r
X
TEXELSCHE COURANT
Texelsche Berichten
üeze iveek
J
TWEEDE BLAD - ZATERDAG 29 JUNI 1940.
UIT DE VOGELWERELD.
iiiuiiiiiii zoo sprak. minium
IN NEDERLAND
DE WERELD IN KAART
v
JïJWsiiy
ZATERDAG HAD OP DE ALG. BEGRAAFPLAATS ALHIER DE TERAARDE
BESTELLING PLAATS van het stoffelijk overschot van de vier Britsche piloten,
die vorige week Vrijdag het slachtoffer werden van een luchtgevecht boven ons
eiland. (Zie het verslag in vorig nummer
LINKS: Duitsche militairen dragen een der vier kisten grafwaarts.
RECHTS: Waar de dappere strijders hun laatste rustplaats vonden.
Fotografeeren op lange afstand.
„Je trekt maar aan het touwtje"
We zijn naar de Petten geweest om er
te fotografeeren. De heer J. Drijver, van
Vogelbescherming, had ons dat toege
staan. Een paar eilandjes met vischdief-
jes er op Daar was het om begonnen.
Maar hoe maak je zoo'n foto?
Over een telelens, waarmee je het te
fotografeeren object heel dicht bij kunt
trekken, beschikte ik niet. Een lang touw,
zou dat niet gaan? Het weer was schitte
rend, de zon was warm, maar dat moest
ook, want anders is het onverstandig, de
vogels van hun nesten te jagen. Als er
een koude wind staat en de zon zoek is,
kan het noodlottig zijn, wanneer de nes
ten gedurende eenige tijd onbezet blijven.
Een goed vogelwachter houdt daar reke
ning mee.
Eerst laarzen geleend' van de heer P.
Drijver en dan er op af. De vogels zijn
al op de wieken, als ik nog honderd me
ter van hun domein verwijderd ben.
Aan de kant zitten ook een paar berg
eenden; ze houden blijkbaar niet van be
zoek, dribbelen wat heen en weer en ver
dwijnen tenslotte via een opgedroogd
slootje op het land van Lap. Een van de
kolonisten komt op me afzetten, maakt
duidelijk, dat ik niet welkom ben. Ook
een paar kieviten worden krijgslustig.
Maar ik ga gewoon door Al spoedig is de
heele vischdiefjeswereld in rep en roer.
Wanneer ik eens een laars in het water
zet om de grond te onderzoeken, komen
er weer een paar van de brutaalste in
duikvlucht over me heen. Ik had de vo
rige dag al een plannetje gemaakt. Het
eilandje, waarop ik mijn toestel zou neer
zetten, ligt misschien tien meter van de
kant. Er broeden twee paren op, de eieren
kan ,k best zien. Op nog geen twee meter
daarachter ligt het mooiste eilandje van
de heele kolonie; het aantal nesten daar
op moet ontelbaar zijn. De driepoot uit
trekken, het licht meten, het toestel in
stellen naar licht èn tijd èn afstand; dat
alles is in korte tijd geschied. Nu naar het
eilandje, maar.ik schaam me.de
opzet loopt op een fiasco uit. De grond is
hier zoo drassig, dat mijn laarzen er tot
de rand toe in weg zakken, zelfs mijn
broek raakt onder de modder. Op twee
meter van de begaanbare grond blijf ik
steken, de laarzen zuigen zich vast, visch-
diefjes vliegen rakelings langs me heen
en achten het. juiste oogenblik voor de
aanval gekomen. Met de allergrootste
moeite weet ik me uit deze situatie te
redden. Enfin, één geluk: kwaadwilligen
zullen hier eveneens hun neus stooten!
Maar moet ik dan zonder foto thuis
komen? Ik loop de plas om, stap
het riet door en zie zoowaar dicht aan de
kant een eilandje. Het aantal nesten is
niet zoo groot, op de voorgrond liggen
half opgevreten eieren. Toch kan de drie
poot niet dichter bij worden gezet dan op
acht meter; de grond dichterbij is zoo
drassig, dat de pooten er in wegzakken.
