Spaar uw banden
iiiiiiiiiiii radio. minium
De Avonturen van
Robinson Crusoë.
HUH BINNENLAND llllll
BIJ EEN TWIST in een café te Beesd
tusschen IJ. van Tol en drie zwagers,
werd Van T. levensgevaarlijk met een
mes in de nek gestoken.
BIJ TUBBERGEN wordt een z g. steen-
kransheuvel blootgelegd, een overblijfsel
uit de jongste steentijd, 2000 j. v. Chr.
Men vond sporen van offermaaltijden.
HET ZESJARIG ZOONTJE van D. v
Dijk, met vader op Urk met vacantie, is
terwijl vader even aan het strand zijn
krant lag te lezen, in de haven geraakt
en verdronken. Van D kwam uit Velp.
TWEE DOKTERS moesten er aan te
pas komen om de hand te verbinden van
de 15-jarige W te Ede, die met een ge
weerpatroon speelde en daar met een ha
mer en een steen een klap op gaf.
BIJ INBRAAK, vermoedelijk met val-
sche sleutel, in een filiaal van 'n distil
leerderij in de Amaliastraat te A'dam,
werd voor f 2000 jenever, cognac en ci
troen gestolen.
KUNSTHONING is aan max. prijs ge
bonden- 80 pet. suiker f 1,22 per kg.;
450 gr. f 0,55. Voor echte honing wordt
ook een max prijs vastgesteld. Voorloo-
pig mag de prijs niet hooger zijn dan die
van 9 Mei 1940.
KETTINGHANDEL. Procesverbaal is
opgemaakt tegen een winkelier te Ede,
die textielgoederen, schoenen en koffie
tegen hooge prijs verhandelde. Een do
zijn dameskousen verkocht hij voor f32.
AAN 'T OOSTELIJK FRONT SNEU
VELDEN volgens het Nationale Dagblad
de Nederlanders Toon v. Trierum, Edu-
ard Scheers, Frits Trompetter en Mari-
nus Krabshuis, die dienden bij een ma
chinegeweercompagnie van Waffen SS
IHIilllllll ZOO SCHREEFIlllllllllll
ASAHI SJIMBOEN (Japan): Voor di
plomatiek overleg van Japan met de V.S
en Engeland bestaat geen mogelijkheid
meer. Die landen probeeren ook Sovjet-
Rusland en O.-Indië bij hun verbond te
betrekken.
Milium ZOO SPRAKllllilllllM
RYTI, de Finsche president Finland
strijd voor zijn recht Imperialistische be
doelingen heeft het niet. Het hoopt met
de V.S. bevriend te blijven en wenscht
na de oorlog met alle naties in Europa in
vrede te kunnen leven.
Duitschland, zoo besloot Ryti, is nu de
eenige natie, die 't Bolsjewisme met suc
ces kan bestrijden.
MUSSOLINI: Wij twijfelen niet in het
minst aan de afloop van de groote slag
De geschiedenis leert immers, dat de
overwinning is aan die volken, die de
denkbeelden der toekomst belichamen.
EUCALYPTUS-OLIE is een vluchtige
olie, gewonnen uit de jonge twijgen van
eenige soorten eucalyptus-boomen, die in
Australië groeien Zij wordt gebruikt bij
de fabricatie van parfums en ook als een
anti-septisch middel. Eucalyptusboomen
worden zeer hoog. Ze scheiden een aro
matische hars uit (wat naar kamfer rie
kend), die voor medische doeleinden ge
bruikt wordt.
KAMEELEN SCHAFFEN
WARMTE.
Een kiekje uit het Nabije Oos
ten, waar het brandstoffenpro-
bleem de bevolking in deze dagen
niet zelden veel zorgen geeft.
Groote spaarzaamheid is geboden.
Niets verwaarloozen! Kameelen-
mest wordt tot ,,turf" gedroogd.
Hier een stapel, voor het gebruik
gereed. (Foto P.I.B
TE RIDDERKERK reed een tractor in
een sloot. De 19-j. bestuurder P.Visser en
de 10-j. H. van Heerik, die meereed,
raakten er onder. Ze vonden de dood.
FRAUDULEUS SLACHTEN. Bij een
man te Ede, die tegenover twee politie
agenten woonde, werden 3 voor fraudu
leus slachten bestemde varkens in be
slag genomen. Hij had er reeds geslacht.
Procesverbaal is opgemaakt tegen hem
en tegen eenige klanten, o.a. tegen een
caféhouder, die 20 pond vleesch onder
de grond had gestopt.
