TEXELSCHE COURANT
^52ste Jaargang
Zaterdag 3 Februari 1940
Eerste blad
No. 5416
Texelsohe Berichten
De Wereld
IN KAART
1 ziet
'n Ai
>e\vij
Uitgave
v. Boekhandel en Drukkerij
v> h. Langeveld en De Rooij
Den Burg Telefoon 11
D- ||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiniii|l|ii|iiiiiiiiiii»illllll
cr.IIIIIIIIIIII TER overdenking, iiiii,
•eerjfflgT iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiniiiiiiiiHHmmlIIIII
PRAATJES.
Pf Spr^atjes vullen geen gaatjes. Mooi-
sprekers komen er niet alleen met woor-
,|^r tienL Op uw daden komt het aan. Praatjes
t „„kunnen heel verleidelijk klinken, doch uw
el daden dragen het kenmerk van uw stre-
lr'e ven. Er zijn praatjesmakers, die allerlei
j gefantaseerde verhalen doen en zelf e,n-
dtfiijk in hun fantasterij schijnen te geloo
)ve! ven. Er zijn erger praatjesmakers, die
rher. leugenachtige dingen rondstrooien Wacht
"ten u voor zulke gevaarlijke lieden. De praat-
ma™* x-
n
olj vrees \oor de praatjesmakenijweert de
fen Braatjes over personen en instellingen
tec uit uw omgeving en zoekt uw kracht niet
1 - J' in woordenpraal doch blijft immer beden-
ken: praatjes vullen geen gaatjes.
a jesmakers zijn in ieder opzicht te wan
trouwen. Houdt u van hen verre en hebt
VOOR HOOFD EN HART.
1
»vd
ZONDAG.
Niet door weenen of treuren wordt in-
Vl nerlijke vrede verkregen. Boeddha.
en Ou MAANDAG.
,#Wij weten soms niet, hoeveel kwaad wij
v' doen door gebrek aan medegevoel.
1 E. S n e 1 le n.
DINSDAG.
Men moet in zijn jeugd een stok snij-
den, waarop men in zijn ouderdom steu-
nen kan.
WOENSDAG.
K jÉOnze waarde bestaat niet in uiterlijke
praal maar in wat we innerlijk zijn.
DONDERDAG.
Een huis wordt gebouwd, maar een
tehuis moet gevormd worden.
VRIJDAG.
I De mensch is nooit grooter dan ge-
(knield voor zijn ideaal.
ZATERDAG.
Geen nutter ding voor gramme zinnen,
dan stil te zijn en tijd te winjnien.
Cats.
ALGEMEENE TEXELSCHE
POLITIEVERORDENING.
I VEE-DRIJVEN. Het is verboden op de
■openbare weg: a. trekdieren te geleiden
anders dan aan halsters, teugels of leid-
|se:s; b. in de kom meer dan twee en bui
ten de kom meer dan drie niet aan
gespannen al dan niet aan elkaar gekop
pelde trekdieren te geleiden; c. op een
a trekdier gezeten, meer dan één met aan
gespannen trekdier te geleiden. Art. 111
Hllll LUCHTBESCHERMING. IIIII!
||||i|i;iiiiiiiiii;uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiii||||||
VETERINAIRE LUCHTBESCHERMING
Wat het vee ui de weide betreft, zal het
I du.delijk zijn ,dat hoe meer het vee VER-
SPREID loopt, hoe kleiner de kans is op
de mogelijkheid bij aanvallen te worden
getrotlen. Wanneer vermoedt woïdi, dat
vee door STRIJDGASSEN is getroffen,
dient men allereerst d.ergeneeskundige
hulp in te roepen. Aangezien het vaak
zal gebeuren, dat het eenige tijd duurt,
voordat de dierenarts aanwezig is, zal «de
I veehouder zich op de hoogte moeten slel-
I len van de voorbereidingen der te nemen
f maatregelen en goed moeten weten, welke
gevaren hierbij zijn gezondheid kunnen
bedreigen. Ook de kleine huisdieren, als
kippen, duiven, honden en katten, enz.
