hoe? R WELp IN HET WIT: Met de 3 Dampo producten bestrijdtJU alle verkoudheden Het Uitbreidingsplan van Den Burg. r r MERK UW BEL EN UW BUS VERF UW HUISNUMMER ONZE KERSTPRIJSVRAAG. «n Toegelicht door de Ontwerper de heer Wieger Bruin. Het ontstaan van Den Burg Gelijk Middelburg e.a. heeft Den Burg zich gevormd rond 'n vroeg-middeleeuw- sche vluchtburg, een natuurlijke of op geworpen hoogte, die omgeven zal zijn geweest door een pallissade binnen een gracht of burgwal. Deze burgwal is lang zamerhand verdwenen, maar nog te her kennen. Op of in Den Burg zal een gra felijk huis hebben gestaan en is ook een geestelijk centrum verrezen: kerk en klooster, 's Graven steen heeft wel licht gestaan ter plaatse van hotel Texel Van 't klooster is het weeshuis een laat ste overblijfsel; het Park is voortgeko men uit de kloostertuin. De hoofdingang van Den Burg moet worden gezocht bij de Steenenplaats omdat daarop alle land wegen zich vereenigen en bovendien op grond van de straatnaam Binnenburg. Den Burg is nagenoeg rond en heeft bin nen de burgwal een doorsnede van 200 m. Bij het Weeshuis echter is een uitbui ging met een nagenoeg rechte hoek, die wellicht is voortgekomen uit de behoefte aan rechthoekige kloosterbouw. Hier zal allicht vanouds een secondaire toegang zijn geweest. De gronden van Den Burg moeten lang in handen van de overheid zijn ge bleven, want een eeuw geleden was de bebouwing van de Parkstraat nog slechts ten deele aanwezig, terwijl het rond- dorp, gevormd door de bebouwingen van Weverstraat, Warmoesstraat. Gravenstr. en Hoogerstraat toen wel reeds uitloo- pers had langs de landwegen. Deze zijn in de 19e en vooral in de 20e eeuw aan merkelijk verlengd, althans langs de hoofdwegen, Schilderweg en Koogerweg. Een nieuwe weg van belang is in 1922 aangelegd: de Wilhelminalaan, waardoor bouwterrein omsloten werd, maar die niet volledig is gaan beantwoorden aan de bedoeling: 't centrum van verkeer te ontlasten doordat hij niet is doorgetrok ken tot de Koogerweg. Verbreeding en verharding van 't Suikerwegje vond een jaar eerder plaats; de aanleg van de Em- malaan volgde eenige jaren later hier door is een nieuwe ringweg in beginsel aanwezig. Waarom een uitbreidingsplan Een uitbreidingsplan van het dorp moet gericht zijn: le op uitbreiding met woongelegenheid van onderscheiden or de; 2e op het verkrijgen van gunstige terreinen voor de* bouw van de nieuwe openbare en bijzondere gebouwen, die Texel in of bij zijn hoofddorp zal behoe ven; 3e op het verkrijgen van recreatie gelegenheid; 4e op verbetering van stra ten en aanleg van wegen ten behoeve van het verkeer, ten bate van het dorp en van de geheele gemeente en 5e verbe tering van het dorpscentrum ten behoe ve van het marktwezen en het vreemde lingenverkeer, eveneens ten bate van dorp en gemeente beide. Het verkeer, nu en later Van deze verschillende, ineengrijpende factoren worde het verkeer het eerst be handeld, omdat de tot verbetering daar van strekkende voorstellen 't sterkst de vorm van het uitbreidingsplan bepalen. De eigenaardige, aantrekkelijke vorm de ronde vorm van 't stadsch aan doende dorp is later verzwakt, is onbe paald geworden door de ver in het land als armen aan een romp zich uit strekkende bebouwingen. Steeds is een min of meer gesloten dorpsvorm en gemeenschap ge- wenscht; hier temeer, gezien de waarde volle historische vorm, waarop kan wor den voortgebouwd. De dorpsuitbreiding is dus concentrisch gedacht met ringwe gen, die in hoofdzaak woonweg zijn. Den Burg worde als