TEXELSCHE COURANT 52ste Jaargang Woensdag 15 November 1939 Eerste blad No. 5395 Texelsche Berichten Van 'n opwindende drijfjacht op de Westermient DE NIEUWE TEXELSCHE COURANT min Uitgave N. V. Boekhandel en Drukkerij v. h. Langeveld en De Rooij Den Burg Telefoon 11 IS SINDS 1 JULI 1930 IN DIT BLAD OPGENOMEN. ADVERTENTIES: 12 cent per regel minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor vier plaatsingen opgegeven, wordt drie maal berekend. Vraagt ons zeer voor- deelig tarief voor neringdoenden. TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge heel met kleine letters gezet, hoogstens vier; vooruit betaald) ABONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal; buiten E>en Burg tl.— losse nrs. 4 ct ZONDAGSBLAD: f0.50 per kwartaal; buiten Den Burg f 0,70. POSTREKENING no. 652. HOOGWATER (ter reede van Texel v.m. (nam. ongeveer een half uur later.) 16 17 18 19 20 21 22 Nov. 11,44 0,06 0,51 1.40 2.43 3,56 5,09 OP 15 NOV. LICHT OP voor RIJWIELEN en RIJTUIGEN 4 38 lllllliiniiiiliiiiiiiiiiiiiiiinniiiiililiiiwiiniiiiiiiaiiiiuiiiniiiiiiiiiiiiiiiiullllll Hllllll GE.MEENTE TEXEL lllllli COLLECTE STEUNCOMITÉ 1939, Aan de ingezetenen van Texel. Het zij mij vergund u nog eens te her inneren aan de collecte van a.s. Zaterdag voor het Algemeen Steuncomité. Op grond van nader ontvangen bericht werd verno men, dat 10 pet. der collecte in de betrok ken gemeente beschikbaar kan blijven, liet betrokken bedrag zal ter beschikking komen van de op Texel bestaande Com missie van Samenwerking, ik moge u vriendelijk vragen, met de gedachte aan hen, die in deze tijden met moeilijkheden van allerlei aard en ver schillend formaat hebben te kampen, te geven met leen ruim hart en mitsdien de collecte te verheugen met een ruime gift. Texel, 13 November 1939. De Burgemeester van Texel, KAMP. „NIEUWE TIJD NIEUWE STRIJD" In de zaal van de heer K. Pen beeffl Dr. Olierook Vrijdagavond een lezing ge houden over het onderwerp „Nieuwe tijd, nieuwe strijd" De voorzitter van de afd. Den Burg van de R.K.Volksbond, de heer J. de Veij, opende de vergadering met de Chr. groet. Hij sprak verder zijn leed wezen uit over de slechte opkomst. Hier volgt een samenvatting van het betoog van dr. Olierook: De nieuwe tijd is nog niet gekomen, aldus spr., maar dat er eens een nieuwe en voor ons betere tijd zal aanbreken, daar ben ik van overtuigd, We leven nu in een verschrikkelijke wereld. Men beeft getracht deze tijd te verbeteren door het oprichten v.an groote organisaties met veel leden en groote macht, maar dat zal allemaal niet veel helpen. We moeten bij ons/elf beginnen. Er moet een inner lijke kracht zijn. die ons helpt. En de-" ze kraoht kan alleen maar ons Katholiek geloof zijn. De R.K. kerk heeft de laatste honderd jaar veel strijd moeten voeren. Het be gon m de eerste helft van de 19e qeuw met de opkomst van de industrie. Toen hadden de meeste arbeiders een ellendig bestaan. Ze verdienden niet genoeg om te leven, maar teveel om te sterven. On tevreden waren ze en zoo werden ze op standig tegen de Kerk. Dan keken ze naar de rijke menschen en ze zeiden: De kerk houdt niet van de kleine manj ze beschermt de brandkast van de rijken. In die tijd woonde er in Duitschland een man, die de afvalligen in hun ver-i zet steunde Karl Marx heette hij. Deze zei: „Laat de tegenstelling tusschen ami en rijk maar steeds grooter worden; er zal een tijd komen, aat er, maar enkele rijken zijn en daar tegenover een ontzag lijk .aantal menschen, dat vrijwel niets De nt. tn wanneer die tijd dan is aangebro ken, zal die