VOOR DE LANDBOUW
Texelsche Berichten
TEXELSCHE BOERDERIJEN.
VAN DE FRONTEN.
Duitschland wint
op alle Fronten.
Paarden voor de Oogst.
Kwart eeuw Nieuwe Weg Den Burg - Oudeschild.
ECONOMISCHE HERORDENING VAN EUROPA.
e JAARGANG. No. 5674.
ZATERDAG 1 AUGUSTUS 1942.
TEXELSCHE COURANT
BRANDSTOFFEN GROEP E.
Donderdag 6 Augustus a. s. worden
«wijzingen uitgereikte aan hen, die be-
joren tot Groep E. Bij verzuim kunnen
^toewijzingen |jleen worden afgehaald
een der volgende Donderdagen. De
randstoffen-Identiteitskaart moet wor-
medegebracht. De nadruk wordt erop
jvestigd, dat deze oproep niet geldt
ior bussenboeners.
Texel, 1 Augustus 1942.
De Burgemeester voornoemd,
RIJK DE VRIES.
VERBOD INVOER WOLVEE.
De Burgemeester der gemeente Texel
rengt in herinnering, dat het volgens
so p tweede verordening tot wijziging van
veeverordening voor de gemeente
exel ten strengste verboden is, in deze
aa rineente wolvee in te voeren.
Overtreding van het verbod kan wor-
t< en gestraft met hechtenis van ten hoog-
vo e twee maanden of geldboete van ten
nu oogste f 300,terwijl de dieren, waar-
lede de overtreding is gepleegd, kunnen
orden verbeurd verklaard, voor zoover
ülllljeze den veroordeelde toebehooren.
Van dit verbod wordt door den Bur-
emeester geen ontheffing verleend.
Texel, 29 Juli 1942.
De Burgemeester voornoemd,
ïwij RIJK DE VRIES.
'Ca* EXTRA BROOD
OOGSTWERKZAAMHEDEN.
eerstvolgende uitreiking van toe-
lagkaarten voor zwaren arbeid zullen
evens worden uitgereikt extra brood-
onnen voor oogstwerkzaamheden. Zij,
ié boven deze toeslagkaarten in aan-
ïerking meenen te komen voor deze®
roodbonnen, dienen op het aanvraag-
ormulier voor toeslagkaarten (MD 47)
nder ,,Aard van den geregeld door hem
errichten arbeid" duidelijk te omschrij-
en, welk werk men verricht; b.v. „aard-
ppelrooien", „vjastrekken", „hooien",
De werkgever en werknemer die-
len de formulieren eigenhandig te on-
'erteekenen. Veranderingen, welke wor-
en aangebracht, nadat het formulier is
nderteekend, maken dit ongeldig.
Texel, 30 Juli 1942.
De Burgemeester voornoemd
RIJK DE VRIES.
UITREIKING
h evensmiddelenkaarten, aardappelkaar-
ten, zeepkaarten voor kinderen, kaar
ten voor serviesgoed.
De Burgemeester van Texel brengt ter
;nnis van belanghebbenden, dat op on-
flerstaande dagen, plaatsen en tijden de
ovengenoemde distributiekaarten zul-
en woeden uitgereikt.
Te Den Burg op Maandag 3 Augustus
'oor de bewoners van wijk B in Fanfa-
doi egeb'ouw en voor hen, die om grondige
eden verzuimden:
9-10 wijk B nos B 1 t.m. B 72
i-ll nos. B 73 t.m, B 125
1-12 nos. B 126 t.m. B 175
2-1 nos. B 176 en hooger.
3 voor hen, die om een grondige reden
erzuimd hebben bonkaarten af te halen.
Medegebracht dienen te worden alle
iistributiestamkaarten van het gezin,
lsmede door hen die niet over 20 kg.
tardappelen per gezinslid beschikken
iet volledig ingevulde aardappelenfor-
nulier." Dit formulier dient tijdig op het
listributiekantoor te worden afgehaald.
5ij, die in het bezit zijn van een maal- of
ilachtvergunning of eigen melkvee hou
den, dienen het organisatienummer van
de L.C.O. mee te deelen.
Texel, 20 Juli 1942.
De Burgemeester voornoemd,
RIJK DE VRIES.
