S.S.
Texefsch dialect.
E
Koningin en uitgeweken regeering van Londen
naar Amerika.
De Opgraving in de
Sommeltjesberg 2
TEXELSCHE BOERDERIJEN.
w ;oe,si i
Inlandsche
Scheerwol.
MET DUITSCiïüiMfi'^ÖOR
EEN NIEUWEURttPA.
BUITEN LMJ).
-'■rasife val,Viïk'"«èr^at,Mafroè sua de
56e JAARGANG. No. 5666.
ZATERDAG 4 JULI-1942.
»- inj? v
JI3VWTJO
p.iurln
fi02T?OH
:lniM ".L.o rh23*il7
i9b rn
Ontgoocheling en verbijstering in West-Indië over deze „zetelverplaat
sing". Wat behelst Britsch-bolsjewistische overeenkomst in zake het
moederland Nederland?
AMERIKAANS CH «MILITAIR
BEVEL IN WEST-INDIE.
Sinds eenige tijd zijn in diverse buiten-
landsche bladen geruchten in omloop
over een vertrek der voormalige Konin
gin Wilhelmina naar Canada. Deze zijn
thans officieel bevestigd in* die zin, dat
de voormalige Koningin inderdaad in
Ottawa aangekomen is en daar bij haar
dochter intrek genomen heeft. Het zou
in haar voornemen liggen, vervolgens
naar Washington te reizen om Roosevelt
een bezoek te brengen.
Thans wordt officieel uit Londen ge
meld, d^t ook een deel der Nederland-
sche emigrantenregeering de wijk naar
Amerika heeft genomen. Het eerst werd
dit bericht verbreid vanuit Curasao, waar
het een niet geringe verbazing, veront-
ïusting en tenslotte verbittering gewekt
heeft.
Reeds het feit, dat de voormalige Ko
ningin en leden van haar laatste regee
ring in het moederland wèl tot een ver
blijf in Londen 'n toevlucht namen en.er
niet de voorkeur aan gegeven hadden,
zich naar een der overzeesche gebieden
te begeven, ontlokte destijds aan de W.-
Indische pers wrevelige commentaren.
Tusschen bittere opmerkiftgen lieten
diverse West-Indische bladen destijds
evenwel toch nog in hun commentaren
de hoop doorschemeren, dat indien mis
schien een directe overkomst uit bijzon
dere politieke overwegingen niet moge
lijk was, zulk een komst dan toch zeker
op zeker tijdstip kon worden tegemoet
gezien. Toen daarop Amerikaansche en
Engèlsche troepen en hun officieren het
commando van de aldaar gestationeerde
Nederlandsche troepenonderdeelen over
namen, maakte deze laatste hoop voor 'n
met geringe verbijstering plaats.
De jongste berichten over het uitwij-
Wat er te voorschijn kwam.
Na dit voorafgaande berigt zal ik nu
vervolgens melden, wat men in deezen
heuvel ontdekt heeft; da&r men toevallig
toe gekomen is.
De knegt, naamlijk van Symon de
Breeker, spitte op den 20sten November
des jaars 1777 op het land van deezen
boer met het oogmerk om den dus lang
onaangeroerden grond van dien heuvel
over het weiland te spreiden. Naauwe-
lijks tot anderhalve voet onder de opper
vlakte van den top of kruin gekomen
zijnde, vond hij reeds een metaalen ke
tel met een dekzel geslooten. Bij het
openen van dezelve stoof er asch uit; en-
op de verdere naspooring ontdekte men
ei verscheiden bijzondere stukken in,
vermengd met houtskool en iets als uit
gebrande steen of puymsteen. De daar
vermengde stukken waren als volgt;
Twee bitten van paarden; een zoge
naamd poortbit en een ander met eene
kinketting; twee spooren, eene handbijl;
eene zogenaamde noordsbijl; een dissel;
het ijzer van eene werpspiets; een mes;
eene ketting van een zonderling maakzel,
aan drie ooren te hegten; en van boven
met een scherpen haak voorzien om de
zelve ergens aan te hangen (bij voor
beeld aan een overhangende tak van een
boom of iets dergelijks) en een wet-
s1 eentje om de fijne snee aan het staal
te geven. Hierbij bevonden zig ook nog
eenige verciersels van metaal, waaronder
een paari gespen, die naar mijne gissing
tot een paardentuyg behoort zullen heb
ben. De vreemste stukken waren twee
metaalen lepels, zo wel gebleeven, dat ze,
door de boerin- geschuurd zijnde, als
nieuw scheenen. De eene lepel was vol
kleine gaatjes, daar niet meer dan de
punt eener .spelde dodV kon, en beide
slooten zij zo net in een, dat men de
steelen op elkander passende, gedagt zou
de hebben, dat het maar één lepel was:
onder op de steelen stond AdraxivusiF.
