87600
Vulpenridders in het Fruitparadijs
Drie jaar oorlog
Texelsche Berichten
i
UIT «VELERLEI BRON.
WERELDNIEUWS
VAN DE'FRONTEN.
DE NEDERLANDSCHE AMBULANCE AAN HET OOSTFRONT.
55c JAARGANG. No. 5684.
ZATERDAG 5 SEPTEMBER 1942.
TEXELSCHE COURANT
Duitschland sterker dan ooit.
Dinsdag 1 September, was het drie
jaar geleden, dat de eerste schoten knal
den in het voörmalige* Polen. De Duit-
sche troepen waren opgerukt, nadat de
Fuehrer van het Groot-Duitsche Rijk al
les in het werk had gesteld, om deze oor
log te voorkomen. Doch de tegenstanders
hadden alles er op gezet om opnieuw
oorlog met Duitschland te ontketenen.
Duitschland heeft de toegeworpen hand
schoen opgenomen, de strijd begon op
nieuw. Op 1 Sept. 1939 begon een tweede
wereldoorlog. En niemand vermoedde
toen nog, dat deze strijd, die aanvanke
lijk begon met een conflict tusschen Po
len en Duitschland, zich uit zou breiden
over de geheele wereld..
Thans zijn drie jaren verloopen en
het aspect is sedert grondig gewijzigd.
Vrijwel het heele vasteland van Europa
staat onder Duitsche of Italiaansche con
trole. De wereldheerschappij van Enge
land js reeds fmaal gebroken; het eens
zoo machtige Albion is nog maar een
pion op het schaakbord van deze strijd.
Machtige vestingen en gebieden gingen
zoowel voor Engeland als Amerika ver
loren Hongkong, Singapore, de Philip-
pijnen. Ned. Indië is Japansch bezit; Au
stralië wordt bedreigd. In Afrika werden
de Britten verslagen; ze moesten terug
trekken naar Egypte. Het Bolsjewisti
sche monster werd aangepakt en thans,
na ruim één jaar strijd tegen de Sovjet-
Unie, zijn de vitale gebieden voor de
bolsjewisten verloren gegaan. Overal ze
gevierden de Duitsche wapenen en die
van de verbonden mdgendheden. Zelfs
aan de Amerikaansche kust opereeren
de Duitsche duikbooten en het aamtal
tonnen scheepsruimte, dat het Duitsche
wapen op de wereldzeeën reeds vernie
tigde, i9 enorm. De leuze: Duitsc'tiland
wint op alle fronten^ is ook de laatste
maanden wel bewaarheid geworden. De
tegenstanders verloren slag op slag; het
initiatief bleef immer in handen van de
Duitsche en verbonden troepen.
Zeker van de overwinning.
Wanneer wij thans, na drie jaar een
'balans opmaken, dan komen wij tot de
slotsom, dat Duitschland sterker is dan
ooit. Meer dan 20 millioen bruto regis-
terton aan vijandelijke scheepsruimte is
reed's vernietigd, ongeacht nog de Itali
aansche resultaten. Wanneer men in
oogenschouw neemt, dat in de vorige
wereldoorlog de verliezen der geallieer
den ter zee ca. 13 millioen ton bedroegen
dan blijkt duidelijk, dat op déze wijze'n
ondergang van de geallieerden onvermij
delijk is. Steeds meer voor de oorlog be
langrijke centra vallen in handen van
Duitschers, Italianen en Japanners. Is 't
te verwonderen, dat de Duitschers en
Italianen na drie jaar oorlog zeker zijn
van de overwinning.
De politieke beteekenis.
De- politieke beteekenis van deze ge
weldige strijd is ook grooter dan in de
wereldoorlog. Hier wordt een eindstrij'd
gestreden tusschen de arbeid en 't goud.
Het goud, voor het grootste deel in han
den der joden, verliest zijn kracht en zijn
beteekenis Het internationale jodendom
staat op het punt totaal vernietigd te
worden. Daarvoor zal in de .plaats komen
de macht van de arbeid. Dat beteekent:
werk, voor ieder men§ch, die werken
wil. En een redelijke belooning voor de
ze arbeid. Dat beteekent, dat de arbeid
in dienst van het geheele mensChdom,
zal worden gesteld. Dit moet wel leiden
tot een schoonere toekomst, niet
alleen voor Duitschland of Italië of Ja
pan, maar voor de geheele goedwillende
menschheid, zoowel in Europa als, in de
andere werelddeelen.
