TEXELSCHE COURANT Jaargang Woensdag 12 Juni 1940 No. 5453 Geldinzameling Nationaal Hulpcomité 1940. De Wereld DE NIEUWE TEXELSCHE COURANT empo-Tempo! Tabé! tl 761 762 S| 763 Aan de ingezetenen van Texel. L IN KAART -ste Uitgave N. V. Boekhandel en Drukkerij v. h. Langeveld en De Rooij Den Burg Telefoon 11 IS SINDS 1 JULI 1930 IN DIT BLAD OPGENOMEN. ADVERTENTIES: 12 cent per regel j minimum 5 regels. Eeruelfde adv. voor vier plaatsingen opgegeven, wordt drie- rlmaal berekend. Vraagt ons zeer voor- deelig tarief voor neringdoenden. LEXLLAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge heel met kleine letters gezet, hoogstens viervooruit betaald) Abonnementen: fo.75 per kwartaal; buiten Den burg tl.—; losse nrs. 4 ct '.ONDAGSBLAD: f0.50 per kwartaal; buiten Den Burg f 0,70. «OSTREKENING no. 652. lOOGWATER (ter reede van Texel v.m. (nam. oqgeveer een half uur later.) 2 Juni 13 14 15 16 17 18 2,24 3,14 4,17 5,19 6.42 7.50 8,46 OP 12 JUNI LICHT OP VOOR: RIJWIELEN en RIJTUIGEN 9.59 Het moge wat tegenstrijdig klinken: deze tijd vol schokkende gebeurtenissen biedt ook stof te over voor bespiegelin gen. Gelukkig is hij, die daartoe eenige oogenblikken van de dag weet af te sonderen. De mensch kan niet leven van 1 imotie op emotie, van daad tot daad, ran nieuwsbericht op nieuwsbericht. Wie ijn evenwicht wil bewaren, zijn geest- :raeht wil behouden, keere althans een ïalf uur per dag terug tot innerlijke be- jonnenheid en bepeinze de lessen, welke 't leven in zijn nieuwe gedaante ook voor hem bevat. Zoo kan men b.v. vaststellen, dat wij allen aardig bezig zijn af te leeren de jachtige haast die ons dagelijksch doen zoozeer placht te kenmerken. Er zijn geen auto's meer en geen motorfietsen, ,geen bliksemtreinen en geen vliegtuigen .en wij kunnen niet meer beweren, dat een tijdsverschil van een kwartier of een paar minuten van vitaal belang is voor ons, voor onze zaken, of voor wat dan ook. We bemerken, dat het óók gaat zonder haast, die nog iets geheel anders s dan snel, doelbewust handelen. Dit is >ok nu nog mogelijk en zelfs noodiger lan ooit, doch de franje van het jach- en, die zoo vaak niets anders was dan ;en schijn van gewichtigheid, die wij gftelf verleenden,is verdwenen en er is igenlijk niemand, die haar betreurt. UIT DE OUDE DOOS. Dingen uit de oude doos. waarvoor vij slechts luttele weken geleden geen voord of slechts een hooghartige glim- ach over hadden, raken weer in gebruik ;n aanzien. Paard en wagen keeren terug n stads- en dorpsbeeld, de windmolens leginnen weer te draaien en ondergin gen de metamorphose van antiquiteit tot ïu weer zeer bruikbaar apparaat, de toomtram, eens met spot en hoon op "iaar laatste tocht begeleid, herleeft en "vordt met gejubel begroet. Boemeltrein tjes, eens met zorg gemeden, vervoeren 'ku dankbare passagiers, verheugd hun ioel te bereiken, al doen zij er dan een inialf uur langer over. Zoo is er nog veel meer te noemen, [.waaraan we ons eigenlyk geheel onge- 'merkt weer aanpassen, al is de factor empo-tempo daarbij niet aanwezig. Ill In» tempo zoo leeren we nu onbe- vust is zoowaar het ware geluk niet gelegen. ^Hlllllll WEET U ZE ALLE VIJF IS* 761 762 P.P.P., afkorting van Met Porkopolis bedoelt men Loki was bij de oude Noorsche volken de god van de Lire, wettig betaalmiddel in Een Feldwebel is een ANTWOORDEN. Pianissimo (Ital.), zeer zacht (mu ziekterm). Chicago, centrum van de varkens handel. Duisternis. Italië. Sergeant-majoor (Duitsch). NIEUWE VRAGEN Waar ligt het Duivelseiland? Wie was Albr. Duerer Eikenschors levert. Wie bouwde de Eiffeltoren? Middelburgs stadhuis dateerde uit eeuw? BELEEFD VERZOEK. ZendI uw advertentieopdrachten