(Wordt vervolgd.)
DE ZON.
Za. 4 Juli op 5,25; onder 22,03
Zo 5 Juli op 5,26; onder 22,02
Ma. 6 Juli op 5,27; onder 22,02
Di. 7 Juli op 5,28; onder 22,01
DE MAAN.
Za. 4 Juli op .0,57; onder 11,39
Zo. 5 Juli op 1,21; onder 12,50
Ma. 6 Juli op 1,40; onder 13,59
Di. 7 Juli op 1,45; onder 15,05
Nieuwe Maan; 13 Juli 14,03.
ken der voormalige Koningin naar Cana
da en het overbrengen van een deel der
emigrantenregeering naar Amerika, heeft
nog in veel sterker mate opzien éebaard.
De teleurstelling en ontgoocheling heb
ben een dieptepunt bereikt. Zoowel in
Curagao als in Nederlandsche handels
kringen in Londen ziet men in deze
vlucht en hernieuwde „zetelverplaatsing'
eeh directe aanwijzing, dat bij het jong
ste Engelsch-Sovjet-Russische verdrag
ook ten aanzien van de toekomstige sta
tus van het moederland vergaande af
spraken gemaakt zijn. Men neemt aan,
dat dit verdrag tevens inhoudt, dat Sov
jet-Rusland bij een overwinning der Ge
allieerden naast volledige vrije hand in.
Oost-, Noord- en Midden- en Zuid-Oost-
Europa een gelijke zeggenschap in Ne
derland zal krijgen. Wat men onder zulk
een zeggenschap verstaat, blijkt duidelijk
uit de veelzeggende commentaren, die
men daarover onder verwijzing naar het
Sovjetoptreden in Iran en de Baltische
staten ten beste geeft.
Dat de Nederlandsche emigrantenre
geering derhalve zijn zetel naar Amerika
verplaatst, zoo constateert men voorts
niet zonder bitterheid, zou in zooverre
juist zijn, omdat de Nederlandsche "bezit
tingen in het Westelijke halfrond de
eenig overgebleven gebieden zijn, waar
over zich de^e emigrantenregeering nog
zorgen kan maken. Zonder twijfel is New
York de juiste plaats, van waaruit men
die zorgen het best overzien kan. In hoe
verre echter ook een „zetel" in New York
nog nut heeft, wordt hierbij ten slotte"
opgemerkt, kan afgeleid worden uit in de
jongste tijd uitgevaardigde Amerikaan
sche militaire bevelen die reeds thans
allerwegen in de West-Indische gebieden
doorslaggevend zijn.
EEN EEREZAAK.
Het is voor iedere boer een eerezaak,
zich en de zijnen'op te heffen uit de poel
der vernedering, waarin hij door een
vorig stelsel weid gedompeld. Wie nu
aan de kant blijft staan, om welke reden
dan ook, zal later ervaren, dat hij heeft
misgezien. (Comello).
EEN GEZONDE ORDENING.
Een gezonde ordening der volken ver-
eischt, dat de boer van ieder land voor
alle dingen een redelijk bestaan vezekerd
wordt en dat, als het mqet, elk gezond
volk voor zichzelf het nooaigste winnen
kan op eigen grond.
(D. v, d. Bospoort).
DE VEELEVÈRING.
De ordening in iedere buurt moet m i.
ausdanig zijn, dat" ter plaatse kan worden
uitgemaakt wat wel en wat niet inzake
de veelevering kan geschieden. Wanneer
nu de organisatie van de Landstand in
de buurt goed -is en ieder wil daartoe
medewerken, dan wordt voldaan aan
hetgeen in déze wordt geëischt.
