n 't eigen Hert,
3ste Jaargang
Woensdag 10 December 1940
No. 5505
de borst
ONRUST
OE NIEUWE TEXELSCHE COURANT
EEN BRANDBOM,
Texelsche Berichten
Regeerings
Mengvoeders
KOU OP
werd door de storm van
vorige week weggevaagd
Uitgave
M. V. Boekhandel en Drukkerij
h. Langeveld en De Rooij
Jen Burg Telefoon 11
IS SINDS 1 JULI 1930
IN DIT BLAD OPGENOMEN.
1VERTENTIES: 12 cent per regel;
minimum 5 regels. Eenzelfde adv. voor
vier plaatsingen opgegeven, wordt drie-
naai berekend. Vraagt ons zeer voor-
leedlg tarief voor neringdoenden.
XELAARTJES: 48 et. (4 regels, ge
heel met kleine letters gezet, hoogstens
vier; vooruit betaald).
BONNEMENTEN: f 0.75 per kwartaal;
miten Den Burg f 1.losse nrs. 4 ct.
STREKENING no. 652.
10GWATER (ter reede van Texel v.m.)
(nam. ongeveer een half uur later.)
12 13 14 15 16 17 Dec
13 7,57 8,38 9,10 9.44 10,19 10,51
OP 11 DEC. LICHT OP VOOR
RIJWIELEN en RIJTUIGEN 5,58
Is goed, in 't eigen hert te kijken
)g even voor het slapen gaan.
ik van dageraad tot avond
en enkel hert heb zeer gedaan,
ik geen oogen heb doen schreien,
en weemoed op een wezen lei
ik aan liefdelooze menschen
n woordeke van liefde zei.
vind ik, in het huis mijns herten,
't ik één droefenis genas,
t ik mijn armen heb gewonden
\ndom één hoofd, dat eenzaam was....
rn voel ik, op mijn jonge lippen,
e goedheid lijk een avondzoen
f Is goed, in 't eigen hert te kijken
zoo z'n oogen dicht te doen.
ALICE NAHON.
(Uit: Keurgedichten; Uitg. A. W. Sijt-
ff's U.M. Leiden).
Bet volgende gebeurde, volgens de
ikhuizer Courant dezer dagen „ergens
West-Friesland":
Het was een mistige avond. De familie
haar huis gewetensvol afgeschermd,
n de tafel zat het heele gezin. Zoonlief
aakte zijn huiswerk, Ma borduurde en
las zijn Enkhuizer Courant.
Opeens vertoonden de eerst rustige ge-
hten angsttrekken.
Motorgeronk klonk, van een vliegtuig,
n heel laag zelfs.
Zoonlief vloog op, rende naar een af-
schermd venster.
Hier blijven gebood Pa. Hij frons-
het voorhoofd wegens de roekeloos-
id van de tegenwoordige jeugd.
^Toen werd er geklopt.
Opnieuw lichte ontsteltenis.
Op zoon uur werd er nooit aan de
ur geklopt.
De dienstbode trad met verschrikt ge-
•ht binnen.
Mevrouw, er brandt iets op de weg,
ak voor het huis.
Pa stond op. Wit om zijn neus.
Hier blijven man, smeekte ma.
Zoon had zijn vulpen neergesmeten.
Ik zal wel gaan zien, stelde pa dap-
voor.
Voorzichtig, Henry.
M/Iet de dienstbode liep hij naar de
ng, opende het deurluikje.
In de mist gloorde op de straat iets
ods.
Een brandbom, mompelde pa. Daar
>es, daarMet angstige oogen keek
k mevrouw.
Direct politie bellen, adviseerde zij.
Pa rende naar de telefoon.
Met de familie X. Er ligt hier iets
branden voor mijn huis. We maken
s ongerust. Het is een roode gloed. Het
kt wel een brandbom.
Waar staan de koffers? vroeg mijn-
ar zenuwachtig, de telefoon neerleg-
nde.
Bij de garderobe. Maar we gaan
'h niet naar buiten? Als het ding ont-
>ft
ifevrouw was zichtbaar overstuur,
ijf minuten later. Een inspecteur met
jee agenten,
.r werd gebeld.
familie schrok zichtbaar. Pa liep
r de deur. Opende weer het luikje.