£)rie jaren oorlog. Wanneer het einde
van deze strij^ komt, is niet bekend.
De oorlog kan nog lang duren. Doc h vast
staat intusschen, dat de kansen op een
overwinning voor de Asmogendhe< len na
deze drie jaren gunstiger staan dan ze
ooit geweest zijn. Met het doel va n deze
strijd voor oogen: het scheppen van een
nieuwe, betere wereldorde, kan gecon
cludeerd worden: de offers die n eds in
deze 3 jaren gebracht zijn, ware n niet
te vergeefsch. O. P.
IEDERS PLICHT!
Het is de plicht van iedere voAks-
genoot in zijn eigen belang en voor
al in dat van het komende .geslacht,
onze arbeid voor de Ned.'. Volks-,
dienst te steunen, opdat dit groote
doel bereikt worde. Wil een volk
störk en gezond zijn, dan dienen
de kleinste eenheden daarvan,1 de
gezinnen, hecht en sterk te zün
Mocht dit nog niet het geval z^t,
dan dient hiervoor onmiddellijk ge
zorgd te worden. In de gezinnen
vormen moeder en kind de teere
plek. Gelukt het ons, die beidon
gezond en sterk te maken en le
houden, dan is de toekomst van
ons volk verzekerd.
(F W. van Vloten, landelijk
leider Ned. Voïksdienst.)
Ten kantore van de N.V.D. Raadhuis,
Den Burg, kan men zich als li.d en me
dewerker aanmelden en nade re inlich
tingen bekomen.
HET DUISTERSTE UUR.
Het duisterste uur in de geschiedenis
der Amerikaansche marine was dat van
Pearl Harbour.
(President Roosevelt, V.S.).
ONZE PLICHT DOEN.
Wanneer wij in ons pogen zullen sla
gen, zal dat voor een belangrijk deel te
danken zijn aan de hulp van onze Duit
sche kameraden. Wij willen eerlijk en
behoorlijk onze plicht doen om ons volk
weer een plaats in de geschiedenis te
veroveren.
(Ir M u s s e r t in zijn rede bij de ope
ning van de tentoonstelling .Herlevend
Nederland".
VEEL GEVAARLIJKER PLANNEN".
Het is waar, Engeland heeft ook de
nederTaag van Dieppe overleefd. Enge
land overleeft elke nederlaag, behalve
de laatste. De heeren in Londen echter
hebben de brutaliteit aan te kondigen,
dat het beloofde „tweede front" heele-
maal niet in een landing gezocht be
hoeft te worden, maar dat. ze „veel ge
vaarlijker plannen in petto hebben". Ik
geloof, dat de gevaarlijke mogelijkheden
neg altijd in de Duitsche portefeuille be-,
waard worden.
(M a x.B 1 o k z ij 1 in een van zijn ra
diopraatjes.)
FELLER LUCHTOORLOG.
De Engelschen hebben gedreigd, dat
ze bij het lengen der nachten de Duitsche
steden in versterkte mate zullen teiste
ren en wel samen met de Amerikaansche
luchtmacht, waarvan êezegd wordt, dat
die reeds op Engelsche en Noord-Iersche
vliegvelden gereed steat
De Engelschen zullen zich zonder twij
fel vergissen, wanneer zij aannemen, dat
de betrekkelijke zwakte van de Duitsche
actieve vliegerafweer 'n permanent ver
schijnsel is, want er bestaat aanleiding
om aan te nemen, dat het beeld van de
luchtoorlog binnen niet al te lange tijd
zich bèlangrijk'zal wijzigen.
(Berlijnsche corresp. Nieuwe Rott.
Crt.)
DE HEER B. BAKKER
geïnstalleerd tot Burgemeester
van Ameland.
