentelingen, waarbij vijf schitteringen en drie verduisteringen zijn waar te nemen. Aanvankelijk was de lichtsterkte 3 millioen kaars, doch later werd dit op 6 millioen gebracht. 'Behalve over electrisch licht, beschikt de toren nog over gas-gloei-licht als DEN HOORN ONTSPANNING EN ONTWIKKELING. De ontspanning- en ontwikkelingsavon den in Ons Huis nemen Zaterdag weer een aanvang en wel om half acht. De eerste avond zal aan de damsport gewrijd zijn. Ieder is er welkom. ZUIVELFABRIEK DE ONDERNEMING. Onder voorzitterschap van de heer P. Drijver werd Maandag in café D. Rotgans een aandeelhoudersvergadering gehouden welke door ongeveer 30 personen werd bijgewoond. Het bestuur stelde de vergadering voor eenige wijziging in de statuten aan te brengen le. De aandeelhouders zijn allen verplicht, om alle melk van hun koeien aan de fabriek te leveren; 2e. vanwege de Onderneming zal voor wijk H. een melkslijter wor den aangesteld. Wie niet aan de onder nr. 1 opgelegde verplichting voldoet, wordt gestraft' met tien gulden boete per dag, tot een maximum van tienduizend gld. Le vering van melk aan knechts en naast buren (burengerief) bllijft toegestaan. Deze belangwekkende voorstellen ont lokten langdurige disputen. Toen d.e voor stellen in stemming werden gebracht, ble ken nagenoeg alle aandeelhouders zich er tegen te verzetten. Zoo werden beide pun ten van de baan geschoven. De Onderneming heeft de gelegenheid) opengesteld tot inschrijving naar restan ten wei en karnemelk. Als eenige inschrij ver werd de heer A. Commandeur de aan koop van deze restanten gegund. Tenslotte kwam de afvalloozing der fabriek ter sprake. Zooals bekend wordt in het even voor de ingang van het dorp loopende slootje afgevoerd. Oplossing van dit vraagstuk wordt algemeen gewenscht geacht. De Onderneming verklaarde zich bereid materiaal te leveren, (plm. 150 M. CTësbuizen)., indien V.V.V. en Gemeente bestuur voor de uitvoering van het werk willen zorgdragen. T.N.C.-NIEUWS Uitslagen van Zondag: Afd. A.: LumitersDe Cocksdorp: 41. Texel 1Den Burg 1: 21. Afd. B.: Pomona—Oosterend gestaakt wegens ongeval. De Mok(Z.)—Tex. Boys 2: 7—1. Den HoornTexel 3: 71. In afd. A zorgde Texel 1 voor de ver rassing door Den Burg 1 met leege han den huiswaarts te sturen, waardoor de onberekenbaarheid van ons spel wordt aangetoond en de aantrekkelijkheid te vens. De ingehaald wedstrijd LumitersDe Cocksdorp wrerd door L. gewonnen, het geen ons van SVC niet meevalt. In afd. B moest Pomona—Oosterend gestaakt worden daar Klippel het ongeluk had een been te breken. Dat dit ook door ons Bondsbestuur betreurd wordt laat zich begrijpen. Gaarne wenschen we Klippel een zeer spoedig algeheel herstel toe. De Mok (Z.) won, naar onze verwach tingen, evenals Den Hoorn van T. 3 TER OVERDENKING. OF U BIJGELOOVIG BENT OF NIET geloof altijd in no. 1. MET DE STROOM MEEDRIJVEN kan een dooie hond ook. ENERGIE ZONDER VERSTAND is een schip zonder roer. Maar omgekeerd deugt het ook niet. noodverlichting. Wordt het electrische licht gestoord, dan wordt dit gasgloei-- licht automatisch ingeschakeld. Het lijtht kan dus voortdurend branden. Dit moet trouwens ook. In njbrma'.e tijden reke nen de stuurlui er op. Een gedoofd vuur torenlicht zou de rampzaligste ongeluk ken kunnen veroorzaken. In de zomer van 1934 werd de toren voor het eerst officieel voor bezichtiging opengesteld en sindsdien hebben vele be zoekers van ons eiland de