87600
mmjis
TOCH SINTERKLAAS
TEXELSCHE COURANT
NIET VERSAGEN
TWEEDE BLAD - ZATERDAG 15 NOVEMBER 1941.
Ds. J. F Tinholt
40 jaar op de kansel
Een halve eeuw vischafslag
N
r-
HET VOORBEELD VAN
FRIDTJOF NANSEN.
Als ik in mijn jongensjaren last had
van neerslachtigheid of gebrek aan
werklust, dan was er één tooverwoord,
dat mij op kon wekken: de Fram!
Stel je voor, dat de mannen op de
Fram laks geweest waren of toegegeven
hadden aan één moment van neerslach
tigheid.
Alle portretten van de wereldgeschie
denis verbleekten voor mijn oog door
deze kalme, vastberaden geleerde, die de
moeilijkheden opzocht om ze te over
winnen: Fridtjof Nansen.
In de twintig jaren, die sindsdien zijn
verloopen, heb ik heel wat helden-idea-
len achter mij gelaten, maar de bewon
dering voor Nansen kon met de jaren
slechts verdiepen. Ik begon te begrijpep,
wat Nansen's tochten onderscheidde van
vele andere vermetele ondernemingen:
het verschil tusschen een overwinning
van techniek en spieren en een overwin
ning behaald door geest en menschelijk
verstand.
Op de fijngevoelige hartelijke Nansen
hadden tegenslagen eenvoudig geen vat.
Nooit kregen moeilijkheden de overhand
op zijn sterke geest en daarom overwon
hij de meeste, die hij op zijn weg tegen
kwam. Nansen waagde, geen kans
spel met het noodlot in de hoop op
roem en fortuin, wanneer het geluk hem
dienstig zou zijn Zijn pionierstochten wa
ren middel geen doel. Het ontzag, dat
de wereld voor hem koesterde, gebruik
te hij uitsluitend in het belang van an
dere menschen. In het belang van zijn
land, toen dit zich vrij maakte van Zwe
den. In het belang van zijn landgenooten
teen die in do eerste wereldoorlog ge
brek aan graan hadden en Amerika niet
genoeg "wilde leveren. In het belang van
duizenden en duizenden krijgsgevange
nen. die hij uit de gevangenschap in Rus
land verloste. Nansen was in e]jx opzicht
een man uit é«#i stuk.
Zijn leven lang ging hij recht op zijn
doel af; nooit was hij te bewegen zich
op zijpaden met schermutselingen op te
houden.*
Hij was een goed vaderlander en
bovenal een groot menschenvriend
Zijn methode van werken was die van
een werkelijk groot man. Met z'n scherp
inzicht had hij weinig tijd noodig om
een beslissing te nemen en stond zijn be
sluit, vast, dan werd ook meteen aan de
uitvoering begonnen. Doch deze activi
teit verhinderde heni niet elk plan met
gewetensvolle nauwkeurigheid'tot in de
kleinste bijzonderheden onder de oogen
te zien.
Fridtjof Nansen was een der voorgan
gers van de menschheid.
De figuur van de held uit mijn jon
gensjaren heb ik op lateVe leeftijd als
een ware heldenfiguur leeren begrijpen.
Nog altijd stel ik mij zijn grootsch voor
beeld voor oogen, wanneer •niserabele
gedachten dreigen mij te bekruipen. Ik
kan ieder aanraden, hetzelfde te doen.
En dat is het grootste monumént, dat de
menschen voor hem kunnen opricjiten.
SUCCES
llllllllllll
VOOR DE VROUW.
SUPERCHIC PATROON BUITENGEWOON
5632 Charmante namiddagjapon Voor gr. 44, ben 4 M. zijden crêpe van 94 cM.
5633 Jeugdige namiddagjapon. Voor gr. 44, ben. 2,75 M wollgn georgette van
130 cM.
56345635 Chique complet voor de winter. Voor gr. 44, ben. 2.75 M. wollen
stof van 130 cM. en 5635 ben. 5 M. georgêtte van 94 cM.
