TEXELSCHE COURANT föste Jaargang Zaterdag 1 Juni 1940 No. 5450 Hierbij brengen alle Texelsche Beurtschippers ter kennis Texelsche Berichten Ten eerste moeten diensten door geringe brandstof toewijzing sterk verminderd worden. Uitgave N. V. Boekhandel en Drukkerij I h. Langeveld en De Rooij Hen Burg Telefoon 11 iiiiiiiii TER OVERDENKING. Illllllllll! BlIlliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'iiiiiKoiiiiiiiiiiiKiiiixKii»»11111111111111"!!!'!! IN DE STILTE. Leer U aan de stilte laven: il Waar het leven U geleidt u Zij is Uwe veil'ge haven, Want zij is de groote gave Van de Eeuwigheid. I Sluit de stilte in Uw gaarde A Wees in haar gelukkig kind: Al wie ze aan haar schoot vergaarde, Alle zaligen op aarde Hebben haar bemind. BiiK (Adema van Scheltema.) Die stilte heeft voor velen, die gewend .jn aan het daverend geluid der dagen, Is afschrikwekkends. Menigeen ziet er ilgen op jnet zichzelf alleen te zijn. En ch moet ieder menschenleven, dat uar vernieuwing haakt, door de stilte 3en. De stilte, die, na een aanvankelij- o beklemming, weldra tot een ver dikking wordt, omdat zij ons oog opent por de oneindige rijkdom van het eeu- h,ig voortstuwende leven, voor de groote idjak, die. onder alle omstandigheden, te eprrichten valt door de mensch, die niet ^ar vasthoudt aan wat verdorde, maar niiig en sterk voortzwemt op de stroom jjm de tijd. Door de stilte der zelfbezinning heen ;rjar de arbeid aan de opbouw eener ^amonische volksgemeenschap, die l<raks verricht zal moeten worden met rfirkerswil en geestkracht. Zondag 2 Juni 1940. illlllll VOOR HOOFD EN HART. ■k- I nZONDAG. ^Ook gouden ketenen kunnen een ^ensch van zijn vrijheid berooven. MAANDAG. ;nEr is veel verstand noodig, om som- Lige dingen onbegrijpelijk te vinden. DINSDAG. Onze daden en ons leven krijgen be- eekenis door de geest, die er uit spreekt, jj WOENSDAG. Groote hoedanigheden maken een vrouw bewonderenswaard, kleine aan- ekkelijkheden beminnelijk. |K DONDERDAG. Voor consequent en logisch doorden- j.3n wordt niet alleen verstand maar ook i03el zedelijke moed vereischt. r. VRIJDAG. 0' Roem en hulde van een gansche we id zijn tenslotte nietigheden, die de ïnzaamheid om een mensch niet ver bogen te verdrijven. 0. ZATERDAG di Onze hulp moet een ladder zijn in t laats van een kruk: een ladder, die einhoog brengt in plaats van een kruk, esaarop men steunt. »{VÈE JEUGDIGE TEXELAARS do 'T' MAAKTEN DE OORLOG IN ZEELAND MEE. jUb' flun proeftijd begon met een vuurproef 0l;,Jan Komdcur en Jaap Kcijzer Mz, twee fraatsgenooten, van zeventien jaar, na- en kort geleden het resolute besluit om t burgerpakje voor dat van de Jantjes IS'{ wisselen. Zij vertrokken rcsp. Dins- j tg 7 en Woensdag 8 Mei naar de vaste e pi om eerst de z.g. proeftijd door te ma- ,n|,n. Maar nu zijn ze al .weer op Texel -ug, nadat zij een avoniuur hebben bc- 11 iftï, dat ze hun leven lang zeker niet vergeten. d Ik stapte Donderdagavond 9 Mei om gen uur, zoo vertelde Jan ons, aan 1"3rd van het Wachtschip in de haven a Vlissingen. De volgende morgen om Uf vijf waren we er weer uit Een rte nacht dus en bovendien hadden wij nieuwbakken Jantjes) in die vreemde ngmatten niet veel geslapen Daar moet aan wennen. De een na de ander was ikker geworden door. het lawaai van t luchtdoelgeschut. We dachten eerst slemaal niet aan oorlog, maar dit bleek gauw bittere werkelijkheid. Wat er arna allemaal gebeurd is, ging in ra id snel tempo ielfs nu nog voelt Jan zich allesbe- Ive fit. Geen wonder. Zeven dagen van dragelijke spanning, nu