Moeder,
Moge de wereld zich bezinnen
<57',
EEN KWART-EEUW GELEDEN
De Wereld
IN KAART
sa
z
DAT IS GEEN WERK
Op het land van de heer S. J. Flens
zijn deze week eenige vandalen aan het
werk geweest. Het land is toegankelijk
van de Hoornderweg af. In de onmidde-
lijke nabijheid van de toegang hadden
personen het is mogelijk, dat het er
een geweest is op de meest ergerlijke
manier bloemen afgesneden, vermoedelijk
in het donker, want de bloemen waren
alle halverwege de steel afgesneden.
Men dient in te zien, dat dit geen werk
is. Heeft men gr&ag een ruiker bloemen,
het komt ons voor, dat men het dan be
hoorlijk vragen kan En in veel gevallen
zal men dan zijn neus niet stooten. Het
kunnen geen fatsoenlijke menschen ge
weest zijn, die op de bovenomschreven
meer dan ergerlijke manier onder de
bloemen aan het vernielen zijn geweest.
De heer Flens zal zijn maatregelen ne
men K.
„WAS 'T MAAR ZOO"
denkt de pluimveefokker.
Wat zeg je daarvan, vrouw?
Allemaal meiden. En nu hadden
we zoo op een jongen gehoopt.
Toen je klein was, kindje,
Met je krullen blond,
Was je ieders vrindje,
Liep je zingend rond.
Moeder zocht je handje,
Als ze zorgen had.
Jij wist haar te troosten
Met je levensschat
Toen je op een Mei-dag
Naar je schooltje ging,
Stapte je naast moeder
Vol verwondering.
O, je zou wel groot zijn
En je gaf geen last,
Maar je handje trilde,
Moeder hield het vast
Toen j' als groote jongen
Heel zelfstandig deed,
Zocht je troost bij Moeder
Bij je jongensleed,
Want je had geheimpjes,
Die geen vader wist
En je goede moeder
Heeft zich nooit vergist
Later kwam het leven,
Vol verleidelijkheid.
Je deed domme dingen,
In een domme tijd!
Maar als moeders hand weer
Naar de jouwe zocht
Ging je veilig verder
Op je groote tocht
Nu je dan getrouwd bent
In de verre stad,
Met veel jonge vreugde
Langs je levenspad,
Kom je naar je moeder,
Blijft de liefdeband
Door de zachte streeling
Van de moederhand
Eenvoudige mannen van neec
Slechts visschers, gewend
Op hen daalt Gods Geest als
En lijden noch dood kan hun
Zij hebben de toorts in hun
En dwars door de nachten
Als machtige golven, door
Zoo hebben hun woorden de
ed'iige stam,
aan 't geweld der orkanen,
een laaiende vlam,
geestdrift doen tanen,
handen geklemd,
der wereld gedragen,
niemand getemd,
menschen verslagen.
En weer is het Pinkster, weer vieren wij feest.
God, schenk ons dat vuur, die bezieling, die geest.
Want enkel Uw Geest zal de wereld verwinnen.
Wij zien om ons heen slechts een wereld van staal,
Van staal en beton. Kom dan Pinkstervuur, daal.
Opdat zich de wereld nog moge bezinnen.
HUIB FENJJN.
SCIIERFVRIJE SCHUILPLAATS.
We geven nogmaals een afbeelding van
een scherfvrije schuilplaats. Ze kan te pas
komen! De toelichting gaven we reeds.
Desgewenscht verstrekken we gaarne na
dere inlichtingen.
||||||lllllllllllllll!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH||||||
IIHII BINNENLAND llllll
||||||llllllllllllllllllllll!ltll!llllll!lllllll!l!lllllllllllllllllll"llllll"l'l"l"l!l"'llllll
De eerste bloemkool verscheen
Maandag aan de Beverwijksche veiling.
Te Nederweert verdronken een
sluiswachter en zijn zesjarig dochtertje
in de sluiskolk. De vader had het kind
willen redden.
De Finsch-Nederlandsche Vereem-
ging stelt f 100.000 beschikbaar voor een
te stichten tehuis voor oorlogsinvaliden.
In de Betuwe constateert men een
rijke vruchtzetting. Men verwacht een
rijk fruitjaar.
Op de Rotterdamsche veiling bleken
een dezer dagen anderhalf millioen krop
pen sla onverkoopbaar.
Bij inbraak bij een bejaard echt
paar te Boekei, N Br werd een bedrag
van f 5000 ontvreemd.
Na negen jaar is de torpedojager
Jan van Galen uit Indië in Nieuwediep
teruggekeerd
De Ned. Gezant in de V.S. zal in
geval van een aanval op Nederland, de
betaling voor ambtenaren buiten Neder
land verzorgen.
