m
"Zenuwpij11
WAT NIET VERGAAT.
AKKBRtJrS
PUROL
TEXELSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1941.
HARDE NOTEN OM TE KRAKEN.
vwiUwfiuid
Heldere oogen kijken mij aan.... een
rustige stem spreekten ik luister
verrast: Het is zoo eigenaardig,
maar als er gebeurtenissen zijn die mij
hevig aangrijpen, klinkt er altijd een of
ander lied in mij
't Is een bejaarde vrouw, ver in de
tachtig, die zoospreekt, en haar woor
den raken iets in mi] aan, treffen mij
Niet omdat ze gesproken worden door
iemand van zeer hooge leeftijd, want
de zegsvrouwe is een levend bewijs van
de waarheid, dat de geest, tot hooger in
zicht gegroeid, jong en veerkrachtig
blijft. Maar dat klinken van een lied.
d&T innerlijk klinken van een lied....
dèt wil mij niet loslaten Wij hebben dat
allen min of meer gekend, vooral in ge
lukkige oogenblikken. Herinner u maar:
in alle blijde dagen, van onze jeugd af;
hei Jied, dat in ons hart trilde, werd met
vroolijke stem gezongen; wij bevrijdden
ons overvol gemoed in woord en klank.
En als jonge liefde ons in vervoering
bracht: wie zingen kan, zingt.
Of als wij in een berglandschap plach
ten te toeven, voor ons uit lagere stre
ken zoo bijzonder aantrekkelijk, en wij
wandelden langs beken en stroomen,
largs ravijnen en kloven, waar de wa
tervallen kletterend neerstortten
misschien is het u gegaan als mij, dat de
bf kende Schubert-liederen als het ware
opklonken, die onvergelijkelijk mooie
Wanderlieder „Das Wandern ist des
Müllers Lust".... „Ich hort ein Bach-
lein rauschen
Maar het leven, met groot gedruisch,
heeft langzaam-aan vele liederen ver
vaagd en het zingen doen verstommen.
Ja, dan is het tóch wel een wonder, dat
een, zoo hoog van jaren, die ook bij
storm en ontij in het leven heeft ge
staan, het lied in haar ziel heeft be
houden!
Zoo moest het ook bij ons zijn; het
beste in ons, dat nog zingen kan, niet
prijs geven en vrijwaren en behoeden
tegen elke invloed die dreigt het te ont
nemen. Want in elke ziel sluimert de
kiank van het lied, dat eens ons boeide
en uiting gaf aan ons diepste gevoel:
als wij de natuur verheerlijkten, als wij
de vreugde des levens, ja, ook de smart
in ons omdroegen.
Hoezeer het hart moge zijn bevangen,
laat de vage trillingen van het eertijds
met zooveel overgave gezongene niet
verstommen! De rijke schat onzer Ne-
aeilandsche zangen blijve de bron, waar
uir wij vernieuwde levenskracht put
ten! Zoo blijft iets van waarde, iets heel
moois, in ons behouden; iets dat veel
in het harde leven verzacht en ons tot
n lengte van jaren begeleidt.
Illlllllllll VOOR DE VROUW.
Ilillll
SUPERCHIC PATROON... BUITENGEWOON.
4871 Namiddagjapon: Ben. 4 M.
4872 Elegant japon: Ben. 3 M.
Grootte 44.
4873 Namiddagjapon; Ben. 3.50 M.
cM. Grootte 44.
4874 Namiddagjapon: Ben. 4,25 M.
4875 Namiddagjapon: Ben. 2.25 M
94 cM. Grootte 44.
Van alle modellen zijn schitterend
passende patronen in de gangbare ma
ten leverbaar. Prijs bij vooruitbetaling
f0.35 voor kinder kleeding, voor mantels
en japonnen i0.45 per patroon. Te vol
doen in postzegels tot 7Vt cent p. s. ol
door storting op giro 240842 tegelijk mei
de duidelijke bestelling o.a. opgave bo
venwijdte. Uitgevers A. H. Brui1,
Patronenafdeeling, Doetinchem.
RECEPTEN.
VERMICELLIPUDDING met kaas en
ham. Anderhalf ons vermicelli kookt
men in gezouten water. Doe ze in een
vergiet en spoel ze onder kraan af om
het aaneenkleven der slingers te voor
komen. Daarna legt men in een met
boter ingewreven puddingvorm 'n laag
je vermicelli, daarop gehakte ham, dan
een laagje geraspte kaas, dan weer ver
micelli, enz. De bovenste en onderste
laag moet uit vermicelli bestaan. Als de
vorm voor drievierde gevuld is giet men
er nog ongeveer 2 dL. bouillon bij, ver
mengd met twee geklutste eieren. Nu
doet'men de vorm in een pan met ko
kend water en kookt de pudding onge
veer 2 uur, waarna men hem op een
verwarmde schotel opdient,
NUTTIGE WENKEN.
