87600
TEXELSCHE COURANT
TWEEDE BLAD - ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1941.
Texelsche Berichten
PRAATJE OVER GEMEENTEWAPENS
V.
WAPENS MET INITIALEN. Een lezer
schrijft ons, dat hij onlangs het wapen
van ANNA-PAULOWNA zag en dat
daarin de letters „A, P." van Anna-Pau-
lowna voorkomen Zijn vraag is: Zijn er
nog meer wapens met initialen, die op de
naam van de gemeente betrekking heb
ben? We antwoorden bevestigend.
Wanneer we ons maar weer tot Noord-
Holland bepalen, kunnen we nog noe
men:
ANDIJK met de letters A. D. en
WIERINGEN met de letter W.
'vVolgende keer worden verdere vra
gen beantwoord. Wat zou u over wa
pens willen weten? Brieven of brief
kaarten te richten aan „Heialdicus",
Postbus 11, Den Burg. Postzegel bijslui
ten.
WE BEMOEIEN ONS MET KOEIEN.
Drie koeien en een stier.
We hebben u verteld, dat de leeuw
nogal rijkelijk in de wapens der Noord-
hollandsche gemeenten vertegenwoor
digd is; de wapens van Zaandam, Wor-
merveer, Limmen, enz. vertoonen „de
koning der dieren" zelfs in viervoud.
Verder hebben we de wapens onzer
provincie „afgevischt". Nu zullen we ons
met andere dieren bezighouden. Het zal
u niet verwonderen, dat in ons land van
boter, melk en kaas de koe een goede
kans had, om als wapenfiguur te wor
den aangenomen. Toen het Waterland-
sche meer Bar mest ra in de 17e
eeuw werd drooggemalen, was Jan
Leeghwater, uit De Rijp, aangesteld om
„het fabrijken en stellen van watermo
lens waer te nemen". Hij heeft zich van
Van alle modellen zijn schitterend
passende patronen in de gangbare ma
len leverbaar. Prijs bij vooruitbetaling
10.35 voor kinderkleeding, voor mantels
en japonnen f0.45 per patroon. Te vol
doen in postzegels tot 7Ylt cent p. s. ol
door storting op giro 240842 tegelijk met
de duidelijke bestelling o.a. opgave bo
venwijdte. Uitgevers A. H. Bruil,
Patronenafdeeling, Doetinchem.
RECEPTEN.
GARNALENSLA (4 personen). 100 a
200 gr. garnalen, 1 kg. aardappelen, 2
kroppen sla, wat karnemelk, (peper,
mosterd, azijn) en zout. De aardap
pelen schoon boenen, met weinig water
en zout gaar koken en laten afkoelen.
De garnalen en de sla wasschen en goed
uit laten lekken. Eenige aardappelen
fijnmaken en vermengen met wat kar
nemelk (peper, mosterd, azijn) en zout.
De aardappelen in plakjes snijden en
met de garnalen, de sla en het sausje
vermengen.
RIJSTPAP in de hooikist (4 personen)
200 gr. rijst, 4 dL. water, VI* L. tapte
melk, zout. Het water in een kleine pan
aan de kook brengen, de rijst toevoe
gen en 5 minuten laten koken, dan vlug
in een hooikist of hooimand overbren
gen of in kranten verpakken. De pan
minstens 1 Va uur ingepakt laten staan.
De pap doorroeren, opdoen en op het
bord overgieten met wat kokende tap
temelk, of de massa even in de pan met
kokende melk doorwarmen. Bij de pap
bruine suiker geven.
die taak kranig gekweten en weldra
nam in de nieuwe polder de BEEM-
STER naast de landbouw de veeteelt
een hooge vlucht. Het Beemster wapen
vertoont op een blauwe achtergrond een
roode koe, staande op een groen stuk
land, bestraald door een gouden zon.
Er is een gezegde, dat luidt:
„Al sterven alle koeien in de Beem
ster, dan erf ik nog geen poot".
Wie zich zoo uitliet, wilde zeggen,
dat het geluk zelden aan zijn deur
klopte.
