SPAAR
v.v.s.
Texelsch dialect.
VAN DE FRONTEN.
De Avonturen van
Robinson Crusoë
P0RL0GSTIJ D.
DE RDKSP0ST-
V SPAARBANK
P.T.T
Ws~ Iwv--'
0É. I
I
jr v t ■- A
DISTRIBUTIE.
16 Aug. t.m. 22 Aug 1942
42 A brood 4 rants, brood of gebak
42 B brood 0,5 rants.
42 beschuit 1 rantsoen
42 A vleesch 1 rants, vleesch of vl.V.
42 B vleesch 0,5 rants.
42 A tabak 1 rants, tabak
9 Aug t.m. 5 Sept.
357 algem.
358 algem.
362 t.m. 365, algem.
4-41,4-42 reserve
359 algem.
360 algem.
361 algem.
367 t.m. 369 alg.
41 A tm 44A melk 1
41 Btm 44B
41-42 versnap.
43-44
1 kg. suiker
500 gr. jam
r. bloem, brood g^brk
250 gr. rijst
250 gr. peulvruchten
250 gr. gort
100 gr. vermicelli of
maizena
100 gr. kaas
3,5 liter melk
1,75 liter melk
100 gr. chocolade
100 gr. suikerwerk
8 t.m. 19 Aug.
39 boter 125 gr boter
39 vet 125 gr. boter,
15 Juli t.m. 12 Sept.
2-35 2-36, 3-35 3-36,4-36 reserve half rants, holer
12 Juli tot en met 5 Sept. 1942.
338 algem. 250 gr. koffiesurrogaat
Geldige bonnen voor diverse artikelen:
01 petroleum 2 liter t.m. 22 Aug'42
01 t.m 05 brandst. 1 eenh. t.m. 31 Dec. '42
01-02-03 K.F. brandst. 1)1 eenh. t.m. 30 Apr. '43
1) Hierop geen anthraciet verkrijgbaar.
370 algem. 1 rants, eenh.zeep tm 30 Sept
371 algem. 250 gr waschpoeder
tm 30 Sept
M zeep 1 rants, eenh.zeep tm 30 Sept
M toiletzeep 75 gr toiletzeep 80 pet
tm 30 Sept
U textiel mannen
50 gram scheerzeep t.m. 31 Aug
SPORTCLUB ZWEMVEREEN. TEXEL.
Voor lange afstand zwemmen wordt
morgenavond, half acht, te beginnen aan
de Schans getraind. Opkomst der leden
verplicht. D.L.
SCHAPENFOKDAG.
Naar de heer J.. Zijp ons mededeelt,
heeft voor de schapenfokdag op Maan
dag 7 Sept. een ruim voldoend aantal
veehouders ingeschreven. De gewone
markt gaat die dag niet door.
AFKEURINGSBEWIJZEN.
De heer E. Noordijk verzoekt ons het
volgende onder de aandacht der veehou
ders te brengen:
In verband met schaarschte aan enve
loppen worden de af keuringsbewijzen
voortaan niet meer per post verzonden;
deze bewijzen kunnen thans iedere
Maandagmorgen bij hem worden afge
haald in De Lindeboom.
Alhoewel er reeds verscheidene malen
uitdrukkelijk op gewezen is, komt het
toch nog een enkele keer voor, dat een
eigenaar een gestorven dier op de boer
derij begraaft De bovengenoemde afkeu-
ringsbewijzen, welke uitsluitend door het
Hoofd van de Vleeschkeuringsdienst,
worden verstrekt, worden voor dergelij
ke op de boerderij begraven dieren, niet
afgegeven. Alle gestorven dieren moeten
naar de Gemeentelijke Noodslachtplaats
worden vervoerd.
(Vervolg van voorpagina).
Een klap, die raak was en niet naliet
in het heele gritsche Rijk en daarbuiten
diepe indruk te maken. Het ziet er naar
uit, dat deze maand de verlieslijst der
Anglo-Amerikaansche vloot 'n heel lange
zal zijn. Ook al door de slag "bij de Salo-
mons-eilanden, welke drie volle dagen
duurde en volkomen in het voordeel van
de Japanners is beslist. „Maar we zijn op
een der Salomons-eilanden geland",
komt dan Roosevelt vertellen, alsof hij
een pleister wil leggen op de diepe wond,
welke het bericht van deze ramp bij het
Amerikaansche volk heeft veroorzaakt.
