S A 3 ft I
m
Eens rijst weer de Zon
TEXELSCHE COURANT
VOOR DE
LANDBOUW
TWEEDE BLAD - ZATERDAG 2 NOVEMBER 1940.
WIE W ML
OOGSTEN,
MOET OOK
PLANTEN
VEREEN1GING
VOOR
BEDRIJFSVOORLICHTING.
OP TEXEL.
VOEDERWAARDE VAN
STOPPELGEWASSEN
Ook op ons eiland zijn heel wat stop
pelgewassen geteeld. Het is voor de sa
menstelling van een goed voederrant
soen van belang te weten, wat de voe-
derwaarde van deze verschillende gewas
sen in versche of ingekuilde toestand is.
We willen in dit artikeltje de belangrijk
ste bespreken en tevens aangeven, hoe
men bij eventueel inkuilen te werk moet
gaan.
Mergkool. De teelt hiervan neemt de
laatste jaren sterk toe. En niet zonder
reden. Mergkool groeit onder vrijwel al
le omstandigheden. We zagen heel goe
de mergkool staan op een perceel, dat
sterk zuur was, zoodat het eerste gewas
mislukte. Op een vroege stoppel geplant,
komt men tot een opbrengst van 40 000
kg per ha. Daarbij is mergkool een der
eiwitrijkste stoppelgewassen, wat vooral
in deze tijd van belang is. Ze verdraagt
eenige vorst en kan dus tot laat in de
herfst groen van het land gevoerd wor
den Het kan daardoor in de aanvang van
de stalperiode hooi- en krachtvoerbespa-
rend werken tot plm. de derde week van
Dec. Wanneer we mergkool vergelijken
met best hooi, krijgen we het volgende
dr.st. v.r.e. v.w.e. z.w.
1 kg best hooi 0,86 0,074 0,050 0,36
kg mergkool-
blad
kg. mergkool-
stronk
kg. mergkool-
geheel
0,82 0,132 0,078 0,50
0,83 0,072 0,030 0,52
0,83 0,102 0,054 0,55
v.w.e.: Verteerbaar werkelijk eiwit,
v.r.e Verteerbaar ruw eiwit,
dr. st.: Droge stof.
z.w.: Zetmeel waarde.
Nemen we dus overeenkomstige hoe
veelheden droge stof, dan levert merg
kool meer verteerbaar ruw eiwit, even
veel verteerbaar werkelijk eiwit en meer
zetmeelwaarde dan best hooi. Een eeni
ge jaren geleden in onze provincie ge
nomen voederproef wees uit, dat per 20
kg. voerbiet, welke vervangen werd door
20 kg. mergkool, bijna 1 kg. krachtvoer
bespaard kon worden. Zoo bezien heeft
mergkool een voerwaarde van minstens
1,5 ct. per kg. De aschbestanddeelen zijn
zeer kalkrijk en dientengevolge is merg
kool een goed voer voor jongvee en
melkvee.
Men kan mergkool zeer goed inkui
len, zoowel volgens de Hollandsche- als
de A.I.V.-methode. De laatste verdient
de voorkeur. Men gebruikt dan 8 liter
verdund zuur op 200 kg. mergkool.
Stoppelknollen. Door de minder gun
stige weersomstandigheden zijn deze dit
jaar niet zoo goed als het vorige jaar.
Toch zagen we op ons eiland ook nu
weer verschillende goede perceelen
staan, die wel plm. 30,000 kg. per h.a. zul
len opbrengen. Zoowel in versche als in
geënsileerde toestand leveren stoppel
knollen een uitnemend voer. De proe
ven, die verleden jaar zijn gehouden,
hebben bewezen, dat inkuilen met zuur
een eiwitbesparende werking uitoefent.
Hetzelfde materiaal zonder zuur had 1,6
pet., met zuur 2 pet. verteerbaar eiwit,
terwijl de massa in het eerste geval 30
pet. en in het tweede geval 40 pet. van
het oorspronkelijk gewcht had. De
verliezen bij gewoon kuilen zijn dus
aanzienlijk hooger. Per 13000 kg. knol
len heeft men één flesch zuur noodig.