Wellicht mogen we in die oude zegs
wijze het bewijs zien, dat er in die pol
der nogal wat koeien weiden gehouden.
Begeven we ons nu naar GRAFT, dan
treffen we ook daar een gouden koe in
het wapen aan, maar deze is bij een
gouden boom afgebeeld, alles op een
blauw veld. Het wapen moet 26 Juni
1816 zijn verleend.
Er moet een dorpszegel uit het begin
der 17e eeuw zijn met een soortgelijke
voorstelling. Wellicht moeten we hierbij
denken aan het privilegie (voorrecht),
door Hertog Albrecht in 1398 aan Graft
verleend; daarbij werd de Graftenaren
toegestaan hun vetwaren, vee, enz. vrij
te Haarlem, Alkmaar, Beverwijk en
Akersloot ter markt te voeren. Een oud
plaatsje is Graft; we lezen er reeds van
in 1216. In die tijd waren landbouw en
veeteelt daar een hóofdmiddel van be
staan.
Koe no. 3 prijkt in het wapen van
WARDER. Een gouden koe is het op een
groene achtergrond. Voor dit veehou
dersplaatsje tusschen Hoorn en Edam
zeker een passend wapen.
Van de koe naar de stier is maar een
stap. De stier heeft maar in een enkel
wapen een plaatskunnen veroveren en
wel in dat van EDAM. Hij staat daarin
al van 1219 af. Of Edam ook een oud
stadje is. In volgend praatje zullen we
daarover nog wat interessants kunnen
vertellen.
DIE WAT OP DLIJF HEEFT, GAAT
GHEERNE BIJ NACHTE.
(Oud-Vlaamsch).
HOE KIPPEN TE WECKEN.
Nu de groote opruiming voor de deur
staat vragen meerderen, hoe men kip
pen kan wecken. Hier is een recept.
De kip plukken en heel goed schoon
maken. Daarna in stukken snijden en
zouten; plm. 2 pet. van het gewicht der
schoongemaakte kip aan zout. Vervol
gens ongeveer een half uur in water
vóór koken, wanneer men de kip later
in soep wil gebruiken. Wil men haar
later gebraden consumeeren, dan moet
men haar plm. een half uur aanbraden
in boter of vet (niet stoven!)
Gooed schoongemaakte flesschen ge
bruiken.
In kokend sodawater wasschen, en
spoelen in kokend water, zoodat ze goed
steriel worden. Op een schoone doek
omgekeerd neerzetten; ringen en dek
sels evenzoo behandelen. Nieuwe ringen
uitkoken. De kip daarna in de flesschen
doen en het kooknat of de jus er over
verdeelen. De kip behoeft niet geheel
onder het kooknat te staan. De randen
der flesschen goed afvegen met een
doekje, gedrenkt in kokend water.
De flesschen sluiten en in de weck-
ketel plaatsen en Vit uur op 100 gr.
steriliseeren. Veiligheidshalve kan men
na verloop van een paar weken nog
eens steriliseeren (plm. V* uur op we
derom 100 gr.)
WOLAFLEVERING.
Uit de Regeeringspublicatie inzake
scheerwol is gebleken, dat de Noordhol-
landsche Wolvereeniging te Alkmaar de
eenige instantie is, welke met de inont-
vangstneming van scheerwol is belast.
Voor Texel is aan alle bekende scha
penhouders bericht gezonden, om op 'n
vastgestelde dag hun wol af te leveren
bij het Gebouw der Coöperatie te Den
Burg, waar de wol door deskundigen
zal worden gequalificeerd en op rende
ment geschat
Er kunnen echter nog andere wol
houders zijn, die niet aan de wolver
eeniging bekend zijn, b.v. slagers en
anderen. Aan deze personen wordt blij
kens de in dit nummer geplaatste ad
vertentie op Donderdag 4 Sept. tusschen
8 en 12 uur gelegenheid gegeven hun
scheerwol af te leveren (Wol koopen of
wol verkoopen aan anderen is verbo
den).
EEN VRIENDELIJK VERZOEK.