„Aan land gegaan" Tokio heeft reeds
verzekerd, dat dit niets te beduiden
heeft, omdat de gelande soldaten moe
derziel alleen moesten worden achterge
laten en kans op versterking nagenoeg
uitgesloten is!
„De dolk op de borst van Japan".
Zoo heeft men in de Vereen. Staten de
A 1 e o e t e n wel betiteld: De dolk op de
borst van Japan. Maar sinds de Japanners
daar belangrijke punten bezet hebben,
denkt men daar in Washington wel an
ders over. Een poging van Amerikaan
sche strijdkrachten, om de Japansche
troepen te verdrijven is mislukt, maar
intusschen worden in Alaska het
uiterste N.W. van de V S. groote hoe
veelheden oorlogstuig samengebracht.
Blijkbaar heeft Roosevelt daar nog groo
te plannen. Alaska was van ouds arm
aan behoorlijke wegen, maar sinds Maart
van dit jaar wordt er in koortsachtige
haast gewerkt aan een weg, welke V/t
meter breed moet worden en moet aan
sluiten op het wegennet der V.S. „Een
zwaar-verdedigde uitvalspoort naar Ja
pan" wil men van Alaska maken, van de
weg door dat gebied een tweede Birma-
weg. Maar te oordeelen naar hetgeen in
Birma en op de Aleoeten is geschied,
moet Roosevelt zich van het resultaat
van al die arbeid maar niét te veel voor
stellen.
Roosevelt wenscht geluk.
Ter gelegenheid van de Joodsche.
Nieuwjaarsdag, 12 Aug., deed Roosevelt
zijn gelukwenschqp toekomen aan de
joodsche kerkgenootschappen, waarbij
hij er 00 wees, dat de oorlog, welke thans
wordt gevoerd, ook die van het heele jo-
Opvoeding moest worden vooraiqe-
gaan door zelfopvoeding.
(Laotse).
I VRAAGT TOEZENDING VAN
GRATIS BR )C HU RES OMTRENT
Het Nederlandsch Arbeidsfront
^^^^^Tooftstr^8(^-^m^terdan^Z^J
WAARSCHUWING
SCHAPENHOUDERS.
Er zijn van 't voorjaar heel wat vee
houders geweest," die in verband
met het schapenlammen - een vergun
ning hebben bekomen voor verblijf bui
tenshuis tusschen middernacht en vier
uur 's morgens. Geruime tijd geleden is
er aan herinnerd, dat die vergunningen
na gebruik bij de heer E, Noordijk moe
ten worden ingeleverd. Hieraan is nog
niet door allen gevolg gegeven. Toch
moet dit alsnog gebeuren. Wie in" ge
breke blijft, komt het nieuwe seizoen
niet meer in aanmerking voor een der
gelijke vergunning.
op goeie-mênne zegge meehelpe, zon
der contract; helpen onder de belofte,
dat de schipper (de uitdrukking wordt
door visschers gebruikt) het wel maken
zal; -
goesmoes iemand een klap geve, zon
der aanleiding;
goffe, een knikkerspel, waarbij een
handje knikkers met een vaartje in een
kuiltje worden geworpen; waarschijnlijk
verband met het Ned. „gof", een klank
nabootsend woord, zooals bof, dof, plof;
golde, gulden;
göltje, regenbuitje;
gorlcgooi, prulleboel; ook slappe thee
of koffie; Zaansch: „garldegooi"; „iets
aan garle gooie", stuk gooien; ook el
ders spreekt men van „gorlegooi"; oor
sprong niet bekend;
gorre, met een slee, aan een lang
touw gebonden, om een paal sliere^;
waarschijnlijk een klanknabootsend
woord;
287. Wie beschrijft zijn verbazing, toen
hij van hieruit een groot schip voor an
ker zag liggen, en naar de vlag te oor
delen, uit zijn vaderland. Een voorge
voel waarschuwde hem, zich voorlopig
schuil te houden.