Over de installatie van onze vroegere
plaatsgenoot, de heer B. Bakker, tot bur
gemeester van Ameland, welke plech
tigheid 1.1. Zaterdag plaats vond, schrijft
het Nationale Dagblad- het volgende:
De groote zaal van hotel Hofker te
Nes was geheel gevuld met gasten en
belangstellenden, waaroncler wij opmerk
ten de Beauftragte van de Rijkscommis
saris voor de provincie Friesland, de
Districtsleider van de NSB, en de bur
gemeesters van Sneek, Texel, Terschel
ling en Hennaarderadeel.
De installatie werd verricht door de
scheldende burgemeester, de heer Bolo-
mey, die enkele hartelijke woorden van
welkom sprak en de nieuwe burgemees
ter daarna met de ambtsketting tooide.
De Districtsleider van de NSB, kame-
ïaad van Weperen, wenschte kam. Bak
ker geluk met zijn benoeming en wees
er op, dat eenerzijds zijn taak zwaar zal
zijn, omdat hij als eenige nationaal-socia-
list op het eiland is ingezet, dat echter
anderzijds daardoor de kans op groote
winst is gegeven, omdat daar, waar de
sfeer niet geheel verpolitiekt is, gemak
kelijker een goede en gemoedelijke ver
houding met de bevolking tot stand kan
komen.
Namens de kameraden van de burge
meesterskring sprak kameraad Schut;
terwijl kam De Vries, burgemeester van
Texel, als vriend en alsvertegenwoordi
ger van de' groep Texel, waarvan een
aantal leden na een reis van 5 dagen,
aanwezig was, kameraad Bakker het al
lerbeste toewenschte.
Nadat de Inselkommandant een korte
rede had gehouden, kreeg kameraad
Bakker het woord. Hij zegde dank voor
de betoonde belangstelling en verzekerde
aan het werk te zullen gaan, om het
eiland, dat door zijn isolement in ver
schillende opzichten wat achterop ge
raakt was, de geest van de nieuwe tijd
te brengen.
FRU IT-UIT JE.
Vier en twintig krantenmannen,
Kregen een kijkje op het werk,
Van de Nederlandsche Landstand,
Der Boeren streven, hecht en sterk.
Vier en twintig krantenschrijvers.
Leerden, wat er werd gedaan,
Om met Landstand en met
wilskracht,
Door het leven heen te gaan.
GRè DE REUS.
SAPPIGE PRUIMEN EN HARDE NOTEN.
„Alle dagen bruine bdbnen is ook zoo
lekker nntf Aldus zong men tij
dens de vorige oorlog. Maar alle dagen
spinazie ook niet, betoogde het hoofd van
de afd. Tuinbouw van de Ned. Land
stand in Noord-Holland, de heer W. Ka
per, te Benningbroek, toen een gezel
schap journalisten deze week zijn bedrijf
bezocht En daar is toch kans op, wan
neer het agrarisch leven in Nederland
niet wordt geordend naar de groot-Euro-
peesche gedachte. Men zal anders en
natuurlijk niet alleen met spinazie da
gen krijgen, waarop er van alles veel te
veel is, zoodat de helft verrot en er
zullen dagen zijn, waarop men naar een
bepaald artikel zit te snakken. En dat is
heelemaal ni#t noodig! Voor de oorlog
werd in ons land veel vernietigd, omdat
onze Oostgrenzen gesloten bleven en
daardoor een belangrijke exportmoge
lijkheid verloren ging. Thans is noodig,
dat men contact met het Oosten houdt,
alle mogelijkheden in eigen land uit
buit om onze bevolking te voeden, zon
der dat men bang behoeft te zijn, dat
ons exportoverschot te klein zal wezen.
De heer Kaper stipte even aan, dat de
teelt van fijne zaden in de Streek tus
schen Hoorn en Enkhuizen historische
waarde heeft en dat de Landstand er
voor zal waken, dat niet meer de kwee-
ker de sluitpost van de begrooting van
de handelaar zal zijn.
Duidelijk toonde de heer Kaper aan,
dat een intensief fruitteeltbedrijf als 't
zijne op een betrekkelijk kleine opper
vlakte veel menschen brood geeft. Het
moet dan echter ook niet meer zoo wor
den, als voor de oorlog, toen een luxe
kleine kliek, vooral joden, het Ameri
kaansche fruit slechts goed genoeg vond
en nauwkeurig van te voren was inge
licht, wanneer er eens een invoerverbod
kwam, zoodat zij nog alle tijd hadden de
koelhuizen- met dit fruit vol te stoppen.