5636 Moderne namiddagjapon Voor gr. 46, ben. 4 M. matzijde van 94 cM.
Van alle modellen zijn schitterend
passende patronen in de gangbare ma
ten leverbaar. Prijs bij vooruitbetaling
10.35 voor kinderkleeding, voor mantels
en japonnen 10.45 per patroon. Te tol-
doen in postzegels tot 7Vs cent p. s. of
door storting op giro 240842 tegelijk met
de duidelijke bestelling o.a. opaave bo
venwijdte. Uitgevers A. H. Bruil,
Patronenaideeling, Doetinchem.
RECEPTEN
KAASPANNEKOEKEN. l'/i ons
bloem, 1 eetlepel maizena, 23 dL. melk
1 ons geraspte kaas gn wat vet of boter
cm te bakken. U .vermengt de bloem
en maizena en roert er de melk bij klei-
fte gedeelten bij tot u een geheel glad
deeg krijgt zonder klontjes. U voegt nog
ons geraspte kaas bij het beslag en
bakt er niet te dikke koeken van. Kaas-
pannekoekjes presenteert u opgerold
met wat geraspte kaas bestrooid, in
plaats van een vis'chgerecht.
GESOUFFLEERDE BLOEMKOOL.
1 bloemkool, 1 kopje melk, 1 eetlepel bo
ter, 2 eetlepels bloem, 1 eiwit, wat ge
raspte kaas. U kookt de schoonge
maakte bloemkool in zout water gaar
en laat ze goed uitlekken. Dan maakt u
van de boter, de bloem en de melk een
sausje De geraspte kaas wordt door het
sausje gemengd en ten slotte doet u nog
het zeer stijfgeklopte eiwit er bij. In een
vuurvaste schotel plaatst u eerst de
bloemkool, die zooveel mogelijk in de
oorspronkelijke vorm geschikt is. De
saus wordt over de bloemkool gegoten
en in een warme oven laat u het ge
recht vlug goudgeel bakken.
NEDERLANDERS!
KENT UW PLICHT.
Hier is het Gironummer
van de Nederlandsche Am
bulance van het Vrijwilli
gerslegioen Nederland:
ZOO SCHREEF...
Over de rede van de Fuehrer:
DEUTSCHE ALLG. ZEITUNG: De
Duitsche sociale revolutie sfaat voor
haar meest beslissende overwinning
STEFANI: Op het Italiaansch-Duit-
sche bloc, dat absoluut hecht is, zullen
de tegenstanders geen vat hebben.
VOCE D' ITALIA: De rede bepleit het
recht van Duitschland op leven en
macht. Het gezonde deel van Europa
strijdt nu tegen de Sovjet-Unie en haar
bondgenoot, Engeland.
VOELKISCHE BEOBACHTER: Het
werk van de Fuehrer groeit tot de groot
ste daad der^ wereldhistorie, tot een
ware ommekeer der tijden. IJdele bet
weters, die zich voor zijn waarschuwin
gen doof hielden, hebben hét spel ver
loren.
OUDESCHILD.
Ds. J F. Tinholt, die 25 Sept. 1938 zijn
intree deed in de Ned Herv Gemeente
te Oudeschild, hoopt Maandag a s. sijn
40-jarig ambtsjubileum te wieren De
jubilaris is voornemens in een op 23
Nóv. te houden middagdienst dit ver
heugend feit in een korte rede te her
denken.
Een bijzonder jubileum, een vriende
lijke jubilaris, een pastorie, waar je al
tijd welkom bent. Wij zijn blij, ons
niet door de fel-blazende Oostenwind,
die al echt koud kan zijn, te hebben la
ten weerhouden. Wat was het er gezel
lig, op die knusse, kleine kamer op de
eerste verdieping van de pastorie, waar
de kachel behaaglijk brandde en je ge
nieten kunt van de met schuim ge
kroonde golvenkoppen op de Wadden
zee, die alsmaar op de oude, vertrouwde
dijk aansturen.