eens in een luilkelder te moeten-vluchten, dan in i lieeggesleepte school te moeten bivak- ïren Dat gaat je niet in je koude klee- i zitten. En temeer als je pas. met gdig enthousiasme bezield en vervuld i schoone illusies, voor het eerst voet boord hebt gezet van een onzer ma- ^Hiepen, waarnaar je steeds reikhal- -rri® hebt uitgekeken om te trachten ten tte de hoogste sport van de marine der te bereiken. [JS )e i°ngens hadden nog nooit een wa- Sehanteerd; wat moesten die met ge- «een uitvoeren? IIHIIH Maar we hebben nog een Fransch helpen lossen, zggt Jan. D'r j- h31 ^ne Sr°ote Fransche transportsche- in Vlissingen. We hebben danook veel nzd nschc soldaten gezien, maar de En- 'S Jchen waren schaarsch. Ik heb er met a\*ar niet meer dan 14 geteld. - Heb je bombardementen meeee- vroegen we. ordf_ En óf Verscheidene. Een er van duurde drie uur. We zaten in een schuil kelder, onder een betonnen vloer; een bres werd er niet ingeslagen, maar tril len, dat het zaakje deed. Jullie waren toen dus niet meer aan boord? Neen, voor ons, die nog niets had den geleerd, was het daar te gevaarlijk. Ik heb later gehoord, dat het heele wachtschip in de lucht gevlogen is. Mis schien door een Duitsche bom, misschien hebben de Franschen, toen ze zagen, dat ze het toch niet meer konden houden, het wel zelf opgeblazen. Mijn burgerkleeren en m'n andere spullen zijn allemaal voor de haaien. Mijn pak was nog nieuw. Heb je nog luchtgevechten gezien? Ook dat: Ik heb twee toestellen naar beneden zien komen, in glijvlucht. Vree- selijk, als je dat allemaal zag. Het la waai maakte je voor een tijdje doof. We wisten van geen dag of uur meer af. Toen ik weer op Texel terug was, dacht ik dat het Maandag was en het was WoensdagDat lijkt allemaal wel erg gek, maar je vergat alles en hoelang ze aan het vechten waren, wist je niet meer. Van Vlissingen zijn we naar Koudekerke gegaan; dat ligt vijf K.M. verder. We dachten daar wat te blijven, maar terug trekkende Fransche troepen namen onze slaapplaatsen in bezit en toen moesten we naar Domburg, 's Nachts trokken we verder, loopend, natuurlijk niet overdag, want vijandelijke vliegtuigen zouden je bestoken. We zijn ook langs Middelburg gekomen. Uit de verte zagen we al, dat het daar brandde Aan de kant van de stad was alles vrijwel in tact gebleven. Toen we Domburg verlieten, was de strijd naar Zeeuwsch-Vlaanderen ver plaatst. We zijn toen in verschillende groepen gesplitst, naar huis mochten we nog niet. Per autobus en per trein kwamen we tenslotte in Den Haag, waar onze Verlof passen werden afgestempeld: We konden gaan. Jaap Keijzer was ik kwijt ge raakt. Hij kwam een dag vóór mij op Texel terug. De Franschen hadden het hier en daar raar versierd. In Bergen op Zoom sliep ik bij burgers. Ze vertelden mc, dat de Franschen hun kleeren allemaal hadden ingepikt, zelfs waren ze 'm met baby- kleeren gesmeerd! En wat nu!, liet Jan Komdeur er op volgen: Op het oogenblik bestaat er voor ons geen gelegenheid om je opnieuw aan te melden. Een allerbelabberdste toestand. Hoe veel anderen vragen zich bijna wanhopig af: Wat nu?! Moge spoedig een tijd aanbreken, die een bevredigend antwoord geven kan op deze duistere vraag. J. ENGELSCH BOMBARDEMENT OP VERWOEST VLIEGKAMP DE MOK Vijf bommen geworpen. Arbeider door scherf ernstig getroffen aan een been. Zes Engelsche vliegtuigen vlogen Woens dagmiddag om half vijf over de Mok, welk vliegkamp kort voor het neerleggen van de wapens door de Nederlandsche weermacht zelf opgeblazen werd. De vliegtuigen