UIT VELERLEI BRON.
WERELDNIEUWS
VAN DE FRONTEN.
De Nederlandsche Ambulance aan het Oostfront.
55e JAARGANG. No. 5682.
ZATERDAG 29 AUGUSTUS 1942.
TEXELSCHE COURANT
AANGIFTE VAN OVERLIJDEN.
De Burgemeester van Texel verzoekt
hun, die aangifte van overlijden doen bij
den Ambtenaar van den Burgerlijken
Stand, ter besparing van tijd, vóór deze
aangifte plaats heeft, de distributiestam
kaart en alle distributiebescheiden van
de(n) overledene in te leveren ten kan
tore van den distributiedienst (adres
Nieuwstraat te Den Burg).
Texel, 26 Augustus 1942.
De Burgemeester voornoemd,
RIJK DE VRIES.
INRICHTINGEN
welke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
De Burgemeester ter waarneming van
de taak van Burgepieester en Wethou
ders der gemeente Texel brengt tef
openbare kennis, dat het verzoek van
Mw. J. H. Everts, te Haarlem, om op het
perceel, kadastraal bekend in sectie A,
no. 2083 de ruwolie-motor van het wa
tergemaal te mogen vervangen door een
electro-motor van 27 P.K. door hem
voorwaardelijk is ingewilligd.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat volgens de bestaande jurisprudentie
eventueel NIET tot -beroep van de be-
schikking bevoegd zijn zij, die indertijd
niet voor het gemeentebestuur zijn ver
schenen om hunne bezwaren mondeling
toe te lichten.
Texel, 25 Augustus 1942.
De Burgemeester voornoemd,
RIJK DE VRIES
De Secretaris. JONKER
UITREIKING
Bonkaarten voor levensmiddelen,
aardappelen, tabak, sigaretten en
versnaperingen.
De Burgemeester van Texel brengt ter
kennis, dat genoemde distributiekaarten
zullen worden uitgereikt:
Te Den Burg op Maandag 31 Aug. a.s.
in het Fanfaregebouw van:
9-10 wijk B nrs B 1 t.m. B 66.
10-11 wijk B nrs B 67 t.m. B 126. 9
11-12 wijk B nrs B 127 t.m. B 163.
12-1 wijk B nrs 164 en hooger.
Des middags van:
2,30-3,30 voor hen, die verzuimd hebben
hun bonkaarten af te halen.
Bewoners van wijk B worden ver
zocht vooral op de juiste tijd te komen.
Medegebracht dienen te worden alle
stamkaarten van het gezin met de inleg
vellen. Zij, die niet beschikken over
aardappelvoorraadj dienen tevens een
aardappelenformulier te overleggen.#Hou
ders van maal- en slachtvergunning en
eigen melkvee dienen het organisatie
nummer van de L.C.O. te kunnen opge
ven.
Texel, 17 Augustus 1942.
De Burgemeester voornoemd,
RIJK DE VRIES.
LAATSTE WAARSCHUWING.
Verduistering van gebouwen.
De Burgemeester der gemeente Texel
brengt nogmaals onder de aandacht der
bevolking, dat ingevolge de voorschriften
van den Rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandsche gebied ten behoeve
van de luchtbescherming, alle gebouwen
zoodanig verduisterd moeten worden, dat
er geen licht naar buiten kan dringen.
In het vervolg zal tegen overtreders
van deze voorschriften in strengere mate
worden opgetreden dan tot nog toe ge
schiedde.
De bevolking wordt daarom ernstig
aangeraden de verduisteringsmiddelen in
orde te ipaken.
Ten aanzien van overtredingen, welke
na 30 Augustus a.s. worden geconsta
teerd zal zonder pardon procesverbaal
worden opgemaakt, terwijl tot afsnij
ding van den èlectrischen stroom zal
worden overgegaan voor een langeren
termijn dan tot nog toe gebruikelijk was.
Op de naleving van^de voorschriften
zal een verscherpte controle worden uit
geoefend.
Texel, 27 Augustus 1942.
De Burgemeester voornoemd,
RIJK DE VRIES.
PRAATJE OVER GEMEENTEWAPENS
APELDOORNS ADELAAR.
Wat beduidt „Applenthorna"?
