TEXELSCHE COURANT
TRIUMPH
DAMPO
L
DE BESTE
1^ SIGARET
52ste Jaargang
Zaterdag 27 Januari 1940
Eerste blad
LAAT IN
1940
No. 5414
Texelsche Berichten
UW SMAAK
TRIUMPHEEREN
HOEST EN f
verkoudheid:
ROOK
VOORTAAN
De Wereld
"x v<.
imt
Uitgave
v. Boekhandel en Drukkerij
v. h. Langeveld en De Rooij
Den Burg
Telefoon 11
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIHHIIIIjWIj*
''''milliiimtiiiiiniiiiiimtiinimiiiiHiiiimniiiiiiiiiinnmiiiiiiiniMiniinllllil
PRATEN PRATEN PRATEN.
^Er zijn menschen, die al maar moeten
praten pratenpraten... Het
kan zijn, dat ze zichzelf zoo gaarne hoo
ien spreken, zich zelf zulke pracht-rede-
naars vinden, het kan zijn, dat ze een
.aangeboren radheid van zenuwachtig pra
ten hebben, zoodat er geen speld tus-
Schen te krijgen is, hoe het zij om welke
reden dan ook maar zulke men
schen zijn in de samenleving soms ver
moeiend
Een beetje minder! zucht men bij zich
zelf. Het is opmerkelijk, dat er zoovele
menschen schijnen te wezen, die de
1-junst van het spreken en zoo weinigen,
die de misschien nog grootere kunst van
het luisteren verstaan
t Sommige wijzere personen hebben zulk
een krachtgevende eigenschap door met
de grootste belangsteiling naar de we
derwaardigheden, naar de rampspoeden
van anderen te luisteren en juist op tijd
een goede raad, een troostende bemoedi
ging mee te geven. Laten we zulke perso
nen in eerehouden.
'üillllllll VOOR HOOFD EN HART. IIHilii
ZONDAG
Beheersch uw humeur, als gij met wilt
da* het u zal beheerschen.
MAANDAG.
m Verdriet moeten we zoo goed mogelijk
jf'.leen zien te dragen, het is niet billijk,
last op andere schouders te wentelen.
DINSDAG.
Het wonder der natuur is niet aan
ri ais gebonden, het is overal te vinden
en te zien.
WOENSDAG.
Zaai goede daden en er zullen zoete
herinneringen uit groeien.
DONDERDAG
De vader van de hoogmoed is onwe-
Itendheid.
VRIJDAG.
I Alleen, zij die hopen, leven.
ZATERDAG.
De rijpe kennis hoort, de onrijpe
■neemt het woord.
STRENGE WINTERS ZELDZAAM
jj Door elkaar genomen kennen we in Ne-
Jderland alleen maar kwakkehvinters. Dit
wordt icde~ duidelijk uit dit staatje:
Gereken 1 over een periode van wel 70
I jaar 184Q1010) was de temperatuur
I te De Bilt:
I 2,0 gr. C. in December.
1,9 gr. C. in Januari.
3,0 gr. C. in Februari.
Over deze drie maanden gerekend was
I de temperatuur 2.5 C (gemiddeld.)
Het merkwaardige geval doet zich voor
dat we winters kunnen hebben zor.lder
I ook maar een vliesje ijs, welke toch nog
„abnormaal" zouden kunnen heeten.
i lillll
UIT ONZE TAAL TUIN.
130. A. In dc toekomst zullen we met
luw wenschen rekening houden.
B. Het museum heeft weer eenige nieu-
I we aanwinsten geboekt.
C. De heer Bodenga hield in de jaar-
vergadering een toespraak, terwijl mevr.
I van Dalen een verhaal voorlas.
In elke zin staat een fout. Probeert U
ze alle drie te vinden.
DE JUISTE TIJD.
Een installatie om vliegtuigen
reeds op groote afstand te kunnen
beluisteren? Mis, hoor. Het is een
toestel, waarmee in Tokio de juiste
tijd wordt aangegeven. Van tijd tot
tijd loeit een sirene en dan weten
de Tokioneezen, hoe laat het is.
ONDERLINGE RUNDVEE
VERZEKERING „TEXEL"
Een geanimeerde, zij het slecht be
zochte vergadering. Het ledental
groeit nog steeds, maar in 1939 was
de verlieslijst grooter dan ooit.
