TEXELSCHE COURANT
VOOR DE
LANDBOUW
Die NACHT-HOEST
zal ophouden!
akker's Abdijsiroop
TWEEDE BLAD - ZATERDAG 26 APRIL 1941.
VEREEN1GING
BEDRIJFSVOORLICHTING.
OP TEXEL.
EEN PRAATJE OVER DE GIER.
Het behoeft geen verbazing te wekken,
dat boeren, die een gierkelder op hun
bedrijf hebben, zich daar nu wel ver
heugd over toonen. En men zou zoo zeg
gen, dat dit ook terecht het geval is.
Gaat men na, hoe het staat met het
gehalte aan plantenvoedende stoffen in
goed bewaarde gier dan komt men tot
de conclusie, dat de gierkelder een soort
spaarpot moet zijn.
Nu is het wel algemeen bekend, dat de
samenstelling van de mest o.a. verband
houdt met de voedering van de dieren.
Indien men de gier in een prima ge
maakte kelder kan bewaren en een snel
le afvoer van de gier naar de kelder ver
zekerd is, moet de analyse van de kelder-
gier toch geen grooter verlies toonen dan
b.v. 20 pet. van het stikstofgehalte, voor
al niet indien practisch geen regenwater
of boenwater in de kelder kan komen.
Door omstandigheden heb ik de be
schikking gekregen over een aantal ana
lysen van goed bewaarde keldergier en
daarbij moet men tot de conclusie ko
men, dat de huidige omstandigheden zich
zelfs sterk doen gevoelen in de hoeveel
heid en de samenstelling van de gier.
Niet alleen wijzen de gevonden waar?
den op een veel mindere kwaliteit van
de gier, maar ook blijkt de hoeveelheid
geproduceerde gier gedurende de afge-
loopen stalperiode nogal wat kleiner ge
weest te zijn dan anders het geval was.
Gaarne ontvang ik nadere berichten
van belangstellenden in deze kwestie, om
m de gelegenheid te zijn mijn gevolgtrek
kingen te kunnen toetsen aan de waar
nemingen, welke men elders heeft ge
daan.
Over de hoedanigheid van de gier zal
men niet zoo gemakkelijk een conclusie
kunnen trekken, tenzij men een monster
gier op stikstof- en kaligehalte laat on
derzoeken aan het Rijkslandbouwproef
station te Maastricht. Conclusies over de
hoeveelheid geproduceerde mest kan men
KEUS UIT VIJF JAPONNEN.
5217 Voor gr. 44, ben. 3.50 M. linnen van
80 cM.
5218 Voor gr. 44, ben. 3 50 M. zijde van
90 cM.
5219 Voor gr. 44, ben. 2 70 M. linnen van
130 130 cM.
5220 Voor gr. 44, ben. 3.30 M. zijde van
90 cM.
5221 Voor gr. 44, ben. 3 M. zijde v. 90 cM
RECEPTEN.
JUS ZONDER BOTER OF VET. Zet
een pannetje (liefst aluminium) droog op
een vlam met in de eene helft 4 theele
pels van de een of andere meelsoort en
in jde andere helft 2 theelepels suiker;
roer dooreen zoodra de suiker gesmolten
is Laat licht bruin worden, roerende en
giet er Vt L. water of groentewater of
bouillon bij. Roer flink (met garde). Laat
doorkoken. Voeg zoo mogelijk eenige le
pels paneermeel er bij en 1 laurierblad,
een bouillonblokje (of en) kruiden, of
nootmuskaat of geraspt appeltje of sel
derijknol, ui of tomaat.
VERSCHIL VAN KIJK
Ruim honderd kilo tilt mijn vriend,
Alsof 't geen moeite biedt.
„Hij neemt het licht op", zegt A tot B.
„Hij is zwaartillend", nummer twee.
Men oordeelt ongelijk,
Ook als men 'tzelfde ziet.
gemakkelijk krijgen door eigen waarne
ming.
Om eenige richting te geven deel ik
nog mede, dat bij een 14-tal monsters
van zeer' goede kelders het stikstofge
halte van de gier slechts bedroeg 0.16 tot
0.59 pet. De lage gehalten van 0.16 tot
0.33 pet. overheerschten in aantal.
