w
mm
Kiespv**
pilF81^
P«lP
ÉBBÉI
AKKERTJES
EEN REIS NAAR DE MAAN.
wÊHSmÊm
De Avonturen van
Robinson Crusoë.
Hoofdpijn-Kiespijn
V 0? TTlijn/uvidtfe*
VOOR DE JEUGD
Vandaag stel ik jullie voor met mij
een reisje naar de maan te maken. On
derweg en op dat hemellichaam zal ik
wel gelegenheid hebben om jullie daar
een en ander van te vertellen
We schaffen ons, om te beginnen, een
groot kanon aan en laten een kogel ma
ken, waarin we met z'n allen plaats
kunnen nemen.
Allen klaar voor de reis? Instappen
dan maar! Daar gaan we!
Wat een vaart! Je wordt er bijna dui
zelig van. Maar we moeten wel 'n snel
heid van 40,000 km per uur hebben om
aan de aantrekkingskracht van de aarde
te kunnen ontkomen.
Vuurspuwende bergen.
Onze kogel heeft vensters, zodat we
onderwijl kunnen uitzien. Pikzwart is
de hemel en naarmate we verder van
de aarde af raken, krijgen de sterren
een helderder glans. Na eenige uren
zijn we al in de buurt van de maan. Wat
zijn daar hoge bergen! Sommige zijn
aan de top ingedeukt (ze hebben, wat
men noemt, een krater). Dat zijn uit
gedoofde vuurspuwende bergen. Dui
zenden jaren geleden moeten die voor
het laatst in werking zijn geweest.
Een reisje van 10 uur.
Ons maanreisje duurt maar tien uur.
Ik zeg: „maar" tien uur, niet om geestig
te willen zijn, maar omdat tien uur
maar een oogenblikje is, vergeleken bij
de tijd, die we nodig zouden hebben, om
b.v. een bezooek aan de zon te brengen.
De maan ligt maar 384.000 km. van de
aarde verwijderd.
Daar roept onze conducteur; ,,De
maan! Uitstappen!" Maar eerst de mas
kers met zuurstof voor. De maan is
niet, zoals de aarde, door 'n dampkring
(lucht) omgeven. We hebben dus zuur
stof nodig, om met te stikken. Klaar?
Dan maar aan „land". Tot onze ver
wondering zullen we bemerken, dat we
ons op de maan veel gemakkelijker
kunnen bewegen dan op aarde. Dat
komt doordat de aantrekkingskracht
van de maan veel geringer is dan die op
de aarde. Je kunt hier met gemak hoge
sprongen maken. Kan je op de aarde
een meter springen, dan breng je het
hier wel tot zes.
De maan-bergen zijn wel 6000 meter
hoog. We zullen geen moeite hebben,
cok al door die geringe aantrekkings
kracht, die te beklimmen.
SÉ
We kijken naar de aarde.
Wat is nu toch die grote bol, die we,
op de maan staande, aan de donkere
hemel zien? Wel, dat is de aarde, die
wij tien uur geleden verlaten hebben.
Je merkt wel, dat deze bol heel wat gro
ter is dan de maan, van de aarde af
bekeken. Door de dampkring is dit he
mellichaam, wanneer de zon er op
schijnt, door een rossige gloed omgeven.
De temperatuur loopt op de maan
nogal uiteen. Waar de zon de maan
verwarmt, kan de temperatuur wel bo
ven de 100 graden C. zijn, terwijl het in
de schaduw wel 150 graden C. kan
vriezen.
Wassende of afnemende maan.
Er zijn verschillende hulpmiddelen
om vast te stellen, of we met een was
sende of met een afnemende maan te
doen hebben. Algemeen bekend is wel
dit: Kan je er een W van maken, dan is
het wassende maan; kan je er een A
van maken, dan is het afnemende maan.
Wie Frans heeft geleerd, kan ook de
woorden Premier en Dernier gebruiken.
Hier volgt nog een minder bekend hulp
middel
Kan je er een komma van maken, dan
wil dat zeggen: „De maan komt" (wordt
groter) Kan je er geen komma van
maken, dan komt hij niet.
DOOR MUZIEK GEWEKT.
Een van mijn vrienden laat zich 's
morgens niet door het ratelen van een
wekker vertellen, dat hij moet opstaan,
maar door het laten klinken van een
mooie melodie. Dat bevalt hem uitste
kend. Je bent tegelijk in 'n goede stem
ming en jullie weten allemaal, hoe pret
tig dat is. Dan valt alle werk je licht.