Het wapen van Apeldoorn laat ons op
een gouden veld een roode arend met
uitgespreide vleugels
zien, zijn snavel en zijn
nagels zijn blauw Op
zijn borst draagt hij een
zilveren sleutel. De stad
werd 7 Oct. 1818 in het
bezit van dit wapen be
vestigd. Het is klaarblij
kelijk dat van het geslacht „Van Apel
doorn", dat in de ridderschap van de Ve-
luwe zitting had; In de huidige gemeente
strekten zich zijn bezittingen uit.
In de naam Apeldoorn zit een boom
verscholen (vgl. Hellendoorn, Ekenhorst,
Bukhorst, Eist). Vroeger schreef men
Appeldoorn, Appeldoern; de oudste spel
ling luidde Applenthorna. (Kan dit
„thorna" ook verband houden met het
middelned. „t(h)orne", toren? Red.)
„Adelaar" is de meer dichterlijke
benaming.
NOOIT GEDACHT.
Nooit had men gedacht, dat de vijan
delijke onderzeeërs kans zouden zien de
zoo belangrijke scheepvaartroute langs
de Atlantische kust van Amerika aan te
vallen („Times", Britsch Dagblad.)
AL HET ANDERE: WENSCHDROOM.
Tusschen Europa en de bolsjewistische
chaos staat slechts één macht: die der
Duitsche en verbonden legers. Al het
andere is wenschdroom, eindigend in
nachtmerrie! (A 1 g. Handelsblad).
EEN VEILIG TEHUIS.
Wij wenschen én willen de puinhoopen
van de ineengestorte democratische staat
op te ruimen en daarvoor in de plaats
te stellen een nieuw gebouw, een veilig
tehuis biedend aan alle Nederlanders,
waar ter wereld zij ook wonen, een ge
bouw, dat past in het gebouwen-com
plex, waarin elk volk van Europa zich
geborgen weet als het deelneemt aan de
solidariteit van Europa, de noodzakelijke
voorwaarde voor het voortbestaan van
ons Continent in de eeuwen, die komen
gaan (Ir. A. A. Mussert.)
NA ACHT MAANDEN OORLOG.
Er bestaat een nauw verband tusschen
U-booUbn, Amerikaansch oud-roest en
museumstukken als kanonnen en mor
tieren, die versmolten moeten worden.
De oorlog duurt nu amper acht maanden
Als het met de scheepsverliezen en ma-
teriaalschaarschte in hetzelfde tempo
doorgaat en er is geen reden om daaraan
te twijfelen zullen de Yankees nog
van allerlei beleven, waarvan ze vroeger
zelfs geen flauw idee hadden!
(,,N a t i o n a 1 e Dagblad".)
EEN STAP NADER.
De pogingen van de geallieerden om
het initiatief aan de As-mogendheden te
ontrukken zijn mislukt. Sovjet-Jlusland
gaat thans de ondergang tegemoet.
Tsjoenking-China en Australië zijn op
zich zelf aangewezen, terwijl het Bnt-
sche Rijk rekening moet houden met het
verlies van Indië. Voor de As-mogend-
heden beteekenen de gebeurtenissen van
de laatste dagen derhalve een stap nader
tot de eindoverwinning.
(Dr. E. C G. B runner, N.D.B
VOORLICHTING INZAKE SPORT.
Het is niet voldoende, dat een volk,
zooals wij thans gelukkig overal zien,
zijn levenskracht in de sport uitleeft en
verhoogt. Haast even belangrijk "<s Jiet,
dat een volk over de doeleinden der
sport ook wordt voorgelicht. Zoo liggen
de plichten van de sportjournalist: zijn
volk te wijzen op het organische verband
in heel de lichamelijke vorming en'hei
tG overtuigen van de waarheid, dat ons
volk in een gezond lichaam ook een ge
zonde geest behoeft.
(Prof. dr. T. G o e d e w a a g e n)
DE LANDSTAND IN OORLOGSTIJD.
Sommigen kankeren over het feit, dat
de Landstand onvoldoende doet. Zij
weten schijnbaar niet, dat in oorlogstij
den niet altijd gedaan kan werden, wat
wenschelijk is. Meestal vergeten dege
nen, die iets van de Landstand verwach
ten, dat ze eerst iets aan de Landstand
moeten geven, n.l. hun inzichten en hun
werkkracht Niemand heeft het recht
van critiek op het Landstandwerk, in
dien hij zich niet persoonlijk heeft inge
zet.