kwamen uit de richting van de Noordzee en verdwenen in de richting van Oudeschild. Korte tijd later kwamen er vijf terug. Ze vlogen zeer laag. Op 't Kamp waren op dat oogenblik dertien werklieden bezig met het opruimen van partijen hout. Aanvankelijk meenden zij, dat het Duitsche machines waren, doch - toen de vliegtuigen bij hun terugkomst door in Den Helder opgesteld luchtdoel geschut dat daar puik in orde moet zijn onder vuur werden genomen, wist men wel beter. Of het afweergeschut doel getroffen had, kon niet worden vast gesteld, daar het zicht door de grauwe regenluchten slecht was. Na een half uur kwam nummer zes opdagen. Het toestel vloog nog geen 50 M. hoog en cirkelde vrij lang rond. Een 9-tal arbeiders acht te het raadzaam, de duinen in te vluch ten, de andere vier dachten, dat het zoo'n vaart niet zou loopen: Ze zullen ons toch met beschieten, zeiden we, aldus een zoon van de familie Van Wijngaarden. Ook mijn vader bleef in de keet, waarin we, als het erg re gende, schuilden. Ik stond met Sytske van der Zwaag bij de deuropening, mijn va der stond in de loods. Toen het vliegtuig heel erg laag aan kwam zetten, is mijn vader op een paar zakken cement gaan staan om door een kier naar buiten te kunnen kijken. Toen had je opeens een geweldige dreuning, scherven suisden over ons hoofd, mijn vader viel achter over. Hij was aan zijn linkerbeen, even boven de enkel, zwaar gewond Tot zoover Van Wijngaarden Jr. Een paar werklieden zijn vliegensvlug naar Den Hoorn gegaan om doktershulp te halen. Men wist blijkbaar niet, dat van het kamp zelf reeds terstond om medi sche hulp was getelefoneerd. Spoedig ar riveerden eenige Duitsche militairen met een auto, waarmee Van W. naar Den Burg werd vervoerd. Dokter Hellema was ook spoedig ter plaatse alsmede een Duit sche arts. Na voorloopig in Den Burg te zijn verbonden werd de gewonde per ziekenauto naar Oudeschild vervoerd. De boot vertrok met eenige vertraging. Van W. werd in de St. Lidwinastichting opge nomen. Het Militaire Hospitaal was we gens gevaar voor luchtaanvallen op de Marinewerf ontruimd. De verwonding bleek ernstig, na een groote vleesch- wonde te hebben veroorzaakt had de ||||||lllllllllllllltlllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllll!lllllllilllllll|||||| llllllllllll GEMEENTE TEXEL j|||||tllllll;llllllllllllllllll!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHtlllllllllllll|||||i BEKENDMAKING. Dc Burgemeester van Texel geeft den inwoners dezer gemeente in hun eigen be lang in ernstige overweging regelmatig en nauwkeurig kennis te nemen van alle officieele bekendmakingen, welke door aanplakking of publicatie in de Texel sche Courant worden gedaan. Den Burg, 28 Mei 1940. De Burgemeester van Texel, KAMP. STREMMING VERKEER Burgemeester en Wethouders van Texel maken bekend, dat het verkeer met rij en voertuigen langs den weg door de Hem mer vanaf den Hoornderweg tot den Drie- huizerweg vanaf Maandag 3 Juni tot na dere aankondiging gestemd zal zijn in ver band met het maken van een duiker. Texel, 29 Mei 1940 De Burgemeester van Texel, KAMP BEKENDMAKING. De Burgemeester van Texel maakt ten verzoeke van den Commandant der Duitsche Bezettingstroepen andermaal bekend dat Duitsche militairen naast Hol- landsch geld, slechts Duitsch papier-geld mogen uitgeven, dat naast de waarde- aanduiding in Rijksmarken het volgende opschrift draagt: Ausgegeben auf Grund der Verordnung ueber Rei chskreditkassen Hauptverwaltung der Reichskreditkassen. Den Burg, 28 Mei 1940. De Burgemeester