dendom is. In verband hiermee wordt
nog eens herinnerd aan deze woorden:
„De arbeid heeft tot dusverre gedacht,
dat het kapitaal.de donkere wolk boven
haar was. Toen deze wolk na veel strijd
verdreven was, ontdekte men een nog
hoogere wolk daarboven, die noch kapi
taal noch arbeid in hun strijd gezien
hadden Deze wolk is thans nog niet ver
wenen". Als een donkere wolk van het
noodlot, die als een zware last op de
Volkeren drukt, ziet Henry Ford in
zijn boek ,;de Internationale jood" het
joderfprobleem in heel de beschaafde we
reld Vraagt bij uw boekhandelaar naar
dit boek. De uiteenzettingen van de be
kende autokoning over het jodenvraag
stuk. die in 1920 verscheen en daarna in
vele vertalingen overal op de wereld
eveneens het licht zagen, moet u gelezen
hebben om de rol en.de positie van het
internationale jodendom te kunnen be
grijpen.
Hoe ernstig het gevaar voor de
V. S. wel is.
Hoe het er vandaag met'de V.S. voor
staat? De Amerik. minister Knox (Mari
ne) geeft daarop antwoord: „Nog nooit is
het gevaar, waarin de V.S. verkeeren,
zoo groot geweest als thans het geval is".
Waaraan dit is toe. te schrijven? Wel, de
strijd op de Oceanen woedt onvermin
derd voort; vrijwel geeri"' dag gaat voor
bij, of eenige schepen worden naar de
bodem van de zee gezonden. Daar komt
bij, dat de oorlogsindustrie teleur stelt.
Dit heeft Roosevelt zelf, naar aanleiding
van een daaromtrent uitgebracht rap
port, moeten toegeven. Over de slag bij
de Salomons-eilanden bewaarde Was
hington eerst angstvallig het stilzwijgen,
maar de waarheid kan voor de Amerika
nen toch niet verborgen blijven. Zoetjes
aan worden ze nu op zware verliezen
voorbereid. „Wanneer we de oorlogs
productie niet opvoeren, kunnen we niet
overwinnen", zoo luidde het in Roose
velt's radiorede. Hij had er bij kunnen
voegen: „En daar is óók geen sprake van
wanneer Duitsche duikbooten voortgaan
met hetgeen wij produceeren voor een
groot deel tot zinken <e brengen". Ook
de laatste dagen liep de scheepsruimte,
welke voor de geallieerden verloren ging
weer i!T"de duizenden tonnen. Zelfs jeug
dige duikbootbemanningen, die voor "het
eerst aan de strijd deelnamen, boekten
opmerkelijke successen.
SABOTAGE ONDULDBAAR.
Saboteurs laten v ij f Ne-
derlandsche gezinnen voor hun
nuttelooze aanslag boeten.
Er is rouw in Nederlandsche gezinnen,
'n rouw, welker diepte nauwelijks zwar
ter denkbaar is. Want de dood kwam
hier niet als instrument van die Macht,
Welker ingrijpen de mensch als onont
koombaar heeft leeren aanvaarden: de
wet der natuur, maar hier kwam -,,het
laatste" als de bittere consequentie van
een andere even onverbiddelijke wet: die
van de oorlog.
Het Nederlandsche volk kende tot
dusverre nauwelijks de granieten hard
heid van die wet en daarom is het geen
wonder, dat zoo diepe ontsteltenis werd
gebracht door het bericht, dat vijf volks-
genooten eraan ten slachtoffer vielen.
Daarom ook is het geen wonder, dat de
reactie op dit gebeuren volkomen
vreemd staat tegenover de wezenlijke
tragiek, ddarin opgesloten, maar zich te
buiten gaat aan een valsch geworden
sentiment, dat bewust wordt gekoesterd
door dezelfden op wier hoofden het bloed
van de vijf gefusileerden neerkomt.
In hot aangezicht van deze vijfvoudige
terechtstelling, staande tegenover het
onpeilbare leed van vijf Nederlandsche
gezinnen, heeft elke minderwaardige
overweging terug te treden; tegenover
deze tragiek bedare elk politiek strijd
gewoel. Maar nooit moge verstommen cTe
felle aanklacht tegen de werkelijk ver
antwoordelijken voor dit drama.