voor het Woensdagnummer Maan dag in en voor het Zaterdagnum- mer Donderdag. De dagen van aangrijpende oorlogs verschrikking zijn voor Nederland wij hopen voor langen tijd voorbij. Voor ons op Texel.zonder beduiden de materieele schade - voor tienduizen den elders.... met verlies van al het geen zij bezaten. Wij, die weder voortleven onder uiterlijke omstandigheden, welke wei nig verschillen met die van vóór den oorlog, kunnen ons moeilijk een denk beeld vormen van wat geleden IS en wat nog geleden WORDT. Slechts con tact met hen, die de verschrikkingen van nabij meemaakten, kan ons even iets doen gevoelen van het groote en meedoogenlooze leed, dat over zoo vele landgenooten gekomen is. En waar nu TEXEL het oude TEXEL mocht blijven waarvoor onze dank baarheid niet groot genoeg kan zijn nu zal onder deze omstandigheden voor DE NATIONALE INZAMELING TEN BEHOEVE VAN DE RECHTSTREEKSCHE SLACHTOFFERS DER OORLOGSVOE RING HIER TE LANDE zeker in deze ge meente met milde hand gegeven wor den. Ik heb enkele ingezetenen verzocht de organisatie van een LIJSTCOLLECTE waarvan de datum op Zaterdag 15 Juni werd gesteld op zich te nemen, wier namen hieronder zijn vermeld. Wat betreft hen, die bereid zijn met de lijsten rond te gaan, is mij van hoo- gerhand bericht, dat in deze op de hulp van de jeugdorganisaties mag worden gerekend. Laten de besturen van deze corporaties zich SPOEDIG in verbinding stellen met een der heeren, die de col lecte organiseeren, iedere vereeniging zooveel mogelijk in eigen wijk. Nog wordt vermeld, dat een deel van de samen te brengen gelden (gedacht is aan 'n vijftiende deel) ter beschikking zal worden gesteld van het „Centraal Comité voor den gewonden en zieken soldaat"; ik stel mij voor dat op den zelfden voet te doen als dit elders zal gebeuren. Zoo heb ik dan met de enkele boven staande woorden uw aandacht en uw sympathie gevraagd voor de inzame ling van aanstaanden Zaterdag. VERWIJL IN GEDACHTEN ENKELE OOGENBLIKKEN BIJ HEN, DIE VAN ALLES BEROOFD ZIJN, ZIE DAN OM U HEEN NAAR HETGEEN ONS OP TEXEL GESPAARD BLEEF EN BE PAAL DAARNA DE GROOTTE VAN UW GIFT Dan zal ook deze collecte op Texel slagen. DE BURGEMEESTER VAN TEXEL, MR. A. F. KAMP. Den Burg, 10 Juni 1940. COMITÉ VAN ORGANISATIE DEN BURG. S. de Waard, J Henkes, J. C. Kager, S Keijser Jacz., H. Leber, C. J. de Lugt, Joh. Parlevliet. DE COCKSDORP. J. Westdorp, Alb. Blom. P. J. Zoetelief. EIERLAND. C. Stoepker, P. Dros Bz., Jac. Mechiel- sen. DEN HOORN. IJ. Lap, W. J. Bakker, Ds. Wesseldijk. DE KOOG A. Epe, S. Zuidema, C. Kuip Sr. OOSTEREND. S. Keijzer, Joh. A. Eelman, Ds. A. W. Kok. OIJDESCHILD Jac. Bruin, C. A. Kaczor, P. M. Boom. DE WAAL. Ds. N. J. van 't Hooft, C. A. Keijser, P. Verberne, lllllllllllllllllllllllllillllllllllllllUIIIIIUIIIIUIIIIIIIIIIIl'lllllllllllllllllllllllllillllll LANDBOUW VEETEELT llilll'l"ll"ll'llll"'l!l"""l">,"""""'l""""""l"""l!""""""'"""""llllll OVER SCHAPENTEELT. In Denemarken, aldus een D N.B.-be- richt in ons vorig nr., is men er thans op uit, om de schapenhouderij sterk uit te breiden, welke in de laatste vijftig jaar sterk was verwaarloosd. Men had: in 1870 1,30 millioen stuks; in 1939 0,19 millioen stuks; Men stelt zich op het standpunt, dat uitbreiding in het belang zal zijn zoowel van de wolvoorziening(ter compensatie van weggevallen invoer), als van de vleeschproductie. Ook in Nederland is de schapenhoude rij in de loop der jaren sterk gedaald: Wij hadden in 1870 976000 stuks; in 1904 607000 stuks; in 1910 890000 stuks, in 1920 668000 stuks; in 1930 485000 stuks; in 1939 690000 stuks. In de laatste jaren heeft dus een uit breiding plaats gevonden met 205.000 schapen