Hoe hij het klaar speelt? Om te begin
nen had hij een grammofoon met pla
ten en verder een oude wekker. Hij
wond voor hij naar bed ging de gram
mofoon op, zette de weergever op de
plaat en de rem los. Om nu te voorko
men, dat de plaat meteen werd afge
draaid, zette hij op de grammofoon zijn
wekker met een scherp geslepen stokje
door de sleutel gestoken en wel zo, dat
dit stokje de schijf van de grammofoon
belette in beweging te komen. Oppas
sen, dat de plaat niet wordt beschadigd.
Dus het stokje op het vilt, naast de
plaat, laten rusten Loopt nu 's morgens
de wekker af, dan gaat de sleutel
draaien. Dan wordt tegelijk het stokje
BINNENLAND
GEKEURDE pootaardappelen mogen
niet worden verwerkt of gegeten. Ze
dienen om te poten alleen.
VOOR HELDERSCHE vluchtelingen
zullen ook in N-Scharwoude woningen
worden gebouwd.
OUDE MELKKAARTEN kunnen ui
terlijk tot 1 Sept. nog tegen nieuwe wor
den omgeruild.
DE EERSTE SPRUITEN zijn in het
Westland aangevoerd. Prijs: 30 ct. per
kg-
BIJ EEN VEEHOUDER in de Beem-
ster werden 27 kazen in beslag genomen
wegens frauduleuse zuivelbereiding.
DE ZUIVELFABRIEK De Verwach
ting vierde vorige week haar 50-j. be
staan.
BIJ EEN VEEHOUDER te Hoorn zijn
17 schapen in beslag genomen omdat
hij het verkoopverbod had overtreden.
OM DE VISCHSTAND te verbeteren
is in de polder Hensbroek 640 pond
pootaal te water gelaten.
IN DE SLOOT achter het huis is te
Haastrecht het 2-j. zoontje van de arbei
der Dijkstra verdronken.
DE BURGEMEESTERS Raat en
Vreugde zijn herbenoemd, resp. te Wer-
vershoof en Heemskerk.
MOND- EN KLAUWZEER doet zich
voor onder vee van H. S., Kooyweg,
Castricum.
TOT DIRECTEUR van het Meteorolo
gisch Instituut te De Bilt is benoemd
Dr. W. Bleeker. Hij wordt als adj.-direc
teur opgevolgd door Dr. J. Veldkamp.
IR. M. F. VISSER, hoogleeraar Land-
bouwhoogeschool Wageningen, is tot
rector-magnificus voor het nieuwe
schooljaar benoemd.
weggenomen en begint de grammofoon
te spelen. Je kunt de bel van de wekker
afschroeven. Dan is het de muziek al
leen, die je wekt. Is dat niet aardig
bedacht?
DE R IN DE MAAND.
Over twee dagen komt de R weer in
de maand. Dan is het al weer Septem-
beR. De dagen worden korter. Je kunt
het al best merken. Dan komt er weer
meer tijd voor knutselwerkjes, voor het
oplossen van raadsels en het schrijven
van briefjes. Volgende week maken we
weer een begin met onze wedstrijden.
Zet je beste beentje voor.
Met vriendelijke groeten,
JULLIE OOM KO.
/5ï
Copyright P I B Bo« 6 Copenhagen
154. Robinson had nu als kolonist ge
leerd, dat het beter was zijn zaden op
een goed bewerkt stuk land te zaaien,
dan ze in het wild te laten voortgroeien
en later opzoeken.
155. Ook met de vruchtboomen han
delde hij zo. De bomen die de groot
ste noten en lekkerste vruchten oplever
den, nam hij van hun groeiplaats weg.
Hij plantte ze bij zijn grot.
156. Hij verloor daarbij met uit het
oog, dat hij nu langzamerhand een bezit
verkreeg, dat hij moest kunnen verdedi
gen. Daarom oefende hij zich dagelijks
met pijl en boog.
ZOO SCHREEF...
ALCAZAR (Spanje). De katholieken
in de V.S. zijn tegen Roosevelt.
AARTSBISSCHOP O' CONELL (Bos
ton): De oorlogszuchtige politiek van
Roosevelt is een aanval op het gezonde
menschelijke verstand der Amerikanen.
YORKSHIRE POST (Engeland): De
Duitsche luchtmacht heeft steeds meer
de luchtheerschappij veroverd Wanneer
cie overmacht van het Duitsche lucht-
wapen absoluut zal worden, weet Enge
land, wat het te verwachten heeft.
GEMENGD STOKEN zal ook a.s. win
ter noodig zijn. U kunt niet altijd van
uw handelaar de brandstof betrekken,
welke u verkiest. Vraag, wat in voor
raad is en doe daaruit uw keus.
TABAK wordt ook in Kennemerland
geteeld. Een kweeker neemt een proef
in een warenhuis. Ze groeit als „kool".
