TEXELSCHE COURANT
52 ste
Jaargang
Zaterdag 15 Juni 1940
Eerste blad No. 5454
Texeische Berichten
ALS 'T KERMIS IS
Wij houden de moed er in!
DE STERKEN VOOR
DE ZWAKKEN.
Uitgave
N. V. Boekhandel en Drukkerij
v. h. Langeveld en De Rooij
Den Burg Telefoon 11
.HUI TER OVERDENKING. Illlll
STEL NIET UIT
U ziet ergens tegen op Vat het dan
onmiddellijk aan. Hoe langer ge het uit
stelt, hoe moeilijker wordt het. Wanneer
men lang naar een bergtop staart, lijkt
deze hooger en hooger te worden. Ge
komt er nooit, denkt ge. Maar indien U
dadelijk zoudt zijn begonnen met de
berg te beklimmen, zoudt ge al halver
wege gevorderd zijn op het oogenblik,
dat ge nu nog beneden pan het overwe
gen zijt. De moeilijkheden verdubbelen
zich zoovaak, wanneer u al maar uit
stelt. Wanneer ge iets onplezierigs te
verrichten hebt: doe het zoo gauw moge
lijk. Des te eerder hebt ge alles achter
de rug. Indien ge iets moeilijks te ver
richten hebt, vat het resoluut, maar met
beleid, aan. Een onwelgevallige taak is
morgen nog onprettiger voor U.
Doe het nu
VOOR HOOFD EN HART.
ZONDAG.
Wie precies weet wat hij wil, zal in
alles, wat hij aanpakt, slagen.
MAANDAG.
Maak het najagen van de schatten
der wereld niet tot levenstaak.
DINSDAG.
Vrienden geven aan het leven eerst
waarde; hun liefde en belangstelling is
opbeurend.
WOENSDAG.
Men moet in zijn jeugd een stok snij
den waarop men in de ouderdom steu
nen kan.
DONDERDAG.
Naastenliefde heeft vaak harde, duide
lijke feiten noodig om in beweging te
kernen.
VRIJDAG.
Dg critiek van vijanden is vaak meer
waard dan de goedkeuring van vrien
den.
ZATERDAG.
De grootste kunst van de ouderdom
is; zich te herinneren, dat men jong is
geweest, zonder te vergeten, dat de
jeugd voorbij is.
GIFTEN ALG. WIJKVERPLEGING.
N. N., Den Burg f 10.
GIFTEN WITTE KRUIS.
N. N., Den Burg f 10.—.
M., Oudeschild f 1.
UITSLAG AANBESTEDING.
Na openbare inschrijving werd het
ophalen van eieren voor de Coop. P.T.V.
Texel opnieuw aan de heer C. Boon Hz.
opgedragen.
GRANEN EN PEULVRUCHTEN.
Volgens van de Voedselcommissaris voor
Noord-Holland ontvangen bericht moe
ten alle granen en peulvruchten, welke
nog op de bedrijven aanwezig zijn, vóór
23 Juni e.k. worden ingeleverd Voor in
lichtingen en vervoerbewijzen wende
men zich tot de Bureauhouder-Inname, P.
Dros Bz Eierland.
HANDELSREGISTER.
Art. 1, lid 3, van de Handelsregisterwet
luidt: „Iedere zaak wordt ingeschreven in
het Handelsregister bij de Kamer van
Koophandel en Fabrieken, in welker ge
bied zij gevestigd is". Wie ten on
rechte meent te zijn ingeschreven geve
een juiste omschrijving van zijn bedrijf
aan de Kamer van K. te Alkmaar.' Dan
zal hij er spoedig meer van weten.
VEREEN. SCHAPENFOKKERS.