En, dominee, vroegen we: U denkt
nog niet aan rust?
Och, was het antwoord, de langste
tijd ben ik hier wel geweest. Ik voel me
nog best, dat niet maar als je zoo tegen
de 70 loopt.
Ja we begrijpen het. Dominee is al
67.
Het ziet er trouwens naar uit, zoo
ging dominee v.erder, dat ik mijn ambt
toch binnen niet al te lange tijd zal neer
leggen, want dezer dagen heeft de Sy
node besloten om predikanten bij het
toereiken van de 65-jarige leeftijd door
jengere krachten te*laten vervangen
(Dit besluit moet, alvorens het van
kracht wordt, nog door het provinciale
Kerkbestuur^ worden goedgekeurd).
En als u uw ambt neerlegt, Ds.,
blijft u dan op Texel wonen?
Dominee kijkt zijn huishoudster, mej.
D. Boot, die al wel 21 :jaar in betrekking
:s, eens aan. Zulke besluiten nemen ze
in onderling overleg; dat spreekt van
zelf. Mej Boot is al zoo lang bij hem!
En dan zegt Ds.: We gaan wel naar de
overkant, denk ik, maar waar we ons
dan zullen vestigen, weten we nojjf niet:
In de stad? In een boschrijke omgeving?
't Zal niet meevallen. Je künt niet altijd
wonen, waar je wilt, want niet alleen op
hét eiland is gebrek aan woningen.
Dominee Tinholt is al weer ruim drie
jaar op Texel: Wat vliegt de tijd, zegt-ie:
Ik herinner me nog heel goed de dag,
waarop ik voor het eerst op de kansel
stond; dat was 17 Nov. 1901 in de lan
delijke gemeénte St -Maarten-Valkoog;
ik was toen 27 jaar.
In die 40 jaar is er veel in ons we-
icldje veranderd Nieuwe ideeën werden
verkondigd, de maatschappelijke toe
standen ondergingen drastische wijzi
gingen, techniek en economie wedijver
den om de eerekroon, maar de Kerk
bleef dezelfde; De Kerk van de Eeuwige
God, die Zijn geloften gestand doet aan
de zondige wereld, dp Kejk van Hem,
Die is en blijft^en zijn zal, al de eeuwen
door, in vreugd en verdriet, onder welke
omstandigheden Zijn'kinderen ook leven
mogen, Hij blijft dezelfde. En het eeu
wig,- waarachtig geloof eveneens.
Het geloof, de verkondiging Van het
Evangelie. Veertig jaar lang heeft do
minee Tinholt zijn gemeente in Chris
tus geleid. Van 1901-1938 is hij voorgan
ger geweest bij de gemeente St -Maar
tenValkoog
En dan de laatste jaren toch nog
naar een andere gemeente! vragen we
met eenige verwondering.
Och, is het antwoord: Een bepaalde
reden was er niet, maar ik wilde nog
eens. een keer veranderen.
Sprekende over de plaatselijke toe
standen merkt dominee op, dat de hui
dige tijdsomstandigheden het kerkelijk
leven niet ten goede zijn gekomen. Hij
betreurt het zeer, dat er altijd nog zoo-*
Al schijnt het velen onbegrijpelijk
En Jijkt h<*t sommigen zelfs dwaas.
Toch maken wij weer voorbereiding
Voor de aloude Sinterklaas.
Och, waarom zouden wij het laten»
In deze reeds zoo donk're tijd,
Mogen- toch zeker onze kind'ren
Wel een klein beetje feest'lijkheid.
Want ook hun kleine hoofdjes hooren
Haast heel de dag niet anders meer
Dan oorlogsnieuws en bonnenzorgen,
Al merken wij dat niet zoo zeer.
En zijn er dan geen suikerbeestjes,
Geen boterkransen van banket,
Geen echte chocoladeletters,
Och, daar wordt minder op gelet.