De daders van de inbraak te Laren,
waarbij voor f 17.000 aan juweelen werd
gestolen, zijn te Hilversum gearessteerd.
Zij hebben bekend. Voor f 5000 aan ju
weelen was voor f 20 te Den Haag aan
een opkooper verkocht
Door de benoeming van Mr Dr. A.
A. van Rhijn tot Minister van Landbouw
en Visscherij is het departement van Eco
nomische Zaken gesplitst. Min. Steen-
berghe houdt Scheepvaart, Handel en
Nijverheid
lllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiillllll
GEMEENTE TEXEL.
||||||llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH||||||
BRANDGEVAAR.
De Burgemeester van Texel wijst nog
eens met nadruk op het brandgevaar, dat
in de Dennen kan ontstaan, wanneer het
rookverbod aldaar met ten strengste
wordt nagekomen.
In verband met de aanwezigheid thans
reeds van vele militairen en in sommige
gevallen gezinsleden van deze, wordt
hierop nog eens de aandacht gevestigd.
Door een kleine onvoorzichtigheid kun
nen op dit gebied onherstelbare ver
woestingen worden aangericht.
Op algemeene medewerking wordt een
beroep gedaan.
De Burgemeester van Texel,
KAMP.
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii(iiiiiiiiiiiiiiiiini||||||
IIIIHIIIIII ESPERANTO.
UJIIIllllllllllllllllllllllllllllllillllinilllllllllllllliliKIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIKIKIIIllllllt
18. Van het wereldbekende Esperan-
to-maandblad „La Praktiko" verscheen 't
100e nummer. De redacteur is ook op
ons eiland geen onbekende. Hij werd
in Marosludas (Hongarije) geboren. Deze
plaats is thans in bezit van Roemenië.
Sinds 1929 woont hij in Den Haag, waar
hij samen met 't echtpaar Isbrücker het
Intern. Cseh-Instituto de Esperanto op
richtte. Tweemaal trad hij als spreker
voor de TEXELSCHE ESPERANTISTEN
op.
In de correspondentierubriek van de
lcatste nummers van La Praktiko tref
fen we advertenties aan uit Bulgarije,
Denemarken, Frankrijk, Hongarije, Italië
Nederland. Ned.-Indië, Portugal, Zweden,
Brazilië, Litauen, Sovjet-Unie, Zwitser
land, Ver. Staten v. Amerika, Noorwe
gen, Tsjecho-Moravië.
MEI 1915.
NEDERLAND.
Duitsche onderzeeërs torpedeeren het
Nederlandsche schip Medea. De beman
ning kreeg maar 5 minuten tijd om zich
in veiligheid te stellen. Terwijl de regee
ring scherpe nota's tot Berlijn richt, geeft
onze pers uiting aan haar verontwaardi
ging over het feit, dat de Medea reeds
het vijfde Nederlandsche schip is, dat
door Duitsche duikbooten in de grond ge
boord wordt. De Engelsche en Fransche
bladen bevatten naar aanleiding van
deze gebeurtenis hoofdartikelen, waar
in beweert wordt, dat deze aanvallen op
onze schepen geen andere bedoeling
hebben dan de Nederlandsche regeering
te tarten en tot het uiterste te prikkelen,
in de hoop, dat wij onze neutraliteit zul
len laten varen.
Het herhaalde torpedeeren van Ne
derlandsche schepen door Duitsche on
derzeeërs wekt zooveel verontwaardi
ging, dat zelfs de redacties van enkele
onzer grootste dagbladen het hoofd
verliezen en de regeering aansporen om
hetniet langer bij „nuttelooze protes
ten" te laten, maar „tot daden over te
gaan". Het ministerie Cort van der Lin
den echter blijft met onverstoorbare
kalmte en wijs beleid haar politiek van
uiterste voorzichtigheid en vermijding
van conflicten voortzetten.
Het aantal valsche zilverbons van
f 5.dat in omloop is, blijkt zoo
groot te zijn, dat de Nederlandsche
Bank besluit dit papiergeld uit de circu
latie te nemen.
Het oosten van ons land wordt over
stroomd met woonwagens. De kranten
spreken zelfs van een „woonwagen
ramp". In groepen van 30 tot 40 wagens
kiezen de zwerversbenden ergens hun
woonplaats en van dat oogenblik af re
gent het diefstallen van hooi, stroo, vee
voer, eieren, kippen, enz. In Nunspeet
leveren de met hooivorken en jachtge
weren gewapende boeren een ware
veldslag tegen de zigeuners en weten
hen te verdrijven.
