TEXELSCHE COURANT
54ste Jaargang
Zaterdag 28 Februari 1942
Eerste blad
No. 5630
Gemengd Nieuws
Nederlanders zwierven uit
over de heele aardbol.
WAT GIJ HEBT
Texelsohe Berichten
MET DUITSCHLAND VOOR
EEN NIEUW EUROPA.
Uitgave
Firma Langeveld en De Rooij
Den Burg Texel Telefoon 11
Hoofdredacteur: G. Joh Duinker.
EEN BELANGWEKKEND BOEK
VAN DR. JOH. THEUNISZ.
Door alle eeuwen heen zijn Nederlan
ders uitgezworven over de geheele aard
bol. Zij veroverden Indië en bouwden
onze koloniale macht op, zij vestigden
zich in Noord- en Zuid-Amerika. Hun
afj lammelingen stichtten de Boerenrepu
blieken en ondanks de pogingen, om hen
te angliceeren, bleven zij trouw aan de
Nederlandsche taal en de Nederlandsche
kuituur. Nederlanders streden onder de
gloeiende tropenzon, Nederlanders dron
gen door tot in het hart van de IJszee
En Nederlanders droegen tenslotte onze
vlag uit over tot in de verste wereld
zeeën.
Het nageslacht heeft hen niet verge
len. Hun namen leven voort in eilanden,
kapen en zeeën. Hun daden zijn vereeu
wigd, onze grootste dichters en schrijvers
bezongen hun tochten. Er zijn echter ook
kolonisten geweest, van wie de namen
niet werden opgeteekend in het boek
der geschiedenis en van wie het nage
slacht de daden heeft vergeten. En toch
was de koloniale arbeid, die zij verricht
hebben, niet" minder grootsch dan het
werk, dat in de 16e en 17e eeuw tot
stand kwam.
Het zijn deze vergeten Nederlanders
geweest, die in het Oosten van Europa
van de vroege Middeleeuwen af uitge
strekte stukken land hebben ontgonnen
en verbouwd en deze gebieden in een
werkzaamheid van eeuwen en eeuwen
weer voor de beschaving terug wisten te
winnen.
De les voor de toekomst.
Aan deze kolonisatie-arbeid is tot he
den geen of vrijwel geen aandacht ge
schonken. En toch was hun arbeid van
met te onderschatten beteekenis. Het is
aan deze onbekende pioniers te danken,
dat thans, na bijna 1UU0 jaren, het Oo&t-
land opnieuw door Germanen zal worden
gekoloniseerd, wederom Nederlanders in
de voorste rijen staan.
Dr. Joh. Theunisz heeft in 'n geschrift
getiteld „Naar Oostland", veel belang
wekkend materiaal verschaft over
deze kolonisatie-arbeid. De Nederland
sche kolonies aan de benedenloop van de
Wezer, in Holstein, langs de kusten der
Oostzee, in Pommeren en in Branden
burg alsmede de latere kolonies in het
Weichseldal, diep in Polen en in Rus
land worden daarin behandeld. Uitvoe
rig schrijft Theunisz over deze kolonisa
ties, hij beschrijft de oorzaak er van en
tenslotte trekt hij er de conclusie voor
de toekomst uit.
Ons voorgeslacht wees de weg.
Deze Oostkolonisatie, aldus besluit Dr
Theunisz zijn boek, is een grootsch ta
fereel van Nederlandsche ondernemings
geest, een flonkering van de beste eigen
schappen van het Nederlandsche volk. Is
dit alles voorbij? Is dit alles verleden?
Neen!
Wij hebben gedurende een reeks van
eeuwen meegewerkt aan de beschaving
van Europa. Wij hebben onze beste krach
ten en ons beste bloed gegeven aan de
herovering van de groote laagvlakte,
waarvan ons land het Westelijkste deel
vormt. Wij zullen, wij willen, wij moeten
zulks ook in de toekomst doen! Onze
grootsche arbeid in het verleden vervult
cns met een gerechtvaardigde trots. Dit
roemrijk verleden legt ons volk voor de
toekomst zijn verplichtingen op! Ons
voorgeslacht heeft ons de weg gewezen
Het heeft dat met vergeefs gedaan! Het
kan van ons, het Nederlandsche volk van
heden, eischen, dat wij vreugdevol de
taak op ons nemen, die de toekomst ons
zal bieden.