Dan doen we het dit jaar maar- anders;
Met een klein beetje fantasie
Kan men het ook wel aardig maken,
We hebben nog een week of drie.
Dus- vaders, moeders, aan de arbeid,
De zorgen nu maar eens op zij
En voor de jeugd wat uitgeknobbeld,
U weet, een kind is al* gauw blij.
Er. mocht u zelf zoo gauw niets weten,
Er staan in onze Texelaar
Reeds ied're -week meer advertentie's,
Dus keus is er genoeg voorwaar.
AI schijnt het velen onbegrijpelijk
En lijkt het sommigen zelfs dwaas,
Toch maken wij weer voorbereiding
En vieren straks weer Sinterklaas.
HUIB DE RIJMELAAR.
Voor nadruk toestemming vragen aan
de auteur, Breedstraat 15, Alkmaar.
Een 'AKKERTJE'' zal zorgen,
dat de pijn direct verdwijnt.
Neem er zoo noodig, voor'!
naar bed gaan nóg een en
Ge kunt er zeker van zijn
vannacht rustig te slapen.
Maar... laat Uw gebit nazien.
Vlugge, zekere werking bij
alle pijnen, dat is 't geheim
der "AKKERTJES", die door
geen enkele imitatie worden
geëvenaard, noch in hun bir-
\zondere samenstelling, noen
yin hun doeltreffende werking
Op elk "AKKERTJE" staat 't
AKKER-merk: Uw garantie I
tegen pijnen, hoofdpijn, koorts, kou.
veel plaatsen in de kerk onbezet blijven,
wanneer daar wordt gepreekt, maar
zoo voegt hij er aan toe- Die kwaal be
stond ook in mijn vorige gemeente, ook
daar stond je altijd voor een kleiner ge
hoor. dan je wenschte. Een dominee is
nu eenmaal niet zoo erg gauw tevreden!
En hoe staat het met de kerkelijke
vereenigingen hier?
Die hebben ook «wel een" grooter
bloei gekend, moet. Ds helaas antwoor
den: Ook al weer door de oorlog. De
Meisjesvereen. komt momenteel niet
bijeen vanwege gebrek aan materiaal en
ook het Kerkkoortje is op nonactief.
Jammer, dat de leider, de heer Dókkum,
naar elders is vertrokken. De Zuster-
kring mag zich gelukkig nog in flinke
belangstelling verheugen; door tijdige
inkoop van materiaal kan zij nog veel
nuttigs aan het aangename paren. Mej.
J W Dro$, die thans aan Den Burg
woont, heeft de leiding hiervan bij haar
vertrek .naar Den Burg overgedragen
aan'mej. Boot, die zich met lust en toe
wijding voor de kring geeft.
Pratend over zijn studietijd, merkt do\.
miné op, dat velen van zijn studiege-
nooten niet meer in het land der leven
den zijn verscheidenen zijn reeds vóór
het bereiken van de 60-jarige leeftijd
overleden.
Ds Tinholt is te Gouda geboren en
wel' in 1874, hij studeerde te Amsterdam
en Utrecht.
Onze laatste vraag was; Heeft U tij
dens uw veertigjarige ambtsvervulling
wel eens iets zeer bijzonders beleefd 7
Och ja, was 't antwoord: Je maakt
van alles mee, maar die ramp met die
mijnen legen de dijk van ons dqrp was
wel het ergste, wat ik beleefde. Dat was
December 1939. En elke dag kunnen ze
weer. komen. Wijzelf kwamen er nog al
genadig af. Uit voorzorg hebben we nu
alle ruiten met papierstrooken versterkt
en die bliJVen er op zitten tot de laat
ste dag van de oorlog. Gelukkig dat ze
vorige week die mijn tijdig onschadelijk
hebben gemaakt Neen, wat die mijnen
betreft, zit je in mijn vorige gemeente
heel wat rustiger
Dit konden we niet tegenspreken
En hiermede namen we toen afscheid
van de nog zeer krasse en als steeds
gastvrije predikant en van zijn vriende
lijke en welwillende huishoudster, die
lief en leed met hem deelt.
