TEXELSCHE COURANT p5te Jaargang Woensdag 29 Mei 1940 No. 5449 DE NIEUWE TEXELSCHE COURANT WEDEROPBOUW! Texelsche Berichten m leidscl/e lammerenmarkt. WAARHEEN MET ONZE LAMMEREN? i Uitgave N V. Boekhandel en Drukkerij v[ h. Langeveld en De Rooij Den Burg Telefoon It IS SINDS 1 JULI 1930 IN DIT BLAD OPGENOMEN. IDVERTENTIES: 12 cent per regel; I minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor vier plaatsingen opgegeven, wordt drie maal berekend. Vraagt ons zeer voor- deelig tarief voor neringdoenden. EXELAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge heel met kleine letters gezet, hoogstens viervooruit betaald) BONNEMENTEN: f0.75 per kwartaal; buiten Den Burg tl.—; losse nrs. 4 ct ONDAGSBLAD: f0.50 per kwartaal; buiten Den Burg f 0,70. 3STREKENING no. 652. OOGWATER (ter reede van Texel v.m. (nam. ongeveer een half uur later.) Mei 30 31 1 Juni 2 3 4 ,36 4,34 5,42 6,50 7.55 8,46 9,30 OP 29 MEI LICHT OP VOOR RIJWIELEN en RIJTUIGEN 9.48 iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin WENDEN WIJ, NEDER- LANDERS, NU DE BLIK VOORUIT Dc geschiedenis van ieder volk kent hoogtepunten en laagtepunten. Wie zal zeggen, welke van deze ten slotte het meeste profijt heb ben geschonken in een hoogere Ibeteekenis van het woord. Ons ware geluk ligt met in zelfvoldane zekerheid, maar in liet werk on zer handen en van onze geest, niet in het genieten maar in het bou wen; niet in 't ontvangen, maar in het geven. Daartoe nesten ons nu nog evenveel mogelijkheden als er voor iedere mensch van goeden wille altijd en onder alle omstan digheden zijn geweest, zoolang de ze wereld draait. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii JTE-ZAKKEN Wie er meer dan 250 in voorraad heeft, oef daarvan vandaag nog opgaaf doen Jin het Textielbureau, Willemsplein 5, ft rnhem. ARDAPPELEN Denatureeren met recht op steun is nu et meer mogelijk. Gedane aanvragen arden ter zijde gelegd. 'UT. Het venverken en verhandelen van W is aan zekere beperking onderwor- :n. Herstellingswerken blijven toege- aan ,doch voor nieuwbouw wordt voor- opig geen vergunning verleend. OOR ALG. MILITAIR TEHUIS J Zaterdag had in het Alg. Militair Te- ïis in de Julianastraat de trekking plaats in de verloting welke ten bate van dit huis was georganiseerd. De heer Ka- r, garnizoenskapper, won de hoofd- ijs, n.l. dc fiets. lilt 3GEREIGENDOMA1EN Wie eigendommen van tiet Nederland- he of üuitsche leger of van Neder- ndsche of Duitsche militairen (particu- :ren) tot zich heeft genomen, dient hier in vandaag nog afgifte of inededeeling doen aan de politie. Verzuim wordt be- 'fraft. OUDT BOEK! '|Zoo ooit, dan is thans het bijhouden 1 n een degelijke boekhouding een eerste ^sch voor alle..zakenlieden. Wie er zelf et voor zorgen kan, raden we met na. uk aan eens overleg te plegen met een ^ministratiebureau, dat zich daarmee £aag zal belasten. De kosten vallen ze- 1 r mee. V.SCH DUUR MAAR SCHAARSCH 6A1s we nu eens niet met die veel be loken Zuiderzeedijk zaten wat u er dan met de visscherij een geld te "dienen zijn. De heer T. Dogger ver lacht een der dagen te Den Helder een M'. ti® geepen voor 1820 oent perst. J waren gedurende twee dagen in één m gevangen. De visch, zoo werd ons rziekerd, is thans zestig tot zeventig t. hooger in prijs dan in normale tijd. De vangst is echter zeer gering. Vroe- r kreeg je er wel 400 in een kom eit t aantal kommen was zoo groot, dat