Hiermede ingekuild houdt men dus 5200
kg. over met 104 kg. eiwit. Op de Hol
landsche manier gekuild houdt men 3900
krr. over met 62 kg. eiwit. Op 13000 kg.
knollen een besparing van 42 kg. eiwit
overeenkomende met 1000 kg. grashooi
of 4200 kg. voederbieten. Deze besparing
verkrijgt men door één flesch zuur van
plm. f 5,
Voor 1500 kg. stoppelknollen heeft
men een bergruimte van 1 M3. noodig,
dus voor een h.a. plm. 20 M3. Maakt
men een ronde kuil, dan moet de middel
lijn 5 M. zijn bij een diepte van 1 M.
Wanneer de knollen zeer groot zijn, moet
de bedekkende grondlaag 75 a 80 cM.
zijn, naarmate de knollen kleiner zijn
met meer loof kan de grondlaag dunner
VOOR DE VROUW.
Illlllllllll-
3'
1390 Jongenspakje: Ben. 90 cM. fluweel van 80 cM., crêpe de chine 1,75 M.®
van 94 cM. Leeftijd 68 jaar.
1391 Meisjesjurkje: Ben. 1,75 M. stof van 94 cM. Leeftijd 68 jaar.
1392 Feestjurkje: Ben. 2 M. stof van 94 cM. Leeftijd 810 jaar.
1393 Feestjurkje: Bon. 3 M. stof van 90 cM. Leeftijd 12—14 jaar.
1394 Aardig jurkje: Ben. 1,75 M. stof van 94 cM. Leeftijd 8—10 jaar.
1395 Feestjurkje: Ben. 2,25 M. stof van 94 cM. Leeftijd 10—12 jaar.
1396 Feestjurkje: Ben. 1,35 M. stof van 80 cM. Leeftijd 24 jaar.
1397 Vlot jurkje: Ben. 2,35 M. stof van 90 cM. Leeftijd 10—12 jaar.
1398 Jurkje van licht en donker taft: Ben. 2,90 M. licht van 90 cM. en 1 M.
donker van 90 cM. Leeftijd 1214 jaar.
SUPER-CHIQUE-PATRONEN. Van al
deze modellen zijn schitterende patro
nen verkrijgbaar. Prijs, bij vooruitbe
taling, 35 cent voor kinderkleeding,
voor mantels en japonnen 45 ct. Te vol
doen in postzegels van 7Vs cent of
door storting (overschrijving) op giro
240842 ten name van de Uitgevers A.
en H. Bruil, afd. Knippatronen, Doetin-
chem. Duidelijk opgeven, wat u ver
langt.
NUTTIGE WENKEN.
ZIJDEN LAMPEKAPJES, kleedjes en
zoo wascht men in een koud sopje van
goede huishoudzeep. Flink naspoelen en
dan in een badhanddoek rollen. Na een
uur, terwijl ze nog vochtig zijn, strijken
ZOETE EN ZURE APPELEN DRO
GEN. De appelen zoo dun mogelijk schil
len, in vieren snijden, de klokhiuzen ver
wijderen en de partjes drogen in de zon
of lauw warme oven. Kunnen bewaard
worden in blikken bussen, die men eerst
voert met bpterhampapier. In het dek
sel van de bussen maakt men eenige
gaatjes. Men schudt de inhoud, die niet
al te stevig mag worden aangedrukt, af
en toe om.
zijn, maar niet minder dan 50 cM.
Wikken. De samenstelling van het
versche product is: dr. st. 15,5 pet.; v.r.e
2,9 petv.w.e. 1,8 pet. en z.w 7,3
Dus ongeveer dezelfde samenstelling
als roode klaver, wat betreft het eiwit.
Het is alleen wat waterrijker en daardoor
is de z.w. lager. In versche toestand zijn
er bezwaren aan het voeren verbonden,
die in gekuilde toestand verdwijnen.