Het waren onbekenden, die een zinloo-
ze sabotagedaad verrichten, het waren
onbekenden, die, wetende welke gevol
gen hun daad zou hebben, de zedelijke
moed misten om deze gevolgen van an
deren af te wenden, die in hun zwijgen
slechts de lafheid van hun wezen tot uit
drukking brachten geen onbekenden
echter zijn de lieden, die achter de scher
men tevergeefs trachten, hun verant
woordelijkheid te verbergen. Te eeuwi
gen dage zal de stem van hun geweten tot
hen spreken, sterker misschien dan- de
gedachten van elke weldenkende, die
hen nu aanklaagt wegens het thans ge
vloeide bloed.
De oorlogswet is voltrokken, moge zij
thans hebben geleerd, dat de voltrekkers
ervan nimmer terugdeinzen als het er
om gaat elke sabotage van de strijd om
Europa's bevrijding te bestraffen.
Het was voor het eerst, dat Neder
landsche mannen als slachtoffer vielen,
moge het ook voor het laatst zijn ge
weest
S.V. TEXEL.
De oefenpartij van Zondagavond heeft
haar nut bewezen. De W.-achterhoede
bleek sterker dan die van gr.-zw.,het
geen de uitslag 7-2 voor witduidelijk
weergeeft.
We zijn voor a.s. Zondag in contact
met HRC, zoodat we nog een kans heb
ben om T 1 in het veld te zien. Texel 2
gaat naar Oosterend (bekerwedstrijden).
Op 30 Aug. worden de athl.wedstrijden
om het kampioen van Texel gehouden.
Er wordt flink getraind. Ook de adspi-
ranten kunnen deelnemen. Er wordt
Dinsdag- en Vrijdagavond geoefend en
ook Zondagmorgen.
Heeft u zich al opgegeven als abonné
op „Sport boven het IJ"? D.D.
De conferentie te Moskou.
Er is met veel uitgelekt van wat er te
Moskou in de conferentie van Churchill
en de Amerikaansche vertegenwoordiger
Harriman met^Stalin is besproken. Wel
moet besloten zijn en dat is niet wei
nig „de oorlog voort te zetten, totdat
Duitschland volledig vernietigd is". Het
is nu maar de vraag, hoe zij meenen,
dat te kunnen klaarspelen. De afloop van
de gevechten ter zee, in de lucht en te
land van de laatste dagen wijst er al
lerminst op, dat het driemanschap Roo-
sevelt-Churchill-Stalin op de goede weg
is. Alleen reeds door Duitsche strijd
krachten is sinds de oorlog begon 20 mil-
lioen ton geallieerde scheepsruimte in de
grond geboord en het ziet er naar uit, dat
dit nog maar het begin is. Alom hand
haaft Churchill als „Specialiteit op het
gebied van terugtrekken" zijn naam.
Timosjenko, die men eerst zoo graag
„Maarschalk Voorwaarts" noemde, moet
nu met „Maarschalk Achterwaarts" wor
den betiteld.
Tusschen Wolga en Don.
Onweerstaanbaar rukken de Duitsche
troepen en hun bondgenooten op, zooyrel
ir. de Kaukasus als in de ander sectoren
van het oostelijk front. Nu is vooral tus
schen Don en- Wolga de strijd hevig ont
brand; daar gaat het op Stalingrad aan,
een stad van groote strategische beteeke-
nis met wapenfabrieken, die nu de bolsje
wieken nog van het noodige voorzien.
Wie Stalingrad heeft, beheerschU de
scheepvaart op de beneden-Wolga en is
daarmee in staat, Centraal Rusland af te
snijden van het zuiden met zijn voor de
oorlogvoering en voedselvoorziening on
misbare hulpbronnen. Dit verklaart de
felheid, waarmee hier wordt gevochten.
Ook hier hebben de Duitschers de beste
papieren. De val van Stalingrad is aan
staande. Met verbijsterende snelheid
worden hier overwinningen geboekt. Ook
in het gebied van Woronesj, dat mede 'n
brandpunt is van hevige strijd. Daar zijn
in 2 dagen tijds wel 234 Sovjet-tanks ka
potgeschoten. En het lot van de Zwarte
Zee-vloot is ook al niet twijfelachtig
meer. Graag had ze in Turksche havens
een goed heenkomen gezoóht, maar daar
verzet Turkije zich tegen. Het wil zijn
neutraliteit streng handhaven. Dit' be-
teekent, dat ook die bolsjewistische sche
pen ten ondergang zijn gedoemd.
