Ook aan Uw kleinste opdracht besteedt Drukkerij Texelsche Courant de grootste zorg.
Deze iveek
De Wereld
De Internationale toestand
Het Portret
4.
IM NEDERLAND
IN KAART
IN DE AFGELOOPEN WEEK
RW
VAN DE WEEK
De belangrijkste
oorlogs- en lucht
havens in Engeland.
KiiMert»
Oorlogs-
havens
Luchthavens
Tvtuuss
UucJun
Abto lunch
Vstrtrlh
Thermbytn Ten
Citferickt
Driffield
[tiia.'ey Perk
VfiddinyKn
'•xkMiOt
Seilind.
GtanthinJ^
LoilIcjBromr.ch Wittering
y Petertonvgh
At-NV SlrjdishjllJ
Bicesicr H
■^Ncvkn
TettwcH
Mildenhill
[Pembroke Dock
"KH'TOvI'
[PtMMOKEi
WtsknlofUr
Old fjrum
SOUTHAMPTON!
Ci/SMT
Mi-oil Uien
Nieuws van den Opbouwdienst.
De opneming van gedemobiliseerde mili
tairen in den Opbouwdienst is met ingang
van Vrijdag 20 September voor onbepaal-
den tijd stopgezet. In verband hiermede is
zoowel de verplichte als de vrijwillige in
schrijving voor den Opbouwdienst tot
nader order gestaakt. Men heeft dus thans
een vaststaand leger van opbouwers, die
geschoold en opgeleid moeten worden, om
straks weer hun plaats in de maatschappij
te kunnen innemen. Ieder lid van den
Opbouwdienst is verplicht onderwijs in
eenigerlei vorm te volgen en zal daartoe
in geringe mate in de kosten moeten bij
dragen. De hiervoor noodige bijdragen zijn
evenwel zeer laag gesteld, zoodat zij vrij
wel voor niemand een bezwaar behoeven te
vormen. Wegens de groote verschillen in
leeftijd en ontwikkeling zal het onderwijs
zelden klassikaal, doch veelal individueel
worden gegeven, deels in den vorm van
schriftelijke cursussen. De vakopleiding en
net onderwijs in den Opbouwdienst strek
ken zich uit over een uitgebreid terrein.
Toewijzing tabaksindustrie.
Na een tijd van wachten hebben de
sigaren- en tabaksfabrieken thans elk hun
portie tabak toegewezen gekregen. Er
waren 10.613 pakken Sumatratabak te
verdeelen Hiervan zijn voor de Nederland-
sche sigaremndustrie 7547 pakken gereser
veerd. Deze partijen worden via den
Nederlandschen handel aan de sigaren-
LUCHT- EN ZEEHAVENS IN
ENGELAND.
De aanvallen, die de Duitsche weermacht
groote aantal en de verspreide ligging daar
van geen gemakkelijke taak heeft, bewijst
ons kaartje van deze week. Door de vele
aanvallen op Londen, waarvan men hoort,
zou men tot de verkeerde conclusie kunnen
komen, dat bijna uitsluitend Londer door
de Duitsche vliegers wordt bezocht Niels
is echter minder waarook de andere
deelen van Engeland en Schotland worden
fabrikanten verkocht tegen vastgestelde
pryzen. Voor den handel zijn 3066 pakken
Sumatratabak beschikbaar. De handelaars
zijn verplicht van elke partij minstens 20
pet aan den tusschenhandel te verkoopen,
eveneens tegen berekening van een vast
gestelde winst. Deze 20 pet zijn uitsluitend
voor de Nederlandsche sigaremndustrie
bestemd. De rest van de ladingen moet
naar Duitschland worden verkocht. Iedere
handelaar heeft een toewijzing gekregen
van 11.8 pet van zijn omzet der laatste drie
jaar.
De brandstoffendistributie.