De Nederlandsche kweeker stond dan
voor zijn zooveelste raadsel.
Slechts eenheid in organisatie
van boeren tuinder en kweeker
kan dergelijke uitwassen voor
komen; de vroegere landbouw
organisaties konden dit, met al
hun goede bedoelingen, niet.
Wanneer boer en kweeker zich thans
cp de bodem werpen, geschiedt dit niet
om woekerwinsten te behalen. Dit is niet
noodig, wanneer de maatschappelijke
verhoudingen goed liggen. Men dient
reeds thans met oordeel aan te planten
en het'oog te richten op de toekomst.
Dan zal noodig zijn: houdbaar fruit. De
heer Kapér eindigde dit gedeelte van z'n
betoog met te verklaren het een eeuwige
schande te vinden, dat zooveel fruit werd
ingevoerd, terwijl wij in Nederland zelf
zooveel en zulk goed fruit teelden. Dat
hij hiermede niets 4e veel zei, bewezen
de glunderende gezichten der vulpenrid
ders, toen hun een doosje met de koste
lijkste producten van de Rozenhof het'
bedrijf van de heer Kaper werd aan
geboden.
MAROKKO.
- Twee Britsche vliegtuigen zijn bo
ven Marokko neergeschoten.
ALBANIË.
- In Albanië eischte een aardbeving
43 menschenlevens; 110 gewonden. Ook
veel vee gedood.
DUITSCHLAND
In Duitschland is men over het
dieptepunt in de voedselpositie heen, al
dus de Reichsobmann van de Duitsche
Nahrstand.
SPANJE
- Twee Spaansche schepen werden
door Britsche oorlogsbodems naar Gi
braltar opgebracht.
JAPAN.
- De Sapansche minister van buitenl.
zaken is om persoonlijke redenen afge
treden. Premier Tojo neemt zijn functie
waar.
VEREENIGDE- STATEN
- In de V.S. mogen taxibezitters geen
passagiers meer vervoeren.
- De regeering der V.S. heeft nu al
meer dan 220 milliard dollar voor de oor
log aangevraagd, dat is meer dan het
totaal der uitgaven der V.S. in de laat
ste 152 jaar.
CHINA.
Ontzaglijke overstrooming.
Het onbezette China wordt door
n overstrooming geteisterd (in Anhwei
el 21 districten), ernstiger dan de laat
ste 100 jaar het geval was. Millioenen
menschen dakloos. Oogst geheel vernie
tigd. In Toensji 3000 huizen vernield.
Slechts door eenheid in het land
en door het uitwisselen van ervarin
gen met de collega's over de grenzen:
slechts door het inschakelen van alle
krachten in het groot-Europeesche
verband, aldus eindigde de heer
Kaper zijn boeiende rede, zullen
boer en kweeker zich geheel kun
nen inzetten, tot heil der volksge
meenschap!
Een tocht door West-Friesland.
De journalisten, die op initiatief van
de Referent fuer, Volksaufklarung und
Propaganda in Noord-Holland, een tocht
door West-Friesland maakten en daarbij
in de gelegenheid werden gesteld, het
werk van de Landstand .,in de praktijk"
mee te maken, reden daarna met Jan
Pleziers naar Wester-Blokker. Een kort
bezoek werd gebracht aan het bedrijf
van de plaatsvervangend boerenleider in
Noord-Holland, de heer C Koeman en
men verliet Blokker niet, voordat de
trots van het dorp, een eeuwenoude ge
weldige beuk, was bewonderd. Een ver
gadering van de Boerenraad van Ven-
huizèn gaf de excursisten een vojledig
inzicht in de arbeid van de Landstand
in zijn bakermat: het dorp. Dorpsboeren
leider Ter Hofstede had zijn agenda zoo
samengesteld, dat alle afdeelingen de
dorps vrouw inbegrepen hun voorstel
len. klachten en bezwaren naar voren
konden brengen. De burgemeester van
Venhuizen, de heer Honyk, was mede
aanwezig; de samenwerking tusschen
hem en de dorpsboerenraad bleek uit
muntend te zijn. Van de vergadering der
eenvoudige v boeren en tuinders ging
kracht uit! De Provinciale Boerenleider,
de heer J. Saai, die, met eenige van zijn
v naaste medewerkers de tocht ntedemaak-
te, toondé zich zeer tevreden over de
Landstand in Venhuizen; hij stak dorps
boerenleider en boerenraad weer een
hart onder de riem qn deelde mede, dat
van de boerenraden binnenkort veel ge
vergd zal worden, "omdat er in Noord-
Holland ten aanzien van het voedsel
voorzieningsapparaat groote veranderin
gen op til zijn. Ook het hoofd van Volk
en Bodem in Noord-Holland., de heerNJst.