Bij de wederopbouw van Europa
eischen wij de rol op, waarop wij, op
grond van ons verleden, recht hebben,
ja, waartoe datzelfde verleden ons onaf
wijsbaar verplicht.
Ge klaagt. Ge verlangt. Ge meent
veel te missen. Ge hoopt op beter. Maar
één ding vergeet ge: gij waardeert niet
wat ge bezit. Eerst als ge het verloren
hebt, eerst als ge morgen niet meer
r/ult hebben wat ge gisteren bezatbe-
seit ge de waarde ervan. We letten te
veel op hetgeen we niet het onze mo
gen noemen. We waardeeren te weinig
wat we verkregen.
We klagen. We hopen op toekomstig
geluk. Maar kijk dan toch wat ge he
den in uw hand hebt en weest er dank
baar voor.
Uw gezondheid, uw kinderen, uw ou
ders wellicht, uw dagelijksch brood, uw
huiselijk geluk.Er is nog zooveel,
zooveel reden voormenigeen tot dan
ken, niet tot klagen.
Zondag 1 Maart 1942.
OVERWINT TOCH DE SCHROOM,
Blijft met langer dralen.
Geeft u op als collectant
En gaat een WHN-bus halen
ARBEIDSOVEREENKOMST 1942-43.
De heer J. Westdorp schrijft ons d. d.
25 Februari;
Verschillende omstandigheden hebben
ei toe bijgedragen, dat tot op heden met
ac landbouw-werkgeversorganisaties
niet kon worden geconfereerd over het
afsluiten van de arbeidsvoorwaarden
voor het tijdvak 1 Maart 1942 tot en met
28 Februari 1943. Aan betrokkenen
woidt in overweging gegeven om, in af
wachting van nadere besluiten of over
eenkomsten (een en ander in overleg met
heeren werkgevers), het arbeidsloon on
derling te regelen, totdat een definitieve
arbeidsovereenkomst is afgesloten, waar
bij partijen overeenkomen, het eventueel
af te sluiten contract toe te passen van 1
Maart 1942 af.
WAARSCHUWING.
Distributie-bonnen.
Naar ons wordt medegedeeld, komt het
in deze gemeente in de laatste tijd her
haaldelijk voor, dat verzoeken worden
ingediend om uitreiking van nieuwe
distributie-bonnen als gevolg van de
omstandigheid, dat de vroeger uitgereik
te bonnen op de een of andere wijze zijn
verloren geraakt.
Van officieele zijde is ons verzocht er
de aandacht op te vestigen, dat voor ver
loren geraakte bonnen veelal geen andere
bonnen mogen worden verstrekt. Daar
komt bij, dat om voor andere bonnen
eventueel in aanmerking te kunnen ko
men, van de vermissing aangifte moet
worden gedaan bij de politie. Deze stelt
een onderzoek naar de oorzaak in. Wan
neer dan blijkt, dat de vermissing een
gevolg is van slordigheid van de zijde
der belanghebbende, krijgt men niet al
leen geen andere bonnen, maar wordt te
gen de betrokkene bovendien nog proces
verbaal opgemaakt. Het niet nemen van
de noodige voorzorgsmaatregelen tegen
verlies van distributie-bonnen is n.l.
strafbaar.
Distributie-bonnen zijn als waardevol
papier te beschouwen. Men beware ze
daarom zorgvuldig; men sluite ze goed
weg, evenals met geld het geval is.
SCHAAKNIEUWS S.I.V.
