•Hr7
n
De Avonturen van
Robinson Crusoë.
j
VOOR KLEINE TUINEN.
Tomaten voor winterprovisie
Het vormen van doelmatige provisie
voor de volgende oorlogswinter is alweer
ons voornaamste oogmerk van vandaag.
Tomaten vallen hier evengoed onder
om hun hooge voedingswaarde, temeer,
omdat ze zoo bijzonder gemakkelijk be
waard kunnen worden in 75 pet. pekel-
water, dat is ongeveer pekel, waarin
geen onopgelost zout meer aanwezig is.
Tomaten zullen dit jaar om verschil
lende redenen wel niet buitensporig
goedkoop zijn: vandaar, dat we er op
aandringen, om nu reeds tomatenplanten
bij een kweeker te bestellen. Na 20 Mei
als eenige nachtvorst van beteekenis niet
meer verwacht behoeft te worden, wor
den de jonge tomaten uitgeplant. Koop
vooral goed ontwikkelde, goed afgeharde
tomatenplanten met een flinke polkluit.
Deze tomatenplanten worden na de der
de week in Mei uitgeplant op een zon
nige, warme plek, dus op het volle zui
den, tegen een muur of schutting. Er
wordt dadelijk een stok bijgezet. Al naar
gelang van de omvang, die we de toma
tenplanten kunnen laten krijgen, heb
ben deze een afstand noodig van 60 tot
100 cM.; op de kweekwijze komen we
later wel even terug.
Wie geen zonnige plek kan vinden voor
tomatencultuur, kan de kweekerij beter
nalaten, omdat de vruchten anders toch
niet meer rijp zouden worden.
Wie tomaten in pekel bewaart, zal ge
durende de winter steeds de beschikking
hebben over versche tomaten, tot diep
in het voorjaar toe. De eenige voorwaar
de is. dat de vruchten een volkomen ga
ve schil hebben.
BOONEN IN DE TUIN.
Waar men groenten kweekt ontbreken
de boonen nimmer.
Men onderscheidt vnl. twee groepen,
de smjboonen en de spersieboonen; de
laatste treft men ook aan onder de naam
van slaboonen, heerenboonen, enz
De cultuur van de snij- en spercieboo-
nen is vrijwel gelijk. Men heeft stok- en
stamboonen. Bij de teelt van stamboonen
heeft men geen stokken of rijshout noo
dig. Daar staat echter tegenover, dat de
opbrengst van de stokboonen over het
algemeen veel grooter is. Bovendien zijn
snijboonen minder geschikt om als struik
vorm gekweekt te worden; de meeste
boonen groeien, doordat ze op de grond
liggen, heel spoedig krom, handelswaarde
hebben ze dan over het algemeen heel
weinig. In liefhebberstuinen zijn ze ech
ter wel geschikt, temeer daar ze wel iets
vroeger zijn dan de stokboonen. Wil men
echter snijboonen voor de inmaak kwee
ken, dan moet men daar liever de stok
boonen voor nemen.
Begint men met de cultuur van ver
schillende groentensoorten liefst zoo
||||||lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllilllllll!lllllllllllillllllll||||||
LANDBOUW VEETEELT
||||||iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii>iiiiiiii||||||
ZILVERUITJES 't Is hoogtijd om
zilveruitjes te zaaien.
DE BOUW van een arbeiderswoning is
thans 2000 gld. duurder dan voor drie
jaren.
OMWEIDEN. Door op tijd omweiden
van vee wordt de wintervoorraad met 1/3
verhoogd.
EIEREN. De allerbeste tijd van eieren
inleggen is Maart, April, Mei. Ze blijven
dan 89 maanden goed.
KONIJNEN. Laat uw drachtige konij
nen toch geen dorst lijden. Geef ze een
schoteltje water, vermengd met 1/4 deel
melk. Daardoor voorkomt ge veel leed.
FRUITTEELT. Wie onder de ooftboo-
men strooafval, loof, enz. brengt, be
houdt beter het vocht in de grond en
lokt de wormen, die de grond open ma
ken voor de luchtverversching Hij ver
hindert ook de groei van het onkruid,
doordat het geen licht krijgt. Wanneer
hij wil sproeien, zal het vocht niet zoo
spoedig weer door wind en zon ver
dampen.
BEMESTING. Wie wat laat de kalizou-
ten heeft kunnen krijgen, zal het gewone
kalizout van 20 of 40 pet. aanwenden
voor zijn bieten en de patentkali voor de
aardappelen. Zelfs het 40 pet kalizout,
bij aardappelen laat aangewend, heeft
licht tot gevolg, dat de opbrengst lager
en de smaak minder goed is. Bij bieten
strooit men nog dikwijls kalizout tus-
schen de rijen, wanneer ze in volle
groei zijn. Eerst strooien en dan schoffe
len doodt veel klein onkruid.