dorp voltooid binnen de te completeeren, het dorp omringende wegen: Wilhelminalaan, Emmalaan en Suiker weg je. Het dorpscentrum is ongeschikt ge - worden voor het verkeer, dat het in nor male tijden, vooral 's zomers, te verwer ken krijgt, als gevolg van de enorm toe genomen omvang van 't vreemdelingen verkeer en van de motorvoertuigen zelf cok. Een verdere uitbreiding van het vreemdelingenverkeer en van 't eiland- verkeer moet worden verwacht. In het belang van het verkeer, van de verkeersveiligheid van de weggebruiker en van de aanwonenden der verkeersstra ten enz. is het gewenscht 't voornaamste doorgaande verkeer buiten het dorp om te leiden. Zoodoende kan ook het dorp zich vrij ontwikkelen, zonder ontwricht te worden. Hiertoe is een verkeersweg ontworpen die van Oudeschild af de* Schilderweg volgt, daarna de Hallerweg, van deze weg afbuigt, de Waalderweg kruist (bij 't gebouw der Coop. Aankoopvereen. Bed.) en in de Koogerweg overgaat (bij de woning van de heer A. N. Plaatsman. Red.), onmiddellijk buiten de bebouw de kom van Den Burg. Deze hoofdweg zal naar De Koog, het vliegveld en De Cocksdorp leiden en vooral ook Den Burg betere en fraaiere verbindingen verschaffen. Slechts een deel van deze weg valt binnen het onderhavige uitbrei dingsplan. Er dient slechts landelijke be bouwing te worden toegelaten. In verband met die weg zal de te ver- breeden Hallerweg de hoofdtoegangsweg van de zijde van Oudeschild worden en is een verbindingsweg ontworpen van de Hallerweg en Wilhelminalaan naar We- \erstraat, recht voor het Weeshuis en de eertijds secondaire toegang van Den Burg. Deze korte verbindingsweg zal Den Burg een zeer fraaie en veilige toegangs weg verschaffen. Hij is bovendien los an de aanleg van de hoofdverkeersweg van groote waarde voor het dorp als zeer gunstige verbinding van de Wilhel minalaan met het centrum. t'S' Ook al wordt het doorgaande verkeer buiten Den Burg om geleid, neemt dit niet weg, dat de in het plan opgenomen verbreeding van de Parkstraat noodig moet worden geacht, omdat toch ook het normale locale, interlocale en toeristi sche verkeer in en door het dorp zal toe nemen. Met deze noodzakelijke verbetering houdt de ontworpen vergrooting van de Groeneplaats verband Dit centrale plein tje is van onvoldoende afmeting voor zijn functie als marktplein, als autobus- station, parkeerplein en centrum van het dorpsleven en het vreemdelingenverkeer Verruiming naar het Oosten, waar het wordt begrensd door een onaanzienlijke bebouwing ligt in de rede. Deze bebou wing omvat aan de Noordzijde het Raad huis, dat ongetwijfeld binnen afzienbare tijd vernieuwing behoeft. Het nieuwe Raadhuis. De vergrooting van de Groeneplaats is zoodanig ontworpen, dat de hoofdopzet gelijk blijft: ook het nieuwe Raadhuis is „point de vue" van de Binnenburg en er blijft een nevenpleintje, waarop 't Waag gebouw staat. Het Raadhuis scheidt dit pleintje van de Groeneplaats en krijgt 'n zeer markante plaats. Ook hier wordt een belangrijke verkeersverbetering ver kregen. Aan de zijde van de Groene plaats is een afzonderlijke voorrijweg voor het Raadhuis ontworpen, welke te vens de nieuwe, 25 m. achterwaarts te (her)bouwen winkelhuizen dient. De Groeneplaats wordt vergroot ten koste van de omvang van het Park. Dit zal echter meer tot zijn recht komen doordat er doorheen 'n voetpad ontwor pen is, dat in het dorpsverkeer van be lang zal blijken te zijn Een derde weg is naar de Groeneplaats geleid, om Den Hoorn en de ontworpen -zuidelijke dorpswijk van Den Burg