Dinsdagavond j.l. heeft een 15-tal spe
lers van O.D.S.C. een vriendschappelijke
wedstrijd gespeeld tegen S.I.V. Deze
wedstrijd werd door ODSC gewonnen
met IOV2 tegen SIV 4Vs punt. Er werd
door SIV over het algemeen slecht ge
speeld, vandaar deze gevoelige neder
laag. De eindstand luidde:
SIV ODSC
Jp. Maas Jn. Visman i/tV*
N. Witte C. Timmer O1
P. v. Sambeek J. Pieterse O1
Jac. v. Heerw. P.v.d.Vis VtV2
W. van Heerw. J. Vlaming Gz. 1O
M. Bakker K. Bakker O1
C. Bakker S. Dros V2V2
S. H Zijm P. Bakker O1
H. Barhorst B.v.d. Brink O1
D. Witte (W.) R.v.d.Vis 1O
Joh. Zijm G. J. Drijver O1
H. Witte C. Drijver O1
G. Witte J. Vlaming O1
Jac. Schrama A.v.d.Brink 1O
C. Hoogenbosch F. Gelijk O1
Totaal 4V2-IOV2
Het ligt in de bedoeling van SIV half
Maart een tegenbezoek aan ODSC te
brengen. Wij hopen, dat de overwinning
dan aan ons zal zijn. Z.
WAARSCHUWING!
Neem geen verminkte geld
stukken aan.
Het departement van Financiën
waarschuwt het publiek om geld
stukken, welke door inkervingen
of anderszins zijn verminkt of ver
anderd, niet aan te nemen, daar men
zich bij het in bezit hebben van
zulke waardelooze geldstukken,
aan ernstige moeilijkheden bloot
stelt.
Hlllllllll VOOR HOOFD EN HART. IIIIIIIM
ZONDAG
Het zal ons zeker beter gaan, als we
eerst zelt beter worden! (Ten Kate.)
MAANDAG.
Smart en ervaring zijn de beste,
maar ook de strengste leermeesters van
het ménschdom.
DINSDAG
Hooger eischen aan zichzelt stellen
aan aan andere, is een kenmerk van
hooge zielenadel.
WOENSDAG
Een edel hart zoekt geen kwade ge
dachten bij een ander, omdat het er zelf
geen heeft.
DONDERDAG.
Een groote leugen is vaak gemakke
lijker uit te spreken dan een kleine
waarheid.
VRIJDAG.
De schoonheid der aarde is niet te
koop; zij behoort aan wie haar ontdekt
en begrijpt.
ZATERDAG
Het hart van de arbeider groeit niët
van het loon, maar van de arbeid, die
het loon verdient.
BEPERKEN VAN WERK.
De Burgemeester van Texel vestigt er
de aandacht van belanghebbenden op,
dat in het Verordeningenblad is opgeno
men het derde uitvoeringsbesluit van den
Secretaris-generaal van het Dep van So
ciale Zaken betreffende het beperken
van werk. Hierin wordt o.m. het vol
gende bepaald.
De leiders van landbouw-, industrie-
en handelsbedrijven, alsmede degenen,
die een vrij beroep uitoefenen, behoeden
toestemming om:
1 den wekelijkschen werktijd van het
bedrijf, van een afdeeling van het be
drijf of van afzonderlijke werknemers op
minder dan 48 uren vast te stellen;
2. werknemers te ontslaan, tenzij arti
kel 1639p van het burgerlijk Wetboek
toepasselijk is.
Toestemming behoeft eveneens een op
het tijdstip van 't in werking treden van
dit besluit bestaande werktijdregeling
van minder dan 48 uren per week.
Het verzoek om toestemming moet in
viervoud aan het bevoegde districtshoofd
der arbeidsinspectie worden gericht en
dient met redenen te zijn omkleed.
Bevoegd tot het verleenen van de toe
stemming zijn de directeur-generaal van
oen arbeid of de hiertoe door hem ge
machtigde instanties.
De toestemming kan van de vervulling
van bepaalde voorwaarden afhankelijk
worden gesteld.
Overtreding van deze bepalingen wordt
gestraft met hechtenis van ten hoogste 3
maanden en met geldboete van ten hoog
ste tienduizend gulden of met een dezer
straffen.
Wordt een strafbaar gestelde hande
ling begaan in het kader van het bedrijf,
van een rechtspersoon, dan wordt de
strafvervolging ingesteld en de straf uit
gesproken tegen hem, die de opdracht
tot de strafbare handeling heeft gegeven
ot die de feitelijke leiding had bij het
verboden handelen of nalaten.
De strafbaar bestelde handelingen zijn
overtredingen.