(J. ter Haar, „De Landstand")
JARIG JETJE ZOU TRACTEEREN
Tegenwoordig tracteert jarig Jetje niet
meer. Daarvoor hééft ze te weinig „snoep
bonnen". Jarig Jetje gebruikt tegen
woordig haar geld, dat ze anders op
snoepte, om mee te doen aan de ver
jaardagsstorting. Vandaag heeft ze even
zooveel guldens op de girorekening van
de Nederlandsche Ambulance gestort als
zij jaren telt.
Jarige Nederlanders" doet als jarig
Jetje. Het gironummer is 87600, Neder
landsche Ambulance, Koninginnegracht
22, 's Gravenhage.
EEN VRIEND IS NIET.
Een vriend is niet, die uw geluk wil
deelen,
Die met u lacht 'en vroolijk is;
Een vriend is hij, die zoekt te heelen
Uw zielepijn van droef gemis
Een vriend is niet, die met u aan de
maaltijd
Zijn hart ontsluit en vriend'lijk praat;
Een vriend is hij, die vasten kan en
weenen.
Die met u mee naar 't kerkhof gaat.
Uit: „In dé Branding", door George
Nieuwenhuysen.
HOE LAAT
Illlllllllllllllll
BOOTDIENST T.E.S.O.
Van Texel: 7,45; 1,45; 5,30
Van Den Helder: 10.-; 4,-; 7,-
Op Zon- en feestdagen;
Van Texel: 8,15 en 5,30
Van Dén Helder: 10,45 en 7,
TEXEL-HARLINGEN.
Van Texel: Donderdags.
Van Harlingen; Zaterdagsmorgens.
EGYPTE
Over het Suezkanaal is een spoor
brug gereed gekomen.
SYRIË
In heel Syrië anti-Engelsche betoo
gingen.
PORTUGAL.
Portugal maakt autobanden van
kurk.
/UID-AFRIKA
Er is sprake van bezoek van Smuts,
premier van Z.-Afrika, aan Roosevelt.
VEREENIGDE STATEN.
In de V.S. meent men, dat Japan op
de W. Aleoeten reeds 10,000 man gecon
centreerd heeft.
ZWEDEN
Zweden geeft per jaar wel een half
millioen kr. uit ter bestrijding van sabo
tage en spionnage
DUITSCHLAND
In een hospitaal te Krakau is prof.
dr. Karl Boemer aan gevolgen eener
ernstige verwonding overleden.
FRANKRIJK
Rouaan had na een Britsche lucht
aanval 60 dooden en 100 gewonde bur
gers. Geen miliair doel geraakt.
ENGELAND
Engeland moet de rantsoenen
brandstof en electra met een kwart rant
soen beperken.
ZWITSERLAND
Bij. Bern moest wegens, motorpecfi
een Britsch vliegtuig met twee man lan
den.
BRAZILIË.
Brazilië heeft zich alle Duitsche en
Italiaansche schepen, die in zijn havens
liggen, toegeëigend.
(TALIE
Italië werd door Graaf Ciano bij de
begrafenis van Stefan von Horthy ver
tegenwoordigd.
DE ZON.
Za 29 Aug. op 6,4{j^ onder 20,36
Zo. 30 Aug. op 6,46; onder 20,'34
Ma. 31 Aug. op 6,48; onder 20,31
Di. 1 Sept. op 6,50; onder 20,39
Verduist'ren is thans ieders plicht.
Uw aandacht zij er op gericht:
Dus eer ge stfoks ontsteekt uw licht,
Met zorg al de gordijnen dicht.
(Hh. de RJ
DE MAAN.
Za. 29 Aug. op 22,14; onder 10,32
Zo. 30 Aug. op 22,40; onder 11,41
Ma. 31 Aug. op 23,07; onder 12,48
Di 1 Sept. op 23,37; onder 13,52
Laatste Kwartier; 2 Sept. 17,42.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Za. 29 Aug. 0,02 en 12,22
Zo. 30 Aug. 0,42 en 13,00
Ma. .31 Aug. 1,22 en 13,38
Di. 1 Sept. 1.58 en 14,17
Springtij 10 en 25 September.
NA DE MISLUKTE BRITSCHE INVASIEPOGING BI] DIEPPE. Mel be-
hulp van deze booten, die speciaal ingericht waren voor het aan land
zetten van pantserwagens, dachten de Britten hun tweede front te
kunnen oprichten, doch ook deze poging mislukte jammerlijk.
(Hoflmann-Stapf-P.K. Koll-Pax Holland-c).
Wat gezaaid wordt, wordt niet le
vend, tenzij het gestorven is. (Paulus).
Verwoede strijd om Stalingrad.