Restantbonnen reductie boter. Winke
liers, nog in het bezit van een restant,
jonnen voor boter wiet reductie
lienen deze op afzonderlijke opplakvel-
te leveren. Ze dienen geteld te worden
de in te leveren bonnen van de vet-
kaart Op het ontvangstbewijs MD 201a
op een aparte regel vermelden.
Boter- en vetbonnen. Ingang 3 Augus
tus dienen de bonnen van boter- en vet-
kaart op afzonderlijke opplakvellen te
worden opgeplakt. Ook bonnen van de
reservekaart. Alle bonnen samen op een
ontvangstbewijs schrijven. Indien men
dus heeft. 26 bonnen „vet", 31 „boter" en
„reserve" vult men in op het ont-
ngstbewijs 80 bonnen voor boter. Er
worden uitsluitend botercoupures ver
strekt.
De Distributiedienst..
de zon.
Za. 1 Aug. op 6,00; onder 21,32
Zo. 2 Aug. op 6,01; onder 21,30
Ma. 3 Aug. op 6,03; onder 21,28
Di 4 Aug. op 6,05; onder 21,26
de maan.
Za. 1 Aug. op 23,48; onder 11,42
Zo. 2 Aug op 0,13; onder 12,51
Ma. 3 Aug. op *0,39; onder 13,58
Di. 4 Aug. op 1,06; onder 15,03
Laatste kwartier: 3 Aug. 1,04.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
1 Aug. 1,10 en 13,31
Zo.-2 Aug. 1,53 en 14,14
Ma. 3 Aug. 2,36 en 14,59
Di. 4 Aug: 3,22 en 15,47
Springtij 12 en 25 Augustus.
Geen struik zoo klein, of hij werpt
schaduw. (Fransch spreekwoord).
MEDEDEELINGEN VAN DE
VEREENIGING
BEDRIJFSVOORLICHTING.
OP TEXEL
HOOI OP RUITERS.
(Slot.)
Hoe was nu de kwaliteit vón het op
ruiters gewonnen hooi in vergelijking
met het hooi, dat op de ouderwetsche
manier werd bewerkt7 Om een goede
vergelijking te krijgen, geven wij aller
eerst de cijfers, die het 'Proefstation te
Hoorn geeft over de dsaffnenstelling van
He diverse kwaliteiten hooi. Deze cijfers
zijn gebaseerd op een uitgebreid onder
zoek.
gemidd. hooi goed matig
Droge stof ^6,6 85,6 85,9
Gehalte in de droge
stof aan:
Ruw eiwit 10,35 11,84 9,39
Vtb. ruw eiwit 5,08 6,36 4,58
Ruwe celstof 34,7 30,9 35,3
Zetmeel en vet 45,9 45,4 46,7
Aschbestandd. 9,3 11,8 8,6
Nu het hooi op ruiters. Hierbij wijzen
wij er nog op, dat deze monsters wille
keurig op enkele bedrijven werden ge
nomen. Er is dus geen sprake van uitge
zochte monsters.
TOT OFFERS BEREID.
"De NSB zal, als zij haar taak wil ver
vullen, betrekkelijk klein blijven. Wie
tot haar toetreedt, bewijst groote per
soonlijke offers te willen brengen. U
zegt: maai daar staan de baantjes tegen
over' Ook dat is niet juist! Vele leden
van de NSB worden op het oogenblik tot
grootere en kleinere ambten geroepen.
Waarom? In de eerste plaats, omdat ze
voorstanders van een nieuwe orde zijn.
Voorts, omdat ze tot offers béreid zijn
gebleken en tenslotte, omdat vele buiten
staanders, die wellicht even goed, of be
ter die plaatsen hadden kunnen innemen,
cm alom bekende redenen zich niet be
schikbaar stellen, ten nadeele en ten
koste van de geheele volksgemeenschap.
M.B.
RUNDVEELEVERING.
De Texelsche veehouders worden ver
zocht van heden af het rundvee, dat ook
maar eenigszins geleverd kan worden,
n u op te geven voor levering óp Texel.
Wanneer allen wachten met levering tot
de staltijd zullen zeer veel koeien naar
de vaste wal geleverd moeten worden.
De Bureauhouder.