Illlllllllll
LAATSTE NIEUWS
Churchill is sinds Maandag op de
terugreis uit Moskou. Op de heenreis
confereerde hij te Cairo met Smuts.
In 14 dg. brachten Duitsche duik
booten ruim een half millioen brt. tot
zinken.
In de noordelijke lus van de groote
Don-bocht werden in twee dagen 12800
gevangenen gemaakt.
Het heele Don-bekken is nu hecht
in Duitsche handen.
In twee weken verloren de Sovjets
1328 vliegtuigen.
DEUGD
D6 LAGERE SCHOOL HEEFT
^NIET ALLEEN TOT TAAK DE VER-
/STANDELIJKE VERMOGENS DER
KINDEREN TE ONTWIKKELEN.
MAAR OOK HEN Of TE VOEDEN
TOT ALLE DEUGDEN.
DAAROM IS HET ZOO'N GOEDE
GEDACHTE KINDEREN OP
SCHOOL TE LATEN SPAREN MET
SPAARZEGE13 VAN DB RIJKS.
POSTSPAARBANK.
Illlllllllll WAT ER GEBEURDE.... I!|||||||||j
15 AUGUSTUS:
1769: Napoleon Bonaparte te Ajaccio oj5
Corsica geboren.
1909: Mevr. W. van Rottum-Ruitman
stijgt te Rotterdam op als eerste
Nederlandsche vrouw, die alleen
met een ballon omhoog gaat.
1914: Het Panamakanaal geopend.
16 AUGUSTUS:
1836: Eerste steenlegging van de Are de
Tnomphe te Parijs.
17 AUGUSTUS:
1801: Rob. Fulton maakt een proeftocht
van vier uur met een door hem
uitgevonden onderzeeboot.
1786: Frederik de Groote overleden.
„De toestand in Rusland is kritiek".
Zoo schrijft de Daily Mail. Zoo is het in
derdaad. En het blad ziet geen mogelijk
heid, om binnen'afzienbare tijd aan Sta
lin de behulpzame hand te bieden. „We
mogen door hulpverleening onze positie
in Indië en Egypte niet verzwakken",
voegt het blad er aan toe. Ja, het hemd
is nader dan de rok. En met dat al zit
Moskou voor een probleem, dat onoplos
baar is geworden.
i.
(P.I.B.)
Van kerk tot bioscoop.
Onder de leuze „Godsdienst" is opium
voor het volk" verzetten de Sovjets zich
tegen alles wat met kerk en godsdienst
te maken heeft. Majestueuze bedehuizen
als deze worden op last van Moskou tot
bioscopen ingericht, maar wanneer de
Duitsche autoriteiten daarover de be
schikking krijgen, worderj ze zoo spoedig
mogelijk voor hun oude bestemming vrij
gegeven.
Wat er in Britsch-Indië gebeurt.
De onlusten in Britsch-Indië hebben 'n
nog grooter omvang aangenomen; de
bloedige methoden, waarvan de Britten
gebruik maken, om de Indiërs, die naar
onafhankelijkheid streven, te bedwingen,
wekken alom diepe verontwaardiging en
zullen danook niet tot het gewénschte
doel leiden Doodstraffen en geeseling
zijn aan 'de orde van de dag. Nieuwe ar
restaties volgden. Maar de volgelingen
VERLIESPOSTEN
VOORKOMEND-SYSTEEM,
BESTAANDE UIT VIER DIENSTEN.
Deze tijd is rijk aan veranderingen.
Laat daarom Uw onbetaald gebleven
oude posten inschrijven bij
DIENST--IV VAN HET V V.S.
VAN DER GRAAF Co. N.V.
Amsterdam C. Amstelstraat 14-18
PETROLEUM -
VOOR VERLICHTING.
Uitsluitend op Vrijdagmorgen is
voor hen, die verzuimden het formuliei
voor petroleum voor verlichting in
vullen, nog gelegenheid dit te doen. Be
slist laatste gelegenheid.
UITREIKING
Bonkaarten voor- levensmiddelen,
aardappelen, tabak, sigaretten en
versnaperingen.
