S.S.
Texelsch dialect.
TEXELSCHE BOERDERIJEN.
Invaliditeitssteun voor Leden van het Ned. Arbeidsfront
B.
D.
DE VIJFDE LAMMERENMARKT.
Landbouw en Veeteelt.
Gemengd Nieuws
MET DUITSCHLAND VOOR
EEN NIEUW EUROPA.
BUITENLAND.
Wat doet het Arbeidsfront bij overlijden van een lid?
54e JAARGANG. No. 5661.
WOENSDAG 17 JUNI 1942.
TEXELSCHE COURANT
TOELATING LEERLINGEN
tot de openbare sphool voor u.l.o.
t<; Den Burg.
De Burgemeester van Texel, ter waar
neming van de taak van Burgemeester
en Wethouders dier gemeente, brengt ter
openbare kennis, dat tot de openbare
school voor u.l.o. te Den Burg nieuwe
leerlingen kunnen worden toegelaten,
mits zij de zesde klasse eener lagere
school met goed gevolg hebben doorloo-
pen.
De aanmelding dient te geschieden
door ouders of voogden persoonlijk vóór
1 Juli a.s. bij het hoofd der school voor
u.l.o., Den Burg, Koogerstraat 19.
De leermiddelen gorden door de Ge
meente verstrekt.
Texel, 15 Juni 1942.
De Burgemeester voornoemd,
RIJK DE VRIES
De Gemeente-secretaris, JONKER.
Wanneer de mensch Gods woord tot
een phrase maakt, moet de wereld
daaraan ten gronde gaan. (F. Ebner).
VOOR ONZE TUINBOUWERS.
De boerenleider van Noord-Holland
heeft een beschikking uitgevaardigd tot
bestrijding van het gevaar van kruisbe
stuiving bij het telen van groentenzaden
Een publicatie in dit nummer vermeldt
de bijzonderheden. Het doel van de her
ordening is te komen tot een geordende
teelt. Hieraan is reeds lange tijd behoef
te gevoeld. Van verschillende zijden zijn
er reeds pogingen 'in het werk gesteld
om tot dit doel te geraken. Nu men ech
ter nog nimmer tot een resultaat is ge
komen, heeft de boerenleider het initia
tief genomen om uit de impasse te gera
ken. De maatregelen, in de publicatie ge
noemd, zullen leiden tot het door allen
beoogde doel:
dal de zaden in dit gewest hun hooge
waarde zullen houden en waarschijnlijk
deze nog verhoogd wordt.
Dit zal in de toekomst noodig blijken
te zijn, om onze reputatie te handhaven'
en de afzet en vermeerderingswaarde
veilig te stellen. Ook voor een juiste
waardeering bij de prijsbepalende in
stanties zal dit noodzakehjk-zijn.
(Persdienst N.L.S.)
DE ZON.
Wo 17 Juni op 5,19; onder 22,02
Do. 18 Juni op 5,19; onder 22,03
Vr 19 Junj op 5,19; onder 22,03
Verduisteren: van zonsondergang tot
zonsopgang.
Auto's en rijwielen licht op; van zons
ondergang tot zonsopgang
DE MAAN.
Wo 17 Juni op 8.48; onder 0,10
Do. 18 Juni op 9,49; onder 0,40
Vr. 19 Juni op 10,53; onder 1,07
Eerste Kwartier: 21 Juni 22,44.
IIOOG WATER OP TEXELS REE.
Wo. 17 Juni 0,07 en 12,25
Do. 18 Juni 0,43 en 13,01
Vr. 19 Juni 1,21 en 13.41
Springtij 27 Juni.
10. VELDHEIM.
Hoeve Veldheim in polder het Noor
den is eigendom van de heer K. Breman;
hij boert er zelf. De plaats dagteekent
van 1900. Er hoort 16 H.A. land bij.
De naafn Veldheim komt ook elders in
het land wel als boerderijnaam voor; ook
als Veldzicht, Veldhorst, Veldhuis.