TIJDENS EEN PARTIJ BILJART in
een café te Den Haag hadden twee man
nen hun jas uitgetrokken. Later miste
een van hen daaruit een portefeuille met
f 220. Op aanwijzing van de kellner
werden twee jongelui aangehouden, die
kort tevoren het cacfé hadden verlaten.
Zij hadden het geld „eerlijk" verdeeld.
PRIJSOPDRIJVING. Een winkelier te
Rotterdam verkocht bedorven cacao voor
f 3 per kg. (Hij had er zelf f 8 voor be
taald en leverde dus nog voor een „koop
je"). Hij kreeg f 250 boete. Een winke
lier te Den Haag verkocht cacao met te
laag vetgehalte, te veel cacacodoppen en
bovendien sterk beschimmeld voor f 2,30
per kg. Inkoop f 1,26 p kg. f 1000 boete!
DE MISDAAD te Oirschot blijkt ge
pleegd te zijn door de 23-j. kantoorbe
diende F. P. de K., uit Goes. Hij meldde
zichzelf bij de politie te Middelburg en
vertelde, dat hij anderhalf jaar verloofd
is geweest met mej. Leurs. Hij lag als
militair te Oirschot. Nu had ze hem af
geschreven en wou ze met een weduw
naar in het huwelijk treden. De K. was
naar Oirschot gegaan en heeft daar zijn
ontrouwe geliefde met een hard voor
werp op het hoofd geslagen. Uit de krant
las hij, dat hij haar had gedood.
(Vervolg.)
6. De stroef loopende dynamo.
Een verkeerd gemonteerde, slecht ge
smeerde of vastgeroeste dynamo kerft
uw band aan de zijkant open, zoodat het
canvas snel bloot komt te liggen. Om
de juiste stand voor de dynamo te we
ten, gaat men na, of de as van de dyna
mo wijst in de richting van het midden
van het wiel; het eenvoudigste doet u dat
met een touwtje. De slechtgesmeerde of
vastgeroeste dynamo moet de rijwielher
steller onder handen nemen.
7. Er loopt iets aan.
Spatbordstang, jasbeschermer en vor
ken moeten het wiel en de band vrijlaten
in hun draaiende beweging en niet trach
ten door schuren telkens een dun laagje
rubber van de band af te schaven. Hoort
u dus iets schuren, neem dan de moeite
het euvel te verhelpen. U verlengt er de
levensduur van uw band mede.
8. Aan een halve band heeft u niets.
Het is u zeker opgevallen, dat de mees
te wegen bol zijn. Daar u steeds rechts
houdt, is de wrijving tusschen linker
helft van het loopvlak van uw band en
het wegdek grooter dan bij de rechter
helft. De linkerzijde van de band zal
sneller slijten dan de rechterzijde en
daarom verdient 't aanbeveling de band
na verloop van tijd om te draaien, zoo
dat ook de andere zijde zijn beurt krijgt.
9. Goed oppompen houdt het midden
tusschen te veel en te weinig.
De band is gemaakt voor een zekere
spanning; krijgt hij die spanning niet,
of althans niet voldoende, dan ontstaan
barsten of komt hij telkens als het ware
tusschen hamer en aambeeld bij het rij
den over een hobbelige weg. Daarom de
raadt: pomp uw banden hard op, ze gaan
veel langer mee.
In verband hiermede begrijpt u hoe
noodlottig het voor de band is te veel
spanning te moeten verduren. Neem
daarom al is het nog zoo gezellig
geen personen ouder dan 8 jaar op de
bagagedrager mee.
10. Vermijd overbelasting van trans
portfietsen.
Voor de carrierhouders geldt speciaal
dat het transportwiel geen kleine ver
huiswagen is en dus ook niet als zooda
nig moet worden behandeld. Het maxi-
mum-laadgewicht is 250 kg., de banden
en veeren kunnen dit gewicht nog goed
aan. Druk de huurders op het hart uw
carrier niet te zwaar te beladen; beter
twee keer rijden dan in een keer uw ban
den en veeren verslijten.
DIERENOOGEN.
KATTEN. Als het absoluut donker is,
zijn de kattenoogen, wat het zien betreft,
niet beter dan de menschenoogen, alhoe
wel kattenoogen bij schemer buitenge
woon scherp.