Het besluit is op 23 Februari j.l. in
werking getreden. Tegelijkertijd is het
eerste uitvoeringsbesluit buiten werking
getreden.
Texel, 26 Februari 1942.
De Burgemeester voornoemd
RIJK DE VRIES.
WAARSCHUWING
Zij, die geen 25 kg. aardappelen per
gezinslid in voorraad hebben, dienen
zich voor het uitreiken der bonkaarten
tijdig van een formulier te voorzien.
Biedt men geen formulier aan op de zit
tingen, dan worden in geen enkel geval
aardappclenkaarten uitgereikt.
Illlllllllll Mededeelingcn |||||||||||l
■IHIIIIIIII van Texels Bioscoop-Theater. Illlllllilr
STERKER DAN DE WET.
Dit is een grandiooze Lumina-Film
met Paul Hartman, Manja Behrens, Wal
ter Franck e v.a. Ze is bewerkt naar een
grootsch gegeven. Deze film nu, zich af
spelend rondom het crimineele vraag
stuk, werd enthousiast ontvangen over
de geheele wereld en zal ook zeker ten
onzent een groot opzien baren. Reeds
zeer lang wordt door de film gebruik ge
maakt van crimineele gegevens, men kan
haast zeggen: van haar ontstaan af. Dat
is in het geheel niet zoo verwonderlijk,
wanneer men bedenkt, hoe door alle tij
den en bij alle volkeren de misdaad en
de belangstelling van het publiek, de
mogelijkheid van groote spanning en de
gelegenheid tot de kleurigste schildering
van innerlijke conflicten verkregen werd
Slechts zeer zelden werden films gepro
duceerd, die aan het publiek ook geeste
lijke eischen stelden. Pas toen men het
zwaartepunt op de moedige strijd der
politie legde en de misdaad in verband
met de verwording der maatschappij
v. aarheidsgetrouw uitbeeldde, kwamen
filmwerken tot stand, die de psychische
en kunstzinnige eischen bevredigen kon
den. Zoo'n film brengen wij thans. Ze zal
u zeker voldoen, waarom wij u gaarne
uitr.oodigen deze niet te verzuimen.
Miiiiimimm hoe laat iiiiiiiimuiiii'
HE ZON
Za. 28 Febr. op 8,30; onder 19,16
Zo. 1 Maart op 8,28; onder 19,18
Ma. 2 Maart op 8,25; onder 19,20
Di. 3 Maart op 8,23; onder 19,22
Verduisteren: van zonsondergang tot
'onsopgang.
Auto's en rijwielen licht op: van zons
ondergang tot zonsopgang.
OE MAAN.
Za 28 Febr. op 16,38; onder 7,02
Zc 1 Maart op 18,28; onder 7,36
Ma 2 Maart op 18,56; onder 8,06
Di. 3 Maart op 20,09; onder 8,35
Volle Maan: 3 Maart 2,20.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Za. 28 Febr. 8,52 en 21,16
Zo 1 Maart 9,37 en 21,55
Ma. 2 Maart 10,13 en 22,31
Di. 3 Maart 10,48 en 23,04
Springtij 31331 Maart.
Door de kou is te Wapenveld in twee
gezinnen een pasgeboren kind gestorven.
Prof. H. Luns, schilder en kunsthistori
cus is Dinsdag in de leeftijd van 60 jaar
te Amsterdam overleden.
Een 32-j. postbesteller is te Arnhem
gearresteerd. Ilij had een pakket met 20
horloges gestolen.
De eerste kasandijvie kwam 19 Febr.
voor het eerst te Utrecht aan de vei
ling.
Wielrennen. Piet van Nek, die bijna 'n
jaar niets van zich liet hooren, gaat weer
rijden.
Vijf arbeiders stalen uit het filiaal van
Dobbelman te Hoorn een groote partij
shag. Er werden tegen hen straffen ge
vorderd van 58 mnd.
De Ned. Athletiek-Unie groeit. Het
ledental steeg vorig jaar van 78 vereeni-
gingen met 2688 leden tot 158 vereen,
met 5171 leden.