In verband met de voorbereiding van
de brandstoffendistributie is van 30 Sept.
tot 8 Oct. a.s. de verkoop en aflevering van
vaste brandstoffén aan verbruikers ver
boden. Alleen de grootindustrie zal ge
durende dal tijdvak nog brandstoffen kun
nen betrekken. Verder zal binnenkort een
aanvang worden gemaakt met de registra
tie bij de verbruikers der aanwezige voor
raden brandstoffen, ook van particulieren.
Ieder zal daartoe op een formulier de in
zijn bezit zijnde hoeveelheid kolen, turf en
nuisbrandolie moeten opgeven. Op de al
dus verstrekte gegevens zal controle wor
den uitgeoefend.
De Duitschers in Indië.
In een officieel communiqué van de
Duitsche autoriteiten werd medegedeeld,
dat de bij herhaling genomen diplomatieke
stappen bij de Nederlandsch-Indische re
geering om verandermg te krijgen in de
behandeling der Indië geïnterneerde Duit
sche onderdanen, zonder resultaat zijn ge
bleven. Duitschland stelt zich op het stand
punt, dot een bevredigende regeling slechts
kan worden verkregen op den grondslag,
dat den 111 Nederlandsch-Indie verblijf
houdende Duitschers in beginsel hun be-
egmgsvnjheid zou worden teruggegeven
en dat hun toegestaan zou worden zich
weer naar hun woningen te begeven en
hun normale werkzaamheden te hervatten.
Op een telegram aan den Gouverneur-
Generaal, waarin dit standpunt werd uit
eengezet, werd tot dusverre geen antwoord
ontvangen. Duitschland meent daarom te
moeten aannemen, dat de regeering van
Nederlandsch-Indië niet tot inbinden be
reid is en ziet zich gedwongen, hieruit de
noodige conclusies te trekken. Verscherpte
Duitsche represailles zullen dan ook ver
moedelijk niet uitblijven.
Veranderingen bij het onderwijs.
Verduistering en brandstoffenschaarschte
zullen ook in het onderwijs menige ver
andermg aanbrengen. Definitief is alles
nog niet geregeld, doch wel is te ver
wachten, dat de avondscholen van het nij
verheidsonderwijs zullen komen te verval
len. Deze lessen zullen zooveel mogelijk in
de middaguren moeten worden gegeven.
Ook vervroeging van de lessen op Zater
dag- en Woensdagmiddag wordt over
wogen. Daarbij zal dan bovendien, voor
zoover de gewijzigde schooluren samen
vallen met de normale werktijden in het
bedrijfsleven, de toestemming van werk
gevers noodig zijn, doch de wet verplicht
dezen lot de noodige soepelheid. Ten aan
zien van het middelbaar onderwijs heeft
de secretaris-generaal van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen in principe toe
stemming verleend tot het vervroegen der
lesuren, indien de omstandigheden dit
noodzakelijk maken. Ook tegen verkorting
van het lesuur van 50 tot 40 minuten zal
voorloopig geen bezwaar worden gemaakt,
mits dit in overleg met den inspecteur ge
schiedt. Als verdere maatregel wordt ten
slotte nog overwogen, de herfstvacantie te
doen vervallen en de winter of Kerst-
vacantie uit te breiden
Identiteitsbewijs voor vecvoorraden.
Krachtens besluit van den secretaris
generaal van Landbouw en Visscherij is
het van 23 Sept. tot 1 Jan. a.s. verboden,
rundvee in voorraad te hebben.
Dit verbod geldt niet voor wie als privé-
persoon, als rundveehandelaar of als slager
georganiseerd is bij eenige, docr den secre
taris-generaal aan te wijzen crisisorganisa
tie. De nader te bepalen gewichtshoeveel-
heid rundvee, die deze categorieën in nader
te bepalen tijdvakken voorhanden en in
voorraad mogen hebben, moet echter ge
dekt zijn door een geldig identiteitsbewijs.