(Dr F E Posthuma.)
cereguster, eergisteren;
eese, azen, sterk naar iets verlangen;
op iets belust zijn;
èfkes, eventjes; ook: effe, effetjes, ef-
fies;
cfies-dage, 'n paar dagen geleden ;vgl.:
flussies dage, Over een paar dagen;
eide, eggen;
hce het 't end in de bek, hij kan niet
meer, hij is aan 't eind van zijn krachten,
ende make,-de boel breken;
engeltje, lieveheersbeestje;
ente(r)ling, eenjarig schaap; ook elders
in N.-Holl.; „enterling is afgeleid van
„enter" en dit van „eenwinter";
13. HOEVE -- J. VAN GRONINGEN
(eigenaar), gelegen in de Prins Hendrik-
polder. Ze beslaat een oppervlakte van
17 H A. Wanneer de boerderij wer-d ge
sticht, is ons niet bekend. Ze draagt geen
eigen naam.
14. MARTHA IIOEYE (Eierland).
Deze boerderij, waarbij 22,40 h.a.
land behoort, is in gebruik bij de eige
naar, de hee'r A. Garritsen. Ze werd ge
bouwd in 1914 en genoemd naar de moe
der van de heer Garritsen. „Martha"-
hoeve omvat de helft van de landerijen
van „Vianen" (sedert 1914).
IEDER WERK STELT ZIJN PERK.
Zet één stap tegelijk, zon der ijlen of jachten,
Want van haastige spoed i& geen heil te verwachten.
Leg één steen tegelijkleg hem recht en secuur,
Tot uw vlijt wordt beloond door een stevige muur.
Doe één ding tegelijk en mei al uwe macht.
Wie teveel onderneemt die versnippert zijn kracht!
Leef één dag tegelijk; grijp het levende heden;
leder uur trouw gebruikt, doet het jaar goed besteden.
Ds. DE IANG.
T7.IA ZZITJ
?a ,.H
giuS rvH
,011 brmsteoO ,'A.Vl
lAy
j rioCI I /I 7/
-o 1 nobioo''-
li.g ,7/ ob
.0 ,i i fc'ii/S
.cSlJ
9H ,.W .8 t
,1' 1 giudroIsB v
90 ,.X .1 ;0ö,ï: 1
KEURING EN HERKEURING >b
VAN MATEN EN,«»W1C»ÏF.N..
De Bbrgemeester vamTexfèkpia&kf be
kend- mc;
dat dit jaar voor de herkeuring vari
maten en gewichten zitting zal worden
gehouden: te Den Burg in Texelsch Mu
seum aan de Nieuwstraat
Voor Den Burg op Dinsdag 7 Juli van
9,3012 en 13,3016,30 uur en op
Woensdag 8 Juli van 912 en 13,$0
16,30 uur. x
Voor Den Hoorn op Donderdag 9 Juli
van 912 uur.
Voor De Koog op Donderdag 9 Juli van
13,3015 uur.
Te Oosterend in de voormalige o.l.
school: voor Oosterend op Maandag 13
Juli van 10,3012,30 uur.
Voor Oost op Maandag 13 Juli van
13,30—14,30 uur.
Voor De Waal op Maandag 13 Juli van
14,30—15,30 uur.
Te De Cocksdorp in de o.l^chool voor
De Cocksdorp op Dinsdag 14 Juli van
10—12 en 13—15,30 uur.
Te Oudeschild in de o.l. school voor
Oudeschild op Woensdag 15 Juli van 9,30
12 en 1316 uur en op Donderdag 16
Juli van 912 uur.