Politie, sprak een stem. U behoeft
liet ongerust te maken. Er staat een
op de weg en daarvan ziet u het
'de achterlichtje branden in de mist.
O, dank u. We waren ongerust.
iemt u me niet kwalijk.
-De stem bromde wat. Pa sloot het
'kje.
Ik dacht het wel, dat het niets
sprak hij opgelucht. Jullie ook met
angst. In deze tijd moeten we het
)fd koel houden. Die meid met haar
Jpenangst
en kwartier later werd voor de deur
motor aangezet,
familie keek elkaar aan.
^iemand reageerde er op.
Je klok tikte zeurig.
TEXELSCHE COURANT
AUTO VERBRIJZELT SPIEGELRUIT.
Maandagmorgen omstreeks half tien
zou een militaire autobus, komende uit
de Binnenburg, de Hoogerstraat in
draaien. De chauffeur zwenkte te veel
naar rechts, zoodat hij met twee winkel
huizen in aanraking kwam. Bloemen
magazijn De Iris (van de heer P. Sluis-
man) kwam er genadig af, doch van Si
garenmagazijn het Centrum (van de heer
M. Moojen) werd ean groote spiegelruit
verbrijzeld. De vorige avond had dit
ruit ook al kennis gemaakt met een
autobus. Er werd toen een groote ster
in het glas geslagen.
TOEWIJZING INGELEVERDE
KLEEDING.
De heer J. Westdorp schrijft ons na
mens de commissie, die belast was met
het toewijzen van ingeleverde kleeding
(vanwege de textieldistributie):
De ingeleverde mantels, jassen, enz.
hebben nu alle een bestemming gekre
gen. De commissie, door de heer Burge
meester op zoo breed mogelijke basis
samengesteld, werd voor geen gemakke
lijke taak gesteld. Zij heeft echter haar
opdracht naar haar beste weten uitge
voerd. En al zal er misschien een enkele
keer misgetast zijn, toch nemen wij aan,
dat dit zeer miniem geweest zal zijn,
aangezien elk gezin, dat voor toewijzing
werd geacht in aanmerking te komen,
aan een nauwkeurige toetsing, bespre
king of onderzoek werd onderworpen.
In totaal werden uitgereikt 149 stuks
w.o. 91 mantels, 36 jassen, 11 costuums
en 11 dekens.
Voor de bezorging aan de betrokkenen
hadden zich de Texelsche Padvinders be
schikbaar gesteld, die hiervoor menig
uur hebben opgeofferd en regen en wind
hebben getrotseerd. De commissie brengt
langs deze weg dan ook haar hartelijke
dank èn a. d. padvinders èn aan hun lei
der voor het werk, door hen verricht.
Ook met de inname van de bonnen A
en AA was het dik in orde.
gefabriceerd in
BERTELS' OLIEFABRIEKEN N.V.
Amsterdam-O.
Verkrijgbaar bijt
Firma A. LANGEVELD Pz. - DEN BURG
ER WORDT WEER GEDANST.
Eerste optreden van The Rhyt
me Islanders een groot succes!
Sedert Mei j.l. zijn er in de openbare
gelegenheden op ons eiland geen bal
avonden (-middagen) meer gegeven.
Aanvankelijk ontbrak de animo en later
werd een dansverbod uitgevaardigd bo
vendien 't Was dan ook een blijde tij
ding voor de danslustigen, dat dit ver
bod met ingang van Donderdag 5 Dec.
j.l. opgeheven werd. Teneinde niet te
veel liefhebbers teleur te moeten stellen
vond de heer N. de Graaf, exploitant van
Casino, het beter in ons blad geen publi
citeit te geven aan zijn voorpemen zijn
zaal Zondagavond voor dansliefhebbers
open te stellen. Een tweetal biljetten,
waarop deze avond aangekondigd werd,
had tot gevolg, dat het bal-nieuws als
een loopend vuurtje rondging en 's
avonds de zaal geheel met dansende pa
ren gevuld was. Er heerschte tot het
sluitingsuur een gezellige sfeer. The
Rhytme Islanders, de door een zestal
jeugdige Texelaars gevormde band, heeft
een groot aandeel in dit succes gehad. Zij
traden voor het eerst op!
