TEXELSCHE COURANT
a
53ste Jaargang
Vogels des Doods
Woensdag 16 October 1940
No. 5489
Drie maanden Noodziekenhuis.
'T
DE NIEUWE TEXELSCHE COURANT
-
Texelsche Berichten
nl.
Uitgave
N. V. Boekhandel en Drukkerij
v. h. Langeveld en De Rooij
Den Burg Telefoon 11
IS SINDS 1 JULI 1930
IN DIT BLAD OPGENOMEN.
ADVERTENTIES: 12 cent per regel;
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie
maal berekend. Vraagt ons zeer voor-
deedig tarief voor neringdoenden.
TEXELAARTJES: 48 ct. (4 regels, ge
heel met kleine letters gezet, hoogstens
vier; vooruit betaald).
ABONNEMENTEN: f 0.75 per kwartaal;
buiten Den Burg f 1.losse nrs. 4 ct.
POSTREKENING no. 652.
HOOGWATER (ter reede van Texel v.m.)
(nam. ongeveer een half uur later.)
16 17 18 19 20 21 22 Oct
9,35 10,03 10,32 11,04 11.36 12.07 12,40
OP 16 OCT. LICHT OP VOOR:
RIJWIELEN en RIJTUIGEN 7,14
HET GEBEURDE TE ROTTERDAM
„De Weg" vertelt het ware verhaal van
een Rotterdamsche zakenman, die wer
kelijk als Job op de puinhoopen zat van
wat eenmaal zijn zaak was geweest en
door zijn knechts werd getroost.
Toen ze hem vroegen of ze maar niet
vast zouden beginnen met de puin op te
ruimen en te zien, wat er misschien nog
bruikbaar was gebleven, had hij de
moed niet hun aanbod aan te nemen.
„Het is toch met mij gedaan", ant
woordde hij triestig. „En ik heb trou
wens geen gulden over om jullie ook
maar het kleinste loon te betalen".
Toen zijn de knechts toch begonnen.
Alleen de oudste ging naar huis, zonder
een woord te zeggen. En juist toen de
patroon er over peinsde, dat juist de
knecht, die het langst bij hem gewerkt
had, hem het eerst in de steek liet, stond
de brave man weer voor hem; hij had
z'n spaarbankboekje gehaald en stak dit
de baas toe.
„Pak aan, baas", zei de knecht. „Ik
heb twintig jaar bij je gewerkt en je
bent altijd een goeie baas geweest. Ik
heb 'n centje kunnen oversparen. Hier
heb je zestienhonderd gulden. Het is wel
niet veel, maar ik heb nu eenmaal niet
meer. Probeer opnieuw te beginnen,
voor jezelf en voor ons en als je ooit
weer op het paard komt te zitten, ben ik
heusch niet bang, of je denkt wel weer
aan me.
Daar zit wat in, lezer, in zoo'n „ver
haaltje".
Als de zaken niet meeloopen, moet je
zelf wat harder loopen; dan haal je ze
misschien wel. Adverteeren heeft me
nigeen vooruit geholpen. Het kan ook u
te pas komen.
Half tientien uur in de avond
dan begint het gezoem van de vlieg
tuigen. Stootend en dreigend ronken
de vogels des doods met hun zware
verderf zaaiende ballast door de lucht.
Tientallen zoeklichten steken als reus
achtige, spichtig-uitloopende vingers
naar boven, waar ze elkaar ontmoeten
en tastend zoeken. Sirenes gillen en
janken Het afweergeschut bliksemt
zijn felle vuurschichten omhoog. Grana
ten springen uit elkaar. Mitrailleurs ra
telden. spuwen rood-vlammend de
projectielen uit hun stalen mond.
Lange, vurige, doodelijke tongen
Dan een gierend gefluitDe motor
verstomtEen duikvluchteen
doffe knaleen explosie.
De mensch tracht te; slapenHij
is moe gewerkt Vermoeid staart hij
in het zwarte, diep-donkere van de
slaapkamer.
Enerveerend houdt het gebrom aan.
De mensch snakt naar het einde van
het angstig stooten van de machines,
welke heel hoog het sombere lied van
de dood en vernieling zingen. Opeens
een hevige slagkortbij explodeert
een bomHet verschrikte dorp luis
tert ontzetmoede ledematen rich
ten zich opMenschen wachten in
angst en vrees op wat er kan gebeuren.
Dicht bij, in een andere kamer, sla
pen de kinderen. Ze zijn moe van het
stoeien en slapen door alles heen.