Aan belanghebbenden wordt in herin
nering gebracht:
lo. dat de maten, en gewichten schoon,
ar oog en roestvyj moeten worden aange
boden om onderzocht te kunnen worden;
dat ijzeren maten van binnen en van bui
ten geverfd moeten zijn, koperen ge-
.wichten afgewasschen en ook de gaten
gereinigd. IJzeren g'ewichten mogen niet
gepotlood zijn, doch moeten roestvrij zijn
gemaakt en daarna ingewreven met ge
kookte lijnolie;
2o. dat de maten en géwichten vóór 1
October 1943 gestempeld moeten zijn
met de letter p en dat er, bij verzuim of
verhindering om van de zitting gebruik
te maken, nog gelegenheid bestaat ma
len en gewichten te laten hei-keuren aan
het ijkkantoor te Amsterdam, eiken
werkdag, uitgezonderd Zaterdag, van
9,30—15,30 uur;
3o. dat de maten en gewichten, welke
worden gestempeld met het afkeurings-
msa'k driehoek, met in winkels enz. mo
gen teruggebracht worden;
4o. dat ten bate van 's rijks schatkist
betaald moet worden voor het onderzoek
van maten en gewichten (keurloon) en
voor justeeren van gewichten (justeer-
loon);
5o. dat de milligram-gewichten niet op
de herkeuringszitting maar alleen aan 't
ijkkantoor herkeurd kunnen worden. (De
gezegelde envelop, afgegeven bij de vori
ge verificatie, moet met de gewichten
franco per post worden opgezonden, daar
de gewichten anders aan de eischen, ge
steld voor de nieuwe, moeten voldoen,
terwijl een postbewijs tot een bedrag,
overeenkomende met de ~som van 10 et
voor elk gewicht, moet zijn ingesloten.
Dit bedrag kan ook op postrekening nr.
^52299. van ijkkantoor Amsterdam te vo
ren worden gestort).
Texel,. 30 Juni 1942.
De Burgemeester voornoemd,
RIJK DE VRIES.
De Gemeente-Secretaris. JONKER.
IIOOG WATER OP TEXELS REE.
Za 4 Juli 2,23 en 14,48
Zo. 5 Juli 3,14 en 15,40
Ma. 6 Juli 4,67 en 16,36
Di. 7 Juli 5,07 en 17,41
Springtij 13 en 28 Juli.
OVER OPVOEDING
OPNAME VAN JONGENS EN
MEISJESIN DE „REICHSSCHULEN".
In de door de Rijkscommissaris opge
richte „Reichsschulen" worden begaafde
Duilsche en Nederlandsche jongens en
meisjes van 10 en 11 jaar opgenomen,
meisjes bovendien tusschen 12 en 13 jaar.
De 10- en lLjarige jongens en meisjes
kunnen zoowel van de Duitsche Volks-,
Haupt- en de laagste klasse van de Ober-
schulen, alsook van de Nederlandsche
scholen naar de „Reichsschulen" over
gaan De 12- en 13-jarige meisjes moeten
leerlingen zijn van een Duitsche Ober-
schule of van een Nederlandsche instel
ling voor middelbaar of voorbereidend
hooger bnd^rwijs.
De scholen zijn internaten met Duit
sche en Nederlandsche onderwijzers en
onderwijzeressen (voor meisjes). De op
leiding van de jongens en meisjes duurt
lot het achttiende jaar. Het diploma
geeft recht op het voortzetten van de
studie aan 'n universiteit. Het geeft de
zelfde rechten als het diploma van een
H.B.S. of een Duitsche Oberschule.
De opvoedingskosten (met inbegrip
'van het schoolgeld) zijn laag. Het wordt
berekend naar het inkomen van de ou
ders Kostelooze plaatsen staan in een
voldoend aantal ter beschikking. Alleen
de aanleg van de jongens en meisjes is
voor het opnemen "beslissend.
Aanvragen voor «inschrijving moeten
schriftelijk gericht worden tot dr. Kern-
per, Oostduinlaan 2 (telefoon 116390),
Den Haag. Deze aanvragen moeten ver
gezeld gaan van; 1 foto, het laatste rap
port en opgaven over de tot dusver ge
noten schoolopleiding.
De aanmeldingstermijn staat open tot
10 Juli 1942.
"WfE+'TfeGEN TÉ HOUDEN: '"h"
•I9D-!U9qg f!9jl i1
Ü3qZ
Er zijn menschen, die de eb boven do
[.vlOfed iverkiezen. Men houdt! iméf zich e
htegeoL' te iyerklqrén de vloed edhter nie
tegen. Zoo ook met de nieuwe tijtl
Wie niet ziet, dat zich op het oogenlplil
"vereldreyolutie voltrekt, .is wej
.blirjcfh^id geslagen. .(Mussert).
io5ï
VOOR WEERBAAR VOLK.
Het is ongetwijfeld menschelijk
zofg te dragen voor zieken en.ge-
brekkigen. Deze zorg is staatszaak.
