NEDERLANDSCHE KOLONISATIEARBEID IN HET OOSTEN
MUSSERT OVER DE TOEKOMST VAN NEDERLAND
MET DE RADIO-REPORTERS OP DE SCHORREN.
Landbouw en Veeteelt.
Gemengd Nieuws
VAN DE FRONTEN.
HET NIEUWE UITZENDSCHEMA NED. OMROEP.
56e JAARGANG. No. 5687.
WOENSDAG 16 SEPTEMBER 1942.
TEXELSCHE COURANT
De traditie gehandhaafd.
De stichting van de Nederlandsche
Oostcompagnie, welke zich tot doel stelt
de vestiging van Nederlandsche boe
renfamilies vooral in de gebieden ten
Oosten van de Weichsel in de hand te
werken, is niet een gebeurtenis, die hee-
lemaal los staat van elke traditie. Zij
knoopt integendeel onmiddellijk vast aan
een draad, welke eeuwen terugloopt
door de geschiedenis van het Nederland
sche volk en zij getuigt van de immer
jonge, krachtige vitaliteit van ons volk.
Reeds vroeger immers werd door in
het Oosten gevestigde Nederlandsche boe
ren echte pioniersarbeid geleverd. In
Dantzig en omgeving ontdekt men nog
herhaaldelijk feiten, die op de invloed
van Nederlanders op de ontwikkeling
van deze grensgebieden wijzen. Ook
meer naar het Zuiden in het Weichsel-
gebied treft men soortgelijke nederzet
tingen aan.
De trek der Nederlanders naar het
Oosten ving reeds aan rond 1100, toen de
aartsbisschop van Dantzig heele gebieden
te hunner beschikking stelde. Ook aan
Oder en Elbe en in Mecklenburg vindt
men sporen van zeer oude Nederlandsche
nederzettingen. Dit is tevens het geval in
Thüringen, het gebied van Halle-Leip-
zig, Sflezië, Bohemen-Moravië en zelfs in
Zevenburgen.
Thorn, Warschau en Posen zijn weer
andere étappen van de Nederlandsche
drang naar het Oosten. In minder ver ge
legen tijden was het de groote Keurvorst,
die de ontsluiting der Oostelijke gebie
den door Nederlanders in de hand werk
te. Ook Frederik de Groote stelde hun
arbeid in West-Pruisen op prijs. Alle ge
bieden, waar zij zich vestigden, juichten
dit toe, want zij wisten, dat zulks wel
vaart en rijkdom beteekende.
Nu is de hernieuwde trek begonnen.
Het jonge krachtige bloed der Nederlan
ders zal de gebieden in het Oosten tot
nieuw leven wekken. Hun arbeid zal
aan alle. Europeesche volkeren ten goede
komen. S. R.
,.Eens zal de geschiedenis over ons oor-
declen en dat oordeel zal gunstig
uitvallen".
Donderdagavond werd te Utrecht een
openbare vergadering van de NSB ge
houden, waarin de Leider der beweging,
Mussert, een rede hield over de toe
komst van Nederland. Behalve verschil
lende functionarissen van N.S.B. en N.S.
D.A.P. waren ook enkele groepen van
de Nederlandsche Arbeidsdienst aan
wezig.
Mussert, die met luide toejuichingen
werd ontvangen, stelde vast, dat de pe
riodes van opgang en neergang elkaar
afwisselen. In ons volksleven zijn de
grootste periodes altijd die van oorlog en
revolutie geweest. De oorlog van 1914
1918 was eigenlijk het voorspel v-an de
huidige oorlog, die, wanneer hij tot 1944
voortduurt, voor het Duitsche volk een
tweede dertigjarige oorlog beteekent. In
dien door God niet bijtijds nationaal-so-
cialisme en fascisme waren gezonden,
zou er nu geen Europa meer zijn, want
wie zou zonder Hitler en Mussolini de
communistische macht hebben terugge
slagen?