Als het vee de stal uit is, moet de late
mest in een hoop tusschen zware plaggen
van goede grond. Hij wordt vast aange
stampt, goed vochtig gemaakt en gehou
den met verdunde gier en dient dan of
wel in het stoppelveld om herfstvoeder
te telen ofwel men ploegt hem later on
der om vroeg winterkoren te zaaien. Bo
ven en rondom dekt men hem met goe
de aarde toe.
BESTRIJDING RUNDERHORZEL.
7.In Drente wordt nog steeds met
ijver deze bestrijding gevoerd. De 47
bij de Bond v. Coop. Zuivelfabrieken in
Drente aangesloten bedrijven zijn geves
tigd in 28 gemeenten.Na het eerste ver
zoek van het bestuur van de Bond aan
de aangesloten fabrieksbesturen werd in
20 gemeenten de bestrijding ter hand
genomen, hetzij door de zuivelfabriek of
door de landbouwvereenigingen, dan
wel gezamenlijk, terwijl in 'n enkele ge
meente de bestrijding onder leiding van
een veefonds plaats had.
vroeg mogelijk, met het zaaien van boo
nen behoeft men zich niet te haasten.
Boonen komen alleen goed tot ontwikke
ling, indien 't voldoende warm is. En al
zou het begin Mei soms warm zijn, laat
u dan niet misleiden om alle boonen te
gelijk te leggen, men kan het met een
paar regels probeeren, doch de groote
partij, die dus de hoofdopbrengst moet
leveren, leggen we liever wat later. Men
kan er mee doorgaan tot begin Juni,
zaait men later, dan behoeft men door
gaans geen groote oogst meer te ver
wachten. Boonen groeien het best in een
losse, veenachtige grond. Men bereikt 't
meeste succes met stalmest. Versche koe
mest mogen we echter in geen geval ge
bruiken: grond, die het vorig jaar zwaar
bemest is en dus z.g. nog over voldoende
oude kracht beschikt, is voor de teelt
van boonen het meest geschik.
Nogmaals, denk er om: boonen ver
dragen absoluut geen vorst. In tegenstel
ling met de snijboonen, kan men met het
leggen van stamspercieboonen tot in de
tweede helft van Juli doorgaan.
Boonen mag men met te diep leggen,
zoo ongeveer vier tot vijf cM. diep; op
natte, zware gronden, legt men ze liever
nog iets hooger. Bij het leggen van boo
nen gebeurt het meermalen, dat de bo
vengrond droog is, deze droge boven
grond schuift men met de hand weg, om
ze daarna in de vochtige aarde te leggen.
Het leggen van boonen gebeurt op
verschillende manieren. Ik zou zeggen,
legt u ze op rijen, op een onderlinge af
stand van ongeveer 40 cM. Men maakt
als het ware vijf cM. diepe putjes en legt
daarin telkens vier boonen, bij snijboo
nen zou ik liever met drie volstaan. Eind
Juli begin Augustus kan met het oogsten
begonnen worden. Boonen worden spoe
dig te dik of te stug, daarom verdient 't
aanbeveling er om de andere dag, de
goede even af te plukken.
Bij stoksnij- en stokspercieboonen ko
men de rijen op een onderlinge afstand
van een meter, dichter mogen ze in geen
geval bij elkaar komen. Tusschen de
rijen kan men dan eventueel sla, spina
zie, raapstelen of radijs zaaien, in ieder
geval een groentesoort die weg is, zoo-
dra de boonen een behoorlijke lengte be
ginner. te krijgen. De boonen legt men in
een boogje om de stok heen, zoo ongeveer
10 cM van de stokken af en om elke stok
vijf boonen. Er blijven altijd een paar
boonen weg, daarom legt men er een
aantal in een z.g. nestje bij elkaar, deze
kunnen dan dienen om de wegblijvers
te vervangen. Denkt u er om, dit nestje
komt niet bij de stokken, doch aan het
einde van het bed, op een apart hoekje.
Gaat alles normaal dan moeten de jonge
plantjes na een dag of tien te voor
schijn komen. Is dit niet het geval, dan
zijn ze allicht verrot en moet men ze
over leggen. Zoodra de eerste rankjes ver
schijnen, binden we die voorzichtig met
een los bandje om de stokken vast.