Het tweede lid van,het woord Veld
heim beteékent „woonplaats, erf, huis";
datzelfde „heim" (heem, hem) vinden we
in Sassenheim, Heemstede, Hillegom,
Arnhem, Lochem, enz. Overigens spreekt
de naam Veldheim voor zichzelf.
Roemenië strijdt mee.
Stafbesprekingen met koning Michael
In zijn specialen trein bespreekt de
Koning met Generaal Antonescu het
verloop van de operaties aan het
Oostfront.
(V.PB.-Eur.-Bildmatr.dienst-P_K.
Hübmann-m.)
Leden van het N.A.F., die ingevolge
leeftijd of invaliditeit blijvend voor het
werk ongeschikt zijn en niet meer in
dienstbetrekking werkzaam zijn, kun
nen een invaliditeitsondersteuning krij
gen van f 7,20 tot f 40 per maand. Voor
zoover deze' ^aanspraak wordt gemaakt
door leden, die voorheen waren aange
sloten bij vakvereemgingen en bonden,
die in dé tijd, voorafgaande aan 1 Mei
1942 geen reglementaire ouderdoms- en
invaliditeitsondersteuning kenden, ont
staat het recht eerst na 1 October 1947.
Voorwaarde is, dat tenminste 1040 wé-
kelijksche bijdragen moeten zijn betaald
op de dag van de indiening van het ver
zoek om ondersteunihg en dat het lid
maatschap, sedert 1 Mei 1942 ononder
broken heeft bestaan.
Hier is sprake van een belangrijke
steun. Réeds na een lidmaatschap van
vijf en dertig jaar, een periode", die ge
rekend naar de totale duur waarover de
arbeider werkt, niet lang te noemen is,
is de maximale uitkeering bereikt. Zelfs
in de laagste klasse 4oeteekent dit een
maandelijksch inkomen~of, wat in de
meeste gevallen wel zoo zal zijn, een
inkomenvermeerdering van f 12 per
maand Hierdoor wordt de gemeen
schapsgedachte, die leeft in het N.A.F.,
gediend. Bovendien wordt het verant
woordelijkheidsgevoel van de individu-
eele werkers jegens hun gezin en de ge
meenschap versterkt.
De leden van het NAF ontleenen het
recht op deze uitkeeringen niet alleen
aan de betaalde contributies, doch boven
al aan het feit, dat zij deel uitmaken van
een werkgemeenschap, waarbinnen allen
door de leniging van elkanders nooden,
hebben te zorgen. Iedere werker onder
schrijft deze gedachte en behoort daarom
lid te zijn van het Nederlandsche Ar
beidsfront.
(Vervolg).
de bczaanskoöt anhale (fig), de buik
riem aanhalen;
breêmes, (2e lettergreep toonlooze e),
flink gebouwde vrou^
voor dag, voor dauw, voor dag en
dauw; wordt ook aangetroffen bij Spie-
ghel („Voor dagh voor douw");
dangele, slenteren,- kuieren; beuzelen;
ook in Groningen en Rotterdam wel ge
hoord; ook in Vlaanderen; Eng. ,,to
dangle";
démies, straks (toekomstig); samen-
Lekking van*daar-mee-'s (wordt bedoeld
dat iets pas is gebeurd, dan zegt men
sopassies", d.i. zoo pas, zoo even); in
het Zaansch: ,,demée; Utrecht: „temee",
W.-Fr „temee" en deemies";
wot 'n del hep dót meike, wat een ver-
bedding, drukte.
déli, diligence (verouderd);
délik, goed braaf, vroom (alleen bij
Dekker.)
'n naam deurskrabe(-skrapc), door
schrappen; W.-Fr. „deurskrape";
diezak, zijzak (van een vrouw); in W -
Fr.: broekzak van een mail. Dijzak9 De
verklaring „diefzak" (Boekenoogen) is
wel wat gewaagd.
VOOR WEERBAAR VOLK.