scheidene personen er een middel van >taan in konden vinden. iOORDENBOEKEN t*cransch Duitsch Engelsch niiVederlandsch en Esperanlo iEKHANDEL PARKSTRAAT - Tel. 11 TEXELAARS IN DEN VREEMDE. Wij stellen vanzelfsprekend veel be lang/in de ervaringen, welke oud-Texe laars aan de vaste wal in de spannende dagen, welke achter ons liggen, hebben opgedaan. Gaarne zullen we, bij voorkeur per briefkaart, daarover worden ingelicht. In alle provincies van ons land wonen le den van onze trouwe lezerskring. De dagbladen brachten slechts schaarsche berichten. Vriendelijk vragen we, aan ons verzoek gehoor te willen geven. Een post zegel hoeft het U niet te kosten. U plakt aan de adreszijde eenvoudig dit strookje. De porti komen dan voor onze rekening. Machtiging No. 1 Kantoor DEN BURG-TEXEL. Uit te reiken aan REDACTIE TEXELSCHE COURANT. ER DREIGT GEVAAR. Daar ook op ons eiland in de span nende dagen van 10—15 Mei menig schot is gelost, is de kans op het vinden van patronen, granaten of ander gevaarlijk goed met gering. Wie iets van die aard vindt, zij voorzichtig. Liggen laten en de politie waarschuwen is het beste, wat men doen kan. In Den Haag peuterden Vrijdagmiddag jongens aan een gevonden patroon, inet het gevolg, dat beiden in een ziekenhuis moesten worden opgenomen. De eene knaap werd de rechterhand af- afgcrukt. Dezelfde dag vonden kinderen op Ypenburg een handgranaat. Zij gingen er mee spelen, wat een van hen, de 12-j. F. v.d. M. het leven kostte. De twee an deren liggen zwaar gewond in het zieken huis te Voorburg. Ouders en onderwijzers zullen zeker de kinderen op dit bericht attent willen maken, opdat zij voor derge lijke rampen gespaard worden. binds jaren heelt iexel de eer deeersto lanunei enmarkt te hebben, maar de bij zondere tijdsomstandigheden brachten mede, dat de -eerste hier met kon plaats hebben. Leiden was daardoor aan de beurt, maar de Leidsche markt kon Vrijdag 24 Mei weinig voordeeien van die primeur oogsten, want de aanvoer was in tegen stelling tot andere jaren min.em en de rfandel daaraan evenredig. Dit moge deels nog een gevolg zijn van de vervoersmoeilijkheden te land.,zoo wel als te water, de grootste factor schuilt wel in het feit, dat Leiden nu vóór in plaats van na Texel kwam. In de cijfers ziet men dit duidelijk tol uitdrukking gebracht. Werden er vorig jaar op 19 Mei ruim vijfduizend en op 2ö Mei meer dan acht en vijftig honderd lammeren aangevoerd, de Leidsche vee markt zag er Vrijdag slechts ongeveer veertienhonderd, waarvan óOO van ons eiland. De handel was daarbij zeer terug houdend. De prijs stelde buitengewoon te leur. Zelfs onze beste Texelsche lam meren konden het niet verder bnengen dan f 6f 10. Zoo op het oog zou men dit niet ver wacht hebben, want er was vrij veel be langstelling. De aanvoer van andere dieren ter markt was vrij bevredigend. In sommige geval len was de aanvoer zelfs gr(boter dan de laatste maanden het geval was geweest. HOE STAAT HET MET HET BOUWBEDRIJF? Men consateert een stilstand in het bouwbedrijf, wanneer men de toestand momenteel overziet. Het werk ligt stil. Wjj hebben verschillende informaties bij alleszins ter zake kundige personen inge wonnen en men kan als zeker aanne men, dat deze stilstand in het bouwbedrijf primair een gevolg is van een inzinkilng van de durf -en de moed van hen, die aan het bouwen zijn. Men redeneert: het is nog lang geen vrede. En men wil het ri