Maar aan hun prestaties lag dan ook
een ernstige studie ten grondslag. Ge
durende een reeks van weken kwamen
ze op gezette tijden bijeen; ze schrokken
ook voor de beoefening van de moeilijk
ste nummers niet terug. Vol goede moed
staken ze Zondagavond van wal en, als
gezegd, ze hebben het er uitstekend af
gebracht. Men verzekerde ons van ver
schillende kanten, dat het prettig dan
sen was op de muziek van deze gloed
nieuwe Band, welks leden in keurige
uniformen waren gestoken! Nu moet
men niet veronderstellen, dat dit debuut
een peulschilletje was: 't Oefenen in een
leege zaal maakt tegenover het musi-
ceeren in een bijkans stampvolle zaal 'n
verschil van dag en nacht. Verwondert
het u, dat Joosts wangen van tempera
ment gloeiden en op elks voorhoofd de
zweetdruppels parelden, en niet 't minst
op dat van Wiep, onder wiens bezielende
leiding zij het zoover hebben weten te
brengen!
Good luck, Boys! j.
ZOO SCHREEF...
lllllliiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiH^
NATIONAAL DAGBLAD: Wij zitten
te wachten op de klap, als de opgeblazen
kikker (de Ned. Unie) uit elkaar spat.
HANDELSBLAD: Als overwonnen ge
bied dat onder oorlogsrecht door een
vreemde bezetter in feite wordt be
stuurd, missen wij de parlementaire or
ganen waarin de zaken van landsbelang
geregeld en openlijk, vrij en critisch, kon
den worden behandeld.
ALG. TEX. WIJKVERPLEGING.
G., Den Burg f 10.
DEN HOORN
DAMSIMULTAAN.
Zaterdagavond werd in „Ons Huis"
door de heer S. Lap Dz. een damsimul-
taan gegeven. Hij won van de heeren I.
Boon, Jb. Kalis, P. v.d. Gaag en C. Kok;
speelde remise met C. Lap, W. Schuil en
A. v.d. Gaag en verloor van Jb. de Ja
ger en G. Jonker.
DE WAAL.
NA DE STORM.
Het wel zeer slechte weer van eind
vorige week was oorzaak, dat de water
stand hier tot vrijwel ongekende hoogte
steeg. Ondanks veelvuldige regenval
werd in Langwaal de laatste tijd geen
water op het land gezien. Andere jaren
stond het blank; het viel op, dat we daar
tot voor kort van verschoond bleven.
Het was duidelijk, dat we dit aan de ge
malen dankten. Tegen de storm en re
gen van vorige week was echter geen
kruid gewassen. Ook in Waalenburg
steeg het water geweldig en langs de
Polderweg zagen we flinke plassen op 't
land staan. De storm deed onderwijl me
nige dakpan sneuvelen, terwijl in Waal-
en-burg een keet van de Reinigings
dienst onderste boven in de sloot raakte.
Het keetje bij de molen van Natuurmo
numenten lag eveneens „met de beenen
omhoog". Verder hebben we niet van
ongelukken gehoord.
Wrijf 's avonds rug en borsl m met
Dempo Dan onder de wol! Volgende
morgen beter! Pot 50ct Doos30ct
OUDESCHILD.
IN VEILIGE HAVEN.
Coen Bot en zijn mannen hebben Vrij
dag j.l. met de Dorus Rijkers bij vlie
gend stormweer met succes bekroonde
pogingen ondernomen om de opvaren
den van schepen, die elk oogenblik in de
golven konden verdwijnen, te redden
Dicht bij Den Helder werden ook eenige
Heldersche visschers in veiligheid ge
bracht. Naar we vernemen heeft de
storm geen enkele Texelsche schuit kun
nen overvallen en wel om de doodeen
voudige reden, dat alle Texelaars sedert
Woensdagmiddag niet meer waren uitge
varen. Het weer was toen reeds zoo on
gunstig, dat de kans om met een behoor
lijke vangst thuis te komen, nihil werd
geacht.
MOSSELZAAD EN ZEESTERREN.