Steeds weer zien wij, hoe op
bouwende arbeid voor ons volk,
wordt verstoord door onderaardsch
gewroet van geheime machten De
SS. speprt elke ondermijnende ar
beid op en roeit de wróeters uit.
Strijdt mede/ tegen de geheime
organisaties der vrijmetselaren.
Treedt in de rijen der Nederland
sche S.S. (8)
DISTRIBUTIE
NIEUWE ROOKKAARTEN.
Bij de a.s. uitreiking van rookkaarten
is omwisseling tegen snoepkaarten nog
niet mogelijk. Dit kan pas gebeuren bij
de uitreiking van voedingsmiddelenkaar-
ten voor de perifltie 5 Sept.-3 Oct.
BRANDSTOF KOOKDOELEINDEN.
Voor het tijdvak 15 Juni-30 April geeft
bon 02 KF van de-kaart kookdoeleinden
DZ recht op een eenheid vaste brandstof
(geen anthraciet of fabrieksturf).
Nieuwe bon wordt 1 Aug. aangewezen.
PETROLEUM.
Voor het tijdj/ak 14 Juni-22 Aug. geeft
bon 01 van kaart kookdoeleinden EA
recht op 2 L. petroleum.
De jaren 1933 en 1939 uitgezonderd,
hebben we sinds 1930 op de vijfde markt
rog nooit zooveel lammeren aangevoerd
gezien. Er waren er meer dan 3200! En
toch is het een goede markt geweest. Er
zat na 12 uur wel niet zooveel gang meer
in, maar de prijzen waren behoorlijk, het
verschil met die. -van vorige week zal
beslist niet noemenswaard zijn. Op enke
le hokken na werd alles verkocht.
Reeds om 9 uur waren lammeren van
eigenaar verwisseld en om tien uur za
gen we al twintig gemerkte partijen.
Zóó vlug was het de vorige markten op
geen stukken na gegaan, tenminste.
in den beginne niet De reactie was raak
en om twaalf uur zat de zaak zoo vast
vooral met de rammen was het toen ho
peloos dat het voor vele een heele
toer werd met de kooplieden tot een ac-
coord te komen. Wat waren er een koop
lieden! Opvallend veel. Dat deze groote
vraag zijn uitwerking niet heeft gemist,
is zeker en dan niet te vergeten hel
weer! 't Heeft Zaterdag lekker geregend,
vooral in de vroegte en Maandag ston
den de zonovergoten weilanden er prach
tig bij. Eindelijk!
De kwaliteit liep weer sterk uiteen, de
prijs schommelde van de f 13 tot de f30,
een reuze-zwaai, dus! De meeste dieren
brachten een negentien gulden op. Dooi
de heer Cor Breman, Veldheim, werd een
hok ooien voor f 30 aan de man gebracht.
De heer E. Dz. Govers kocht van de
heet IJ, Lap enkele fokcontrolelamme-
ren tegen de respectabele som van f 32,-
De markt zakte zooals gezegd na
een paar uur geducht in; de meeste koop
lui hadden hun portie te pakken en on
fortuinlijk de boer, die dan nog niet los
is! Zoo kun je nogal eens een cent ver
markten. Een achttal ooien, dat een
Stambooncn worden in Zeeland meer
geteeld dan in alle andere provinciën te
zamen.
Voorzorg, zindelijkheid en zorgvuldig
heid voorkomen bij jonge dieren heel
wat ziekten en afwijkingen.
Konijnenhokken. Gratis bouwteekenin-
gen aan te vragen bij Rijksvoorlichtings
dienst Pluimveeteelt te Beekbergen.
Geiten, beweert, men wel, lijden nooit
aan tbc Maar dit is een sprookje (Land--
stand).
Vogelvraat. 'Behandeling van het zaai
zaad met Morkit is afdoende tegen vo
gelvraat. (Boerderij).
Mais. Elke verbouwer van korrelmais
mag de opbrengst van 10 are voor zich
houden.
koopman eerst graag voor f 28 wilde op
schrijven, ging tegen half eeh voor-
f 27,50 onder merkershanden.