In het wiegje ligt het kleinste. Het
rose mondje even geopend, de dicht-
genepen vuistjes naast het hoofdje.
Rustig ademt het 't Leven in
Maar plots kan de levensmotor wor
den afgezet.
Een secondedan duisternis, stil
te, en een einde!
Eindelijk wordt het rustigMen
meent nog het gezoem tet hooren, maar
het is moede verbeelding
In de krant lees je dan de volgende
ochtend. zoovele dooden, zooveel
gewonden. vrouwen. kinderen,
zuigelingen.
Mogen de uren van deze afgrijselijke
beproeving verkort worden
Vandaag is het drie maanden
geleden, dat Dokter Brederode
en operatie Zuster Van Heel op
ons eiland arriveerden.
Ter gelegenheid van cjit feit hebben
we een praatje gemaakt met Dokter
Brederode, die van den beginne als chi
rurg aan het Ziekenhuis'verbonden is en
tevens de functie van directeur vervult.
Het verheugt ons te mogen vaststel
len, dat het Noodziekenhuis tot heden
volkomen aan de verwachtingen heeft
beantwoord. We zouden er niet meer
buiten kunnen. De geneeskundige inrich
tingen te* Den Helder zijn nog steeds
gesloten, met het gevolg, dat Texel op
die te Alkmaar aangewezen zou zijn.
Over de in vele gevallen onoverkomelij
ke bezwaren hebben we bij gelegenheid
van de opening van ons Noodziekenhuis
al uitvoerig geschreven. De omstandig
heden zijn de laatste tijd nog verslech
terd. Denkt maar eens aan de overtocht
naar de vaste wal. Vroeger bestond het
gevaar tijdens 't oversteken bij duister
nis in ronddrijvende mijnen, thans heb
ben we moeten ervaren, dat we ook over
dag met de mogelijkheid van ernstige ge
beurtenissen rekening moeten houden.
We hebben nu dus nog meerdere rede
nen om ons over het bezit van een eigen
ziekenhuis te verheugen.
En hoeveel patiënten zijn er gedu
rende deze drie maanden nu al opgeno
men? vroegen we.
Gisteren juist de vijftigste!
Heeft u het druk? We hoorden bij
geruchte, dat alle bedden in gebruik
waren en aan uitbreiding gedacht zou
moeten wprden?
Neen, daar is mets van waar. We
hebben thans 22 bedden beneden staan en
boven nog dertien. En wat de drukte be
treft: Het aantal patiënten wisselt gere
geld. We hebben b.v. een week gehad
met dagelijks„veertien patiënten per dag
en ook wel een week, waarin niet meer
dan zes bedden in gebruik waren.
Het aantal oorlogsslachtoffers on
der de burgerbevolking was toch maar
gering.
Gelukkig wel. Het bepaalde zich
tot één burgerpatiënt, die 't ziekenhuis in
middels heeft kunnen verlaten.
U kwam met één zuster naar Texel,
maar nu zijn er toch meer?
Inderdaad. Zuster Van Heel, die
operatiezuster was, werd na enkele we
ken opgevolgd door Zuster Timmer, en
voorts zijn er nog zeven verpleegsters
bijgekomen.
Maar niet alleen het personeel breid
de zich uit, ook het instrumentarium, dat
Dokter Biederode thans als compleet be
schouwt! Alle mogelijke operaties kun
nen thans verricht worden. Dokter Bre
derode verheugt zich ook in het bezit
van 'n Roentgen-apparaat, dat vaak ge
bezigd wordt. Tenslotte was Dokter Bre
derode zoo vriendelijk ons de bel-instal-
latie te: demonstreeren, waarover we
onlangs schreven. Op zijn verzoek druk
te: een patiënt uit kamer 4 op het knop
je, dat dicht bij het kussen is aange
bracht „Ringggggg!" ging het in de gang
waar het schakelbord is geplaatst. Num
mer vier dook uit een van de vele vak
jes op en al spoedig kwam een zuster
toeloopen om te zien, wat de patiënt
wenschte.
En zoo breekt nu voor Texels Nood
ziekenhuis het tweede kwartaal aan. Dag
en nacht staan directeur en personeel
gereed, om de lijdende mensch te dienen.
We hebben ons afgevraagd, wat er
van ons ziekenhuis worden zal, wanneer
geen oorlog ons land meer geeselt. En
we hebben aan Dokter Brederode ge-
vKaagd, wat hij daar van dacht. Maar
hierover wilde onze aesculaap zich lie
ver niet uitlaten. Wellicht wordt over
dit onderwerp door de bevoegde autori
teiten nog wel eens een bespreking ge
voerd; actueel is het vraagstuk nog
geenszins.