Ziezoo, de „kiekkast" is klaar. Een stuk
touw wordt aan de sluiter vastgemaakt
en uitgelegd. Op veertig meter blijf ik
staan. Ik ga plat op de grond liggen,
maar neen, het wachten duurt me te lang,
de vogels willen nog niet op hun nest
terug Nog meer touw uitleggen dus. Als
het heele touw uitgelegd is, kan ik me
net in een slootje achter een wilg verber
gen. Maar eerst moet het touw strak
aangehaald worden. Dus weer terug naar
het toestel, eerst het weiland over, waar
een paar schapen rustig grazen, dan door
het krakende riet. Ik duik weer in het
slootje, de sluiter is gespannen, het spel
kan beginnen. De vogels zien me niet
meer en wonderlijk vlug is dan de rust,
in de kolonie weergekeerd. Op „mijn"
eilandje strijken vier vischdiefjes neer, ze
gaan prachtig op hun nest zitten, na eerst
de vleugels en staart te hebben geschikt.
Ik trek op goed geluk aan het touw.
De „klik" van de sluiter kan ik natuurlijk
niet hooren, niet alleen vanwege de af
stand. maar ook, doordat de vogels zoo
te keer gaan. Nog eens flink getrokken,
het toestel, daar héél ver weg, zie ik zelfs
bewegen. Het stond stevig in de grond,
het moet mijn commando dus nadrukke
lijk hebben opgevolgd.
De strijd moest gewonnen zijn. Ja, het
is zoo uitgekomen ook. Het stukje vogel
wereld, dat ik op het oog had, stond er
goed op. Ik had nog nooit een dergelijk
experiment genomen, maar.... nu ga
ik er vast nog verscheidene films aan
wagen. Wat een interessante sport is
dat! J.
DE NIEUWE MODE.
HET NIEUWE MODEBLAD
De uitgevers van dit Modeblad doen
hun uiterste best om het nog beter te
maken dan het reeds was. Zoo verschijnt
het Juni II- nummer met wel 60 model
len, waarvan gratis 50 patronen op de
raderbladen en 10 goedkoope knippatro
nen, die voor 25 cent kant en klaar gele
verd worden. En toch kost zoo'n mode
blad maar 20 ct.; per post 6 nrs. voor
f .1.50.
WALSH, voorz. Marine Comm. der
Vereen. Staten: Ik ben tegen deelname
van Amerika aan de oorlog in Europa.
Liever treed ik af, dan dat ik daarmee
instem.
IKII|iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii||||||
llllllllllll GEMEENTE TEXEL
U||||lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHlllllll|||j||
INRICHTINGEN
welke gevaar, schade of hinder I unnen
veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Texel brengen ter openbare kennis,
dat het verzoek van het Bestuur der Der
tig Gemeenschappelijke Polders op Texel
om op de perceelen, kadastraal bekend in
sectie D. no. 3372 en sectie C no. 1376
twee electnsche schroefpompgemalen te
mogen oprichten, door Gedeputeerde
Staten van Noord-Holland voorwaarde
lijk is ingewilligd.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat volgens de bestaande jurisprudentie
eventueel NIET tot beroep van de be
schikking bevoegd zijn zij, die indertijd
niet voor het Gemeentebestuur zijn ver
schenen, om hunne bezwaren mondeling
toe te lichten.
Texel, 27 Juni 1940.
Burgem. en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
JONKER. KAMP.
HET RUSTHUISPLAN
Ds. K. T. Gorter, Doopsgez. predikant
alhier, schrijft:
Tot onze groote spijt kan de Commissie
voorloopig haar werkzaamheden niet
voortzetten, daartoe gedwongen door de
tijdsomstandigheden. Het plan was reeds
zoo ver gevorderd, dat de architect met
zijn werk was begonnen. Toch is er in
ons allen de vaste hoop en het vertrou
wen, dat eenmaal onze ouden van dagen
in een rusthuis, dat wij „Rustborg h"
hadden willen noemen, hun laatste le
vensjaren zullen doorbrengen. Zoodra de
mogelijkheid hiertoe bestaat, hopen wij
door te gaan.
BELEEFD VERZOEK.
Zendt uw advertentieopdrachten
voor het Woensdagnummer Maan
dag in en voor het Zaterdagnum
mer Donderdag.
I(||^i1llllllllllllllllllllllllll!lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllll||||||
llllllllllllllllll SPORT llllllllllllllllll
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiin||||||
TEX. BOYS-NIEUWS.
Woensdagavond speelde ons le met een
invaller voor Dirk een wedstrijd tegen
een Combinatie van Texel, welke eindig
de in een gelijke 11 stand. Van beide
zijden werd ons maar matig spel getoond
Bij alle 22 voetballers kwam vast te
staan, dat hier de training wordt ver
waarloosd. Aan uithouding en voetballen
met het hoofd werd niet gedacht. Onze
halflinie trok veel te veel naar achteren.
Ze was geen steun voor de voorhoede.