In plaats van bonboekjes zullen ingang
volgende maand weer bon-kaarten wor
den uitgereikt. Elke kaart dient voor 4
weken.
De Burgemeester van Oudewater (J. M.
v Doorninck) en die van Winschoten
(Mr. J. Romijn) zijn als zoodanig ontsla
gen.
Het Concertgebouw-orkest zal dit voor
jaar onder leiding van Willem Mengel
berg concerten geven in Boedapest en
Weenen.
Door kortsluiting van een accu is in
een garage aan de Overtoom te Amster
dam brand ontstaan. Een aantal auto's
ging in vlammen op. Schade plm. 80,000
gulden.
Toen op het erf van een perceel aan de
Leidschestraatweg te Den Haag de 27-j.
wermoezenier K. F. met een geweer een
ra< schoot, ketste de kogel. Hierdoor
werd een buurman, de 27-j. huisknecht J.
F. D. in het hoofd getroffen en gedood.
Wegens toenemende criminaliteit te
Delft is daar een jeugdhuis geopend,
waarin jongens en meisjes worden opge
nomen, die in eigen omgeving gevaar
loopen. De Burgemeester nam daartoe 't
initiatief.
F Ten nadeelc van een kolenhandel zijn
te Gouda bonnen voor 570 mud brand
stof, 725 gld. aan zegels en 14 kolenkaar-
ten gestolen. De inbrekers konden ge
makkelijk in zijn kantoor komen. De
brandkast kon met de sleutel, die in het
siot stak, worden geopend.
De Enkliuizer Almanak voorspelt:
Maart wordt koud en ruw met sterke
temperatuurswisseling en vriezend weer
omstreeks 5 en 14 Maart. Ofschoon ook
24 Maart weer een lage temperatuur zal
brengen, is er tusschen 14 en 24 Maart
veel kans op enkele vrij zachte dagen.
Mussert spoedig aan het bewind? Bij
de installatie van de burgemeester van
Gouda tot districtsleider voor het Rijn
land van de NSB, zeide, volgens het ver
slag in de Nwe Rott. Crt. de gemachtig
de van de leider der NSB, de heer Huy-
gerr"5".m.: „De tijd is niet meer ver, dat
hc-t Nederlandsche volk zijn lot geheel in
handen zal nemen. Straks zal er zijn, ik
kan niet zeggen, wanneer precies, een
Nederland onder nationaal-socialistisch
bestuur en wel onder de N.S.B."
LEIDEND BEGINSEL.
Voor het zedelijk en lichamelijk
welzijn van een volk is noodig: een
krachtig staatsbestuur, zelfrespect
van de natie, tucht, orde, solidari
teit van alle bevolkingsklassen en
het voorgaan van het algemeen (na
tionaal) belang boven het groeps
belang en van het groepsbelang bo-
het persoonlijk belang.
Illlllllllll RADIO. Illlllllllll
Radio-contact met het Oostfront.
Persdienst Nederlandsche Omroep
meldt:
Deze week hebben de Nederlandsche
luisteraars voor het eerst via de aether
contact gekregen met onze strijders in
het oosten, die enkele maanden geleden
vertrokken zijn om tezamen met de zo
nen van de andere Europeesche staten 't
bolsjewistische monster te vernietigen.
De Hollandsche oorlogsverslaggevers
hebben voor de eerste maal voor de mi-
ciofoon hun ervaringen verteld en zij
lieten daarbij vooral het licht vallen op
de voorbereidingen, die getroffen moes
ten worden voor de opleiding tot stand
was gekomen.
Ook morgen,Zondag, wordt van 11,30-
12,00 uur via Hilversum I het contact
tusschen onze strijders in het oosten en
de Nederlanders aan de zee tot stand
gebracht.
(IHIIIIIIII WERELDNIEUWS Illlllllllll
Illlllllllll IN WEINIG WOORDEN IHIIIIIIII
HONGARIJE
De zoon van de rijksbestuurder van
Hongarije, Stefan von Horty, is als plaats
vervanger van zijn vader.
NED. OOST-INDIE.
Militaire autoriteiten in Ned.-Indië
zijn verontwaardigd over de geringe
en trage hulp van de V.S.