of ruim 42 pet. Het totale aantal is dus al weer ruim zoo groot als 20 jaar geleden en nog slechts 22 pet. kleiner dan 30 jaar geleden. Nu moet men bedenken, dat in de laat ste eeuw bij geen enkel huisdiersoort het doel waarvoor zij werd gehouden, zóó sterk is veranderd als bij het schaap! Nu eens was de wolproductie de hoofdzaak, dan weer het vleesch; hier hield men schapen voor de melk, daér voor de mest. Daling van wolprijzen, toepassing van kunstmest en voortgaande hei- deontginning hebben deze tak van veehouderij sterk beïnvloed en niet minder de fokrichting! Het aantal heideschapen is in ons land sterk afgenomen. Het bedroeg in 1904 148000 stuks; in 1921 65000 stuks, in 1939 16000 stuks. De verschuivingen treden duidelijk naar voren, wanneer men voor de verschillen de provincies de aantallen schapen naast elkaar zet: (in duizendtallen) 1910 1921 1938 Groningen 104 75 68 Friesland 161 127 120 Drente 69 45 16 Overijsel 28 26 19 Gelderland 58 38 45 Utrecht 26 30 32 Noord-Holland 266 189 232 Zuid-Holland 88 70 66 Zeeland .31 24 23 Nóord-Brabant 38 28 24 Limburg 19 16 9 Totaal 889 668 654 Duidelijk ziet men dat Friesland en Noord-Holland met hun polderschanen de belangrijkste centra zijn gebleven; Dren te daarentegen heeft door de ontginning zijn heideschapen vrijwel verloren. Terwiil Denemarken in de laatste 70 jaar dus van 1.300.000 schapen op 190.000 is gekomen, daalde het aantal in Nederland slechts van een millioen op een kleine 700. 000 stuks. Denemarken en Nederland Aan de Boerderij is het volgende ont leend. In Denemarken spant men zich - net als in Nederland - in om het economisch leven bij de nieuwe toestand aan te pas sen. Ongetwijfeld zal vooral de varkens stapel en de pluimveestapel moeten wor den ingekrompen nu overzeesche aan voer van granen en eiwitrijke voedermid delen nog wel eenige tijd zal uitblijven. Wat de voedervoorziening voor het rundvee van eigen bodem betreft, staat Denemarken er beter voor dan Neder land. Enkele vergelijkende cijfers toonen dit nader aan- Denemarken bezit ongeveer 3,1 milli oen H.A. cultuurgrond, Nederland nog geen 2.36 millioen H.A. (tuingrond inbe grepen). Denemarken heeft een bevolking van 3.7 millioen en Nederland nadert de 9 millioen. De Nederlandsche bodem moet dus voor een veel grooter deel dienen voor rechtstreeksche voeding van de mensch dan de Deensche. De rundvee stapel in Denemarken bestaat uit 3,2 mil lioen stuks rundvee, waarvan ongeveer de helft jongvee en de helft melkvee; de Nederlandsche is bijna evengroot. De bes te vergelijking geeft wellicht 't volgende staatje: Per 100 H.A. cultuurgrond heeft Nederland Denemarken Inwoners 37 12 Melkkoeien 64 62 Jongvee 53 52 Paarden 13 18 Varkens 64 92 Kippen 550 893 Schapqn 28 6 Het aantal inwoners per 100 H.A.is in Nederland driemaal zoo groot als in De nemarken, het aantal melkkoeien lV«X zoo groot, het aantal stuks jongvee even groot. Het grooter aantal paarden in De nemarken houdt verband met het feit, dat men daar zeer weinig blijvend gras land heeft en dus het overgroote deel van het veevoer op het bouwland teelt, waar van de bruto-opbrensgt natuurlijk veel grooter is. Het aantal varkens is in Denemarken per 100 H.A. bijna V/s maal zoo groot als bij ons en het aantal kippen ruim an derhalf maal zoo groot. Inkrimping van die beide stapels zal noodzakelijk zijn: De rundveehouderij zal wellicht grootendeels in tact kunnen blij- ITAUÊ'S DOELSTELLINGEN IN DE MIDDELLANDSCHE ZEE. Middellandsche Zee in hooge mate na- deelig wordt beïnvloed door het feit, dat het Suezkanaal, Gibraltar, Tunis en Cor sica zich in handen van Engeland en Frankryk bevinden. De algemeene mobi