Ook werd het spel veel te kort gehouden.
De vleugelspelers werden sporadisch
in het spel betrokken. Uit een voorzet
van links gaf de middenvoor ons de lei
ding. Het afwerken van ons backstel was
niet altijd zonder gevaar, terwijl de kee
per veel geluk had.
De voorhoede van Texel wist ook niet
meer dan éénmaal te doelpunten, doch
kansen, welke niet benut werden, kwa
men er genoeg. We hopen, dat voortaan
het voetbalspel door allen weer met ernst
wordt beoefend, opdat we mettertijd weer
van actief voetballen getuigen mogen
zijn. M.
Voor de Adsp. dag in Alkmaar morgen
mededeelingen door de penn. in De
Zwaan. Komt allen even informeeren. M.
Amsterdam neemt proeven met
taxi's met lichtgas. Die met electromobie-
len is van de baan daar de leveringstijd
te lang is.
Alle soorten duiven moeten vastge
houden worden, herhalen we.
IN DRONTHEIM
Engelsche soldaten, tijdens de
strijd in Noorwegen gevangen ge
nomen, wachten in hun kamp te
Drontheim op hun middageten.
Ze hebben hun helmen tijdelijk
op de grond gedeponeerd.
Ilet llersteltonds 1940.
vatten. In afzonderlijke gevallen kan de
Kijkscommissaris evenwel de bevoegd
heden intrekken of beperken. Op grond
van deze verordening hebben de secretaris
sen-generaal van de departementen van
Justitie en van Binnenlandsche Zaken be
paald, dat van het voornemen om een ver-
eeniging of stichting op te richten kennis
moet worden gegeven aan den bevoegden
procureur-generaal, die tevens het recht
heeft, bestaande vereenigingen en stichtin
gen te ontbinden of haar werkzaamheid te
schorsen. Ook het voornemen om vergade
ringen of optochten te houden moet ter
kennis van den bevoegden procureur-
generaal worden gebracht en wel uiterlijk
7 dagen voor den dag der vergadering.
Deelnemers aan vergaderingen, uitgaande
van staatkundige vereenigingen of van
plaatselijke afdeelingen daarvan, of waar
staatkundige onderwerpen worden be
sproken, moeten schriftelijk worden uit-
genoodigd, waarbij de uitnoodigingen op
naam gesteld moeten zijn. Op verzoek kc.n
van deze beperkingen dispensatie worden
verleend. Een en ander geldt niet voor ver
gaderingen met een zuiver godsdienstig of
artistiek karakter, noch voor besloten ge
zelschappen of voor vergaderingen waar
aan niet meer dan 20 personen deelnemen.
Opheffing uniformverbod.
In de toepassing van het uniformverbod
is eveneens verandering gebracht. De be
paling van artikel 435a van het Wetboek
van Strafrecht (het bekende uniformver
bod) is slechts van toepassing, indien de
bevoegde procureur-generaal, fungeerend
directeur van politie, een verbod in den
geest van dat artikel uitvaardigt. Het dra
gen van uniformen is dus thans niet
meer wettelijk verboden, zoolang niet een
nieuw verbod in den geest van het oude
uniformverbod wordt uitgevaardigd.
Uitbreiding van departementen.
De werkzaamheden van de beide depar
tementen van Sociale en van Economische
Zaken, die samen waren ondergebracht in
het ministerie aan het Bezuidenhout te
s-Gravenhage, hebben zich in den laatsten
tijd zoozeer uitgebreid, dat de behuizing
daar ter plaatse te klein is geworden. Het
Departement van Sociale Zaken zal daarom
binnenkort verhuizen naar het leegstaande
nieuwe kantoorgebouw van de KJL.M., dat
onder de huidige omstandigheden toch niet
in gebruik genomen kan worden. Door dit
vertrek zal er op het Bezuidenhout meer
ruimte voor Economische Zaken beschik
baar komen, zoodat men een groot aantal
Duitsche autoriteiten beter zal kunnen
huisvesten dan thans het geval is.
van Gedeputeerde Staten en wethouders
van gemeenten zullen plaats vinden, zal
nader worden bepaald. Ten einde te ver
hinderen, dat een publiekrechtelijk ver
tegenwoordigend lichaam geen besluiten
zou kunnen nemen, zullen de noodige maat
regelen worden genomen.
Regeling personen- en goederenvervoer.