Het bestuur van de Vereen, van Scha
penfokkers in Nederland schrijft ons:
Zooals in vorig nummer werd gemeld
is het bestuur van de V.V.S. uitgenoo-
digd tot een bespreking in Den Haag op
Dinsdag a.s. met de Rijksberoepscommis
sie. Het zal gaan over protesten, welke
door iedere weldenkende Texeische boer
werden ingediend tegen de treurig lage
prijs, waartegen de wol aan de regeering
moest worden afgestaan. Om tweeërlei
reden is die uitnoodiging voor het be
stuur een reden tot verheugenis. In de
le plaats ziet het daarin een erkenning
van de V.V.S. als zoodanig; in de 2e plaats
schijnt de kans op een beter wolprijs nu
wat grooter te worden. Nu wordt door
de Commissie overlegging v. d. ledenlijst
der V.V.S. verlangd. Momenteel vermeldt
deze 120 namen. Maar dit getal kan veel
grooter zijn en zal zeker ook sterk stij
gen. Hoe meer leden, hoe sterker staan
we, wanneer we Dinsdag a.s. voor de
Commissie moeten verschijnen. Wij
zullen op de meest doeltreffende wijze de
belangen van de schapenhouders, in het
bijzonder van die op Texel, bepleiten.
Maar stellig rekenen we er dan ook op,
dat alle schapenhouders als één man ach
ter ons staan Er staan groote belangen
op het spel. Steunt ons om al onze rede
lijke wenschen vervuld te krijgen. Maan
dag a.s. kunt u zich nog als lid laten in
schrijven (f 1.p. j.)
Gedenkt de collecte ten bate van het
NATIONAAL HULPCOMITÉ 1940
op Zaterdag 15 Juni 1940.
||||||lllliilllllllllllllillllllllllli|llllllllllllllllilllllllllllllilllllliilllllliillllliii||||||
llllllllllll GEMEENTE TEXEL |||||||||<i!
iiiiiminimin
PETROLEUMZEGELS.
Herinnerd wordt aan de uitreiking van
petroleumzegels op Zaterdag 15 Juni.
Voor de uren en plaatsen van zitting
wordt verwezen naar de publicatie in de
Texeische Courant van Woensdag 12 Juni
j.l. Men verzuime niet de distributiestam
kaarten mede te brengen.
DISTRIBUTIESTAMKAARTEN.
De Burgemeester van Texel brengt on
der de aandacht van belanghebbenden,
dat de winkeliers op aan hen getoonde
distributiestamkaarten geen enkele aan-
teekening mag worden geplaatst.
Texel, 13 Juni 1940.
De Burgemeester voornoemd,
KAMP.
WEGEN.
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Texel brengen ingevolge art. 21
der Waterstaatswet 1900 ter openbare
kennis, dat Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland bij hun besluit van 5 Juni
1940, no. 87 goedkeuring hebben gehecht
aan het besluit van Hoofdingelanden van
den polder Eierland op Texel, d d. 22
April 1940,
le. tot het uitvoeren in eigen beheer
van het verbeteren van den Hoofdweg
van den Derden Dwarsweg af tot onge
veer 400 M. ten noordoosten van den
Vierden Dwarsweg; het verbeteren van
den Vierden Dwarsweg, tusschen den
Hoofdweg en den Postweg; het verbete
ren van den Duinweg van De Cocksdorp
ten westen van den weg naar den Vuur
toren; en
2e. tot het aangaan van een geldleening
van ten hoogste f 22500, rentende ten
hoogste 4V2 pet. 's jaars met jaarlijksche
aflossingen van ten minste f 1875, te
beginnen in 1941.
Het besluit van Gedeputeerde Staten
ligt voor belanghebbenden gedurende
dertig dagen na heden ter gemeente-se
cretarie ter inzage.
Texel, 12 Juni 1940.
Burgemeester en Wethouders voorn.
De Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. KAMP,
Gedenkt de collecte ten bate van het
NATIONAAL HULPCOMITÉ 1940
op Zaterdag 15 Juni 1940.
Fragment uit „SCHIMMENSPEL"
van D. L. Daalder.
Omdat ik tien jaar ben geworden in
November, geelt Vader me voor het
eerst een abonnement op de draaimolen
De bezitters van zoo'n abonnement krij
gen een kleurig kaartje met hun naam
er op, dat ze zichtbaar moeten dragen.
Van dat moment af begrijp ik, waarom
menschen zoo gesteld zijn op decoraties.