I
II
III
IV
V
VI
VII
veen zand
klei
veen
zand
klei
klei
nahooi
nahooi nahooi
Juni
Juni
Juni
Meihot
Droge stof
88,0
88,8
87,8
86,5
87,2
88,4
89,4
Gehalte in de droge
stof aan:
Ruw eiwit
17,1
14,8
15,6
17,7
15,2
12,0
14,2
Vtb. ruw^eiwit
12,7
10,1
11,0
12,7
10,3
8,2
10,8
Ruwe celiTtof
32,8
33,4
31,3
34,2
31,8
32,4
30,4
Zetmeel en vet
38,5
42,1
42,3
36,6
44,4
46,4
45,8
Aschbestandd.
11,0
9,7
10,8
11,5
8,6
9,2
9,6
Ook onder gelijke omstandigheden en
bij gunstig hooi weer blijkt de kwaliteit
van het ruiterhooi veel beter. In een
tweetal gevallen werden nl. monsters
verkregen van perceelen, die voor de
helft ruiterhooi leverden, terwijl de an
dere helft op de gewone wijze was ge
hooid onder bijzonder gunstige weers
omstandigheden.
Bedrijf De Wit-
ongeruiterd geruiterd
Droge Stof 90.1 88,8
Gehalte in de droge
stof aan:
.Ruw eiwit 12,7 14,8
Vtb. ruw eiwit 8,5 10,1
Ruwe celstof 33,2 33,4
Zetmeel en-vet 45,3 42,1
Aschbestandd. 8,8 t 9,7
Bedrijf Schoone
ongeruiterd geruiterd
Droge stof 87,4 86,5
Gehalte in de droge
stof aan:
Ruw eiwit 13,7 17,7
Vtb. ruw eiwit 9,5 12,7
Ruwe celstof 37,7 34,2
Zetmeel en vet 37,6 36,6
Aschbestandd. 11,0 11,5
EXAMENS.
Dinsdag slaagden voor Ulo-diploma A:
Jan Alkema, Den Burg en Evert Breen,
Oosterend.
Woensdag slaagde, voor Ulo-diploma B:
Cor Reij, Den Burg.
VOOR ONZE HUISVROUWEN.
Stuur een postzegel van vijf cent en
dit bericht uit de Texelsche Crt. (uitge
knipt) in enveloppe met uw naam en
adres aan afd. Visch, Voorlichtingsbu
reau Voedingsraad, Trawlerkade 41, IJ-
muidên. U krijgt dan vier fraaie folders-
over zeevisch, garnalen, «riviervisch,
mosselen en de verwerking van visch-
resten
20. DE GOEDE VERWACHTING.
Toen de vader van de heer J a c. C.
E e 1 m a n K z. destijds het land in pol
der het Noorden kocht, had men daar
weinig verwachting van, d.w.z. de bui
tenstaander. Bij onderzoek van de bo
dem bleek echter, dat deze bij oordeel
kundige bewerking en goede bemaling
wat goeds beloofde. Toen danook in 1906
de boerderij werd gebouwd, kreeg deze
de naam „De Goede Verwachting". Het
hierin uitgedrukt vertrouwen werd niet
beschaamd. Dit mag niet alleen aan de
onvermoeide arbeid van de eigenaar-ge
bruiker, maar ook aan de bemaling
welke gelukkig niet lang op zich liet
wachten worden toegeschreven. Het
moet voor de heer Jac. C. Eelman K?.,
die thans als eigenaar op deze plaats
woont, een groote voldoening zijn, te
mogen constateeren, dat het harde wer
ken waarbij men natuurlijk met ken
nis van zaken ploeg en schop hanteerde
en van kunstmest een passend gebruik
maakte, met zoo goede uitslag is be
kroond. Er behoort nu 23 ha 35 a. bij
De Goede Verwachting* (voorheen 48 ha.
60 are.)
Heeft u ook wel eens gehoord van de
polder „Goede Verwachting"? Die
vindt u in Groningen ten Z. van Munten
dam.
Bijgaand artikel leert, van hoeveel be-
leekcnis een goede behandeling van het
hooi is. Leest het met aandacht.
(FotoG. J. Duinker).
NATUUR-RESERVATEN.