groote menigte van prole tariërs zich op die enkele rijken wer pen en zal de rijkdom gelijkmatig onder alle menschen worden verdeeld. Gij weet, aldus spr. wat er van de toepassing van Marx' ideeën terecht is gekomen. Het goddelooze Rusland is er het voorbeeld van. Het is niet waar, dat de Kerk niets voor de arbeiders doet. Is er een orga- nisatie, die zooveel ziekenhuizen, gestich ten, weeshuizen, enz. heeft als ae R.K. Netk Ook zij doet haar best om de ar beiders een menschwaardig bestaan te geven. Een arbeider moet niet zooveel verdienen, dat hij er van leven kan, maar zooveel, dat hij er van oversparen kan om met de oude dag een rustig bestaan te kunnen genieten, zonder dat hij meer behoeft te werken. In deze tijd is men ge neigd om zwartgallig en fatalistisch te worden. In vele landen wordt de k^rk beteedigd; men besmeurt het Christus beeld met hakenkruisen of met „sikkels en hamers" Men gaat npg verder en noemt de inhoud van de bijbel een mythe, het Christendom een vermenging van een Oostersche en de Joo-dsche godsdienst. De Noorsche mythe wordt gepredikt, waarin het recht van de sterkste geldt en de hoogmoed geprezen wordt. En de kerk heeft haar vat op de arbeiders voor een deel verloren. Men moet nu kracht hebben om een goed Christen blijven. Maar wij moeten niet wegkruipen, zoo als de eerste christenen in de catacom ben. We moeten in het open veld voor ons geloof strijden. Het Christendom al leen. kan ons naar „de Nieuwe Gemeen schap" helpen. Ook de afvallige arbei ders moeten zich weer bij de kerk aan sluiten. Een groote en moeilijke taak hebben we te vervullen. Maar denkt u nu eens aan die eerste Christenen, die voor de muren van het oude Rome stonden. En weetslechter en meer verdorven stad dan het Rome van die tijd is nietj te bedenken. Maar toch is het die Chris tenen gelukt. Het heidendom is geval len en liet Christendom heeft overwon nen. Zou het dan ons, vraagt spr. tenslot te, niet lukken Laten we sterk wezen. De heer De Veij dankte spr. voor zijn gloedvolle rede en wel in het bij zonder omdat hij, ondanks zijn vrees voor mijnen, toch naar Texel was gekomen. j.B. DE WOLPRIJS. Medewerking der Landbouw organisaties gevraagd. Namens het Comité uit de Wolhouders is door de heer W. Scholte aan de dria Landbouw-Org. een schrijven gericht, waarin verklaard wordt -dat het geens zins in de bedoeling ligt, deze Organisa ties buiten de actie te houden. Het Comité echter wendde zich recht; streeks tot de Minister, omdat geen tijd te verliezen was. Ieder oogenblik had deze immers de (te lage) prijs kunnen vaststellen. Dat de prijs nog steeds niet is vastgesteld, is vermoedelijk te danken aan de actie der belanghebbenden, Het Comité heeft, naar het meent, ge handeld in het belang van de heele boe renstand. Aan de Landbouw Org. wordt verzocht, alles in het werk te stellen om te komen tot een redelijke wolprijs, waar op vooral thans een boer recht heeft. In liet schrijven worden deze prijzen genoemd 4 Oct. was de prijs van de scheerwol f 1.15 in de vrije handel. 