Ons onderhoud was maar van korte
duur natuurlijk mochten wij niet te
veel tijd vragen maar toch werd Dok
ter Brederode onderwijl wel tweemaal
weggeroepen. Het lijdt geen twijfel, of
de directeur heeft niet alleen een hoogst
verantwoordelijke maar ook een veel
omvattende taak. Dat hij en zijn staf nog
heel veel tot heil van allen, die in het
ziekenhuis moeten worden opgenomen,
mogen bijdragen, wenschen we van gan-
scher harte. J.
GIFTEN WITTE KRUIS.
E., Pijpersdijk fl.
N. N. f 1,—.
DE BOOTDIENST.
Wie op reis moet, houde er rekening
mee, dat TESO zich in deze ellendige
tijd niet altoos aan haar dienstregeling
kan houden. Omstandigheden, niet van
de directie afhankelijk, maken het wel
eens onmogelijk, met het gevolg, dat de
reiziger dan zijn aansluiting op de trein
mist. Nu eens noopt het goederenver
voer tot wachten, dan weer luchtalarm
aan Den Helder. Zondagmorgen kon als
gevolg van de zware mist met gevaren
worden.
DE TEXELSCHE VISSCHERIJ.
Gedurende de laatste tijd zijn niet
minder dan vijf blazers óf voor de sloop,
óf voor de visscherij in andere wateren
verkocht. Voor de sloop werden verkocht
de 106, de 47, de 8 en de 72. De TX 5, ei
gendom van dhr P. van der Vis en de
87, eigendom van de heer C. Vlas Wz.,
werden naar Urk verkocht, de 82 van
de heer C. Zegel Mz„ naar Amsterdam.
Het sloopen staat in nauw verband met
de tijdsomstandigheden. In vele geval
len ontbreekt het de visschers aan geld
middelen om de schuit in goede staat te
laten brengen. De laatste tijd valt er ge
lukkig eenige opleving te constateeren:
Doordat de visscherij van IJmuiden uit
stil ligt, zijn de Texelsche visschers nu
in de gelegenheid consumptie-garnalen
aan te voeren en wel vier maal per week
een mand van 40—50 Kg. tegen 19 ct.
per Kg. Voor de puf-garnalen worden de
laatste weken betere prijzen gemaakt,"
n.l. één gulden per mand van 50 Kg.
(voorheen 80 ct.) De vangst viel de eer
ste week van deze maand niet tegen.
De motorschuiten voerden 1314 man
den aan, de andere 89. Vorige week
week hebben ze de vischvangst heele-
maal niet kunnen uitoefenen, doordat de
haven wegens de aanwezigheid van niet-
cntplofte bommen afgesloten was. Zon
dagmiddag om drie uur werd het in- en
uitvaren weer toegestaan.
Een pessimist is iemand, die in zijn
eigen schaduw wandelt.
HILLEGOMSCHE VEILING.
Noteering van 4 en 8 October voor
Texelsche Sions:
van f20,tot 25,per kist.
HOBAHO-VEILING.
Noteering van de veilingen van 3 t.m.
9 Oct. voor Texelsche Sions 650700 pk.
f 35.—.
II.B.G.-VEILING.
Noteering van 4 en 8 October:
Texelsche narcissen: Golden Spur 800
per kist f 2—2,05; 1200 pk. 1,35; 1300 pk
1,20; 1600 pk 0,90; Ornatus 1700 pk. 1,45;
Von Sion 510 pk. 3,35; 975 pk. 1,55; 1150
pk. 0,90; 1300 pk 1,75; 1700 pk. 1,30; 1800
pk. 0.90—1,30, 2000 pk 1,20.
BEMALING DERTIG POLDERS.
Op Woensdag 23 October, v.m. half 10,
wordt door het bestuur van de Dertig
Polders in De Lindeboom een vergade
ring belegd ter gelegenheid van de in-
bedrijfstelling van de beide electrische
schroefpompgemalen van het Water
schap.
DISTRIBUTIE
Opplakvellcn. Aan winkeliers wordt
bekend gemaakt, dat zij zich niet al te
groote hoeveelheden opplakvellen aan
moeten schaffen, daar met ingang van 1
Febr. 1941 een nieuw model zal worden
uitgegeven.