Illlllllllllllllll VOOR DE JEUGD. MMMMMM
Copyright P. I 8 Bo« 6 Copenhofl»f«
135
135. Weldra was hij zó ziek, dat hij
van geen dag of nacht meer wist. Het
ene ogenblik gloeide hij van de hitte en
even later kroop hij diep onder zijn pels
van de koude.
136
136 Telkens wanneer hij even bij
kwam, zoog hij op een van de citroenen,
die hij bij zich had neergelegd. Zoodoen
de kreeg hij nog iets naar binnen en
zonder het te weten een goede medicijn.
137 De uren en de dagen gingen aan
Robinson voorbij, zonder dat hij 't wist.
IN IEDERE RICHTING 15.
Dit is de oplossing van het vraagstuk
van de vorige week. In welke richting je,
door het midden gaande.de getallen op
telt, altijd krijg je vijftien tot som.
EEN VERHAAL UIT DE
TRANSVAALSCIIE OORLOG.
VAN EEN OUD-STRIJDER.
Het was Maart 1902, dus tegen het
einde van de oorlog. Ik deed toen dienst
onder generaal Delary, oftewel „Oom
Kees", zooals hij gewoonlijk werd aan
gesproken; mijn commandant was H.
Wolmarans en veldcornet Dame IJssel.
De Boeren-commando's waren tenge
volge van verschillende oorzaken erg
gedund. Dit was echter nog het ergste
niet. Er heerschte al geruime tijd een
werkelijke noodtoestand: artillerie zoo
goed als nihil, munitie schaarsch, levens
middelen eveneens. Koffie, thee, suiker,
brood, meel en boter kregen we alleen
nog te proeven, wanneer wij er in slaag
den, ze in een Engelsch lager te be
machtigen. Schoenen en kleeren waren
versleten en niet te vervangen.
Een zeer kwade factor was tevens het
ontbreken van zeep, hetgeen ons menige
slapelooze nacht bezorgde. Wel was er
een in het wild groeiend plantje, het
zg. zeepbolletje, geschikt om het li
chaam eenigszins te reinigen, doch voor
het ondergoed was er met veel mee te
beginnen en zoo kon men dan in het
bivak, in de schaduw van boomen en
struiken, geregeld personen waarnemen,
die met lust en ijver zaten te knippen.
In die tijd leefden wij hoofdzakelijk
van vleesch, koren en mais, die op de
koffiemolen werden gemalen. Maarten
slotte begonnen deze artikelen eveneens
schaarsch te worden.
De Engelschen hadden het grootste
deel der Republieken bezet en overal ver
sterkingen en draadversperringen aan
gelegd, zoodat onze levens-, respectieve-
bewegingsruimte kleiner en kleiner
werd, terwijl de aanvoer van slachtvee
en andere levensmiddelen voortdurend
meer moeite kostte.
In Transvaal regent het 's winters
maar bij uitzondering, zoodat de grond
en gras dan uitdroogt. Teneinde de groei
te bevorderen, worden voor de lente de
droge grasvelden in brand gestoken en
dan is het een prachtig schouwspel na
■''3
HOE LANG IS DIE WEG?
Om een antwoord op zo'n vraag te
geven, moet je gaan meten. Maar wan
neer de weg zo krom is als op onze te
kening, valt dat meten niet mee. Hier
laat mijn vriend Kobus zien, hoe hij te
werk gaat. We nemen de weg, die over
de punten 1-2-3-6 en verder loopt. Je
neemt een passer, zet de punt op 2 en
de potloodpunt op 1. Dan ga je de af
stand 1-2 afpassen op het verlengde van
de lijn 2-3. Je vindt dan het punt 4 en
ziet dat de weg van 1 over 2 naar 3 net
zo lang is als die van 3 naar 4. Nu ga je
met je passer de weg 3-4 afpassen op
het verlengde van de weg van 3-6. Dan
krijg je punt 5. Je ziet nu, dat de weg
van 5-6 net zo lang is als die van 1 over
2 en 3 naar 6. Je kunt zo ten slotte je
liniaal langs een rechte lijn leggen om
de lengte van de weg te berekenen.
KIEKJES MAKEN.
Kiekjes maken is geen grote kunst,
maar goede foto'snu, jongelui, daar
komt heel wat voor kijken. Het is heus
met nodig, een duur toestel te kopen om
met mooie kieken voor de dag te komen.
Wel moet je bepaalde wenken in acht
nemen en altijd met zorg te werk gaan.
Hier zie je een merkwaardige foto, een
meneer met een geweldig grote voet.
Wanneer je zulke schoenen op de bon
moet kopen, kom je vast met een enkele
schoen in plaats van met een paar thuis.