De Gebr. Blom hebben dezer dagen in
hun fabriek een proef genomen met de
verwerking van mosselzaad en zeester
ren tot kunstmest. Het verkregen pro
duct is ten onderzoek opgezonden naar 't
Landbouwproefstation te Wageningen.
De resultaten zijn nog niet bekend. Ver
ondersteld wordt, dat het verkregen pro
duct een hoog chili- en kalkgehalte zal
hebben en dus een goede meststof zal
zijn. Wanneer dit het geval is, kunnen
visschers dagelijks een behoorlijk kwan
tum aanvoeren, wanneer ze er althans
voldoende van bemachtigen kunnen.
Ook gaat de fabriek weer zeesterren
apart verwerken tot kunstmest. Zeester
ren kunnen door verscheidene visschers
worden aangevoerd. Daar de garnalen-
visscherij echter nog loonend is en de
wulkenvisscherij bij mooi weer ook wat
oplevert, is er nog weinig behoefte aan
zeesterren te visschen. Wanneer de gar
nalen -en wulkenvisscherij geen brood
meer geeft, zal men zeker trachten met
het visschen van zeesterren nog wat te
verdienen. S.
Illlllniiiiiiiiiiiiiiii
llllllllllllllllllllllllllllUlllllllllllll
IN DE MOESTUIN
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilliiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiii:iiiiiiii||||||
DECEMBER. In de tuin oogst men nog
boerenkool en spruitkool en nog wat late
andijvie, als die tenminste van de nacht
vorst niet al te zeer heeft geleden. Ook
ramenas kan men oogsten en vorstvrij
opbergen, b.v. in een bak met zand. De
prei wordt uitgegraven en ingekuild, ge
dekt met wat dor blad, stroo of riet. Die
bedekking voorkomt, dat de grond te
hard bevriest, waardoor men soms in
geruime tijd niet kan oogsten. Versche
groenten zijn des winters: veel waard,
zoowel uit een voedingsoogpunt als om
ziekten te voorkomen, welke door vita-
minengebrek kunnen ontstaan. Eind De
cember kan begonnen worden met het
BESPUITEN DER VRUCHTBOOMEN
met carbolineum. Natuurlijk wordt daar
voor speciale vruchtboomcarbolineum
gebruikt of door de Plantenziektenkun-
dige Dienst aanbevolen preparaten. Nu
is deze winterbespuiting geen middel te-
alle mogelijke kwalen, of tegen alle in
secten en zwammen, welke de vrucht-
boomen kunnen aantasten, dat weten on
ze fruittelers wel beter. Maar wanneer
eens ALLE vruchtboombezitters die
winterbehandeling toepasten, zou er al
veel gewonnen zijn. Wie zijn boomgaard
verwaarloost, lijdt niet alleen zelf de
schade er van, maar bezorgt ook zijn
buren nadeel, want insecten en zwam
men blijven niet binnen de afscheiding
van de verwaarloosde boomgaarden, ze
verspreiden zich ook daarbuiten.
STORM SLOEG GAT IN DE DIJK.
De storm, welke in het midden van de
vorige week opstak en zoo in hevigheid
toenam, dat hij als een orkaan bulderde,
sloeg Vrijdagavond een steen los in de
dijk bij Nieuweschild. vijftig meter ten
Noorden van het monument-J. S. Dijt.
De dienstdoende dijkwacht waarschuwde
de opzichter van de Dertig Polders, aan
gezien de vrees, dat de kokende zee
(peil 2 M. boven A.P.) het daarbij niet
zou laten, niet ongegrond scheen. Inder
daad! De volgende morgen was het gat
aanzienlijk vergroot; het besloeg een op
pervlakte van ruim tien vierkante me
ter. Verschillende stukken van de beton
nen kraag er waren er bij van meer
dan een halve kubieke meter stortten
naar beneden. Oogenblikkelijk werden
die morgen de noodige maatregelen ge
troffen. Er werd een groot zeil over het
gat gespannen, met ankers en zware
pennen werd het vastgelegd en daarop
wérd het met een groot aantal zakken
zand verzwaard.