Je behoort met zoo'n distinctief onmid
dellijk tot de bevoorrechte en benijde
klassen. Alle kleine proletariërs van
Den Burg en Oosterend, van Cocksdorp
en Oudeschild, van De Waal, De Koog
en Den Hoorn kijken me aan met ja-
loersche oogen, als ik door Den Burg fla
neer met deze vrijbrief voor de mallemo
len fladderend op mijn kiel. Al weken
van te voren heb ik er tegen de school
jongens over opgeschept, dat ik met
kermis draaien zal van de morgen tot
de avond en als ik er nu in de straten
van het dorp een tegen kom, maak ik
een praatje en zeg, zoo langs mijn neus
weg, o, uiterst bescheiden: „Fraag an
je vader, of je ok zoo'n briefie krigt.
't Kost maar ien riesdaalder en je draait
er de hèèle week foor",wel wetende
dat de meeste vaders geen geld over
zullen hebben voor de uitspattingen van
hun kroost.
Toch, na twee dagen is de glorie ver
dwenen: ik ben beu van 't draaien. Met
koele oogen kijk ik naar het steigerende
paard, waarop ik zooveel uren heb ge
zeten. Weg zijn de phantasieën, die mij
boeiden. Ik was urenlang generaal De
Wet, jagend door de vlakten en over de
kopjes van Transvaal; daarna Leder
kous, in eeuwige strijd gewikkeld met de
gluiperige Apachen en verknocht aan
de edele Sioux .maar ik ben nu niets
méér dan Dirk Daalder, een doodgewo
ne jongen van Oosterend, die draaimo
lens verafschuwt en snakt naar een
beurt in de Turksche schop of de hob
belende geit. Geld daarvoor bezit ik
niet het éene kwartje, dat ik naast
mijn abonnement kreeg is al lang omge-
gezet in zuurstokken en noga en ik
weet zeker, dat vader niet bereid is, nóg
meer aan me ten koste te leggen. En
Moeder zal zeggen: ,,Je wow draaie
nou kén je draaie en is 't wéér niet
goed".
Landerig loop ik over de kermis
mijn stemming is ver onder nul En
ik dank de hemel, als we op Zondag
avond weer met de deli naar huis gaan
Kermissen vallen niet mee op de duur
en abonnementen nog minder.
En dan zijn er nog philosophen, die
beweren, dat het geluk in de herhaling
zit.
We hebben het voorrecht op eem eiland
te wonen, dat door zijn schoonheid de
laatste jaren zomers duizenden tot zich
trekt. Door zijn wereldvermaarde vogel
wereld en zijn praedicaat „Nederland in
zakformaat" werd Texel wijd en zijd be
kend. Onze badplaats had het een dertig
jaar geleden niet verder gebracht dan een
gehucht, waarvan men in ons land nau
welijks had gehoord Er was wel eens
iemand aan het pootje-baden, maar van
een badplaats in de eigenlijke beteekenis
van het woord had het nog niets. Wie
toen gezegd zou hebebn, dat Texel na
driemaal tien jaar een eiland zou zijn,
dat een belangrijke bron van bestaan zou
vinden in het vreemdelingenverkeer, zou
waarschijnlijk niets dan spot hebben ge
oogst. En toch kwam het zoo uit: Elk jaar
nam de belangstelling voor ons eiland
toe, de propaganda werd op steeds uit
gebreider schaal gevoerd en men begon
zoo langzamerhand te spreken over „het
seizoen". Steeds meer ingezetenen gin
gen zich daarop toeleggen. Hypotheken
werden gesloten, pensions werden ge
bouwd; meer en meer werd TESO een
onderneming van belang. Het heele eco
nomische leven kreeg meer kleur en
glans door „het seizoen". Texel groeide,
talrijker en beter werden de vruchten,
die de vreemdelingen te plukken gaven.
Aan alle kanten werd meegewerkt om
dat te bevorderen. Ook onze vroedschap
zette alle zeilen bij. Zij behartigde dui
zend en een directe en indirecte belan
gen. Verordeningen zus en zoo werden
uitgevaardigd om het seizoen in de juis
te banen te leiden en lest best verrichtte
de VVV veel en baanbrekend werk. Elk
seizoen overtrof het voorgaande, de ver-
voercijfers van T.E.S.O. bleven maar stij
gen. Tot aller eer mag gezegd worden,
dat er ook veel durf, veel ondernemings
geest aan de dag werd gelegd. En waar
deze tekort schoot, werd ze aangewak
kerd door een veelbelovende toekomst.