7 Oct wend bij de handel de wol gevorderd voor 96 ct netto 92 ct. De prijzen der huiden en vel len van lammeren en schapen waren 2 Oct. 5 gld. per stuk. Na het bekend wor den van de prijs, waartegen wol gevor derd was, daalde deze prijs tot f3.25 per stuk. Het Comité wil hiermee de Landbouw Org. aantoonen, dat tijd, om zich met de/e Org. in verbinding te stellen, ont brak. Het Comité, zoo eindigt het adres, is te allen tijde bereid alle mogelijke ge gevens te verstrekken en wil mets liever dan dat de Ojjg. niets onbeproefd la ten om tot een goede wol- eii huidenprijs te komen. DE HUIDENPRIJS. Vanwege de Groep „Versch Schapen- vleesch" der Vereen, van Ned. Exporteurs van Vleesch- en VleesChproducten te Nij megen is een telegram gericht aan de Mi nister van Econ. Zaken, waarin verzocht wordt, te willen bevorderen, dat vorde ring der schapenhuiden tegen een rede lijke prijs geschiedt. Thans is deze lager dan voor November normaal is. De te lage prijs wordt geweten aan de ondoel matige en onbillijke schatting ecnerzijds en te hooge onkosten, aan deze regeling; verbonden, anderzijds. Mocht hierin geen verbetering komeh, dan zouden de scha pen tegen lager prijs moeten worden in gekocht, tot groot nadeel van de schapen fokkers en -houders, die het toch al hard te verduren hebben. MIDDENSTANDERS. CinDDCnP Een abonnement bij N.V. PROVINCIAAL BELANG. Handelsinformatie- en Incas- sobureau voor de Midden- stand, opgericht 1864, biedt in deze tijd groote voordee- len Een volledig prospectus, waaruit zulks duidelijk blijkt met een ex. van de 14-daag- 0 sclie zeer verzorgde courant 0 wordt op schriftelijke aan- vTage p.o. verstrekt. N.V. PROVINCIAAL BELANG, Amsteistr. 14, Tel. 32000 (6 lijnen) AMSTERDAM C. Voor Middens! Fed. en Bonden kan een speciale overeenk. getrof fen worden. ||||||llllllll!!!llllllllllllllllllllllllll!IIINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!llllllllllllllillll|||||j R1JMELARIJTJE. ||||||lllllllllnillllllllllllllllll!llll!UIIII!lllllllli:!lll!lllll[lllllli:illllll!!lllllll|||||| y jf VOORUITBLIK. Al mag de tijd dan donker wezen, Ach ja, niettegenstaande dat, Gaat Sinterklaas, zoo 't zich laat «Aanzien, Toch ook dit jaar wel weer op pad. Als wij tenminste de verand'ring Der etalages gadeslaan, En het bestaan van taai en moppen Ontdekken door ons reukorgaan. Als wij de advertenties lezen. Die thans weer in de Tesselaar Naar A en B en C verwijzen, Dan weten we 't: de Sint komt daar. Of het een góéde Sint zal worden, Dat is helaas een groote vraag, Die moeilijk zal zijn op te lossen Door d' zakenlieden van vandaag. Moeten zij veel of weinig inslaan, Moet min of meer geproduceerd? Kan er de piijs gehandhaafd blijven Of is opslag gemotiveerd Zal er voldoende koopkracht wezen, In deze kommervolle tijd? Zal er voldoende kooplust blijken, Bij zooveel wisselvalligheid Zie hier een lange reeks van vragen Waar thans de zakenman mee zitf Want in deez' veelbewogen dagen Geeft niemand hem graag zwart op wit. Wij hopen voor hem. dat Sint Nic'laas Maar een verrassing wezen mag, En hij straks zijn "balans kan maken Met een tevreden, blijde Lach. Dobh zakenman, wilt wel bedenken, Dat 't van twee kanten komen moet, En U geen uitkomst hebt te wachten Wanneer U zélf uw best niet doet. Daaromgeregeld adverteren, Natuuiijk in de Tesselaar En U zult spoedig constateeren Hij had gelijk, die Rijmelaar. HU1B DE RIJMELAAR. ONZE TEXELSCHE COMPONIST. vertelt over zijn „Song of the Island". Maandagmiddag tusschen 12 en 12.20 heeft Pierre Palla, de bekende organisjt van de A.V.R.O., een compositie van de heer A. W. Goedhart voor de radio ge speeld. In een gesprek met de heer Goedhart, vertelt Ihij ons het volgende: „Het deed me erg veel genoegen, dat de eerste keer, dat ik een muziekstuk naar de AVRO stuurde, het meteen door haar werd aangenomen. Het is niet mijn eerste compositie. Vroeger had ik een zang koortje en daar schreef ik ook muziek voor. Maar dit was wel mijn eerste stuk, dat voor de radio werd gespeeld. Het was eigenlijk niet voor orgel bestemd, maar nu ik het op zulk een njooie ma