Onze burgerij lijdt aan „spionitis", zoo
als de pers spottenderwijs de overdre
ven spionnenvrees noemt. In iedere
vreemdeling ziet men een snoode verra
der. Volmaakt onschuldige personen,
die familieleden in een andere stad be
zoeken en de bezienswaardigheden dier
stad met eenige aandacht bekijken, wor
den niet zelden door het publiek gemo
lesteerd en zelfs in optocht naar het po
litiebureau gebracht. Ook worden ras
echte Nederlanders, die toevalligerwijs
een uitheemsch klinkende naam dra
gen, met argwaan gadegeslagen.
In de gevangenis te Gorinchem over
lijdt de beruchte Leidsche giftmengster
„Goeie Mie" genaamd, wier levens-
groote beeltenis in het panopticum te
Amsterdam jarenlang een bezienswaar
digheid was. „Goeie Mie", die zich bij
voorkeur bij bemiddelde oude dames
als ziekenhulp aanbood, bracht ver
scheidene harer „patiënten" door lang
zame vergiftiging om het leven. In 1883
werd zij gearresteerd. Toen haar mis
daden bekend werden, was de verbit
tering zoo groot, dat de gevangenis
dreigde bestormd te worden. Zij werd
tot levenslange gevangenisstraf veroor
deeld.
DE MACHTSVERHOUDINGEN IN DE
MIDDELLANDSCHE ZEE.
De Middellandsche Zee is de „Moeder
der geschiedenis". Ze was eens het middel
punt der antieke wereld, die nog voortleeft
in vele namen. Toen de menschheid ont
dekte, dat de wereld veel grooter was, dat
er oceanen waren en andere groote wereld-
deelen vol rijkdommen, zonk de Middel
landsche Zee terug in de politieke onbetee-
kreeg d. Middellandsche Zee opnira:.n
groote beteekenis. Alle zich tengevok^
daarvan voordoende problemen wowS
thans aan de orde gesteld door Italië i
zijn macht in de Middellandsche Zee'
bevestigen.
Dat is in de laatste weken met bijzo, i
deren nadruk geschied door Virgin
Gayda, den hoofdredacteur van het „GioJijk
nale d'Italia". Ons kaartje geeft een beeibc
van de verhoudingen in de Middellandse^.
Zee. In het middelpunt der belangstel]^,J j
staan natuurlijk de Engelsche burehU?\,
Gibraltar en Port Said, die in staat zi
de Middellandsche Zee van de wereldzeejfl 1
af te sluiten en vervolgens Malta, e M'
schijnt te zijn ingesloten door de Italiaa—*-
JOEGO
SLAVIË
ROEMENIE
)bulgarije[
Napels m
Tnpjni
pOibrjInr
f.MAROKKOALGIERS TUNIS '/V
yy////////////////?///yy/////yy/y^
1/taliaanschO Steunpunten Y/fa^foTripoUs
ESS SPAANSCH
ZZZaFRANSCHl*
^BRITSCH X
\Z~
TURKIJE
Oodeuiwt)
GZZPa
kenendheid. In dien tijd verkreeg Enge
land, als het ware door een instinct voor
de toeKomst gedreven, zijn steunpunten te
Gibraltar en op Malta, het midden in de
Middellandsche Zee gelegen eiland. En
toen tegen het einde der eeuw het Suez-
Kanaal gereed kwam, had het twee stations
op den nieuwen weg naar Indië. De weg
daarheen was veel korter geworden en
Engelanci verzekerde dien nog verder spe
ciaal door de inbezitneming van Egypte.
Frankrijk schiep tn de laatste tientallen
jaren zyn Noord-Afrikaansche bezit, Italië
kreeg in Libye zijn „vierden oever".
Met de opening van het Suezkanaal ver-
sche steunpunten op Sicilië, door Tripo^
en het zeer versterkte Pantelleria en c^ul
door de beteekenis van het Italiaanse^""
luchtwapen sterk aan militaire waanuH
voor Engeland heeft ingeboet. x
De Dodecanesus is wel eens de „vuurj
toren van Rome in de Middellandsche Zetj
genoemd, als steunpunt voor de luchtvlot
reikt zij tot Cyprus, Port Said en Alexanj
drië en tot de Dardanellen. Voor Italië ij
het van belang, het midden van de Middeij
iandsche Zee te beheerschen en de Straéj
van Sicilië tusschen Sicilië en Tunis af tl H
sluiten. De kaart laat zien, dat de militair!
voorwaarden daarvoor aanwezig zijn. j
BELGIE
Ondanks de aanwezigheid der Duit
sche bezettingstroepen wordt de ver
jaardag van Koning Albert in vele Bel
gische plaatsen op feestelijke wijze
gevierd. Duitsche patrouilles oefenen
een scherpe controle uit op het feest-
vertoon en verbieden iedere optocht of
samenscholing. In Brugge werpen eeni
ge Vlaamsche straatbengels met slijk
naar de Duitsche vlag. Terstond wordt
de ouders dezer kinderen een maand
gevangenisstraf opgelegd.