Bakker, sprak en zette op de hem eigen
wijze uiteen, hoe zijn «afdeeling zich voor
stelt te waken over het recht en «de eer
van de Boerenstand.
Het was een zeer geslaagde dag! G.
NEDERLANDERS,
KENT UW PLICHT.
Hier is het Gironummer
van de Nederlandsche Am
bulance van het Vrijwilli
gerslegioen Nederland:
UW VERDUISTERINGSPLICHT.
De dagen korten deze maand met twee
uur. Heeft u uw verduistering reeds in
de puntjes in orde gebracht? Laat er
toch niets aan mankeeren. Van de nood
zakelijkheid is nu toch wel een ieder
doordrongen. De controle zal strenger
zijn dan ooit! Wanneer een overtreding
wordt geconstateerd, zal de straf niet
malsch zijn. Niet alleen wacht hun, die
alle goede raad in de wind slaan, een
hooge boete, maar ook wordt gedurende
een aantal dagen de toevoer van stroom
afgesneden! Die strop kunt u voorkomen.
Zoo kunt u ,een verduisteringsgordijn
aanbrengen. Neem, het niet te smal. Het
moet rondom goed aansluiten.
(Teekening van PIB.)
De Pravvda heeft makkelijk praten.
De Prawda, het bekende Sovjet-blad,
heeft makkelijk praten: „Wij moeten
geen stap meer terugdoen. De vijand
moet worden tegengehouden, het koste
wat het kost". Nu, het hééft al veel
gekost; leger op leger werd door Stalin
in de strijd geworpen; onafzienbare rijen
tanks werden er op afgestuurd; vliegtui
gen namen in grooten getale aan de strijd
deel. Maar het was alles vergeefsch. De
bolsjewieken stuiten iedere dag op de
muur van ijzer en staal, welke de Duit
sche troepen en hun bondgenooten steeds
verder naar het oosten verplaatsen en
welke de Prawda met recht reden geeft
in een jammerkreet uit te roepen: „De
toestand is voor de Sovjet-Unie hoogst
ernstig geworden".
„De stad van Stalin".
Vooral op de strijd tegen Stalingrad
is de aandacht in deze dagen gericht. Het
gaat -hier omeen stad van beteekenis.
Hierop wijst reeds het feit, dat ze naar
het bolsjewistische opperhoofd werd ge
noemd. Ook Londen heeft niet ontkend,
dat Stalingrad in het land der bolsjewie
ken een sleutelpositie inneemt. Maar
naarmate de kans op behoud van deze
plaats geringer wordt, tracht het Lon-
densche berichtenbureau de wereld wijs
te maken, „dat Stalingrad eigenlijk toch
niet zooveel te beduiden heeft"
Doorzichtig gedoe, zooals we dat ook be
leefden, toen Duinkerken, Tobroek, Sin
gapore, Hongkong enz. moesten worden
prijsgegeven.
Intusschen verheelt zelfs Moskou niet,
dat het er met Stalingrad slecht voor
staat. Van uur tot uur wordt de ring
om deze stad nauwer en hechter. Vast
beraden en onbarmhartig schrijdt de
strijd hier voort. De val van Stalingrad
komt in zicht.
Aandeel der vliegers.
De luchtmacht draagt tot de successen
aan het oostelijk front nog immer in be
langrijke mate bij. Hier boekte commo
dore Gollob zijn 150e overwinning in de
lucht; de Fuehrer kende hem daarvoor
de hoogste militaire onderscheiding toe.