STROOHOED Een lezeres vraagt, of
deze bij het vernissen of verven kan
krimpen We antwoorden: Helaas wel.
ZEEP spaart u, wanneer u vette bor
den, lepels, vorken, enz. tevoren met een
oude krant afneemt.
ZEEP spaart u, wanneer u voor het
afwasschen van geëmailleerde en ijze
ren pannen, badkuip, enz. water met
puimsteenpoeder gebruikt. Naspoelen
met schoon water.
stof van 94 cM. Grootte 44.
stof van 94 cM. en 1.30 M kant van 90 cM
stof van 94 cM. en 0,70 M. kant van 90
stof van 94 cM. Grootte 44.
stof van 130 cM. en 0.90 M. fluweel van
PANAMA-HOED niet met zoutzuur
bewerken. Borstel er een papje van
zwavelpoeder en citroenzuur in. Dat is
onschuldiger goedje.
HOUTWORM in het hout van uw
naaimachine? We antwoorden abonné:
Tracht aan wat terpentijn te komen en
breng deze vloeistof bij herhaling in de
houtwormgaatjes. Daar kan dat gedier
te niet tegen.
en spierpijn kunnen tot een
kwelling worden. Neem ln
zoo'n geval een "AKKERTJE"
en de pijn valt van U af!
VRAGENBUS.
ONDERMEER VOOR KONIJNEN.
Kan men koude ondermelk aan de
konijnen voeren? Zoo ja, in welke hoe
veelheid?
Antwoord;
Ondermelk is een uitstekend voedsel
voor konijnen. Indien de konijnen niet
gewend zijn om te drinken, moeten zij
er eerst wel aan wennen. Men geve dus
in het begin de melk op een schoteltje,
en daarin een paar korstjes brood of
zoo iets, zijn zij er eenmaal aan gewend,
dan drinken de dieren heel graag en het
bekomt hun ook uitstekend.
Hoeveel men wel aan een dier kan
geven, zouden wij niet zoo kunnen zeg
gen, maar een kopje vol per dag en per
dier is wel voldoende, bij ander voer.
AANGEBODEN DOOR VADER CATS.
Die zwijnen wil strelen en met kinders mallen
Die doet ze bei in de modder vallen
't Is wel, naar mijn begripin oude tijd gezeid:
't Is beter dat het kind, dan dat de moeder schreit.
Die met honden gaat te bed
Deelt van hunne vlooien met
Bij wolven en uilen
Daar leert men huilen.
Een klein getal van rotte peren
Dat kan aan duizend gave deren.
VAN OVER DE GRENS.
BIJNA TWEE JAAR OORLOG.
De oorlog loopt hard naar zijn tweede
verjaardag en de optimistische voor
spellers, die in Augustus 1940 het einde
van de strijd al in het naaste verschiet
zagen, zullen nu onderhand hun mee
ning wel herzien.
Wij zijn in onze beschouwingen te de
zen opzichte nooit optimistisch geweest
en hebben steeds aan een langdurige
strijd gedacht. En steeds hebben wij be
weerd, dat bij deelname van Amerika
de strijd bepaald uitzichtloos zou wor
den tusschen het door Duitschland en
Italië beheerschte vasteland van Euro
pa en het ter zee onbedwingbare Ame
rika, dat zich veilig kan achten aan de
andere zijde van de Atlantische Oceaan.
Intusschen is het formeel nog steeds
niet zoo ver dat Amerika deelneemt aan
de oorlog. Van neutraliteit is sinds lang
geen sprake meer; Amerika begunstigt
Duitschland's vijanden zoo sterk als het
maar eenigszins kan en er zijn reeds
ingewijden, die het voor twijfelachtig
houden, of actieve deelname van Ameri
ka aan de oorlog voor Engeland wel
een grooter effect zou sorteeren dan de
huidige hulpverleening. Immers, we
mogen niet vergeten, dat bij deelname
van Amerika ingevolge het Dnemogend
hedenverdrag ook Japan partij zou wor
den tegen Engeland en Amerika.
Daarom lijkt ons de voorspelling niet
gewaagd, dat Amerika zoo lang moge
lijk zich beperkt tot het optreden als 'n
onuitputtelijk oorlogs-arsenaal voor En
geland.