een goede verbinding met het dorpscentrum te verschaffen. Ook deze weg krijgt uitzicht op het nieuwe Raadhuis (De doorbraken zouden komen onge veer ter hoogte van 't perceel-Adr. Bruin in de Warmoesstr. en 't perceel-E. Boe kei aan de Groeneplaats. Red.) Om de Wilhelminalaan beter aan zyn doel te doen beantwoorden en haar in verbinding te brengen met de Emmalaan is zij recht doorgetrokken tot de Schil derweg. Ter vermijding van een onover zichtelijke scherphoekige kruising wordt op de Wilhelminalaan een verkeerswis- sel gevormd met de Hallerweg, die met zijn ontworpen voortzetting het dorp in gaat.. Verlenging Wilhelminalaan. Een verlenging van de Wilhelminalaan tot de Koogerweg is ontworpen, die ech ter in verband met de ontworpen ver - keersweg geen belangrijke functie zal hebben en dan ook smaller is geprojec teerd. Zij is als woonweg verlengd om het oude dorp heen tot het Groentje en ontsluit vele gronden binnen de buiten ste ringweg (SuikerwegEmmalaan) als bouwterrein. Aan de Hollewalsweg en de Molenstraat bij de Molendwarsstraat zijn doorbraken echter over weinig kostbare panden onvermijdelijk. De bestemming der gronden. De bestemming van gronden voor be bouwing wordt onderscheiden in ver schillende klassen in verband met hun ligging en de te verwachten behoeften. Zoo worden aangewezen voor geslo ten bebouwing met winkelhuizen: de aan 't Park te onttrekken strook aan de ver- groote Groeneplaats; voor gesloten ge mengde bebouwing: verschillende terrei nen in de bebouwde kom, die, ingevol ge de beoogde verbetering daarvan in 't plan opgenomen zijn; voor half open be bouwing A: verschillende gronden, die vrij dicht bebouwd zijn en die, welke in het bijzonder voor de bouw van arbei derswoningen zijn bedoeld in het Oosten en Zuiden van het dorp; voor half open bebouwing B gronden, voor dergelijke bebouwingen van iets ruimere opzet, waarop eveneens bouw in blokjes van 4 woningen is toegelaten; voor half open bebouwing C en D: de gunstigst gelegen gronden, waarop niet meer dan twee wo- ringen aaneen mogen worden gebouwd - een normaal dorpsche bebouwing. De klasse-indeeling wordt hier en daar versterkt door het bepalen van minimum of maximuminhoud der woonhuizen. Verder is 'n complex gronden, dat ten deele daarvoor reeds in gebruik is, be stemd voor gesloten bebouwing voor ne ringen en bedrijven en zijn terreinen aan gewezen voor handel en industrie. Op eenige daartoe geëigende plaatsen zijn winkels toegelaten. Overigens die nen in de woonwijken winkels geweerd te worden, ten bate van de bewoning en van de winkelstand in het centrum beide. De buitenrand van het ronddorp is grootendeels bestemd voor landelijke be bouwing; de bestemming is gericht op de stichting van landarbeidersplaatjes en tuindersbedrijfjes. Voor open bebouwing zijn bestemd gronden langs de Hallerweg en die langs de Schilderweg, waar de reeds gebouw de woningen op smalle terreintjes mis plaatst zijn. Voor openbare en bijzondere gebou wen zijn terreinen aangewezen, waar zij het gunstigst zullen staan op grond van de gewenschte stand ten opzichte van de zon, in verhouding tot het dorp, en waar zij in de dorpsbebouwing tot hun recht zullen komen. Zoo zijn drie der gelijke gebouwen geprojecteerd aan de Zuidzijde in verband met het daar ont worpen park. 445 nieuwe woningen. Het uitbreidingsplan biedt plaats voor de bouw van 445 nieuwe woningen, w.o. zes winkels. Het biedt dus plaats aan on geveer 1800 inwoners, wat aanmerkelijk meer is dan de te verwachten toeneming der bevolking