lisatie in Italië word beschouwd als een voorspel tot de interventie van dit land. ten einde aan zijn nationale aspiraties te ZWAKTE 2 'SP** TURKi/E UEZ Italië heeft er de laatste jaren nooit een I voldoen. De richting, waarin deze gaan. geheim van gemaakt, dat zijn positie in de wordt aangeduid door de pijltjes. OOK ITALIË VERKLAARDE DE OOR LOG aan Engeland en Frankrijk. Dit was de gewichtige boodschap welke Mus solini Maandagavond per radio ter kennis van de wereld bracht.. Niet minder be langrijk was het bericht van het Duitsche Hoofdkwartier, dat Maandag ook Nar vik zich had moeten overgeven en dat de ZONDAG WORDT ZWEMBAD DE SCHANS OPENGESTELD. Zwembad De Schans zal a.s. Zondag, indien het weer zich daarvoor leent, in verband met de waterstand, des namid dags worden geopend. Badmeester Van Beek is veilig en wel uit de militaire dienst getreden. Het spreekt van zelf, dat de vereen, ook dit jaar weer de vele zwemmers hartelijk welkom heet. Ook hoopt zij, dat vele landrotten dit jaar in waterrotten zullen veranderen, d.w.z. er zal weer volop gelegenheid bestaan voor jong en oud de edele zwemkunst te gaan leeren. Al verscheidene jaren achtereen werden vele zwemmers ge kweekt. Allen, die gezond zijn van lijf en leden, worden aan De Schans verwacht en óók wie zich niet „fit" gevoelen. Ja, vooral zij, want is er beter voor je body dan een verfrisschend bad!? De eeriige toegang tot het zwembad is thans: de dijkoprit. Wat het materiaal betreft: De hokjes zijn door de schilder opgeknapt. De re stauratiekosten vielen dit jaar niet mee, want zeven ruiten waren een half jaar geleden door het springen van een mijn vernield. Nu we het toch over de kosten hebben: De Zwemvereen. hoopt, dat de belangstelling voor De Schans niet is verflauwd en dat de oude-getrouwen een kennis, die nog niet weet waar De Schans ligt, eens uitnoodigen mee te gaan naar dit onvolprezen zwemmerspa radijs. Hoewel de tijdsomstandigheden dit zou den doen verwachten heeft het bestuur besloten de contributie NIET te verhoo- gen, doch op slechts één gulden voor het heele seizoen te handhaven. Giften we gens de geleden mijnenschade kunnen te allen tijde aan een der bestuursleden worden ter hand gesteld. Voor deze steun zegt de vereen, u bij voorbaat op rechte dank. J. KERKNIEUWS. Men verzoekt ons er de aandacht op te willen vestigen dat de kerkdiensten der Geref Kerk voortaan zoowel te Ooster end als te Den Burg, 's morgens en 's middags een half uur later aanvangen, om 10.30 en 3.30. DIRK KOORN IN DUITSCHLAND. Dezer dagen heeft de familie H.Koorn, Schildereind, een briefkaart ontvangen van Dirk, die, zooals gemeld, als krijgs gevangene naar Duitschland werd ge voerd. Hij is in Duitschland aan het metselen gezet; naar huis mag hij voor- loopig nog niet, maar, zoo schreef hij, de behandeling is goed! En dat is naast de wetenschap,dat hij zoo gezond als een visch is, al een heele troost. KARNEMELK voortaan alleen gepasteuriseerd. De Directeur van de Keuringsdienst in het gebied Alkmaar, Dr. D. Mol, schrijft ons: In het belang van de volksgezondheid zullen wij streng moeten optreden tegen de verkoop van karnemelk voor de CON SUMPTIE, welke niet is verkregen uit ge pasteuriseerde room, d.w.z. room, die ten minste een half uur op ten minste 80 gr. Celsius verhit is geweest. Vanzelfspre kend geldt dit eveneens voor de verkoop van z.g. schapenkarnemelk. VERGADERING V. V. S. Namens het Bestuur van de Vereen, v. Schapenhouders verzoekt men ons te plaatsen: Zaterdag a.s. wordt te Alkmaar een ledenvergadering gehouden; aanvang 11 uur. Wie met de boot van kwart voor 8 van Texel gaat, kan des avonds weer te rug zijn. Er komen