Hiermede komen we vanzelf op de
conferentie ter zee tusschen Roosevelt
en Churchill, welke nog in het brand
punt der belangstelling staat.
Een officieele verklaring van 't Witte
Huis zegt omtrent 't resultaat van deze
conferentie, dat Roosevelt en Churchill
het eens zijn geworden over een uit acht
punten bestaand gemeenschappelijk
programma.
Hierin wordt o m. gezegd, dat Ameri
ka en Engeland geen territoriale veran
deringen wenschen en dat deze overi
gens slechts op verzoek der betrokken
volken tot stand moeten komen.
De verklaring spreekt verder van
economische samenwerking der volken,
alsmede van een volledige ontwapening
van alle volken.
De volken moeten zelf de hun aange
nomen regeeringsvorm kiezen.
Voor een vrede in veiligheid komen
Roosevelt en Churchill op en daarom
willen zij aansturen op vernietiging van
de nationaal-socialistische regeerings
vorm. Verder werd de situatie in het
Verre Oosten, de voorzieningskwestie,
de aangelegenheid Dakar en de Duitsch-
bolsjewistische oorlog besproken.
Londen meldde nog, dat men deze ge
meenschappelijke verklaring vooral
moet beschouwen als een directe waar
schuwing aan het adres van Japan.
PRAATJE OVER GEMEENTEWAPENS
3. WE GAAN UIT VISSCHEN.
Welke gemeenten hebben ha
ringen in haar wapen?
Vandaag zullen we ons bezig houden
met die Noordhollandsche gemeenten,
welke in haar wapen een of meer vis-
schen vertoonen en dus verband hou
den met de visscherij als een der (voor
naamste) middelen van bestaan in
het verleden en ook nog wel in onze
dagen.
Het is niet toevallig, dat onder de
visschen in Hollands wapens de haring
het „leeuwendeel" heeft gekregen. Er is
immers geen enkele vischsoort, welke
in zoo groote hoeveelheden door onze
visschers wordt verschalkt als juist de
haring. Hoe vaak is de „Hollandsche
nieuwe" niet bezongen? Aan honderden
gezinnen verschafte de haring in de
goeie tijd een behoorlijk stuk brood.
Om u een idee te geven van de hoeveel
heid haring, welke de laatste jaren ge
vangen werd, volgen hier enkele cijfers:
Over de jaren 1931-1935 werd gemid
deld per jaar gevangen 83 millioen kg,
haring.
Gemiddelde opbrengst over die jaren
gemiddeld 7.5 millioen gld. per jaar.
Over 1938 werd door de Nederland-
sche visschers zelfs voor bijna 100 mil
lioen kg. haring gevangen; waarde 8.4
millioen gld. Dat zijn getallen die spre
ken en die eenig idee geven van de
groote beteekenis van deze visscherij.
Zoo was het in de goeie jaren voor de
oorlog, zoo was 't, naar verhouding, ook
in vroegere eeuwen en zoo laat het zich
verklaren, dat ENKHUIZEN haringen
een plaatsje in zijn wapen gunde. Het
zijn er drie en boven elke haringkop
zien we nog een gouden kroontje en bo
ven het midden van elke haring een
zilveren ster.
Wie in Enkhuizen bekend is, weet
Naar Associated Press meldt, betee-
kent de gemeenschappelijke verklaring
de meest concrete uiteenzetting over de
oorlogsdoeleinden, welke tot dusverre
van Britsche zijde gegeven is, waarvan
het belangrijkste is, dat de afzonderlij
ke staten economisch samenwerken,
voorzoover zij vredelievend zijn. Het
hoogtepunt der oorlogsdoelen wordt ge
vormd door de ontwapening van de as-
mogendheden. Voorts verklaren Roose
velt en Churchill van meening te zijn,
dat na de „definitieve vernietiging der
nazi-tyrannie" de ontwapening van de
„agressieve landen" van belang is. Ge
lijktijdig zouden zij een breeder en per
manent stelsel van algemeene veiligheid
willen opbouwen.
In politieke kringen te Berlijn kwali
ficeert men deze gemeenschappelijke
verklaring als zeer onbeholpen agitatie-
bluf en holle frasen.
Churchill en Roosevelt dom en
driest als steeds, zoo luidt het mee-
nen ook thans nog scheidsrechterde te
kunnen spelen en Europa, dat op 't punt
staat zijn lot zelf in handen te nemen,
te blijven bevoogden en ringelooren,
zooals dit al tientallen jaren en nog lan
ger geschiedde.