De president van de Rijksdienst voor
het Nationale Plan heeft een reeks voor
bescherming in aanmerking komende na
tuurreservaten aangewezen. Op de lijst
komen, wat Texel aangaat, voor:
1. de slikken langs de Eendrachtpolder
en 2. lage terreinen bij Dijkmanshuizen.
EEN TIENTJE PER POND.
Schapenboter! Èen vreemdeling was
de boer opgegaan, op „jacht" naar scha
penboter. De „melktied" loopt op z'n
eind en de man was danook blij, een vee
houder te treffen, die hem wel aan een
kluitje kon helpen, maar de prijs, die
werd gevraagd, deed hem even terug
deinzen: „een tientje per pond!"
Ik dacht voor f 7,50 klaar te komen
en daarmee ging een kennis van me,
voor wie ik ook wat wilde meenemen,
accoord. Als ik nu een tientje moet vra
gen, kan hij wel eens denken, dat ik
hem afzet.
Maar de boer wilde er beslist geen
cent afdoen.
Toen werd de koop toch maar geslo
ten, onder voorbehoud, dat de verkooper
een kwitantie teekende. Daar was niets
op tegen en mét de boter, tien pond,
werd de onbekende het papiertje over
handigd.
Maar tegelijk zat de verkooper er lee-
lijk tusschen, want de onbekende toonde
daarop zijn „visitekaartje".... Contro-
leur-inzake-de-prijsbeheersching.
Wie het onderste uit de kan wil heb
ben J.
DEN HOORN.
GEMEENE STREEK.
Toen de landbouwer L. Woensdag
een perceel hooiland zou gaan maaien,
kwam hij op een zeker oogenblik tot de
ontdekking, dat er iets aan de machine
haperde. Wat bleek? Het mes was met
ijzeren pennen in aanraking gekomen.
Onderzoek wees uit, dat er overal in dit
hooiland dergelijke voorwerpen waren
gestoken. Het maaien moest' worden ge
staakt. Moge spoedig tot .klaarheid ge
bracht worden, wie deze laffe streek
heeft uitgehaald.
UIT DE „TEXELAAR"
VOOR VIJFTIG'JAAR.
Juli 1892.
DE STRAATVERLICHTING voor de
dorpen wordt aanbesteed. Ze wordt aan
D. Kok gegund voor t7.75 per lantaarn.
DE HOOIOOGST valt niet tegen.
Prijs 118-20 per 500 kg.
DE VISSCHERIJ op de Wol ga is, wam
aeze-rivier door het door cholera ge
teisterde Rusland loopt, verboden. Men
vreest, dat besmette visch zou worden
verzonden naar elders.
Stalin steeds meer in het nauw.
Ook de Sovjet-krant „De Roode Ster"
heeft de noodklok geluid; „Onze troepen
bevinden zich in een zeer moeilijke po
sitie. Wij kunnen die van de Spil maar
niet beletten, hun opmarsch voort te
zetten...." Ook de Prawda (Moskou) is
slecht over de gang van zaken te spre
ken. Het blad spoort iedere Sovjet-bur
ger aan, zich te oefenen in het werpen
van handgranaten en het schieten met
een geweer. Ook in New Yorksche krin
gen staat men pessimistisch tegenover
de afloop van de strijd tegen de bolsje
wieken, welke weer in volle felheid is
ontbrand (United Press). Geen wonder:
Het afweerfront 'der Sovjets in het heele
zuidoosten is volkomen ineengestort;
met- het uur komt het Sovjetleger meer
in de klem der onophoudelijk opdringen
de, door de luchtmacht krachtig ge
steunde, Duitsche troepen en die van
hun bondgenooten De slag om de Don
moet als verloren worden beschouwd en
reeds heeft het tooneel van de strijd
zich verplaatst naar het mondingsge-
bied van de Wolga, een der grootste ri
vieren van ons werelddeel. De Duitsche
troepen, die tot veel'in staat bleken,
hebben de laatste weken de verwachtin
gen nog overtroffen. Door de innemende
van Rostof is het heele Donetzbekken
met zijn tien kolenmijnen en zijn dozijn
industriesteden met wapenfabrieken en
arsenalen, in Duitsche handen gevallen.