Zondagmiddag gaan we er eens kij
ken. Lam en lusteloos ligt hier de zee;
door de verder gesnelde stormwind is ze
eenzaam en krachteloos achtergelaten.
Samen zijn ze sterk en dapper; dan wa
gen ze zelfs een stormloop tegen de
zwaarste dijk! Nu loopt de eb, de stand
van het water is wel zoo laag, dat er
aan de voet van de stevige dijk een
strandje van een paar meter breed vrij
komt. Traag krullen golfjes landwaarts,
futloos en te vermoeid om beweging te
brengen in de zwak-glinsterende, rein-
witté schelpjes, waarmee een verdwaal
de straal van een vreemd-aandoende zon
nog voeling houdt. Heel zacht ruischt de
zee en nog zachter antwoordt de wind,
die de uitputting van de laatste dagen
nog niet te boven schijnt.
Een paar passen noordwaarts ontdek
ken we de sporen van een mijn-aanval.
„Die is vorig jaar de lucht in gegaan"
vertelt een Oosterender ons. Met een
ander soort steenblokken, wit van kleur,
is het gat gedicht. Je kunt je nauwelijks
voorstellen, dat het hier twee dagen ge
leden nog zoo spookte. Maar kijk eens
achterom, het land in....
Wat een water.
Finland wordt terecht het land van de
duizend meren genoemd, het eene meer
rijgt er zich aan het andere. Ons eiland
mocht het eiland-van-de-duizend-meer-
tjes heeten. Vooral Vrijdagavond en
Vrijdagnacht regende het pijpenstelen.
In Eierland kwamen groote oppervlak
ten land blank te staan, doch ook in
oud-Texel was het bar. Te beklagen wa
ren daar de schapen. Hoe zeer komen de
gemalen van de Dertig Polders nu te
pas! Onafgebroken zoemden de electro-
motoren. Achter de gebouwen, in de
z.g. kolk, draait en borrelt het water in
zijn doodendans. Schuimvlokken huppe
len als kokette juffers de dijk over, de
wijde waddenzee tegemoet, de zee, die
veel kwaad kan stichten, doch thans de
redder in nood weer is, nu zij bereid
blijkt ons van het overtollige water af
te helpen.
De Landbouw.
We hebben een Eierlandsche bouwer
aangeklampt en diens meening gevraagd
omtrent de schade, welke al dat water
wel aan moet richtenOnze zegsman
bleek echter niet zoo pessimistisch ge
stemd als we verwacht hadden: „Wan
neer de vorst uitblijft, en de gemalen op
volle toeren blijven draaien, zijn we het
water weer gauw genoeg kwijt ook. Met
de structuur van de grond en met het
zaad zal het dan wel gaan. Wegspoelen
doet het niet. Daar ben ik tenminste niet
bang voor
Maar als er vorst komt?
Ja, dan zijn we niet gelukkig, maar
-zoo voegde hij er aan toe dan moet
het weer erg snel omdraaien. Voorloopig
staat de lucht er niet naar.
Laten we hopen, dat zijn voorspelling
juist zal blijken! J.
Texel's N.O.-kust.
Aan Texels Noordoostkust was het tij
dens de storm ook lang niet pluis. Ruste
loos beukten hier de golven de reeds zoo
zwaar beproefde duinen, die niet minder
dan vier meter moesten prijsgeven
Dat gaat hier in elke stormperiode maar
door, totdat de zee haar grens tot aan de
nieuwe inlaagdijk zal hebben getrokken.
Maar volgens de heer L. van Hoorn, op
zichter van polder Eierland, is het nog
lang niet zoo ver. De zee steeg tot 2,55 M.
boven A.P. Minder hevig was het, aldus
de heer Van Hoorn, dan tijdens de storm
van Dec. 1936, toen de waterwolf tot 2,80
M. boven A.P. kwam.
(Zie het artikel op de 2e pagina van
dit nummer).
||||||lllllllllllllllllllllllllllllllllllll!l!llllllllllllllllllllllllllllllll!lllllllllllllll||||||
llllll BINNENLAND
||||||IUIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIIIIIIIII!IIIIIII||||||
De petroleumprijs is ingang 5 Dec-
met 4V2 ct. per liter verhoogd.