Tot voor enkele jaren was een gehalte
van 0 6 pet. stikstof in keldergier als
juist voldoende te beschouwen.
Wat de hoeveelheid gier betreft nog
het volgende.
In een staltijd van 6 maanden produ
ceerde een gewone melkkoe ongeveer 2
tot 2.5 M3 gier. De mij nu ter beschik
king staande cijfers wijzen op een gier-
productie van nauwelijks 1.5 M3 per
staltijd.
Alvorens meer cijfers te publiceeren
ontvang ik gaarne eenige mededeelingen
van gierkelderbezitters.
Wal kan worden aangenomen, dat de
gier dit jaar in ieder geval minder stik
stof zal bezitten. Het is dus zaak om bij
het gebruik er eenigszins rekening mede
te houden, vooral indien men een perceel
wat extra wil bemesten om het op tijd
te kunnen kuilen.
Mocht uit de antwoorden op mijn ver
zoek blijken, dat men niet van meening
is dat er minder gier is geproduceerd,
dan blijft nog in ieder geval het vraag
stuk van de kwaliteit bestaan. Wie niet
over analyse-cijfers beschikt, kan toch
straks wel constateeren, of de gier even
goed of minder effect heeft gehad als
vroeger, Hierbij speelt natuurlijk het
weer een groote rol, maar het gaat op
het oogenblik nog slechts om vermoe
dens, gebaseerd op een aantal analysen
van gier uit kelders welke, stuk voor
stuk, de naam hebben van aan hooge
eischen te kunnen voldoen.
De kwestie is belangrijk genoeg om ze
onder de algemeene aandacht te brengen.
Hoe het resultaat van de vermoedens
ook zal uitvallen, de bouw van gierkel-
ders kan er in geen enkel opzicht door
worden geschaad, immers hoe schaar-
scher de stikstof wordt des te meer moei
te kan men zich getroosten om het aan
wezige zoo goed mogelijk te behouden.
Gaarne zie ik een stroom mededeelin
gen tegemoet.
De Rijkslandbouwconsulent voor
Noord-Holland te Schagen,
Ir. G. J. LIENESCH.
Van alle modellen zijn schitterend
passende patronen in de gangbare ma
ten leverbaar. Prijs bij vooruitbetaling
10.35 voor kinderkleedingvoor mantels
en japonnen 10.45 per patroon. Te vol
doen in postzegels tot 7V2 cent p. s. oi
door storting op giro 240842 tegelijk met
de duidelijke bestelling o.a. opgave bo
venwijdte. Uitgevers A. H. Bruil,
Patronenaldeeling, Doetinchem.
WINTERPEEN. Winterpeen rauw ge
nuttigd (b.v. in schijfjes of grof geraspt
op brood of als sla'tje, of door de kinde
ren uit de vuist gegeten) is rijk aan Vita
mine A en bovendien nog vitamine BI
en C, bestanddeelen noodig om gezond te
zijn. Vitamine A is ook de stof, die ons
voor nachtblindheid behoedt. Herinneren
wij ons niet uit de vorige oorlog, de lij
densgeschiedenis van de Deensche kin
deren, die bij gebrek aan vitamine A
oogziekten kregen? De schoolkinderen in
Kopenhagen krijgen op medisch advies
als versnapering een rauwe wortel Ver
scheidene groote instellingen volgen dit
voorbeeld en stellen voor hun personeel
porties wortel beschikbaar.
HET MONSTER
Moeder, heeft U een dubbeltje voor
me
Waar nu weer voor
Ik wou zoo graag 't monster in het
circus zien.
Ga maar naar je vader, hoor.
DOOD DE RUNDERHORZELLARVEN.
Beschadigde huiden.
Blijkens de door de Amsterdamsche
Huidenclub gemaakte statistiek, was van
de gedurende 1927 bij haar ingebrachte
271.50 huiden 19 pet. (52.729 stuks) door
de runderhorzel beschadigd. (In 1926 20
pet.)
