L TEXELSCHE COURANT HERDENKING. 52ste Jaargang Woensdag 14 Augustus 1940 No. 5471 DE NIEUWE TEXELSCHE COURANT Texelsohe Berichten Laat U het werk op Texel blijven DRUKKERIJ TEXELSCHE COURANT Uitgave V. Boekhandel en Drukkerij v. h. Langeveld en De Rooij Den Burg Telefoon 11 IS SINDS 1 JULI 1930 IN DIT BLAD OPGENOMEN. ADVERTENTIES: 12 cent per regel; minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor vier plaatsingen opgegeven, wordt drie- maal berekend. Vraagt ons zeer voor- deedig tarief voor neringdoenden. TEXEL AARTJES: 48 ct. (4 regels, ge heel met kleine letters gezet, hoogstens vier; vooruit betaald). ABONNEMENTEN: f 0.75 per kwartaal; buiten Den Burg f 1.losse nrs. 4 ct. (POSTREKENING no. 652. HOOGWATER (ter reede van Texel v.m.) (nam. ongeveer een half uur later.) 14 15 16 17 !8 19 20 Aug 7,26 7,34 9,36 10,07 10.45 11.22 11,58 Aan Zwembad De Schans een uur eerder. OP 14 AUG. LICHT OP VOOR: RIJWIELEN en RIJTUIGEN 9 37 lllllliiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiliillllll llllllllllll VAN OVER DE GRENS. ||||||iuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii»UIIII DE DAGEN VAN ENGELAND SCHIJNEN GETELD. Het kraakt in het Britsche Rijk aan alle kanten, zegt DNB. Nieuws van de fronten is er weinig. Men zou hoogstens kunnen zeggen, dat de aanvallen der Duitsche lucht-onder- en bovenzee-vloot nog in hevigheid zijn toegenomen en dat vooral de luchtaan vallen der laatste dagen zijn gericht ge weest op de Britsche havens aan de Westkust, die daarvan tot dusverre nog vrijwel verschoond gebleven zijn. Sommigen willen daarin een aanwij zing zien van een aanstaande volkomen verlamming der Engelsche scheepvaart. Wel merkwaardig is, dat van de zijde van de as-genoot, Italië, wordt bericht, de aanval op Engeland al begonnen is. Men laat doorschemeren, dat men verder op geen groote actie moet rekenen, daar op deze wijze voortgezet Engeland tóch ten onder gaat. Intusschen lijkt deze tusschenperiode ee^ geschikte tijd om de verhouding van Engeland ten opzichte van andere lan den na te gaan en de invloed te laten zien, die de onbestreden Duitsche over winning in het Westen reeds gehad heeft. Japan zoekt naar uitbreiding van grondgebied. Daarbij dringt zich onmiddellijk naar voren de verhouding EngelandJapan. Het land van de Rijzende Zon wacht al lang op het geschikte oogenblik om zijn macht in het Oosten te versterken. Toen Duitschland in 1914-1918 door de halve wereld werd besprongen, en geen voldoende macht had zijn bezit tingen in het Oosten te beschermen, leg de Japan de hand op het pachtgebied Ki- autschau in China en deMarianen-eilan- den in de Groote Oceaan. Nu Engeland in 't nauw gedreven is maakt Japan aan stalten om de positie van dat land in het Oosten te ondergraven. De Britsche invloed in China is al weg, de handelskolonie-, Hongkong heeft nog maar weinig te beteekenen en voorzich tig tast Japan vérder om uit te zien, hoever het met zijn vijandelijkheden te gen het Britsche Rijk gaan kan. Zeker is dat, indien Engeland ineenstort, Japan zijn deel zal opeischen en Japan's uitda gende houding is het beste bewijs voor Engelands tanende macht. Ontevredenheid in Britsch-Indië. "Hierbij sluit zich vanzelf aan een be schouwing over Engelands positie in In- die. In verband met de overal streng heerschende censuur dringt, natuurlijk maar een klein beetje door van hetgeen er zich achter de schermen afspeelt. Doch vast staat wel, dat ook de Br.