in de naaste toekomst. Groen in alle wijken. De nieuwe bebouwingen zijn grooten deels ontworpen met voortuinen en langs de wegen, die voldoende breed zijn voor een boombeplanting. Daardoor komt groen in alle wijken. Plantsoentjes zijn alleen ontworpen, waar een bijzondere situatie daartoe aanleiding geeft. Het is ech :er van belang, dat het hoofddorp met zijn grootendeels dichte bebouwing, op vrij groote afstand van bosch en dui nen gelegen, een PARK krijgt voor pas sieve en actieve recreatie: wandelen en zitten in 't groen eenerzijds en spel en sport anderszijds Dit is ontworpen aan de Zuidzijde, waar er 'n bestaand bosch- je in opgenomen kan worden en goed een WATERPARTIJ kan worden aangelegd Van waarde is, dat het in bijna onmid dellijk verband met de dorpskern komt te liggen Het bestaande VOETBAL VELD is vergroot ontworpen en om zoomd met een singel, die windbeschut- ting zal bieden en een fraaie achtergrond voor het spel. Het wordt verbonden met het park en de daarin opgenomen ijs baan, feest- en speelweide door een be- boomd parkeerterrein ten behoeve van beide. Beter rioleering noodig. Den Burg is onvoldoende gerioleerd en dient een bevredigend rioleeringssysteem te verkrijgen. Daartoe is aan de lage Zuidzijde op gemeentelijke grond een zuiveringsinrichting ontworpen die haar gezuiverd water kan loozen op de be staande, te verbreeden waterloop, welke in verbinding staat met de ontworpen waterpartij van het park In de raadsvergadering van Vrij dag werd het Uitbreidingsplan voor Den Burg aangenomen met 10 stemmen vóór, een blanco (van de heer J. C. Kagcr) en een tegen (van de heer Joh. Parlevliet). In een beschouwing over het plan na de ter-visie-legging hebben we getuigd van de ruime blik van de ontwerper. In hoeverre het mogelijk zal zijn de „toe komstmuziek" van nabij te genieten, zal de tijd moeten leeren. Van wijs beleid en van inzicht in de problemen van deze tijd getuigt de vaststelling van zoo'n plan in ieder geval. Het „bouw-maar- raak" is uit den booze. En wat de kos ten van de tenuitvoerlegging van het plan betreft... er is geen termijn ge steld. Tot uitgaven, welke de draag kracht onzer gemeentenaren te boven gaan, zal geen goed raadslid besluiten. Maar doet zich een schoone gelegenheid voor om Den Burg te verfraaien of aan een goede verkeersweg te'c helpen (om maar een voorbeeld te noemen).... het plan zal ons van groot nut blijken te zijn. VEELEVERING. In aansluiting op de desbetreffende adv. in dit nummer wordt er de aandacht op gevestigd, dat veehouders, die spoe dig opgeven voor de verplichte levering, kans hebben, dat hun vee (uitsluitend slachtrijp) op TEXEL wordt overgeno men. HUIB VOOR DE „RADIO". Huib de Rijmelaar zal, daartoe uitge- noodigd, op 20 Jan. a.s., voor de derde maal voor de „radio" optreden en wel met een bloemlezing uit eigen gedichten onder de naam „Wolk en Zon". Helaas zullen we op Texel met naar hem kun nen luisteren. Het optreden is n.l. be paald op 's avonds van 99,20 uur en dan hebben de omroepen hun uitzendin gen reeds gestaakt, met het gevolg, dat de heer Huib Fenijn (zoo heet onze Huib eigenlijk) alleen verstooiing zal kunnen verschaffen aan aangeslotenen bij een radiocentrale, welke door een telefoon lijn met de studio zijn verbonden. Voor de Kerstdagen hebben we voor onze lezers weer een prijsvraag en wel een, waarvan de oplossing u geruime tijd kan bezighouden. De vraag is: Welk spreekwoord heb ben we gekozen, om er de hier volgende woorden uit te halen: DAS GROEN LAVA MEER NEEL ODE