De schade, berekend naar het prijsver
schil tusschen gaaf en worm bedroeg
f 128.173.of f2 43 per huid. De groot
ste schade werd toegebracht in de maan
den Mei, Juni en Juli, doordat in die
maanden de meeste en ernstigste worm
beschadigingen voorkwamen
Gezien de hoeveelheid huiden, die
per jaar verhandeld wordt, gaan dus dui
zenden guldens nutteloos verloren, alleen
door de huidenbeschadigingen. Men mag
gerust aannemen, dat de niet onmiddel
lijk waarneembare schade, welke tenge
volge van minder melk- en vleeschpro-
ductie ontstaat, belangrijk hooger is. Dr
H J. de Vries, die in 1910 een proef
schrift geschreven heeft over dit onder
werp, schatte de schade door de runder
horzel aan het rundvee in ons land toe
gebracht jaarlijks op ongeveer 4 5 tot 5
millioen guldens.
De meeste schade wordt niet geleden
door de huidenhandel, maar door de
veehouders zelf. De veehouders hebben
er dus het grootste belang bij, dat de
runderhorzel bestreden wordt.
Vee met z.g. groeibulten, veroorzaakt
door de runderhorzel, wordt door som
mige veehouders gaarne gezien, omdat
zij welen, dat dit vee, nadat het de bul
ten kwijt is, goed aan het groeien gaat
Het spreekt vanzelf, dat dergelijke die-
len, welke maandenlang geplaagd zijn
door de horzellarven, in betere voedings
toestand komen, wanneer de parasieten
verdwenen zijn. Veel beter is het natuur
lijk te voorkomen, dat het vee door hor
zels „bewerkt" wordt, hetgeen door een
doelmatige bestrijding gelukken kan.
Bestrijding.
In de loop der jaren zijn verschillende
bestrijdingsmethoden beproefd met meer
of minder resultaat.
Men heeft getracht voorbehoedend te
werken door de runderhuid met ver
schillende middelen in te wrijven, welke
de horzel beletten zouden haar eieren op
de huid te leggen. Deze middelen hebben
gefaald. De eene methode was niet prac
tisch uitvoerbaar, in een ander geval
werkte het middel wel goed, maar tastte
bovendien de huid van het rund aan,
zoodat het om die reden niet bruikbaar
bleek.
Verder heeft men beproefd de in de
huid aanwezige horzels door parasieten-
llllllllllll GEMEENTE TEXEL. IHIIIIIIIH
FORMULIEREN BRANDSTOFFEN.
De Burgemeester van Texel brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat op de
onderstaande plaatsen en uren zitting zal
worden gehouden voor het invullen van
formulieren voor het aanvragen van bon
nen voor het bekomen van brandstoffen
voor kookdoeleinden.
Voor bonnen komt men NIET in
aanmerking, wanneer in het gezin elec-
trisch gekookt wordt. In een dergelijk
geval is het dus overbodig op de zitting
een aanvraagformulier te laten invullen.
Bovendien zou men zich strafschuldig
maken.
De aanvragen kunnen uitsluitend wor
den ingediend door het gezinshoofd. In
verband hiermede zijn de zittingsuren
zooveel mogelijk gesteld na afloop van
ae dagtaak.
Zitting*wordt gehouden te:
Oosterend op Maandag 28 April a.s. in
de vroegere o.l. school
6.30-7.00 voor nrs O 1, t m. O 80.
7 00-7.30 voor nrs O 81 en hooger.
7.30-8 00 voor bewoners van Boschweg,
HoekstrKerkpl. en Kerkstraat.
8 00-8 30 voor Nieuwstr., Schoolstr. en
Peperstraat.
8.30-9.00 voor Weststraat.
Oudeschild op Dinsdag 29 April a.s.
in de o.l. school
6.00-6.30 voor nrs 1 t.m. 90.
6.30-7 00 voor nrs 91 t.m. 175.
7.00-7 30 voor nrs 176 t.m. 276.
7.30-8.00 voor nrs 276 en hooger.
8.00-9.00 voor bewoners buiten 't dorp.
Den Hoorn op Woensdag 30 April a.s.
in de o.l. school
G.30-7.00 voor nrs H 1 t.m. H 30.