- Indiërs in beweging zijn gekomen en de eerste de beste gelegenheid zullen aan pakken om Engelands juk af te werpen. Reeds maandenlang tracht Engeland door beloften van toekomstige zelfstan digheid het uitgestrekte rijk rustig te houden; het maakt daarbij gebruik van de tegengestelde belangen en strevingen van Mohammedanen en Hindoe's, doch nog deze week konden we lezen, dat de oude leider Ghandi, de eisch van vol strekt zelfbestuur thans gesteld had. Zoo zal, bij een verdere ongunstige ontwikkeling der omstandigheden voor het Moederland, ook deze schakel uit het B' seh Imperium losser raken, wellicht wegvallen. Engelands invloed in Roemenië heeft niets meer te beduiden. Voor de Europeesche betrekkingen was de laatste tijd vooral nog Roemenië van belang. Dit heeft echter na de overwin ning van Frankrijk en het verdwijnen jvan Engelands militaire macht van het vasteland, een volkomen draai genomen, Het kiest eieren voor zijn geld: n.l. de volkomen inschakeling in de belangen sferen van Duitschland en Italië. Daarvoor heeft 't reeds de vijandige houding van En geland geriskeerd en duldt het, dat geleidelijk alle Engelsche invloed uit eigen land wordt verdreven. De Engelsche in genieurs bij de pe- troleumputten moes Koning Carol. ten vertrekken en men behoeft geen pro feet te zijn om te voorspellen dat ze door Duitsche ingenieurs zullen worden ver vangen. Op het oogenblik kan men de invloed van Engeland in Roemenië wel op nul stellen. Daarmee is dit rijke land dan in han den gevallen van de as-mogendheden, die natuurlijk niet zullen nalaten daar uit vooral petroleum en tarwe te betrek ken om de gevolgen van de verdere blok kade maatregelen van Engeland tot een minimum te beperken. Zelfs zijn de as-mogendheden bezig aan een „vreedzame" verdeeling van het land, dat na de oorlog van 19141918 zoo sterk was vergroot. Buur Bulgarije en Buur Hongarije eischen allebei een stuk op, dat ze zeker zullen krijgen ook en zonder bloedvergieten. Rusland heeft zijn buit al binnen en zoo is het al heel waarschijnlijk dat Roe menië wordt teruggebracht tot zijn gren zen van voor 1914. Engeland zal daarbij wel geen stem in het kapittel hebben Had iemand dat een half jaar terug kunnen voorspellen Turksche hulp aan Engeland zou op dit oogenblik voor Turkije niet anders dan zelfmoord beteekenen. Vlak in de buurt van Roemenië ligt Turkije, dat zich nog nauwer dan Roe menië bij de geallieerden aangesloten had. Het was bestemd om de gangmaker te zijn van de strijd op de Balkan, doch de gebeurtenissen hebben zich zoo on verwacht in ongunstige zin voor de ge allieerden ontwikkeld, dat er op het oo genblik weinig kans op is dat deze bond genoot nog in beweging zal komen. Een actie op dit moment zou voor Turkije niet anders dan zelfmoord beteekenen. Hoe zich de toestand hier nu ontwikke len zal, is nog niet te zeggen, doch het zou volstrekt niet te verwonderen zijn, indien ook Turkije zich bij de as-politiek aansloot. Duitschlands droom, een Bagdad- spoorweg tusschen Duitschland en de Perzische golfkan mis schien verwezenlijkt worden. Dan gaat voor Duitschland de oude droom herleven, waardoor het over land de Perzische Golf zou kunnen bereiken. Nu de toestand zich voor Duitschland in gunstige zin ontwikkelt, is verwezen lijking van deze droom volstrekt geen hersenschim meer. Rusland gaf de geallieerde di plomaten een klap in het gezicht. Met Rusland heeft Engeland de laatste jaren niets dan ellende beleefd. We her inneren aan de wanhopige pogingen van Engeland en Frankrijk na de vrede van Muenchen in '38 om *met dit land tot overeenstemming te komen. Bij die over eenstemming toch werd het aan de Wes- tersche mogendheden pas duidelijk, welk een gevaarlijke tegenstander de verslagen vijand van 19141918 weer geworden was. Behalve aan een koorts achtige bewapening om de achterstand in te halen, werd eveneens hard gewerkt om het oude omsingelingsplan van vóór 20 jaren weer ten uitvoer te leggen. Doch Rusland heeft nooit zijn 4 millioen ver geefs geofferde soldaten vergeten en evenmin, dat het naast de overwinnaars van 1918 het land was, dat in plaats van mee te mogen deelen in de buit, heele landstreken aan de nieuwe „droom van zelfbeschikkingsrecht" moest offeren. En daarom: in plaats van in te gaan op de Engelsch-Fransche