Na er op gewezen te hebberr, dat nie
mand ontkomen kan aan de keus tus-
schen nat.-socialisme en communisme,
gaf Mussert in een historisch overzicht
de groote lijn aan van 1918-1940. Door
de beweging uit alle ambten te houden,
hebben de democraten de volle verant
woordelijkheid op zich geladen. Zij zijn
ook verantwoordelijk »*woor de grootste
misdaad, ooit aan ons volk verricht, n.l.
de oorlogverklaring aan Japan. Wij staan
thans op het dieptepunt, maar wij ge-
looven aan de herrijzenis.
In het nieuwe Europa willen wij ons
volk een plaats geven. Wat wij nu be
leven heeft met nat.-socialisme niets uit
te staan. Er is oorlog en bezetting en
het groot-kapitalisme heerscht in Neder
land als nooit te voren. Eerst na de af
rekening met kapitalisme en bolsjewis
me komt het nat.-socitalisme aan bod..
De Leider onderstreepte, dat alleen 'n
sterk solidair Europa zich zal kunnen
handhaven. Krachtens zijn ras, zijn lig
ging en zijn wezen als volk, behoort Ne
derland tot Europa. Mussert legde ten
slotte aan zijn hoorders de keuze voor,
en wel tusschen tegenwerking, met als
consequentie om na de overwinning van
het nat.-socialisme een kolofiie te worden
of vrij en doelbewust aan de zijde van
Duitschland te staan. Wij moeten thans
onze plichten opvoeren, opdat straks on
ze rechten grooter zullen zijn. Wij moe
ten "eensgezind zijn als volk en in de
toekomst sociale gerechtigheid brengen
en volksgezondheid verbeteren, deelne
men aan de Oostkolonisatie, de arbeids
dienst instellen en onze weermacht doen
herrijzen, als een deel van de groote
Germaansche 'weermacht. Dit zijn funda
menten, die gelegd moeten worden. Eens
zal de geschiedenis over ons oórdeelen en
dat oordeel zal gunstig uitvallen.
Na de rede van de Leider, die verschil
lende malen door luide toejuichingen on
derbroken werd, werd de bijeenkomst
met het zingen van het volkslied beslo
ten.
illlllllllllllllli HOE LAAT IliUlllllilllllll
DE ZON.
Wo 16 Sept. op 7,15; onder 19,52
Do. 17 Sept. op 7,16; onder 19,52
Vr. 18 Sept. op 7,18; onder 19,50
DE MAAN.
Wo. 16 Sept. cp 13,54; onder 23,16
Do. 17 Sept. op 15,02; onder 0,01
Vr. 18 Sept. op 16,05; onder 0,57
Eerste Kwartier: 17 Sept. 18,56.
HOOG WATER OP TEXELS REE.
Wo. 16 Sept. 1,33 en 13,55
Do. 17 Sept. 2,19 en 14,45
Vr. 18 Sept. 3,15 en 15,47
Springtij 25 September.
„Teun" had geen plankenkoorts.
Al viel er nog zooveel van de scha-
penbedrijven, de zuivelbereiding en het
reddingswezen te vertellen, hoe span
nend die Strooppotaffaire ook mag we
zen, zonder een bezoek aan een der vo
gelbroedplaatsen zou de trip beslist on
volmaakt zijn geweest. En al waren de
'sterns vorige1"maand al naar het Zuiden
afgezakt, toch getroostten de radio-man
nen, met Josselin de Jong aan de kop,
zich gaarne de moeite de blauwe wagen
noordwaarts te dirigeeren.
Een broedplaats zonder vogelwachter
is als een schip zonder kapitein; die moet
er bij zijn en daarom gingen we eerst op
snor naar Teun Brouwer.
Gelukkig was. de reportagewagen al
meer in enge „sloppen en stegen" ver
zeild geraakt en kende de chauffeur door
jarenlange ervaring dus het klappen van
de zweep, maar toch moest er heel wat
gemanoeuvreerd worden, alvorens we de
Peperstraat te.pakken hadden. En later;
toen we met Reuvers terug reden de
reporters gingen in De Cocksdorp op
zoek naar stof op het gebied van het
reddingswezen, hadden we meteen door,
waarom diens bus in Oosterepd altijd 'n
straatje omrijdt
Ha, daar tippelde Teun langs de dijk
-bij de steiger van Oost. Remmen kner
sen, de wagen staat met een schok £til.