nier door Pierne Palla op het oijgel heb hooren spelen, geloof ik, dat het op een piano niet mooier zou kunnen klinker. Ik heb het in de zomervacantie gemaakt en u begrijpt natuurlijk, dat het aan ons eiland Texel is gewijd, daarom heet het ook „Song of the Island", melodie van een eiland. Ik ben nu iuist klaargekomen met een nieuwe compositie, „Dreaming Waves," droomende golven. Dit is speciaal ge schikt voor orgel. Ik hoop, dat de AVRO ook dit voor de microfoon wil brengen. Ook heb ik een marsch gemaakt: „Hol land paraat". Daar is in deze tij J door al die soldaten met F*in harmonie-orkesten veel vraag naar. Ja, componeeren is een eigenaardig werk. Je kunt niet zejrgen. Nu ga ik eens een muziekstuk schrijven. Er meet je eens een idee te binnen schie ten. Dat schrijf je dan gauw op en dan kan je het later uitwerken. Mijn muziek is meestal licht en vroolijk. U begrijpt hoe prettig het is, om je eigen werk voor het eerst voor de radio te hoo ren. Met de wensch, dat de AVRO ook het stuk „Dreaming Waves" zou acoeptee- nen, nam ik afscheid van de componee- rende onderwijzer. „Niet te lang maken, hoor", riep hij me nog na. We hopen, dat we met deze wensch voldoende rekening hebben gehouden. J. B. BELASTINGKWESTIES 23. PERSONEELE BELASTING. Tot de dienstboden, die geen grondslag vor men voor aanslag in de personeele be lasting bdiooren zij, die doorgaans niet meer dan drie dg. per week in dienst zijn. i EEN ANGSTWEKKENDE POSITIE Dan ga ik de andere drijvers weer ach terna, maar zij hebben intusschen een groote voorsprong op mij. Plots loop Lk] weer harder; de schrik slaat me om het hart als ik terugdenk aan wat KJees me bij het begin van de jacht uitdrukkelijk had gezegd: Blijf in de lijn, want 't kén gebeuren, dat een der heeren jagers eens van de weg afgeloopen is, achter een haas of konijn aan, die niet hieelemaaï goed geraakt is en „op drie cylinders" verder tracht te strompelen (hetgeen, naar me later bleek, een uitzonderingsgeval moet zijn, want de jagers schieten raak meestal of ze laten, wanneer de situa tie wat erg moeilijk is, het wild z'ngangt gaan) Stel je voor, dat in dit dichte stuk Bosoh nu eens gebeurde waarvoor ik was gewaarschuwd Plots hoor ik op een dertig meter voor ine „Hieroo" roe^ pen en „Partoe, partoe". Een oogenblik kijk ik angstig rond, de knuppel automatisch^. stevig in de hand geklemd,"1 een oogenblik denk ik aan de boschrijke gebieden op de Fransch-Duitsche grens, waar ook jongemannen angstig speurend rondkijken Maar hoeveel honderd maal gevaarlijker is hun positie. Maar flink lawaai maken met de stok^ maar dit gaat me niet erg gemakkelijk af, door dat de stammetjes maar dun zijn en zwak. Ik reep, om m'n angst te verber gen „Kok, kok". Op enkele meters van me vandaan knalt eensklaps een geweer. Ik loop hard rcepend in die richting. Hij heeft me gehoord. Dat lucht op. Onnoo- dig hier aan toe te voegen, dat ik mlij sindsdien keurig aan de voorgeschreven gedragsregelen he b i gehouden De jager schudt zijn hoofd. Heb je hier geen konijn gezien Ik moet hem teleurstellen. Zie zoo, het eerste complex is afge zocht. Door het geboomte zie ik een weggetje. We komen vrijwel allen tege lijk te voorschijn. Eerst de stokken (om te Laten zien, dat we de weg op komen) Opgemerkt zij, dat de jagers nimmer in de richting van de drijvers schieten mo gen. De buit blijkt nog niet heelemaal bin nen. Van verschillende kanten komen ze nog met wild aandragen. Ook een van de honden heeft nog ee.n gedood exem- pLaar opgespoord. De jagers onthou den natuurlijk goed de plaatsen, waar