Als we schrijven ,,Van harte geluk-
gewenscht, Domineemoeten we ons
zelf op 'p tekortkoming betrappen, want
ook mej. Boot moet in deze felicitatie
worden betrokken.
Het zal de pastoriebewoners op 17 No
vember a s. zeker niet aan belangstelling
ontbreken. J.
BINNENLAND
ARBEIDSDIENST. Te Leiden is Zon
dag een tentoonstelling geopend
EEN GELDKISTJE met f6000 werd
te R'dam gestolen ten nadeele van een
koopman, toen deze niet thuis was.
DE AANMELDING bij Waffen SS en
Vrijwilligerslegioen Nederland kan ge
schieden tusschen 14 en 22 Nov.
DE HEELE VEESTAPEL van een
N-Brabantsche boer werd in beslag ge-
ncmen. omdat hij 5 varkens had achter
gehouden in een ondergrondsch hok, 400
M. van de hoeve.
TACHTIG JAPONNEN en twee ^lou
ses, samen voor f 2500, werden gestolen
uit een magazijn in de Van Baerlestraat
te A'dam; uit een spoorwagon f 1400
aan stoffen.
(lllllllllll
ZQO SPRAK.
GAUAMBTSLEITER GERNAND op
de Duitsche heldengedenkdag, in de
Haagsche Dierentuin gehouden Het
Duitsche volk was tijdens de vorige oor
log geen eenheid, flet bestond uit Prui
sen, Beieren, Saksers, Würtemburgers,
enz. Daardoor verloof het de óorlog.
Gedachtig aan het woord van Bismarck,
dat alle Duitschers bijeenhooren, nam
Adolf Hitler het initiatief tot de stich
ting van de NSDAP.9 Nov. 1923 zag zij
te Muenchen haar eerste bloedoffers val
len, 16 mannen van 17-60 jaar. Hun
bloed heeft niet vergeefs gevloeid, want
het heeft de anderep gestaald en tpt de
overwinning gebraent.
Aanleiding tot de oprichting.
In het vorige nummer hebben we met
"feen enkel woord gewag gemaakt van 't
25-iarig bestaan van de Vischafslag te
Oudeschild.
Aanleiding tot de oprichting was de
concurrentielooze handel, wat de visch-
prijs ongunstig beïnvloedde. Toch kwam
dé Afslag er niet „zonder slag of stoot",
want er waren ook visschers, die vrees
den later „het lid op de neus" te krij
gen. Zij waren nl. bang, dat de oude,
bekende koopers, wier aantal klein was,
hen met hun visch zouden laten zitten,
wanneer andere voor de handelaars min,
der ongunstige omstandigheden aanbra
ken. Tenslotte gingen er echter al meer
stemmen óp, voor de afslag. De oprich
ting vond plaats en wel 13 November
1916, in het tweede jaar van de vorige
wereldoorlog dus
In de vorige oorlog.
De wereldoorlog! Als we aan de jaren
1914-1918 denken, maken we allicht ver
gelijkingen- met de huidige toestand: De
visschers verdienden ook toen geld als
water. De visch was wel niet zoo duur
als thans, maar de schuiten mochten
toen zoolang op zee blijven als ze zelf
wilden. Dat kwam hierop neer, dat er
practisch dag en nacht gevischt werd.
Niet alleen het binnenland, maar ook
Duitschland kon zeebanket gebruiken
(gepelde garnalen). Engelarfd en Frank
rijk, de afnemers vóór de oorlog, kon
den vanwege de blokkade en de militai
re toestand niet worden bereikt. De
visch, die je vandaag ving, aldus de
heer J. Henkes, met wie we naar aan
leiding van het jubileum een pretje
hebben gemaakt, werd de volgende dag
dl in Londen verkocht Maar, zooals ge-,
zegd1: De oorlog stak een spaak in het
wiel. Verschillende factoren in het bui
tenland moesten de relatie verbreken en
een matige concurrentie was het gevolg.