sico niet Ioopen, dat wat inen bezig is te bouwen, verwoest zou kunnen worden. Men is voorzichtig, misschien zelfs te voorzichtig. Wil het normale leven weer goed functionneeren, dan dient men zoo spoedig mogelijk alles, wat in normale tij den gedaan zou zijn, inderdaad te doen. Wanneer men wat dat betneft in gebreke blijft, kan het zeer lang duren, voordat alles weer gewoon loopt Wie draagt 't risico bij eventueele be schadigingen, de aannemer of de op drachtgever? In normale gevallen is het zoo: de opdrachtgever geeft zijn aanwij zingen, het object wordt gebouwd en wan neer het klaar is wordt er betaald. Wie draagt het risico bjj eventueele be onvoorziene omstandigheden ernstige scha de aan het in aanbouw zijnde wordt aan gericht? De aannemer stelt zich op het standpimt, dat dit risico gedragen dient te worden door de principaal. En dit is| ook allleszins billijk. In normale tijden neemt de aannemer de risico voor zijn re kening, omdat dit niet zoo geweldig groot is, maar nu...... Een knidere kwestie isde aannemer wordt verplicht hetgeen hij aankoopt on middellijk te betalen. Is het niet logisch, dat dan de principaal ook onmiddellijk be taalt? Het koopen en verkoopen op reke ning is voorloopig de wereld uit. Een op lossing is nog niet gevonden, doch men mag wel aannemen, dat dit spoedig ge beuren zal. Het normale leven herneemt lllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillllll llllll LANDBOUW EN VEETEELT. |||||1 ||||||iiiiiiiiiii!iiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|||||| NIET BIJ DE PAKKEN NEERZITTEN Door de gebeurtenissen der laatste da gen is veel ontwricht en verkeenen velen van ons in zorg. Het vervoer is zeer bemoeilijkt en dit brengt allerlei zwarig heden mee. Veel meer dan gewoonlijk komt het thans aan op eigen initiatief en de voortvarendheid van de boer. En zoo wordt vooral ook van onze boeren zeer veel gevraagd in een tijd, dat velen; in zorg en ongerustheid verkeeren over hun nabestaanden. En toch moet het parool luiden: Door werken. Dóórwerken, opdat alles, wat mensch en dier noodig hebben, in vol doende mate wordt voortgebracht. Dóórwerken, omdat er op aanvoer over zee voorloopig heelemaal niet valt te re kenerr. Dóórwerken, omdat we in de arbeid geestelijke rust en voldoening vinden en de goed verzorgde akker en het wel onderhouden grasland ook in deze tijd de trots van de Nederlandsche boer moet blijven. Dóórwerken, omdat dit onze plicht is, nu en te allen tijde. We vertrouwen dat iedere boer thans fheer dan ooit zal doen wat hij kan. Ook wij willen doorwerken en harder werken dan ooit. Het zal noodig zijn. Voorlichting, praetische wenken geven. Met dc hulp van een reeks deskundige medewerkers zullen wij ons beijveren U zooveel a!s maar mogelijk is van dienst te zijn. VARKENS kunnen het in een goede wei met weinig bijvoer stellen. KALVEREN kunnen in een goede wei volstaan met per dag 10 L. ondermelk en een L. volle melk. HAVER. Grond te zuur Chilisalpeter is het beste middel. Niet meer te kriji- gen Neem dan kalksalpeter. AL TE KAAL WEIDEN is verkeerd. De uitgroei heeft dan moeiljjk plaat6 want „gras groeit uit gras". GRASLAND moet behoorlijk worden afgeweid vóór' de koeien in een ander perceel komen. Blijft er teveel gras op staan, dan wordt zoo'n perceel later n et graag afgeweid. INKUILEN van heele aardappels en bieten kan in dunne lagen tusschen het gras gebeuren. Niet