Denkt u er echter om. boonen zijn links
windend, tracht ze dus niet rechts om
de stokken heen te draaien, ze zullen zich
dan steeds weer loswerken.
ABONNEE P. E. te H. Wij kunnen het
heusch niet helpen dat u ons blad zoo
laat ontvangt.. De boot, welke anders om
elf uur van Texel gaat en dan de kran
ten meeneemt, gaat nu pas om twee uur.
Hierdoor zal de Texelaar te laat in H.
komen om dezelfde dag nog te kunnen
worden bezorgd. ADM.
De overige aangesloten bedrijven hiel
den dit punt aan tot een volgend jaar.
In de meeste plaatsen geschiedde de
behandeling met pincet en mesje. Op 2
plaatsen gebruikte men een aftreksel
van tabak vermengd met kalkwater, ter
wijl op 2 andere plaatsen proeven wer
den genomen met zalf.
Er werden in één jaar ongeveer 6200
stallen bezocht, terwijl voor ongeveer
480 stallen aanvankelijk de toegang ge
weigerd werd wegens de vrees, voor
„blaar", doch tenslotte bleven weinig be
drijven weigerachtig.
Er werden ruim 36000 dieren behan
deld, waarvan de kosten per koe gemid
deld varieeren van 5 tot 20 cent.
Het totaal aantal gevonden larven
wordt geschat op 250000.
Het hoogst aantal gevonden larven per
rund bedroeg 175.
Per fabriek bedroeg het hoogst aantal
gevonden larven 20.000.
De resultaten waren over 't algemeen
gunstig en voor de bestrijding voor een
volgend jaar stelden bijna alle fabrieken
zich beschikbaar.
a
Moge de inhoud van de over dit on
derwerp opnieuw in ons blad gepubliceer
de artikelen een zoodanige belangstelling
hebben gewekt, dat wij binnen weinige
jaren door vrijwillige bestrijding, dus
zonder wetsdwang, ook op Texel kunnen
geraken tot een horzelvrije rundveesta
pel.
OVERZICHT WOLVEEHANDEL
Met het aanbod van vette schapen voor
de distributie is het volgens De Boer-
derii nog altijd zeer treurig gesteld. Aan
de „vrije" markt zien we geregeld meer
verhandelen dan er voor de distributie
geleverd worden. Ze brengen daar dan-
ook een dikke prijs op. Voor een enkele
koppel zagen we b.v. Vrijdag te Leiden
nog f 120 per stuk besteden
Voor de weiderij evenwel was de markt
ook al door de koude wat gedrukt
en waren de prijzen enkele guldens per
stuk minder.
De lammeren voor de weide werden
evenwel nog tamelijk duur verkocht.
Voor 't minste goed noteerden we van
f 17 tot f 20 en de beste brachten f 23 tot
f 25 p. stuk op. Goede zuiglammeren de
den f 30 per stuk, wegende ongeveer 40
pond geslacht gewicht.
Hllll BINNENLAND
huiIlllll
HET JOURNALISTENBESLUIT.
Rede van Dr. Goedewaagcn.
Zaterdagavond heeft de secretaris-ge
neraal van het departement van Volks
voorlichting en Kunsten, dr. Goedewaa-
gen, over beide zenders een rede uitge
sproken over het onlangs afgekondigde
Journalistenbesluit.
We ontleenen hieraan:
Gebonden was de pers vroeger aan de
kapitalistische macht der uitgevers, di
recteuren en aandeelhouders van een
courantenconcern of courantenbedrijf,
aan de partijbesturen, aan de groote en
machtige adverteerders. Na de afkondi
ging van het Journalistenbesluit is de
pers slechts gebonden aan het welzijn
van het volk.
Dit maakt haar tot dienaresse. Inder
daad: ook nu mag de journalist niet meer
schrijven wat hij wil zonder meer De
overheid zal hem scherp controleeren en
zal maatregelen nemen, als hij zich ver
stout de volksgemeenschap in gevaar te
brengen door berichten of artikelen, die
van een geest getuigen, die volgens de
overheid volksgevaarlijk is, zooals b.v. 't
aanstoken van haatgevoelens van volks
groepen tegen elkaar, het krenken van
godsdienstige gevoelens van anderen, het
aantasten van de eer van volksgenooten,
zooals art. 13 van het Journalistenbesluit
duidelijk formuleert. Gebonden is de
pers ook nu, maar niet het particulier
belang geeft hier de maatstaf aan, noch
ook het partijbelang, doch alleen het be
lang der volks als geheel.
Tegelijkertijd is de journalist vrij in
zijn werkzaamheden. Dit is niet alleen
zijn recht, maar ook zijn plicht.