Daar het een eiwitrijk gewas is, verdient
kuilen met zuur hier verre de voorkeur.
De verliezen aan eiwit worden bij de
ouderwetsche manier van kuilen zeer
groot. De opbrengst per h.a. is normaal
plm. 20,000 kg. Bij inkuilen met zuur
gebruikt men 13 liter verdund zuur per
200 kg. wikken.
Wikken en haver. Veelal zaait men
wikken vermengd met haver. Het aldus
verkregen mengsel groenvoer is naar
gelang van de verhouding wikken-haver
eiwitarmer. Dit mengsel ingekuild vol
gens de A.I.V.-methode, geeft per 100
kg. ongeveer dezelfde voederwaarde als
best gras. Het wordt gekuild als gras,
dus 11 liter verdund zuur per 200 kg.
van het mengsel haver-wikken. Dit
mengsel wordt door de dieren liever ge
geten dan alleen wikken.
Botcrzaad. Een gewas, dat nog vrij
wel onbekend is als groenvoedergewas.
Bij niet tijdig maaien treedt blad verlies
en verhoutipg op. Het heeft een korte
groeiperiode noodig. Men moet het
maaien als het ongeveer 50 cM. lang is.
Het is 'n zeer waterrijk gewas met plm.
13 pet. drst., plm. 2,5 pet. totaal eiwit en
plm. 1,7 pet. verteerbaar ruw eiwit.
Groeit ook op gronden met een lage pH.
Kan zeer geschikt op een erwtenstoppel
of vroege gerststoppel geteeld worden
Boterzaad is vrij goed bestand tegen
eenige nachtvorst en kan dus tot in De
cember groen op stal worden gevoerd.
Westerwoldsch gras. Dit gewas heeft
een hooger droge stofgehalte dan de
voorgenoemde groenvoeders, maar een
lager eiwitgehalte. Het kan zeer goed in
gekuild worden en geeft dan een goed
voeder. De voedingswaarde zal dan on
geveer overeenkomen met Hollandsch
kuilgras.
We willen in dit verband eens wijzen
oo een berekening, die voorkwam in
het jaarverslag van 't Prov. Veevoeder
bureau voor Noord-Brabant. Hierin
wordt berekend wat de kostprijs is per
voedereenheid-, bij verschillende voeder
gewassen.
Hieruit blijkt, dat de groenvoederge-
wassen een zeer gunstig beeld geven,
m.a.w. dat een voedereenheid bij de
groenvoedergewassen niet veel kost.
opbrengst kostprijs
p. h.a.
Rogge onder stroo
Haver zonder stroo
Consumptieaardapp.
Bieten zonder loof
Hooi
Mergkool
Wortelen
Knollen
3000 kg.
4000 kg.
25000 kg.
70000 kg.
9000 kg.
40000 kg.
30000 kg.
35000 kg.
voeder
eenheid
6,2 cent
5,7 cent
7.7 cent
6.8 cent
5,5 cent
3.8 cent
4,0 cent
3.9 cent
Nu moeder Natuur zich naar eeuwige wet.
De slaapmuts weer vroeg krullebol zet,
Wil ik, met gebreken en uiterst bescheiden,
Daaraan toch nog gaarne een liedeke wijden.
Al bleet dan de zomertijd voor ons bewaard,
De winter, die weer je toch niet van de aard.
Zoodat we, al is het wat later dan anders.
Toch lang nog in duisternis zijn met elkander.
Hoe gaarne toch zagen wij thans ook de straat.
Met stralende winkels, tot 's avonds heel laat.
Want als je nu 's avonds het dorp wilt doorkruisen,
Is 't of je een puzzle of zoo uit moet pluizen.
Je schuifelt en tast, en je botst en je stoot.
Breekt bijkans je hals over drempel of goot,
En als je je sleutel in 't slot tracht te steken,
Ontdek je opeens bij je buur in te breken.