Ter regeling van het personen- en goe
deren vervoer is een vergunningsstelsel in
gevoerd. Voor het gebruik van een motor
rijwiel of motorrijtuig, ingericht voor het
vervoer van personen anders dan met auto
bussen in den zin van de wet autovervoer
personen, is met ingang van 1 Juli a.s.
een vergunning noodig vanwege den in
specteur-generaal van het verkeer. Deze
vergunningen kunnen worden aangevraagd
bij den Rijksinspecteur van het verkeer in
het district, waartoe men behoort. Ook
voor het vervoer van goederen langs den
weg met motorrijtuigen (zoowel eigen ver
voer als vervoer voor derden) zal voortaan
een vergunning vereischt zijn. Voor de
regeling van het beroepsgoederenvervoer
wordt ten slotte een centrale commissie
ingesteld, die in overleg met den secre
taris-generaal van het Departement van
Waterstaat de werkzaamheden van advi-
seerende districtscommissies zal regelen.
De buitenlandsche postverbindingen.
Zooals wij reeds eerder vermeldden is
het postverkeer met Indië en de Vereenigde
Staten, alsook met alle overige landen bui
ten Europa weer hersteld, met uitzonde
ring van West-Indië, den Belgischen
Congo en de gebieden, die als Britsch of
Fransch kunnen worden aangemerkt (be
zittingen, koloniën, protectoraten). De cor
respondentie (voorloopig nog slechts niet-
aangeteekende brieven en briefkaarten)
voor al deze bestemmingen, dus ook die
voor Amerika, wordt via Duitschland en
Siberië verzonden en bereikt vervolgens
per schip haar bestemming. Briefpost voor
Midden- en Zuid-Amerika (met uitzonde
ring van de Nederlandsche, Engelsche en
Fransche bezittingen aldaar) kan boven
dien via de Italiaansche luchtpost verzon
den worden. Daarvoor dient de correspon
dentie behalve met het gewone internatio
nale port (12% cent) met extra luchtpost
zegels te worden gefrankeerd. Het lucht
recht bedraagt voor briefkaarten en brie
ven naar Brazilië 1.05 per 5 gr.; voor alle
overige bestemmingen in Midden- en Zuid-
Amerika 1.25 per 5 gram.
DE ONGUNSTIGE ECONOMISCHE
TOESTAND IN FRANKRIJK.
Het verlies van al de Noordelijke de
partementen heeft den economischen toe
stand in Frankrijk geheel ontredderd. Het
gebrek aan kolen, ijzer en staal wordt
nijpend. Dit is zeer begrijpelijk, wanneer
men weet dat de beide departementen Pas-
de-Calais en Nord te zamen meer koler.
produceeren, dan al de and?re departe-
Dit gebrek aan kolen is een buitenge
woon zware handicap voor de ijzer- en
staalfabrieken en de oorlogsindustrieën in
het algemeen. Deze beginnen overigens ook
gebrek te krijgen aan hun voornaamste
grondstof ijzererts. Dit werd dooi net
land zelf in groote hoeveelheid opgebrarht.
n.l. in 1938 33.2 millioen ton, waarvan
zelfs ongeveer de helft kon worden uit
gevoerd. Meer dan 90 van dit erts kwam
uit het Noordoosten van Frankrijk. Ons
HAVRE
menten te zamen. In Arras (Pas-de-Calais)
bedroeg de productie in 1938 19.12 mil
lioen ton, in Douai (Nord) 9.11 millioen
ton.
De opbrengst van de Fransche kolen
mijnen was niet voldoende voor de behoef
ten des lands, zoodat bovendien nog be
langrijke hoeveelheden uit het buitenland
moesten worden ingevoerd, in 1938 b.v.
22.1 millioen ton. Ook deze aanvoer is
thans natuurlijk geheel afgesneden, daar
deze kolen werden geleverd door Engeland,
België, Luxemburg, Nederland, Duitsch
land en Polen.
kaartje doet zien, dat het grootste deel van
de mijnen aldaar op de grens van het ge
bied der militaire operaties ligt. Een ander
deel bevindt zich reeds in Duitsche han
den, evenals een aantal ijzer- en staal
fabrieken in het Noorden van Frankrijk,
die reeds vroeger verloren zijn gegaan.
Uit dit een en ander blijkt wel, dat de
economische situatie in Frankrijk in dat
opzicht buitengewoon ongunstig is gewor
den. Naar schatting is de fabricage van
ruw ijzer daar te Jande met 24 die van
vloeistaal met niet minder dan 41 ver
minderd.