RAS REM SCHIP VEE In deze woorden zijn alle letters van het spreekwoord verwerkt. Om het u niet al te moeilijk te ma ken, willen we u verklappen, dat het gevraagde spreekwoord ELF woorden telt en aan het boerenbedrijf is ont leend. De prijsvraag is nog nimmer in eenig blad gepubliceerd. De oplossing is de Redacteur alleen bekend. Een aanspo ring voor onze lezers om hun beste beentje vóór te zetten. De kans om te winnen is immers voor u allen gelijk. Wij verzoeken u de oplossing te willen inzenden vóór of op Woensdag 8 Janu ari. We stellen drie prijzen beschikbaar en wel een bedrag van f 2.50, van f 1.50 en van f 1. DISTRIBUTIE Brood: op broodbon 20 t.m. 29 Decemb 125 gr. roggebrood, 100 gr. ander brood, of een rantsoen gebak (geldig t.m. 5 Jan.) Brood, bloem of gebak: op bloemkaart- bon 2 tm. 29 Dec. 65 g. roggebrood, 50 g. ander brood, een half rantsoen gebak of 35 g. meel of bloem. Boter of vet: Boter- en vetbon 22 t.m. 3 Jan. een half p. boter of margarine. (28 December een nieuwe bon.) Op boterbon 21 of vetbon 21 van 14 27 Dec. een half p. boter of margarine of een halve fl. slaolie. i Brandstof: Zie distributienieuws el ders in dit nummer. Eieren: op bon 21 t.m. 29 Dec. één ei. (Geldig t.m. 5 Jan.) Gort, gortmout of grutten: op bon 88 t.m. 27 Dec. een half pond. Havermout, havervlokken, havcrbloem aardapp. meelvlokken, gort, gortmout of grutten: op bon 83 t.m. 27 Dec een half p. Kaas: op bonnen 49, 50, 62, 63 van 2 tm. 29 Dec. een ons per bon. Op bon 35 t.m. 29 Dec. I1/» ons kaas. Koffie en thee op bon 18 t.m. 31 Jan. een half pond koffie of drie kwart ons thee. Maizena, griesmecl, sago, aardappel meel of puddingpoeder: op bon 93 t.m. 27 Dec. een ons. Petroleum: zegel 7e periode van 4 No vember t.m. 29 Dec. twee liter Voor verlichting: „periode C" t.m. 19 Januari twee liter. Peulvruchten: op bon 103 t.m. 12 Jan. een pond. Rijst, rijstgries, rijstemcel of grut- tenmeel: op bon 43 tm. 27 Dec. half p Suiker: op bon 86 t.m. 3 Jan. 1 kg. Vermicelli, macaroni of spaghetti: op bon 98 t.m. 27 Dec. een ons. Vleesch en Vlceschwaren. Op vleesch- bon 12 t.m. 25 Dec. 100 gr. vleesch, been inbegrepen of een rantsoen vleeschwa- ren. Op bon „12 worst" wordt alleen een rantsoen vleeschwaren verstrekt (geldig t.m. 29 Dec.) Zeep: op bon 17 t.m. 31 Dec. 150 gram toiletzeep (nieuwe samenstelling), of 120 gr. huishoudzeep; óf 200 gr. zachte zeep; óf 250 gr. zeeppoeder; óf 125 gr. zeep vlokken; óf 250 gr. zelfwerkende wasch- middelen; óf 200 gr. vloeibare zeep. De bon geldt ook voor gezinswasch per 20 kg. droog waschgoed. Scheerzeep t.m. 31 Dec. op extra bon 116 (niet uit het boekje) 50 gr. scheerzeep of een tube scheercrème of een pot scheer zeep. Opplakvellcn levert kant en klaar, met naam, adres en codenummer: de drukke rij van dit blad. zoowel bij U zelf als bij Uw kinderen. Dampo-vcrkoudheids-balsem, hiermede '^Jjvonds en^ë^Doos ct'nlmpo^usdn.pp^rby nëës-ëa- koudheid weer verdwenen. Pot 50. Tube 40 ct. Doos 30 ct. Dampo-bonbons bij schorheid pijnlijke keel en noest, uoos tarrh en verstoptheid in het hoofd. Flacon met druppelspuitje 60 ct. Uw waarborg: t Komt van Mijnnarox. HUH BINNENLAND llllll lllllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimllllll Berkhout. Op de onbewaakte over weg werd een auto gegrepen en 500 m. meegesleurd. Twee dooden. Utrecht. Vrijdag is Mr. Fruin (N.S. B.) als president van de rechtbank gein- stalleerd. Wognum. Een 15-j. jongen is plotse ling met zijn fiets achter een auto van- daangekomen en toen doodgereden. Te Rheden