zij een vogel hebben neergehaald en het verzamelen geeft hun danook geen moei te. Zeven fazanten, w.o. drie mannetjesj een paar hazen en eep houtsnip. De op ziener is wat teleurgesteld en, beweert dat meer resultaat zou zijn geboekt, wan neer liet bosch van een andere kant was doorkruist. De vogels worden op een rij tje naast elkaar gelegd, de lange staart- veeren allemaal dezelfde kant op. Voor jachtliefhebbers een prachtig gezicht. De gastheer, de heer E. van Leijen, noteeii de buit en teekent daarbij op, hoeveel ieder geschoten heeft. IN „KLUITEN" BIJ ELKAAR Weer verder gaan we, nu naar de duin kant, waar het geel van de helm bezaaid is met groene polletjes van de nieuwe denaanplant. Dit is ook een pracht ge legenheid voor ons om de heele partij hier te vojgen. Weer vormen we een li- n'e. De jagers loopen een honderd meter voor ons uit. De linkervleugel wordt op geslokt door een dwergboschje van den nen en eikenhout. Wij loopen hooger op het zacht-hellende dum. Hieroo, schreeuwen de jongens van links en jawel, daar gaan de eerste fa zanten al op de wieken. Ze vliegen als een pijl uit de boog weg van 't angstige lawaai, maar naar de stille dreigende fi guren voor zich. Paf paf Nog een paar slagen, als een laatste groet, een klacht en dan stort hij zieltogend neer. De honden ren nen vol felle hartstocht naar de plek, waar de vogels neerkwamen. Een haas vlak voor me. „Partoe, par toe!" Welk een sensatie! De jagers! zien hein eerst niet en hij gaat er vlie gensvlug vandoor, maar dat zit hem niet glad. Halverwege het duin krijgen de ja gers hem in het vizier. ^„Paiig" en helt moordend lood heeft z'n werk verricht. De honden doen de rest. Een zeer spannend moment is het voorts als een fazantenhaan, uit het hout gelokt, eerst vooruit vliegt, doch daarop ,t was een oude rot, volgens de jager, die hem schoot rechtsomkeert maakt. We laten het schrikaanjagendst Indianenge- huil hooren, maar onverbiddelijk komt hij over ons heen, op tamelijke hoogte. Dat is zijn noodlot. Hij wordt omlaagge- schoten. Wanneer hij het wat lager bij de g rond had gehouden, zouden ze niet hebben durven schieten, uit yrees ons te behagelen. Er komt ook nog een snip bij. Enorm, wat hebben die beesten een vaart. Je moet wel een geroutineerd schutter zijn om die in de vlucht teraken. Nu gaan we opnieuw naar de weg, waar de wagen weer gereed staat om het wild mee te voeren, dat aan stokken soort bij soort wordt opgehangen. Het volgend operatieterrein bestaat uit een halve HA. land, half woest nog, met hoogopgeschoten, uitgebloeide lupine. Het is door een meter-hooge puntdraadver- sperring afgesloten. Eén voor éen klau teren we over het prikkeldraad heen. Ook eenige jagers; de overigen blijven op de weg. Hiér zal wat uitkomen, voorspelt Kees. Ik was hier 's morgens voorbij ge fietst en had in het veldje een hen zien neerstrijken. Na enkele meters komt er al gevogelte los, drie zware hennen. Maar tot m'n verwondering laten de jagers ze rustig ontsnappen. Waarom schieten ze nou niet Och, is het antwoord We- hebben al hennen genoeg. We loopen nu tegen de zon in; ik kan de sexe nu niet zoo goed meer vaststele len. Steeds meer fazanten komen er aan fladderen; angstig kakelen J schieten ze uit de struiken. Onophoudelijk wordt er nu geschoten. longe, Kees, zeg ik: Dat's een vruchtbaar terreintje. Kees dankt met een knipoogje voor dit complimentje. Dus dit is de drukste jachtweek, deze eerste In de regel wel, maar het kan ook anders loopen. We gaan weer uit elkaar, het bosch in. SCHAFTTIJD. Fen van de mooiste momenten