Nadat Rijkscommissaris Seyss-Inquart
bij gelegenheid van zijn bezoek aan Rotter
dam de vorige week reeds de stichting van
een fonds voor den wederopbouw had
aangekondigd, is thans dit fonds, genaamd
Herstelfonds 1940, officieel ingesteld De
middelen voor het fonds zuilen op drie
wijzen worden verkregen en wel uit be
dragen op de begrooting, die niet meer
voor hun oorspronkelijke bestemming ge
bruikt kunnen worden; verder uit het batig
slot van het Egalisatiefonds en ten slotte
uit de vlottende schuld of door middel van
geldleenmgen. Regelen voor het doen van
uitkeerjngen uit het fonds zullen bij ver
ordening nader worden vastgesteld.
Bevoegdheden der secretarissen-generaal.
In een verordening van den Rijkscom
missaris zijn de bevoegdheden geregeld van
de secretarissen-generaal der Nederland
sche departementen, hoofdzakelijk verband
houdende met de handhaving der openbare
orde. Krachtens deze verordening zijn de
secretarissen-generaal thans gemachtigd,
binnen de grenzen van hun bevoegdheid de
maatregelen te nemen, noodig voor de
handhaving der openbare orde en voor
de veiligheid van het openbare leven. In
het bijzonder mogen zij rechtsvoorschriften
uitvaardigen en autoriteiten, colleges, dien-
sten en de daarbij betrokken personen
aanwijzingen geven. De uitgevaardigde
voorschriften mogen strafbedreigingen be-
^en bewaakte barricade van automobielen
den Great Road bij Londen. Iedere
passeerende automobilist moet zich
kgltlmeereu.
De Kamers nog op reces.
Rijkscommissaris dr. Seyss-Inquart heeft
bij verordening bepaald, dat de werkzaam
heden der beide Kamers der Staten-Gene-
raal tot nader order blijven rusten, even
als verscheidene werkzaamheden van den
Raad van State. Verkiezingen voor de
Kamers vinden tot nader order niet plaats
In hoeverre verkiezingen voor de Provin
ciale Staten, de gemeenteraden of ande
re publiekrechtelijke vertegenwoordigende
lichamen, ofwel benoemingen van leden
Hagespraak der N.S.B.
Op den Goudsberg bij Lunteren hield
de N.S.B. haar vijfde hagespraak, waar ds.
Ekering, de heer Van Geelkerken, de heer
Rost van Tonningen en Ir. Mussert het
woord voerden. Eerstgenoemde kondigde
de stichtmg van een nationalen omroep
aan, die in den eersten tijd nog naast de
bestaande omroepvereenigingen zai fun-
geeren, doch daarna als eenige omroep in
Nederland zal overblijven.
EUROPA.
Nadat orde en rust in Noorwegen zijn
hersteld, begint zich de nieuwe econo
mische richting, welke het land thans in
slaat, duidelijk af te teekenen. Het duurde
niet lang, of men begon er zich rekenschap
van te geven, dat zich vooral op het ge
bied van de houtindustrie ongekende moge
lijkheden voor Noorwegen openden. In het
Derde Rijk zijn voor den Noorschen hout
handel enorme afzetgebieden ontsloten. Na
de over en weer gevoerde onderhandelin
gen kan men zonder overdrijving zeggen,
dat voor de Noorsche houtveredelings
industrie de groote mogelijkheid bestaat,
de Middel-Europeesche markt te veroveren
en als geregeld afnemer te behouden. Het
is inderdaad een wellicht nimmer terug-
keerende gelegenheid voor Noorwegen, om
zijn houtindustrie een blijvend afzetgebied
te verzekeren. Afgezien nog van de zich
openende perspectieven met betrekking tot
de wereld-economie is de tusschen Duitsch
land en Noorwegen gesloten overeenkomst
ook van groote binnenlandsch-politieke
beteekenis. Noorwegen, welles met bossrhen
bedekte oppervlakte niet minder dan 7%
millioen hectare beslaat, biedt men zou
geneigd zijn te zeggenonbegrensde
mogelijkheden voor de fabricage van cel
lulose. In het land zelf wordt nauwelijks
de helft van de jaarlijksche productie ad
500.000 ton verwerkt. In 1939 voerde Noor
wegen voor een waarde van 200 millioen
kronen uit aan houtpulp en voortbreng
selen van de houtveredelingsindustrie.
Bovenstaande cijfers geven een des te aan
schouwelijker beeld van de economische
beteekenis van dezen tak van industrie
voor land en volk, wanneer men in het
oog houdt, dat Noorwegen slechts drif
millioen inwoners telt.