voorstellen, on derhandelde het met Duitschland en sloot het vlak voor het uitbreken van de ze oorlog een niet-aanvalspact met dit land. Daardoor gaf het een klap in het gezicht van de geallieerde diplomaten, zooals er in de geschiedenis nog geen vermeld staat. Het verleende daardoor Duitschland vrij spel tegen Polen en hielp zelfs mee het neergeworpen slacht offer de genadeslag toe te brengen. Engeland probeert vergeefs Rus land bang te maken voor Duitsch land. Maar Engeland heeft zijn droom van een verbond met Rusland tegen Dutisch- land nooit losgelaten. Tot op het laatste oogenblik toe heeft het in pers en pro paganda geprobeerd Rusland vrees aan te jagen voor een overwinnend Duitsch land, dat alsdan zich naar het Oosten keeren zou. Doch dit alles heeft op Sta lin niet de minste uitwerking gehad en pas nog verklaarde de Minister Molotof, dat het Duitsch Russische pact steunde op degelijke overeenkomsten, die zouden nagekomen worden. De Engelsche diplo maten werd bijna de deur voor de neus dichtgeworpen. 18 Augustus zal het honderd jaar geleden zijn, dat de dichter A. C. W. Staring op 73-jarige leeftijd op zijn landgoed De Wilden- borgh bij Lochem overleed. We geven hier een van zijn voortref felijkste gedichten, getiteld „Herdenking". Wij schuilden onder dropplend loover,= Ik zag haar aanen, diep bewogen, Gedoken aan de plas; De zwaluw glipte 't weivlak over. En speelde om 't zilv'ren gras; Een koeltjen blies, met geur belaan, Het leven door de wilgenblaan. 't Werd stiller; 't groen liet at van droppen; Geen vogel zwierf meer om; De daauw trok langs de heuveltoppen, Waar achter 't westen glom; Daar zong de Mei zijn avendhed! Wij hoorden 't, en wij spraken niet. Smolt ziel met ziel ineen. O tooverblik dier minlijke oogen, I Wier tlonkring op mij scheen O zoet gelispel van dien mond, Wiens adem de eerste kus verslond 1 Ons dekte vreedzaam wilgenloover; 1 De scheemring was voorbij; J Het duister toog de velden over En dralend rezen wij. Leef lang in blij herdenken voort, I Gewijde stond geheiligd oord iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiii Frankrijk: van hartelijke bond genoot en strijdmakker tot vij and! Hoe de verhouding met Frankrijk zich ontwikkeld heeft ligt nog versch in het geheugen. Van hartelijke bondge noot werd het bijna vijand. We kregen berichten over een landing van Engelsche troepen in de Fransche kolonie Kameroen. Op Madagaskar, een Fransch eiland in de Indische Oceaan, was iets dergelijks aan de gang en hoe de verhouding van Engelsche en Fran sche troepen in Syrië is, is nog altijd niet opgeklaard. Men weet, dat daar door de beide bondgenooten een legermacht van enkele honderdduizenden soldaten was bijeengebracht om te zijner tijd op het geschikte oogenblik in te grijpen. Dit zou dan gebeuren in samenwerking met het Turksche leger, hetzij tegen de olie bronnen van Rusland, hetzij tegen de Balkan, in elk geval om de as-mogend heden zooveel mogelijk schade te berok kenen. Doch door het wegvallen van Frankrijk en zijn koloniën, is deze leger macht schaakmat gezet en tot nutteloos heid veroordeeld. Ook in Canada is het niet rustig. Ook in Canada is het eenigszins roe rig geworden. Engeland heeft de natio nale trots van Frankrijk zwaar gewond door zijn vloot in Oran aan te tasten en nu schijnen alle Franschen dat de Engel- schen zwaar aan te rekenen. Canada is vroeger een Fransche ko lonie geweest en nog is een vierde der bevolking Fransch met een eigen taal. Deze schijnen tegen Engeland partij te kiezen en verzet aan te teekenen tegen het werven van soldaten om voor En geland te vechten. Trachten de Zuid-Afrikaansche boeren hun zelfstandigheid te her overen? Eenzelfde geval deed zich voor in Zuid-Afrika, onder de Boeren. Ook daar ziet waarschijnlijk een groot deel onzer stamgenooten met leedvermaak naar de tegenslagen van het Britsche Imperium. Misschien