Met de rammen was het weer hope
loos. Lagen ze op de eerste markt een
riks beneden de ooien, eergisteren brach
ten ze wel acht gulden minder op dan
de vrouwelijke exemplaren (het fok-
matemal). Hier komt nog bij, dat de
boeren ten aanzien van hun ooien veel
zekerder staan. Want die brengen over 'n
paar maanden ook hun geld nog wel op.
Wat de rammenprijs aangaat, is men pes
simistisch gestemd.
Hier hebt u nog een kort overzicht van
het verloop der vijfde markten geduren
de de laatste tien jaar;
Jaar
aanvoer
prijzen
1942
3212
13,00-30,00
1941
1800
22,00-31,50
1940
1500
6,50- 9,75
1939-
4360
4,00- 6,50
1938
2780
8,50-13,00
1937
2787
12,00-14,00
1936
2583
6,00- 7,50
1935
2412
4,50- 6,50
1934
2800
6,50-10,00
1933
3472
3,50- 5,50
1932
3172
6,00-12,00
1931
2927
18,00-23,00
In 1941, toen
er maar
1800 werden
aangeboden, was het leeuwendeel (hpn-
derden stuks) reeds Zaterdags tevoren
op de boerderij verkocht! Dat zat 'm in
de plotselinge opleving in Leiden. Toen
reisden verscheidene kooplieden direct
naar Texel. De boeren kregen een gulden
meer pn waren blij De kooplieden niet
minder, want op de Maandag d. a. v.
moesten ze 34 gulden meer neertellen.
Dat levert Texel duiten op, zoo'n concur
rentie! J.
TBC komt bij geiten minder voor dan
bij koeien. De bestrijding moet, net als
die bij de koeien, landelijk ter hand wor
den genomen. (Landstand).
Ruilverkaveling is een algemeen be
lang; dat daarbij het landschapsschoon
-wordt ontzien, is óók een algemeen be
lang.
Roekenkolonies komen het meest voor,
waar vruchbaar bouwland, weiland en
bosch in afwisseling voorkomen. De eer
ste twee zijn hun voedselterreinen, het
laatste is hun broed- en slaapgebied.
Sport voor de boer. Volgens de heer
Lotsjfas voetballen de eenige sport voor
de boer. Maar hij heeft er zeker nooit
van gehoord, dat er ook boeren zijn, die
zwemmen, schaatsenrijden, kolven, paard
rijden. Ons land telt eenige honderden
landelijke rijvereenigingen. (Slob in ,,De
Landstand.")
Anna-Paulowna. Burgemeester Mijn-
lieff werd dijkgraaf van de A.P.-polder.
Ds. Riemers, geb te Den Helder, pro
moveerde te Amsterdam tot doctor in de
theologie.
Een welverzorgde propoganda-film
werd van het bedrijf der Ned. Omroep
vervaardigd Ze zal in alle bioscopen
draaien -
Tegen de 25-j. ,stucadoor N. te Rotter
dam, die bonnen vervalschte (hij maakte
van broodbon 5 bon 8) is een half jaar
gevorderd.
Bankier A. F. J. te Amsterdam ver
kocht een partij cognac voor f 16 per fl.
Hij kreeg f 200 boete. De drank is ver
beurd verklaard.
Adriaan v. d. Horst, bekend tooneel-
kunstenaar te Amsterdam, is Zondag
avond aan de gevolgen eener hartaan-
doening overleden. Hij werd 19 Juli 1868
te Dordrecht geboren.
48 jongens en meisjes .gingen te Den
Helder op- de bon wegens deelname aan
een geheime danspartij in de voormalige
Luthersche kerk in de Molenstraat. Het
heele stel werd naar het Hoofdbureau
van politie gebracht.
Trouw aan de leider. Het aantal func
tionarissen der NSB, dat a.s. Zaterdag
te Utrecht de eed van trouw aan de lei
der zal afleggen, is inmiddels tot bijna
3000 verhoogd. Het belooft een uitermate
indrukwekende en grootsche manifesta
tie te zijn.