Ten dienste van de heer D. Miedema,
journalist te Heerenveen (adres: Bur-
gem. Falkenaweg 149) plaatsen we het
volgende:
In Friesland en ook in de Hollanden
moeten nog heel wat landerijen, boe
renplaatsen of buurten zijn, die naar de
doopsgezinden zijn genoemd. Zoo ligt
tusschen Petten en Burgerbrug de Men-
nistenbuurt. Ook zijn er namen als Ver
maningskamp, Mennistenhemel, enz.
Wie zulke namen kent, wordt vriende
lijk verzocht, ze met aanduiding der lig
ging, mede te deelen aan de redactie
van dit blad, die voor doorzending zorgt.
De bedoeling is, al deze namen in een
artikel te verwerken.
X—
Op Texel hebben we de M e n n o-
hoeve, tusschen Den Burg en De
Waal; de smalle straat, welke toegang
geeft tot de Doopsgez. kerk te Den
Burg, heet Vermamngsglop. Zoo zijn
er wel meer namen. Om opgaaf wordt
beleefd verzocht.
MENSCIIELIJK VERNUFT.
De mensch is vindingrijk Dit weten
wij al van de schepping der wereld af.
Maar er zijn tijden, perioden, waarin
zijn vindingrijkheid, zijn vernuft, extra
kansen krijgt Zulk een tijd beleven wij
nu op het gebied der levensmiddelen.
Ook in de periode Van de (vorige) we-
ïeldoorlog bleek het vernuft groot. Het
woord „Ersatz" was in die tijd schering
en inslag; tegenwoordig hoort men het
vrijwel niet en spreken wij allemaal
van „surrogaat". Naar onze indruk is 's
menschen vindingrijkheid thans nog
veel grooter dan in de vorige oorlogs
periode. Er is vrijwel niets, of slimme
ondernemers weten het te vervangen.
Laat het een illusie zijn, wat geeft het
als zij het echte volmaakt vervangt? Is
het hoogste genot in het leven niet het
gedroomde? Dezer dagen spraken wij 'n
banketbakker, die ons vertelde welk
percentage boter hij krijgt voor de be
reiding zijner producten. „Maar" zei
hij „de fabrikanten hebben uitste
kende vervangingsproducten gevonden,
die wij heel goed kunnen gebruiken"
Wij hebben maar geen verdere bijzon
derheden gevraagd, waarom zouden wij
een schoone illusie bij onszelf verslo
ren? Men zie maar eens hoe keurig be-
dnegelijk allerlei soorten room worden
nagebootst, in uiterlijk en in smaak.
Zoo juist kregen wij een tijdschrift voor
huisvrouwen in handen, met een re
cept voor „groente-koekjes". Is dit geen
prachtige vondst? We eten groenten met
alle mogelijke vitaminen, en tegelijk
smullen wij, door het onvolprezen mid
del der autosuggestie, aan „koekjes".
Alles zonder bon. Leve de menschelijke
vindingrijkheid. (Haagsche Post).
DE POLLEPEL IN HET BIJGELOOF.
In sommige streken van Duitschland
bestaat nog het gebruik, dat bij de bin
nenkomst van de pasgehuwden de
schoonmoeder haar schoondochter tege
moet treedt met de pollepel in de cein
tuur, haar omhelst en haar dan een le
pel overhandigt Elders krijgt de bruid
lepel en bezem. Trouwt een meisje in
een ander huis, dan bewijst ze haar be
scheidenheid en haar plan, daar niet de
baas te willen spelen, door de aangebo
den lepel te weigeren.
Kinderen, die in de keuken rondloo-
pen en hinderen, hangt men een pollepel
om de hals. Als een jong meisje met de
pollepel eet, zal er van trouwen in lange
lijd geen sprake zijn; likt ze hem af, dan
zal ze in den vreemde trouwen. Een kind
dat met de pollepel wordt gevoerd, wordt
dom. Roert een meisje met Kerstmis alle
spijzen met dezelfde lepel om en steekt
ze die zonder af te wasschen onder haar
schort, dan komt ze op de. eerste hoek
van de straat haar toekomstige man te
gen. Met de lepel, waarmede boerenkool
is omgeroerd, kan men in de kerk de
heksen herkennen.