voornoemd, KAMP. LEGEREIGENDOMMEN. De Burgemeester van Texel brengt in herinnering, dat ieder, die eigendommen van het Nederlandsche of Duitsche leger of van Nederlandsche of Duitsche militai ren in zijn bezit heeft, verplicht is daar van aangifte of mededeeling te doen aan de politie. Wie deze verplichting niet is nageko men wordt in zijn eigen belang ernstig aangeraden de aangifte of mededeeling alsnog ten spoedigste te doen. Het vorenstaande heeft ook betrekking op onderdeelen van militaire vliegtuigen zoowel van onbeschadigde als van be schadigde en verbrande. Texel, 30 Mei 1940. De Burgemeester voornoemd, KAMP. BEKENDMAKING VOOR VREEMDELINGEN. De Burgemeester van Texel, Hoofd van de Politie in den zin van het Vreemde- lingenreglement vordert dat alles in de gemeente Texel wonende of verblijvende Belgen, Engèlschen daaronder begre pen alle onderdanen van het Britsche Im perium Franschen en Polen, zich on verwijld moeten melden ten Raadhuize. Paspoorten en andere identiteitskaarten meebrengen. (Dit geldt niet voor hen, die zich ingevolge persoonlijke oproeping op 30 Mei reeds gemeld hebben). Den Burg, Texel, 28 Mei 1940. De Burgemeester voornoemd, KAMP. AVIS POUR ETRANGERS. Tous les Beiges, Anglais y compris tous les sujets des colonies britanniques Frangais et Polonais, demeurant ou séjournant a Texel, sont obligé's de se mander immédiatement a la Mairie II est nécessaire d'emporter les passe- ports ou autres documents d' identite. Den Burg, Texel, le 28 Mai 1940. Les Bourgmestre, KAMP. INFORMATION FOR FOREIGNERS. All Belgians, Englishmen included all subjects of the British Empire Frenchmen and Polanders, have to re port theirselves immediately at the Coun cil House. They are ordered to bring along with them their passports or other papers of identity. Den Burg, May 28th 1940. The Mayor, KAMP. DISTELS. De Burgemeester brengt mede onder de aandacht van belanghebbenden, dat in gevolge het bepaalde in artikel 204 qua- ter der Algemeene Politieverordening de gebruikers van gronden binnen deze ge meente verplicht zijn de distels, andere dan de blauwe zeedistel (Eryngium ma- ritimum) op hun gronden zoodanig te bestrijden, dat knopvorming van deze planten onmogelijk is. Overtreding kan worden gestraft met geldboete van ten hoogste driehonderd gulden of hechtenis van ten hoogste twee maanden. Texel, 30 Mei 1940. De Burgemeester voornoemd, KAMP. scherf het been even boven de enkel ver splinterd. Indien Van W. op de begane grond was blijven staan, zou de scherf hem in de buik zijn gedrongen. De gevol gen zouden dan nog ernstiger geweest zijn. Het vliegtuig heeft, naar we verne men, het bij die eene aanval gelaten. Dicht bij de keet zijn drie projectielen ontploft, terwijl twee bommen in het water van de baai terecht zijn gekomen. dat van regeeringswege volgende bepalingen zijn opgelegd. Goederen mogen alleen aangenomen worden op wettelijk beurtvaartadres, voor regu moet f 0.10 aanteekengeld worden betaald. Voor kennisgeving van aan komst wordt f 0.05 betaald. Goederen, welke ten vervoer worden aangeboden, moeten te Oudeschild wor den aangebracht of te Den Burg bij verschillende schippers aan huis. De diensten zullen voorloopig zooveel mogelijk worden gedaan naar aanbod van goederen. Geldige Beurtvaartadressen te ver krijgen bij alle onderstaande schippers. Namens diensten Texel-Zaanstreek- Alkmaar-Amsterdam J. ZUIDEWIND Dz. J. N. BRUIN. A. WUYS. J. BAYS. Texel-Rotterdam en tusschengelegen plaatsen: J. PLAATSMAN. J. N. BRUIN. HOE LAAT TEXEL—DEN HELDER v.v. ALLE DAGEN: Van Texel: 7.45; 14.35, 17.35. Van Den Helder: 10.