ENGELAND*
Te Londen zijn onlangs tijdens de
verduistering zes vrouwen vermoord.
Dr. William Temple is benoemd tot
aartsbisschop van Canterbury
ITALIË
Bij 'n stoutmoedige Duitsche lucht
aanval op een vliegveld in Oost-Cyre-
r.aica werden 15 machines vernield. Ook
gingen barakken en auto's in vlammen
op
DUITSCHLAND
De betrekkingen Turkije-Duitsch-
land worden in Berlijn „onveranderd
goed"' geoordeeld.
In een extra bericht werd Donder
dag bekend gemaakt, dat op de Atlant.
Oceaan weer 7 schepen, w.o. 2 tank
booten, tot zinken zijn gebracht, samen
52000 brt.
britsch-indie
De regeering van Birma heeft de
hoofdstad Rangoon verlaten.
Ook de laatste Britsche stellingen
voor Rangoon zijn doorbroken; de Ja
panners staan nu 25-40 km. van de stad.
Voor een deel hebben de Britten Ran
goon, dat ze toch al verloren achten, in
mand gestoken.
ARGENTINIË.
De Argentijnsche parachutespringer
Picasso is bij een demonstratie veronge
lukt. Hij raakte verward in de draden
van het zendapparaat, dat hij meegeno
men had om bij zijn val enkele woorden
IC kunnen zeggen.
De Argentijnsche r.k." bisschop van
Tucuman noemde het communisme de
wildste vijand van God en kerk.
JAPAN
Britten, die zitting hadden in de
Raad van Shanghai, zijn ontslagen.
Door de Japanners is 21 Febr. N.O.
van N. Guinea een Amerikaansch vlieg
tuigmoederschip tot zinken gebracht en
wel de Yorktown, in 1936 te water gela
ten, 20,000 brt., snelheid 34 knoopen,
plaats biedende voor 60 vliegtuigen;
icngte van het startdek 246 M„ breedte
33 M.
SOVJET-RUSLAND
In het tijdvak van 1 Jan.-20 Febr.
1942 waren de resultaten, door de Duit
sche troepen aan het oostfront geboekt:
56806 gevangenen; het aantal gedoode
bolsjewieken was een veelvoud van dat
getal;
960 pantserwagens;
1789 kanonnen;
8000 voertuigen van allerlei aard;
1189 vliegtuigen.
FRANKRIJK
In het proces tegen Daladier, Blum,
e a. te Riom zal niet voor Augustus von
nis worden gewezen.
Het Juli 1940 te Mers-el-Kebir be
schadigde Fransche slagschip Duinker
ken is, nadat het daar voorloopig her
steld was, op eigen kracht naar Toulon
gevaren.
Bij een ontploffing in de centrale
gasfabriek te Marseille kwamen 14 per
sonen om; 30 werden zwaar gewond. Een
c'tel van de stad zit zonder gas.
VEREENIGDE STATEN.
Sinds de oorlog begon zijn in de
Amerikaansche wateren al meer dan 45
tankschepen verloren gegaan.
Op de Philippijnen zal het onder
wijs in het Engelsch geleidelijk worden
algeschaft.
Nooit te voren hebben wij zoo wei
nig tijd gehad, waarin we zooveel moe
ten doen. Aldus Roosevelt in een radio
rede.
In twee golven hebben de Japan
ners boven Californiè gevlogen. Toen ze
boven Los Angelos verschenen, ontstond
een paniek in de stad.
illlllllllll ZOO SCHREEF... ||||||||||B
The Economist (Eng.): Misschien berei-
cen de V.S. zich op de overwinning voor.
Engeland zal de oorlog verliezen.
Illlllllllllllllll ZOO SPRAK..7 IIIIIIIIIIIIIIIIH
Okonioera, van het Japansche in
lichtingenbureau: Nu begint de oorlog
pas. Japan is vast besloten de oorlog in
honderden veldslagen te winnen.
Van Mook, lt. gouverneur-generaal:
Java zal zoo lang mogelijk verdedigd
worden, maar wanneer we alleen moeten
vechten, zou dat meer dan een nederlaag
voor Ned.-Indië alleen beteekenen.