De opgave der SS is: wat sterk is
nog sterker en wat gezond is nog
gezonder te maken. Strijdt mede
voor een sterk en gezond volk.
Treedt in de rijen der Neder
landsche S.S.
Inleveren bonnen winkeliers. Winke-
aienen op de voor hen bestemde dagen
in te leveren vóór 's morgens 12 uur:
Voor brood: 33, beschuitbon 33 en gel
dige bloembonnen, ook nieuwe bonnen
van brood en beschuit.
Voor gebak: zié brood.
Voor boter: alle bonnen 32 boterkaart
en nog 9 van 31.
Voor margarine: alle bonnen 32 yet-
kaart en nog 9 van 31.
Voor kaas; de bonnen 322 t.m. 326.
Voor melk: de'bonnen 31 t.m. 34.
Voor zeep: zie publicatie.
Voor vleesch: alle bonnen 33 en nog
99 en V* van 32.
Voor vleesch waren alle bonnen 33 en
rog 9 en 3Ai van 32.
Voor aardappelen, op Vrijdag alle
bonnen 33; op Dinsdag alle bonnen 32.
Voortaan dienen de aardappelbonnen
ingeleverd te worden in de eerste week
na afloop der geldigheidsduur. De bon
nen 33 dienen dus Vrijdag a.s. alle te
worden ingeleverd. Restanten ten hoog
ste 9 stuks van deze bon kunnen geplakt
worden bij de bonnen van de daarop
volgende week.
Voor cigaretten: alle bonnen R 3 „ta
bak", minstens 5 bonnen, op afzonder
lijk bewijs MD 201a; alle bonnen 9 „ciga
retten", minstens 10, op afzonderlijk be
wijs.
Voor tabak; valle bonnen 41 en 42 en
hoogstens 9 nieuwe bonnen.
Bakkers, die hun oven met turf stoken,
dienen zich op Maandag a.s. bij de
Distributiedienst te Texel te vervoegen
met hun identiteitskaart voor brandstof
fen.
Zccpbonnen 300 en bon K inleveren
met afz ontvangstbewijs. De zeepbon-
nen 221, 228, 272, 293 en de bonnen G, H,
I J en „een rantsoen zeep" dienen af
zonderlijk te worden ingeleverd met een
nieuw bewijs MD 201a. Restantbonncn
hoogstens 9 stuks van 300 kunnen nog
niet worden ingediend, doch dienen
zorgvuldig te worden bewaard.
Aardappelhandelaren dienen de ont
vangen bonnen 32a uitsluitend in te le
veren op Dinsdag, 7 Juli a.s. met een af
zonderlijk ontvahgstbewijs MD 201c.
Ongeduld is een groot beletsel voor
succes. (Napoleon). -
BEKENDMAKING.
De höhere S.S. und Polizeiführer
maakt bekend:
De Nederlander Marcelis van
Bemmel uit Monster is door een
Duitsche militaire rechtbank we
gens begunstiging van de vijand
en daadwerkelijke actie in een ge
heime organisatie, alsmede wegens
verzet bij zijn arrestatie, daar hij
van zijn schietwapen gebruik wilde
maken, ter dood veroordeeld. Het
vonnis is door fusileeren voltrokken
(get.) Rauter.
lo •Kihi.yiRin .ig c£l to4*8
juAól
.\.rtna j .3*1 nI rnaale c£E
i r i l innfilr r'lri
A ól mi
uA Vf
DE VAL VAN^SEBASTOPOL.
AmkhangBï^'kfe^f'Was^de van
Scbdkïëffó\3Üp H&°schie'Ml^ri'éfrïÜ&"Krim
„het" f eit,"v3H°'dentëèëki' 'Béfr be
langrijke basis vóoP'^ 'ët^ijcFftJJfte ZWar
te Zee hebben de bolsjewieken verspeeld;
een groot aantal soldaten von$j darbij
de dood terwijl een enorme hoeveelheid
oorlogstuig mede verloren ging. 25 da
gen heeft de worsteling om deze vesting
welke tot de sterkste ter wereld werd ge
rekend, geduurd, maar noch in de rot
sen uitgehouwen forten, noch betonnen
bunkers, hebben de Duitsche en de daar
mee verbonden strijdkrachten kunnen
weerhouden. Met onverzettelijke wil en
doodsverachting hebben zij de stad be
stormd eri op 1 Juli genomen; een stad
met 120,000 inwoners, toegerust met
werven, arsenalen, fabrieken, dokken.