Ten aanzien van de verklaring, dat
Churchill en Roosevelt geenerlei terri
toriale uitbreiding van hun landen wen
schen wijst men in politieke krngen te
Berlijn eenvoudig op de recente over
weldiging van Groenland, IJsland en
Syrië, benevens in het algemeen op de
territoriale onrechtvaardigheid van het
verdrag van Versailles.
Over de ontwapeningsclausule zeide
men in politieke kringen te Berlijn; „In
dien gij ons wilt ontwapenen, kom dan
hier en haalt onze wapenen!"
De punten der verklaring, zoo zegt
men te Berlijn, gelijken op de beroemde
en de beruchte punten van Wilson.
Niet alleen Duitschland, maar geheel
Europa heeft met die 14 punten van
Wilson slechte ervaringen opgedaan.
Daarom verbaast Europa zich er over,
dat men thans opnieuw met een derge
lijke verklaring komt.
In Amerika vreest men, dat deze sa
menkomst Amerika weer dichter tot ac
tieve deelneming aan de oorlog in Eu
ropa brengt.
Een Italiaansche stem zegt o.m. dit:
De Engelsch-Amerikaansche verkla
ring kondigt een tweede super-Versail
les aan, want de eenzijdige ontwapening
van de in het driemogendheden-pact
verbonden landen zou tengevolge heb
ben, dat de wereld weerloos zou zijn
uitgeleverd aan de strijdkrachten ter
land, ter zee en in de lucht van Enge
land, de Vereen. Staten en de Sovjet.
Met betrekking tot de conferentie
tusschen de leiders der Angel-saksische
iulv«rt,ganee5t tn vtrFraolt
oooi^iej»OjTUM%j»eT
wellicht, dat het oude Waaggebouw
het dateert van 1559 het wapen met
de drie haringen vertoont, maar dan
zonder de gouden kroontjes en met een
zilveren ster minder. De derde ster en
de kroontjes moeten na 1790 verschenen
zijn. Wat de aanleiding daarvan was,
hebben we niet kunnen ontdekken.
Vermelding verdient,' dat Noord-Hol
land nóg vier gemeentewapens met een
of meer haringen vertoont.
URK heeft één haring;
DE RIJP heeft twee haringen;
ZANDVOORT en HARENKARSPEL
hebben er elk drie.
U weet natuurlijk wel, dat De Rijp
vroeger met de Zuiderzee in verbinding
stond In die tijd moet ook daar de ha-
jingvisscherij hebben gebloeid.
Met Harenkarspel hebben we nog een
appeltje te schillen. Naar T. van Laars
in „Hag's" onvolprezen wapenalbum op
merkt, hooren die haringen in het wa
pen van Harenkarspel heelemaal niet
thuis. De Harenkarspelaars waren niet
alleen geen haringvisschers maar boven
dien is ten onrechte verband gelegd tus
schen de naam Haringkarspel en de
visschen in het wapen. Haringkarspel is
een verbastering van „Haren-karspel",
wat beteekent: Karspel van de Heer.
(karspel, kerspel - kerkdorp, parochie).
Nemen we nu de andere visschen on
der de loupe:
NIBBIXWOUD en SPAARNDAM
prijken beide met een drietal gouden
baarzen. Nibbixwoud vertoont ze op een
blauwe achtergrond (op een blauw veld,
zooals de heraldicus zegt), Spaarndam
op een zilveren veld.
Over dat Spaarndammer wapen twee
opmerkingen:
1 Hoofdregel is in de heraldiek (wa
penkunde), dat kleur op kleur of me
taal op metaal wordt aangebracht (b.v.
blauw op goud, rood op zilver, zilver op
groen, goud op zwart, enz.) Tegen deze
regel blijkt de teekenaar van 't Spaarn
dammer wapen gezondigd te hebben. Dit
HUMOR VAN DEZE TIJD.
POEZIE EN PROZA
Als Jan van Brummel zoo bij tijen
Met Lien gaat lunchen in de stad,
Dan fluistert zij: Je bent een schat!
Hij: Hoeveel bonnen heb je bij je?
(Haagsche Post)
DE BONNEN WAREN VERLOOPEN.
Ik kwam net bij de bakker, maar
die zei me, dat de bonnen gisteren net
verloopen zijn.
rEn wat zei je toen?
Ik heb toen om een brood van
gisteren gevraagd
OVERHEMD ZONDER PUNTEN.