Er is Stalin aan het behoud van Stalin
grad \4£el gelegen. Daarom werd de stad
in een vesting herschapen en zijn in wij
de omgeving mijnenvelden gelegd en be
tonnen bunkers gebouwd. Wordt Moskou
wel het hoofd van de Sovjet-Unie ge
noemd, men kan Stalingrad met het hart
vergelijken. De strijd om dit hart is in
volle gang en de uitslag kan niet twijfel
achtig worden genoemd. Heele divisies
hebben de Don in de groote bocht over
schreden en rukken nu, toegerust met 't
beste en sterkste oorlogstuig, onder
steund door de onvermoeide vliegers, op
Stalingrad aan. Van bommen van aller
lei aard hebben zijn fabrieken al veel te
lijden gehad. Ook het spoorwegverkeer
van en naar de stad, waar ook de burge
rij in het geweer is geroepen, staat van
uur tot uur aan de zwaarste aanvallen
bloot.
Opmarsch in de Kaukasus.
Niet alleen bij Stalingrad winnen de
troepen terrein, maar ook in het Kauka-
susgebied, al worden de gevechten daar
door hevige wolkbreuken leelijk belem
merd. Toch wappert de Duitsche oorlogs-
vlag nu al een week op de Elbroes, de
hoogste top van de Kaukasus. Daar heb
ben Beiersche berg jagers voor gezorgd,
nadat ze zware hindernissen (mijnenvel
den, boomversperringen, vijandelijke
troepen) uit de weg hadden geruimd
Aan de mond van de Koeban werd
Temrjoek genomen; ook vielen verschei
dene, passen in de Westelijke Kaukasus
in Duitsche handen.
Dc luchtoorlog.
Ook aan ftet Oostfront ié" de Duitsche
vlieger meesfcr van het luchtruim. Dat
blijkt uit de geringe Duitsche vérliezert
Nederlands naam wordt hoog gehouden.
„Langs één der hoofdwegen, die naar
het front voeren, rijden dag en nacht de
militaire kolonnes in bijna onafgebro
ken ^stroom oostwaarts. Duitsche gemo
toriseerde eenheden van allerlei aard,
maar ook troepen van alle medestrijden
de naties trekken naar de plaats,waar zij
ingezet zullen worden.
Daar, waar de weg door de hoofdstad
DE ROODE-KRU1SHOND.
Op bewonderenswaardige wijze
vervult ook de hond de hem door
het Roode Kruis opgelegde taak.
We zien hem hier met verband-
trommel en veldflesch toegerust.
In Neurenberg kreeg Duitschland
reeds jaren geleden zijn eerste
school voor dit doel.
van deze streek loopt, juist waar de
eerste huizenblokken beginnen, voert
een zijweg de heuvel op tusschen het
Poesjkin-park en de dierentuin. Dieren
behoeft u echter in de dierentuin niet
meer te zoeken: de beren, antilopen, her
ten, vogels en alle andere diersoorten
ten deele uit verre landen afkomstig,
moesten in plaats van ten laste der
voedselvoorziening te leven, hun bijdra
ge daartoe leveren. En in het park is het
niet aan te bevelen, buiten de paden te
wandelen, aiet omdat misschien een po
litieagent u bekeuren zou, maar omdat
wellicht bij het opruimen van de land
mijnen een enkele over het hoofd gezien
kan zijn.
Blijven wij dus liever op het asphalt
van deze zijweg, dan komen we na een
paar honderd meter, juist buiten het ru
moer en lawaai van de hoofdverkeers
weg, aan %en complex gebouwen. Dat
aan een hooge mast de Duitsche vlag
wappert, zal u niet verwonderen, maar
een kleine schok zal toch plotse
ling door u heengaan, als u daarnaast
aan een niet minder hooge mast, even
fier, en voor ons gevoel nog mooier van
kleur, 't oranje-blanje-blèu ziet waaien.
De beide schildwachten, die stram in
qe houding de poort bewaken, kunt u
gerust in het Hollandsch aanspreken,
ongetwijfeld zult u. dan ook geen moeite
hebben om binnen te komen. Want hier
treft ge op duizenden kilometers van het
moederland een stukje Nederland aan,
dat gezien mag worden. Hier zijn belang
stellenden altijd welkom
Roode-Kruis-auto's rijden_af en aan.