Het is nu dus in beginsel verboden rund
vee zonder identiteitsbewijs voorhanden te
hebben. De identiteitsbewijzen worden
slechts aan diegenen verstrekt, die aange
sloten zijn bij de crisisorganisaties. Daar
door wordt bereikt, dat de veehouders voor
het geval dit noodig mocht zijn, aan het
tuchtrecht van deze organisatie onderwor
pen zijn. De nadere bepalingen over iden
titeitsbewijzen worden uitgevaardigd door
den secretaris-generaal van Landbouw en
Visscherij.
EXPORTZORGEN IN AMERIKA.
Naar het zich laat aanzien, zal Amerika
dit jaar met een ongekende hoeveelheid
katoen blijven zitten. In de maand Juli
werd niet meer uitgevoerd dan 120.000
balen. In het afgeloopen jaar is de uitvoer
van maand tot maand teruggeloopen. In
Januari bedroeg de uitvoer nog ruim 1 mil-
lioen balen. In Februari waren het slechts
747.000 balen, in Maart niet meer dan
434.000 balen en zoo ging het verder, tot
het laagtepunt werd bereikt in de maand
Juli.
België, Nederland, Zweden en Italië zijn
als koopers geheel of gedeeltelijk van de
markt verdwenen. Dit beteekent een min-
derverkoop van 1.8 millioen balen. Verder
zijn Duitschland, Polen en Tsjechië als
koopers van Amerikaansche katoen ver
loren gegaan; deze rijken namen volgens
de statistiek over 1937/38 1.9 millioen balen
af. Zuid-Oost-Europa neemt eveneens
millioen balen minder af en Japan beperkt
zijn invoer van katoen zoodanig, dat het
nu 1.2 millioen balen minder zal importee
ren. Engeland zal in de toekomst ook niet
veel meer te beteekenen hebben als af
nemer. Amerika zal in 1940/41 derhalve
millioenen balen minder afzetten dan in het
vorige jaar. Bovendien liggen er nog onge
veer 12 millioen balen in de Amerikaansche
pakhuizen De oogst voor dit jaar wordt
geschat op 11.4 millioen balen, de afzet in
Amerika zelf op 7.5 millioen balen. Ame
rika zit ook dit jaar dus weder voor groote
zorgen, wat zijn katoen betreft.
ftunmsm _Moetier Helena van Roemenië
*e Florence, kort voor haar vertrek
naar Boekarest.
dag in dag uit volbrengt op Engeland, zijn geregeld gebombardeerd door de Duitsche
vooral gemunt op de steunpunten van luchtmacht, zooals de dagelijksche berich-
lucht- en zeemacht. Dat zij wegens het ten van de Duitsche weermacht aantoonen.
De wederzijdsche bommengooierij gaat
in hetzelfde tempo en in dezelfde verhou
dingen doorf d.w.z. dat de Duitschers verre
de overhand hebben en dat de Engelschen
het blijkbaar gemunt hebben op weerlooze
burgers, vrouwen en kinderen en ouden
van dagen. Zij schijnen te vergeten dat de
dag der vergelding voor hen zal komen
De Italianen weren zich intusschen ge
ducht in Afrika. Afstanden schijnen niet
voor hen te bestaan. Zij veroveren de eene
plaats na de andere, zonder dat de Engel
schen er blijkbaar iets tegen kunnen doen.
De Engelsche vloot in de Middellandsche
Zee schijnt als in de lucht te zijn opgelost:
zij is in geen velden of wegen te zien, als
de Italiaansche vloot verschijnt. Alles gaat
dus naar wensch voor de spilmogendheden.
Het wachten is nu alleen nog op den groo-
ten slag tegen Engeland, die eiken dag kan
plaats hebben.
De besprekingen tusschen Von Ribben-
trop, den Duce en Clano hebben het terrein
voorbereid voor een aantal overeenkom
sten, die tot de verststrekkende behooren
sedert het begin van den oorlog. In eenige
kringen is men zelfs de meening toegedaan,
dat de besproken problemen van zoo vèr-
strekkenden aard zijn, dat binnenkort een
bespreking tusschen den Duce, Hitier en
Franco plaats zou kunnen hebben en dat
ook gerekend kan worden op besprekingen
tusschen Berlijn en Rome eenerzijds en
vertegenwoordigers van de Balkanstaten
anderzijds.