Vooruitzicht: gunstig. Kwaliteit: af
wachten. (Beverw. Crt.)
BIJ HET DOORVAREN van de brug
Spui-Bierkade te Den Haag is een 16-j.
schippersknecht uit Bruinisse zoo be
kneld geraakt, dat hij aan de gevolgen
is overleden.
DE BAKER D., verdacht van ver
giftiging van mw. Molema te Borger-
compagnie, schijnt ook haar man acht
mnd. geleden zoo om het leven te heb
ben gebracht. Zijn lijk is ten onderzoek
opgegraven.
DUBBELE MOORD. Te Velzen-Noord
heeft een 39-j. man uit Muiden zijn 32-j.
vrouw, van wie hij gescheiden leefde, op
gezocht en toen met een mes zoo ern
stig gestoken, dat ze spoedig overleed.
Ook de 26-j. jongeman, met wie de
vrouw omgang had en die haar te hulp
kwam, werd zoo ernstig gewond, dat
hij het leven moest laten. De moorde
naar is gearresteerd.
en tandpijn overvallen U meest
al onverwachts. Zorg daarom
steeds "AKKERTJES" in huis
te hebben. Ze helpen U direct
RADIO.
EN HET KOREN RIJPTE!
Een oogstprogramma voor de radio:
Men schrijft ons van bevoegde zijde;
De afdeeling Land en Volk van de
Nederlandsche Omroep heeft het initia
tief genomen om ter versterking van de
band tusschen ons volk en z'n boeren in
het programma voor 31 Augustus zoo
veel- mogelijk aandacht te besteden aan
de afsluiting van de oogstmaand.
Er worden die dag oogstliederen ge
zongen en oogstgedichten voorgedragen,
terwijl des avonds het hoorspel „En het
koren rijpte" door D van de Bospoorte
zal worden uitgezonden. Dit spel van de
oogst opent met een proloog, waarin tot
uitdrukking komt, hoe menschen, die
ren, techniek en natuur samenwerken
cm onder Hooge zegen de korenoogst
binnen te halen en hoe deze arbeid
voorwaarde is voor het volksbestaan.
Twee werelden, die van de vredige
strijd om het koren en die van de oor
log om goud en macht worden tegen
over elkaar gesteld. Het eerste deel van
het spel voert terug naar het oude Sak
sische boerendorp, waar de geheele be
volking na het blazen van de boeren-
hoorn, uittrekt in de korenbouw en het
besluit met het vroolijke oogstfeest als
het laatste voer koren geborgen is.
Een ziener voorspelt, dat vreemde in
vloeden, die reeds aan het oude boeren-
recht tornen en de hunkering naar goud
zware tijden zullen veroorzaken, waarin
vrouwen en kinderen gebrek lijden, al
rijpte het koren.
Het tweede deel speelt in 't heden en
brengt de luisteraars in de geladen sfeer
van de effectenbeurs' het schetst in een
korte dialoog de invloed van de specu
lanten op het landsbestuur en de gevol
gen daarvan voor de boer.
In het derde deel is de oorlog uitge
broken en door deze oorlog voltrekt zich
de bezinning, welke aan de boer en aan
het koren hun plaats hergeeft, nadat de
oppermacht van het goud gebroken is.
De spreekster uit de proloog besluit
met de woorden:
„En het koren rijpte en het koren won
van het goud de strijd
Het leven, van de druk bevrijd,
Dankt Hem, door wie 't brood gedijt
Het spel eindigt dan met het bekende
„Dankt, dankt nu allen God" uitgevoerd
door koor en orkest.
Aan de uitvoering wordt o.a. mede
gewerkt dor Philippe la Chapelle, Mien
Duymaer van Twist, Nico de Jong, A-
aolph Bouwmeester en een groep Drent-
sche spelers en speelsters. De regie is in
handen van Kommer Kleyn.
MOZART-HERDENKING. In de pe
riode 7 Sept.7 Dec a.s. zal door de
Groot-Duitsche radio de 150e sterfdag
van Mozart worden herdacht. Zondags
avonds zal voor de voornaamste episo
den uit zijn leven de aandacht worden
gevraagd.
ANECDOTES
14. HANS VON BüLLOYV.
RAAK!
Een zangeres, die slechts matig be
gaafd was, werkte aan een concert mee,
dat Hans von Büllow dirigeerde. Na het
einde der voorstelling kwam zij naar
hem toe en zei: „Hebt u gemerkt, mijn-
Von Büllow, hoe mijn stem de heele
zaal vulde?"
„Inderdaad", antwoordde Von Büllow,
„ik heb zelfs gemerkt, dat een deel der
toeschouwers wegging om plaats te ma
ken".