Aan alles kunt u merken, dat er hard
wordt gewerkt. Wanneer u gezien hadt,
hoe het er hier enkele maanden geleden
uitzag, dan zoudt u het nu nauwelijks
herkennen. De tuin staat ook al vol bloe
men, voor zoover hij niet beplant is met
aardappelen, tomaten, sla of andere
groente.
In de gebouwen overal een levendige
in verhouding tot die van Stalin. In het
tijdvak 123 Aug. gingen 2217 bolsje
wistische vliegtuigen verloren, van
Duitschland maar het zestiende deel. De
omstandigheid, dat zooveel jeugdige, ge
brekkig opgeleide piloten door Moskou
er op uit worden gestuurd, is aan die
groote verliezen niet vreemd.
De oorlog ter zee
In de wateren tusschen Engeland en
Amerika is al menig schip der geallieer
den tot zinken gebracht. Naar de Brit
sch admiraliteit heeft meegedeeld, heeft
de geallieerde oorlogsvloot tot nu toe
reeds 152 schepen moeten afschrijven
(631400 brt.); daaronder bevinden zich
5 slagschepen, 5 vliegkampschepen, 21
kruisers, 83 torpedojagers. In totaal
moeten de Britten en de Amerikanen
wel 300 schepen verloren hebben; publi
catie van een tweede verlieslijst is dus
nog te wachten. Onderwijl neemt het
cuikbootgevaar nog toe. Vice-admiraal
Percy Nelles, chef van de Canadeesche
marinestaf, heeft daarover zijn nood ge
klaagd; hij deed een beroep op de jonge
leden der marine, opdat het vijandelijke
duikbootwapen beter dan tot nu toe
wordt bestreden. Ook in Amerikaansche
kringen stijgt de onrust, nu aan het tot
zinken brengen van schepen door de As
maar geen einde komt. De „Evening Stan
dard" (Engeland) geeft een sombere
schildering van de huidige situatie:
„Men ziet-aan het Amerikaansche strand
nog steeds vernielde schepen en wrak
hout". De wateren rond Kaap Hatteras
worden door dat Engelsche blad met een
schepenkerkhof vergeleken. Ook aan de
Zuidamerikaansche kust is het niet pluis.
Daar is bij Brazilië pas weer de Ameri
kaansche tankboot „Louisiana" in de
grond geboord.
Eind 1941 is de Nederlandsche
Ambulance «naar het Oostfront ver
trok k<m. Hier volgt het eerste deel
van de brief, welke Dr 'C Winkler-
Prins over het uitnemende werk
der ambulance schreef. Dr Winkler-
Prir.s, de bekende oogarts uit Haar
lem, stelde zich uit ideëele over
wegingen niet alleen voor deze am
bulance beschikbaar, maar was ook
een dergenen, die tot het uitzen
den van deze ambulance de stoot
gaven.
en toch ordelijke bedrijvigheid. Heidei
licht is het in de zalen en kraakzindelijk
Rij aan rij staan de bedden met goed*
matrassen, zuivere lakens en dekens,
Hier komen de gewonden en zieken, di
rect uit de zwaarste gevechten van dez*
hardste oorlog, die de wereld ooit be
leefd heeft, plotseling in een sfeer var
behaaglijke rust en zorgvolle toewijding;
Een overgang, die hun werkelijk sprook
jesachtig aandoet. t
Per ziekenauto, trein of vliegtuig wor
den zij hierheen gebracht, nadat ze in
een hoofdverbandplaats de eerste hulj.
ontvangen hebben of in een lazaret d«»
eerste noodzakelijke operaties hebbel
ondergaan. t
Ver genoeg liggen we hier achter he,
front om de patiënten ongestoord enkel-
weken te kunnen behandelen en verple J
gen, zoodat ze daarna óf hersteld naaj
hun troep terug kunnen gaan of ten-!
minste zoo ver op weg van herstel zijr-v
-dat ze zonder bezwaar de verre reie
naar een ziekenhuis of herstellingsoor
in het vaderland kunnen afleggen. n
Dit ziekenhuis met ongeveer 350 pan
tirnten wordt verzorgd door 15 artsei
specialisten, tandartsen en apotheker: i
20 zusters, 25 verplegers, 135 man pei,.i
soneel, onder wie chauffeurs, koks, ac;.;
ministrateurs, laboranten, timmerlu,.'
loodgieters, electriciens, telefonisten
kappers, waschbazen, enz., terwijl er bcr
vendien nog een aantal inheemschlt
dienstmeisjes en Russische krijgsgevar^
genen werken. (Wordt vervolgd