leiden zij er uit af, dat de laatste dagen van het trotsche Albion geteld zijn. Zoo is het begrijpelijk, dat de leider van de actie voor de volstrekte onafhankelijkheid van Zuid-Afrika, ge neraal Herzog, weer van zich doet spre ken, het land in beroering komt en zich verzet tegen de oorlog met Duitschland. Wellicht zal het probeeren, zijn vroegere onafhankelijkheid van voor 1900 weer te verwerven. In 1914-18 is het mis lukt. De nederlaag van Engeland zou de heropstanding der Boeren beteekenen. De voorspelling van de geschied kundige Dr. Jan Romein. Een geschiedkundige van naam, Dr. Jan Romein, heeft reeds jaren geleden geschreven, dat in de toekomstige oorlog Engeland niet meer in staat zou zijn, zijn rijk te verdedigen. De gebeurtenissen schijnen hem in het gelijk te stellen. Van alle kanten kraakt en wringt het wereldrijk. De kans, dat het totaal ineen zal storten, wordt met de dag grooter. Maar Engeland geeft de strijd nog niet op. en durft zelfs te zinspelen op een aanstaande bevrijdingsaanval op het vas teland. Kan daarvan werkelijk sprake ziin? Of is het oorlogsverdwazing, die deze gedachte heeft voortgebracht? Het kan ook een wanhoopskreet zijn om de eigenlijke toestand te verbergen? Alleen reeds het feit, dat dit ernstig onder het oog moet worden gezien, geeft een idee van de wereldschokkende gebeurtenissen, die wij sedert September 1939 hebben beleefd. De noodwendige gevolgen daarvan moeten door niemand worden onder schat. SPOEDIGE OVERNAME. DIRECTE AFWIKKELING. Een prachtig getuigschrift voor de Onderl. Rundveeverz. „Texel" en vocxr de Onderlinge Paarden verzekering D.E.L H.H. Veehouders! wordt allen lid! HERWONNEN LEVENSKRACHT. Voor de R.K. Vereeniging tot bestrij ding van de t.b.c., Herwonnen Levens kracht wordt Zondag a.s. een collecte gehouden. B. en W. hebben hiertoe reeds toestemming verleend. LEDIKANT GING DE VERKEERDE KANT UIT. Dat ledikant stond namelijk in het magazijn van een Heldersche winkelier Volgens de Heldersche Courant werd het te zijnen nadeele op een slinksche manier ontvreemd en toen naar de Texelsche boot gebracht. Maar.de politie kreeg daar kennis van en heeft het ledikant in gepikt, toen het aan de boot werd aan geboden. De ledikant-„kooper" zal er wel meer van hooren. FIETSPLAATJESCONTROLE BEGINT PAS MET SEPTEMBER. Zoo- talrijk als de bonnen zijn, zoo schaarsch zijn de lichtpuntjes in deze dagen, maar hier is er toch een: Het aanmaken en verzenden van rij wielplaatjes ondervindt dit jaar nogal vertraging, met het gevolg, dat niet iedereen zich bijtijds in het bezit van zoo'n plaatje zal kunnen stellen. Intus schen was de controle al ingezetDe overheid heeft nu maar het kordaat be sluit genomen deze controle op te schor ten tot de volgende maand. Wie gewoon lijk alleen maar in de zomermaanden van zijn stalen ros gebruik maakt, zal het dit jaar dus zonder belastingmerk kunnen stellen. Alleen.volgend jaar wordt het weer JuliAugustus en dan zal het nieuwe plaatje toch niet langer mogen ontbreken. Evenwelzoover is het nog niet en voorloopig kunt ge uw achterwiel oftewel rijksdaalder nog op zak houden of anders besteden. VOOR HOENDERLOO. De stichting „Hoenderloo", waar ver waarloosde jongens worden opgevoed, hoopt in de week van 2631 Augustus alhier een collecte te houden. Sinds 1851 heeft zij onder de misdeelde jeugd ge werkt. Duizenden jongens hebben in de inrichting ontvangen, wat het ouderlijk gezin niet kon geven. Door opvoeding en vakopleiding zijn zij op het leven voorbereid. Nog altijd moet deze arbeid voortgang hebben, ongeveer 390 jongens zijn aan de Stichting toevertrouwd. He laas wordt het werk belemmerd door ernstige financieele zorgen. Daardoor is deze bloempjescollecte noodzakelijk ge worden. Moge een flink bedrag bijeenge bracht worden tot steun van dit werk en tot heil van de misdeelde jeugd. Het collecte-comité: Mevr. A. BOON, Oudeschild