meer dan één aard appel of biet dik eri niet langs de om trek. Zwaar belasten, minstens 60—70 c.M. grond er op. DE LAATSTE GIER kan wonderen doen als ze bij mooi donker w-eer op kaal geweid grasland wordt uitgesproeicL Bij scherp weer mag men niet meer gie ren. Om deze tijd steeds dun gieren. RUIGE MEST moet men om deze tijd niet meer over het grasland brengen, Een halve gift murwe stalmest kan zeei' gunstig werken, als terstond wordt ge strooid en fijn geëgd en goed weer volgt. zijn rechten. iPractisch komt het hierop neer, dat al leen met soepelheid van alle instanties een herstel van de toestand verwacht kan worden. Zoo kan een principaal, die -een pand bouwt met hypotheek, in normale omstandigheden pas na het bouwen geld krijgen en daarmee de aannemer beta'en. Wanneer de hypotheekbanken soepel haar eischen stellen, kan men nog veel berei ken. Inmiddels is de verordening afgeko men, dat alleen hout mag worden ge bruikt voor herstel van wat verwoest is, en voor nieuwbouw alleen met een daar toe door de Burgemeester verstrekte ver gunning. Met de aanvoer van materialen heeft men in de oorlogsweek rare avonturen beleefd. Er waren verschillende schepen naar Texel op weg met zand en grint. Sommige hiervan hebben op een ligplaats order gekregen hun lading te lossen; zij werden naar Amsterdam gedirigeerd voor het laden van graan, waarmee zij naar el ders moesten vertrekken. Op de lading materiaal werd beslag gelegd. Wat ge beurt hier nu mee Nu langzamerhand de verkeersverbin dingen nagenoeg hersteld zijn, is aan te nemen, dat ook deze moeilijkheden bin nen enkele dagen opgelost zullen zijn. Een schadepost voor de materialenhan- del is het feit, dat thans niet meer wondt gewerkt aan defensiewerken* Hoe de toestand zich ontwikkelen zal, is nog een groot vraagteeken. Maar alge meen neemt men aan, dat binnen afziem bare tijd alles weer normaal of zoo goed als normaal zal zijn. Nu de aanvoer van materiaal met automobielen niet meer mogelijk is, heeft men reeds allerwege maatregelen genomen om het vervoer met paard en wagen te doen geschieden. De bouw van het winkelpand voor de fa. Verberne wordt voortgezet, zoo spoe dig als dc materiaalaanvoer weer normaal is. HANS K. ||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii||||l| GEMEENTE TEXEL. ||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiniiiiiii|||H BEKENDMAKING. De Burgemeester van Texel geeft den inwoners dezer gemeente in hun eigen be lang in ernstige overweging regelmatig en nauwkeurig kennis te nemen van alle officieele bekendmakingen, welke door aanplakking of publicatie in de Texel sche Courant worden gedaan. Den Burg, 28 Mei 1940. De Burgemeester van Texel, KAMP. STRANDGOED. De Burgemeester deelt mede, dat op bevel van de Duitsche militaire overheid voorshands de op het strand aangebrachte hindernissen aldaar moeten worden ge handhaafd. Wanneer diefstal van deze hindernis sen mocht worden geconstateerd, zal dit worden opgevat als een vijandelijke daad tegenover het Duitsche gezag, waarvoor de verantwoordelijke dader door genoemde overheid terstond zal worden gestraft. Den Burg, 28 Mei 1940. De Burgemeester van Texel, KAMP. T.E.S.O. GEEFT THANS WEEK-END RETOURS. T.E.S.O. heeft het reizend publiek een weldaad bewezen, door over te gaan tot het geven van week-end retours, geldig van Zaterdag t.m. Maandag. De prijzen hiervan bedragen f 1.20 voor de eerste en f 0.80 