-; 16.20; 19.50. RIJMELARIJTJE. DE ZONNE BRANDT. De zonne brandt, de zonne brandt, Het groeit en bloeit aan alle kant. De vogel tiereliert zijn lied, Het vischje spartelt in de vliet, Het veulen dartelt in de wei, 't Is alles even blij. De zonne brandt, de zonne brandt, Ook op ons zwaar geteisterd land.. Haar stralen warmen stil de aard'. Waarin de dooden zijn vergaard, Die ons ontvielen in de strijd. Waarom thans ieder schreit. De zonne brandt, de zonne brandt, Op mannen, vrouwen, rept de hand. Wij zullen toonen in de pijn. Dat ook een klein land groot kan zijn. Want is de strijd te zwaar geweest, Toch zijn wij sterk van geest. De zonne brandt, de zonne brandt, Wij zijn het volk van 't blonde strand. Dat zeeën temde, landen schiep. Dat nooit een hindernis ontliep. Maar immer sprak met vaste stem: „Ik worstel en ontzwem". De zonne brandt, de zonne brandt, Verdeeldheid ligt voortaan aan kant. De nood heeft ons tezaam gesnoerd, Eén doel wordt nu slechts uitgevoerd: Te bouwen aan ons vaderland, Waarop de zonne brandt. HUIB DE RIJMELAAR. Nadruk verboden. BOLLEN EN BRUINE BOONEN. Bollentelers, die bruine boonen willen zaaien,gelieven zich te wenden tot Bloem bollencultuur, Krelagehuis, Haarlem. Voor land- en tuinbouwers is het adres: Ned. Akkerbouw-Centrale. MAANDAG A.S. EERSTE LAMMERENMARKT. Per bulletin werd Donderdag bekend gemaakt, dat Maandag a.s. de lammeren- markt door gaat. Onder normale omstan digheden zou op deze datum de derde lammerenmarkt worden gehouden. Om te voorkomen, dat de aanvoer al te groot wordt, is vanwege B. en W. bepaald, dat iedere veehouder ten hoogste 25 pet. van zijn in 1940 geboren lammeren ter markt mag brengen. Gisteren had op het raadhuis de gebruikelijke aangifte plaats. MET DE SUMATRA NAAR ENGELAND. Onze vroegere plaatsgenoot Henk Dob, die als vrijwilliger reeds een jaar op de Nederlandsche vloot diende, bevond zich gedurende de oorlogsdagen aan boord van de kruiser Sumatra. Onmid dellijk na de overgave van het land voer de Sumatra uit Vlissingen weg om koers te zetten naar Engeland. Doordat de ver bindingen zijn verbroken heeft Henk se dert dien mets meer van zich kunnen laten hooren. Waar toeft hij? Laat ons hopen, dat hij na de oorlog het moge zeer spoedig zijn weer gezond en wel de vaderlandsche bodem mag betre den! J. TEXEL VRAAGT WERK. De crisis, welke ons land door de afschuwelijke oorlog doormaakt, laat ook de bedrijven op ons eiland niet on gemoeid. Gebrek aan werk! Die klacht hoort men alom. Meer dan ooit zijn wij thans op elkaar aangewezen! Drukwerk- orders zijn schaarsch. Toch zou veel ge wonnen zijn, wanneer het aantal orders, dat naar de vaste wal gaat, aanmerke lijk werd beperkt. Beleefd vragen wij uw medewerking, opdat wij al onze ar beidskrachten in dienst kunnen houden. Wij verzekeren u, dat wij aan uw op dracht de meest mogelijke zorg zullen besteden! Ons moderne lettermateriaal, onze ruime papierkeuze, onze automa tische machines, enz., garandeeren u, mede dank zij vakkundig en ervaren per soneel, voortreffelijk werk. POLDER HET NOORDEN werd gedeeltelijk onder water gezet. Schade aan de gewassen. Op last van de Commandant der troe pen op Texel werd Zaterdag 11 Mei een begin gemaakt met het gedeeltelijk on der water zetten van polder Het Noorden. Men wilde het zuidelijk deel in de oor spronkelijke toestand houden, waarom verschillende kokers werden dichtge maakt. Nadat dit was geschied werd de kaai op twee plaatsen door