Aan het Bureau van dit blad kunt u
ze bekomen in ELK aantal. Ook in bloes
van 100 vel. Wie voor 1 Febr. nog een
flink kwantum kan gebruiken, bestelle
zijn vellen vandaag nog. Zonder prijs-
verhooging worden ze dan met naam,
adres en codenummer bedrukt.
Extra zeep. Zij, die indertijd een aan
vraagformulier voor extra zeep hebben
ingediend, worden verzocht hun zeep-
bonnen af te halen, daar binnenkort
reeds 1 bon van deze bonnen verloopen
||||||llllllllll!!lllllllllllll!!!l|[|l|llllllll!ll!llll!|]|llllllllllllllll||,!l||l!ll||]lll)||||||
llllll BINNENLAND
lllllllllllllllllllllllUlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHH
Te Dordrecht werden vijf „ketting
handelaars", die zeep, koffie, thee, gries-
meel enz. duur verkochten, opgesloten.
Er werd een groote hoeveelheid pro
ducten gevonden.
Wie gebruikt bindertouw inleveren
krijgen verhoogde toewijzing touw.
Te Breda kochten drie personen bij
een kraam allerlei lekkernijen. Zij
wilden niet betalen! Er ontstond een
vechtpartij. De 54-j. kraamhouder en
zijn 31-j. zoon werden door messteken
zwaar gewond. De gevluchte daders
werden gegrepen.
Ons land vervaardigt thans 12 mil-
loen zaklantaarnbattenjen per jr, voor
heen vier millioen.
Den Haag. Een 20-j. werkvrouw
zou met een lucifer de oorzaak zoeken
van een sterke gaslucht in school. Een
ontploffing was het gevolg, waarbij een
40-j. onderwijzeres tegen een muur ge
slingerd en ernstig gewond werd. Ook
een andere onderwijzeres en de werk -
vrouw werden gewond.
Baarn. Op de weg naar Hilversum,
door bosch aan beide zijden begrensd,
overviel een man een 20-j. wielrijdster.
Hij gooide haar een touw om de hals
en trachtte haar het bosch in te sleepen
Ze wist te ontkomen, maar later viel
hij haar weer aan. Ook toen ontsnapte
ze. Daarop ontmoette ze een wielrijder,
met wie ze op onderzoek uitging, maar
de dader bleek verdwenen.
In ons land wordt op een suiker-
bietenoogst van 285,000 ton gerekend; in
1939 264,000 ton, in 1938 193,500 ton.
De vereen, van handelaren in melk,
boter, kaas, vleeschwaren enz. heeft ver
zocht bij de toewijzing der bons reke
ning te willen houden met inwegen en
indrogen.
Den Haag. Een 38-j. man ging aan
een loket van de Arbeidsbeurs, waar nog
slechts een 56-j ambtenaar werkte (het
was koffietijd), zoo te keer, dat de amb
tenaar het loket sloot. De man stormde
toen door een deur binnen en verwond
de de ambtenaar met een mes. De dader
vluchtte, maar meldde zich later bij de
politie.
DE NEDERLANDSCHE UNIE EN
HET JOODSCHE VRAAGSTUK.
Het driemanschap van de Nederland-
sche Unie schrijft in „De Unie" het vol
gende „openhartige woord" over de Jo
den in Nederland:
In Nederlandsche ambtelijke functies
mogen krachtens verordening geen Jo
den of halfjoden meer worden aange
steld noch bevorderd.
Het is bekend, dat de Nederlandsche
Unie van af haar oprichting zich op het
standpunt heeft geplaatst, dat een re
geling noodzakelijk was voor het
vraagstuk der naar Nederland uitgewe
zen Joden, uit andere landen, doch dat
eenige verandering in de sinds onheug
lijke tijden door het Nederlandsche volk
aangenomen houding tegenover de Jo
den, die sinds geslachten in Nederland
wonen en werken, onnoodig en onge-
wenscht is.
Onnoodig, omdat in Nederland de Jo
den niet de positie innemen en ook niet
de houding aannemen, welke in andere
landen het Jodenvraagstuk acuut heb
ben gemaakt. Van overwoekering of van
met onze volksaard strijdige beïnvloe
ding van het leven van het Nederland
sche volk door hier levende Joden, was
en is in het algemeen geen sprake.
Ongewenscht, omdat onze Christelijke
KONINGIN-MOEDER HELENA van
Griekenland, die uit Florence naar haar
land terugkeerde.
f^Jls l <J\inclje lunnenhotnl
JJlucIvI heel l C^Cuisgezin
Zult U straks van de geboorte
van Uw Zoon of Dochter kennis
geven? Dan vindt U in onze col
lectie een pracht kaartje!