Vrijheid van de pers beteekent, dat
zij een veelvormig geheel wordt, dat bin
nen het geheel de bijzonderheden naar
voren komen. Vrijheid beteekent, dat er
critiek mag zijn, voor zoover deze opbou
wend is en geen gevaar oplevert voor de
volksgemeenschap Ook deze vrijheid is
dus maar voorwaardelijk, maar de voor
waarden, hier bedoeld, worden niet
meer, zooals voorheen, door particulie
ren, maar door de instantie van de
staat bepaald De journalist wordt geen
staatsambtenaar, maar wel een open
baar functionaris, die aan het volksver
band, verplicht en in vrijheid gebonden
is. Het is geen wending van vrijheid naar
gebondenheid, maar een van particula
risme en individualisme naar gemeen
schapsgedachte, naar volksche verbon
denheid, die wij in het Journalistenbe
sluit tot stand willen brengen, aldus dr.
Goedewaagen.
GEEN HAAT.
(Op verzoek, van bevoegde zijde, uit
het Weekblad Storm van de Nederl.
S. S. overgenomen)
Zoo staan wij dan, mannen van de Ne-
derlandsche S.S temidden van het volk,
waaruit wij zijn voortgekomen
In menigeen brandt fel het onrecht,
dat hij heeft ondervonden. En zeker nu,
in deze dagen van herinnering.
Daarom moeten wij juist nu goed be
seffen, dat het er voor ons niet om gaat
„de straat te veroveren,." of oude reke
ningen met misleide volksgenooten te
„vereffenen".
De straat is niet te veroveren want over
de straat hebben noch wij, noch onze
tegenstanders iets te vertellen: de open
bare orde wordt namelijk geregeld door
de bezettende overheid. Bovendien kun
je er geen andersdenkende volksgenoo
ten mee tot je kameraden maken en hen
er geen wereldbeschouwing mee doen
aanvaarden.
Als wij iets willen bereiken, dan is 't
wel dit: dat onze soldatenorde en sibben-
gemeenschap de achting en de eerbied
van ons volk verwerft.
Wij willen niet de blauwe ruggen doch
de harten van onze volksgenooten. Want
wij willen niet de tegenstanders maar de
voorhoede en de vertrouwensmannen
van ons volk zijn. Wij willen, dat dit
volk weer heldhaftig en weerbaar wordt,
wij willen, dat het weer actief gaat deel
nemen aan de geschiedenis en niet lan
ger aan plutocraten en jezuieten tot
vloermat dient.
Wij willen, dat het zich bewust wordt
van de adel van zijn bloed en de volks
vreemden uitwerpt uit de volksgemeen
schap.
Wij willen, dat het sterk en fier wordt
ir. Groot - Germaansche lotsverbonden
heid.
Daarom bekwamen wij ons tot politie
ke soldaten, daarom sluiten wij ons aan
een in een militaire orde.
Daarom vormen wij met onze vrou
wen en kinderen een hechte kameraad
schappelijke sibbengemeenschap.
Omdat wij weerbaar willen zijn en om
dat wij zuiver willen zijn.
De hoogheid van ons gevoel gedoogt
geen lage haatgevoelens tegen eigen volk
Wij willen onze volksgenooten winnen
maar hard en onverbiddelijk zullen wij
zijn tegen de vijanden van dit volk, waar
wij die ook zullen aantreffen. In welk ge
waad zij zich ook zullen trachten te ver
mommen, wij zullen ze vinden, in welke
organisatie zij zich ook zullen ingraven,
wij zullen ze aan het licht brengen en
onschadelijk maken.
Welke taal zij ook zullen gebruiken,
wij zullen de zin er van verstaan. Zoo
zullen wij strijden voor onze Germaan
sche toekomst en voor de eer en de wel
vaart van ons volk.
tlllllillilllilllllllliiililiiiiilillliiililiililiilllliliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliililliliiliniillllll
IIIIIIIHIII VOOR DE JEUGD
jjjjjjlllllllllllllllM
NIEUWE PRIJSRAADSELS.
Hier zijn al weer de laatste raadsels
van de tien:
207. Vul eens in:
Met Bbij mannen.
Met Gmet bomen.
208. Rijm eens mee:
Het is nog tamelijk(4)
Had ik nog maar wat(4)
Ik lust ook wel een lekkere
Deze vis is niet zuur maar
Deze som is niet goed maar
Ik heb vijf woordjes van vier letters
weggelaten. Ze rijmen alle vijf op elkaar
209. Ieder houdt wel van een G.
Maak van de laatste letter van dit
woord* een andere en je vindt mij in el
ke wei.