militairen doorgestoken. Vervolgens werden de slui zen geopend. Het zeewater stroomde bin nen. en na korte tijd stond een groote op pervlakte blank in de nabijheid van het z.g. Zwin Het lag in de bedoeling om het complex tusschen de eerste en tweede dwarsweg en tusschen de kaai en Hoofd weg in een drassige toestand te brengen. Om ook de hoogste deelen te bereiken, zat er niets anders op dan dat een opper vlakte van plm. vijf H.A. onder water kwam te staan. Het doel van dit alles was om vijandelijke vliegtuigen de mo gelijkheid tot dalen te ontnemen. Na vijf dagen werd het sein „loozen" gegeven. De molen draaide dank zij de stevige wind, dat het een lust was en na twee dagen was de normale stand weer bereikt. MAAR TOEN De toestand in de polder was echter lang niet normaal meer: Het zeewater heeft tallooze planten vermoord en dus aanzienlijke schade aangericht. We heb ben Maandag een tocht door het Noor den gemaakt en niet veel prettigs ge hoord. Wat de aangerichte schade be treft kunnen we hier wel dadelijk aan toevoegen, dat het bestuur van de Dertig Polders het Noorden ressorteert onder dit waterschap de noodige stappen zal doen om te trachten de gedupeerden scha deloos te stellen (te Wagemngen zetelt een commissie, welke belast is met het onderzoek daartoe), doch uit de aard der zaak hebben verscheidene boeren een strop, ondanks geldelijke vergoeding. Want de schade zal hier wegens het feit, dat men ZOUT water moest binnenlaten, grooter zijn dan elders in ons land, waar men veelal zoet (rivier) water over het land liet vloeien. De heeren Jn. en G. Eelman, Ir. M. D. Dijt en A. Eelman Dz. hebben de groot ste schade gekregen Het is vooral het bouwland, dat veel te lijden heeft gehad. Met de heer Van Harn, ,,Anna Paulowma" hebben we verschillende perceelen beke ken. Van Harn liet ons b.v. een en een kwart bunders vlas zien, dat voor een groot deel onder water had gestaan. Op die plaatsen is het vlas, dat juist boven de grond kwam en er prachtig voor stond geheel verdwenen, terwijl het hooger lig gende zijn gezonde kleur missen moest. We zagen ook een stuk met veldboonen, van de heer Jn. Eelman. Dit gewas stond enkele decimeters boven de grond. Ook hier zijn groote lappen weggevreten door het water. Ook van een veld met gerst en haver van de heer Eelman zal niet veel meer terecht komen. Van de heer Joh. Roeper heeft ongeveer 3 H.A. gras land blank gestaan. We zien het in de verte liggen: Het lijkt wel hooi! Wanneer er veel regenwater komt, zal er van het grasland nog iets te maken zijn. Zoo is het met het land in het alge meen. Krijgen we weinig regenwater, dan zal men volgend jaar ook de sporen nog best kunnen ontdekken, aldus werd ons verzekerd. Daar, waar het land drassig is ge weest, is het graan over een strook van een meter breedte dood gegaan boven de plek, waar de draineerbuizen de grond poreus gehouden hebben. Van Harn moest de paarden evacu- eeren, maar nu kunnen ze niet meer te rug, omdat de kolken zout geworden zijn. Hoe lang zal deze drinkgelegenheid voor deze dieren onbruikbaar blijven? Het hangt ook al weer voor een goed deel af van de hoeveelheid regenwater, die we dit seizoen krijgen. Van Harn zit nu reeds met de vraag: Hoe kom ik van de winter aan hooi? want de paarden wei den nu het voor hooiland gereserveerde deel af. Zoo heeft deze inundatie veel narigheid gebracht en, zooals gezegd, het kan nog geruime tijd duren alvorens Het Noorden weer Het Noorden is!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1940 | | pagina 1