is bij het schaatsenrijden een 19-j. landbouwer in een kolk ver dronken. Te Waarder is een 7-j. jongetje door een achteruitrijdende auto, nadat hij van de wagen gevallen was, overreden en ge dood. Te Amersfoort woedde een felle singel, welke met 7 stralen moest wor den bestreden. brand in een boekbinderij a.d. Wevers- In verband met de Kerst is beperkte ontheffing erleend van het slachtverbod van gevogelte. Er is een max. prijs ge steld van f 1.50 per kg. Bergen op Zoom Een NSB'er werd, in de donkerte van kantoor komend, door drie personen met knuppels zoo af geranseld, dat hij zich onder dokters behandeling moest stellen. De loonbelasting. Deze moet ook van de kindertoeslag worden betaald; niet van de ziektewetpremie. Op het weekloon van 29 Dec. tot 4 Jan. wordt van de heele week belasting geheven. Bocholts Een bus met mijnarbei ders werd op een onbewaakte overweg gegrepen, doordat de boomen niet waren neergelaten. Drie werden gedood, negen gewond. Amsterdam. Een vader, die zijn kind van vier mnd. doodde, hoorde zes jaar tegen zich eischen. Hij beweerde, het kind in de kussens te hebben ge drukt, omdat het zoo huilde. Hilversum. Twee controleurs, die in Loosdrecht een frauduleus geslacht var ken in beslag genomen hadden, werden ,s avonds, op weg naar huis, door vijf personen met knuppels afgeranseld. Een buurtbewoner riep politiehulp in. Een der controleurs moest per politiemotor naar huis worden vervoerd. Breda. De 47-j. handelaar Van Aart blijkt te Rotterdam het slachtoffer van 'n roofmoord te zijn geworden. Men heeft zijn lijk daar in een kelder gevonden. Hij had een duizend gld. bij zich. In de 16 Dec. gehouden vergade ring van Bloembollencultuur deelde Dr. Verhage, voorz., mee, dat voor de ver koop in het binnenland een intensieve reclamecampagne op touw zal worden gezet. Te Leiden en Delft zijn eenige stu dentenorganisaties door de Duitsche po litie ontbonden en haar gebouwen geslo ten. Dit houdt verband met de relletjes na het ontslaan van Joodsche professo ren. Eenige studenten en een professor zijn gearresteerd. Amsterdam. De begrootingszittin- gen van de raad zijn niet bijgewoond door de NSB-leden Ds. Ekering legde een verklaring af. Zij mogen niet spre ken over de huidige staatkundige toe stand. Ook niet over de houding van de politie van 10-15 Mei. Dit acht zij in strijd met de waardigheid van de NSB, die zich, aldus spr., straks geroepen zal zien tot het overnemen van de macht. Twee personen, die Duitsche tele foonkabels hadden doorgesneden, zijn ter dood veroordeeld. In afwachting van be handeling van liet gratieverzoek is het vonnis nog niet vertrokken. Maastricht. Gearresteerd is wegens poging tot doodslag een dienstbode, die een lastig kind in gloeiend heet water liet baden en daarna nog weer mishandel ae. Het arme kind moest met brandwon den in 'n ziekenhuis worden opgenomen Den Haag. Een 18-jarige kantoor bediende was door een college aange bracht, omdat hij beweerd had, dat in Duitschland de vlaggen wegens het over lijden van een hooge autoriteit, halfstok hingen. Ook zouden volgens hem 3000 Duitsche soldaten zelfmoord hebben ge pleegd. Hij kreeg f 20 boete. Te Broek op Langendijk liet een landbouwer een dichte hooischuur bou wen, hoewel hij voor een open schuur vergunning had. Waarschuwingen van het gemeentebestuur werkten niets uit. Hij moest nu gedoogen, dat van over heidswege op zijn kosten van de schuur een open schuur werd gemaakt. Alkm. Crt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1940 | | pagina 2