Doch nu dan de tijd met het duister ons dwingt,
Ons thuis te vermaken, hoe vreemd dat ook klinkt,
Kan 't toch wel zóó zijn, dat juist die ons moet leeren,
Het huiselijk leven wat meer te waardeeren.
Ik gun met het meeste genoegen de jeugd.
Ontspanning en echte oud-Hollandsche vreugd.
Maar toch is die vreugde pas echt, beste vrinden.
Wanneer ge die ook in 't gezin weet te vinden.
Alzoo niet gejammerd, gekniesd en geklaagd,
Maar moedig aanvaard, wat de tijd van ons vraagt.
Met zang -en muziek, met ontwikk'ling en spelen,
Behoeft ge u ook niet in huis te vervelen.
Daarom, als ge straks om 't lamplicht u schaart,
Niet slechts op de donkere zijde gestaard.
Want weet, dat geen tijd ooit zóó donker kan wezen,
Of toch is ook eenmaal de zon weer herrezen.
Alkmaar, October 1940.
HUIB DE RIJMELAAR.
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii<iiiiiiiiiiiin||||||
Hilllllllllllllll RECENSIES.
1|||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|||||(
BORN'S „DEZE TIJD"-SERIE.
We ontvingen ter bespreking uit deze
serie:
1. Hoe kleeden wij orts in deze tijd?
Een complete cursus voor het zelf ver
vaardigen van eenvoudige damesklee-
ding, door Mevr. IJsbrands-Verhaag.
Een handig en bevattelijk geschreven
boekje met veel teekeningen over het
moderniseeren en vernieuwen van da-
meskleeding. Juist een boekje voor deze
tijd. Prijs 25 ct.
2. Hoe kleeden wij onze kinderen in
deze tijd? Een practische handleiding
voor het maken van kinderkleeding uit
stofresten, japonnen, mantels. Met de
vele aanwijzingen, in dit boekje gegeven,
zult u in vele gevallen uw voordeel kun
nen doen. Veel teekeningen. Prijs 25 ct.
EEN KOSTELIJK BOEK VOOR DE
JEUGD.
Wat hier boven staat mag voor hon
derd procent gelden voor het nieuwe
boek, dat bij Uitgeverij Ploegsma te
Zeist verscheen We beschouwen het als
een bijzondere aanwinst en vestigen er
gaarne uw aandacht op. Het heet „Ein
delijk toch thuis" en is oorspronkelijk
geschreven door Elisabeth Muller. Anna
Hers heeft het uit het Zwitsersch ver
taald en wel op zoo vlotte en boeiende
wijze, dat het door de jeugd van een jaar
of tien en ouder als het ware „verslon
den" zal worden Ook wie een boek
zoekt om voor te lezen, vindt hier wat
hij noodig heeft. Wie kent met het boek
„Afke's Tiental" van Nellie van Hich-
tum? Welnu, dit' boek doet daar niet
voor onder. Het zal gelezen en herlezen
worden en ouder geworden zal
men het graag nog eens uit de kast
nemen en weer willen genieten van het
kostelijk verhaal, dat ons als kind zoo
lief was. We leven zoo echt mee met de
boerenbevolking in de Zwitsersche ber
gen en in het bijzonder met het gezin,
dat, van huis en haard verdreven, zijn
bestaan in den vreemde moet zoeken.
Daarvan kent deze tijd voorbeelden ge
noeg en daardoor grijpt de geschiedenis
ons des te meer aan. Hartelijk aanbevo
len. Het boek is rijk van goede teeke
ningen voorzien. Omvang 272 blz. Kloek
formaat. Geb. f3,90
ASTRA
RECORD
DE LACH
SIGNAAL
MODEPRACHT
HAAGSCHE POST
KöLN. ILL. ZEITUNG
NIEUWE MODEBLAD
BOEKHANDEL PARKSTRAAT - Tel. 11
||||||ililllllllllllllilllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillilllllllll||||||
GEMEENTE TEXEL
||||||illllll!>ir!llllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllillii|ililiiiillllllll||||||||
STEUNVERLEENING AAN
KLEINE BOEREN.