Dc veilingskosten.
Eerst was de afslag van visch niet
verplicht. Wie er gebruik van maakte,
moest 2 pet van de verkoopsom betalen,
welk bedrag de afslag ten goede kwam.
Toen het gebouw werd gesticht, wat een
groote verbetering met zich bracht,
werd de heffing tot 2l/s pet verhoogd en
wel één pet. voor de afslager, welk be
roep van 1916 af verscheidene jaren
door wijlen de heer J. Kuiper Gz., werd
uitgeoefend, één pet voor de gemeente
en een half pet. voor „registratie"
(Thans is de laatste heffing vervallen).
Aanvankelijk bepaalde deze heffing
zich alleen tot hen, die van de afslag ge
bruik maakten, maar enkele jaren na de
totstandkoming van %het gebouw, moest
2'/s pet van de opbrengst der verkochte
visch worden betaald, ook al verscheep
te men zijn producten buiten de afslag
De Tcxelsche vloot werd kleiner.
De aanvoer is in de loop der jaren
belangrijk achteruitgegaan; In de eerste
plaats door de inkrimping van de vis-
schenj, dit begon een 50 jaar geleden
reeds. Een halve eeuw geleden omvatte
de Texelsch^ visschersvloot wel 140
schuiten' Tpen mochten ook De Cocks-
dorp en Oost er zijn. 25 jaar geleden tel
de de vloot nog een 60-70-tal schuiten.
Thans is deze tot ongeveer de helft te-
mggeloopen Een zwarte dag voor de af
slag was voorts die, waarop de Zuider
zeedijk werd voltooid: 's winters is het
met de garnalenvisscherij gedaan, zoo
dra de vorst invalt en enkele jaren ge
leden, toen er gedurende de zomer veel
garnalen werden aangevoerd, was de
vraag zoo onbeteekenend, dat practisch
alle schuiten hun vangst in de jpuffa-
briek zagen verdwijnenOm beurten
werd door enkele visschers voor de con
sumptie gevischt. De garnalen werden
van te voren besteld, zoodat de Afslag
er niet eens aan te pas kwam.
Alzoo heeft deze instelling slechte tij
den gekend, tijden, waarin men er meer
last dan plezier van had.
De winter van 1929-'30 was voor de
visschers nog een best seizoen, doch tot
1940 was het bedrijf niet meer loonend.
Voor de afslag was er maar weinig te
doen Voor „de dijk" was Texelstroom
s winters een vermaard vischgebied.
Dan kwamen de garnalenscheepjes van
overal. Zelfs Breskens was dan verte
genwoordigd!
De Visscherij-Centrale.
Geruime tijd werd de visch (garna
len) gedeeltelijk door de visschers zelf
verzonden of „onderhands" verkocht.
Later greep de Visscherij-Centrale in.
Zij maakte een duidelijke scheiding tus
schen visscher en kooper. De kooper be
trekt momenteel in feite zijn product
van de Centrale, omdat deze instantie de
prijzen bepaalt, zoowel voor de handels-
garnalen, als voor die, welke voor de
pellerij zijn bestemd, (resp. 37 en 34 ct).
Van concurrentie is geen sprake meer,
ieder krijgt zijn portie. Thans is door de
bijzondere omstandigheden dus van af
slag geen sprake, ook al varieert de aan
voer sterk,
Zoo zien we, dat onze afslag in die 25
jaar heel wat heeft beleefd: Er is visch
verhandeld voor „een appel en~"een ei",
maar óok voor een knappe prijs. Nu
eens was de afslager tot werkloosheid
gedoemd, dan weer was er volop werk
aan de winkel. Momenteel worden al
lerhande soorten visch, waarvoor geen
maximum prijs geldt, afgeslagen. J.
ZOO SCHREEF EURIPIDES.
Een vrouw ziet van haar man alleen
het goede als zij verstandig is.