In een manufacturenwinkel komt een
klant, die op geheimzinnige toon tegen
de winkeljuffrouw fluistert: „Heeft u
misschien nog een overhemd voor me
zonder punten?"
„Zeker, mijnheer, is het antwoord,
„neemt u er een met streepjes".
mogendheden wordt nog gemeld, dat
Roosevelt en Churchill een brief hebben
gericht tot Stalin, waarin zij de Sovjet-
Unie elke hulp en steun van Amerika
en Engeland toezeggen.
Te Moskou zal een conferentie wor
den gehouden tusschen regeeringsver-
tegenwoordigers van de Sovjet-Unie, de
Vereen. Staten en Engeland.
De Britsche berichtendienst zei o. m.
nog: Er zijn nog zware gevechten voor
alle betrokken partijen te verwachten,
niet slechts op de tegenwoordige fronten
maar ook op die fronten, welke nog zul
len worden gevormd.
Zou hier gedacht worden aan 'n front
JapanAmerika en Japan-Sovjet-Rus-
land?
Het Oostfront.
Aan het Oostfront, zoo melden de
Duitsche en Fiansche berichten, blijven
de operaties volgens de plannen en met
succes verloopen. Vooral in de Oekraine
boekten de verbonden legers weer groo
te sucessen. Met het bereiken van de
Zwarte Zee werden weer belangrijke
Sovjet-strijdkrachten ingesloten, welke
gedeeltelijk poogden, via Odessa langs
de zeeweg te ontkomen. De Duitsche
luchtmacht belette dit volkomen door
de vernietiging der transportschepen.
Duitsch-Hongaarsche troepen verover
den de belangrijke havenstad Nikala-
jew. Onder de druk der rustelooze ach
tervolging ten Oosten van de Boeg gaan
de troepen van de verslagen vijand
steeds meer tot ontbinding over. De buit
aan oorlogsmateriaal en gevangenen
stijgt voortdurend. Odessa is ingesloten
en de val dezer havenstad kan spoedig
verwacht worden.
Van de verovering van Kriwoi Rog,
een der eerste ertsgebieden in Europa,
hebben we in vorig nummer reeds mel
ding gemaakt.
De luchtoorlog.
Van Duitsche zijde wijst men er op,
dat de Britsche luchtmacht iri negen
dagen 298 vliegtuigen in de strijd tegen
Duitschland heeft verloren. Men merkt
op, dat het Engelsche „non-stop-offen
sief" jammerlijk mislukt is.
De krachtige Duitsch afweer door ja-*
gers en afweergeschut heeft het ontlas
tingsoffensief verijdeld.
Engeland geeft voor Juli op: 500 doo-
den onder de burgerbevolking tenge
volge van de Duitsche luchtaanvallen.
De Britsche aanvallen eischten die
maand in Duitschland 298 menschenle-
vens.
wapen immers vertoont gouden baar
zen op een zilveren veld Nu is 't
best mogelijk, dat oudtijds geen zilveren
achtergrond die baarzen heeft gedragen.
We kwamen op deze gedachte, toen we
in Hag's Wapenbladen dit rijmpje aan
troffen:
Drie baarsjes en een hani
Is het wapen van Spaarndam.
Men beweert, dat het zilveren veld
vroeger de vorm van een ham had
en dat daaraan dus dat rijmpje zijn ont
staan dankt. Wie er meer van weet zal
ons met een kaartje, te richten aan de
Redactie van de Texelaar, zeer verplich
ten.
Of we nu uitgevischt zijn Neen, le
zer, we moeten nog naar:
ZUID- EN NOORD-SCHERMER, wel
ke gemeente twee snoeken in haar wa
pen draagt; naar
ZWAAG, welks blazoen een paling
vertoont (volgens zekere historici zou 't
ook een slang kunnen zijn, maar ons
lijkt de combinatie paling-reiger het
wapen vertoont n.l. ook deze palinglief
hebber wel het meest voor de hand te
liggen) en tenslotte nog naar
AALSMEER, welks wapen eveneens
door 'n paling wordt opgeluisterd. Of 't
een toespeling is op de naam Aalsmeer
(aal=paling) Daarover de volgende
keer.
GRAFSCHRIFTEN.
Van een zeeman: Hij is voor de haaien.
Van een spinner; Zijn levensdraad is
afgesneden.
Van een soldaat: Hij is opgeroepen.
Van 'n ontdekkingsreiziger: Hij is ver
trokken naar onbekende oorden.
Van een banneling: Hij is naar een be
ter vaderland.