enz. hebben recht op onze bescherming en
dienen te worden opgesloten. Wanneer
men er toe overgaat een NIEUW GE
BOUW te zetten, zal men er rekening mee
moeten houden, dat zooveel mogelijk van
brandvrij materiaal gebruik wordt ge
maakt en dat vo'doende schuilkelderruim
te wordt ontworpen. Rieten daken worden
niet meer aangebracht en de kleur der da
ken moet zoo weinig mogelijk tegen de
omgeving afsteken. Stallen bouvve men
van steen (buitenmuren anderlralfsteens)
met ijzeren ramen, betonnen vloer, sla
ken en afscheidingen van ijzer. Deuren
moeten goed sluiten en naar buiten open
gaan. Luchtkokers moeten op verschillen
de hoogten van schuiven voorzien woiden,
waardoor zoo noodig behoorlijke afslui-
illlil
LANDBOUW VEETEELT
SCHEUREN. De Minister van Econo
mische Zaken maakt bekend, dat zij, die
na 1 Sept. 1939 blijvend grasland scheur
den of nog zullen scheuren, een derde
der hierop geteelde granen voor eigen ge
bruik mogen behouden of een toewijzing
zullen ontvangen voor een extra hoeveel
heid mengvoeder, hiermede overeenko
mende. Het op deze gescheurde graslan
den geteelde ruwvoeder (aardappelen,
voederbieten, enz.) wordt voor eigen ge
bruik gelaten Alleen die landbouwers kun
nen op deze regeling aanspraak maken,
die hun na 1 September 1939 gescheurd
of te scheuren grasland hebben doen
goedkeuren door de productiecommissaris
en geen nieuwe graslanden ter vervan
ging van deze gescheurde graslanden
hebben, aangelegd.
De noodige aangifte-formulieren wor
den verstrekt door de L.C.O. De regeling
treedt in Werking, nadat het gescheurde
grasland bij deze organisaties is gere
gistreerd.
DAAR IS DE KRANT.
Cok aan de oorlogsfronten ziet
men telkens met belangstelling naar
de krant uit. Hoe staan de kansen?
Wanneer zal het einde komen?
Een motorordonnans rr.et zijn
nieuws aan het Fransche front.
ting kan plaats vinden, terwijl voor alle
ramen en vensters aan de buitenzijde hou
ten blinden moeten worden aangebracht,
ook voor de stalramen. Zolders moeten
van onbrandbaar materiaal gemaakt zijn.
Een brandmuur tusschen het woon- en
bedrijfsgoed: el te is noodzakelijk.
Reeds merkten we op, dat een veteri-
na re luchtbescherming noodzakelijk is.
Deze is een onderdeel van de gemeente
lijke luchtbescherming en is dus in handen
I gesteld van dj gemeentelijke overheid en
J Z'J wordt geregeld in overeenstemming
met de luchtbeschermingsmaatregelen in
de gemeente. Bij deze veterinaire hulp
verleen uit heeft de dierenarts de leiding
op de plaats van het ongeval, waar hij
wordt bijgestaan door een of meer veteri
naire hulpploegen. Het land is verdeeld
in een aantal kringen en teneinde een:
goede verdeeling van het aantal dieren
artsen te verkrijgen en om tevens even
tueel te kunnen beschikken over localitei-
ten, zal bij deze kringvorming zooveel
mogelijk gebruik worden gemaakt van de
bestaande of nog te vormen vleeschkeu-
ringsdiensten De dierenarts ontvangt van
het hooid van de luchtbeschermingsdienst
een instructie, waarin wordt aangegeven
de bevoegdheid, de grenzen van de kring
zijn taak, dc hulp van de gemeentelijke
luchtbeschermingsdienst, waarop hij kan
reken ju en verder wordt in de instructie
vermeld, tot wie hij zich om hulp moet-
richten De instructies der veterinaire
fijilpploegen worden door de dierenarts
vastgesteld.