Teun, we komen naar je vogels kij
ken, wij zijn van de Omroep, we willen
een reportage maken, snap je.
Dat vond Teun allemaal prachtig. Er
kan niet te vëej over geschreven en ge
praat worden, maar geen vijf weetgrage
natuurvrienden, geen wagen van zes ton,
al was-ie ook van de Omroep, geen ver
nuftige instrumenten konden Teun ook
maar een moment intimideeren: Dood-
nuchter en onverbiddelijk klonk uit diens
mond:
Hebben jullie wel een vergunning
om op de broedplaats te komen?
Aller blik werd op Josselin de Jong
gericht.
Natuurlijk, dèt is dik in orde. Mr.
Van Tienhoven, de heer Drijver en zoo
vinden het best.
Teun was tevreden en dra rolden we
onder de dijk langs naar de schorren,
waar monsieur Torenvalk als chef-de-re-
ception ons verwelkomde. (Twee maan
den geleden stond hier op dezelfde plaats
ook een valk te „bidden", toen we er
voor de krant belandden; zou het de
zelfde vogel zijn geweest?)
En hoe het verder in zijn werk ging?
Eerst een korte verkenningstocht langs
de schorren-rand, toen de „lijn" uitge
legd een goeie honderd meter en
daar ving de opname aan; Teun en een
der reporters (Reichart),stapten eerst in
gezellige conversatie door de slikkreeken
rond. Dat zuigen en soppen werd meteen
vastgelegd; Teun-op-klompen in de
hoofdrol en De Josselin de Jong ei ach
teraan, kruipend, de microfoon- langs de
grond. Daarop schikten de reporters en
Teun zich aan de voet van de dijk dicht
bij elkaar en daar werd de conversatie
voortgezet. Heel in de verte een lange
zwarte streep. Een kijker hielp ons uit
de droom: Lange rijen aalscholvers, die
zich zat gegeten hadden aan vette visch
en nu een zonnebad namen. Urenlang
kunnen ze onbewegelijk zoo zitten. Zoo
was er meer, dat de aandacht trok.
De Schorrentocht werd dubbel en
dwars beloond. Dat zult u met ons eefrs
zijn, wanneer u eerstdaags de uitzending
beluistert: En vooral als je van de op
namen getuigen bent geweest, zie je met
spanning naar de resultaten 'uit! J.
GROOT IS DE NATUUR.
Groot is de natuur in haar onbegrijpe
lijke wijdte van wijkende verten, en elk
blad, dat ge in uw hand neemt, opent u
een wereld van wetten en weten.
(Dr. H. L. Oort).
Aardappelland kan met de cultivator
voor de inz^Éi van wintergranen worden
klaar gemaakt.
Ook dit jaar toont de Noordeling zich
beter bestand tegen de aardappelziekte
dan de meeste andere rassen.
De Beteka is-een nieuw aardappelras,
dat wel wat. belooft, doch op vruchtbare
grond worden de knollen, zelfs bij vrij
dicht poten, wat al te groot.
Boter. De vastheid van de boter is in
de zomer verreweg het best in Friesland
en het slechtst in Zuid-Holland, Noord-
Holland zit precies op de wip.
Alle soorten groenvoeder, die op zich
zelf een goed voeder vormenr^eenen zich
ook om gemengd te worden ingekuild.
Een groote hoop geeft geringer verliezen
dan 2 of 3 kleine.
Hooien geeft bij mooi weer kleinere
verliezen dan inkuilen, ook al kuilt men
volgens de Finsche methode in. Mocht er
nog een periode vast, mooi weer volgen,
dan is hooiwinning om deze tijd nog
goed mogelijk.
Knollen mogen voor een beste op
brengst niet te dicht staan. Bij te dichte
stand dus eggen; dan wordt de grond
goed opengekrabd en krijgen de knollen
meer schik.
Wie op gescheurd grasland* in dit jaar
aardappels verbouwt, dient zekerheids
halve koperslakkenbioem toe te dienen
voor er een graangewas op wordt uitge
zaaid.