Heeft men zenuwpijnen in het been:
drie keer met de pollepel uil de pan er
op kloppen!
X—
Deze bijzonderheden zijn ontleend aan
het „Handwoordenboek van het Duitsche
Bijgeloof". Kent ook ons land bijgeloof,
dat met de „pollepel" verband houdt?
De redactie zal gaarne bericht ontvan
gen.
DIE DE SAECKE AENGHAET
VOELT DE MEESTE NOOT.
(Uit het oud-Vlaamsch).
Illlllllllll VAN OVER DE GRENS.
DE TOEKOMST VAN EUROPA.
Er is aanleiding om ditmaal de ge
beurtenissen van de slagvelden eens
niet voorop te stellen, hoewel voldoen
de berichten stof geven voor een be
schouwing.
Die aanleiding ligt in het verschijnen
van een verhandeling van Dr. Rolf
Kapp onder de titel: „Europa eeuwi
ge oorlog of lotsverbondenheid".
Een werk, dat de belangstelling ver
dient van alle landen van Europa.
Immers, deze oorlog zal niet alleen
beslissen over de beide oorlogvoerende
partijen, maar hij beslist ook over we
zen en structuur van Europa.
Deze stelling bepaalt de mate, waar
in de volken, die in de engere zin geen
partij willen zijn, aan het Europeesche
lot willen meewerken, omdat het hun
eigen lot is.
„Het Volk" bespreekt het genoemde
geschrift en stelt voorop:
Geen machthebber kan het in onze
tijd nog wagen, de verschrikkingen van
de moderne oorlog te ontketenen zon
der rechtvaardiging tegenover het volk.
Zoo wordt de rechtvaardiging tot bege
leidend verschijnsel van de krijg, zoo
wordt ze tevens tot natuurlijke bron
van argwaan. Wanneer Engeland zich in
deze oorlog opwerpt tot de helper der
kleine landen wanneer de Vereenig-
de Staten het bolwerk der democratie
willen zijn wanneer Duitschland een
nieuwe ordening van Europa en een
duurzame vrede belooft, dan weten de
kleine volken, dat hun lot mede in het
geding is. Maar zij ontkomen niet aan
de behoefte, de schoone leuzen aan re-
eele mogelijkheid te toetsen.
En nu het geschrift zelf: Europa
eeuwige oorlog of lotsverbondenheid.
Er was, reeds vóór het begin van de
oorlog, een innerlijke tegenstelling tus
schen de leidende gedachte van de Brit-
sche en Fransche politiek Londen wilde
een evenwicht van krachten op het Eu-
ropeesch vasteland en Parijs wenschte
een gewapende suprematie (opper
macht) over de asmogendheden.
Deze toestand leverde bij de bestaan-
llllll ONDERWIJS EN OPVOEDING
4. EIGENAARDIGE NEIGINGEN.
Er waren en er zijn menschen, bij wie
zich eigenaardige onnatuurlijke begeer
ten of een merkwaardige afkeer van be
paalde dingen openbaart (openbaarde).
Zelfs met de meeste wilskracht konden
(kunnen) zij die begeerten, die afkeer
niet overwinnen.
Keizer Heraclius was zoo bang voor
de zee, dat men over de Bosporus een
schipbrug moest maken, aan beide zij
den zoo hoog met planken bedekt, dat
men van de zee niets kon zien; anders
ging de keizer er niet over.
Ladislaus, Koning van Polen, was
bang voor appelen.
Erasmus kreeg koorts, als hij visch
zag.
Scaliger kreeg rillingen bij hel zien
van waterkers.
Tycho Brahé kreeg een flauwte, als
hij een haas zag.
Lodewijk XIV kon geen grijze hoeden
zien.
Sommige menschen kunnen het ge
kras van een griffel op een lei niet ver
dragen; anderen ontvluchten het geluid
van een bepaald muziekinstrument of
walgen van odeur of van de geur van
een roos.
Deze onnatuurlijke neigingen moet
men niet verwarren met zekere aan
wensels.
Aristophanes en Aeschylus schreven
altijd onder de invloed van wijn.