Dat deze toekomst nog eens donkere
dagen zou brengen? We dachten er nau
welijks aan. En toch.het schijnt harde
werkelijkheid. In vorig nummer hebben
we daarover al iets vermeld en nadere
informaties hebben ons geen reden ge
geven tot optimisme. Integendeel. Dat er
van een behoorlijk Seizoen (met een
hoofdletter) sprake zal zijn. weinigen
gelooven het. De toestand is onzeker.,
Men waagt zich niet van huis, reist in elk
geval niet ver uit de buurt. Nochtans
heeft de V.V.V. haar onlangs gestaakte
reclamecampagne in de groote pers her
vat en zoowaar komen, zij het druppels
gewijs, alweer wat aanvragen binnen.
Vele duizenden trokken in normale tij
den over onze grenzen. Dat is nu zeker
gedaan Wellicht, dat er van die buiten
landtoeristen nu eens heel wat naar ons
eiland trekken. Laat het ons althans ho
pen.
De ernstigste geruchten over Texel de
den in de dagen na de capitulatie de ron
de. Zoo vertelde men aan de vaste wal,
dat Texel vrijwel plat lag en dat het
bootverkeer met ons eiland vanwege de
mijnen met levensgevaar alleen kon wor
den onderhouden.
Gelukkig weten wij beter. Behalve aan
de Mok en op Vlijt heeft zelfs geen steen
schade geleden. Geen van onze soldaten
en matrozen heeft ook maar een schram
metje als gevolg van de oorlogsvoering
opgeloopen, al scheelde het vaak maar
een haar of ze waren door het meedoogen
loos mitrailleurvuur van snelle vliegtui
gen weggevaagd En wat de mijnen be
treft: TESO neemt geen enkel risico.
TESO houdt zich streng aan de voorge
schreven route; ze vaart alleen over dag
en houdt te allen tijde een oogje in het
zeil. De passagiers kunnen derhalve ge
rust zijn
Wij houden er de moed in al zullen zich
nog veel moeilijkheden voordoen, wij
zullen ze rustig onder het oog zien. Wel
bewust zullen we de handen aan de ploeg
slaan, om de bodem toe te bereiden voor
de nieuwe oogst.
AVONTUUR VAN EEN
GRONINGER SCHIPPER.
Een knecht viel uit de lucht!
Aan boord van het Groningsche motor
vaartuig de „Piet Hein", gezagvoerder
kapitein Jac. Koopman uit Groningen,
heeft zich in de eerste dagen na het uit
breken van de oorlog een tragisch-ko-
misch voorval afgespeeld, dat verdient
aan de vergetelheid te worden ontrukt.
Op Woensdag 8 Mei, aldus vertelde de
kapitein aan het Gron. Dagblad, dus twee
dagen voor het uitbreken van de wereld
brand vertrok ik met mijn vrouw des
morgens per trein van Groningen naar
Vlissingen, alwaar mijn schip de 300
ton metende „Piet Hein" gereed lag,
met stukgoederen, bestemd voor Lissa
bon. Wij zouden de volgende dag, dus
Donderdag, vertrekken. Het personeel
was reeds aangemonsterd. Toen wij de
haven van Vlissingen wilden verlaten,
kreeg ik plotseling de mededeeling, dat
we er niet uit mochten. We bleven dus in
de haven nog een nacht liggen en be
merkten Vrijdagmorgen heel in de vroeg
te dat de Schelde ter hoogte van Vlissin
gen gebombardeerd was. Ik zag kans de
haven van Vlissingen zoo spoedig moge
lijk te verlaten en wist binnendoor
Dordrecht te bereiken, waar we des
avonds behouden aankwamen. Ik nam in
de Dordsche Kil ligplaats, vlak voor de
TE HUUR:
TANDEM MET VOORTRAPPER.
Er komen in het motorlooze tijdperk,
dat wij nu zijn ingetreden niet alleen
veel oude vervoermiddelen van stal, zoo
dat men de aapjes en de coupeetjes in de
steden en de ouderwetsche sjeezen op het
platteland weer ziet rijden, maar er wor
den ook nieuwe middelen van vervoer
gevonden.