Ds. N. J. VAN 'T HOOFT, De Waal Ds. A. W KOK, Oosterend Ds. J. PAPINEAU SALM, De Cocks- dorp Ds. F. VISSER, Den Burg Ds. W. WESSELDIJK, Den Hoorn Mede aanbevolen door: Ds. K. T. GORTER, Den Burg Ds. A. A. VAN DER LEER, O'end. ZILVEREN PRIESTERFEEST PASTOOR J. P. A. BRINKMAN. In aansluiting op ons bericht in het vorige nummer, laten we hier nog en kele bijzonderheden volgen: Pastoor Brinkman werd 1 Februari 1889 te Amsterdam geboren. Nadat hij zijn studie aan het Klein-Seminarie Ha- geveld te Voorhout en daarna aan het Groot-Seminarie Warmond had voltooid, werd hij 15 Augustus 1915 priester ge wijd. Achtereenvolgens was Z.Eerw. ka pelaan te Hoek van Holland, te Haar lem en te Amsterdam. Sinds November 1935 verricht pastoor Brinkman in de parochie Den Burg en het gedeelte van Texel, dat hieronder ressorteert, zijn herderlijke arbeid. Op velerlei gebied was hij hier werkzaam. Zoo ontwierp hij een plan voor de stichting van een R.K. Rusthuis Ware geen oorlog uitgebroken, het was zeker reeds ten uitvoer gebracht De kerk werd inwendig gerestaureerd, waarbij Z.Eerw leiding gaf. De organi satie van de R.K. jeugd had zijn bijzon dere belangstelling. Verscheidene R. K corporaties beschouwen het als een groot voorrecht, dat pastoor Brinkman haar met zijn gewaardeerde adviezen terzijde staat. Mede verdient vermelding de steun, welke Z.Eerw. verleende bij de oprichting van de z.g. Sociale Cursus vanwege de R.K. Volksbond; pastoor Brinkman is de ziel van deze instelling. Levendig herinneren onze lezers zich nog wel het ongeval op de Hoornderweg, 26 Januari 1.1., waarbij pastoor Brink man zwaar gewond werd. Het was nogal mistig en de met sneeuw bedekte wegen waren glad. Daar kwam een militaire auto aan; op het laatste nippertje werd nog gepoogd een botsing te vermijden, maar het was te laat. Aan borst en kaak werd de pastoor deerlijk gekwetst. Ge ruime tijd moest hij rust houden en een paar weken moest hij nog in een zieken huis te Amsterdam worden opgenomen om een speciale behandeling te onder gaan. Maar, al heeft het lang geduurd, nu is al dat leed geleden. Pastoor Brink man is nu de „oude" weer, altijd goed gehumeurd, altijd opgewekt, altijd be reid de behulpzame hand te bieden, waar dat maar wordt gevraagd. Die opgewekt heid heeft hem zelfs in de dagen kort na het hem overkomen ongeval niet verla ten. Welk een ruime plaats hij in veler harten heeft ingenomen, bleek intus schen op welsprekende wijze. De bewij zen van medeleven waren zeer talrijk en kwamen niet uit de kring van zijn pa rochianen alleen. Stellig zal hem dit veel voldoening hebben gegeven, daar hij er immers altijd naar gestreefd heeft niet tot eigen kring alleen zijn belangstelling, zijn hulp, zijn vriendschap te bepalen. Reden te meer om hier van waardeering en dankbaarheid te getuigen. Aan parochianen en alle anderen zal gelegenheid worden gegeven tot het aan bieden van gelukwenschen en wel in het St.-Janshuis, morgen, Donderdag, des middags van één tot twee uur. HET NOORDEN. VLASVERSCHEPING. Men is begonnen met de verscheping van de nieuwe oogst vlas. Een schip van 600 ton arriveerde alhier aan de loswal om de volle vracht te laden. De vlas oogst is over het algemeen goed. S. VLUG NET LAGE PRIJS. NIEUW MATERIAAL GROOTE PAPIER- EN LETTERKEUS. Aanplakbiljetten. Adreskaarten. Bonboeken. Briefkaarten. Briefpapier. Catalogussen. Circulaires. Convocaties. Diploma's. Doorschri jtboeken Enveloppes. Etiquettes. Geboortekaarten. Gr at linten. Kwitanties. Labels. Ondertrouwkaarten Programma's. Plakadressen. Prijskaarten Prijslijsten. Periodieken. Prospectussen. f Reglementen. Rekeningen. Raambiljetten. Reclamecartons. Reclamebiljetten. Rouwcirculaires. Rouwkaarten. Strooibiljetten. Toegangsbewijzen. V erlovingskaarten Visitekaarten. Waschlijsten. Winkelbonnen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1940 | | pagina 1