Baco, Milton en Alfieri konden niet
werken, als ze geen muziek hoorden.
Corneille dichtte in de duisternis.
Mezeray stak overdag de lamp op.
Goethe schreef loopende.
Descartes en Leibnitz gingen plat op
de grond liggen om te denken.
Al deze gewoonten hebben niets te
maken met aangeboren neigingen, die
een uitvloeisel zijn van afwijkingen in
de menschelijke natuur. (Nicolay).
NEDERLANDERS!
KENT UW PLICHT.
Hier is het Gironummer
van de Nederlandsche Am
bulance van het Vrijwilli
gerslegioen Nederland:
RECEPT 1941.
(Ingezonden.)
Men neemt de vleeschkaart en rolt die
in de meelbonnen. Na goed gebonden
te zijn, giet men de massa op de vet-
kaart Daarna neemt men de kolenkaart
en braadt men dit mengsel heerlijk
bruin. De aardappelbonnen legt men in
de boterkaart; laat ze langzaam smoren
op de petroleumkaart. Vervolgens warmt
men de koffiebonnen op. Voeg de sui
ker- en melkbonnen hieraan toe; hierin
kan men desgewenscht de broodkaart
dompelen. Voorgeschreven toilet: uit
sluitend kleeren gekocht op de tex-
tielkaart, en schoenen gekocht op schoe
nenbon 1 of 2.
MEN CAN VAN NEMERS GHEEN
GHEVERS MAECKEN. (Oud-Vlaamsch).
de Fransch-Britsche samenwerking als
resultaat op: de oneindige reeks oorlo
gen in Europa De Britsche gedachte
van het evenwicht der krachten zonder
het voeden van steeds nieuwe tegen
stellingen is in Europa niet mogelijk en
beteekent derhalve de eeuwige oor-
logsvloek voor Europa.
Daarnaast stond tot Juni 1940 de ge
dachte aan een Fransche overheersching
in Europa, die echter zijn natuurlijke
grondslag verloren had, doordat Frank
rijk met een innerlijk verzwakte bevol
king en zonder in staat te zijn de an
dere volkeren van Europa wezenlijke
voordeelen te bieden, geen leidende
taak meer volbrengen kon.
Deze problemen zijn reeds zoo vaak
aan de orde gesteld, dat hun oorlogver-
wekkende kracht hier ditmaal als be
wezen mag gelden.
Is een gesloten Europeesche volkeren
gemeenschap onder Duitsche leiding een
wezenlijke waarborg voor een natuur
lijke ontplooiing in rust en vrede van
alle betrokken volken, of is ze slechts
een goedkoope en voor Duitschland wel
kome oorlogsleuze?
Dr. Rolf Kapp stelt vast, dat de vol
keren van zuidoostelijk Europa uit een
lotsgemeenschap met de westelijke mo
gendheden slechts nadeelen en zorgen
hebben geput. Dat komt voor zoover 't
de economische zijde dier dingen be
treft, doordat Engeland de landbouw
producten en de grondstoffen van die
kleine landen voordeeliger betrok uit de
landen van zijn eigen imperium. Ook
Frankrijk beschikte over de meeste van
die goederen in het eigen land voldoen
de. Maar juist omdat een ruilverkeer
van goederen tegen goederen dus niet
mogelijk was omdat bovendien door
de politiek van Londen en Parijs de
Balkan kunstmatig van het Midden-Eu-
ropeesche afzetgebied verre werd ge
houden, konden de kleine landen van 't
zuidoosten het slachtoffer worden van
plotseling kelderende wereldmarktprij
zen in de groote crisis. Dezelfde situatie
kon hen, toen zij noodgedwongen om
steun vroegen, overleveren aan eenzij
dige Britsche en Fransche leeningen,
die hun onafhankelijkheid tót een denk
beeldig begrip maakten. En wanneer
dat alles voor een volledige ontredde
ring niet voldoende was, deed de erfe
nis van Trianon en Versailles het ove
rige door haar conflicten uitlokkende
grenzen.