Door de gladde, moeilijk begaanbare
wegen was de opkomst ter vergadering,
Dinsdag "in De Zwaan, niet bijzonder
groot. Voorz. Joh. de Graaf opent de
bijeenkomst met een woord van dank
aan de aamvezigen, die, ondanks de glad
heid, toch zijn gekomen. Hij betreurt het,
dat niet het heele bstuur aanwezig is en
slechts twee van de leden.
Als adviseurs zijn de heeren Noordijk,
Van den Ban en Koens aanwezig
Nadat de heer C.Stoepker, administra
teur, de notulen heeft gelezen, deelt de
voorz. mee, dat de heer Frederiks bij
zijn vertrek naar elders (Oss) door de
heer Koens als adviseur werd opgevolgd
LEDEN. In 1939 zijn elf nieuwe le
den tot de vereeniging toegetneden, twee
leden traden uit. De Vereen, telt thans
151 leden, samen met 1053 koeien, die
een verzekerde waarde van f188605.—
vertegenwoordigen.
De administrateur deelde mee, dat
1939 voor de Vereeniging het groot-
ste verliesjaar is geweest sinds haar
oprichting. Niet minder dan VEER-
T 1G koeien stierven.
De heer Koens verwacht, dat het ver
lies over 1940 in verband met liet milt-
uur en de voeder beperking nog wel groo-
ter kan worden.
De heer T. Koorn wordt met 6 van de
zeven stemmen als bestuurslid herkozen.
Ondanks de door eenige 'eden voor
gestelde verhooging, wordt het salaris
van taxateurs en administrateur onver
anderd gelaten.
DE PREMIE voor eerste halfjaar '40
wordt weer vastgesteld op één pet. Het
bestuur houdt zich het recht voor om,
indien dit door miltvuur en ondervoeding
noodig mocht blijken, de premie voor
het 2e halfjaar te verhoogen.
De heer Noordijk verklaart evenwel
dat de koeien op Texel, in verhouding
tot een paar jaar geleden, in een goede
voedingstoestand verkeeren
RONDVRAAG. De heer Noordijk
acht het gevvenscht, er, met het oog op de
miltvuurbesn etting, vanwege het Be
stuur bij de veehouders op aan te drin
gen, in geval van plotselinge sterfte eenei
koe toch vooral niets aan het dier te doen
Bij plotselinge ziekte moet onmiddellijk
de veearts gewaarschuwd worden. Wa n-
neer dit niet gebeurt, is de kans op be
smetting zeer groot en dit kan de verze
kering kapitalen kosten.
Voorz. stelt de vraag of het billijk is
bij groote sterfte aan miltvuur ieder ge
val door de verzekering te laten betalen.
Door een gnattentheid van de regeering
is de miltvuurbesmetting in Nederland
gekomen. De heer Noordijk deelt mee
dat cr gemiddeld per jaar cén geval van
l|||||llllllllllllllllllll!llllllllllll||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||,||||||
lillll ACTUEELE VRAGEN. |||ll.
F111111 111 '""s
14. FINLAND. Heeft dit land nog oor
logsschuld te betalen aan de Vereen. Sta
ten Antw.: Neen. Dec. 1938 heeft het
de laatste termijn, plm. 233000 dollar be
taald.
15. CANADA. Is het juist, dat dit een
der dunst bevolkte landen van de we
reld is? Antw. Zoo is het. In ronde ge
tallen wonen er per vierk. mijl
600 in Europa
20 in Rusland
3 in Canada
Heel Canada telt 11 millioen inwoners.
16. LUCHTVAART Hoe lang duurt 'n
vliegtocht New-York Engeland?
Antw.: De Yankee Clipper deed er vorig
jaar 24 uur over; aankomst te Southamp
ton.
17 LEBENSRAUM". Wat bedoelt men
daarmee eigenlijk? - Antw.: Wat Duitsch-
land er mee bedoelt kunnen we o.i. het
best vertellen door de officieuse Deutsche
Diplom. Politische Ivorrespondenz aan te
halen: Niet het politiek gebied, waarop
een natie aanspraak maakt, maar die
sfeer, welke steeds voor haar toeganke
lijk moet zijn opdat de vrije ontwikke
ling en de handhaving van het bestaan
der bevolking verzekerd blijven. Voor
Engeland b.v. zou de vrije weg over alle
zeeën naar zijn Dominions als een le
vensbehoefte kunnen worden beschouwd.