WAT ARBEID BETEEKENT.
De Duitsche arbeidskracht, dat is ons
goud en dat is ons kapitaal en met dit
goud overwin ik iedere andere macht ter
wereld. (HitJ^r).
WEET DIT WEL
Wat we vandaag in NederlSnd
beleven is niet de nationaal-sopia-
listische staat in wording, maar de
verbitterde, gewapende afrekening
van hen, die die staat willen gaan
bouwen, met »de reactie, die om
meestal hoogst zelfzuchtige bedoe
lingen hem, die staat van morgen,
de geboorte niet gunt.
Het is een uiterst goedkoope
methode van alle tegenstanders
onder wie de onaangename men-
schen een zoo luidruchtige plaats
innemen nu maar ach en wee
te roepen over de tijdelijke gevol
gen van deze gewapende afreke
ning en het te doen voorkomen, als
of het de gevolgen van het natio-
naal-socialisme zouden zijn.
Engeland, het reactionaire Enge
land, hèeft aan het voor een ideaal
zich inzettend Duitschland deze
oorlog verklaard. M. B.
WERELDNIEUWS
llllllllllll IN WEINIG WOORDEN
EGYPTE
Bij Tobroek is door snelle eenheden
van de- As een Britsche torpedojager tot
zinken gebracht.
HONGARIJE
De Hongaarsche minister Kallay
spoorde het volk tot de grootst mogelijke
krachtsinspanning aan. Moskou moet
vernietigd worden.
DUITSCHLAND
In een extra bericht meldde de Duit
sche weermacht 13 Juni het aan de Ame-
rik. kust tot zinken brengen van 27 sche
pen, samen 149,200 ton, en een torpedo
jager. Dat maakt met de successen van
10 en 12 Juni in totaal in de laatste zes
dagen 40 schepen met 212,000 ton en een
torpedojager.
ITALIË
Nu Italië twee jaar in de oorlog is,
is het sterker dan ooit.
't Italiaansche Hoofdkwartier meld
de 15 Juni het tot zinken brengen in
de Middell. Zee bij een aanval op een
convooi van twee kruisers, een tor
pedojager en vier andere schepen. Een
slagschip, een vliegkampschip, twee krui
sers, een torpedojager en vier andere
schepen werden beschadigd. 15 vliegtui
gen werden neergehaald. 20 Ital. vlieg
tuigen keerden niet terug.
De V.S. en Engeland verliezen terrein.
Beslissende gevolgen van de zware
Amerikaansche nederlagen in de Stille
Zuidzee zijn:
le. De Amerikanen zijn evenals voor
heen niet in staat om invloed te oefenen
op het resultaat der gebeurtenissen op
het Oost-Aziatische oorlogstooneel.
2e. De Amerikanen zijn niet meer in
staat om Tsjiang Kai-sjek op doeltref
fende wijze hulp te verleenen of hem ook
slechts oorlogsmateriaal te doen toeko
men.
3e De heerschappij ter aee der Vereen.
Staten op -de Stille Oceaan is gebroken.
4. De Japansche vloot en de lucht
macht der marine hebben, naar de jong
ste aanvallen op lange afstand op Dutch
Harbour. Diego Suarëz en Sydney bewij
zen, het initiatief in handen.
5e De Amerikaansche verdedigings-
strijdkrachtcn in het gebied van de Stil
le Zuidzee zijn vrijwel lamgelegd.
6e Het Amerikaansch-Britsche presti
ge in Oost-Azië en Achter-Indië heeft 'n
beslissende knak gekregen.
WAT NIET GEDULD WORDT.
Hei nationaal-socialisme duldt geen
verwaarloozing of hoorigheid, geen ver-
waarloozing van de bodem en geen sla
vernij van volksdeelen, niet in de stad
en met op het platteland. (Mussert).
De zorg van het Nederlandsphe Ar
beidsfront strekt zich bij het overlijden
van een lid ook uit tot de nabestaanden.