De belangrijkste overeenkomst schijnt
betrekking te hebben op de rol, die Spanje
in de toekomst in den strijd van de as-
mogendheden tegen Engeland zal spelen
Bijzonderheden betreffende dit probleem
zouden naar aanleiding van een bezoek
van Serrano Suner in Rome geregeld wor-
den.
De „Arriba Herraiz" schrijft„Spanje
staat blijkbaar aan den vooravond van het
belangrijkste oogenblik in zijn moderne
diplomatie en de komende uren zullen van
sensationeele en historische beteekenis zijn.
Serrano Suner is niet te Berlijn om vredes
voorstellen te overhandigen, maar om
mede te helpen bij het ten val brengen
van de oude Europeesche orde."
Spanje schijnt in volle solidariteit met
de opbouwplannen van Duitschland aan de
zijde van de as te staan.
De „Baz" verklaart„Noch Duitschland,
noch Italië voert een wereldheerschappij-
politiek; doch de wijze, waarop deze beide
mogendheden zich in de nieuwe wereld
plaatsen, kan niemand op deze aarde voor
bij loopen. Het begint zich te wreken, dat
Engeland in den burgeroorlog de tegen
standers van generaal Franco ondersteunde.
Met het woord „Gibraltar" zijn Spanje's
belangen bij de nieuwe ordening niet uit
geput, want de Europeesche nieuwe orde
ning zal in de Afrikaansche de noodzake
lijke aanvulling vinden."
Nadat Von Ribbentrop naar Berlijn te
ruggekeerd is, zal thans in Berlijn en Rome
de uitvoering een aanvang nemen van de
groote acties van den totalen oorlog, die
Engeland er spoedig van zullen overtuigen,
dat er geen mogelijkheid bestaat, te ont
komen. De afzonderlijke resultaten van de
besprekingen in Rome behooren tot de
geheime acten van de Duitsch-Italiaansche
oorlogvoering. Duidelijk is echter, dat de
steunpunten van Engeland in het Oosten
van de Middellandsche Zee vernietigd zul
len worden en dat alle staten in dit ge
bied, in het bijzonder op het oogenblik
Griekenland, er belang bij hebben, zich
niet door Engeland te laten meesleepen.
De volkeren van Afrika, die niet bij de
Engelsche nederlaag betrokken willen ge
raken, in het bijzonder het Egyptische volk,
kunnen deze mogelijkheid nog kiezen.
Ten aanzien van Indo-China waren
Frankrijk en Japan tot overeenstemming
gekomen. Het tot stand gekomen accoord,
dat dadelijk bij de sluiting van kracht ge
worden is. bevatte o.a. de volgende punten:
1. Toestemming tot grensoverschrijding
voor het betrekken van garnizoenen
Indochina door 6000 Japansche soldaten en
wel via Haiphong.
2. Gebruikmaking door de Japanners van
drie vliegvelden in Tonking.
Bij de uitvoering hebben zich echter
moeilijkheden voorgedaan met de Fransche
troepen, die een verbitterden strijd aange
bonden hebben met de Japansche troepen
die binnenrukten in Noord-Indochina, na
een nacht van sporadische gevechten in de
omgeving van Dongdang. Er werd op de
Japansche troepen geschoten, toen zij de
grens kort na middernacht overschreden,
nadat den commandant der Fransche troe
pen in Dongdang kennis was gegeven van
hun voornemen om volgens de bepalingen
van de te Hanoi tot stand gekomen over
eenkomst op te trekken.
Deze kennisgeving geschiedde in den
vorm van een nota, die den commandant
nabij de grens ten zuiden van Tsjennan-
kwan werd overhandigd. De Japansche
troepen beantwoordden het vuur en zetten
hun opmarsch naar Dongdang voort, waar
zij weer slaags raakten met de Fransche
troepen. De Japansche troepen braken den
tegenstand en slaagden er in, de hoogte
ten zuiden van Dongdang te bezetten. De
Japansche commandant zeide, dat hij „deze
houding der Fransche troepen, die de
Japanneezen dwong tot het aanbinden van
ongewenschte vijandelijkheden, zeer be
treurde".