Dan rug en borst inwrijven me»
Dampo. Wonderlijk zooalsdathelptl
Pot 50 ct. Tube 40 ct. Doos 30 ct
miltvuur op Texel voorkomt. Altijd komt
de besmetting dan door het voer. Maar
het is moeilijk om werkelijk te bewijzen,
dat de smetstof in het voer zit.
Voorz. vraagt, of het werkelijk moge
lijk is, het besmette voer op zoo'n hooge
temperatuur te brengen, dat het ont
smet wordt. De heer Noordijk antwoordt,
dat dat wel mogelijk is, maar, dat clan 1
het voer niet meer bruikbaar is.
Het vernietigen van een miltvuur
kadaver van een koe kost veel geld
Voor dat eene geval in Den Hoorn
b.v. zijn 2 man een dag bezig ge
weest om in de harde, bevroren
grond een gat te graven; voor de
verbranding waren 1500 turven en
20 L. petroleum (op bonnen) noo
dig en bovendien moest de heele
stal met creoline worden ontsmet
De heer Koens vraagt, of het niet mo
gelijk is, dat de verzekering de vee
houders, die door een geval van miltvuur
al hun andere koeien met serum moeten
laten inspuiten, in de kosten tegemoet
komt.Het gebeurt wel, dat een koe, op
écn dag 3 inspuitingen van 100 kub. cM.
serum krijgt. 100 kub. cM. serum kost
f 2.50.
De heer Noordijk oppert het voorstel,
vanwege de verzekering de veehouders
te verplichten, hun koeien te doen in
spuiten. Dit is ook in het voordeel van
Verzekering. Een veehouder zou kunnen
zeggen: „Ik heb nu al zooveel kosten door
die eene miltvuurkoe, ik laat mijn andere
koeien geen seruminspuiting geven- dan
worden mijn onkosten nog hooger". De
kans zou dan bestaan, dat al zijn koe en
aan miltvuur sterven en dat moet de Ver
zekering betalen.
Voorz. stelt voor, om dit in overweging
te nemen en er bij de regeering op aan
te dringen, het serum gratis beschikbaar
te stellen, daar zij toch voor de besmet-,
tuig verantwoordelijk is. Voorz. zou ver
der het gebruiken van een apparaat bij 't
kalven van koeien aan de leden willen
verbieden.
Langdurig wordt met de heer Verseput
hierover gediscussieerd. Deze gebruikt
zoo'n apparaat vaak en ziet er het ver
keerde niet van in. Daar er bovendien
op Texel nog nooit een koe door het ge
bruik van zoo'n apparaat is gestorven
meent hij, dat de verzekering met zoo'n
verbod toch eerst wel zou kunnen wach
ten, tot zoo'n geval zich inderdaad voor
doet. Uiteindelijk wordt besloten, dat een
koe, die door het gebruik van een derge
lijk apparaat wordt „vermoord", zooals
de voorz. het noemt, NIET door de
Verzekering zal worden \ergoed.
De heer Verseput gaat hiermee accoord,
maar meent, dat het zelfs voor deskundi
gen moeilijk uit te maken zal zijn, of hef
dier inderdaad door het gebruik van zoo'n
apparaat is gestorven. Voorz. neemt
aan, dat er op de eerlijkheid van de le
den wel vertrouwd mag worden.
Voorz. sluit hierna de vergadering,
waarbij hij meent te mogen opmerken, dat
deze, ondanks het geringe aantal aanwe
zigen, toch in een buitengewoon geani
meerde stemming is verloopen. J.B.
||||||lilllllllllllllllllll!llllllllllllllllllllllllll!||||!|||||||||||||||||||||||q||||||l||||||
OVER OPVOEDING ||||||j
lllll|iiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiinii|]||||
RIJPENDE JEUGD
II
Tot Geluk Geboren III. De
Jeugd in de Branding, door G.
van Veen.
De lagere school is achter de rug.
Duizenden jongens gaan vol verwach
ting verder. Zij voelen zich grooter, vol
wassen haast. Veel meer volwassen al
thans dan wij ouderen plegen te beden
ken. Konden wij ons zelf maar eens zien
en doorvoelen, zooals wij waren op
onze dapperste momenten in die over
gangsperiode van de lagere school naar
de volgende school of van de lagere
school naar de groote maa'schapij.
Wat stelden wij ons niet veel voor en
wat brachten de komende jaren met
veel teleurstelling. Aan ons zelf en, zon
der dat we het wisten, aan onze ouders.