Radio Ankara (Turkije) heeft er reeds op
gewezen, dat de Sovjet-Unie haar koren
schuur thans aan Duitschland heeft ver
loren; de Oekraïne toch leverde negen
tienden v, d. heele Russische oogst; zelfs
radio-Londen moest toegeven, dat ont-
zaglijke levensmiddelen-' en grondstof-
fencentra op Stalin zijn veroverd.
Volgens de laatste berichten zijn de
Duitsche troepen aan het ZO. front de
rivieren de Manytsj en de Sal overge
stoken. Zij rukken nog steeds voort om
binnen afzienbare tijd een afsnoe^ng
van het Kaukasusgebied tot stand v te
brengen. Maarschalk Worosjilof zou
coor Stalin met de verdediging van dit
gebied zijn belast, maar hij zal het
daarbij net zoo min kunnen bolwerken
als Titnosjenko. Luider en talrijker im
mers worden de kreten van de Sovjet
leiders: „Zendt ons meer hulp, meer
tanks en vliegtuigen! Waar blijft het
tvvtede front?" Hieruit blijkt, dat zij er
slecht aan tqe zijn. ^„Informationes" schil
aert Moskou terecht als „de man, die de
klappen krijgt en wie het bovendien aan
lucht gaat ontbreken".
Op de tweede pagina van dit nummer
vinden landbouwers en veehouders een
belangrijke mededeeling omtrent paar
den voor oogstdoeleinden.
DOODVONNIS VOLTROKKEN.
Officieel wordt bekend gemaakt:
De Nederlander Arie de Haan uit
Rotterdam, die bij vonnis van het
Duitsche Gerechtshof van 1 Juli
1942 wegens communistisch .optre
den als saboteur was ter dood ver
oordeeld, is vandaag terechtgesteld
door de kogel.
(Vervolg.)
3D Juli 1913, precies een jaar later,
komt bericht, dat op de Prov. subsidie
(f 12,200) mag worden gerekend, dat is
een derde in de kosten; de raming van
f 20,000 is dus al ver overschreden.
De eerste plannen nieuwe weg
dateeren van 1848.
Woensdag 22 April 1914 krijgt de
Raad de blijde boodschap, dat ook het
Rijk bereid is gevonden bij te dragen in
de kosten. „Een juichtoon ging op uit
de vergadering", schrijft de Tesselaar.
En de redacteur vervolgde: Het is een
juichtoon waard: Eindelijk, nadat reeds
bijna een eeuw de hinderpalen voor een
kortere weg zijn opgeheven, eindelijk is
het te voorzien, dat in de naaste toe
komst er iets van zal komen. Blijkens
officieele stukken is reeds van 1848 af de
zaak bij herhaling in de raad ter sprake
geweest, commissies zijn gevormd en
ontbonden, de noodtoestand bleef. Want
dat was het, een noodtoestand; iedere
vreemdeling viel het op. Wij zelf hadden
er geen erg meer in, we waren het niet
beter gewend, we geloofden, dat het niet
anders kon. Het ging ons als de krotbe
woners, die door de woningwet uit hun
woonstede worden verdreven en dan
een betere woning betrekken. Bewust
van eigen onmacht, wachtten wij, totdat
anderen ons te hulpe zouden komen.
Nog. heugt het ons, hoe eenmaal een
vreemdeling zijn verwondering te ken
nen gaf over het voortbestaan van de
gebrekkige verbinding. Geen boer, zoo
merkte hij op, hoe arm ook, zou op zijn
bezit ook maar één dag langer een weg
langs een omweg en over een hoogte
van zoovele voeten gaan, wanneer een
kortere verbinding die hoogte deed mij
den. Maar.... verlossing daagt....".
Toch waren niet alle raadsleden te
vreden: 3 Oct. 1914 stelt de heer D. Bak
ker Pz. voor, aan de Dertig Polders sub
sidie te vragen. Hij motiveert dit als
volgt: le. Het waterschap wordt voor
7 8 ontlast van het onderhoud van plm.
495 m. weg (bij de Schans); 2e. het wa
terschap behoeft de buurtweg van Burg-
zicht af tot de Middellandsche weg niet
le doen beharden (de Middellandsche
weg is de weg, die de Schilderweg ter
hoogte van de Eendracht kruist); 3e. ver
scheidene ingelanden profiteeren in hoo-
ge mate van de nieuwe weg. Na ampele
besprekingen wordt het voorstel van de
heer Bakkér met 6-5 stemmen aangeno
men. 6 Febr. 1915 deelden de Dertig Pol
ders echter mee, dat ze, wat de 'nieuwe
weg betreft, hun portemonnaie gesloten
wenschen te houden.