7.00-7.30 voor nrs H 31 t.m. H 75.
7.30-8.00 voor nrs H 76 en hooger
8.00-8 30 voor bewoners van het dorp
met oneven nrs.
3.30-9.00 voor bewoners van het dorp met
even nrs.
De Cocksdorp op Donderdag 1 Mei a.s.
in de o.l. school
6.30-7.00 voor de nrs C 1 t.m. C 70.
7.00-7 30 voor de nrs C 70 en hooger.
7.30-8.00 voor bewoners van het dorp
met oneven nrs 1 t.m. 61.
8.00-8.30 voor bewoners van het dorp
met oneven nrs 61 en hooger.
8 30-9.00 voor bewoners van het dorp
met even nrs.
Midden-Eierland op Donderdag 1 Mei
а.s. in de o.l. school
б.30-7.00 voor nrs E 1 t.m. E 25.
7.00-7.30 voor nrs E 26 t.m. E 50.
7 30-8.00 voor nrs E 51 t.m. E 94.
8.00-8.30 voor nrs 95 t.m. E 120
3.30-9.00 voor nrs E 121 en hooger.
De distributiestamkaart van het gezins
hoofd moet worden medegebracht.
Texel, 25 April 1941.
De Burgemeester van Texel,
KAMP.
MEN SPREEKT DIKWIJLS OVER
„MEN"
ALS MEN ZICH SCHAAMT „IK" TE
ZEGGEN
doodende middelen te vernietigen. Maar
een groot deel dezer middelen tastten de
huid te veel aan of moesten herhaalde
lijk toegepast worden, waardoor zij, af
gezien van hun dikwijls goede werking
als practisch bruikbaar middel afgedaan
hadden. Enkele wasschingen en zalven
zijn bekend, welke zeer gunstig werken.
Met deze wasschingen. welke nicotine en
kalk bevatten, de eerste in de vorm van
labakspoeder of zuivere nicotine, gelukte
het door enkele behandelingen, welke ge
durende Februari tot Mei toegepast wer
den, de dieren horzelvrij te maken.
De zalven, welke weer andere parasie-
tendoodende middelen bevatten, werden
cp de huidopeningen gewreven, waar
door de larven tengevolge van afslui
ting van de buitenlucht en door het in
de zalven aanwezige doodende middel
stierven, verschrompelden en uitgedre
ven werden.
De andere methode, welke bestaat in
het uitdrukken der larven uit de huid is
ook in ons land toegepast geworden. Dit
uitdrukken kan, wat betreft de volwas
sen larven, gemakkelijk met de hand ge
schieden. Voor nog niet ontwikkelde lar
ven moeten daar instrumenten bij te pas
komen. Het is juist dit laatste, wat de
veehouder niet gaarne ziet. De dieren
verzetten zich en niet altijd kan het ge
heel pijnloos geschieden.
Daarom is in alle landen naar afdoen
de middelen gezocht om de larven in de
huid tc dooden.
Door een Commissie is een zalf sa
mengesteld, welke uitstekende resultaten
opgeleverd heeft Men behoeft hiervan
slechts een weinig op de open worm-
knobbels te wrijven. De voor de larven
giftige stof, die zich in deze zalf be
vindt, doodt de larve binnen korte tijd.
Dat de larve onder de invloed van de
zalf komt, kan men waarnemen doordat
zij zich heftig gaat bewegen, zich zoo
Nauwelijks hebi Ge U ler rusie begeven,
of die kwellende nachthoesi begint weer I
Neem daarvoor nu de vanouds beproefde
Akker's Abdijsiroop, welke door een nieuwe
toevoeging van Apotheker Dumont thans
nóg sneller en nóg krachtiger werkt
Begin vandaag nog en vannacht reeds zult
Ge rustig kunnen slapen door de bekende
het beproefde hoest geneesmiddel!
Hoe grooter flacon, hóe voordceliger het gebrul.»
INLEVERING VAN BONNEN
door bezoekers van hotels en andere
consumptiebedrijven.