Karnemelk moet dok op. Van tijd tot
tijd is'men verplicht op zijn taptemelk-
bon deels karnemelk te nemen. Wie twee
bonnen heeft neme dan een of tweemaal
per week een kwart liter taptemelk en
een kwart liter karnemelk. m
Aardappels moeten na het rooien goed
opdrogen en daarna de eerste tijd goed
kunnen uitluchten. Wie aardappelen nat
in de zak rooit en daar een dag of drie
in laat zitten', heeft een goede kans, dat
er dan al 10 pet. of meer verrot zijn. De
aardappels worden na het rooien het
best aan hoopen gebracht, die niet bree
der zijn dan 1 meter tot l,2ff meter. De
bedekking kan eerst uit enkel een dun
laagje riet of stroo bestaan.
Herinnerd wordt aan de verplich
te inlevering van de buiten omloop
gestelde munten. Dit kan nog ge
beuren tot en met a.s. Zaterdag.
Binnenkort zal het in het bezit heb-f
ben -dezer munten strafbaar zijn.
RADIO-MUZIEKFEEST.
Zaterdagavond is het tweede Neder
landsche Radiomuziekfeest in de groote
zaal van het Concertgebouw te Amster
dam geopend. De avond werd ingeleid
door Prof. Dr. T. Goedewaagen, secr -ge
neraal van Dep. van V. en K., die de
plaats van de Nederlandsche muziek in
de Europeesche cultuur belichtte. Bij de
uitvoering van het concert, dat daarop
een aanvang nam, hebben zoowel de so
listen als het orkest en de dirigenten
(eerst Pierre Reinards, later Toon Ver-
hey) door de zeer séhoone vertolking
van de uitverkoren composities de .luis-
steraars aan zich verplicht. Mede door
hun kunstenaarschap is er op deze avond
een moment van onvergetelijkheid ge
weest. (L. M. G. Arntzenius, Telegraaf).
De zanger Louis van Tulder is weer uit
't ziekenhuis ontslagen, maar moet nog
rust houden.
Drie tot vier mnd. gevangenis kregen
tien erhployé's van het Amsterdamsche
abattoir, die vleesch wegnamen.
Een ijsco-man te Den Bosch, die zijn
porties ijs halveerde, maar de prijs hand
haafde, ging op de bon.
F 5000, een partij sigaretten, zeep en
f 1000 juweelen werden gestolen uit het
huis van een kapper a d. Spoorstr. te
Hilversum, toen de familie naar de bio
scoop was.
Terwijl hij zich even bukte in 't post
kantoor te Den Haag, werd iemand een
portefeuille met f 130 door een onbe
kende ontstolen.
De groentengrossier P. V. is Donder
dagavond op de weg van Vinkeveen naar
huis door drie kerels van zijn fiets in
een sloot gewerkt en van zijn fiets en
ruim f 1000 beroofd.
Drie mnd. gevangenis kreeg landbou
wer Kallewaard, Wieringermeer, die zes
kistjes sigaren en 2 fietsbanden tegen
acht mud tarwe ruilde. Ook anderen, die
hierbij betrokken waren, werden zwaar
gestraft.
Drie jongemannen brachten een in het
Belfeldsche Broek gevonden granaat tot
ontploffing door er een brandende luci
fer bij te houden. Twee van hen verloren
'het leven, no. drie verkeert in levensge
vaar. (Moet tegen dergelijke stommitei
ten nu n 6 g gewaarschuwd worden?)
Churchill voert oorlog!
Toen Singapore gevallen was, hield
Churchill een rede, waarin hij er op
wees, dat niet alle strijdkrachten naar
het Verre Oosten konden worden gezon
den. Er dreigde immers groot gevaar aan
de noordkust van Afrika en in Egypte.
Daar was Generaal Rommel tot de aan
val overgegaan en we weten, welke suc
cessen deze daar boekte.
Maar ondanks alle versterkingen van
de Britsche strijdkrachten in het Nabije
Oosten, liep het ook daar mis. Pas heeft
de premier laten weten, hoe zwaar de
Britsche verliezen daar wel waren:
80,000 man en een onafzienbare hoeveel
heid _joorlogstuig. Groote magazijnen met
noodzakelijke krijgsbehoeften zijn de
Duitsche en Italiaansche troepen in han
den gevallen. Churchill moest er een
heel nieuw leger gaan opbouwen.