De veterinaire-dienst zal met alleen over
voldoende personeel, ook over voldoen
de transportm.ddeten moeten kunnen be
o-m
luiUiuii/iu/u
HET IS MAAR EEN BOER -
Het is maar een boer, hoort men wel
eens zeggen. In dat woordje „maar" zit
de angel, het vernederende, de achteruit
zetting van onze stand. Alsof de bodem
arbeid minderwaardig is ten opzichte van
het andere werk, op kantoor, atelier, in
winkel of werkplaats. Alsof onze vuile
kleeding ons meer misstaat dan een kaal
gesleten kantoorbroek of een muffe win
kcljas. Alsof onze schop of riek een min
derwaardig werktuig is vergeleken bij
een schrijfmachine, pen of ellestok. Als
of men minder hersens noodig heeft voor
het telen van producten dan voor het
verkoopen daarvan. Alsof er minder over
leg noodig is voor het maken \an een
teeltplan op onze gronden dan voor hel
schrijven van een brief of het afwegen
van een ons kaas en een half pond boter
NEEN, men mag onze bodemarbeid
niet als iets minderwaardigs beschouwen
En toch wordt hij minderwaardig ge
acht. En minder beloond ook. Dat is al
vaak beweerd en ook heel vaak tegerf
gesproken.
Nu is het heel moeilijk om verge lij
kingen te treffen tusschen verschillende
arbeidsprestaties en de daarvoor gege
ven belooningen. In Duitschland heeft
men eens voor deze oorlog een on
derzoek ingesteld en .ging na hoeveel
het heele volksinkomen was en daarnaast
hoegroot het inkomen was van de agrari
sche bevolking. Daarbij bleek, dat 't loon
van dj bodemarbeiders ten opzichte van
het heele volksinkomen bedroeg:
in 1934 20 procent;
in 1935 20 procent;
in 1930 19 procent;
in 1937 IS procent;
in 1938 17 procent.
Als nu het aantal arbeidenden op de
akker en in de tuin ook dezelfde percenta
ges vertoonden, was tegen die cijfers
niets in te brengen, maar zoo was he
niet. Het aantal dergenen, d.e van Land
en tuinarbeid leefden, beliep t.o. van alle
arbeidenden:
in 1934 30 procent;
in 1935 28 procent,
in 1936 27 procent;
in 1937 25 procent;
in 1938 24 procent.
„Daar zit wat in", in liet naast elkaar
zetten van deze cijfers. Dertig procent
der werkenden: 20 pet. van liet loon.
Dat wil dus zeggen, dat land- en tuinar
beid in Duitschland maar met twee der
den van het algemeen loon betaald wordt
En ik geloof, dat het in ons land niet
anders, in geen geval beter, is.
AGRICOLA.
schikken. Aangezien in oorlogstijd vee
auto's moeilijk te krijgen zullen zijn, zou
den z.g. opleggers, eenvoudige aanhang
wagens op twee wielen, gekoppeld aan
personen-auto's, te gebuiken zijn Deze
vervoermiddelen zullen moeten dienen om
getroffen, ongeneeslijk vee naar de n .od-
slachtplaats te vervoeren In dit verband
zal het ook gewenscht zijn, dat tot hiel
Hulppersoneel ook een slager behoort, die
kan beschikken over voldoende slagersge
rcedschappen, terwijl het personeel moe.
kunnen beschikken over gasmaskers en
beschermende kleed mg.
Het spreekt wel vanzelf, dat de keuring
van dergelijke dieren met zorg dient le
geschieden De we den, welke met gassen
besmet zijn, moeten duidelijk kenbaar ge
maakt wonden door het jdaatsen van
waarschuwingsborden. Deze borden wor
den pas verwijderd, wanneer men er zeker
van is, dat gevaar voor het vee geweken
is.
Voor een goede gang van zaken zal een,
practisch oproep-systeem moeten worden
ontworpen, waarbij de veehouder het
hoofd van de luchtbeschermingsdienst
en deze weer de dierenarts op de hoogt*
stelt; tevens wordt de veterinaire-hulp
ploeg bevolen, zoo spoedig mogelijk uit te
rukken. Deze ploeg zal onmiddellijk na
aankomst ter plaatse de noodige maatie
gelen treffen onder leid'ng van de ploeg
commandant, zoodra de dierenarts tei
plaatse is, stelt de ploeg zich onder zijn
leiding voor verdere arbeid.
Ten slotte dient men voor het vervullen
van eenige taak bij de luchtbescherming
slechts personen aan te stellen, die niet
dienstplichtig zijn. N.
EEN SCHUILLOOPGRAAF.
Gok in deze oorlog is weer gebleken,
dat vijandelijke vliegers het niet zelden
op de burgerbevolking gemunt hebben.