Bevoegde Japansche waarnemers ge-
looven niet, dat een derde mogendheid of
derde mogendheden bezwaren zullen ma
ken tegen het vreedzaam binnenrukken van
Japansche strijdkrachten in Fransch Indo
china, dat geschiedt ter uitvoering van de
vriendschappelijke overeenstemming, die
tusschen Japan en Frankrijk is bereikt. De
zelfde kringen wijzen er echter op, dat de
Japansche regeering volkomen voorbereid
is op ongevraagde tusschenkomst of druk,
die zou worden uitgeoefend van eenigerlei
zijde met betrekking tot de onderhavige
overeenkomst. Deze opvatting is echter
wel wat optimistisch, want de opmarsch
van de Japansche troepen wordt, naar
„Associated Press" te verstaan geeft, in
officieele kringen als een bedreiging van
de belangen der Verecnigde Staten in het
Verre Oosten beschouwd. Het is mogelijk,
dat de Vereenigde* Staten nieuwe econo
mische maatregelen tegen Japan nemen.
In welingelichte kringen verklaart men.
dat hierbij gedacht wordt aan een nog
scherpere controle op den uitvoer van olie,
schroot en andere materialen, waarvoor
Japan tot dusverre als kooper in het groot
optrad.
DE POLITIE.
De taak van de politie is veelzijdig. Zij
een overheidsorgaan en heeft derhalve
verschillende functies, maar een der be
langrijkste en meest op den voorgrond
tredende is toch wel het handhaven van
de openbare orde.
Nu schijnt het in deze dagen nu en dan,
alsof bij alle burgers niet het rechte be
grip bestaat van de moeilijkheid van deze
taak. En dat is een feit, waarop zij wel
eens de aandacht zouden willen vestigen,
vooral ook rnet het oog op den komenden
winter.
Wie wel eens bij groote publieke gebeur
tenissen gade geslagen heeft, hoe vooral in
onze groote sleden de politie pleegt op te
treden, moet daarvoor wel een diep respect
hebben gekregen. Natuurlijk is het juist,
dat ook de agenten, evenals elke andere
dienaar van den staat, voor hun werk
worden betaald. Maar evenals bij eiken
anderen ambtenaar is er nog wel degelijk
verschil in de wijze, waarop men zijn taak
opvat.
£11 wat dat betreft, is er over den Neder
landschen ambtenaar in het algemeen en
over de politie in het bijzonder slechts één
oordeel zij doen hun werk met groote
bekwaamheid en toewijding. Elke agent in
Nederland en wij sluiten daarbij natuur
lijk evenzeer de hoogere functionarissen
in kan elk oogenblik van den dag of
den nacht voor de moeilijkste omstandig
heden komen te staan, waarbij hij zichzelf
geheel moet wegcijferen en desnoods zijn
leven moet veil hebben voor onze veilig
heid. Daarbij komt, dat zij hun werk doen
bij nacht en bij dag, onder elke weers-
omstandigheid en dat zij meestal in touw
zijn, wanneer de andere burgers juist een
vrijen dag hebben of een feest. Hoe meer
burgers vrijaf hebben, hoe meer agenten
aan het werk gesteld moeten worden.
Het is van menschen, die immers ook de
politie-agenten zijn, niet te verwachten,
dat zij altijd in een goed humeur zijn. Ook
zij hebben hun gezinnen met hun zorgen
en verdrietelijkheden.
En toch, wie merkte daarvan ooit iets
De Nederlandsche politie is een keurkorps,
waarop ons volk trotsch mag zijn.
-La haven van Port Sudan, die herhaaldel Uk door de Italianen
DE BERMUDA-EILANDEN.