Daar is heel wat leer aan verwerkt! De
werkelijkheid is echter anders. Doordat
de voet van de man zo dicht bij de lens
van het fototoestel was, is hij zo onge
woon groot geworden. Daar moet je
voor oppassen
TEGENSTRIJDIGHEDEN.
Een vlieger, die zijn werk in de grond
verstaat.
Een marktschreeuwer, die stil zijn
gang gaat.
donker het vuur de hellingen en bergen
te zien opkruipen.
De Boeren pasten deze verjongings
kuur natuurlijk systematisch toe en wel
zoo, dat er altijd voldoende weidegrond
voor het vee overbleef.
Maar de Engelschen staken zooveel
mogelijk alles in brand, teneinde mensch
en dier uit te hongeren. Bovendien kap
ten zij fruitboomen bij de grond af en
vermelden de landbouwmachines en ge
reedschappen
Herhaaldelijk ben ik zoo'n geteisterde
streek gepasseerd: de huizen vernield, de
grond zwart gebrand, struiken en boo
men geblakerd alles zwart, zwart
zoo ver het oog reikte. En geen geluid
wij hadden soms het gevoel, een doods
vallei in te gaan.
De toestand werd langzamerhand on
houdbaar Een maand of wat eerder had
den de generaals Botha en De Wet onze
commando's bezocht. In hun toespraken
hadden wij zinspelingen op spoedige vre
de kunnen hooren, maar ook op de niet
al te gunstige stand der Boerenzaak.
De burgers wenschten wel beëindiging
van de strijd en begrepen ook, dat er
offers zouden moeten worden gebracht;
zij hoopten hierbij op „in uitzicht ge
stelde hulp", die helaas niet kwam,
waardoor het bittere einde het En-
gelsche juk ons nog pijnlijker op de
nek moest vallen.
In het westen van Transvaal bevonden
wij ons „ergens" in ons district Potchef-
stroom. Ik schrijf „ergens", niet als ge
ijkte mobilisatie-term, maar omdat ik de
juiste plek met kan aangeven. In die
tijd werd ons bivak soms meermalen op
een dag verplaatst. Aanteekeningen
maakte ik niet meer nadat ons lager
eenige malen in handen der Engelschen
was gevallen.
De 21e en 22e Maart waren sterke vij
andelijke troepen gesignaleerd en sche
nen de „khaki's" blijkbaar voornemens
de districten Potchefstroom en Rusten
burg eens goed schoon te vegen.
Na het invallen der duisternis ver
plaatsten wij ons een uur of wat verder.
MAAK HET KORT.
De bewoners van Sparta, de hoofdstad
van het Griekse landschap Laconië, ston
den er in de Oudheid om bekend, dat ze
altijd maar zo min mogelijk woorden ge
bruikten. Ze vonden „kortheid" een bij
zonder goede eigenschap en ieder deed
zijn best om zo kort mogelijk te zijn
in elk gesprek.
Deze eigenschap om iets „laconiek" te
zeggen, was overal bekend. Zo was er op
een keer een grote hongersnood op een
eiland in de Aegaei'sche Zee. De bevol
king zond een gezant naar Sparta om
daar om eten te vragen. Om de Sparta
nen een plezier te doen, wilde de man
zo min mogelijk woorden gebruiken.
Toen hij in Sparta aankwam, vertelde hij
van de hongersnood, van de slechte toe
stand waarin de bevolking verkeerde en
van de ellende, die hun te wachten
stond, als de Spartanen niet met hun be
kende edelmoedigheid bereid waren te
helpen. Het enige antwoord dat hij
kreeg was: „We hebben het slot van je
verhaal niet begrepen, omdat we het
begin alweer vergeten hebben". Hierop
ging de gezant onverrichterzake naar
huis.
Nu werd een nieuwe bode gestuurd.
Deze pikte het handiger in. Hij nam een
hoop lege zakken mee, liet die voor het
stadsbestuur brengen, nam er toen één
uit, hield die open en zei: „Hij is leeg,
maak hem vol!" De zakken werden ge
vuld, maar toen de gezant wilde vertrek
ken, zei een van de Spartanen: „Waar
om vertelde je ëerst, dat de zak leeg
was? Dat zagen we zelf ook wel en we
zouden hem wel gevuld hebben, zonder
dat je iets gezegd had. Je moet voortaan
geen woorden verspillen!"
ZO ZIJN JULLIE TOCH NIET?