Jeugd in de branding!
Het voor ons liggend boekje voor 6
dubbeltjes in de Boekhandel te bestellen
weet er veel van te vertellen. Het wil
de ouders bijstaan in de jaren, waarin
hun jongens door de branding moeten; 't
w.l helpen te voorkomen, dat ze stran
den.
Ach wat is de rol, die de ouders
en onderwijzers daarbij ten deel valt,
bescheiden. En wat is zij bij al die be
scheidenheid belangrijk En wat is zij
door de terughouding, die zij in vele ge
vallen eischt, voor velen van ons moeilijk.
Wij zouden zoo graag ingrijpen, de ont-
wikkelingsbaan van onze kinderen op
grond van onze ervaring willen voor
schrijven, uitstippelen althans. Hoe wei
nig zijn ze er van gediend.
En toch hoe goed voor hun en ons, dat
we er mogen zijn.
Niet als bevelende machthebbers, maar
als trouwe en dus stevige wachters.
kunt U het best tegengaan
met een "AKKERTJE", want
AKKERTJES verwijderen uit
het lichaam de stoffen, die
de aandoening veroorzaken.
Tevens oef enen" AKKERTJES"
een stimuleerende werking
uit zoowel op gevoels- als be
wegingszenuwen. Verdrijven
snel de pijnen en doen U zich
direct veel prettiger voelen.
Eischt evenwel nadrukkelijk
"AKKERTJES" kenbaar aan 't
AKKER-merk: Uw garantie!
mmm
tegen hoofdpijn, pijnen, koorts, kou.
Doos. 18 stuks - 12 stuivers; 2 stuks - 2 stuivers.
ALGEMEENE TEXELSCHE
POLITIEVERORDENING.
DE GLADHEID. Bij gladhe.d door ijzel
of sneeuw zijn. de bewoners, huurders of
gebruikers van perceelen VERPLICHT
de straat ter breedte van minstens één
meter vóór of langs hun woningen of
enen terstond na bekendmaking van
wege B. en W. te bestrooien met zand,
ascn of turfmolm. Art. 47.
AMBACHTSSCHOOL.
We herinneren er aan, dat er Dinsdag
30 Januari nog gelegenheid bestaat tot
aangifte van leerlingen voor de Ambachts
school te Den Helder. De cursus vangt 1
April aan.
TEGEN HET OPIUM-KWAAD.
Van 11—16 Febr. wordt in alle Herv.
Kerken op ons eiland Oudesehild uit
gezonderd de anti opiumfilm „Rawa-
na" vertoond. Nadere bijzonderheden
volgen.
BOERINNENBOND.
We herinneren aan de vergadering van
de Boerinnenbond op Maandag a.s. om
8 uur in de Landbouwschool. Mocht door
zeer slechte weersomstandigheden het be
stuur van meening zijn, dat de bijeen
komst niet door kan gaan, dan wordt dit
gedurende de markttijd Maandag aan ons
bureau bekend gemaakt.
BEGRAFENISFONDS V.I.O.D.
JAARVERSLAG.
Aan het jaarverslag, als steeds door de
heer Lieuwen met zorg samengesteld, ont-
leenen we het volgende:
De secr. herinnert aan de oprichters,
wie als ideaal voor oogen stond de stich
ting van een groot en solide begrafenis
fonds, opdat de leden een eigen verzeke
ring zouden hebben en n;et meei
groote bedragen aan premiën naar de
vaste wal zouden gaan. De vergaderin
gen werden de eerste jaren heel druk be
zocht. Een opkomst van 103 en meer le
den was geen zeldzaamheid, maar
die belangstelling is helaas minder en
minder te worden. Nog maar 20 of 25
leden bezoeken de jaarvergadering, waar
over secr. zijn spijt te kennen geeft.
Het verslag herinnert aan de heer J.
Maat, die geruime tijd bode was, en aan
het 25-jarig jubileum van de heer IJ.
Brouwer als bestuurslid.
Het aantal nieuwe,polissen was 86, af
gegaan door overlijden 41, royement 5,
bedanken 245. Hierdoor daalde het getal
van 3545 op 3341.
Uitgekeerd werd 40 maal f87.50, een
maal r 25, tweemaal f6.—.
Het bestuur liet de vvisk. adviseur een
berekening maken om na te gaan, of na,
30 of 40 jaar met premiebetaling kon
worden gestaakt. Na rijp overleg zag het
bestuur er voor de leden geen voordeel in.