Maar al weer had Winston zijn praatje
klaar: We hebben niet zoo heel veel
strijdkrachten naar- de noordkust van
Afrika en Egypte kunnen zenden
we mogen vriend Stalin niet in de Steek
laten.
Inmiddels overschreed Generaal Rom
mel met z'n troepen de Egyptische grens
En wat speelden de Britsche soldaten
en tanks in Sovjet-Rusland klaar? Daar
valt tot op heden niet veel van te mer
ken. Stalin komt van dag tot dag meer
in het nauw; vooral de naar hem ge7
noemde stad aan de Wolga zit nu leelijk
in de klem. Versterkingen kan ze alleen
maar uit het Noorden verwachten. Ont-
lastingsaanvallen stranden er alle op de
Duitsche muur. van vuur en ijzer. De
strijd qm de eerste huizen van Stalin
grad is reeds op gang; ook elders aan
het oostfront werken Sovjet-aanvallen
niets uit.
Natuurlijk heeft Londen al weer een
verontschuldiging klaar: We mogen In-
dië en Australië niet vergeten!
Of het in Britsch-Indië nu zooveel be
ter .gaat? Neen, zeker niet. De onlusten
nemen nog steeds grooter ohivang aan.
Arrestaties, schietpartijen, stakingen,
vernieling van spoorwegen, pogingen om
het tramverkeer stil te leggen door de
stroom af te snijdenHet land is nog
volslagen in rep en roer en dat komt de
Britten in hun strijd tegen de Japanners,
die op voortzetting van de oorlog ook
hier zich geducht ^voorbereiden, slecht
van pas.
En Australië? De druk van Japan
neemt toe, ondanks alle „hulp van Enge
land".
Een maand of wat geleden schreef het
Engelsche blad „Empire Review" reeds
in wrevelige toon over deze slechte gang
van zaken voor het Britsche rijk. Het
onderwierp de methode van oorlogvoe
ring van Churchill aan felle critiek. Is
het een wonder, dat het zoo loopt, schreef
het blad, wanneer we constateeren, dat
het college, dat uiteindelijk de volle ver
antwoordelijkheid draagt, geheel en al
uit amateurs is samengesteld9
Daar kan de Britsche premier het mee
doen Het is wel schandelijk, dat hij zoo
lichtvaardig met 's menschen bloed en
kostbaarst goed laat ohi9pringen!
CHINA.
Ook de luchtmacht van Mandsjoek-
wo opereert nu tegen China.
De Chineezen verloren de laatste 3
mnd. 16000 man aan dooden, 10,000 wer
den gewond; 10,000 gevangenen
SOVJET-RUSLAND
Wanneer de Duitschers Stalingrad
nemen, hebben ze daar voortreffelijke
winterkwartieren en uitmuntende stel
lingen voor aanvallen op Moskou. (Hore
Belisha, oud-minister van oorlog, Enge
land).
DEZE WEEK:
VERDUISTERINGSWEEK.
De nachten worden langer, de
avonden beginnen steeds vroeger.
Het is noodzakelijk, dat allen hun
woningen behoorlijk verduisteren,
zoodat op geen enkele plaats licht
uitstraalt. Wie zich hieraan meent
te kunnen onttrekken, vergeet, dat
hij hierdoor niet alleen zichzelf,
maar ook anderen in gevaar brengt.
Goed verduisteren- wil zeggen; goed
beschermd.
Het huis van de Volksvijand.
(OM UIT TE KNIPPEN).
Nieuwsberichten: op werkdagen - 7,30;
8,30; 12,45;- 4,45 (beide zenders); 6,30 (II)
en 7,30 (I).
Max Blokzijl: Maandags en Donder
dags 7,00 nm. (I).
Neerlands stem van het oostfront:
Dinsdags en Vrijdags 7,00 n.m. (I)
Dirk v.d. Hul: Zaterdags 7,00 nm. (I).
Jeugd: dagelijks 5,00 (II). Zaterd. niet.