Het weer is warm, ik vind het koud,
Het brood is vers, ik vind het oud,
Mijn tas is licht, ik vind haar zwaar,
De school is best, ik vind haar naar
Ik ben humeurig, heb zelfs 't land
Aan 't vrindje van de overkant!
De kerk is hoog, ik vind haar laag,
Mijn zus is vlug, ik vind haar traag,
De stok is recht, ik vind hem krom,
De hond is slim, ik vind hem dom.
Ik ben humeurig, heb zelfs 't land
Aan taartjes met een nogarand!
Ons huis is licht, ik vind het duf,
De Zondag vind ik lang en suf,
Mijn fiets, pas nieuw, vind ik een lor,
De tuin, juist groen, vind ik ak'lig dor.
ïk ben humeurig, heb zelfs 't land
Aan de versjes in de krant!
EEN STEEKSPEL TE WATER.
Daar zullen geen ongelukken van ko
men, wanneer je ten minste niet al te
wild te werk gaat. Je speelt voor ridder
en bent net als je tegenstander te „paard"
gezeten. De bedoeling is, de ander zo
spoedig mogelijk uit het „zadel" te lich
ten. De jongelui op de tekening maken
van een zwabber gebruik. Dan heb je
ook de minste kans elkaar te bezeren.
maar de Engelschen hadden goed gespi-
onneerd en trokken gedurende de nacht
ter omsingeling langs ons heen. Van onze
kant werd natuurlijk door wachten en
patrouilles uiterste waakzaamheid in
acht genomen en bij de eerste flitsen
van de morgenster werd gepakt en ge
zadeld Ons troepje telde slechts een
paar honderd man, want wanneer wij
zelf niet op expeditie trokken, gingen de
commando's uit elkaar. Verder bevon
den zich bij ons eenige camions en een
aantal karretjes, waarop oude boeren
waren gezeten. In de loop van de dag
sloot zich nog eenig ander opgejaagd
wild bij ons aan.
Ongeveer een half uur na zonsopgang
nam de actie een aanvang en knalden de
schoten, waarbij die van „khaki" domi
neerden: hun geweren gaven namelijk
een dubbele, zware, doffe klank; Kóe-
kaa, Kóe-kaa, Kóe-kaa:
De drijfjacht was begonnen en wij
moesten „pad geven", zooals de Transva
ler het terugtrekken noemt.
Op daartoe geschikt terrein werd wel
eens afgezeten, om de Engelschen even
een saluut te brengen, en dat ging zoo
door tot in de namiddag, toen wij een
rij kopjes in zicht kregen, waar wij dach
ten ons in veiligheid te kunnen stellen.
Die kopjes waren evenwel ook door de
Engelschen bezet, en plotseling kregen
wij van daar kanonvuur, waardoor
eenige voertuigen met inzittenden „heel
licht beschadigd" werden. Toen zwaaide
alles naar rechts af, totdat er een ravijn
werd bereikt, waarin wij de voertui
gen voorop achtereenvolgens afdaal-
c.en Maar de Engelschen, die deze ma
noeuvre door hadden, drongen geweldig
op en spoedig vielen er van de ingang
van het ravijn schoten, voornamelijk ge
richt op de voertuigen Nadat eenige be
spanningen waren beschadigd, waar
door er opstopping ontstond, reden allen
die er niet langs heen konden, rechts en
links de hellingen op. (Wordt vervolgd)
Fragment uit- „Herinneringen uit de
Boerenoorlog", door Eug. Meulenbergh
MAJOOR BREUNESE kreeg eervol
entslag en pensioen als commandant van
de thans opgeheven Ned. Opbouwdienst.
CREMATORIUM Afd. Den Haag Ver
een. Facult. Lijkverbranding schrijft een
prijsvraag uit voor ontwerp crematorium
met columbarium.
1500 KG RIJST werd in bijna een jaar
gestolen door fabrieksarbeiders van de
NV Mico en wel tijdens de nachtdienst in
balen van 100 kg.; 8 personen in arrest
OVER HILVERSUM II wordt morgen
te 14,15 een reportage gegeven over de in
Frankrijk werkende Nederlandsche arbei
ders.
DE REPORTAGEWAGEN, bestemd
voor het Vrijw. Legioen Nederland, is
voor vier weken ter opleiding naar Pots
dam vertrokken. Daarna gaat hij naar
het hoofdkwartier van het Legioen te
Krakau en dan met onbekende bestem
ming naar het front in Sovjet-Rusland.