De rentestandaard is nog steeds laag.
Op solide hypotheek is moeilijk geld te
piaatsen, waardoor het besiuur genood
zaakt was staatsstukken te koopen. On
danks de daardoor lagere renteopbrengst
(rente 3 pet.), is er reden tot tevreden
heid. Overschot 1939 1 2879.12, over
1938 f 3429,06. Reserve is ruimschoots
aanwezig en ook aan extra reserve ont
breekt het niet. Met het saldo 1939 heefI
de Vereen, een bezit van f100953.97.
Gezien de gunstige toestand zal op
nieuw aan de Verzekeringskamer toe
stemming worden gevraagd om de uitke
ring op f 100.te brengen.
BESTUUR: In de plaats van de heer
G. J. Keijzer werd de heer Jac. Daalder
Jz. gekozen; de heer Jac. van Heerwaar-
den werd als boekhouder herkozen; bij
enkele candidaatstelling werd de heer C.
Bruin Pz. als commissaris herbenoemd.
Aan premie was over 1939 een achter
stand van f41.97, aan hyp.-rente f52,75.
De administratie werd nagezien door de
heeren J.Hillen, D. Koorn Mz. en R.J.
Timmer. Over de boden Buijsman en Al-
derlieste niets dan lof. Zij verrichten hun
werk met lust, ijver en opgewektheid.
Aan het slot schrijft de secr.: Ik heb
hiermee het 47e en laatste jaarxerslag
uitgebracht. 1 April ga ik de vereeniging
verlaten na een dienstijd van 43 jaar.
Het was mij moeilijk, tot dit besluit te
komen, maar de jaren (77 jaar Red.)
brengen het nu eenmaal mee, dat jonge
krachten de zaken overnemen. Met veel
genoegen heb ik die jaren met verschil
lenden bestuursleden aan de opbouw van
V.I.O.D. gewerkt, ook met hel tegenwoor
dige bestuur. Tot besluit wil ik u opwek
ken het Bestuur te steunen, in de eerste
plaats door trouw de vergaderingen te
bezoeken Wekt hiertoe ook andere leden
op en werft nieuwe leden aan. Zood a
men ingeschreven is als lid van ons fonds,
heeft men aandeel in de f 100.000.—
IN KAAKT
DE VIER FI.ONTEN VAN FINLAND.
Sadert het begin van den Fir.sch-Russi-
ichen oorlog is er in Finland sprake ge-
jii.'i.. veerden, .tl het verloren terrein ten
vVesi.n van Salla weer heroverd en de
Rirr;-n nederlaag op nederlaag toege-
bracht. Ook in het Noorden, waar de Roode
troepen tot ver voorbij Petsamo waren op
gerukt en de Finnen z:cli steeds meer moes
ten teruggtrekken, is een ommekeer in den
strijd gekomen. Thans staan de Finsche
troepen onder leiding van generaal Wallc-
nius weer op eenige tientallen kilometers
l'ETSAMO
iilhi J4KVIj* MOE RMANSH
KOLA
PETS1MI)
41E* AN0
ri'MW'M,
KUOIAJARVI
KEMUARV1 >ALIA
ROVANIEMI
i KUULAJARVl -= -;ü
tSALU ------
TCWKJO
Uj
LU LEA
-U SUOMUSSALMI
\URMLS
JARVIt v\V Ï4
JOENSUU •TOLVAJAR
VAA5A
Aglajirvi
- Ladoga.
TAMPERE
KOfVISTOp^
HELSINK
weest van vier fronten, te weten, in het
hooge Noorden, op de Karelische landengte
voor de Mannerheimlinie, benoorden het
Ladogameer en ten slotte het zeer belang
rijke front in de Finsche wespen taille. Hier
was het, dat de Russen aanvankelijk vrij
snel oprukten in de richting van de hoofd
stad van Lapland, Rovaniemi. De laatste
weken hebben de moedige Finnen, die in
dit onherbergzame gebied een soort gue-
voor de nikkelstad Petsamo.
Ten Noorden van het Ladogameer zijn
de Russen er evenmin in geslaagd hun stel
lingen te handhaven. Over de geheele
frontlijn zijn zij teruggedreven. Op de
Karelische landengte bereikten de Roode
troepen de voorposten van de Mannerheim
linie. Het is zeer de vraag of zij in staat
zullen zijn den machtigen vestinggordel te
doorbreken.