De Burgemeester van Texel brepgt tei
kennis, dat genoemde distributiekaarten
zullen worden uitgereikt:
Te Den Hoorn op Donderdga 20 Au
gustus in het gebouw „Ons Huis" van:
9,00-10,00 wijk H nrs H 1 t.m. H 38
10,00-11,00 wijk H nrs H 40 t.m. H 108
11,00-11,30 wijk H nrs H 109 en hooger.
11,30-12,00 het dorp nrs 1 t.m. 47.
des middags van:
I,00-2,00 het dorp nrs 48 t.m. 99.
2,00-3,00 het dorp nrs 99 en hooger.
Te Oudeschild op Vrijdag 21 Augustu:
a.s. in de o.l. school van:
9,00-9,30 wijk S nrs S 1 t.m. S 25
9,30-10,00 wijk S nrs S 26 en hooger.
10,00-1 00 het dorp nrs 1 t.m. 81
II,00-12-,00 het dorp nrs 82 t.m. 143
des middags van:
I,00-2,00 het dorp nrs 144 t.m. 212
2,00-3,00 het dorp nrs 213 t.m. 342
3,00-3,30 het dorp nrs 343 en hooger.
Vooral de Oudeschilders worden Ver
zocht op den tijd te komen, aangegevei
voor dit dorp.
Te De>\Vaal op Zaterdag 22 Augustu
a.s. in de o.l. school van:
9,30-10,00 wijk W nrs W 1 t.m. W 42
10,00-10,30 wijk W nrs W 43 en hooger.
10,30-11,00 het dorp nrs 1 t.m. 29
II,00-11,30 het dorp nrs 30 t.m. 57
11,30-12,00 het dorp nrs 58 en hooger.
Medegebracht dienen te worden all
stamkaarten van het gezin met de inleg
vellen. Zij, die* niet beschikken ove
aardappelvoorraad, dienen tevens ee
aardappelenformulier te overleggen. Ho
ders van maal- en slachtvergunning e
eigen melkvee dienen het organisatie
nummer van de L.C.O. te kunnen opge
ven.
Texel, 17 Augustus 1942.
De Burgemeester voornoemd,
RIJK DE VRIES.
van Gandhi blijven zich roeren. Auto'
en trams worden met steenen bekogelc
stations in brand gestoken of op ander
wijzè beschadigd, telefoonlijnen verbro
ken en weger* gebarricadeerd. Groot op
zien baarde het plotseling overlijden v.(
Secretaris van Gandhi. De man genoo
n.l. een goede gezondheid.
Ook in Berlijn hielden Indiërs
betooging. Zij gaven uitdrukking aa
hun felle verontwaardiging wegens
brute terreur der Britsche regeering je
gens een ongewapend volk, dat slecht
voor zijn vrijheid en zelfbestemmings
recht opkomt.
Een leerzame verklaring.
Uitermate leerzaam is hetgeen Reute
deze week naar aanleiding van het ai
resteeren en beschieten van Indische op
standigen opmerkte:
Wanneer het om sabotage op ooi
logstuig gaat, aldus dat Bri
sche persbureau moet snel e
energiek worden opgetreden, vo(
dat de sabotage'een gevaar word
Maar wanneer de Duitscheautorite
ten om dezelfde reden in de bezette g<
bieden „snel en energiek" optreden, oi
fent datzelfde Bureau critiek uit. Ach e
"wee roepen de h'eeren van de Britscl
propagandazender, wanneer in de beze
te gêbieden sabotage zwaar wordt g<
straft, maar het zijn dezelfde propagai
disten, die de menschen hier op ofivei
antwoordelijke wijze tot dat bedrijf aai
zetten. Waarbij dan nog komt, dat hi<
tegen het volkenrecht in wordt gehai
deld en in Britsch-Indië niet.
In het Land van de Nijl.
k In Noord-Afrika staat Rommels lege
bij wijze van spreken, de laatste wek<
met het geweer aan de voet. Maar w
meent, dat, er overigens niets gebeui
vergist zich. In de berichten uit Cairo
Londen kan men een sombere toon ho
ren. Hier is sprake van een stilte, die i
storm vooraf gaat Rommel bereidt zi<
voor op een nieuwe slag; met de di
wordt hij sterker; de aanvoer van mat
naai ondervindt weinig moeilijkhede
daar in het luchtruim boven de Midd(
landsche Zee Duitsche en Italiaanscl
vliegtuigen de baas zijn
Dat Engeland er nog steeds niet in g