De Burgemeester van Texel maakt be
kend, dat het voor hotels en andere con
sumptiebedrijven zonder inname van
bonnen VERBODEN is, maaltijden of ge
rechten, waarin in distributie gebrachte
artikelen verwerkt zijn, af te leveren.
Blijkt bij controle, dat hieraan niet de
hand wordt gehouden, dan zullen deze
bedrijven zich geen artikelen via de dis
tributie meer toegewezen zien. Tevens
wordt proces-verbaal opgemaakt en zal
de inschrijving bij het Centraal Distri
butiekantoor vervallen.
Texel, 24 April 1941
VERLOREN GEGANE GOEDEREN
VAN HOLLANDSCHE MILITAIREN.
De Burgemeester van Texel brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat door
den Secretaris-Generaal van het Depar
tement van Financiën is ingesteld een
Schade- enquete-commissie voor militai
ren te velde, welke tot taak heeft, den
Secretaris-Generaal van voorlichting te
dienen ten aanzien van het verleenen
van schadeloosstelling aan militairen,
die gedurende de oorlog te velde eigen
dommen, welke zij in hun moblisatie-
standplaats bij zich hadden, verloren
hebben.
Militairen van land- en zeemacht, die
vneenen op schadeloosstelling voor de te
velde verloren gegane eigendommen aan
spraak te kunnen maken, dienen zich
vóór 1 Mei 1941 schriftelijk tot den se-
cretar's-generaal der schade-enquete-
commissie voor militairen te velde, Java-
straat 4 te 's Gravenhage te wenden met
het verzoek om toezending van een aan
gifteformulier. In dit verzoek behoort
dus geen opgave te geschieden van de
verloren gegane eigendommen e.d.; het
schrijven van een brief of een briefkaart
houdende verzoek om toezending van
een aangifteformulier, is voldoende, mits
de naam en het adres van den aanvra
ger duidelijk zijn vermeld.
Zij, die aan gemeld adres reeds om toe
zending van een aanvraagformulier heb
ben verzocht, behoeven niet opnieuw een
aanvrage in te dienen.
Texel, 25 April 1941.
De Burgemeester van Texel,
KAMP.
IHIIIIIIIH WEET U DAT WEL? IHIIIIIIIH
WAT IS BARNSTEEN?
De grootste massa barnsteen, die ooit
in één enkele stormnacht aan de kust
van Samland (Oost-Pruisen) is aange
spoeld, bedroeg 2000 kilogram. Dat was
in 1862 Barnsteen is oorspronkelijk hars
geweest van de boomen der dichte bos-
schen, die in overoude tijden het gebied
bedekten, dat thans de Oostzeekust en
ten deele de Oostzee zelf vormt. Het is
tot steen verhard. Men ziet er soms nog
insecten in, welke destijds, in de grijze
cudheid dus, door het hars werden vast
gehouden.
HET KOMT VOOR ELKAAR
Hoe kom ik er af
Hoe kom ik er aan
De groote vraag
Van ons bestaan.
U zet 't maar in de Texelaar en
De zaak komt voor elkaar.
diep mogelijk in de wormknobbels terug
trekt en later weer met haar ademha
lingsplaten tegen de huidopening drukt,
alsof zij tracht aan de inwerking van de
zalf te ontkomen Wanneer men de vol
gende dag een larve ter controle uit de
huid drukt, blijkt deze geheel verslapt en
dood te zijn. Levende larven, die men uit
ae huid drukt, trekken zich onmiddellijk
samen De aldus gedoode larven kan men
rustig in de huid zitten laten, deze wor
den geleidelijk kleiner, drogen in en
verdwijnen tenslotte geheel Dikwijls
ziet men eenige dagen na de behande
ling dergelijke ingedroogde larven uit
de reeds kleiner geworden wormknob
bels steken. Na 2 tot 3 weken vindt men
de huid, die voor de behandeling met
knobbels bezet was, veelal geheel glad
gewoiden. Het insmeren van de open
wormknobbels moet geschieden kort
voordat het vee de weide ingaat. Men
heeft dan zekerheid, dat de larven met
de zalf in aanraking komen en gedood
worden. Mochten de haren tengevolge
van het vocht, dat uit de wormknobbels
komt, aaneengekleefd zijn, dan worden
deze vóór het insmeren even geknipt. De
behandeling wordt, nadat de dieren in de
weide zijn, nog eens herhaald om later
komende larven te dooden. Dit levert
geen practisch bezwaar op. De prijs van
de zalf is zoodanig, dat een behandeling
maar enkele centen per rund kost. Dit
hangt natuurlijk af van het aantal worm
knobbels waarmede het dier bezet is.