Een groot autobusbedrijf, de Westfrie-
sche Autocar Onderneming te Hoorn,
heeft nu haar busnet tot een schamele
rest is ingekrompen, de verhuur van rij
wielen en tandems ter hand genomen,
waarop men van station tot station kan
rijden, om de karretjes overal waar men
wenscht weer in te leveren.
Daarnevens brengt de W.A.C.O. haar
klanten ook met een z.g. „voortrapper"
overal waar men wezen wil.
De werkloos geworden chauffeurs
gaan in zoo'n geval voor op de tandem
zitten en de passagier zit achter hem. De
voortrapper breekt de wind en als de pas
sagier geen lust heeft om te trappen, dan
doet het „paard" dat voor hem zit het
wel.
Mededeelingen
van Texels Bioscoop-Theater.
VIER MEISJES IN HET WIT.
Hier volgen enkele perscritieken, die
voor zichzelf spreken: „Een onderhouden
de en boeiende film, die zeker boven de
middelmaat uitkomt. Een speelfilm, en
als zoodanig moet men zeggen, dat de
sfeer, waarin deze liefdeshistorie zich
ontwikkelt, zeer goed getroffen is" (De
Telegraaf). „Een film vol abrupte ver
rassingen. Sociale en menschelijke
roeping, berekenende en echte liefde,
drama en blijspel, kinder-ontvoermg en
adembenemende sensatie, wat wil men
nog meer in één film?" (Het Volk.)
Vooral boeit deze rolprent door het ver
rassende spel van Florence Rice, zij is
sober en beheerscht. Want ondanks alle
ernst ontbreekt in deze goede rolprent de
humor zeer zeker niet. De ensceneering
der catastrophe is verbluffend en pak
kend." (Algemeen Handelsblad.)
SLOOFJE.
Ook over deze film schreef de ners vol
lof:
Prachtige rol van Franciska Gaal
zeer gevoelig gespeelde comedie. Fran
ciska Gaal speelt de rol van Katharina
meesterlijk. (De Telegraaf.) Kostelijk
hebben we ons er mee geamuseerd
Dat de film in haar soort zoo voortref
felijk mag heeten, dankt zij in de eerste
plaats aan Franciska Gaal, die van haar
groteske rol iets heel bijzonders maakt.
Voortreffelijke film. (Algem. Handelsbl.)
Onder de beproefde leiding van Nor
man Taurog verloopt de film vlot, die
liefhebbers zeker naar waarde zullen we
ten te waardeeren. (Het Volk.) Een
charmante film met Franciska Gaal....
voortreffelijke regisseur Norman Tau
rog.een lachwekkende creatie. (De
Tijd.) De regie van Norman Taurog
is bondig en levendig en vindingrijk.
Kostelijke scènes.... Een goed stukje
amusementskunst. (Vooruit.)
spoorbrug. In de loop van die dag was
Dordrecht aan onze zijde reeds geheel in
handen der Duitsche troepen Dat werd
ik van de wal af wel gewaar.
In een gevaarlijke positie..
Onmiddellijk begaf ik mij naar de Duit
sche commandant om mij te melden. Tot
Zaterdagmorgen, dus de volgende dag,
zün wij hier blijven liggen, We hebben
echter benauwde oogenblikken beleefd,
omreden de vijandelijke troepen en die
van de Nederlanders elkaar van de oe
vers af voortdurend beschoten. We bevon
den ons allen in de kajuit, lagen plat op
de grond en wachtten in angstige span
ning op de dingen, die komen zouden.
Hij gevecht duurde, met korte tusschen-
poozen, de gansche nacht door..
Bij het aanbreken van de dag, toen 't
vuren tijdelijk was gestaakt, waagde ik
me een oogenblik aan dek. Tot mijn niet
geringe vreugde bemerkte ik, dat mijn
schip wel op verschillende plaatsen ge
troffen was, maar daarvan toch niet noe
menswaard had geleden.
Een verrassende ontmoeting
Toen wij ons weer met elkaar in de
kajuit bevonden en de gelukkige afloop
bespraken, hoorden wij opeens lawaai bij
het schip.
Ik begaf mij met de stuurman heel
BRANDSTOF VOOR HET OPRAPEN.