Er is keus hoor!
Zorgvuldig voeren wij met de
sierlijkste letters Uw opdracht
uit. Heel spoedig na de bestel
ling heeft U de kaartjes thuis en
dat alles tegen een prijs, die U
mee zal vallen. Het zal ons een
vreugde zijn, U tot Uw volle te
vredenheid te bedienen.
DRUKKERIJ
iiexelsche
on ra
WERELDNIEUWS
IN WEINIG WOORDEN
TURKIJE
- Turkije verwacht grooter tarwe
oogst dan sinds tien jaar het geval was.
ZWEDEN
Voor de Oostzeevaart neemt de
vraag naar scheepsruimte toe.
CANADA
Canada verbood de uitvoer van ko
per naar alle niet-Britsche landen. Voor
Japan vooral is dit een strop. De Ver.
Staten krijgen koper, indien dit voor de
uitvoering van Engelsche oorlogsorders
noodig is.
verdraagzaamheid en rechtvaardigheid
ons in onze verhoudingen doen beseffen,
dat wij geen hier levende groep om haar
afkomst uit onze samenleving mogen
stooten of in een hoek onzer samenle
ving mogen terug dringen.
De Nederlandsche Unie stelde haar
lidmaatschap dan ook open voor allen,
die volgens de wet als Nederlanders zijn
geboren en de leeftijd van 18 jaren heb
ben bereikt. Het hierboven gemaakte
onderscheid kwam ook daarin reeds tot
uiting.
De eerlijkheid, dus ons besef dat men
dit vraagstuk naar zijn Nederlandsche
trekken en niet naar elders opgedane
ervaringen of geldende beginselen moet
zien en behandelen, gebiedt ons, thans
op te merken, dat wij hopen, dat ook
hierin onze opvattingen niet natuur
lijk als Unie, maar als volk, zullen
kunnen worden geëerbiedigd.
Wij erkennen, dat het thans bij veror
dening bepaalde het Jodenprobleem ge
matigd aanvat. Toch meenden wij, dit
openhartige woord niet achterwege te
mogen laten, daar wij van oordeel zijn,
dat de Nederlandsche zienswijze en in
lange traditie hier gegroeide verhoudin
gen op zichzelf de beste waarborgen
bieden voor een practische samenwer
king en een werkwijze, welke in ons
land behoudens enkele uitzonderingen
steeds goed hebben voldaan
De neteligheid van dit vraagstuk, ge
zien de verschillen in ervaring en op
vatting in Duitschland en hier, mag voor
De Nederlandsche Unie geen reden zijn
niet ronduit haar meening hierover te
uiten. Openhartigheid gaat ook hierin
boven alles; juist ter voorkoming van
verkeerd begrip der over en weer le
vende overtuigingen en opvattingen.
ZUID-AFRIKA
De Zuidafrikaansche wolproducen
ten protesteerden tegen de 1520 pet.
lagere prijzen, door Engeland geboden.
EGYPTE
In de Egyptische levensmiddelen
voorziening heerscht een noodtoestand.
Koning Faroek doet uit eigen kas maal
tijden verstrekken. DNB
CHINA.
China. Om uitbreiding te voorko
men van pestepidemie, die al 12 doo
den maakte, zullen eenige dorpen wor
den afgesloten. Gedwongen massale in
enting wordt dag en nacht voortgezet.
JAPAN.
De Japansche pers eischt het ver
trek van de troepen der Vereen. Staten
uit China.
Japan zal de transporten, welke via
Birma gaan, op Chineesch gebied bom
bardeeren, waarbij het uit Fransch-In-
dochina zal optreden.
BELGIE
Oostende's gemeenteraad vluchtte
bij 't uitbreken van de vijandelijkheden
naar Frankrijk. Ze moet nu voor de
rechter verschijnen wegens plichtsver
zuim. Te Luik verlieten van de 950 on
derwijzersfessen) er 300 hun post. Tijde
lijke of geheeele ontheffing uit hun
ambt is hun straf.
ENGELAND.
Engeland zond 320 censoren naar
Bermuda. DNB.
De Engelschen haalden twee Noren
uit een uit Europa op de Bermuda-eilan
den gedaald Clippervliegtuig.
Churchill werd eenstemmig geko
zen tot leider van de conservatieve par
tij in de plaats van Chamberlain, die de
politiek vaarwel zegde.