De groep der Bermudas, die Amerika
volgens de met Engeland gesloten overeen
komst thans als vlootbasis mag gebruiken,
bestaat uit 360 eilanden en ligt aan de oude
#3 door de zeilschepen gevolgde zeeroute tus-
m sc^ien Europa en West-Indië, in den Atlan
ta 1 tischen Oceaan, op een afstand van 1000
1 kilometer van Kaap Hatteras. Eerst in den
v I laatsten tijd heeft Engeland oog gekregen
os I voor de strategische ligging van deze eilan
den en ze krachtig versterkt. De bodem is
sterk vulcanisch. Van de 360 eilanden en
eilandjes zijn er slechts 20 bewoond. Het
klimaat is er vochtig, met heete zomers en
zachte winters. De bevolking beoefent den
land- en tuinbouw; Amerika is de voor
naamste afnemer van groenten en fruit. De
geheele bevolking bestaat uit 30.000 zielen,
gebombaruceru. voor de helft Europeanen.
En daarom is het onze plicht als burgers
van dit land, alles te doen, wat wij kunnen,
om hun werk zoo gemakkelijk mogelijk te
maken. Wij schrijven nu natuurlijk niet
voor een publiek van misdadigers, die wij
in dit verband zouden moeten verzoeken,
dezen winter eens terwille van de politie
ordentelijk te leven. Maar juist het ge
wone, fatsoenlijke publiek kan zoo gemak
kelijk meewerken of tegenwerken.
De taak der politie is er den laatsten
tijd, nu er zooveel nieuwe verordeningen
zijn gemaakt, waarop ook zij hebben toe te
zien, niet gemakkelijker op geworden,
waarbij dan nog komt, dat een groot deel
van het werk van surveillance moet wor
den gedaan in het pikkedonker. Wij zagen
onlangs, hoe de brandweer in een groote
stad werkte bij een klein binnenbrandje
Het was een avond met dikke wolken en
zonder maan. Wij behoeven niet uitvoerig
KONING GEORGE D.
Na de besprekingen tusschen de
Italiaansche en Duitsche ministers
van Buitenlandsche Zaken staat Grie
kenland weer eens in het middelpunt
der belangstelling.
De Koning, George II, die 7 Juli
j.l. 50 jaar is geworden, kwam 28
September 1922 op den Griekschen
troon. Hij trad in het huwelijk met
Prinses Elizabeth van Roemenië, een
dochter van Koning Ferdinand. Uit
dit huwelijk werden geen kinderen
geboren.
Door zijn geboorte was hij reeds
aan het Engelsche hof verwant; deze
oanden werden nog nauwer, toen zijn
nicht, Prinses Marina van Grieken
land,' in het huwelijk trad met den
Hertog van Kent, een zoon van den
Engelschen Koning George V.
uiteen te zetten, hoe bezwaarlijk het wer
ken was, nu geen enkel licht dat gemakke
lijker maakte.
Zoo is het ook met de politie. Een veel
grootere oplettendheid wordt van haar ge
vergd dan vroeger, wanneer onze straten
helder verlicht waren. De kans op onge
lukken, aanrijdingen en dergelijke, is ver
groot. Vele gemoederen zijn geprikkeld
door de moeilijke omstandigheden van het
dagelijksch leven. De politiek van den dag
brengt menigeen tot onbezonnen daden.
Dit zijn dingen, die wij meenden nog
eens onder ieders aandacht te moeten bren
gen. Laten wij allen kennis nemen van de
voorschriften, die worden uitgevaardigd en
ons er zoo strikt mogelijk uit ons zelf aan
houden, opdat wij de politie zoo min moge
lijk aanleiding geven tot optreden. Laten
wij ook aan de bezettingsautoriteiten too-
nen, dat Nederlanders menschen zijn, die
houden van orde en tucht, die zij zich bij
voorkeur zelf opleggen en laten wij op deze
wijze tevens in den komenden tijd begrip
toonen voor het moeilijke werk van onze
onvolprezen, onpartijdige politiemenschen 1