voor de tweede kajuit Oorspron kelijk was dit bedoeld voor het vreem delingenseizoen en ongetwijfeld zou Texel daarvan de vruchten hebben ge plukt. Doch niettegenstaande nu de kan sen op een goed seizoen zijn gedaald, gaan de week-end-retours gewoon in, zoodat nog velen er van zullen kunnen profitee- ren. Een goed idee! K. De lammerenmarkt nogmaals een week uitgesteld. Dit bericht, Zaterdag per ra dio omgeroepen en zoo spoedig mogelijk over ons eiland verspreid, beteekent voor de directe belanghebbenden meer dan de oppervlakkige luisteraar vermoedde. Het beteekent voor de Texelsche boer nog weer meer zorgen bij de vele, die hij al heeft. De omstandigheden voor de grasgroei waren de laatste weken toch al niet gunstig en verschillende percee- len, die reeds bestemd waren voor hooi land, moesten opnieuw in de beweiding worden opgenomen. De lammeren, die nu twee weken langer bij de moeder blijven dan gewoonlijk, beginnen ook hun deel van het gras te vragen. De Texelsche boer is er niet op ingesteld, de lammeren langer dan een week of zeven te houden. Daarvoor is noodig voldoende gras en zoo mogelijk nog wat krachtvoer. Iedere week langer houden beteekent voor onze boe ren: minder hooi in de komende winter, minder boter en op dit oogenblik een tekort aan ondermelk en karnemelk voor kalveren en biggen. Toch was onze indruk, toen we Maan dag op de markt verschillende schapen houders spraken, dat men zich over het algemeen met de genomen maatregelen kon vereenigen. Na de slechte uitkomst van de Vrijdag te Leiden gehouden lam merenmarkt was er weinig hoop op een redelijke prijs. De gemiddelde nettoprijs van de Texelsche lammeren op deze markt lag nog beneden de zevn gulden. Er bestond groote kans, dat bij flinke aanvoer de prijzen hier nog beneden zouden komen. Dit is wel heel ver bene den de kostprijs. Deze ligt zeker hoo ger dan twaalf gulden. Wil van een rendabel bedrijf gesproken worden, dan moet de prijs zeker f 14 a f 15 zijn. De gezamenlijke Texelsche landbouw organisaties hebben daarom gemeend overleg te moeten plegen met de betref fende regeeringscommissaris. In afwach ting van de deze week te houden be sprekingen is toen de lammerenmarkt nogmaals een week uitgesteld. Omtrent de verdere plannen van de regeering is momenteel niets bekend. De kostprijs der lammeren is door ver schillende oorzaken dit jaar zeer ongun stig beïnvloed De abnormaal strenge winter, het dure krachtvoer en het ge ringe aantal lammeren zijn wel de voornaamste. Het zou een groote teleurstelling zijn, indien de regeering geen middelen vond een eenigszins redelijke prijs te garan deeren. Een bekend lammerenkoopman kon ons niet veel hoop op een gunstige wijziging in de lammerenpr^js geven. We zijn uitsluitend op ons eigen land aangewezen. Er is geen koopkracht en waar deze nog is, ontbreekt in deze tijd de kooplust. Zullen de markten straks niet overvoerd worden, nu de eerste markt tot tweemaal toe uitgesteld werd? Worden geen middelen gevonden, dan beteekent dit uitstel groote schade. Laten we hopen, dat het lofwaardig streven van de Texelsche landbouworga nisaties met succes wordt bekroond. Het gaat om het belang van heel ons eiland. Een lichtpuntje is intusschen de heer lijke regen van Zondagavond. Hieraan was dringend behoefte. v. G. C. VAN DER VLIES, f In de ouderdom van ruim 95 jaar is Zondag te De Koog overleden de heer C. van der Vlies, die Texels