belangrijke punten aan de orde (zie de adv.) Ook de rechts persoonlijkheid. Door het niet teekenen van één lid is deze zaak nog niet voor el kaar. Ook hiervoor is deze vergadering noodig. strijd in Noorwegen werd gestaakt. De oorlogvoering is nu stellig in een beslissende fase getreden. Meer dan ooit is thans het oog op Rus land en de Vereen. Staten gericht, terwijl ook de vraag, hoe de toestand zich op de Balkan zal ontwikkelen, velen bezig houdt. lllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiinlIlHI GEMEENTE TEXEL. IIIIII1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111IIIIII BEKENDMAKING. De Burgemeester van Texel maakt be kend, gezien artikel 4 van het Vreemde lingenreglement en de missive van het wnd. Hoofd van het Departement van Justitie d.d. 8 Juni 1940, no. 22434 (afd. Politie, Rijksvreemdelingendienst) dat alle personen van Tsjechische nationali teit zich binnen 48 uur hebben te melden ten Raadhuize. Texel, 11 Juni 1940. De Burgemeester van Texel, KAMP. HET MILITAIRE KERKHOF OP DE GREBBEBERG. Onder de gevallen strijders voor ons vaderland, wier stoffelijk overschot op het militair kerkhof op de Grebbeberg is ter aardebesteld, behoort ook onze jeug dige vroegere plaatsgenoot Piet Kikkert. De Burgemeester van Rhenen brengt ter algemeene kennis, dat voor het bezoe ken van het kerkhof op Zondagen bij zondere maatregelen zijn getroffen. Tot het kerkhof worden dan alleen toe gelaten Duitsche en Nederlandsche mili tairen in uniform en familieleden van de aldaar begraven soldaten. De familie leden dienen zich zoo mogelijk te voor zien van een bewijs, waaruit hun ver wantschap blijkt. In overweging wordt gegeven, het kerkhof zoo mogelijk te bezoeken op een werkdag, daar een rustiger bezoek dan mogelijk is. DENNENAPPELS. Jong en oud, soms heele families, kun nen we tegenwoordig in de Dennenbos- schen druk bezig zien met het rapen van dennenappels. Geen wonder. Eerstdaags moeten de huisvrouwen zich met een klein beetje petroleum behelpen. Twee liter in de 14 dagenOok de meest practische kunnen het hier lang niet mee doen. Er moeten dus andere wegen wor den ingeslagen en men koos die naar de Dennen. Daar liggen de dennenappels zoo maar voor het grijpen. En niet wei nig. In korte tijd heb je daarmee een groote zak boordevol. Maarhet goedje brandt fel en zit de vlam er een maal goed in, dan duurt het niet lang meer, of het is met het dennenvuurtje be keken. Maar om het fornuis of de pot kachel er mee aan te maken.... daar voor kunt u haast geen beter middel wenschen. J. DE KOOG. HET VOORSEIZOEN. Zaterdag en Zondag kwamen nog maar enkele gasten naar ons eiland. Trekkers zijn er ook nog zoo weinig als boomen in de Sahara. De Jeugdherberg had er twee! Wel komen er wat aanvragen bij de Jeugdherberg binnen. Een troost is, dat de vacanties nog moeten beginnen. Maar een feit is, dat er zoo van het z. g. voor-seizoen onder de druk der tijdsom standigheden al heel weinig terecht komt. ZOMERGENOEGENS. Het strand van De Koog en dat van het Westerslag heeft Zondag j.l. tiental len een voorproefje gegeven van het seizoen, dat nu zoetjesaan over de drem pel is geschreden. Het was ideaal strand weer. De zon straalde uit een diepblauwe hemel. Zonne-bruinmiddeltjes werden beproefd, de kleurechtheid van de nieu we badcostuums aan de practijk getoetst door zonnebad en een duik in de golven. Ook werd door menigeen een tocht ge maakt door de dennenbosschen. Hier was het warm en de ijsco-wagentjes raakten „los". Hoera, de zomer is er! Terugden kende aan de genadeloos strenge winter, zult u er dubbel van genieten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1940 | | pagina 1