In de eerste plaats tot de echtgenoote en
minderjarige kinderen. Deze kunnen na
melijk aanspraak maken op een overlij
densuitkeering en een begrafenisuitkee-
ring, en wel in de volgende gevallen:
Een overlijdensuitkeering komt toe
aan de wettige echtgenoote van een over
ledene, die tenminste drie jaar lid is ge
weest van het N.A.F. en bij toetreding de
leeftijd van 56 jaar nog niet had bereikt.
Was de overledene voor de oprichting
van het NAF lid van een vakvereeniging
of een organisatie, waaraan voor de le
den eveneens een overlijdensuitkeering
verbonden was, dan bestaat evenzeer
recht op uitkeering wanneer de toetre
ding tot die vereeniging of organisatie
voor het 56e jaar heeft plaats gevonden.
Een begrafenisuitkeering wordt boven
deze overlijdensuitkeering eveneens aan
de echtgenoote en minderjarige kinderen
toegekend, na een lidmaatschap van vijf
jaar. -
N#a een 12-jarig lidmaatschap bedraagt
Rocken zijn de grootste vijanden van
eieren en broedsels van kieviten. Wie
roeken bestrijdt, beschermt kieviten
Goede oud-leerlingen- van landbouw
scholen en -cursussen vormen de beste
schakel tusschen landbouwwetenschap en
practijk. (Boerderij).
Vogclschade. Naar schatting broeden
per jaar één millioen paar huismusschen
in Nederland, 600,000 paren vinken en
40,000 paren roeken.
Veel onkruid kan men vernietigen
door per jiectare 250-300 kg. kalkstikstof
uit "te zaaien of 800-1000 kg. fijngemalen
kaïniet, beide, als het gewas nog nat van
de dauw is.
Aardappelrooien. „Alleen zij, die hier
aan meehelpen, moesten aardappelen mo
gen opslaan". Dit dient door de betref
fende instanties te worden overwogen.
(Ter Haar in „De Landstand").
elk van de uitkeeringen f 50, zoodat dan
in totaal een bedrag van f 100 wordt uit
gekeerd. Dit bedrag is slechts afhanke
lijk van het aantal betaalde bijdragen* en
niet van de klasse waarin deze bijdragen
werden gedaan.
De begrafenisuitkeering kan ook wor
den verleend aan hem, die aantoont de
begrafenis van het overleden lid uit ei
gen middelen te hebben betaald. Als aan
vulling op de bestaande uitkeeringen uit
de wettelijke ongevallenverzekering en
de ziekenfondsverzekering, benevens die,
welke wellicht uit particuliere fondsen
verkregen worden, beteekenen deze
overlijdens- en begrafenisuitkeeringen 'si
aanmerkelijke verlichting van zorgen
van de weduwe en de weezen van een
overleden lid. De geldelijke zorgen, die
op het gezin drukken, worden mede door
deze ondersteuning voor een deel weg
genomen.
Iedere werker, die het belang van zijn
gezin inziet, is dus ook op grond van deze
aan het lidmaatschap verbonden voor
deden, lid van het Nederlandsche Ar
beidsfront. (Persdienst N.A.F.)
Tegen vogelschade. Zou het niet moge
lijk zijn het volgend jaar de zaaizaden te
leveren met vóórbehandeling tegen vo
gelschade? (Boerderij).
Kraaien. De gemeentepolitie te Assen
heeft een razzia gehouden onder ae in
het Asser bosch nestelende kraaien en
daarvan de eerste dag zoo'n 500 gedood;
de magen der dieren bleken grootendeels
met graankorrels gevuld.
Ruitersport. Goed opgezette landelijke
rijvereenigingen stichten veel nut. Ze
brengen de meest geëigende sport op het
platteland en ze leeren de jonge boer het
paard beter kennen en waardeeren.
(Boerderij).
Houdt de distcis uit liet weiland; af
maaien is goed, uitsteken is beter en uit
trekken vormt naast het doodbijten
met chemische middelen het beste be
strijdingsmiddel