oudste inwoner was. Steeds ge noot hij een goede gezondheid, maar na een ziekbed van slechts twee weken is hij heengegaan. Vandaag heeft te Oudeschild de teiaardebestelling plaats. Hij ruste in vrede. Op last van de Duitsche Overheid mo gen advertenties met „Adres te bevragen" of „Brieven onder noniet meer wor den opgenomen. GIFTEN WITTE KRUIS. Fam. K., Den B. f 10. GIFTEN ALG. WIJKVERPLEGING. Fam. K., Den B. f 10. EEN TEXELAAR VERTELT. van zijn reis als geëvacueerde van Vecncndaal naar Polsbroek. De heer H. Bakker Rz., Groeneplaats, is vorige week weer op het veilige „Gou den Boltje" teruggekeerd. Henk was te Veenendaal (in de Z.O.-hoek van Utrecht) eenige maanden in een horlogerie werk zaam. Vrijdagmorgen 10 Mei vlogen er groote aantallen Duitsche vliegtuigen over Vee nendaal, zoo vertelde Henk ons: Ik moet hier zoo snel mogelijk vandaan, dacht ik. Het allernoodigste pakte ik op mijn fiets en meteen wilde ik koers zetten naar Texel. Maar. ik kwam Veenen daal niet eens uit. De wegen waren af gezet. Nog dezelfde dag werd een aan vang gemaakt met de evacuatie van de Veenendalers. Treinen vertrokken boor devol burgers in noordelijke richtingen. Henk behoorde tot de groep welke met aken naar veiliger oord verscheept zou den worden. Bij Eist lagen twee sleep- booten onder stoom, welke ieder zes aken moesten sleepen. 's Morgens om negen uur kwamen de eerste vluchtelin gen aan boord en pas om vijf uur n.m. kon men wegstoomen. Alle aken waren volgepropt, wel 450 menschen op elk vaartuig. Men zat als haringen in een ton, doch de gedachte, dat men na korte tijd Oostvoorne zou bereiken, in welke stad men tot na de oorlog onderdak zou krijgen, troostte menigeen. Oostvoorne zou evenwel niet worden bereikt. De snijd, welke al spoedig in het zuidelijk deel van Z.-Holland was ontbrand, sloeg het evacuatieplan in duigen. Dan maar naar Gouda, doch Gouda bleek nader hand volgepropt met Rotterdammers Bij Nieuwpoort mocht men Zaterdags gelukkig een paar uurtjes van boord. De broodbakkerijen werden bestormd. De bakkers waren tegen zoo'n groote vraag niet opgewassen. De sleepboot voer weer verder maar kwam nu en dan even naar de kant om proviand. Brood was nergens te krijgen, melk was er in overvloed van geëvacu eerde koeien In Jutfaas werden orders gegeven om, gelijk met de bewoners van dit dorp, naar Gouda te tippelen. De afstand bedraagt 35 K.M.; de meesten hebben Gouda nooit gezien Na drie dagen en drie nachten aan boord te hebben gezeten, aan boord van een met vuil bedekte aak (stroo om een oogenblik te slapen was er niet) werd Henk Dinsdag bij burgers in Polsbroek onder gebracht. Hier kon hij wat op ver haal komen. Het was een avontuur om nooit te vergeten; maar wat had het per slot van rekening te beduiden, vergeleken bij de onbeschrijfelijke angst welke de bewo ners van Rotterdam, van Rhenen, van Wagemngen, van Scherpenzeel, van Ier- seke, van Middelburg om maar enkele der meest getroffen plaatsen te noemen hadden te doorstaan. PRINS HENDRIK-POLDER. !N DE STRIJD GEWEEST De heer T.Dogger ontdekte dezer da gen bij de Waddenzeedijk een plat- boomvaartuig van plm. twaalf voet lang. Het was doorzeefd met mitrailleurko gels welke zelfs door vrij dikke balkjes waren heengedrongen. HOE LAAT TEXEL-DEN HELDER v.v. O Van Texel: 7.45; 14.35; 17.35. Van Den Helder: 10.-; 16.20; 19.50.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1940 | | pagina 1