Nu brandstoffen schaarsch worden,
petroleum heel zuinig wordt gedistribu
eerd en de T.E.M. aanspoort tot beper
king van het stroomverbruik, wordt het
een heele toer het middagmaal behoor
lijk gereed te maken. Geen wonder dat
velen nu bij zakken vol dennenappels
vergaren. Jong en oud en heuscn niet
de minst-bedeelden alleen trekken
naar de Dennen.
(Foto's JAN DE WAAL.)
„De sterken voor de zwakken". Dit is
altijd onze leuze geweest en zij zal dat
moeten blijven. De sterken zijn thans zij,
wier positie niet noemenswaard heeft
geleden, die hun betrekking, hun werk,
hebben behouden, die hun eigendom
men, hun huizen en zaken niet door de
oorlog verwoest zagen. De zwakken zijn
zij, die alles verloren hebben en voor de
moeilijke taak staan op gevorderde leef
tijd weer opnieuw te moeten beginnen.
Vaak reeds hebben wij de handen in
eengeslagen als voor rampen in het
buitenland ons aller daadwerkelijke
medewerking werd gevraagd. Thans
geldt het iets te doen voor eigen landge-
nooten, thans komt het er op aan hen,
die door de oorlog zijn getroffen weer
overeind te helpen, alle krachten in te
spannen hun leed te verzachten en hun
toekomst te verzekeren.
Steden en gewesten moeten herbouwd
worden en duizenden werkloozen heb
ben daardoor arbeid kunnen vinden.
Die arbeid zal betaald moeten worden,
de materialen moeten gekocht worden,
de nood van hen, die geen huisraad
meer hebben, moet worden gelenigd.
Zooals wij eenmaal de bewoners van
Boiculo hebben geholpen, zoo zullen
wij nu hulp bieden aan de slachtoffers
uit alle getroffen deelen van ons land.
Ook Texel, waar uitsluitend militaire
objecten door de oorlog werden vernield
kan vandaag toonen hoezeer men het
waardeert, dat men ongeschonden uit de
korte, maar hevige strijd te voorschijn is
gekomen.
Offert thans met milde hand voor de
zwaar getroffenen in ons vaderland.
F.IERLAND.
VERPACHTING GRASGEWAS.
Het bestuur van polder Eierland meen
de aanvankelijk, dat de verpachting van
het grasgewas op de wegen in deze pol
der dit jaar door de bijzondere omstan
digheden meer opbrengen zou dan vorig
jaar. Echter bleek liet tegendeel waar:
Het gewas werd „voor een appel en een
ei" verkocht. Al het gras langs deweg
van De Cocksdorp naar de Vuurtoren met
inbegrip van het gras langs de Achter
weg, tezamen 5 K.M., werd voor een
jaar verpacht voor zegge en schrijve EEN
GULDEN! Alle perceelen werden toch
verhuurd, behalve dat van Smederij Dros
tot de Eierlandsche dijk, 2.5 K.M. lang.
voorzichtig aan dek en zag tot mijn
groote verbazing op de wal een Duitsche
parachutist staan, die ons toewuifde en
zei: „Goeie morgen, samen". Ik bekeek
de militair nauwkeurig en herkende hem
als mijn vroegere kok aan boord van de
„Piet Hein". Het was Ernst K. uit Ham
burg.
Na wederzijdsche begroeting vertelde
Ernst, dat hij sedert geruime tijd als pa-
iachutist dienst doet.
Maar hoe had je mijn schip zoo
"iuw in de gaten? vroeg de kapitein.
Allereerst aan de groote letters J.K.
in de pijp en toen zag ik gelijk de naam
„Piet Hein". Kappi, wat was ik geluk
kig oude Groninger bekenden te zien. Ik
kikkerde heelemaal op en dacht, die moet
ik eerst begroeten, alvorens ik mijn troep
weer opzoek.
Maar waar kom je dan nu vandaan?
Wel, ik ben zoo juist uit de lucht
komen vallen.
Wéét???? klonk het als in koor.
Ja, ze hebben mij er nu al voor de
zevende keer uitgegooid en nog leef ik.
Ik kom nu van Rotterdam en ga gauw
verder.
Gedenkt de collecte ten bate van het
NATIONAAL HULPCOMITÉ 1940
op Zaterdag 15 Juni 1940.