Voor hen, die een schuilloopgraaf bij hun
woning zouden kunnen en willen maken
geven we hier een teekening, welke aan
du.delijkheid niets te wenschen overlaat.
De afmetingen hangen af van de be
hoefte en van de grondwaterstand. Een
diepte van twee meter is raadzaam. Kan
men zoo diep niet komen, werp dan het
uitgegraven zand aan de zijden op. Op
onze teekening zijn de wanden met hout
bekleed en wordt deze bkleeding met bal
ken (latten gestut (ho. 3—4) Hiet dak
wordt gevormd door een golfplaat (7)
met een flinke laag zand bedekt (1) Om
regenwater te laten wegloopen, legt men
aan de eene kant onder de golfplaat een
paar tijen met zand gevulde zakken: 2. Op
de bodem van de loopgraaf sintels of
grind: 6. Om regenwater, dat in de loop
graaf zou komen, te verzamelen, wordt
een tamelijk wijde buis in de grond ge
slagen (5)
AARDBEIEN. De kweeker P. Vis
voerde een dezer dagen aan de veiling te
Wateringen de eerste aardbeien aan Ze
brachten 16 ct. per stuk op. Ze wtaneni
gekweekt met behulp van eiectrische ver
warming en belichting op het laboratori
um van de Technische Hoogeschool te
Delft.
mjOLEXPORT. De Kamer van Koop
handel verzocht dj Spoorwegen en de
Minister van Eoon. Zaken om beschik
baarstelling van meer wagons voor de
verlading van kool van de Langedijker
gemeenten naar Duitschland en Zwitser
land. De uitvoer wordt nu door te kort
laadruimte belemmerd
OOSTEREND
SCHOOLFONDS O.L.S.
Ten bate van het Schoolfonds der O
L School alhier wordt een loterij geon
ganiseerd. B. en W. verleenden hiervoo
toestemming bij besluit van 24 Januari
Eind Maart hoopt men de trekking te
houden.
EIERLAND.
GEVAARLIJKE WEGEN.
Van auto- en motorbestuurders woidt
tegenwoordig groote voorzichtigheid ge
eischt. Alom zijn de wegen glad en door
ijsbulten oneffen, wat het verkeer op
menige plaats heel erg belemmert. De
wegen in Eierland maken hierop geen uit
zondering. Een sneeuwploeg, door mili
tairen bediend, heeft gepoogd de wegen
beter begaanbaar te maken, maar het be
vroren sneeuvvpak liet zich niet wegne
men. De toestand werd er eerde slechter
dan beter op, meldt een onzer bericht
gevers. Maandagmorgen raakte bij de
won'ng van de heer L. Naye een auto te
water. Gelukkig liep het ongeval best af,
maar ook dit ongeval wijst er weer op,
welke gevaren het snelverkeer in deze
wintertijd bedreigen. V.
Op zoo'n ijsbult is deze week ook de
auto van de heer S. Heerschap gestrand.
Een wiel sneuvelde en op drie wielen ver
dergaat n et.
PAPIER HOUDT DE KOU
TEGEN.
De felle kou, waarbij in Finland
gestreden moet worden, maakt
warme kleedij noodzakelijk. Ook
daarvoor zorgt het Roede Kruis
In de dikke uniformbroeken en
-jassen wordt een laag krantenpa
pier aangebracht. Meisjes helpen
daaraan mee.
VAN OVER DE GRENS. IHIIIIIUtl
l|||||iiiiiii:iiiiilii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiii!iiitiiitiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!||||||
DE REDE VAN
MINISTER VAN KLEFFENS
De reacties op de rede van Minister
Van Klef fens in het Parlement is ia
het buitenland zeer verschillend Duitsch
land is ontsterfid over deze kloeke reek.
Speciaal de passages over de Volkenbond
vonden in Duitsche kringen geen instem
ming.
Te Londen heeft men met belangstel
ling van de rede kennis genomen en mea
eerbiedigt het standpunt van Nederland.
Men wijst er overigens nogmaals op dat
de genoemde rede van Churchill een per
soonlijke meening van hem inhield. In
Deensehe kringen is de rede met voldoe
ning ontvangen. Men hoort daar in deze
rede dc toon die de Oslo-staten in al hun
verklaringen leggen men richte zijn den
ken op de vrede.