Burgemeester en Wethouders van Texel
vestigen de aandacht van belanghebben
den op het Reglement der tewerkstelling
op eigen bedrijf voor kleine grondgebrui
kers.
Ingevolge dit reglement kunnen kleine
grondgebruikers, wier bedrijfsinkomsten
meer dan f 4,per week bedragen, doch
wier inkomsten een bepaald bedrag, af
hankelijk van den aard dier inkomsten en
de samenstelling van het gezin niet te
boven gaan, voor een vergoeding in aan
merking komen om op het eigen bedrijf
te werk worden gesteld.
Voor vergoeding komen niet in aan
merking:
1. grondgebruikers, wier bedrijfsinkom
sten meer dan f 4,doch minder dan
f 7,per week bedragen en die de leef
tijd van 65 jaar bereikt en overschreden
hebben, tenzij een plaatsvervanger aan
wezig is. In dat geval kan bedoelde
plaatsvervanger voor tewerkstelling in
eigen bedrijf in aanmerking komen.
2. grondgebruikers, wier bedrijf sinkom
sten meer dan f 4,doch minder dan
f 7,per week bedragen, en die weduwe
zijn, tenzij een plaatsvervanger aanwezig
is. In dat geval kan bedoelde plaatsver
vanger voor tewerkstelling op eigen be
drijf in aanmerking komen.
3. grondgebruikers, die lichamelijk niet
in staat zijn hun bedrijfje naar behooren
te bewerken, of niet in aanmerking ko
men zich bij de bureaux voor arbeidsbe
middeling te laten inschrijven, voorzoo-
ver zulks ingevolge de bepalingen nood
zakelijk is.
4. grondgebruikers, die een bedrijfje
exploiteeren, dat, berekend naar de toe
stand en omstandigheden, waarin het op
1 November 1937 verkeerde, niet voor
de kleine boerenregeling in aanmerking
zou zijn gekomen.
5. grondgebruikers, die geen ingezete
nen van het Rijk der Nederlanden zijn.
Zij, die meenen voor steun ingevolge
bedoelde regeling in aanmerking te kun- I
nen komen, dienen zich daartoe aan te I
melden op het Distributiekantoor vóór
of op 16 November a.s. Aanvragen, die J
na dezen datum worden ingediend, moe-
ten terzijde worden gelegd.
Onder de aandacht wordt gebracht dat I
grondgebruikers, wier bedrijfsinkomsten 1
volgens de aan te leggen maatstaven, I
meer dan f4,"per week bedragen, niet
in de werkverschaffing kunnen worden
geplaatst; evenmin kunnen zij worden I
gesteund ingevolge de algemeene steun- I
regeling voor werklooze arbeiders.
Texel, 30 October 1940.
Burgemeester en Wethouders voorn.
De Secretaris, De Burgemeester, L
JONKER.
KAMP.
i
HEM
renuc
HALCN
KAPITEIN SKITTLE KRIJGT
RUZIE MET NEPTUNUS.
HSBBEN
lKAM?
eerdek
ZULU E.N
LA M
E. W5
reken
4. „Dat neem ik maar zo niet, zei
Skittle. „De hele bemanmng slaat aan
het muiten en verlaat het schip. Ik zal
die zwabber achterna gaan en zien wat
dat betekent". Zo dook Skittle hem na,
maar Boots had een mooie voorsprong
en was reeds bij de rotsen.
5. En wat denk je nou, dat er aan de
hand was? De grote aantrekkelijkheid
was een mooie lieve zeemeermin, die
Boots met zijn kijker ontdekt had. Hij
nam zijn muts af en wilde juist een
praatje met haar aanknopen, toen Skitt
le verscheen.
6. „Zo, heb ik je daar, vrindje!" brulde
hij. „Ik wou wel eens weten, wat dat .be
tekent, de kijker op mijn tenen gooien
en zonder mijn toestemming aan land
gaan, Dat kost je veertien dagen pro
voost," en meteen sprong hij op Boots
toe.