Hans von Büllow was een
Duitsch componist, pianist en orkestdiri
gent. Hij maakte naam als uitmuntend
vertolker van klassieke werken. Hans
von Büllow was de eerste echtgenoot
van Cosima, dochter van L i s z t; (nadat
ze zich had laten scheiden, huwde ze
met Richard Wagner). Hij werd 8
Juni 1830 te Dresden geboren en is 12
Febr. 1894 te Cairo overleden
AAN J. H. SPEENHOF werd gister
avond te Scheveningen ter gelegenheid
van zijn 40-j. jubileum een eere-avond
aangeboden in Cor Ruys' Theater.
1500 PAAR schoenen werden des
nachts gestolen uit een magazijn aan de
Spuistraat te Amsterdam. Er werd ,een
deur geforceerd.
YVEGENS HANDEL in bonnen zijn te
Den Haag aangehouden een 23-j. chauf
feur en een 42-j. koopman. Zij bleken
voor f 17000 boterbonnen en voor f 1300
kolenbonnen te hebben versjacherd.
WEGENS ZWENDEL zijn te Den Haag
aangehouden twee distributieambtena
ren, 28 en 32 jaar, die bonnen wegna
men, en een 42-j. koopman, die er in
handelde. De eene ambtenaar had bij
arrestatie ruim f 2000 op zak. Hij maak
te groote verteringen, kocht kostbare
voorwerpen, enz. Thuis vond men ruim
f 11000.Bij zijn collega f8500. Een
vel kolenbonnen deed f 200.
WAT IEDER KAN.
Zonder een heilige te zijn, kan
ieder onzer dag aan dag het goede
doen. Doe dat dan. En cloe het goed.
(Jan Ligthart.)
illinilllll l ANDBOUW VEETEELT
DE BEIIOEI-TE AAN VEZELSTOFFEN
We lezen in de Nwe Rotterd. Courant:
Volgens de laatste gegevens zouden de
ianden van het vasteland van Europa
(Rusland en Turkije buiten beschouwing
gelaten) 2,136,000 ton vezels per jaar
verbruiken, waarvan 673000 ton als na
tuurlijke vezels in die landen groeien.
Daarmede zou derhalve 32 pet. van het
verbruik reeds dadelijk zijn gedekt. De
productie van kunstvezels, hoofdzake
lijk kunstzijde en celvezel, bedroeg in
de bedoelde landen in 1940 655,000 ton,
waardoor nog eens 31 pet. van de be
hoefte zou zijn gedekt. Deze productie
van kunstvezels bedroeg in deze lan
den reeds bijna evenveel als die van de
natuurlijke. Het gedekte percentage van
de behoefte is thans, dank zij de kunst
vezel, in elk geval zooveel grooter dan
tijdens de wereldoorlog 1914-1918, dat,
mocht in die periode de blokkade ten
aanzien van de kleeding ook al een wa
pen zijn geweest, dit thans is uitgesloten
Behalve dus het feit, dat nu 31 pet.
van de behoefte door kunstvezels wordt
gedekt, is hier ook geen sprake van Er
satz, doch van hoogwaardige vezels,
welke in verschillende opzichten zelfs
de natuurlijke overtreffen, Maar boven
dien zijn onder de continentaal-Euro-
peesche landen tot dusver nog slechts
Duitschland en Italië producenten in 't
groot. In Frankrijk, België en Neder
land wordt de productie ter hand geno
men, resp. uitgebreid. De interne Euro-
peesche textielpositie zal daardoor dus
met de jaren steeds gunstiger worden en
ook zal de basis steviger worden, naar
mate men cellulose-bronnen kan vinden.
Daarbij komt nog, dat de melkwolpro-
ductie eventueel kan toenemen en de
geheel synthetische vezel uit kolen en
kalk de hem toekomende plaats metter
tijd in het bijzonder in de chemische in
dustrie zal gaan innemen.
Helpen veilig en vlug Doos IOen50ct
WEET U ZE ALLE VIJF
1091 De fonograaf, uitgevonden door?
1092 Guido v. Arazzo, uitvinder van?
1093 Hoeveel snaren heeft een gitaar?
1094 Brave 'Hendrik, oorspronkelijk?
1095 Helvetia, andere naam voor....?
Antwoorden:
1091 Th. A. Edison (1877).
1092 De notenbalk (begin 11e eeuw).
1093 Zes.
1094 Hoofdpersoon uit leesboekje van
Nic. Anslijn (1777-1838).
1095 Zwitserland.
Nieuwe vragen.
1096 Perim is een.
1097 Rebekka was de vrouw van....?
1098 Een schabrak is een....?
1099 Tutti (muziekterm) beteekent
1100 Tasmanië, genoemd naar....?