Nochtans wordt in dezelfde raadsver
gadering besloten, de weg Burg-Burg-
zicht gelijk met de nieuwe weg le ver
beteren.
Landeigenaar vraagt buiten
sporig veel geld.
Blijkens het rapport van de heer Bak-
,ker c s in een vorig nr. opgenomen, wa
ren zij, door wier land de nieuwe weg
zou worden getrokken, bereid land voor
weinig of niets af te staan. Of nu een
der heeren later spijt van zijn breed ge
baar heeft gehad? In Febr. 1915, 3 jaar
later dus, dreigt er althans weer een
kink in de kabel te komen: De buiten
spong hooge vergoeding, door een der
eigenaren geëischt, geeft B. en W. dan
aanleiding, zoo lezen we, een nieuwe
richting te ontwerpen, waarbij nochtans
de belangen van het plan niet worden
benadeeld. Beslot-en wordt in plaats van
bij de Middellandsche weg, de beslaande
weg, reeds te verlaten, waar de weg van
de Hal en die van Burgzicht samenko
men. En daar is het tenslotte bij geble
ven J.
Dr. M. D. Dijt sprak tc Haarlem.
Op uitnoodiging van de Beauftragte
van de Rijkscommissaris voor de prov.
N.-Holland, hield Dr. M. D. Dijt te
H&arlem voor genoodigden eeh lezing
over bovengenoemd onderwerp.
Spreker wees op de bevolkingstoena
me, welke in de Germaansche landen
dreigt te slagneeren; er dreigt zelfs te-
ïuggang; in Duitschland is sedert 1933
een verbetering ingetreden als gevolg
van de 'daar bevochten overwinning
van het egoistische individualisme en de
betere economische verhoudingen in dat
land. De bevolking der Slavische en Oos-
tersche landen evenwel neemt sterk toe.
Willen de Germaansche volken zich
handhaven, dan is samenwerking en
hervorming een gebiedende eisch en
moeten oorlogen in Europa tot het ver
leden behooren.
Uitvoerig besprak de heer Dijt de
beruchte vernietigings- en beperkings-
politiek, welke de kapitalistische landen
volgden, om goede prijzen te maken.
Hoe zinloos het systeem der? vrije prijs
vorming was, werd daarmee duidelijk
aangetoond.
Mede toonde spreker aan, hoe zelfs het
kapitalisme een sta-in-de-weg werd voor
de ontwikkeling in de rijke landen zelf;
hoe de wereld ten onder dreigde te gaan
als gevolg van de sterke overwaardee-
ring van het goud, terwijl ze aan de an
dere kant met haar tarwe geen raad wist
(vernietiging, productiebeperking).
Spr. concludeerde, dat waar de Ger
maansche volken, hoewel tot nu toe ie
der op zichzelf de leiding hebben gegeven
aan de ontwikkeling der laatste eeuwen,
deze volken thans tot een synthese die
nen te komen om zichzelf te bestendigen.
Deze t synthese veronderstelt op bepaal
de gebieden een centrale leiding, zooals
op het gebied der prijsvorming, der valu
ta, der internationale schulden, der
grondstpffenpolitiek, koloniale proble
men, beheerschingk van de zee e.d. Indien
men er in slaagt, deze sferen door een
centrale leiding te beheerschen,- is het
meteen duidelijk dat op verschillende
andere gebieden als b.v. binnenlandsch
bestuur, eultureéle problemen e. d.
door autonome, volksche leiding 'n groo
te mate van zelfstandigheid aan ieder af
zonderlijk Germaansch en Eurbpeesch
volk gelaten kan en moet worden.
In het bewustzijn, dat de belangen
van de Europeesche synthese meteen de
voorwaarden vormen voor de nationale
belangen en omgekeerd, zal elk Ger
maansch volk zich juist vrij weten in de
gebondenheid aan het geheel. Door zich
in te zetten voor deze gedachte, kan het
Nederlandschtf volk er toe bijdragen zijn
bestendiging te verzekeren.