Dit beeld van Fransch en Britsch be
heer vormt in Dr Rolf Kapp's schilde
ring der feiten een schrijnend contrast
met de natuurlijke economische samen
hang tusschen het Duitsche Rijk en die
zelfde landen van zuidoostelijk Europa.
Geen schamele autarkie (streven naar
economische onafhankelijkheid van ei
gen land) binnen enge grenzen is daar
bij het doel, maar een natuurlijke aan
vulling en wisselwerking tusschen ge
bieden, die elkaar wezenlijk iets te bie
den hebben.
Dat hier inderdaad van een natuurlij
ke wisselwerking sprake is, bewijst
Kapp door te wijzen op het feit, dat de
organisatie van een economische samen
werking der Europeesche landen in vol
le oorlogstijd kon worden opgebouwd
wat zeker het geval niet zou zijn, als
een natuurlijke basis ontbrak. Sterker:
het door Duitschland vóór 1939 opge
bouwde economische stelsel is onder de
druk van de oorlogsgebeurtenissen niet
bezweken, maar heeft zich juist over
geheel Europa verbreid. Daardoor wordt
de nuchtere taal der exportstatistieken
logisch aangevuld; het is mogelijk en
wenschelijk, dat de volkeren van Euro
pa voor hun economische behoeften op
elkaar blijven aangewezen. Niet om
bctweg en principieel van een handels
verkeer met andere continenten af te
zien; wèl om tegen ineenstorting gewaar
borgd te zijn wanneer door politieke of
andere factoren zulk een ïnter-conti-
nentaal verkeer onbevredigend blijkt.
Automatisch is zóó een ontplooiing
in rust en vrede verzekerd. Geen tegen
gestelde belangen zijn er immers, die
de volkeren in Europa dan onderling
tot oorlog zouden kunnen verleiden. En
wie vreezen mocht, dat het Duitsch Rijk
als leidende macht de voordeelen een
zijdig naar zich toe zou willen halen,
vindt de weerlegging van die vrees in
Kapp's betoog, dat Duitschland juist in
het stelsel van goederenruil economisch
belang heeft bij de bloei van zijn han
delspartners, omdat daardoor hun ruil-
kracht stijgt en daarmee de Duitsche
export-kans.
Men kan zijn houvast te midden van
de stortvloed van gebeurtenissen in
onze tijd niet vinden zonder het geloof
in een wetmatigheid der historie. In dit
verband is het ongewoon leerzaam, dat
Engeland en Amerika huns ondanks de
krachtigste bouwers blijken aan het
nieuwe economische stelsel, dat bezig is
voor Europa beslissend te worden.
Bewijzen?
Ie. Mede door het onrecht en de ruïne
van Versailles zou Duitschland niet tot
de grondslagen van dat nieuwe econo
misch systeem zijn gebracht.
2e. Zonder de oorlog van 1939 zou dat
systeem zich niet over geheel Europa
hebben verbreid.
3e. Zonder de Britsche blokkade zou
den de volkeren van Europa niet tot een
belangengemeenschap zijn samenge
voegd.
4e. Zonder Amerika's goudpolitiek en
zijn weigering tot economisch contact
met een verouderd Europa zou het nieu
we stelsel van Europeesch-continentale
samenwerking niet tot een beslissende
factor zijn uitgegroeid.
Terwijl de volkeren nog dralen, heeft
de geschiedenis dus al gekozen!
Illlllllllll VOOR DE VROUW. |HII|||-
SUPERCHIC PATROON BUITENGEWOON.
5760
5758 Elegante blouse. Voor gr. 44 ben. 1,25 M. fluweel van 130 ccM. en
0,50 M. zijde van 80 cM.
5759 Gekleede blouse. Voor gr. 44, ben. 2 M. kant van 90 eM. en 0,50 M.
satijn van 94 cM.
5760 Jeugdige blouse. Voor gr. 42, ben. 2,25 M. georgette van 94 cM.
5761 Elegante blouse. Voor gr. 44, ben. 2,25 M. zijde van 94 cM.
5762 Gekleede blouse. Voor gr. 42, ben 2,50 M. fluweel van 100 cM.
5763 Aardige kanten blouse. Voor gr. 44, ben. 2,50 M kant van 90 cM