Cok Italië heeft met instemming deze
rede ontvangen. Italië heeft zoo wordt
geméld steeds de bedoeling gehad het
conflict te localiseeren en de neutralen
te steunen in de handhaving van hun
zelfstandighe.dspolitiek. Daarom lag deze
rede volkomen in de lijn van het Itali-
aansche denken.
DE REDE VAN DALADIER.
De minister-president van Frankrijk
heett een radiorede genouden, waarin hij
nogmaals het Franscne standpunt inzake
de oorlogsdoeleinden uiteenzet. Hij schil
derde in welsprekende bewoordingen de
ellende, die er, naar hij zeide, moest
hcerschen in de door Duitschland ver
overde landen en kwam vervolgens te
spreken over het „Frankrijk achter het
iront„Frankrijk kent geen angst", riep
de minister-president uit. ^want het denkt
aan de toekomst en is zeker van de over
winning".
„Wat de Fransche soldaat van iedeie
Franschman vraagt, vragen mag aldus
Daiadier, „dat is, zich bewust te zijn van
de ernst van de toes land, ondanks het
reit, uat de oorlog nog steeds niet in volie
omvang is uitgebroken."
Daiadier wees er op, dat in verband
met de totale oorlog, die verwacht wordt,
krachtig is toegegrepen daar, waar niet
de rechte man op de rechte plaats stond.
Over Duitschlands macht liet Daiadier
zich in geringschattende bewoordingen uit.
En hij besloot met te zeggen, dat Fr^pik
rijk een overwinning zal behalen, doch 'n
overwinning, die een zege der wapenen
verre te boven zal gaan. „Wij moeten de
menschelijke vrijheid en waardigheid red
den".
ACTUEELE VRAGEN.
21. HELGOLAND. Is dit eiland sinds
lang Duitsch? Antw.:
1300—1714 eigendom van de Hertogen
van Sleeswijk.
1714—1807 Deensch.
1807 Veroverd door de Engel-
schen en door dezen ais
stapelplaats voor smokkel
waar gebruikt. Door Dene
marken v bij de Vrede van
Kiel, aan Engeland afge
staan.
1814 1890 Engelsch.
1890 tot heden Duitsch. In 1890 werd
het door Engeland met
Duitschland tegen Zanzi
bar en Witoe (Uost-Afrika)
geruild.
Het Verdrag van Versailles bepaalde
o.a. dat de vestingwerken op Helgoland
geslecht moesten worden Dit geschiedde
begin 1920, maar Juli 1936 onttrok Ber-
ijn zich aan het verbod en liet het met
de versterking van Helgoland beginnen.
DUITSCHLANDS ACHTERLAND.
In de eerste phase van den oorlog heeft
Duitschland het eerste doel in drie weken
tijds bereikt. Wilde het Derde Rijk name-
diverse staten in Zuid-Oost en Zuid-Europa
is het Duitschland thans gelukt den oorlog
terug te brengen tot een één-frontoorlog
Op bijgaand kaartje ziet men alle
spoorwegverbindingen door Polen naar
Rusland en naar den Balkan. Aansluitend
b(j dit spoorwegnet zal een uitgebreid
kanalennet worden aangelegd. Onder meer
staat een groot kanaal van de Zwarte Zee
naar de Oostzee op het programma.
CRENÏOVLKGANGEH '/OOk HfT SPOOR-VLO
VERKEER- DuiTSCHLANO $Ovj£T- Duin*
\jooenAAnsit fPoonm&ctt
RuSStSCME o/tl NS
mmm^CREN iet, 1/4 N AHOERE LA//
kitomefr'
roti*
Vwv*<J
Koers A
KRQKAU
vêoeat
lijk eenige kans maken, dan was het ook
absoluut noodzakelijk, dat het zijn tegen
standers Je mogelijkheid om Duitschland
te omsingelen ontnam.
Door de overweldiging van Polen, de
vriendschappelijke verhouding met de
Sovjet-Unie en door de handelsrelaties met
Hoewel het ondoenlijk is om import en
export over de zeewegen te vervangen dooi
goederenvervoer over land beteekent de
handelsvrijheid, welke Duitschland zich in
Oost- en Zuid-Oost-Europa heeft verovera
toch een zeer belangrijke versterking van
z(jn oorlogseconomie.