toren beklom men om te genieten van het panorama, dat deze hooge uitkijkpost biedt. Dit jaar kon de toren om defensie-redenen niet worden opengesteld, wat voor zeer velen een teleurstelling beteekende. Sinds 18S3 bevindt zich naast de hooge vuurtoren een uitzichtpost van de kust wacht, welke na het vergaan van het oorlogsschip „De Adder" dat jaar opge richt werd. Dag en nacht kijken sindsdien de kustwachters uit om bij ongevallen op zee dadelijk de bevoegde autoriteiten te waarschuwen in de eerste plaats natuurlijk die van het reddingswezen opdat de noodige maatregelen kunnen worden getroffen, ten einde het aantal slachtoffers zooveel mogelijk te beperken. Hiermee besluiten we dit artikeltje over de Eierlandsche vuurtoren, die in de 75 jaren van zijn bestaan een onmis baar sluitstuk is geworden van het vlakke, Eierlandsche landschap: het is moeilijk ons de polder voor te ^tellen zonder op de achtergrond die hooge, slanke licht toren. H. DEN HOORN. IJSCLUB DE GEUL. Een verheugend bericht is zeker, dat onze IJsclub voor de a.s. winter wederom de beschikking over De Geul heeft gekre gen. We danken dit aan de vriendelijke medewerking van de Directeur van Staatsboschbeheer en Boschwachter Epe. Schaatsenrijders kunnen er zich bij voor baat op verheugen. Half Nov. worden in de ledenvergadering nadere biezonderhe den bekend gemaakt. FILMAVOND IN O.L. SCHOOL. Dank zij het bestaan van de vereeniging „Schoolverbond" was 't mogelijk, dat de leerlingen van de lagere scphool alhier deze zomer wederom een schoolreisje konden maken. Maakten de lagere klassen een uitstapje over ons mooie eilandj de hoogste leerjaren werden dit jaar zelfs in staat gesteld een tweedaagsche reis te maken naar Apeldoorn. Deze vereeniging, die de sympathie geniet van de heele bevolking en onder leiding staat van hel Hoofd derschool en de Öudercommissie, zal deze winter twee filmavonden ge ren. De eerste zal, behoudens goedkeu- -ing van B. en W. dit jaar worden ge houden op Woensdag 8 November om half aeht in de school. Gezien het feit, dat vorige winter deze filmavond voor allen een genotvolle avond is geweest, twijfelen we er niet aan, dat ook thans weer een program zal worden geboden, dat niemand zal' willen verzuimen. De film is getiteld: „Het Jongetje". EMAILLE NAAMPLATEN, BOEKHANDEL PARKSTRAAT. OUDESCHILD. NIEUWE KOTTERS. Zaterdag liep een nieuwe kotter de ha- haven binnen. Hij werd voor rekening van de gebr. J. en B. van der Vis op scheeps werf De Dageraad te Woubrugge ge bouwd. In December a.s. zal onze vloot wederom met een nieuwe kotter worden verrijkt, deze is bestemd voor gebr. Ellen. Uiteraard is het jammer ,dat er in deze afdeelingen van eenige sterke en en kele zwakke elftallen,gesproken kan wor den. Intusschen loopt* het programma en kan er van goede wil getuigd worden. Mogen wre de wedstFijdformulieren van De Cocksdorp en Lumiters nog ontvan- gen? M.K.W. post 12 heeft zich terugge trokken. Heeft Den Burg z'n elftalopgave voor Nov. al ingeleverd? Programma voor 4 Nov. a.s.: Afd. A.: De Cocksdorp—Texel 2. Den Burg 1Lumiters: Nic. Ran. Tex. Boys 1L.D.M. 1: Koning. Afd. B.: Oosterend—Tex. Boys 2. Den Burg 2—Pomona: W.v. Zeijlen, 12 uur terr. S.V. Texel. De Mok (Z.)—Texel 3: J. Rijk, 12 uur terr. Tex. "Boys. Waar nog geen scheidsrechter is aan gewezen, wordt dit spoedig geregeld cn bekend gemaakt. D.D.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1939 | | pagina 1