is wel de schafttijd. Niet, dat liet drijven me verveelde, integendeel, maar over die z.g. sohaft was me zooveel ter oore gekomen, dat ik daarvan wel eens getuige wou zijn: Over dat feest van koffie, brood, .een bor rel en een sigaar o.a. vertel ik U in hejt slotartikel. BINNENLAND DE TWEEDE KAMER. De Tweede Kamer aanvaardde vorige week met 62—18 stemmen het wetsont werp omtrent nieuwe bepalingen be treffende de INENTING TEGEN POK KEN. Inplaats van de vroegere en sinds 1928 opgeschorte indirecte dwang komt thans de individueele drang. De toestand wordt nu als volgt: De overheid raad* voortaan aan alle ouders aan, hun kind voor zoover daartegen uit gezondheids oogpunt geen bezwaren bestaan op d? daarvoor geschikte leeftijd dat is vóór het derde jaar te doen inenten Deze raad wordt de ouders "schriftelijk gege ven door de burgemeester der woonge- meente van het kind in de maand, waarin het de leeftijd van vier maanden bereikt Laten de ouders het kind dan niet in enten vóór het de leeftijd van één jaar bereikt heeft, dan volgt een tweetal ad ministratieve maatregelen. In de eerste plaats rust dan op de ouders de verplich ting een onderteekende verklaring te over leggen, houdende de redenen, waarom de inenting achterwege werd gelaten. En in de tweede plaats rust op de burge<mee- ster behalve wanneer een geneesheer verklaart, dat de ouders met hem ove?- 't al of niet inenten van hun krnd overleg pleegden de plicht, deze ouders er op te wijzen en hun, tezamen met een ge neesheer, ten stadhuize, een uiteenzet ting te geven van de belangen, aan de in enting verbonden. Bij dit alles blijven de ouders volkomen vrij hun kind al of niet te laten inenten. De wet biedt slechts do zekerheid, dat de ouders gewezen is op de beteekenis van hun beslissing en dat zij dus niet uit achteloosheid nalaten hun kind veilig te stellen voor 't pokkengevanr LANDBOUW VEETEELT WAT AANDACHT VERDIENT. Onder de tegenwoordige omstandighe den moet meer aandacht geschonken wor den aan de verbeteringen van de stal- mestbewaring. Voor de bouw van gierkel- ders en mestplaten is het nu geen tijd. Voor de vaste mest is het noodig deze zorgvuldig te stapelen; daarbij liefst wat hooger gaan dan gebruikelijk is. Waar men de mest dagelijks wegbrengt, is het zeker verstandig de productie vóór Febru ari in kraggen op die te bemesten percce- len te verzacnelen. Heeft men geen ge seheiden mestbewaring dan is het de moeite waard, niet alleen de mest op de kraggen te storten, maar deze kraggen naderhand af te delcken b.v. met een laag. bagger. Indien mogelijk, is het verstandig minstens 50 pet. van de vaste mest te laten zitten voor overbemesting in de zomer. De winter van '38-'39 heeft wel aangetoond, dat er meer mest kan wach ten tot uitrijden in de zomermaanden dan men oorspronkelijk meende. Daarnaast adviseer ik alle gierkelderbe- zitters met de meeste nadruk, een in spectie op het luchtdicht zijn van de kel der aan. De lan^s deze weg bespaardcj stikstof is nu dubbele winst. Ir. G. J. LIENESCH, Rijkslandbouwconsulent. UIT ONZE TAAL TUIN. ililll 123. KORPORAAL, van het Fransch caporal. Oorspr. beteekenis: aanvoerder. Afleiding van het Latijnsche caput, hoofd. 124. KUCH, kommiesbrood. Volgens Franck's Etymologisch Woordenboek ver moedelijk ontleend aan de boeventaal. Daar beteekent het „brood". 125. RATS, afkorting van: ratjetoe. Van het Fransche ratatouille, soort huts pot. Meestal wordt met rats bedoeld greenten met aardappelen, door elkaar ge kookt

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1939 | | pagina 1