Paulus de Ruiter: Zondags 5,00 (I).
Voor de boer: dagelijks 8,00 vm. (II).
Spiegel v.d. dag: dagelijks 6,40 nm, (II).
Godsd. uitz.: Zondags 10,30 tot 12,00;
werkdagen 10,00 en 2,00 (II).
Voor de werkers en de jeugd: Zondags
12,30 H Woudenberg of J. Hollander (II).
Sport: Zondags van 5,45 tot 6.30 nm.
(I); Maandags, Woensdags en Vrijdags
7,40 (II), Donderdags en Vrijdags 6 00 nm.
(II).
Almanak: dagelijks 12,00 (I).
Sibbekunde: Zondags 1,00 (II).
De 18-j. Rudolf de Haan, geb. te Vaals,
wordt sinds 17 Aug. vermist.
Tegen een 51-j. brugwachter te Nichte-
vecht, die 2 5 tón kolen van een dek
schuit stal, is een jaar gevorderd.
Een- veehouder te Olst moet 4 koeien
extra inleveren, omdat hij melk achter
hield.
Wegens z(jn slechte rapport is te Den
Haag 3 Sept. de 14-j. Mannus Bol weg-
geloopen. Hij is nog zoek.
Een alleenwonende man van 76 jaar,
te Lienden werd door een 36-j. los werk
man te Rheden van f 375 beroofd.
Wegens geknoei met veevoerbonnen is
te Arnhem een ambtenaar in arrest ge
steld.
Groenten- en fruitveiling Zwijndrecht
kreeg f 10,000 boete wegens overtreding
prijsvoorschnften.
Na liet omslaan van een roeiboot op
de Delfshavensche Schie is de 48-j. W.
Troost "verdronken.
W. B. te Rheden kreeg drie weken ge
vangenis, omdat hij „hallo" had geroe
pen en daarmee „Hang alle laffe land
verraders op" bedoelde.
Werkgevers. Wanneer personeel uw
dienst verlaat, moet u op de laatste zie
kenfondscoupon datum ingang ontslag
vermelden.
Veertien dg. gevangenis is gevorderd
tegen de 32-j. onderwijzer van de r.k.
school te Lichtenvoorde, omdat hij een
leerling een draai om de ooren had ge
geven. (gevolg: bloeduitstorting)
De eerstvolgende keuring voor Waffen
SS en Vrijwilligerslegioen zal te Am
sterdam plaats hebben op 21 Sept., om 10
uur in de school Iepenweg 18.
Kleuterklas: Maandags, Woensdags en
Vrijdags 11,00 (II).
Hier W.A.: Vrijdags 7,15 (II).
NSB-uitzendingen: Zaterdags 6,00 (II).
Kwartier v.d. Arbeid: Zaterdags 5,30
(II)
Voor de Vrouw: dagelijks 8^45 (II);
Dinsdags en Donderdags 11,00 (II); Maan
dags, Woensdags en Vrijdags 3,30 (IIJ.
Landmanslusi: Dinsdags 7,00 (II).
Luisterspélen: Zondags 2,00 fll);
Woensdags 7,15 nm. (II); Vrijdags 7,30
nm. (II); Zaterdags 5,30 nm (I).
Dansmuziek: Maandags, Woensdags,
Donderdags, Zaterdags 12,00-1,00 (I).
Promenade-concert: Dinsdags en Vrij
dags 12.00—1,00 (I)..
Licht lunchconcert: dagelijks 12 (I).
Groot muzikaal programma: 2,00-5,00
(I); Dinsdags en Donderdags ernstige mu
ziek; overige dagen lichte muziek (Vrij
dags filmmuziek).
SPORT
Carel Jibbcn Sr., de nestor dej' Ne-
derl. athletiek, is Zaterdag op 86-j.' leef
tijd te Amsterdam overleden. Door dage-*
lijks trainen werkte hij zich destijds op
tot de beste lange-afstandlooper van Ne
derland.
Dit is
KOENRAAD VAN DE
ARBEIDSDIENST.
U zult hem de volgende dagen in
deze krant van verschillende zijden
leeren kennen.