Een aanwinst van beteekenis.
Engeland diep geschokt.
Het deftige Engelsche Hoogerhuis.
stond van de week- op zijn kop. Alom
uitte men zijn bezorgdheid over de gang
van zaken, toonde men zich pijnlijk ver
rast, stak men zijn ergernis niet onder
stoelen of banken. In het Lagerhuis
kwam het tot felle debatten en stelde Sir
John Milnex zelfs een motie van wan
trouwen voor. Churchill was ook wel met
zijn figuur verlegen na zijn bednegolijke
verklaring, dat Engeland er nu beter
voor slaat dan het vorige jaar. De La-
baurleider Greenwood wees op de „on
gelooflijke dingen" welke in Libye zijn
voorgevallen. In de „Sunday Times" gaf
Sir Edward Griggs als zijn meening te
kennen, dat het best mogelijk is, dat heel
Egypte verloren gaat, terwijl de „News
Chronicle" mede wijst op het gevaar,
dat Engeland door de successen van
Rompiel dreigt: Van de uitslag der veld
slagen in Noord-Afrika aldus dat En-
gelsch blad hangt het lot van het
Britsche Rijk af. Vallen Alexandrië en
Suez, dan is het met de heerschappij van
Engeland in de Middellandsche Zee ge
daan Dan zijn- immers ook Cyprus en
het reeds zwaar getroffen Malta niet
meer te houden
Een misrekening.
Hoe heeft generaal-veldmaarschalk
Rommel het toch klaar gespeeld? Op de
ze vraag meent de vroegere opperbevel
hebber van de Britsche Middell. Zee-
vloot, Sir Cunningham het'antwoord te
weten: Malta werd lam geslagen; Enge
land had er de laatste tijd nog maar wei
nig aan, zoodat Rommel zich rustig van
het noodige materiaal kon voorzien.
„En hij heeft heel wat meer versterkin
gen gekregen aldus die Britsche des
kundige dan wij dachten". Een -misre
kening derhalve, welke Egeland duur is
komen te staan.
En Rommel stormt verder.
Onderwijl woedt de strijd aan Afrika's
noordkust voort. Churchill wilde er niet
over spreken, ook niet over de positie
van -Egypte, welke met de dag meer in
het nauw komt. De Britsche vloot, welke
bij Alexandrië lag, zou reeds veiliger
wateren hebben opgezocht. De vijand
„klopt" immers reeds aan de poorten
van El Alamein, de laatste vijandelijke
versterking voor Egypte's oude hoofd
stad. Alexandrië wordt door duizenden
en duizenden inwoners reeds verlaten.
Nu de Duitsche troepen en hun bondge-'
nooten van de ruime haven van Mersa
Matroe gebruik kunnen maken, neemt de
druk op de vijand nog toe. Welke tactiek
de Britten bij de strijd op Egptische bo
dem zullen volgen,' ligt nog in het duis
ter, maar of zij het land als Birma totaal
zullen verwoesten, wanneer ze het moe
ten prijsgeven, staat nog te bezien. Dit
zullen de Egyptenaren zeker* 'niet toe
staan. Cairo zou tot open stad worden
verklaard, mits de Britten daarvoor te
vinden zijn
Voor de binnenkort in
te leveren wol zijn de
volgende richtprijzen
vastgesteld per kg ba
sis 60 pet.:
Kwaliteit 00
f 2,50;
Kwaliteit 3
f 1,80,
Afwijkend
f 1,52;
Kwaliteit 0
f2,35;
Kwaliteit 4
f 1,80;
Heide
f 1,82,
Kwaliteit 1
f 2,20;
Zwart 1
f2,20;
Heide 2
f 1,57;
Matras
f2,15;
Zwart 2
f 2,00;
Brokken
f 1,42;
Kwaliteit 2
f2,03;
Zwart afw.
f 1,45;
Lam
f 2,20.
(Zie verder
elders
dit nummer).
De veroveraar van Tobroek,. Generaal Veldmaarschalk
Pommel bij een bespreking met Italiaansche generaals aan
het front bij Tobroek.
V.P.B -Hoffmann-Zander-s.)