De runderhorzelzalf of Hypodermacid
is verkrijgbaar bij de firma Brocades en
Stheeman te Meppel. Daar aan land
bouworganisaties en coöperaties bij af
name van grootere hoeveelheden be
langrijke korting wordt verleend, is het
gewenscht, de zalf niet van deze firma,
doch van de organisaties te betrekken.
IHIIIIIIIH ZOO SPRAK.Hllllllllil
PRESIDENT ROOSEVELT Deze oor
log zal niet door een enkele slag beslist
worden en ook niet door de beslissingen
in het O der Middell. Zee, maar door
hulpverleening aan de democratieën en
dus aan het Britsche wereldrijk.
DISTRIBUTIE
INLEVERING BONNEN.
Op de voor hen bestemde dagen dienen
winkeliers e.a. in te leveren en wel vóór
's morgens 12 uur:
Voor koffie en thee alle bonnen 18.
nog hoogstens 9 stuks van de oude bon
no. 2. De nieuwe koffie- en theebon mag
niet ingeleverd worden.
Voor gebak alle bonnen 12, bon 13 en
de nieuw geldig te verklaren bon van de
broodkaart. Ook bon 7 van de bloem-
kaart kan voor gebak ingeleverd wor
den.
Van de boter- en vetkaart alle bonnen
12 en de nog loopende bonnen 13 en 14
dezer kaarten.
Voor kaas de bonnen 63, 73, 64 en 74
Bonnen 62 en 72 niet meer
Voor eieren alle bonnen 84, bon 94 en
de nieuw geldig te verklaren bon. Bon
nen 22 en 93 kunnen niet meer ingele
verd worden.
Voor zeep alle bonnen 20, hoogstens 9
stuks van de oude bon 16. De nieuwe bon
mag niet ingeleverd worden.
Voor vleeschwaren alle bonnen 11, als
mede bon 13.
Bakkers in de week 28 April2 Mei
voor een toewijzing voor brood in veel
vouden van 680 (met het nieuwe bewijs
M.D. 204) alle bonnen 12, alsmede bon 13
en de nieuwe bon v.d. broodkaart. Bon 7
van de bloemkaart kan eveneens ingele
verd worden, doch niet meer bon 6 van
de bloemkaart.
Slagers in de week 28 April2 Mei
voor een toewijzing vleesch alle bonnen
11 en bon 13 van de vleeschkaart.
IHIHIIIIII UIT DE KEUKEN Hllllllllil
IHIIIIIIIII VAN DE KRANT. Hlllllllir
Verdacht succes.
Wegens enorm succes en op veler ver
zoek wordt de Operette „Dorothea" uit
gesteld (Nieuwsblad v.h. Noorden)
Een vraatzuchtig lijk.
„Dat gebeurt niet", riep ze, „die kat
gaat straks dood van de honger en dan
gaat ze natuurlijk juist vogeltjes eten".
(De Telegraaf)
Veeleischend.
Terstond gevraagd: flinke jongen mei
snor en fieis. (Het Zuiderkwartier)
Vrouwen per pond
Slanke vrouwen. 20 pond in zes weken
(Haagsche Courant)
Een kaal beestje
Weggeloopen omtrek Zwaanhals: een
drieharige poes. (Rotterd. Nieuwsblad)
Onze Meisjes.
Alleenstaand persoon met vast inko
men zoekt kennismaking met meisje (oi
weduwe) tusschen 50 en 60 jaar.
De redactie houdt zich aanbevolen
voor de toezending van dergelijke uit
knipsels. Niet overschrijven, svp., maai
het origineel sturen.
jfllllllliil VOOR DE VROUW. HIHItlllll-
SUPERCHIQUE PATROONBUITENGEWOON.