In 2 dagen tijds verloren de Sovjets 192
vliegtuigen; de Duitschers in die tijd
maar elf.
Elders aan het oostfront.
Letten we op hetgeen in andere secto
ren van het oostfront gebeurt, dan zien
we, dat verwoede tegenaanvallen van de
bolsjewieken met succes worden afge
slagen. Waar zij, zooals bij Rzjef, in 30
dagen een km. of tien, vijftien pprukten,
danken zij dat aan. het inzetten van zoo
ontzaglijk veel manschappen, .dat van
een tijdelijke overmacht sprake was. De
verliezen zijn echter zoo buitengewoon
hoog, dat zij hun winst wel heel duur
hebben gekocht. Onderwijl is hun aan-
valskracht nu dermate verzwakt, dat
aan verdere terreinwinst niet meer kan
worden gedacht.
DE ZON
Za. 5 Sept. op 6,56, onder 20,20
Zo. 6 Sept. op 6,58; onder 20,18
Ma. 7 Sept. op 7,00; onder 20,15
Di. 8 Sept. op 7,02; onder 20,13
DE MAAN.
Za. 5 Sept. op 1,40; onder 17,28
Zo. 6 SepCop 2,25; onder 18,09
Ma. 7 Sept. op 3,22; onder 18,46
Di. 8 Sept. op 4,23; onder 19,18
Nieuwe Maan: 10 Sept. 17,53.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Za. 5 Sept. 5,41 en 18,24
Zo. 6 Sept 7,06 en 19,42
Ma. 7 Sept. 8,14 en 20,41
Di. 8 Sept. 9,05 en 21,25
Springtij 10 en 25 Sept.
(Slot.)
Ook op de andere afdeelingen liggen
heel ernstige patiënten, maar over het.
geheel is het aantal sterfgevallen in ons
ziekenhuis buitengewoon gering. Van
zelfsprekend zijn we daar trotsch op en
zijn wij blij met het mooie resultaat van
ens werk. En we vergeten daarbij niet
dat juist onze bijzonder goede uitrusting
ons daartoe in staat stelt.
Wij zijn trouwens van de niet direct
oorlogvoerende landen het eenige, dat n
dergelijk volledig uitgerust en zelfstan
dig werkend ziekenhuis hier in het veld
heeft. Daarmee helpen we de naam van
ons land hoog te houden en persoonlijk
zijn we blij, op deze wijje onze plicht
als arts te'kunnen doen, n.l onze hulp
te kunnen verleenen daar waar deze het
dringendst noodig is.^
Waardeering voor het werk.
Dat er in het vaderland velen zijn, die
er anders over denken, laat ons koud.
Zoolang zij zelf niet ergens in een gra
naattrechter liggen te bloeden, kunnen
ze gemakkelijk zoo praten. Ons is het om
hun waardeering heusch niet te doen,
wel om die van onze patiënten, en daar
van zijn we zeker.
Toch is het niet altijd even druk hiex.
Er zijn ook dagen, waarop we het wer
kelijk rustig hebben. Dan is het een
groote vreugde wanneer een militaire
kapel komt spelen .of „Kraft durch
Freude" een voorstelling voor de pa
tiënten geeft. Dan ontbreekt het nooit
aan grappen en ongetwijfeld hebben de
ze uren menigeen geholpen een sombere
bui te overwinnen.
Vooral de laatste dagen, nu het front
zich meer oostwaarts verplaatst heeft,
waardoorj we wat ver achter zijn ko
men te liggen, is het stiller geworden.
We rekenen er dan ook op de volgende
maand meer naar voren te worden ver
plaatst, waar we allicht in staat zullen
zijn nog meer levensreddend werk te
doen. Dit ziekenhuis zal dan waarschijn
lijk voor lichtgewonden en herstellenden
in bedrijf blijven met enkele artsen en
eenig verplegend personeel.
Maar de groote troep zal dan weei
zijn boeltje pakken en in de auto's la
den. Dan zal er weer een kolonne oost-,
waarts over de breede weg rollen, zoo
als er zoovele gaan. Maar toch zullei^dt
andere troepen langs de weg dan ever
opkijken als ze de vroolijke Hollandscht
liederen uit de wagens hooren opklin
ken". (Dr. C. Winkler Prins). j