PORTUGAL.
Het land krioelt van geheime genoot
schappen, die de bevolking tot revolutie
ophitsen. Zoowel in de steden als op het
platteland is de ontevredenheid groot.
Overal heerscht wanorde. Als protest
tegen de reeds vele malen verhoogde
belastingen laten de boeren hun land
biaak liggen, zoodat er bovendien nog
hongersnood dreigt.
ENGELAND
De officieren van overmeesterde duik
booten worden door de Engelschen niet
als gewone krijgsgevanaenen geïnter
neerd, doch in de gevangenis gewor
pen. Men motiveert deze houding met
het argument, dat de „genadelooze
wreedheid, waarmee de Duitsche U-boot
commandanten zonder waarschuwing
schepen tot zinken brengen en de op
varenden aan hun lot overlaten, niet
meer beschouwd kan worden als een
methode van oorlogvoering, doch als
moorddadige barbaarschheid"
JAPAN.
Het Japansche Rijk, dat geen wl
meer weet met zijn reusachtige bevcg
kingsoverschotten, zoekt koor/sacht|
naar expansie van zijn gebied. Nadcg
een grootsch opgezet plan tot het ze^m
den van voorloopig 15.000 Japanner
naar Californië op de tegenstand vand;"""
Californische overheid is a/gesIuifflS
schijnt Mandsjoerije in aanmerking
komen om geannexeerd te worden. All
een voorzorgsmaatregel concen/reeill
China troepen aan de grenzen.
CHINA.
Langs een deel van de ChineescAej
Oostgrens hebben machtige Japansche]
tioepenconcentraties plaats. De grens|
bevolking vlucht naar de binnenlandeng
De regeering te Peking protesteert te Tclj
kio.
Wetenschappelijke tijdschriften gevet
uiting aan hun vrees voor een „ontrtfde
king van West-Europa". In bijna ai.e™e
landen van Europa aldus deze blodig
den gaat door afslachting van mill j
oenen jonge menschen een geheele ge
neratie verdwijnen. Hierdoor zullen o:—
telbare vrouwen ongehuwd blijven, hel
geen neerkomt op een niet te becijfere:
teruggang van de bevolkingscijfers.
Daar is vrede, vreugd noch licht.
Dan op de enge weg van Plicht.
(De Genestet).
EEN GEDUCHT WAPEN: DE SNELLE EN ZWAAR GEWAPENDE TANK.
Wat zoon tank bij de oorlogvoering
beteekent wordt in de jongste oorlog
vooral op duidelijke wijze gedemon
streerd. Men heeft ze in soorten, lichte
en zware, van 20 tot 90 ton zwaar, met
er% zonder rupsbanden.
De zware tanks hebben een beman
ning van 816 man en voeren vier tot
tien stuks machinegeweren mee en ver
der nog een of twee 27Ht-c.M.-kanonnen
en een kanon van 10I5Vs c.M.
De snelheid kan wel 40 K.M. bedra
gen. De tanks zijn gepantserd en uit
gerust met radio, telefoon en rookont
wikkelingsapparaat.
A. en B. toonen de inrichting en de
werking van een tankval.
C. geeft de doorsnee van een modern
vestingonderdeel, zooals men ze in
Frankrijk, Duitschland, Nederland, Bel
gië, Italië, Finland, enz. aantreft.
TOELICHTING:
1. Voorpost.
2. Landmijnen.
3. Loopgraaf.
4. Prikkeldraadversperring.
5. Landmijn.
6. Automatisch geschut en periscoop
7. Tankversperring („aspergés")
8. Landmijnen.
9. Tankversperring (als 7).
10. Tankval (zie A. en B.)
11Prikkeldraadversperring
12. Automatisch geschut.
13. Loopgraat.
14 en 15. Zwaar verdragend geschut.
16 en 17. Luchtafweergeschut en
periscoop.
18. Cementen vlak voor de verzame
ling van regenwater.
19. Regenput.
20. Hoofdingang.
Op de belangrijkste punten aan hel
front vinden we verder onder de grond
een ziekenzaal, telefooncentrale, radio-
post, bibliotheek, badkamers, electr. keu
ken en vertrekken voor ontspanning van
officieren en manschappen.
VAN ZON EN MAAN. #111111
MAAN
ZON
Datum:
Op: Onder:
Op:
Onder
12 Mei
8,29 23,56
4.11
19,42
M
13
9,37
4,10
19,43
D
14
10,51 0,32
4,08
19,44
W
.15
12,05 1,03
4,06
19,46
D
16
13,23 1,31
4,04
1948
V
17
14,42 2,00
4,02
19,50
7
18
16,01 2,27
4,01
19 52
Maandag
13 Mei Eerste kwartier.