Op de begraafplaats te Vlieland
vonden reeds 30 oorlogsslachtoffers hun
laatste rustplaats
Den Haag. Hoofdcomni. van Politie
Mr. Hamers trad toe tot het rechtsfront
van de NSB.
Zaandam. Wegens diefstal van 500
ons thee uit de zaak van Terwee zijn
drie Zaandammers aangehouden.
Dr. T. Goedewagen, secr.-generaa1
van het Dep. van Volksvoorlichting en
Kunsten, bracht een bezoek aan Berlijn.
Ons land telt bijna vier milloen
fietsen. In 1939 nam het aantal met 7,8
pet. toe.
Met klem spreekt ANP tegen, dat
de vleeschschaarschte veroorzaakt wordt,
doordat er zooveel vleesch naarDuitsch-
land gaat.
Hilversum. De 31-j. Van der H., pas
uit de gevangenis ontslagen, stal bij de
fa. L. aan de Kerkstraat banket, marse-
pain en f45.Hij is gearresteerd.
Amsterdam. Een 24-j. werkman
werd betrapt bij het stelen van vijf pond
boter uit een bakkerij in de Camper
straat.
In een reeks steden wordt een ten
toonstelling gehouden van voorwerpen,
geschriften, gravures, enz., in beslag ge
nomen bij de sluiting der 69 gebouwen
van de Vrijmetselaarsloge in Nederland.
Het eerst in Leeuwarden.
De 53-j. landbouwer J. Wijers is bij
het wegsleepen van boomen van de St.
Jansberg onder een stam geraakt en ge
dood. De man was gehuwd en vader van
vier kinderen. Een zoon was van het on
geluk getuige.
Met groote moeite heeft de Dorus
Rijkers Vrijdagmiddag de 22 koppen ge
red van het Zweedsche s.s. Ossian, dat op
de reede bij Den Helder werd aangeva
ren en toen in zinkende toestand op de
Zuidwal is gezet. Er stond een orkaan.
De Dorus Rijkers heeft Vrijdagmid
dag hulp verleend aan visschersschepen,
die door de orkaan ten noorden van
Wieringen in een gevaarlijke positie
waren gekomen. Drie man werden over
genomen. Een gevaarlijke tocht voor de
redders.
N,V. Levensverzekering Utrecht
geeft voor 1941 een zakagenda uit met
vermelding van de joodsche feestdagen
en de nationale feestdagen. Het Natio
nale Dagblad is het daarmee niet eens;
het zet boven dit bericht: „Onverbeter
lijk" en acht het niet waarschijnlijk, dat
die dagen in 1941 gevierd worden.
Door orkaan en hooge vloed liep de
aanlegsteiger te Schiermonnikoog onder
water. Een autobus haalde toen 20 pas
sagiers van de veerboot, maar toen ze
ook vracht en post zou halen, werd de
motor zoo nat, dat de auto op de steiger
bleef staan en met touwen de wal op
getrokken moest worden.
De Gooische tram heeft in de don
kerte op de Laarderweg een melkauto
geramd en 20 M. meegesleurd. Eenige
duizenden liters melk gingen verloren.
De chauffeur had zijn auto op de rails
gezet en had op geen tram gerekend,
omdat de laatste tijd met bussen wordt
gereden. Maar bij uitzondering reed
weer eens een tram.
WAT WE VAN WOL WILLEN WETEN.
ITALIË. De wolindustrie jjieeft van de
oorlog niet te lijden doordat ze zich snel
op kunstvezels heeft ingesteld.
FRANKRIJK. Geen weefsels uit wol,
zijde, katoen mogen vervaardigd zonder
dat ze met kunstvezels zijn vermengd.
ZUID-AMERIKA. Engeland heeft de
wolproductie van Australië, Nieuw-Zee-
land en Zuid-Afrika opgekocht en heeft
zoodoende zijn behoeften voor ettelijke
jaren bij voorbaat gedekt. De vooruitzich
ten voor de Zuid-Amerikaansche wol op
de Britsche markt zijn dus practisch ge
nomen reeds op het nulpunt aangeland.
Op omvangrijke Britsche katoenaankoo-
pen valt in Brazilië, Argentinië of Peru
evenmin staat te maken.