210. Maak hiervan de naam van een
stad in Overijsel:
NO RE HIT GO.
Nu verwacht ik jullie briefjes niet la
ter dan Dinsdag over een week, dus op
uiterlijk 27 Mei Ik had voorspeld, dat
de laatste raadsels wat moeilijker zouden
zijn en ik geloof wel, dat jullie dit be
merkt hebben. Maar daarover niet ge
treurd. Waar een wil is, is een weg
Moeilijkheden zijn er om overwonnen
te worden. Ze scherpen je verstand en ze
dwingen je om je uiterste krachten in te
spannen Hinderpalen blijken dan vaak
stroohalmen te zijn. En daar laten jullie
je toch niet door tegenhouden
Met vriendelijke groeten.
JULLIE OOM KO.
Copyright P I. 8. Bo« 6 Cop«nhog«n CS
68. Nu had Robinson vlees, maar hij
dacht bij zichzelf, dat het toch wel aar
dig zou zijn geweest als hij het diertje
levend had kunnen vangen. Hij besloot
zijn buit mee naar huis te nemen.
WEET U ZE ALLE VIJF
69. Thuis gekomen begon hij dadelijk
zijn buit te stropen en schoon te maken.
Wegens het warme klimaat was dit wel
noodig. Hij had vroeger konijnen gehad,
dus was hij in dit werk bedreven.
70. Nu stak hij zijn wildbraad aan een
stok. Hij vergat echter, dat hij geen vuur
had en zijn pogingen om, zoals de wil
den deden, het door wrijven van twee
stukken hout te verkrijgen, faalden jam
merlijk.
986 Een privilege is een
987 Quadrille is een soort....?
988 Een rabauw is een feoort.
989 Een „ravage" aanrichten is....?
990 Een thesaurier is een
Antwoorden:
986 Voorrecht.
987 Dans; ook een kaartspel.
988 Appel (grauwe reinet).
989 Verwoesting teweeg brengen.
990 Penningmeester.
Nieuwe vragen.
991 Willem van Outshoorn was een
992 De hoofdstad van Overijsel is
993 Onder 1 P.K. verstaat men de ar-
arbeid, welke.
994 Peter Plancius was een
995 Een entrepot is een
a
Fiq a
A
R
D
tb
F'3 b
8 MAAL 8 is 5 MAAL 13.
Jullie zullen wel zeggen: Die Oom Ko
mag zijn schoolgeld wel terughalen: die
slaat de plank leelijk mis, want acht
maal acht is 64 en vijfmaal dertien is nog
altijd 65. Er mag in deze tijd dan veel
anders zijn dan vroeger, het rekenen
gaat nog steeds volgens Bartjes. En toch,
jongelui, leren deze tekeningen schijn
baar anders. De bovenste vertoont een
vierkant met 64 vierkantjes. Maar wan
neer je het vierkant volgens de lijnen in
vier stukken knipt en van deze stukken
de rechthoek (fig. b.) legt, zie je, dat er
nog een vierkantje bijgekomen is. Samen
zijn er dan 65. Dat is een merkwaardig
geval en nu vraag ik jullie: Hoe zit dat
SPEELGOED TE HUUR
Een fiets kan je huren. Een auto ook,
in normale tijd tenminste, want nu de
benzine zo schaars is, zal dit zo gemak
kelijk niet gaan. Ook een hoge hoed kan
vader hurenMaar speelgoed Ja,
dat kan ook, maar daarvoor moet je in
bepaalde steden van Amerika wezen. Je
hebt daar meer van die vreemde gebrui
ken. Hier heb je een afbeelding van zo'n
speelgoedverhuurinrichting. Het meisje
heeft een mooie pop gehuurd, de jongen
vraagt een auto. Over een week of twee
moet het speelgoed weer worden terug
gebracht en natuurlijk in goede staat.
Zijn de kleertjes van de pop smerig ge
worden of zelfs gescheurd Is de veer
van de auto kapot Dan moet je schade
vergoeding geven en je komt misschien
op de zwarte lijst, dat wil zeggen: op de
lijst van kinderen, aan wie geen speel
goed meer wordt uitgeleendZouden
jullie denken, dat zulke verhuurzaken in
ons land ook kunnen bestaan I k denk
van niet,
Copyright P 1.8 8ox 6 Copoohog*
STEMPELS VOOR IEDER DOEL
VVij kunnen u diverse modellen toonen
BOEKHANDEL PARKSTRAAT.
ADAMSON KOCHT WORST